Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
11EKİM1994SALI CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Böent Eczaabası
TESEV Başkanı '
• Ekooomi Servisi - TESEV
Türkiye Ekonomik ve Sosyal
Etüdler Vakfi'nın Yönetim
Kunılu Başkanlığı'na Bülent
Eczaabası getirildi. Genel
Direktörlüğü'nü Prof. Dr.
Yılmaz Esmer'in üstlendiği
T E S E V Yönetim Kurulu, şu
üyelerden oluştu: İshak
AJaton, Dr. Yılmaz
Argüden. Doç. Dr. Oğuz
Nuri Babüroğlu, Feyyaz
Berker, Tarhan Erdem. Prof.
Dr. Üstün Ergiider. Dr.
Mehmet Kabasakal, Hasan
Karacal, Deniz M. Kirazcı,
Tavit Köletavitoğlu, Ziya
Müezzinoğlu, Dr. Can
Paker, MeteSayıa, Fikret
Toksöz.
Meral, çalışan
çocuklar
seminerinde
• İstanbul Haber Servisi-
Türk-îş'in düzenlediği
"Sendikalar ve Çahşan
Çocuklar Ulusaî
Semineri"nde konuşan
Türk-İş Genel Başkaru
Bayram Meral. çahşan
çocuklar sorununun
ağırlıkla. hükümetin ve
işverenlerin sorunu
olduğunu söyledi.
Özelleştirmenin, çalışan
çocuklar sorununu
büyüttüğünü belirten Meral.
hükümetin özelleştırme
politikasını da eleştirdi.
Tarabya Oteh'nde
düzenlenen seminerde
Meral, ana babalann hergün
işsiz güçsüz kalmalan
korkusuyla yaşadıklan
günümüzde, çocuklann
çalışmasıııın doğal bir sonuç
olduğunu belirtti.
Elektrik üpetiminde
yüzde 7.4'lök artış
• ANKARA (AA) - Bu yılın
ocak-haziran dönemınde
elektrik üretimı yüzde 7.4
artarak. 34milyar 781 milyon
kilovat saatten 37 milyar 341
milyon kilovat saateçıkü.
Devlet Planlama Teşkilatı
(DPT) verilerine göre, son 4
yılda(l99O-l993)elektrik
üretimi yüzde 41.68 artış
gösterdi. 1989 yılında 52
milyar 43 milyon kilovat saat
olan elektrik üretimi 1990
yılında 57 milyar 542 milyon
kilovat saate, 1991 yılında 60
milyar 220 milyon kilovat
saate, 1992 yılında 66 milyar
983 milyon kilovat saate.
geçen yıl ise 73 milyar 734
milyon kilovat saate yükseldi.
Karabük'te
tesîs satışı
• Ekonomi Servisi -
Karabük Demir Çelik
Fabrikalan Müessese
Müdürlüğü. Bartın'ın
Amasra ılçesinde bulunan
dinlenme tesislerini satışa
çıkardı. Müessese
müdürlüğü yetkililerinden
alınan bilgiye göre Amasra
ilçesindeki 7 bin 50
metrekare arsa ile dinlenme
tesisleri olarak kullarulan
motel. 25 milyar lira
muhammen bedelle satışa
çıkanldı.
Tekstilde uzlaşma
içinsonsün
• BL'RSA (AA) - Türk-lş ile
Tekstıl İşverenler Sendikası
arasında Türkiye genelinde
163 işyerinde 60 bin işciyi
kapsayan toplusözleşme
görüşmelerinde son oturum
bugün yapılacak. Teksif
Bursa Şube Başkaru Mehmet
Metin, son oturumda,
sendikanın verdiği ücret
taslağının görüşüleceğini,
taslak üzerinde anlaşma
sağlanamadığı takdirde
'uyuşmazhk' zaptının
tutulacağını bildirdi.
Sendikanın ücret taslağının,
birinci yıl yüzde 90 artı 400
bin lira. ikinci yıl enflasyon
olduğunu hatırlatan Metin,
oturumda işveren
sendikasının karşı ücret
taslağı getirmesi gerektiğini
kaydetti.
Dev konfeksiyon
kenti
• Ekonomi Servisi - Kısa adı
GİY-KOOPolan İstanbul
Giyim Eşyası İmalat ve
Toptan Satıalan İşyeri Yapı
Kooperatifı, İstanbul
Atışalanı'ndaki çağdaş giyim
kentinın temeli 12 ekim
çarşambagünü
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel tarafından aülacak.
GİY-KOOP Başkanı Özcam
Memişoğlu 500 dönümlük
biralanda kurulacak olan
dev projenin 3 trilyona mal
olacağını vurgulayarak artan
ihtiyaçlanna ve gelişmelerine
paralel olarak mekansal
sorunlan ortadan kaldırmak
için üzerlerine düşen görevi
yerine getirmeye
çalıştıklannı söyledi.
Son Saddam krizinden sonra, Irak'a ambargonun 3 yıl uzamasından endişe ediliyor
Yeni fatura 20milyar dolar
AHMET ÇELİK
Türkiye'ye şu ana kadar yak-
laşık 30 milyar dolara mal olan
Irak ambargosu konusunda Bir-
leşmiş Milletler'in yumuşadığı
bir sırada Irak Lideri Saddam
Hüseyin'in Kuveyt sınınna as-
ker yığmaya başlaması, Türk iş
dünyasını kaygılandınyor. Bu-
nun ambargonun kaldınlmasını
en az 3 yıl daha erteleyeceği gö-
rüşü ağırlık kazanırken. zarann
da 50 milyar dolan aşacağı ileri
sürülüyor.
Körfaz savaşı başladığında
kapanan Irak pazanndan ta-
şımacılık sektörünün kaybının
tonajda yüzde 72 ve toplam na v-
lun hasılatında da yüzde 43 ol-
duğunu söyleyen Uluslararası
Nakiiyeciler Derneği (UND)
Başkan Vekıli Cüneyt Solakoğ-
lu, genel ekonomik kaybın ise
çok daha fazla olduğuna dikkat
çekti. Solakoğlu, "Irak'tan son-
ra ambargodan en fazla etkilenen
ikinci ülke olan Türkiye'nin ça-
balanyla Birleşmiş Milletlerin
Irak'a uvgulanan ambargo ko-
• Türkiye'ye şimdiye
kadarki maliyeti 30 milyar
dolar olarak hesaplanan
Irak ambargosu ile ilgili
Birleşmiş Milletler'in
yumuşamaya başladığı
dönemde patlak veren son
krizin. Türkiye'nin
ambargoyu kaldırma
çabalannı 3 yıl
geciktireceği, bunun da
maliyeti 50 milyar dolara
çıkaracağı kaydediliyor.
nusunda yumuşamaya başladığı
bir sırada Saddam Hüseyi'nin
davramşına anlam »ermek mü/n-
kiin değiJ. Bu ola\ ambargonun
en az üç yıl daha uzamasına ne-
den olacaktır" derken, UND
Başkanı Saffet Ulusoy da,
yaptığı açıklamada, Saddam
Hüseyin'in kumar oynadığını ile
sürdü. Davranışın ambargo-
nun yumuşatılması amacını
taşıdığını belirten Ulusoy. "Eğer
rutarsa ambargo yumuşayacak,
tutmazsa da geri çekilecek" dedi.
Ambargonun kolay kolay kalk-
mayacağınj da vurgulayan Ulu-
sov, şöyle konuştu:
"Amerika bölgedeki petrolü ko-
lay kolay bırakmaz. Türk ekono-
misinin körfez Savaşı ile birlikte
kaybettiklerini geri alabilmesi
için ise ambargonun kaldırılması
şart. Ancak son gelişen olaylaria
birlikte her şey belirsizliğe girdi."
Gaziantep Tıcaret Odası Baş-
kanı Mehmet Aslan da, anbar-
gonun kalkacağı yolundaki yeşil
ışıktan sonra ortaya çıkan duru-
mun tüm umutlan alt üst ettiğini
söyledi. Habur Kapısfnın açı-
lmasının zaten pek bir şey ka-
zandırmadığını vurgulayan As-
lan. "Saddam Hüseyin'in Kuveyt
sınınna asker yığması her şeyi
tersine cevirdi. Eğer olay yeni bir
savaşa dönüşürse bölgemiz eko-
nomisi tamamen duracağı gibi
Türkiye için de çok büvük bir
ekonomik sıkıntı yeniden başlar.
Büyfik endişeler taşıyonız. Bu
olayın savaşa dönüşeceğini
sanıruvorum, ama ambargonun
kaidırıunasuı geciktirecektir"
diye konuştu.
Uluslararası telefon görüşmelerini PTT'den ucuza getiren callback servisleri yayılıyor
PTFnin Tsine dış hat darbesiÖZGÜR ULUSOY
Tüm dünyada, uzak mesafe
telefon görüşmelerini, ulusal te-
lefon servislerinden çok daha
ucuza getiren "callback" hizme-
ti. Türkiye'de PTT'ye rakip çı-
kmaya başladı.
Callback servısinın temeli.
abonelerin telefon numarala-
nnın, ABD'deki bir merkezi bil-
gısayarda kayıtlı olmasına da-
yanıyor. Abone. uluslararası gö-
rüşme yapmak istediğinde, ken-
disine venlen numarayı çevire-
rek merkezi bılgısayara bağlanı-
yor. Sınyal sesıni işitince telefo-
• PTT'nin T'sine gelecek yabancı ortaktan endişe
duyulurken, ABD fırmalan, Türkiye'de T ' hizmeti
vermeye başladı. Yabancı şirketler, ABD'de
kiraladıklan hatlarla uluslararası görüşmeleri yüzde 20
ile yüzde 60 arasında daha ucuza mal ediyorlar.
nu kapatan abone. bırkaç saniye
içinde geri aranıyor ve kendisine
sözgelimi sanki New York'ta
>aşıyormuşgibi bırhat venhvor.
Kimı fırmalar. aboneye doğru-
dan hat vermeden önce. elektro-
nık bir telesekreter aracılığışla
abone\ i yönlendınyor.
ABD'de bu hizmeti veren altı
büyük firma var. Telegroup,
Black Goald. Paragon \e Vıatel
de. Türkiye'de bu servisi \ermek
üzere abone kaydeden fırmalar.
Bu firmalar. özellikle Japonşa.
ABD. Avustralya. Hong Kong.
Kanada. Karayıplergıbı denıza-
şın ülkelerle yapılan telefon gö-
rüşmelennı. PTT'nin bu bölge
ıçın belırledığı fi>at tanfelerın-
den daha ucuza getinvor.
Fıımalann dakıka başına be-
lırledıklen ücretler de bırbırıne
>akın. Aboneler. sözgelimi
Black üoald'ta elektronık tele-
Türkkent Başkanı Soydan'dan 'Yapı Tasarruf Sistemi'ne eleştiri:
'Toplu Konut hayal tacîri'Ekonomi Servisi - Toplu Konut İdaresı'-
nin "Yapı Tasarruf Sistemi"'ne ilişkin pro-
jesi, yapı kooperatifleri tarafından top ate-
şine tutuldu. Toplu Konut Jdaresi'nin ku-
rulduğu günden beri evsiz vatandaşın "ev
sahibi" olma umudunu sömürdüğünü ılen
süren Türkent Genel Başkaru Oğuz Soy-
dan, Yapı Tasarruf Sistemı'ni "Toplu Ko-
nut yine hayal satıyor" şeklinde yorumladı.
Toplu Konut İdaresi tarafından açıkla-
nan yeni sistemle, ayda 1 mil>on biriktirip
7 yıl sonra ev sahibi olma anlayışının baş-
tan sona bir hayal olduğunu belirten Tür-
kent Başkanı Soydan. buna benzerprojele-
rin daha önce de defalarca dile getirildiğini
ifade etti.
Konut sorununu büyük ölçüde çözmüş.
entlasyon sorunu olma-
van Batı ülkelennde uy-
gulanan bir projenin
Türkiye'de de başanlı ol-
masını beklemenin hiçbir
mantık kuralı ile bağdaş-
mayacağına dikkat çeken Soydan. sözleri-
ne şöyle devam etti:
"Bir dönemde, zamanın bakanı Müker-
rem Taşçıoğlu televizvondan milyonlarca
insanın gözünün içine baka baka, konut
edindirme yardımı ile insanların bir süre
sona ev sahibi olacağı hay alini açıklamış ve
"Bir yıl sonra konutsuz insan kalmaya-
cak" demişti. Ardından buna benzer bir açı-
klamav ı Turgut Özal da yaptı. Özal, arsa >e
konut sertifikası çıkarıp tatandaşın milvar-
larca lirasını topladı. Ama kimse bu yollarla
ev sahibi olamadı. Şimdi yeni bir hayal daha
kuruluyor ve işin kötiisü Türkiye'nin konut
konusunu en iyi bilen kişilerinden biri olan
Murat Karayalçın da bu hayale ortak olu-
yor."
Yapı Tasarruf Sistemi'nde toplanan pa-
ralann belli bir süre sonra Konut Edindir-
me Yardımı Arsa ve Konut Sertıfikasın'da
olduğu gibi devletin başka ıhmaçlanna
vamaolmayamahkum olduğunu dile geti-
ren Oğuz Soydan. Toplu Konut İdaresi'-
nın bir an önce "ıslah edilmesini" istedi.
TOKİ'nın bir an önce özelleştirilmesi ge-
rektiğini de kaydeden Soydan. "Artık Türk
halkanın umutİarını söndürecek hayalı pro-
jelerle vakit kaybedilmemelidir" dedı.
sekreter aracılığıyla yönlendiri-
lırken. Teknobak gibi fırmalar-
da doğrudan hatta bağlanıyor.
Vıatel ise. ılk dakika için 2 do-
larlık bir ücret alırken. sonrakı
dakıkalarıçin 1 dolar 44 sentalı-
yor. Ülkeden ülkeye değişen ra-
kamlar, ABD'deki ındirimli sa-
atierde, daha ucuza geliyor.
Türkıye'de bu hizmetin yasal
çerçevesı henüz oluşturulmuş
değıl. PTT'nin dış ılışkilerınden
görüştüğümüz yetkilıler. "call-
back" hizmetının 406 sayılı ya-
saya aykın olduğunu ileri sürü-
yor. 406 sayılı yasanın bırinc;
maddesine göre. karasulanyla
birlikte TC sınırlan içinde telg-
raf. telefon tesis ve ışletmesı ka-
nunla PTT idaresine verilmiştır
PTT dışında gerçek ve lüzel kışi-
ler bu hızmetleri veremez. Kısa-
cası. yasa telgraf ve telefon hiz-
metlerınde PTT'yi tekel ilan edi-
liyor.
Callback hizmeti veren firma-
lar Türkiye'deki değil, ABD'-
deki telefon hatlannı kullanıyor.
Abone, Türkiye'den bırnumara
çevinyor. gen aranıyor ve sonra
doğrudan ABD hattını kullan-
maya başlıyor. Telegroup'un
acenteliğini üstlenen Teknobak
Genel Müdürü Kamil Özçık-
mak, "Bu sorunun bir açıklığa
kavuşturulmasını, FFFnin kesin
bir yargı >ermeseni bekliyoruz"
dıyor. Buarada. uluslararası gö-
rüşmelerde fiyatlan aşağı çeken.
birbirleriyle de rekabet halınde
olan ABD firmalan, bütün dün-
yada giderek yayılıyor.
Otomobil yine el yakıyor
OTOMOBİLJNİZİN DEĞERİ (MİLYON TL)
YERLI
Sefçe ••
Sahm
Dogan
Kartal
FatTıpo
TempfaSX
TempraSX-A
TempraSX-AK
Renault12TXToros
RenaultSprıng
Renault6roadway
RenaultRas/t
RenaultManager
RenaultConcorde
FordTaunus16
F(xdTaunus20
OpelVectra18
1989
87-97
117-125
128-140
120-135
122-128
134-141
150-160
160-180
125-135
160-180
1990
95-103
128-138
140-150
135-145
182-192
128-140
145-153
160-170
185-205
205-220
275-295
145-160
175-180
1991
107-118
138-145
155-170
150-165
197-210
187-207
197-217
213-233
145-150
155-165
170-180
205-220
225-245
320-350
170-180
180-200
310-330
1992
120-125
148-158
171-191
165-180
2V-233
217-232
223-243
243-263
155-163
165-175
185-195
230-245
255-285
37<M00
175-195
200-240
360-400
1993
127-142
165-188
198-220
200-228
233-248
237-258
248-263
283-313
170-185
180-190
205-225
285-315
300-370
420-540
210-260
250-290
420-460
OKın.
203
2504
3448
3445
3856
4433
492
5492
2526
2735
322
444
707
825
4192
506
617
5
Nısan ekonomik kararlarmın ardından
talebınbaskıaltınaalınmasındanılk
etkilenen otomotıvsektörü oimuştu.
Krizin kendısinı hissettırmeye başladığı
mayıs ayı sonu ve hazıran başında
otomobilciler hükümete bir dizı önlemler
paketi götürürek, bazı ödünler istedıler ve
aldılar.
Krizin başlangıcında
otomobil fiyatlan
düzenlenen
kampanyalar ile
birlikte iyıcedüştu.
Buna rağmen
otomobil satışlan
belli birdüzene
gıremedi.Örneğin
Türk otomobil
sektöründe ikinci
büyük kuruluş olan
Renault en çok satan
otomobili
Broadvvay'i haziran
ayı başında260 milyonasatıyordu. Renault
düzenledığı "Buyılbenzinbedava"
kampanyası ilesatışlarını eski rakamlara
ulaştırmayaçalıştı. Renault mayıs ayında 3
bin 301 adetotomobilsatarkenekonomıde
yaşanmaya başlayan talepcanlanması ile
birilikte satışlarını arttırdı ve bununla beraber
otomobilcilerzamlandaardıardmayapmaya
Fiyatlardaki değisim
Marka
ftenauft
Broadvvay
Flash S
TOFAŞ
Şahin
Tıpo
Doğan
Haziran fiyat
(milyon TL)
260
352
212
329
293
Bugünkü fiyatı
(miryon TL)
321
443
250
386
344
başladılar. Bugün bir Broadvvay otomobilin
satış fiyatı 321 milyon lira.
Enflasyonun normalın altında seyrettığı üç
aylık dönemde otomobılcilerınzamoranı
yüzde 19 olarak ortaya çıkıyor. Bununla
birlikte otomobılcilerinknz dönemınde
devletten aldıkları ödünler de devam ediyor.
Devlet otomobılden
alınan EktaşıtAlım
Vergısi'nı yüzde
12'den yüzde 6ya
ındirmıştı.
Turk otomobil
pıyasasındaen
büyük pazarpayına
sahipfofaş'taıse
haziran ayında 212
milyon olan Şahın
marka otomobilin
fiyatı bugün 250
milyon lira. Aynı
şekilde Doğan ın
haziran fiyatı 293
milyon iken bugünkü fiyatı ise 344 milyon lira.
Otomobilciler devletten aldıkları ödünlerle
zam yapmaya da devam ediyorlar.
Otomobil satışlarında da kıpırdanma
yaşanıyor. Ağustos ayında Renault'un
ağustos ayı satış miktarı 3 bin 167 adet iken,
eylül ayında bu rakam 6 bin 266'ya
yükseldi. •
LadaSamara
LadaNıva
NıssanSunny
NıssanNXCoupe
Mazda3Z3Sedan
Ma2da626Sedan
Mazda323Hatcback
Mazda626Hatcback
VoltewagerGol1
SkodaFavorıt
BMW316<
BMW52Û
Mercsdes190E
Mefcedes200E
Mefcedes190O
Mefcedes2000
HondaCıvKSedan
HondaCtvıcHatcbacfc
1990
100-110
145-155
225-245
285-325
230-245
290-320
240-280
320-350
260-290
130-140
430-470
650-740
625«0
800400
650-720
800-920
280-230
ITHAL1991
120-130
160-165
250-265
330-345
260-300
310-350
290*320
360-370
3XM20
145-160
490-570
750-1000
670-780
950-1000
770460
950-990
300-335
270-290
1992
130-145
170-185
280-320
36S405
300-325
400470
330-355
430490
330-390
165-180
580-690
1020-1100
SOMSİ
1050-1200
900-980
10*0-1150
360-390
350400
1993
150-170
210-250
360410
420-530
330-390
510-590
390490
52M10
400490
185-210
750-900
1150-1350
1000-1100
1300-1450
1150-1300
1250-1450
410470
490-530
NOT: Cennet Açık Oto Pazarı'nda oluşan fıyatlardır.
OKm.
2534
3708
6619
8796
4994
8974
5913
9553
6672
237 3
1520
2.410
1806
2200
1805
2.290
5414
6297
Kale'nin yeni mekanı Gebze'de
T
ürkiye'nin en büyük
oto radyatör üreticisi
KaleOtoRadyatör
Gebze Çayırova'da 80
dönümlük arazi üzerinde
kurulanve2.5trilyonlira
dt-ğerindeki fabrikalarını
hizmeteaçtı.
Kale Balata Yönetim Kurulu
Başkanı Temel Kaya ileri
teknoloji kullanılarak
hizmete alınan yeni
tesislerde Türkiye'nin
dünyapazarındaçok
önemli bir rekabet avantajı
yakaladığını ifade etti.
Yeni kurulan fabrikada alüminyum ve
asbestsiz balata üretimi
gerçekleştirilecek.
Fabrikanın üretim kapasıtesi yıllık 3 bin 200
ton civarında. Fabrikada 192 kişi istihdam
edilecek. •
1ŞÇEVEV EVRENTJNDEN
ŞÜKRAN SONER
Gidemediğimiz Yer Bizim
Değildip
Cumhuriyet'in çok eski okurları, bu başlıkla yayımlan-
mış çok güzel bir röportajı anımsayamasalar bile
gazeteci Mücahit Beşer'in güzel dili ve röportajlarını
unutmamışlardır. "Gidemediğimiz yer bizim değildir"
başlıklı röportajında, bir kara mizah örneği olarak,
dönemin "Jet Bakan" lakabını almış Sağlık Bakanı ile
Güneydoğu'da, depremin çok sayıda ölüm ve yaralama
olaylarına konu olan depremzede köylere gidiş, daha
doğrusu gidemeyiş öykülerini anlatmıştı. Devletin
olanaksızlıkları ile elverişsiz doğa koşulları, kann yolları
kapaması çakışınca, depremin yerle bir ettiği köylere
değil yardım götürmek, ulaşamamışlardı bile.
Şimdi çağ atladık ya, Başbakan Yardımcımız devletin
olanaksızlıkları nedeni ile değil "güvenWc"gerekçesi ile
yanan köylere ulaşamıyor. Güneydoğu'da birzamanlar
deprem, doğal afet nedeni ile yerle bir olan köyler, bu
kez yakılmış bulunuyor. Köylüler devlete başvuru
dilekçeleri ile, Başbakan Yardımcısı'nın yüzüne haykı-
rarak, televizyon kameralarından kaçmayarak köy ve
evlerinin devlet tarafından yakıldığını öne sürüyorlar.
Resmi açıklamalara göre köyleri PKK yakıyor. Televiz-
yon yorumcusu, "Her iki durum da vahim. Devletin
yakması kadar, PKK'nin devlet görünümünde köylere
ulaşıp yakması da önünün alındığı söylenen terörün
gücünü ortaya koyması anlamında vahim" diye
değerlendirme yapıyor. Başbakan Yardımcısı,
gazeteciler "güvenlik" gerekçesi ile boşaltılan, yakılan
köylere gidemiyor.
Köylerın boşaltılması, yakılması olayları ilk kez duyul-
muyor. 1990 yılında, bir insan hakları grubu ile birlikte
gittiğim Şırnak-Uludere yolu üzerindeki köylerde,
dağlardaki köy ve mezralarından uzaklaştırılmış köy-
lüler ile görüşüyorduk. Kalacak başka yer bulamadıkları
için, aşiretlerinin ve akrabalarının yerleşik köyündeki
hayvanlar satılmış, boşaltılan ahırlar ev olarak kullanılı-
yordu. Korku duvarı çoktan aşılmış olduğundan, Türkçe
bilmeyen kadın, çevirmen aracılığı ile Kürtçe ve görevli
komutanın yanında bize, askerlerin kendisini
çocuklarının yanında oynattığından, un, şeker
çuvallarının birbirine karıştırıldığından söz ediyordu.
Kulağımıza kadının doğruyu söylemediği, dağdaki
mezradan indirilen köylülerin PKKye yardım ettikleri,
kadının kocası da dahil köyün gençlerinin PKK'de
oldukları, ellerindeki ihtiyaçları ile ilgisi olmayan, PKK
için saklanan erzaklara el konduğu fısıldanıyordu. Kadı-
na kocasının ve köydeki diğer erkeklerin nerede
oldukları sorusunu yönelttiğimizde, "Yok. bilmiyorum",
"Öldü mü" sorusuna ise "Hayır" yanıtı geliyordu.
Gönüllü ya da can güvenliği tehdidi ile zorunlu, PKKye
lojistik ve askeri destek işlevini yapan, devletin önlem
alamadığı dağlardaki bazı mezra köylerinin boşaltı-
Imasını belki anlayabiliyorduk. Ancak kadının askerler
tarafından oynatılmasını, ihtiyaçtan fazla erzaka el
konulması ya da zarar verilmesini anlayamıyorduk.
Bırakınız anlamayı, ortada bal gibi suç, çok ciddi bir
devlet terörü vardı. Devletin, devlet terörünü yaratan
suçlara karşı önlem alması gerekiyordu. Çok çaresiz
kaldığı çok özel hallerde, bir köy ya da mezranın boşaltı-
lması zorunluluğu varsa, devlet, vatandaşını böyle
sokakta, akrabalarının ahırlarında yaşamaya mahkum
edebilir miydi?
Aradan geçen yıllarda. "PKK'nin hızı kesildi, terörün
önü alındı" haberlerine en çok, bir ucundan tanık oldu-
ğum insan hakları ihlalleri, devlet terörü de azalıyor
umudu ile seviniyordum. Devletin Güneydoğu'ya
egemen olmasının, gücünün, devlet terörünü ve insan
hakları ihlallerini azaltıcı bir etkisi olması gerektiğini
düşünüyordum. Arkasından Kürtlerin insan haklarına,
kimlik haklarına, demokratikleşmeye doğru adımların
atılmaya, yaraların sarılmaya, acıların unutulmaya
çalışılacağı günlerin geleceğinin düşünü görmek
istiyordum. PKK ve devlet terörü ile tırmanan Kürt ve
Türk ırkçılığının bir noktadan sonra gerileyeceği, çok
kültürlü birtoplumda, insan haklarına dayalı, aynmcılığı
değil, ülke bütünlüğünü savunan düşünce ve inançların
yeniden filizlenip, yeşerip gelişeceğini bekliyordum.
Karayalçın'ın Başbakan Yardımcısı olarak Tunceli'ye
gidip, yakılan ve boşaltılan köylere "güvenlik"
gerekçesi ile gidememesi, işimize gelmediği,
gerçeklerinden çok korktuğumuz için, sürekli kaçtığımız
sorunların ne kadar olumsuz boyutlandığını, çıplak
gözlere seriyor. insan haklarının yok edilmesi anlamına
gelen bağnaz ırkçılık, Kürtçülük ve Türkçülük,
feodalizim, tarikatlar ve dincilik, şeriat düzeni özlemleri
her yandan besleniyor. Birileri çıkar ve iktidar adına,
insana ait her değerden vazgeçtikçe, çoğunluğun canı
çok daha fazla yanıyor. Radikal ırkçı ve dinci güdüler
beslendikçe, sadece ırk ve din sömürüsüne varlıklarını
dayamış partiler değil, ağırlıklı sağ ve hatta sol partiler,
güçlenmek üzere ırk ve din sömürüsünü en geçerli araç
görüyor. Bir çıkmaz, kaos yaşanıyor. "Vatan-millet"
edebiyatı ile gidemediğimiz, sonuç olarak bizim
olmayan ülke topraklarının alanı, ürkütücü boyutlarda
büyüyor.
YAPI VE KREDİ BANKASI A.Ş.'den
Tasarruf Sahipleri İçin
SlRKÜLER
Sermayemız. 990 milyar iıraa nakrt karşıhgı. 990 tnılyar lırası ıç kaynaklardan
karşılanmak sureüyle 1 8 trılyon lıradan 3 78 trılyon lıraya arOnlmaktadır
Aıunlan sermayeyı temsıl eden hısse seneüen. Sermaye Piyasaa Kurulu'nca
19 8 1994 tarıh 145/844 sayı ile kayda alınmışOr
Ancak kayda alınma. ortaklığımızın ve hısse senetienmn kurul veya kamura
tekefRılu anlamına gelmez
Ortaklıgımız ile ılgılı ayrıntılı tnlgılen ıçeren ızatıname. 23 8 1994 tanhmde
Istanbul Ticaret Sıalı'ne tesal ve 29 8 1994 tanh ve 3605 sayılı TTSG'nde ılan
edılmış olup, aynca aşagıda belırülen yerterde ıncelemeye açık tutulmaktadır
Ortaklığımızın yeni pay alma haklarını kullanmasından sonra kalan
33 627 181 000 TL üjtanndakı paylar. 17 10 1994 ile 21 10 1994tanhlen
arasında 5 gun sureyle halka arz yoluyta saülacaktjr Bir paym nomınal değen
1 000 TL olup. nomınalden aşağı olmamak uzere İstanbul Menkul Kıymetler
Borsaanda oluşacakfiyatlardan satışa arz edılecektr
Başvuru seWı Bu sermaye artnmında pay almak suretıyle ortak olmak ısteyen
tasarruf sahıplerının. satış suresı içinde IMKB'de ışlem yapmaya yetkılı
tankalara ve aracı kurumlara veya öığer borsa uyeJennden bınne başvurmalan
gerekmektedır Izahnamenın ıncfilemeye açık tutulacağı yer Yapı Kredı Menkul
Degerler MOdûrlûğu. Izmır-Anka-a-İstanbul bınmlendır
Hısse senetlerını teslım şeklı Pay bedellen karsılığında venlmış olan makbuz
veya dekontlar. sermaye artırımının Tıcaret Sıcılıne tesohnı ızleyen
en geç uç ay içinde hısse senetlen ile degıştınlocekür Hısse senedı dagrtımı.
aynca yapılacak ılanla ortaklanmıza duyunılacakür.