Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
20 OCAK1994 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
GENÇLİK • EĞÎTÎM
DPYvebupstahık
smavı
• ANKARA (AA) - llkokul
sonu, ara sınıflar ve ortaokul
sonu devlet parasız yatılı ve
bursluluk sınavlanna
başvurularyann başlıyor.
Başvurular, 15 şubatta sona
erecek. Sınava başvurmak
isteyen öğrendlerin,
başvurma belgelerini okul
müdürlüklerinden alarak
gereklı işlemleri
tamamladıktan sonra, 15
Şubat 1994, mesai saati
bitimine kadar teslim
etmeleri gerekiyor. İlkokul
sonu devlet parasız yatılı ve
bursluiuk sınavı, 5 haziran
pazar, ara sınıflar devlet
parasız yatılı ve bursluluk
sınavlan 7 mayıscumartesi,
ortaokul sonu devlet parasız
yatılı ve bursluluk smavı ise 8
mayıs pazar günü, 76 il
merkezinde tek oturumda
yapılacak.
ftğretmen
nöbetJeri
ANKARA (AA) - 20 veya
25 hızmet yılını dolduran
öğretmenlerin sayıca fazla
olduğu onaokul ve liselerde,
ihtiyaçduyulduğunda bu
öğretmenler de nöbet
tutacak. Lise ve Ortaokuilar
Yönetmenliği'nin, öğretmen
nöbetleriyle ilgjli maddesinde
değişikük yapan yönetmelik
bugünkü Resmi Gazete'de
yayımlandı. DeğişikJiğe göre,
hizmet süresi bayanlarda 20,
erkeklerde 25 yıl ve daha
fazla olan öğretmenler ile
hamile öğretmenlere,
doğumuna 3 ay kala ve
doğumdan sonra 6 ay nöbet
görevi verilmeyecek. Ancak
20 veya 25 hizmet yılını
dolduran öğretmenlerin
sayıca fazla olduğu
okullarda, ihtiyaç
duyulduğunda bu
öğretmenler de nöbet
tutacak.
KTÜ'de bir yıllık
TRABZON(AA)-
Karadeniz Teknik
Üniversitesi (KTÜ) Farabi
Hastanesi'nde gecen yıl
yaklaşık 112 bin hastanın
tedavi gördüğü bildirildi.
KTÜ Rektörü ProfDr.
Aydın Dumanoğlu, hemen
hemen her türlü ameliyatın
yapılabildiği Farabi
Hastanesi'nin bölgeye
yönelik olarak sağlık hizmetı
verdiğini ifade ederek," 1988
yıhnda yaklaşık 70 bin
kişinin tedavi edildiği
hastanede bu sayı gecen yıl
112 bine ulaşmıştır" dedi.
Deneylep için
başıboş hayvan
SAMSUN(AA)-
Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Tıp Fakültesı Cerrahi
Araştırma Merkezi'nde
yapılan deneylerde
kullanılmak üzere başıboş
kedi ve köpekler toplaulıyor.
Edinilenbilgiyegöre, Cerrahi
Araştırma Merkezi'nde
araştırma yapmak isteyen
doktorlar için yeterli kobay
bulunamadığı için, sokaktan
toplanan kedi-köpeklerin
tanesi 50 bin liradan satın
alınıyor. Ondokuz Mayıs
Üniversitesi Göğüs ve Kalp
Damar Cerrahisi Anabilim
Dalı Bölüm Başkanı ve
Araşürma Merkezi
Sorumlusu Prof. Dr.
Kamuran Erk, üniversite
bütçesinden kendilerine
ödenek verilmediğini
belirttı.
Enstitülere
akademik yapı
_ ERZLRLM (AA) - Sağlık
eğitim enstıtülerinın YÖK
bünyesine alınarak fakülte
veya akademı olarak eğıtım
yermesi istendi. Erzurum
İbrahim Hakkı Şağlık Eğitim
Enstitüsü Müdürii
Necmettin Taşcı, düzenlediğı
basın toplanüsında, sağlık
eğitim enstitülerinin 3 yılda
33 ay, normal bir fakülte
veya akademinin ise 4 yılda
32 ay eğitim yaptığmı
söyledi.
Balıkçılık
meslek lisesi
•TRABZON(AA)-
Türkıye'de bahk avının
önemli bölümünün
yapıldığı Trabzon'da
bahkçılık meslek
lisesi açılması ıstendı.
Trabzon Su Ürünleri
Araştırma Enstitüsü
Müdürii Yılmaz
Bekiroğlu,
Türkiye için önemli bir
sektör durumuna gelen su
ürünleri yetiştiricıliğinde
pratik uygulamaya yönelik
eğitim verebilecek,
"Balıkçılık Meslek
Lisesi"nin kurulması
gerektiğini kaydetti.
Öğrencininbitmeyenkavgası:Suuıv
Üniversitelerde sınav dönemlerinin başlamasıyla birlikte, öğrencileri fınal telaşı sardı. Yoğun çalışma
temposunu sürdüren öğrencinin sınav programı, sınırsız kahve, uzun geceler ve radyodan oluşuyor.
Gençlik-Eğitim Servisi - Öğrenci-
lenn her yıl aynı telaşı yaşadığı üni-
versiteleri, "final" heyecanı sardı.
Dönemlik ders gören öğrenciler, bu
dönemin derslerini verebilmek için
yoğun çalışma temposunu sürdürü-
yor. Bizde. uykusuzgünleryaşayan
gençlenn sınav dönemleri hakkın-
daki görüşlerini aldık:
Aii Aksoy (Yıldız Teknik Üniver-
sitesi İnşaat Mühendısliğı):
"Vizeterimiz bittikten bir hafta
sonra finallerimiz başlıyor ve biz bu
sûre içinde yeterince hazırianamıyo-
nız. Asiında biz bu dunımu kanıksa-
dık, çünkü teknik üniversitelerin ço-
ğunda aynı sistem uygulanıyor. Ders-
lere düzeıüi olarak girdiğim için not-
larımdan çauşıyonım."
Atilla Ayan *(Yıldız Teknik Üni-
versitesi MakıneMühendısliği):
"Finallerin vizelerden hemen sonra
başlaması bi/im açumzdan iyi. Hem
vize hem de final için çalışnuş oluyo-
ruz.
Dersiere girmediğim için notlan
bulmakta zoriuk cekjvorum, şûndiki
sınav sistemi işime geliyor ama gele-
cekte iyi bir mübendis olmak için bu
eğitimin yeterli olmayacağını da bili-
vorum."
Mustafa Azizoğlu. not sistemine
karşı olduğunu söylüyor.
Okan Demir, Rasim Akar, Serkan
$ıvgın, Ali Ercan Eyüboğhı ( Yıldız
Teknik Üniversitesi MakineMühen-
dısliği):
"Geçen yd vize ve bütünlemelerin
arastnda hiç sûre yoktu. Bu sene bir
hafta ara olduğu için sevindik. Bi/ler
gece üniversitesinde okuduğumuz
için sınavlarımız 16.00'dan sonra
başlıyor, biz de bu yüzden gündüz öğ-
rencilerinin yararlandığı yemekhane
ve kantinden yararlanamıjoruz. Sı-
navlara ders notlarımızın > anında ho-
caların tavsiye ettiği yardımcı kitap-
lardan çalışarak hazıflanıyoruz."
Hakan Ozel (Mimar Sinan Üni-
versitesi İstatistik Bölümü):
"Bu dönem üç tane dersten sınava
girivonım ama dersiere girmediğim
için not bulmakta zorlanıvonım.
Kuşkusuz dersiere girseydim bu sı-
navlan gözümde bu kadar büyütmez-
dim."
İstanbul Ünıversitesi Biyolojı bö-
lümünden bir öğrencı:
"Geçen sene final-
ler ocakta, bütünle-
meler de şubatttay dı.
Bu sene bürünleme-
ler e>lüle alındı. Bu
durum bizim aleyhi-
mize. Çünkü birinci
dönem gördüğümüz
bir dersten başansız
olursak aradan sekiz
ay geçtikten sonra
bütünlemesine gjre-
bileceğiz. Aynca bu
sistemle birlikte
aralıkta yapılan te-
lafi sınav ları
kaldırıidı. Vizeler-
den geçerü bir not
alamazsak finallere
girmek için ikinci bir
şansa sahip olama-
yaçağız."
Ipek Kutluğ
(Maımara Üni-
versitesi):
"3 ayda öğrenilen
bilgilerin 2 haftada
sınanmasına
karşıyım. Sınırlı bir
sürede insanın bilgi-
lerini kağıda geçir-
mesini anlav amadığım gibi bunun ya-
rarlı olduğuna da inanmıyonım. Eği-
timin amacı fınalden bir hafta önce
öğrenciyi çaltşıp ezberlemeye yönelt-
mek değildir. Bence amaç iş hayatına
yararlı, kalıcı bilgiler sağlamak ol-
malıdır. Öğrencinin entelektüel ka-
pasitesi geliştirilmeli, köreltilmemeli-
dir."
Ezber unutuluyor
Mefaret Aktaş (Marmara Üniver-
sıtesı)-
"Bence final dönemi çok kısa. Öğ-
renci ezberliyor ve sonra unutuyor.
Daha pratiğe yönelik dersler olmalı.
Çok kısa sürede, birçok sınava gir-
mek öğrencilerde stres yaratıyor."
Mustafa Azizoğlu (Marmara Üni-
versitesi):
"Not sistemine karşıyım. Şınav-
larla öğrencilerin bilgısinin öiçülebi-
leceğine inanmıyorum. Derslerin
daha bilimsel. daha az ezberci, öğren-
cinin katılımına yönelik işlenmesi ta-
Arzu Çakır. ezberlenen bilgilerin bir
faj dası olmadığı inancında.
ÜniversiteöğrenciJeri, fina) sınavlaraun kısa bir dönemesıkıştınlmasındanyakınarak,bu dunımunöğ-
renmeye faydası olmadığı görüşünü dile getiriyorlar. (Fotoğxaf:CUMHURİYET)
durum olmaz. Ders ağırsa tabii ki öğ-
rencinin daha iyi çalışabilmesi için bu
sûre uzun tutulur. Bu, fakülteden fa-
külteve değişikük gösterir. Ama so-
nuçta bu sınav larda başarılı olması
gereken kişi öğrencivse. öğrencinin
görüşü göz önünde tutulmalıdır."
Sınavlann öğrenciler üzerindekı
etkisi konusunda görüşlerine baş-
vurduğumuz uzman psikiyatrist
Prof. Dr. özcan Köknel, öğrencile-
rin günü gününe çalışma alışkanlığı-
nı kazanması için derste not tutul-
ması gerektiğini söyledi. Köknel
şöyle dedi:
"Üniversitedeki öğrencilerimiz li-
sedeki bazı olumsuz alışkanlıklannı
sürdüriivorlar. V'izelerin amacı ög-
renciye günü gününe çalışma alışkan-
lığını kazandırmaktır. Derslerine
günü gününe çalışan öğrenci, vizeler-
de de finallerde de başarüı olur. Öğ-
renci, derste tuttuğu notların v anında
kitaplardan da araştırarak sınavlan-
na çalışmalıdır."
Silindir geçmiş gibi
Sınav dönemlerinin başladığı tüm
üniversitelerde benzer telaş yaşanı-
yor. Ankara büromuzun haberine
•göre. Ankara'daki üniversite öğren-
cilen de gecelerini bol kahveli ve uy-
kuşuz geçiriyor.
Üniversitelerde sınav dönemleri-
nin başlamasıyla birlikte, kampus-
larda artık yorgun, huzursuz bakı-
şlar var. Sabaha kadar uyumadan
yetiştirilmeye çalışılan dersler ve li-
mitsiz kahve. Bir de rad>olar var.
Öğrencilere. sınav dönemi düşün-
celerini sorduk. En büyük ortak
payda şunlar:
Suat Aktar, sorumlulann harekete
geçmelerini istiyor.
raftarıvım. Bence eğitim sisteminin
toptan değiştirilmesi gerekir."
Suat Aktar (Marmara Üniversite-
si):
"Finallerin iki hafta içinde olması
çok saçma. Bunun değiştirilmesi için
sorumlulann harekete geçmesinden
yanayun. Bütün sınavlann yıl içine
vavılması gerektiğini düşünüyo-
rum."
Arzu Çatakb (Marmara Üniversi-
tesi):
"Bence sınavlar, ezberlenen bilgi-
lerin değil mantığın ölçüldüğü bir sis-
temle yapılmalıdır. İki hafta boyunca
bir sınav dan çıkıp öbüriine giriyor, iyi
hazırlanamıv oruz."
İstanbul Ünıversıtesı Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi'nden Prof Dr. Kaya-
han Aydoğmuş:
"Sınavlar dersin niteliğine, kapasi-
tesine göre değişir. Bazı derslerde vi-
ze ve final arasının kısa olması öğren-
cinin lehinedir. Vizeye çalışan öğren-
cinin fınalde başansız olması gibi bir
"Lykusuzluk,
stnırsız kahve ve sa-
baha kadar kapatı-
unayan radyolar..."
"Lstümden silindir
geçiyormuş gibi hisse-
diyonım" diyor,
Gamze:
"Son beş günde tam
4 sınava girdim. Artık
konular, bilgiler
birbirine kanştı.
Anlamıyorum, nasıl
oluyor da iki hafta gibi
ktsa bir sürede bizden
bütün senenin
bilgilerini en ince ay-
rıntLsına kadar istiyor-
lar. Korkuyorum, en
ufak bir sorun çıksa,
örneğin hastalansam
bir günlük bir aksilik
bütün bir seneme mal
olabilir."
Gamze, ODTÜ
Kamu Yönetimi Bö-
lümü 4. sınıf öğrenci-
si. Bembeyaz, huzur-
suz bir yüz ve artık
uykusuzluktan, yor-
gunluktan kızarmış
gözlerle konuştu bizimle. "Bir tek
hayalim var" diyor, "Son sınav dan
da bir çıkabilsem."
Hacettepe Biyoloji Bölümünde
okuvan Mert ise rüyalannı anlattı:
"Her gece riiyamda sınava yetiseme-
diğimi veya havatımda duymadığım
konularla ilgili sonıları göriiyorum,"
Sınavlann yoğun temposunun
yanında, başka boyutlan da var ta-
biı. Bütün gece süren grup çalışma-
lan Arzu, bu çalışmalan arkadaş
sohbetleri olarak da nitelendıriyor.
Bir saat ders, iki saaı molavı şöyle
anlatıyor Arzu:
"Gerçekleri söyiemek gerekirse,
en v akın arkadaşlıklanm bu geceler-
dekuruldu.
Nedcnse en çok konuşulan, dertle-
şilen zamanlar bunlar. Tabii burada
sabaha karşı yapılan kahvaltıian
unutmamak lazım. Evdeki bir-iki
parça yiyecek ne kadar hoş geliyor bu
İpek Kutluğ, üç ayda öğrenilen bilgi-
lerin iki haftada sınanmasına karşı
olduğunu söylüvor.
saatlerde bilemezsiniz. Bu arada, bu
gecelerin en büyük dostu radyoyu da
unutmamak gerekir."
Ancak Arzu'nun da en çok kızdı-
ğı şe>. kısa bir zamana yığılan sınav-
lar. "Bütün bir sene üç beş güne nasıl
sığdırılır" diyor Arzu:
"İstediğiniz kadar günü gününe
çalışın. Sonuçta ezber yapmak zo-
rundasuuz. Bu da son bir-iki günde
vapdabiliyor. Bir de sınavlar üst üste
olursa kesinlikle yetiştirenüyorsu-
nuz. Her insanın bir dayanma kapasi-
tesi var."
Hacettepe İktisat bölümünden
Kemal'in yanıtı kısa, "Bıktım" di-
yor, "Sınav demeyin bana. 15 gündür
smavla yatıp kalkıyorum. L'yku dü-
zenim diye bir şey kalmadı. Gündüz
etül, Ankara
Üniversitesi
Ezacılık
Fakültesi'nde okuyor.
"Nedense, bir
dönemdir ertelediğim
bütün işlerimi sınav
zamanJanmda
yapmak için büyük
bir istek duyuyorum
içimde. Odamı
toplamak, mektup
yazmak, spor yapmak
gibi" diyor gülerek.
okuldan gelip bir iki saat vatıvorum.
Güya uyuvorum. Sonra kalkıp ders
çalışmava başlıyorum. Uykum gel-
mesin diye o kadar çok kahve içiyo-
rum ki, bu sefer de artık çalışmaktan
yorulup, sabaha karşı biraz uyumak
istediğimde dalamıv orum.
O işkenceyi bilir misiniz, saat sa-
baha karşı 04.00 ve saat 09.00'da
sınavınız var. Lyumanugerekli,yor-
gunluktan ölüyorsunuz. \e bir türlü
uykuva dalamıyorşunuz."
Betül. Ankara Üniversitesi Ezacı-
lık Fakültesi'nde oku\or. "Nedense,
bir dönemdir ertelediğim bütün işleri-
mi sınav zamanlarımda yapmak için
büyük bir istek duyuyorum içimde.
Odamı toplamak, mektup yazmak,
spor vapmak gibi..." divor gülerek.
Devam edıyor:
"AsJında işin gerçeği hiç de hoş
günler değil. Asiında her okul döne-
mimin başında ve smavlarım yaklaş-
tığında kendi kendime söz veriyonım.
Bu sefer düzenli çalışacağım diye.
Ama 15 günlük sınav dönemimin so-
nuna doğnı. değil düzenli çalışmak,
düzen kelünesinin anlamını bile unu-
tuvorum." •
"AYRILFK ÇIKMAZI"-Kazım K4RABIYIK LludağÜniversitesiGıdaMühendisliği-BURSA
ÖSYM başvurusu
için yann songün
OSYM yetkilileri, sürenin kesinlikle
uzatılmayacağını vurgıdadılar
ANKARA (AA)- Öğrencı
Seçme ve Yerleştirme Sı-
navı'na başvurular yann so-
na erecek. ÖSYM yetkihle-
rinden alınan bilgiye göre.
başv uru süresi kesinlikle uza-
(ılmayacak. Yetkıliler. kıla-
\uz sıkıntısı yaşanmadjğını.
bu >ıl ilk kez okullar dışında
kılavuzlann. Ankara'da
Karyağdı sokaktakı ÖSYM
bürosunda da satıldığını be-
lırttiler.
1994-ÖSYSye katılmak
isteyen adaylar. kılavuz, baş-
vurma ve banka belgesini lise
veya dengı meslek okullann-
dan alıp kılavuzda belirtilen
kurallara uygun olarak dol-
duracaklar ve sınav ücretinı
yatıracaklar
. Birinci ve ikinci basamak
sınav ücreti bu yıl 200"er bin
lira olarak belirlendi. Yalnız
ÖSSye ya da hem ÖSS hem
de ÖYS'ye girmek isteyen
adaylar ÖSS ücretıni, yalnız
ÖYS'ye gıreceklyer ÖYS üc-
retini kılavuzla birlikte veri-
len banka belgesini kullana-
rak ilgili bankaya ödeyecek-
ler.
Adaylar başvurma belgele-
rini ve sınav ücretınin yatınl-
dığını kanıtlayan banka bel-
gesi ÖSYM kuponunu, lise
veya dengi meslek okulu mü-
dürlüklerine teslim edecek-
ler. Belgeleri, mezun olabile-
cekler ve beklemeliler ile dı-
şandan bitırme sınavına gı-
renler kendi okullanna, me-
zun olanlar mczun olduğu
okul, bulunduğu yerde ise bu
okula, yoksa mezun oldukia-
n okula en uygun lise veya
dcngi meslek okul müdür-
lüklerine teslim edccekler.
1983 veya daha sonrakı sı-
nav döncmlerindc ÖSYM
_L
numarası almış olan aday lar.
başvurma belgesini doldu-
rurken bu ÖSYM numarası-
nı kullanacaklar 1983 vcya
daha sonraki sınav dönemle-
nnde ÖSYM numarası aldığı
halde bu numaravı kullan-
mavıp vcnı bir ÖSYM numa-
rası ile başvuran adaylann
başvurulan kabul edılmevc-
cck. ÖSYM numaralan
özcnle saklanacak.
Sınavlar
1994 ÖSS'dc uyguhınacak
icstın SÖ7Cİ ve vıvısal böliim-
lcnndcn alınan puanlar kul-
la.nılarak. ÖSS-SAY. ÖSS-
SÖZ ve ÖSS-EA olmak iı/c-
re üç ÖSS puanı hesaplana-
cak. 1994-ÖSS'yı kazanmak
için her üç puandan cn az bı-
rinın 105 veya daha yüksck
olması gerekiyor.
Özcl Yctenek Sınav ı ile bir
programa yerleşmek isteyen
adaylann. bu programlanı
önkayıt amacıyla başvurabil-
mesıiçin 1992. 1993 ve 1994
ÖSS'ye gırmış ve kazanmış
olmalan gerekiyor. Bu prog-
ramlara. hangi ÖSS puanı ılc
öğrenci ahnacağı. önkayıt
öncesı ilgili yükseköğretım
kurumu tarafından açıklana-
cak.
Adaylann 1994-ÖYS'ye
girebilmesi.ıçin 1992. 1993
veya 1994 ÖSS'yı kazanması
gerekiyor. 1994ÖSS"yı kaza-
namayan adaylar, 1992 ve
1993 ÖSSyi kazanmışlarsa
1994-ÖYS'ye girebılecek.
Bu yıl da iki aşamafı olarak
yapılacak sınavın bınncı ba-
samağı, 17 Nısan Pazar günü
nOmerkezde, 1994-Öerenci
Yerleştirme Sınavı (ÖYS) de
26 Haziran'da 34 merkczde
gerçckleşlırilecek. •