Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 10 ŞUBAT1994 PERŞEMBE
14 DUNYADAN
Rusya, 'arabozuculuk' yapıyorRusya, ABD'nin en büyük petrol şirketlerinden Chevron'un, Kazakistan'dan çıkardığı petrolü
Avrupa pazarına taşımak için, kendi topraklanndan geçen boru hattını kullanmasına izin vermiyor
Sfyc$cto JJork euncs
Nazarbaye>, Rusyar
nın kendi
çıkarlarını düşündüğünü söylüyor.
R
usya, ABD'nin en büyük pet-
rol şirketlerinden biri olan
Chevron'un, Kazakistan pet-
rolunü Batı Avrupa pazanna taşırken.
topraklanndan geçen boru hattını
kullanmasına ıan vermedi. Amerikan
şirketinin talebını, sıyası çıkarlanna
ters düştüğü gerekçesi ile reddeden
Rus\ a, zengin doğal kaynaklara sahıp
Kazakistarrda kendisinden başka bir
gücün etkili olmasını ıstemıyor.
14-15 şubat tarihlerinde ABD'ye
resmi bir ziyaret yapmak ısteyen Ka-
zakistan Devlet Başkanı Nursultan
Nazarbayo, "Ruslar Cbevron Petrol
Şirketine geçit \ermezse, bölgede Ame-
rika'mn çıkarlan tehlikeye girecek" di-
yor.
Bugün, Orta Asya'dakı eskı Sovyet
cumhunyetlennın içinde en güçlü ko-
numda olan Kazakistan. 1991 yılında
bağjmsızlığını kazandı.
Nazarbayev yabancı basın organ-
lanna verdiğı demeçte. ABD'nin Rus-
ya'ya yaptığı dış yardımlann yalnızca
ekonomik reformlann gerçekleşrneşi
doğrultusunda kullanılması gerektiği-
ni behrterek şöyle konuşuyor:
"Rusya'ya koşullu olarak yardıma
hazırım. Ancak demokrasi ve serbest
piyasa ekonomisinin güçlenmesi için
destek sağlarım. Eğer dışandan geJen
ekonomik yardunlar, faşizm ve ırk-
çılığın hortlamasına yol açacaksa, orta-
ya çıkabilecek kargaşadan yainızca
eski Sovyet cumhuriyetJeri değil, tiim
dünya etkilenir."
Nazarbayev, konuşmasında dış yar-
dımlann demokrasi karşıtı gelişmelere
yol açmaması için Batılılann gereken
dikkatı göstermesı gerektiğını kay-
dediyor Bağımsız Kazakistan'ı düşsel
Rus İmparatorluğu'nun bir parçası
olarak gösteren Jirinovskiyı Batmın
desteklemeyeceğini umuyor. Kazakis-
tan Devlet Başkanı, Rusya'daki son
gelişmeler karşısında, Batıdan gelen
yardımlann "kötü ellere" geçeceğıne
ilışkin duyduğu kaygılan da ifade edi-
yor.
10 ay önce Nazarbayev, Amerikan
petrol şirketi Chevron ıle 18 milyon
dolar tutannda bir anlaşma ımzaladı.
Bu anlaşmaya göre 3,800 kışılık
Amenkan ekıbı Hazar Denızı kıyısı-
ndakı Tengız petrol yataklannı ışlete-
cek.
Ancak. anlaşmanın ımzalanmasın-
dan hemen sonra, Rus boru hattı yet-
kılilen çevreye zarar verdıği gerekçesi
ıle Tengız petrol bö'lgesınden gelen
Kazak petrolünün topraklanndan
geçmesıneizin vermediler.
Chevron Şırketı anlaşma gereğın-
ce, Tengiz bolgesınde ürettiği günlük
12 bın vanl petrolü Trans-Rusya boru
hattıyla taşıma hakkına sahıp olduğu-
nu ıddıa ederek. Rusya'nın bu yak-
laşımına akıl erdıremediğını söyledi.
Chevron. Kazakıstan'da çıkarttığı
ve işlediği petrolü Rus boru hattı ile
Karadeniz'deki Novorossıysk limanı-
na taşıyıp, oradan deniz tankerleriyle
Akdeniz'e ulaştırmayı planlıyordu.
Rus Boru Hattı Konsorsıyumu'nun
(Transneft) olumsuz yaklaşımı do-
layısıyla, Che\ron üretimıni ancak
masraflannı karşılayacak düzeyde tu-
tuyor
Nazarbayev. Rusya'nın bu tutumu-
nu eleştırerek şöyle konuşuyor'
"Daiha önce boru hattını Kazakis-
tan'dan çıkan petrole açık tutarlardı.
Şimdi, Cbevron'un ortaya çıkmasıyla
eUerindeki yetkiyi politik çıkarlanna
alet ediyorlar."
Marcia Kunstel
GihiiMetmeseydik,Nuhgennyapma^h
Amerikalı araştırmacılar, Ağn Dağı'nın güneyinde 'keşfettikleri' gemi şeklindeki oluşumu Nuh'un
Gemisi'ne benzetse de, eldekı kanıtlar, bunun mümkün olamayacağını gösteriyor
• Bir efsaneye göre,
gürültümiLzden rahatsız
olan Tannlar, hepimizi
boğmaya karar verdi.
Tek bir Tann (herhalde
sağırdı). acıyıp
geminin yapımına
olanaktanıdı.Ogün
bugündür gürültüye
devam ediyoruz.
-5- ngiliz gazetelennde günler-
I dır. Nuh'un Gemısi'nın
JL Ağn Dağı'nın güneyinde
bulunduğu ıle ılgılı haberler yer
ahyor. Cumartesı günü de tele-
vizyonda, konuyla ılgılı Amen-
kan yapımı bir belgesel gösten-
lecek.
Kutsal kitaplara inanıp
ı Nuh'un Gemisi'nin varlığını
' kabul etsek bile, pek çok neden-
den ötürü, Nuh'un Gemisi av-
• cılannın bulduklan gemıye
• benzer şeyin, gerçek gemi olma-
dığnı söyteyebiiiriz.
! JJirincısi, bulunan şekil, ka-
yâdan oluşuyor. İkincısı, tüm
dünyayı kaplayan tufanolsa
bıle. gezegenemizde o kadar
yükseğe çıkacak mıktarda su bulunmuyordu
t Tevrat, Nuh'un Gemisi'nin, "Urartu'daki bir
dağda" bulunduğunu söylüyor. M.Ö. bın yı-
lındakı Urartu Krallığı, eski Ermenistan'a (Tür-
kıye'nın doğusu) denk düşüyor. İncil'de, dağa
Ararat adı veriliyor. Kuran'da ise, geminin Cudi
Dağı'na çekıldıği yaalı.
Dünya üstündekı pek çok kültür, Gemi'nin,
kendi ülkelenndekı bir dağa çekıldığıne ina-
Amerikalı araştırmacılar, Nuh'un Gemisi'nin kalıntısını bulduklannı ileri süriiyorlar.
nıyor. Sözgelımi Yunanhlar, Parnassus Dağı'nı
seçiyor. BabiIIiler, Nımuş Dağı'ndan söz ediyor.
Kısacası, Urartululann dağdakı, gemiye ben-
zer şekli farkedıp, bunun Nuh'un Gemisi'nin
kalıntılan olduğunu sanmalan çok mümkün.
Nitekim, Amenkah araştırmacılar da bugün
aynı yanılgıya düştü.
Yanikeşfin. tufanla ve gemiyle, hıçbırılgısı
olmasa da, efsanenın yaratılmasıyla bir ılışkisi
olabilır. Efsaneyle ılgili tek gerçekse, büyük bir
sel baskınının ya da baskınlannın yaşandığı.
Dıcle ve Fırat ırmaklan cıddı sel felaketlenneyol
açıyordu. Bunun dışında, en önemlı sel baskını-
na, büyük bir olasılıkla Buzul Çağı'nın sonlan-
nda erimeye başlayan buz tabakalan neden ol-
muştu. M.Ö 18 bin ve 3 bın yıllan arasında de-
niz sevıyesi çok yükseldı ve yerkürenin pek çok
kısmı sular altında kaldı.
Peki niye? İncil'e göre, Tann, günahlanndan
ötürü insanoğlunu cezalandınyordu. Çıkar-
dığımız gürültünün tufana yol açtığını
söyleyen Babilüler. belkı de en gerçekçı yaklaşı-
mı getıriyordu Mezopotamya'dakı bir efsaneye
göre, > ıne çıkardığımız gürültü yüzünden gecele-
ri gözlenne uyku gırmeyen Tannlar, hepimizi
boğmaya karar verdı.
Yalnızca tek bir Tann (belki sağırdı), in-
sanoğluna acıyıp Nuh'un Gemisi'nın yapımına
olanak tanıdı
İşte böylece biz hâlâ burdayız ve gürültüye de-
vam edıp. bu öykülen de anlatıyoruz
David Keys
The Independent
Rusya, Fransa
dosyasınıkapattı
itJSUnit
R usya. 1945'ten ben sak-
ladığı Fransa'yla ılgih
casusluk dosyalannı
Paris'e geri vermeye başladı
Sovyetler Birliği'nın Fransa
hakkında düzenlı olarak tuttu-
ğu 90 bin dosyanın ılk bölümü
geçtığımız günlerde ıkı Fransız
kamyonuyla yola çıktı. Kam-
yonlarda toplam 4 bın kutu do-
lusu gizli belge bulunuyor.
Önümüzdekı günlerde bu iki
kamyonu dığerleri de izleyecek.
Rus Arşıvlen Devlet Komitesı
Müdürü Rudolf Pikoia ikı ülke
arasında, ımzalanan anlaşma
gereği Mosk*>va'da tutulan bel-
gelerin geri verilmeye baş-
ladığını belırtti.
R—. 4.usya, Fransa'yla
imzaladığı anlaşma
gereği, Fransa'ya
yönelik casusluk
girişimleriyle ilgili
belgeleri geri verecek.
Nazi etkinlikJeri,
belgelerin en Önemli
kısmınl oluşturuyor.
Moskova'daki. Fransa'yla ilgili
gizli belgelenn saklandığı Ozel
Arşivler binasında Belçıka.
Hollanda, Almanya, Danımar-
ka ve Polonya'yla da ilgili bel-
geler .bulunuyor. Uzmanlann
belirttiğine göre bu arşıv, ikj sa-
vaş arasındakı en aynnUlı ve
düzenli tutulmuş belgelerden
oluşuyor. Fransa'ya geri verile-
cek belgeler 18. yüzyıldan
I940'a kadar olan zamanı kap-
sıyor. Pikoia'nın yardıması
Vİadiınir Kozlov Fransa'yla
belgelenn yan yana konduğun-
da 7 kılometre uzunluğunda ol-
duğuna dıkkat çekerken bu ar-
şıvin eşsiz olduğunu sözlerine
eklıyor.
Bu belgeler 1900-1930 yıllan
arasındakı Fransız monarşik
hareketinin gehşımını aydı-
nlatırken. 1914-1942 yılan
arasmda yaşanan olaylarla ılgih
bılgıler, Fransız yakm tarihme
yenı bir yön verebilir.
Fransız karşı casusluk arşivi-
nın. 45 yıl sonra gün ışığına çık-
ması belkı Fransız tarihine yeni
bır yön verecek ama birçok so-
runu da berabennde getirecek.
Çünkü belgeler arasında birçok
önemlı kışinin ektrnlikleri, özel
hayatı bulunuyor. Ve bunlann
bırçoğu bılinmiyor. Yeni bilgi-
ler kişılenn tarihe geçmiş kım-
liklenni değiştırebılır.
îki ülkenin dışışleri bakanlan
tarafmdan imzalanan anlaşma
16 Temmuz 1993 tarihinde
Fransız resmi gazetesinde yayım-
landı. Bu anlaşmaya göre
Fransa gerekirse, bütçesinin el-
verdıği ölçüde, Rusya'nın ilgi-
lendiği belgelenn mıkrofılminin
çekilmesini finanse edecek.
Uzmanlar Rus arşivlerindeki
en önemli belgelerin Nazilerin
etkınliklerini içerdiğini belirti-
yor. Bu belgelerin bir kısmı II.
Dünya Savaşı sırasında Naziler
tarafından yok edılmişti. Ama
arşivlerin çeşitü binalarda ve
değişik kentlerde bulunmasın-
dan dolayı, yok edilen belgeler
bugünkü arşivin sadece küçük
bir bölümünü oluşturuyor.
Savaş sonrasında birçok yer-
de korunan belgelerin birleşti-
nlmesiyle bugün değeri ve öne-
mı tartışılamayan bır arşiv
oluşturuldu. Bugün hâlâ gizlili-
ğini koruyan bu arşivin karanlı-
kta kalan bir çok olayı aydı-
nlatacak ve birçok soruyu ce-
vaplayacak nıtehkte olduğu be-
hrtıyor.
Laurent Greilsamer
MİLLİ PİYANGO ÇEKİLDİ
Büyük ikramiye Ankara'ya çıktı
ANKARA (AA) - Milli Pi-
yango'nun 9 Şubat 1994 çekilişı
yapıldı.
Buna göre ikramiye kazanan
numaralar şöyle:
10MİLYARÜRA
293305 (Ankara)
2MİLYARLİRA
647557 (Kütahya, İzmir, Anka-
ra, Izmir)
500 MİLYON LİRA
225426 (Erzurum, İstanbul,
Mersin, Ankara) 694307 (Kıljs,
Kocaeli). 697657 (Kaman, İs-
tanbul, Bursa, Gazmntep).
703248 (Denızli. İstanbul, An-
kara. İstanbul), 705092 (Gazı-
antep, İstanbul. Ankara, Mer-
sin)
200 MİLYON LİRA
043882 314678 439907 456493
518793 556479 586473 609223
729938 790524
100 MİLYON LİRA
053653 095543 144821 150014
167212 219608 226965 227866
260318 288655 358307 360459
403016 411751 416319 419027
505403 508873 535200 540833
550567 585894 587033 594915
604273 627568 637084 678457
764306 773535
50 MİLYON LİRA
006270 044075 048732 067891
068808 076914 099943 122986
130175 151317 179309 198975
207513 214698 237386 249917
251135 291829 305993 350861
352898 368356 392824 412009
439064 442320 444734 479689
481952 485243 490550 528946
535983 541993 549456 559177
579781 633)60 637252 668157
692939 711267 714469 725372
742471 743781 763332 766330
782527 795783
20 MİLYON LİRA
020085 048422 104632 110357
114664 118017 118590 118681
120389 144922 147163 210538
251586 252061 257618 260677
263399 300626 337758 362604
369525 377298 378631 394188
410867 422889 430004 441845
441878 444265 470183 475968
489655 495089 509978 513485
520097 521191 531616 555924
557643 585310 599615 615782
624523 644900 665956 691579
692926 693819 700583 711768
727236 730610 742257 742520
745701747226 751058 790142
10 MİLYON LİRA
006946 007258 010035 032884
033440 040709 052422 060281
077214 081317 082713 102566
103164 113806 120227 127579
Şimdi kuzu sarmanın tam zamanı.
Kuzu sarmanın âlâsı
REFİK'te
Refik Restaurant Asmalımescit'te.
İTALYAN KÜLTÜR MERKEZİ
MeşrutıyetCad No 161Tepebaşı-istanbul
Tel 2939848
YENİ DÖNEM İTALYANCA DİL KURSLARI
21 Şubat 1994 Pazartesı gunu başlayacaktır.
Kayıtlar Pazartesı, salı, persembe, cumasaat9 30-12 30 ve
16 30-19 30. çarşamba gunlerı 9 30-12 30 arası
128987 132930 136911 142063
143442 149474 152814 156986
159897 166705 167968 202158
208765 213264 220639 220655
232465 264749 271551 276657
289972 293749 299269 315492
331596 336262 336675 343978
344737 359960 362668 366392
393714 411269 430769 434436
445348 446903 449684 464581
489232 490916 495124 501837
502059 509829 515469 517856
518743 528707 542445 544639
553295 560651 562182 566856
571130 573226 578191 587836
600236 610878 615714 620198
620805 635300 668463 678186
681702 691026 698007 701580
704644 720695 723897 724117
732068 741230 749892 775530
777055 780655 782123 798822
5 MİLYON LİRA
000273 008201 011487 014656
014783 021725 025785 031385
037498 042519 046664 052128
055676 057108 064782 069674
069775 074347 078240 078817
080023 080284 082571 085606
090379 097118 099314 106634
106718 108213 109008 114127
II5502 I17870 122283 122554
122591 128676 131746 133916
134227 134621 135073 135453
145446 149619 158276 162746
163490 165013 168163 168827
169116 176902 181401 187814
190685 192602 205619 206073
213434 214205 216292 218639
225581 227871 231943 232009
235537 251386 251733 253328
253548 255786 258899 265214
267279 269548 270008 272187
276213 276561 276794 281183
282613 285561 289374 294407
302539 305672 310751 313138
313861 318008 319619 329238
329865 330421 332038 332160
341319 343440 350248 351882
352489 369422 372982 377198
377425 379935 383528 383531
387020 394897 395223 400398
413720 416616 426575 443190
446252 451549 452087 456660
468359 472159 483186 489750
490417 492360 497798 498870
505060 506257 509703 510763
514175 515026 517753 521862
524906 527146 537492 538571
539082 549186 554499 562647
568927 570274 576169 579022
582408 587715 603655 616371
616607 620526 622719 625687
629170 630404 631343 644587
646023 647709 649355 649477
651036 657646 657873 658915
661860 665676 668157 671620
675591 683470 700373 700464
710072 711404 718168 718536
727295 733591 739733 754346
755642 756211 757913 763180
766023 770242 771680 774702
784006 784372 788060 790759
2 MİLYON LİRA
04160 04321 05062
07077
14248
16837
27132
34861
49133
55070
68374
72039
80355
92911
10832
14568
24801
27648
35616
49971
59695
69026
74695
83927
93623
11936
15746
25479
28497
38808
51932
61790
69868
75213
85761
94283
06036
13889
16310
26541
28553
42216
52816
64521
71601
76695
89954
97904
98110 99279
600 BİN LİRA
1810 2596 4099 4446 4588 5240
6150 6539 6627 7141 7846 7994
8335 9315 9436
360 BİN LİRA
017 030 096 221473 508 692
240 BİN LİRA
1722 377596
120 BİN LİRA (Amorti)
Ive6
10 MİLYON LİRA (Teselli)
093305 193305 203305 213305
223305 233305 243305 253305
263305 273305 283305 290305
291305 292305 293005 293105
293205 293300 293301 293302
293303 293304 293306 293307
293308 293309 293315 293325
293335 293345 293355 293365
293375 293385 293395 293405
293505 293605 293705 293805
293905 294305 295305 296305
297305 298305 299305 393305
493305 593305 693305 793305
ANKARA NOTLARI
MUSTAFA EKMEKÇİ
Bosnalı, Şeriatçı Değil...
Bosna-Hersek'le ılgılı olarak yazılıp çızilenlerın çoğunu,
kafamın çöp sepetme attım Yazılanların çoğunun yalan-
dolanla, dın sömürüsünden öteye gıtmedığıni söyledım.
Ortada bır gerçek vardı, Bosnalılar Sırpların, Hırvatların
saldırıları altındaydılar. Ancak bu, Bosnalıların "Müslü-
man" olmalarından kaynaklanmıyordu. Bosnalıların yani
Boşnakların uygar olmalarından, barıştan yana olmalarııv
dan geliyordu. Boşnakların uygar olmalanna karşın, Sırp-
lar "dağ adamı"ydılar. Onlar daha çok dağlık yerterde,
kentlerın uzağında yaşıyorlardı, saldırgandılar
Türkıye'de yobaz, "şeriatçı" olmayanı Müslüman say-
maz. Laık anlayışta ıse düşmandır ona. Yazılarını yobaz
yazar, "Muslumanlarla-laikler" dıye süsler. Bu yaptığı kur-
nazlığı da çok beğenır Zaten kendını beğenmese çatlar,
ölür. Bosna şerıatçıların özlediğı bır yer olsa, başta kımler
gıderdı oraya, bır düşünmelı Ama, Bosna'da onlar ıçın ek-
mek yok!
Necmeddin Hoca'nın Mıllı Gazetesi'nde, Bosnalı kadın-
ların "sıkmabaş" olduklarını gösterır fotoğraflar vardı. Te-
levızyonlarda gördüklerımız ıse hıç de öyle değıldi. Başları
açık kâdınlar, can derdinde'
Bosna'ya gıtmedim, Bosnalılarla konuştum: Kasaplarda
domuz etıyle sığır etı karşı karşıya asılı duruyormuş. iste-
yen domuz etı, isteyen sığır etı alıyormuş. Türkiye'de bu
olabilır mı? Olabıldı mı? Ankara'dakı domuz çıftlığini, baş-
bakan yardımcılığı döneminde, Necmeddin Hoca kapattır-
mış Hem de çiftliğın suyunu, elektrığını kestırerek; domuz-
cukları, susuzluktan, açiıktan oldürerek Necmeddin Hoca'-
dan açıklama beklıyorum, "yanlış" desın göreyim! Şimdi
Sakarya Valısı olan Erdinç Büyükakalın, Biga'daki domuz-
ları boyle öldürtmedı mı? Çiftliğın sahibı Yusuf Tavukçu,
beyın kanamast geçırdı; çocuk sayrı, hâlâ kendıne geleme-
di. Valı, vali kalışını belkı de buna borçludur, ne bıleyim.
"Dünya Beslenme Günü"nde konuşan Erdinç Büyükaka-
lın:
- Türk halkı beslenemiyor, çunkü et yiyemiyor! demiş.
"Sakarya" Gazetesı yazdı. Ona şöyle mı karşılık vermelı:
- Sayenızde Vali Bey!
Bir de kalkmış, Tansu Çiller'e plaket vermış! Tansu Ha-
nım, domuz etı yer de bunu yemez1
Yenı Sahne'de, Bosna-Hersek'le ilgili bir oyun vardı,
"Çığlık!" Pazartesı akşamı onu seyrettık. Oyunun 5O'r>cısi-
ne gıtmışız bız. Bosna-Hersek Kültür ve Eğıtım Bakanı Dr.
Enes Durakoviç ıle yanındakıler onuruna oynuyordu oyun.
Oyunda kadın rolunu Serap Sağlar erkek rolünü deHakan
Vanlı oynuyorlardı. ikısı de başarılıydılar. Oyunu Ferertç
Karinthy yazmış, Bosnalı yonetmen Süleyman KupusovJç,
Bosna'ya uyarlayarak sahneye koymuştu. Kupusovıç, "La-
hanaoğlu" demektı (Belkı kapuska ıle de ılgılı). Süleyman
Kupuşovıç'le söyleştık bıraz. Süleyman Müslümandr
- Ben Müslumanım ama, eşim Katolık', dedı.
içımden bızdekı gerıcılerın kulağını bır daha çınlattım.
Süleyman Kupusovıç'e sordum:
- Camıye gıdiyor musunuz?
Karşılık verdr
- Sız gıdiyor musunuz'
7
Dın Allah'la kul arasında bırşeydi, kımseyi ilgilendırmez-
di Bosnalıların bır bölümu arasında bir ınanç da cennetin,
cehennemın olmadığıydı. Her şey bu dünyadaydı. Onların
da bağnazları yok muydıP Olmaz olur mu? Melih Cevdet
Anday anlattı Bosna'ya bır gıdışınde, Türkçe öğretmenı
olan Muazzez Hanım'ın evıne yemeğe gitmışti Muazzez
Hanım'ın annesı Türkçe bılmıyordu Muazzez Hanım anla-
tıyordu
1
- Annem, buradakı kasaplardan et almaz. çunku kasabın
satırının domuz etine de değebileceğinı duşunur, uzakköy-
lerden birinde kesifmiş kuzunun etını yedırır bize.
Bosnalılara "Boşnak" denıyor Bosna'da Muslümanlık,
Hırıstiyanlık, Musevılık bir "mozaik"oluşturuyor. Türkiye'-
de de çeşıtlı dınler, mezhepler var. Ama, nedense kımıleri
"Türkıye 'nın yuzde99'u Mûslümandır"derler de başka bır-
şey demezler Bu, bır din faşızmıdır! Müslüman olmayan
tek kişı de ofsa, ona saygı göstermek uygarlıktır, insanlıktır.
Bosnalılar, bol şarap ıçıyorlar Süleyman Kupusoviç:
- Yalnız ramazanda şarap ıçmezler, ınananlara, oruç
tutanlara saygı ıçın.. dıyor
"Sırplarla Müslümanlar arasında savaş" sözü, asıl Batı-
da ingılızlerle, Fransızlardan kaynaklandı Onlar, bunu çok
sevdıler Bosnalılar ya da Boşnaklar demek ışlerine, politi-
kalarına uygun düşmedi. Bosna'ya ılk gıden Mitterrand
oldu Ingilızler de, "Büyük Sırbıstan" kurulmasından, Sır-
bıstan'ın Boşnakları ezmesınden yana mıydılar? Bır Al-
manlar, onlar gibı düşünmedı Bosna'ya sıcak baktı. Boş-
naklar da, soylarının Slavlarla bırlıkte, Cermenlerle bır
bağları olabileceğini düşünmez değıller. Sırplar, daha çok
karaya yakın esmer. Boşnaklar ıse akça pakça
Boşnakların sımgesı üç zambak; bu barışın sımgesi. Kır-
mızı karanfıl de çıçek ama, kavga kokuyor Bayraklarında
kırmızı yok; mavı ıle ak var Böyle barıştan yana uygar bir
topluluğun başı dertten kurtulmuyor. Bırincı Dünya Savaşı
28 Hazıran 1914te, Avusturya Velıaht Prensı Franz Fendn
nand'ı, Saraybosna'da bırSırplı öğrencının öldürmesı üze-
rıne çıkmıştı. Ruslara bakarsak şimdi üçüncüsü çıkabilır!
Bosna-Hersek Kültur Bakanı Enes Durakovıç'le, Hılton'-
da, Fikri Sağlar'ın verdıği yemekte ayaküstü konuştuk.
- Cumhunyet gazetesi, Bosna ile ilgili doğru haberler
verdı. dedı.
Çağdaş Gazetecıler Derneğı, bu yıl Bosna'da savaş ıçırt-
de yaşamını sürduren "Oslobodenje" gazetesıne "onur
ödulü" vermeyı kararlaştırmıştı Durakoviç, buna çok se-
vındığıni, "Oslobodenje "nın, Bosna'da ve dünyada saygın
bır yerı olduğunu söyledi (Oslobodenje, "ozgürlük" de-
mek).
BULMACA
SOLDANSAĞA:
1/ Burdur yakınlanndaki ^
ünlü mağara... Bir gıda
maddesı. 2/ Afnka"da bir 2
ülke... Sûreyya Dunı'- 3
nun, yönetırken öldüğü
son fılmi. 3/ Yeşil renkli. 4
yontulup parlatılabilen,
doğal bakırlı ve hıdratlı
karbonat. 4/ Hawaii
Adalan'na özgü, gitara
benzer dört telİi çalgı. 5/
"Benı derdinle yeter —
ettin , Yok mu insafm a
zalim söyle" (Fitnat Ha-
nım)... Erden Kıral'ın bır fılmi. 6/
Birbirine uyan ıkı şey arasındakı ıl-
gi... Lantan elementinin simgesi.
7/ Ölüm. 8/ Atılmış ve eğrilmeye
hazırlanmış top biçıminde yün ya
da pamuk... Sabahattin Aü'nin bir
öykü kitabı. 9/ Japonlar'ın ulusal
dini Şintoiznûn güneş tannçası.
YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/
Köyceğiz'in Dalyan yöresinde,
"caretta" cinsi deniz kaplumbağa-
lannın yumurtlama aianı olan
kumsal... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 2/ Olumsuzluk
belirten bır önek... Belli bir malm yönetilmesi ya da belli bir işin
yapılması için görevlendirilen kimse. 3/ İran mitolpjisinde otuz
İcuş büyüklüğündeki efsanevi yaratık... Bir nota. 4/ Asya ile
Avrupa'yı ayıran dağ sırası... Yılmaz Gûney'in bir fılmi. 5/ Kuş
kanadının büyük tüyü... Eskrimde bir karşılaşma türü. 6/Teh-
like işareti. 7/ Olgunlaşınca kendiliğinden çatlayıp açılmayau
kuru meyve... Fotoğraf duyarlığıru beiirtmekte kullanılan sayı-
sal değer. 8/ İcraat... Prens ve prenseslere verilen onur unvanı.
9/ Çiçekleri beyaz ya da mor renkte, meyveleri dikenli bir bit-
ki... Kenarsüsü.