Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 28 ARALIK 1994 ÇARŞAMBA
OLAYLAR VE GORUŞLER
Hak, hukuk, hukukun üstünlüğü...
Haklann, özgurluklerin korunması, dengelenn sağlanması,
karşılıkh ılışkılenn duzen ıçınde yürümesı hukukun üstünlüğü
ıle olanakhdır Hukukun olmadığı (dışlandığı) yerde
kanşıklık, duzensızhk, kıyıcılık vardır
CEMAL GÜRLEK Eğitimci-Hukukçu
Ikemızın ıçınde bulundu- saldınya ugraması, bozulması karşısın-
U
ğu durum bır turlu ço- da hukukun ortaya çıktığı gorulur Top-
zumlenemeyen ya da ço- lumsal yaşamin, çıkarlann karşilaştığı
zumlenmesı gecıktınlen bır ortamı da ıçınde oluşturduğu bır
demokratıkleştırmesoru- gerçektır Bu karşılıklı çıkarlar arasın-
nunun sureklı gundemde da uyumu sağlamak, dengeyı. düzenı
ğu durum bır turlu ço-
zumlenemeyen ya da ço-
zumlenmesı gecıktınlen
demokratıkleştırme soru-
nunun sureklı gundemde
oluşu goz onune alındığında, hak. hu-
kuk, hukukun ustunluğu, laık hukuk.
hukukçu devlet demokrası gıbıkonu-
larda ne denlı çok duşunulup yazılsa
yendır Çunku bukonulan(ka\ramla-
n) ırdeleyıp oğrenmeje, bılgılenmeye,
beileğımızı taze!eme>e gereksınımımız
var Bu nedenle boylesıne onemlı ko-
nulann sık sık yınelenmesının uzenn-
de durulup duşunulmesının yararlı ol-
dugu yadsınamaz Ozellıkle ışlenne
geldıgı zaman hukukun ustunluğunden
sozedenlere, ışlennegelmedı mı huku-
ku, gerçek hukukçulan dışlayıpyok sa-
yanlara, saldırılar karşısında suspus
olanlara sıkça rastladığırnız gunumuz-
de. konunun onemı bır kat daha artıyor
Hak, hukuk'
Bırbınyle ılıntılı kaplamı genış, so-
yut kavramlar Uzerınde çok şeyler
soylenmış. kıtaplar yazılmıi) Ama yı-
ne de ınsanoğlunun hep gundemınde-
dır Çunku, toplurmal bır varlık olan
ınsan, doğuşu ıle bırlıkte bırtakım temel
haklann sahıbı olur yaşamı bo>unca
hukuk ıle karşılaşır Orneğın yaşama
hakkı. bunlann en onemlısıdır Oyle kı,
ınsan, kışıve baglı haklardan, başka bır
deyışle, kı^ılık haklarından vazgeçe-
mez 1961 Anayasası (10 m) ıle 1982
Anayasası (12 m ) bu durumu şoyle dı-
le getırmektedır "Herkes, kişiligiııe
bağlı, dokunulmaz. devredilmez, vazge-
çiJmez temel hak ve hurriyetlerç sahip-
ttr."
lşte, gerek bu temel haklann gerek-
se bunlann dışındakı başka haklann
kurmak. korumak, doğabılecek anlaş-
mazlıklan çozumlemek, haklarayapı-
labılecek saldınlan onlemek, yapılan
saldınlar sonunda ortadan kaldınlan,
bozulan zarara uğratılan haklann yenı-
den kazanılmasını, zararlann gıdenl-
mesını sağlamak hukuk ıle olur Gere-
ken duzen hukuk ıle saglanır
Hukuk ıle bırey arasındakı ılışkı ba-
kımından bır başka gerçek de, bıreyle-
nn bazı eylemlen ıle edımlennın yal-
nızkendılennıdegıl.butunbırtoplumu
da etkıler nıtelıkte oluşudur Boyle bır
durumda yıne hukuk ıle karşılaşırız
Çunku soz konusu olan, toplumun, do-
layısıyla onun bıroğesı olan bıreylenn
zararlardan korunmasıdır
Buna gore, kaynağı toplumsal yaşam
olan. bır başka deyışle, toplumsal bır
gerçeklık olan hukuk (tuze) genel ola-
rak "insanlann gerek birbirlenyle ge-
rekse devletle karşıiıklı ilişkilerifii du-
zenle>en -toplumun düzenini koruyan-
uyulması zorunlu, yaptınmlara daya-
nan kurallann butunudiır" bıçımınde
tanımlanabılır Ozunu, hak-adalet olu^-
turur Amaç "Hakiiligi.dogrulugu.hak-
ka saygınlığı' ıçeren adalettır
Anayasa Mahkemesı Başkanı deger-
lı hukukçu YektaGungorOzdenbırya-
zısında konuyla ılgılı olarak şoyle soy-
luyor "Bir onur ve erdem olan hak ve
ozguriukleriyle tumleşen kişıyi en de-
ğerii \ariık olarak algılamak, tum du-
zenlemeleri bıreylenn \e toplumun
esenligi için yururluge koynıak. nere-
den gelirse gelsin. her durumda, her ko-
şulda ve her zaman si\asal gucu sınıria-
yarak baskılara karşı kişileri korumak,
hukukun sorumJuluğu ve varlık nede-
nidir. Bır ınsan ve hukuk kurumu olan
dev let ıçın kişi araçdegjl,amaçtır._ Ada-
letien buyuk erdem ve ıra (karakter) bü-
medikçe ozguıiiığü varhğın nedeni ve
yaşamın onuru saymadıkça, hukuk,
gıiçliilerin elindebiraraçouriaktan kur-
tanlamaz."
Evet, haklan ıle ozgurluklenyle en
değerlı varlıktırkışı Korunması huku-
kun varlık nedenıdır Amaç, en buyuk
erdem olan adalettır
Dev letın de, demokrasının de teme-
lıdır hukuk Hukuk yoksa demokrası-
dendesozedılemez Çunku, demokra-
sı, kışı haklannın. ozguriuklennın ko-
rundugu, düşuncelenn ozgurce sergı-
iendıgı, karşılıklı çıkarlann dengelen-
dıgı, yonetımın halkın ozgur ıstencıyle
oluştuğu -bıreylenn seçme, seçılme
hakkınasahıpolduğu-ılışkılennbırey-
lerle toplumun esenlığı ıçın duzenlen-
dıgı bır yonetım bıçımıdır Bırkarma-
şıklık. başıbozukluk, duzensızhk değıl
kuşkusuz Haklann, özgurluklenn ko-
nınması, dengelenn sağlanması. karşı-
lıklı ılışkılenn duzen ıçınde yurumesı
ıse hukukun ustunluğu ıle olanakhdır
Bu temelın yaralanması. bozulması.
demokrasının de yaralanması, bozul-
ması, gıderek ortadan kalkması demek-
tır Yukanda da belırttığımız gıbı. hu-
kukun olmadığı (dışlandığı) yerde, ka-
rışıklık duzensızhk, kıyıcılık vardır
Tarihsel gelişim: Başlangıcından bu-
gunedeğın. hukukun bırçokevrelerden
geçtıgı gorulur Hukukun, dının etkı-
sınden kurtulması evnmleşmesının bır
sonucudur Tanhsel gelışımı bakımın-
dan laık (çağdaş) hukuk. hukukun ulaş-
tığı en son evredır Çagın degışen ko-
şullan, toplumlann, ınsanlann gerek-
sınmelen ıster ıstemez değışımlen zor-
lar, yenı kurallan yaratır Zamanın ko-
şulları. geçmışte yorelenn. toplumla-
nn, uluslann o gunun koşullarına gore
dogmuş bulunan kurallannı sıler supu-
rur
Hukuk kurallannı zamanın koşulla-
nna gore duzenleyen. degıştıren, uygu-
layan laık devlet ıle hukukçulardır Ta-
nh boyunca hukuk kurallannın bır bır
ortaya çıkması. duzenlenmesı, yasala-
nn uygulanmasi hukukçulan da bırlık-
te ortava çıkarmıştır
Pekı kımdır hukukçu'Hangı nıtelık-
len taşıması gerekır' Ancak, bu soru-
lann >anıtından once bır başka on soru
çıkıvor karşımıza Şoyle kı Yalnızca,
hukuk oğrenımı gormuş, yasalan uygu-
layan kışıyı hukukçu sa>abıhr mıyız?
Hukukçu kımlığını kazanmak ıçın yal-
nızca bu nıtelıkler veterlı mıdır''
Halk olarak: çogumuz, konulara dar
bir açıdan bakma alışkanlığı, kolaylığı
içinde, kavramın sınırlannı daraltıp bu
nitelikleri yeteıii goruruz. Oysa, konu-
>u irdelediğimizdc. yeterli olmadığı so-
nucuna vannz. Valnızca hukuk oğreni-
mi yapmak, yasalan uvgulamak elbet-
te yeteıii değil. Bunlarİa birlikte başka
niteliklerin de bulunmasıgerekivor kuş-
kusuz.
Hukukçu. her şeyden once hukukun
temel kavramlarını genel ılkelennı
ozumsemış kurallan ogrenmış hak-
kın. adaletın yolundan şaşma\an (ada-
letı amaç bılen) onyargılardan uzak.
Uiçu, ozgur duy uncu (v ıcdanı) ı le olay-
lan ırdeleyıpdegerlendıren doğru du-
rust. guvenılır, sorumluluklannın bılın-
cınde olan. gerektığınde hukuksal de-
gerlen korumak gorev ı> le \ ukumlu ol-
dugunu bılen -buna gore, hukuka yapı-
lan saldınlara karşı yennde, zamanın-
da tepkısını gosterıp uyanlannı yapan-
ola>ların, sorunların çozumlenmesın-
de nesnellıkten avnlmayan yorumla-
mada, değerlendırmede olaylann M>
runlann çarpıtılmaiina sdptınlmaiina
olanaktanımayanyanı olaylara sorun-
lara egemen gıbı. bırbınne baglı nıte-
lıklen uzennde toplayan kışıdır
Evet, bır kımsenın gerçek hukukçu
olup olmadıgını bu nıtelıklen goz onu-
ne alarak degerlendırmek gerekıyor
Buna gore. hukukçu kımlığını kazan-
mdk sanıldığı kadarovle pek de kolay
olmasagerek Sağlambıreğıtımıleoğ-
renımın yanı sıra. toplumsal. sıvasal.
ekınsel(kulturel)bırbılgıbınkımınıde
gerektınyor
Ozellıİcle, evnmleşme sonucu ulaşı-
lan hukuksal degerlen (evrensel -ge-
nel- ılkeler, bağımsızlık. laık hukuk )
korumak, yapılan saldınlara karşı gere-
ken tepkıyı gostermek, uyanlarda bu-
lunmak gorev ı, hukukçunun en onem-
lı nıtelıklerındendır Hukukçu suspus
olamaz Şu anda bızdekı durum ayn bır
yazı konusudur Laıklık karşıtlannın,
laık hukukun yenne, bın beş yuz yıl on-
cesının ılkel Arap toplumu ıçın zama-
nın koşullanna gore konulan kurallan-
nı gen getırmek ıstedıklen bır gerçek
Ne kı, verılen odunler, suskunluk,
duyarsızlık sonunda laıklığe, dolayısıy-
la laık hukuka saldınlann gunumuzde
bu denlı tırmanması karşısında, gencı-
lenn (koktendıncılenn) her turlu goz-
dagını. kendısıne -yaşam hakkına- ya-
pılan saldınlan goğusleyerek savaşıp
dırenen yılmadan gorevının gereğı
uyanlannı yapan gerçek hukukçulann
bulunması da sevındıncıdır
Ancak, yannlanmızın aydınlık, mut-
luolmasını ıstıyorsak, ulkemızdegelış-
mekte olan bu çekıncelı (tehlıkelı) du-
rumun yargılamasını yapıp uzennde
duşunmemız, gerçeklen gormemız ge-
reklyor
Genış halk kıtlelennın,yuzyıllaron-
cesının ılkel topluluklanna uygulanan
kurallarla kandınlıp korpe beyınlenn
yıkanması, toplumun ortaçağ karanlığı-
na suruklenmek ıstenmesı karşısında
suspus olmanın, duyarsızlığın ne denlı
yanlış, çekıncelı bıraymazlık oldugu-
nu artık bılelım
Geçmışı, ıçınde yaşadığı gunlen, ge-
lecegı uygarlığı çok lyı ırdeleyıp de-
ğerlendıren yuce Ataturk' "Bu, ilham-
lanmızı,gökten vegaıpten değil. doğru-
dan doğnıya hayattan almış bulunuyo-
ruz." (1937), "Fıkıh'taki -zamanın de-
gişmesh le hukumlerin değişmesi inkâr
olunamaz kaıdesi- adalet siyasetimizin
temel taşıdır." (1922) dıyerek. bızlere
aydınlık yolu, ulaşacağımız amacı çok
açık olarak gostenyor
ARADABIR
Doç. Dr. YILDIZ SERTEL
Geçmişteki Onurlu Politikalar
Mümtaz Soysal'ın ıstıfasından sonra, bır dışışlerı ba-
kanının bulunması sorun halıne geldı Butun teklıfler red-
dedıldıkten sonra, Karayalçın, gorevı ustlenmek duru-
munda kaldı Ama ne kadar surdurebıleceğı henuz kesın
değıl Zaten bugunku ortamda kım ıster Turkıye'nın dışış-
lerı bakanı olmayı
1
'' Ne yana baksak karşımızda duşman-
lar goruyoruz Yunanıstan'la bır çatışma ha çıktı çıkacak
Avrupa, butun kapılarını kapatıyor Bız Turkı cumhurıyet-
lerle (((şkılenmtzı gelıştırdıkçe, Rusya'nın hıddetı uzenmı-
ze çevrılıyor Korfez Savaşı'ndan ben guney komşulanmı-
zın dostluğunu da kaybettık Sankı 192O'lı yıllarda başla-
yan ve bızı uzun yıllar barış ıçınde yaşatan, 'butun kom-
şulanmızia dostluk' sıyasetı, butun komşulanmızla duş-
manlığa donuştu
Pekı, Kurtuluş Savaşı'nın sonunda da duşmanla çevn-
lı değıl mıydık? Muttefık kuvvetlenn desteğıyle toprakla-
rımıza gırmış olan Yunanlılar dost muydular? Buyuk dev-
letler Sevr'ı ıstemıyorlar mıydı
9
Araplar, Ingılızlere hızmet
etmemışler mıydı
9
Ruslar, o gunku dost davranışlarına
bakmayarak boğazlarda kendılerme elvenşlı koşullar ıs-
temıyorlar mıydı
9
Bu koşullarda nasıl dostluklar kurduk?
Çok tenkıt edılen Lozan'da odun verdık, Musul'u ve son-
ra da adaları bıraktık, Boğazlarda çok da uygun olmayan
koşulları kabul ettık Irkçı mıllıyetçılığe, Panturkızmesırtçe-
vırdık, Sovyetlerle dostluk kurduk, sınırlanmızı sağlama
bağladık Tanhı Turk-Rus duşmanlığına son verdık
Bugun ne yapıyoruz
9
'Avrasya, buyuk Turkıye, Turkbır-
lığı' deyıp ırk esasına dayanan toplantılar yapıyor, Batı'da
ezılen ulusal gururumuzu, Doğu'da dırıltmeye çalışıyoruz
'Çekıç Guç'u topraklarımızdan çıkaramıyor, Irak'la bozu-
lan ılışkılenmızı duzeltemıyoruz Su yuzuden Sunye'yı kız-
dınyor, duşmanla bırleşmeye ıtıyoaız. Uluslararası ılışkı-
lerde, sert ve odunsuz tavırîanmızla, Yunan lobılennın ış-
lerını kolaylaştınyoruz Alman, Dıe VVelt gazetesı, PKK'nın
Yunan lımanlanndan yukledığı sılahları, SunyeyoluylaTur-
kıye'ye soktuğunu yazıyor PKK, Kıbns Rum Kesımı'nde
kamplar kuruyor, Batı'dan, Çekıç Guç'ten yardım goruyor
Fedakârlık ettık, Kıbrıs'ı kurtardık, ne yazık kı dış ılışkılen-
mızde Kıbrıs buyuk bıryara Yunan lobılen hertarafta yo-
lumuzu kesıyor Turk duşmanlığı, Yunanıstan'ın bır ıç po-
lıtıka sorunu, oy toplama kaynağı Ama Kurtuluş Savaşı'nı
ızleyen yıllarda, Yunanıstan ve onu destekleyen buyuk
devletler, daha az mı duşmandılar9
Balkanlar'dakı çalkantılar, gıderek yurdumuz ıçın tehlı-
ke boyutlarına ulaşıyor Bu bolgede barışı sağlayacak bır
'Balkan Paktı'na doğru gıdıldığı gunlerı ozluyoruz. Boyle
durumlarda duşman cephesını yarmanın, dost kazanma-
nın yolları aranmaz mı9
Sert ve bukulmez polıtıka, daya-
nacak bır guç ıster Dunyada guç dengelen değıştığıne go-
re, Turkıye'nın de kendısıne bu ortama uygun, bırçıkaryol
araması gerekmez mı9
Yenı guçler dengesınde, Amen-
ka'nın Rusya'y'a anlaşma yolunu tuttuğunu, Çeçenıs-
tan'da olduğu gıbı onun ışlenne kanşmayacağını goruyo-
ruz Batı polıtıkasının, ılkelere değıl, çıkarlara dayandığı bır
ortamda, NATO'ya ne kadar guvenebıleceğımız hıç bellı
değıl
Uluslararası orgutler, Avrupa Topluluğu, ınsan haklan,
Guneydoğu Kıbrıs gıbı konularda karşımıza çıktığı vakıt,
"Su bızım ışımız, sızden alacak dersımız yok" dıyoruz.
Boylece, ulusal gururumuzu bır guzel avutuyoruz Ama ış
ekonomıye gelınce, kul koleyız Dunya Bankası, ıstedı dı-
ye, değerlı kârlı ışletmelenmızı yabancı sermayeye peş-
keş çekebıhyoruz IMF'nın ekonomımızı yonetmesını do-
ğal karşılıyoruz Bır avuç borç alabılmek, onların koşulla-
rını yerıne getırebılmek ıçın ne tavızler venyor ne fedakâr-
lıklar yapıyor ve daha nelere katlanıyoruz
Kurtuluş Savaşı sonrası durum, bunun tam tersıydı. O
vakıt, tam bağımsız bır ulkeydık, ama mıllı çıkarlanmıza uy-
gun, hesaplı odunler vermesını bılıyorduk Dış polıtıkamı-
zı dostluk ve banş ılkelerıne dayandınyorduk Ulusal ba-
ğımsızlığın temelı saydığımız ekonomı konusunda ıse
odunler vermıyorduk Irkçı mıllıyetçılığe sırt çevırerek kom-
şulanmızla dostluklar kuruyorduk Mustafa Kemal'ın ve
Ismet Inönü'nun guttuklerı akılcı polıtıkalarla uzun sure
barış ve huzur ıçınde yaşadık. Ikıncı Dunya Savaşı'nın dı-
şında kalmayı da becerdık (Ama Korfez Savaşı'nın dışın-
da kalmayı beceremedık) O gunlerın dış polıtıkası, Turkı-
ye'yı bağımsız ve mağrur yaşattı O gunlerde bır dışışlerı
bakanı aranmadı Butun bunlar polıtıkada basıretın, so-
ğukkanlılığın, yurt çıkarlarını on planda tutmanın onemını
gostermez mû Hıslere, tepkılere, mıllı gurur tatmınıne, oy
hesaplanna ve hatta kaprıslere dayanan politikalar bızı
uçurumun kenarına da getırebılır Geçmışımızdekı olum-
lu polıtıkalardan ders alalım
Sol, 'değişim' tuzağına düşürüldü
Sosyaldemokratlar, ne ıdüğu belırsız bır 'değışım' masalını dıkkate
almaktansa, bır eskı parlamentenn çok haklı bır bıçımde kıtabına koyduğu ad
gıbı, "Bız değışmedık" dıyebılselerdı keşke1
AYHAN GÜLSOY SHP Ka\sen tl Sekreterı
HP ve CHP genel
b a ş k a n l a r ı n ı n
11 ! 994 gunu ım-
aladıklan 'buieşme
ıtokoiü'hıçkuşku
yok kı tum sosyal
demokratlan sevındıren, yenı
umutlar sunan guzel bır başlan-
gıçtır Aylardırsurengoruşme-
ler, yakınlaşmalar kımı zaman
kuçük engellere takılmış olsa da
sonuçta ıyı nıyetlı bır adımla ye-
nı umutlar yaratılmıştır
SHPveCHPkadrolannm bu-
tunleşmesı, tek orgut olarak sı-
yasal savaşıma katılması, yal-
nızca sosyal demokratlar ve de-
mokratık solcular ıçın değıl, ul-
kemızın çıkarlan bakımından
buyuk değer taşımaktadır
Duşe kalka ogrendıklerımız
gostenyor kı Turkıye'de guçlü
bır sosyal demokrat partının
yokluğu. ülkemızı cıddı sıkıntı-
îara duşuruyor TBMMçatısıal-
tında sosyal demokrat mılletve-
kıllennın sayıca azlığı, yurt so-
runlanmızın çozumunu guçleş-
tınyor Sosyal demokrasıye yu-
rekten ınanmış ınsanlara herza-
mankınden daha fazla gereksı-
nım duyuyoruz O nedenle
SHP ve CHP genel başkanlan-
nın ımzaladıklan 'birleşmepro-
tokolü' sağduyu sahıbı yurttaş-
lanmızı ve sosyal demokrat seç-
menlenmutluetmıştır Ikıpar-
tının bırleşmesı, matematıksel
bır toplama ışlemınden çok ote
anlam taşımaktadır
Ne var kı halkimızın gerçek-
ten mutlu olabılmesı ya da sos-
yal demokratlann ozlenen guce
kavuşabılmesı ıçın 'birleşme'ye-
terh olacak mıdır'' SHP ve CHP
bırleşmesıyle Turkıye solu, ye-
nıden kalıcı çozümleruretebıle-
cek, halkın derdıne derman ola-
bılecek mıdır9
Emekçının hak-
lan korunacak, ışçıye. memura,
koyluye arka çıkılacak mıdır9
'EsnaP ve 'sanaatkâr'lar ıle sı-
cak ılışkıler kurulabılecek mı-
dır9
Yurttaşlanmızın sosyal de-
mokratlara duyması gereken o
buyuk 'giıven', gen getınlebıie-
cek mıdır
9
Hemen belırtelım
SHPveCHPbırleşmesı yuka-
ndakı ozlemlen, beklentılen ve-
nnegetırebıldıgı olçude başan-
lı olacaktır Halkımızın 'birleş-
me'den bekledığı de 'gerçek'an-
olaganustu çabalar ıçınde koru-
mak zorundadır SHP'nınuçyıl-
lık hukumet ortaklıgı donemın-
de -şu ya da bu nedenle- gere-
ken dırencın v e çabanın gostenl-
1966 YILI VE 86/10911 SAYIU BAKANLAR KJRULU KARARINA GOftE SiGAflA SAĞL-Ğ^ ZARARLIOIfl
lamda bır 'sosvaldemokrat' par-
tıye kavuşmak değıl mıdır
9
1980'lerden sonra IMF ve
Dünya Bankası'nın ıstemlerı
doğrultusunda, bır 'salgın' gıbı
kamuoyunu tutsak alan 'özelleş-
tirme', sosyal demokratlann
onünde ve temel sorun olarak
durmaktadır Çunku özelleştır-
menın asıl hedefı, orgutlu ışçı
hareketını dağıtmak, sendıkasız-
laştırmak, egemen anlayışa mu-
halıfolabılecek guçlen parçala-
maktır
SHP ve CHP bırleşme surecı-
nı tamamladıktan sonra, ıster ık-
tıdarda olsun, ısterse muhalefet
saflannda, halkın çıkarlannı
dığını soylemek olası değıldır
Bır muhalefet partısı olarak
CHP"nın de sıyaset sahnesıne
yenıden çıkmasından bu yana.
ustune duşen gorev ı yenne getı-
rebıldığını soylemek ıse zor-
dur Bundan boyle sosyal de-
mokratlara duşen gorev. her tur-
lu yanılgı ve yanlışlardan ders
alarak. 'sol kimBk' ıle halkın kar-
şısına çıkmak olmalıdır
1992 ICasımı'nda yapılan ba-
zı ılçelerdekı beledıye seçımle-
nnde ve 27 Mart yerel seçımle-
nnde RP'nın neden başanlı ol-
duğunu ıyı tahlıl edebılırsek sos-
val demokratlann nıçın oy kay-
bettıklennı de kolayca anlayabı-
lınz
1970'lerde dönemın sosyal
demokrat partısı olan CHP'nın
"Ne ezen ne ezilen; insanca, hak-
ça bir düzen" sloganı. '90' larda
"adil duzen' sloganıyla eşdeğer
tutulmuştur Sahıpsızlıkdu>gu-
suna kapılan kıtleler. 'düzene
muhalir ozellıklennden dolayı
RP'ye destek vermıştır
Pekı. Turkıye'de son yırmı yıl
ıçınde ne degışmıştı kı sosyal
demokratlar 'sd soyİemi'terk et-
me egılımıne gırdıler
9
Gelır da-
gılımında, ıstıhdam sorununda,
eğıtım ve sağlık konuJannda ıyı-
ye gıtme olmadığı halde, hakça
paylaşım sağlanamadığı halde,
sosyal demokratlar kendı deger-
lenne ve ılkelenne nıçın yete-
nnce sahıp çıkmadılar
9
Uç-beş
tane sağcı koşe yazan, tekelcı
sermaye elinde bulunan bazı ga-
zeteler, sosya] demokratlan
'oyuna' getırmıştır' "Dıînya
degjşhor, Türksolu hâlâeskika-
fada" sozlenyle 'degişim' tuza-
ğına duşurmuşlerdır ılencı guç-
len Dunyanın 'kureselleşme-
si' (globalleşmesı) gıbı ıddıalar,
solculann onemlı bırkısmını ya-
nıltmış. hedefsaptırmıştır Hat-
ta bır ara, Atatürk un 'altı-
oku'ndan bazılannın artık ge-
reksız olduğunu soyleyebılecek
kadar 'şaşıran' ınsanlar çıkmış-
tır Hem de 'aftıok' bayrağının
altında'
Sosyal demokratlar. ne ıduğu
belırsız bır 'değişim' masalını
dıkkate almaktansa, bır eskı par-
lamentenn çok haklı bır bıçım-
de kıtabına koyduğu ad gıbı "Biz
değişmedik" dıyebılselerdı keş-
ke' 'Değişim'adıyla her şey da-
ha kotuye, daha vahşı bır duze-
ne doğru gıdıyorsa, yaşam yır-
tıcı bır hayvan gıbı guçsuzlen
parçalıyorsa, boyle bır 'deği-
şim'ı nasıl sav unursunuz9
SHP-CHP 'bütünleşme pro-
tokolu', boylesı karmaşık tez-
gâhlar arasında, her şeye karşın
ulkemıze hayırlar, uğurlar getı-
receğıne ınandığımız bır gelış-
medır
Ama asıl sevıncımız, 'sosyal
devtet' koşullanndan odun ver-
meyen, ılkelenne ve partı prog-
ramına sıkı sıkıya bağlı, guçlu,
kararlı bır sosyal demokrat par-
tıyı oluşturduğumuz gun yaşa-
nacaktır
PENCERE
TART1ŞMA
Rüştü Şardağ Hoca'ya saygı
A nkara
J^ Kolejı'nın o
X ^ k zamankıadı
£^^L MaanfKolejı
/ m ıdı ve bız 4O'lı
A* Jk*. yıllarda Rüştü
Şardağ Hoca'yı edebıyat
derslennde zevkle, ılgıyle
dınlerdık Dıvan edebıyatını
pek guzel anlatır, şıırlen çarpıcı
bır duyarlıhkla okurdu Renklı
bır ınsandı hoca, daıma
coşkulu ve gur seslı O zaman
hafifçe gobeğı vardı dıye
anımsıyorum Sonralantığgıbı
bır delıkanlı gorunumunu
kazandı Yıllargeçtı,hocamla
zaman zaman haberleşıyorduk
Bırdergı çıkanyordu veeskı
oğrencısıne yollamay ı ıhmal
etmıyordu 12 Eylu]
darbeşınden sonra Meclıs'e
gırdı Üstduzeydekı
yoneüalerleyakın temaslan
oluyordu Istanbul'da bırkaç
kez buluştuk Olup bıtenlere
karşı tepkılennı dınlıyordum
Evren Paşa ıle tartışmalı
goruşmelen oluyordu
Yurtsever, sağduyu sahıbı.
aydınlık kafalı bırınsanın
tepkılenydı bunlar Hoca çok
yonlu, her yonden ses veren bır
ınsandı Engın bır Turk
musıkısı bılgısıne sahıp
olduğunu sanınm Amabenıen
çok etkıle>en ozeliığı gerçek bır
dın bılgını olmanın >anı sıra
son derece avdınlık, ılencı bır
ınsan olması ıdı Anadolu
ajdınlanmasını ve Anadolu
Muslumanlığını ozumsemış,
kışılığmde voğurmuş ornek bır
kışı. omek bır aydın ıdı
Doğaldır kı boyle bır kışılık ıle
Atatürk'e. onun ılkelenne.
devnmlenne buyuk hayranlık
vebağlılıkduvuyordu Rüştü
Şardağ nev ın gerçek
Muslumanlıkla bağdaştığını
neyın sahte bırdındarhk
gostensı olduğunu ayırt edecek
ve bunu yetkınhkle
soyleyebılecek bır ınsandı
Boylelenne bugun
toplumumuzun ne kadar çok
gereksınımı var Ölumu buyuk
bırkayıptır Anadolu
avdınlanmasını,cumhunvet
devnmlennı sındırmış dındar
bır duşun adamının ınançlı.
heyecanlı sesını daıma
ozleyeceğız
Prof. Dr. Coşkun
Özdemir
Hep Şey 0 Kadar
Açık Seçik ki... .
2 Temmuz 1993'te Sıvas ın Madımak Otelı'nde 37 kışı
dırı dırı yakıldı Kara bır kalabalık otelın çevresını sar-
mıştı bağırıpcağırıyorlar yumruklarınısıkıyorlar tekbır
getırıyorlar, cıhattan soz açıyorlardı gozlerı donmuş ka-
labalıktan kımılerı otelı kundakladılar dumanlar goğe
yukselıyordu
Içerde kım vardı9
Asım Bezirci...
Şaır Behcet Aysan...
Metin Altıok..
Âşık Nesimi Çimen..
Karıkaturıst Asaf Koçak ve başkaları sanatçılar ay-
dınlar, ınsanlar sekız saat boyunca ıçerde olumle bo-
ğuştular, sekız saat suresınce devletın kendılerını kur-
tarmasını bekledıler en uzun sekız saat yaşandı geçtı
Turkıye Cumhurıyetı bu ınsanlara ulaşamadı Kara kala-
balık dışardayken kurbanlar ıçerde, sekız saat çırpındı-
lar
Şerıatçı dışarda nobet bekledı
Devlet seyrettı
•
Bırını kıskançlık nedenıyle bıçaklamak soygun ama-
cıyla yaralamak kan davası yuzunden oldurmek adı'
suç kapsamına gırer ama Sıvas takı durum değışık
Kara kalabalık serıat uğruna aydınları yaktı, hem de
gunduz gozuyle
Sıvas ın gobeğınde
Devletın gozu onunde
Her şey apaçık
öylesıne açık kı sanıklardan kımılerı yargılanıp hapıs
cezasına çarptırılınca yargıçlar kuruluna ve gazetecıle-
re saldırırken amaçlarını yıneledıler
- Ya Islam ya olum
- Zafer Islamın
- Sıvas kâfırlere mezar olacak
- Kâfırlere olum
Yargıç onundekı dosyayı açıp baksa bu sloganların
ıddıanamede yazılı olduğunu gorecektır Sıvas ta Madı-
mak Otelı nın onunde aynı sloganlar soylenıyordu
- Ya Islam ya olum
- Sıvas kâfırlere mezar olacak
• Kâfırlere olum
37 kışı bu sloganlar atıla atıla dırı dırı yakıldı mahke-
menın karar aşamasında yargıçların onunde yınelendı,
her şey apaçık ortada
Suçlu bırısını kıskançlık nedenıyle mı bıçaklamış'?
Kan davası yuzunden mı oldurmuş
9
Hayır' Dupeduz
şerıat uğruna ınsanlar dırı dırı yakılıyor Ne demek bu
9
Suçlu ne demek ıstedıgını dıle getırıyor, elıyle koluyla,
bedenıyle gozlerıyle sozcuklerıyle tumcelerıyle dıyor
kı
-Şerıatıçınyaktım yakacağım kâfırlere olum
1
Cıhat
açılmıştır
•
Ne yapmalı
?
Hıç kımse yanlıs yorumlamasın
1
Turkıye de şerıatçı-
lık anayasanın vazgeçılmez saydığı sıyasal partııere ış-
lemıştır yıne de ne partı kapatılmalı ne adam asılmalı,
ne de şerıat propagandası yaptığından oturu kışı ıçerı
atılmalı
1
Demokratık ortamda şerıatçılık goğuslenır,
gerıletılır puskurtulur ama devletın gorevı nedır
9
Şerıat terorunu onlemek dırı dırı adam yakanlan ce-
zalandırmak değıl mı
9
Eğer bır ulkede devlet dırı dın yakılanları seyredıyor-
sa suçluları bulamıyorsa bulduklarınm suçunu doğru
durust saptayamıyorsa adaletı yerıne getıremıyorsa
O ulkede devlet var mıdır
9
DUYURU
PETKİM-İŞ (Türkiye Petrol Kimya ve Lastik
Sanayi işçileri) Sendikası Genel Başkanlığından:
Sendıkamızın 17-18/Aralık/1994'te yapılan 9 Olağan Genel
Kurulu'nda sendıkamız zorunlu organlarına seçılen uyelerımızın
ad-soyad-seçıldıklerı gorevlen-mesleklerı ve ıkametgâh adreslerı
aşağıda sunulmuştur
Çığdem Mah 362
S 14/28 Balgat/Ank
OyakSıt 29 Gınş
No 1 Çaıkaya/M
Istasyon M Kedya S
24/2 Sıncan/Ank
1835/1 S No 179/4
Karşıyaka/lzmır
Kartaftepe M Hakan S
No 17BPaşa4st
KaraduvarM 1018 S
No 6Mersın
Yeşıl M 80/9 S Laie
Ap D 8 Gazıemır/lzmır
1851/7 S No 7/7
Karşıyaka/lznıır
Guzelhısar Köyu
A/ıağa/izmır
1851/10 S 64/4
Karşıyaka'izmif
1751 S No 11/10
Karşyaka/lzmır
Mustafa Karadayı
DervışSefin
Mustafe Tunçkol
Muzaffef Bedûk
Turan Tanyei
Yahya Turtian
Sıddık KaraJı
Alı Kadrı Yavuz
Salıh Karadayı
F Kurtcebe Ozaner
Mesut Yıkta
Genel Bşk.
GeneiSek
GenYor Uy
GenYonUy
Gen Yon Uy
Oen Kur Uy
Den Kur Uy
Den Kur Uy
Dısıplın K Uy
Dısıplın K Uy
Dısıplın K Uy
RafinenOpr
Soda işçısı
LPG Dolum Iş
Rafinen Opr
llaç Işçısı
Soda ışçısı
Rafinen Iş
Rafinen iş
Rafinen Opr
Rafinen Opr
Rafinen Opr
S S FOÇA DENÎZKENT
KONUT YAPI KOOPERATfFl
OLAĞAN GENEL KUÇUL TOPLANTISI'NA
ÇAGRI
Kooperatıfimızın Olagan Genel Kurul Toplantısı 29 Ocak 1995
Pazar gunu saat 10 00 da Foça Beledıve Sınema Salonunda aşagjdakı
gundem maddelennı goruı>mek uzere \apılacaktır
GUNDEM
1 Açıfış \e savgı duru>u
2 Dıvan kurulunun olu^turulmaM
3 Y onetım kumlu raporunun okunmabi
4 Bılanço gelır-gıder farkı ceuelının sunulması
5 Denetım kurulu raporunun --unulması
6 Sunulan raporlar ve hesaplar uzennde goruşmeler
7 Yoneum ve denetım kurullarmın ıbrası
8 Yonetım ve denetım kurulu uvelennın »eçımı ve suresının belır-
lenmesı
9 1995 vnlı çalışma programı ve buna baglı olarak uye aıdatlannın
ve ara odemelenn belırlenmesı
10 Ada ıçı ımalaıların yaptınlma bıçımıne karar venlmest
11 Kaba ın>aat -.evıyesınde olan Sosyal Tesıs ın tamarnlanma ve
ışletılme bıçımıne karar venlmesı
12 Tahmını butçe kadrocetvelı yonetım ve denetım kumlu üyeler-
ıne verılecek avlık ucret volluk ve huzur haldannin belu-lenmesı
13 Dılek ve temennıler kapanıs
NOT Çoğunluk saglanamaması halınde genel kurul 5 Şubat
1995 Pazar gunu Foça Beledı\e Sınema Salonu nda saat
10 00'da vıne aynı gundem dahılınde vapılacaktır Tum uyelere
duyurulur
KÖY ENSTİTLSÜ YILLARI
Talip \pa\dm
4 BaM 50 000(KDV ıçınde)
?dü4 ttnmltın Turkoıu«ıCad 19-41 Caçaloçlu-İstanbul
Ödemeli gonderilmez