Katalog

11OCAK1994SAU CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER İngiliz kâçfrıldı •MOGADfŞU(AA)- Somaü'nin başkenti Mogadisu'da, Dünya Gıda Prograroı'nda (WFP)görevii bir Ingilız'in kimliği bilinmeyen kişilerce kaçırıldıgıbildirildi.NVFP tarafından yapılan açıkiamada, örgütün maü sorumJusu Calum Gardner'in dün sabah evinden işyerine giderken kaçınldjğı kaydedildi. oörûşmeferi • TABA(AA)-İşraiJile Fılıstın KurtuluşÖrgütü (FKÖ) arasındalci özerklik görüşmeleri, Mısır'ın Taba kentındeyeniden başladı. Genelkurmay Başkan Yardıması GeneralAmnon Şahak başkanlığındalci israiJ heyeti ile NebıJ Şaat başkanhgındaki Fiüstin heyeti, Gazze şendi ve Eriha'da Filistin özerk yönetiminin kurulması konusunu ele alacak. Ağca fcayaümyazdı •ROMA(AA)-PapaII. JeanPaul'esuikast düzenlediği için ömürboyu hapse mahkum olan terörist Mehmet Ali Ağca'nın, 2004 yıiında serbest kalabileceği bildirildi. ftalyan Televizyonu, 198I yıünda Papa'yı vuran Ağca'nın cezaevindegösterdiği iyi hal nedenıyle cezasında indirime hak kazandığjnı ve 2004 yılından itibaren cezasının affedilebileceğini haber verdi. üzaydanöbet •MOSKOVA(AA)-Eski SSCB'nin uzaya fırlatuğı Mir Uzay İstasyona 15. mürettebatıru götüren Soyuz TM 18 araa dün ıstasyonla kenetlendi. Görevdönemi başlayan 15. müretteb?tta, deneyimli uzay adamı Viktor AJanasyev komutanbk görevini üstlenirken Yuri Usaçev ve Valery Polyakov da, istasyonun işleyişıni denetJeyecek veçeşitli deneyleryapacaklar. Mir istasyonuna gıden ' 5. mürettebattan Valery Polyakov. kendi arkadaşlanndan sonra 16. ve 17. mürettebatla birlikte uzayda çalışmayi sürdürüp istasyonda tam 429 gün kalarak bu alanda yeni bir "uzay rekoru" kıracak.- Osmanlı arşMerineilgi • SOFYA (AA) - Türkiye'de Osmanlı dönemine ait arşivlerin uluslararası araştırmacılara açılması Bulgar bilim adamlannın ypğun ilgısini çekti. Sofya Üniversitesı Türkoloji Bölümii öğretim üyelerinden Stoyanka Kandarova ve Evgeni RaduşevOsmanlı arşjvlerinde son derece ilginç beîgeleri tanıma fırsatı bulduklannı söylediler. Penisdavası yiTCbaşIadı •NEWYORK(AA)- ABD'dekocasının penisini bıret bıçağıyla keserek sokağa atan Lorena Bobbitt'in yargılanmasına dün başlandı. 24yaşındaki Lorena Bobbitt, Virginia eyaletınin Manassas kenünde, savcılık makamı tarafından, eşini "en mahrem" yerinden ağır şekilde yaralamakla suçlanıyor. Suçlu buJunması halinde20yıla kadar hapis cezasına çarptjnlabilecek olan Bayan Bobbitt'in avukatlan, Lorena'nıneşinin şiddet kullanması sonucu "geçici olarak akli dengesinı yitirdiğı" şeklinde bir savunmayla mahkeme önûne çıkülar. Romanlannız ve ansiklopedileriniz yerinizden aJınır. TeI:5540804 İLETİŞİM'e lisemezunu eleman alınacaktır. Adres: Maçka Cad. Ralli Ap. N:59K:5D:7 Teşvikiye/ÎSTANBUL Lütfiye-Hüseyin Çil Bıricık oğullan Ogün'ün ablası AYŞENUR'ım 6. yaşgününü tüm dost ve akrabalara müjdelerler... ABD Başkanı'na göreAvrupa için önemli tehditler, Rusya'da yükselen faşizm veİran'ın füzeleri öiııtoırdaııJiıinoyskiuyansıW V . * • _ ! _ _ _ • _ . «"•• * _ • . " » I •• -* t _ * 1 " _ » . . t i . r > t i . . • _J . _ _ _ ! _ _ 1 W*_ _ _ ! . _ _ _ 1 J _ . *1. _< 1 •* I t • • 1 1 " . *~r\* . tirw ^ ^ ^ 1 _ . IJ» M J _ J • y ^ t ' _ J. A Dtş Haberier Servisj - ABD Başkanı Bill Chnton, NATO zirvesi için geldiği Brüksel'de yaptığı konuş- mada. eskı Doğu Bloku uluslannı, komünistleri ya da faşistleri desteklememe- leri konusunda üstü kapalı olarak uyan- rken, Batı Avrupa ülkelerine de yeni tehlike olarak İran ve Libya'yı gösterdi. Belçika'nın başkenti Brüksel'de Belediye Meclisi'nde konuşan ABD Başkanı, sözleri- ne, "Buraya bu zamanda ortaklığmıızı can- landırmak ve bu tarihi degişün dönenvnde yeni bir güveniik tanımı yapmak için geldim. Soğuk Sataş bitti, Almanya birleşti, Sovyet- ler Birliği dağıldı, Rusya anayasal demokrasi ile yönetiliyor. Tanklaruı görülmediği, nükle- er füzelerin yağmur gibi yağdığı kabus arfık yok" diyerek başladı. 20'nci yuzyılın ikinci yansında banşa dö- nük en büyük iki adımın "Sovyet fmparator- luğunun çökûşfi" ve "Batı Avrupa'nın buriin- ieşmesi" olduğunu belirten CÛnton, şimdi Avrupa içân yeni bir güveniik oluşturulması gerektiğıni söyledi. Clinton. eski güveniik sisteminin, bir blokun diğer bloka karşı sa- vunulmas; üzerine oturtulduğunu hatırlata- rak, yeni güveniik anlayışının, Avrupa'mn güveniik kuvvetlerinin, pazar ekonomileri- nin ve ulusal demokrasilerinin bütünleşmesi üzerine kurulması gerektiğini beürtti. Doğu Bloku'na uyan Konuşmasının önemJi bir bölümünü eski Doğu Avrupa ve Sovyetler Birfiği'ndeki ge- lişmelere ayıran ABD Başkanı, bu ülkelerde canlandırma ile ümitsızlik arasında amansız bir yanş yaşandığını söyledi. Clinton, "Bir kulvarda aydınlanmanın mirascılan, özgürlü- ğun kazanımlarıyla serbest ekonomiler. açık demokrasiler \e hoşgörülü medeni kültürler inşa etmeye çaJısıyorlar. Bunların karştsında ise tiranhğm karânlık taklitçileri yer alıyor: Militan mifliyetçiler ve eskide kalınış kuşku- lan yineleyen demagoglar. Bunlar da reform- lan engellemek için, yenilenmenii) acılannı kullanıyorlar" dedi. Tehlikenin büyük olduğunu ve hiç kimse- nin bu yanşa seyirci kalamayacağını belirten Clinton, önümüzdeki yıllarda Ruslann ba- nşçı birpiyasa demokrasisi yolunda ilerleye- biJeceğini. ya da yılgınlık içindeimparatorlu- gu gen getirmek isteyen lıderleri seçebilece- ğine dikkat çekti. Clinton, bu dönemde Rus- ya'nın komşulannın özgûrlüğü seçerek, nükleer silahlardan annmış ülkeler saflann- ra katılabileceğini, ya da nükleer kaza riskini arttıracak silahlara yapışarak, reformlardan vazgeçebileceklerini söyledi. Eski Sovyet Bloku ülkelerinin bu dönem- de transatlantik refah ve güvenceyi, ya da Avrupa'daki baa ülkeler gibi tecrit edilmeyi tercih edebileceklerini belirten Ointon, "Bu tercibJer, komünizme son veren uluslanndır. Kendi gelecekleri hakkında kendileri karar vermetiler. Ama biz Batılılar da tercihlerini brçtmlendirmekte yardımcı olabiliriz" dedi. Iran ve Libya ABD Başkanı, eski Doğu Bloku uJkelerin- de faşizmin ya da komünizmin yeniden ikti- dara gelmesinin getireceği tehlikelere işaret ettikten sonra Batı Avrupa önündeki bir başka tehlikenin de kitle imha silahlan üreti- minin artması olduğunu belirterek, "Tehlike açıktır. Artan füze kapasiteleri. AvTupa'nın daha çok bölümünü İran ve Libya gibi bela ÇH karan ûlkelerin menriline sokmuştur" dedi. Soğuk Savaş'ın sona ermesinin ardından ülkesinde baa kişilenn Amenkan ordusu- nun Avrupa'dan çekılmesi çağnsında bu- lunmasını eleştiren Clinton, "Buraya Ar- nıpa'nın ABD çıkarlarının merkezi olduğunu soylemeye geldim" dedi. Clinton Avrupa ile demokrasi ve özgürlüğün yanısıra, ticarette de ortak olduklannı belirterek, bunların öte- sinde ABD güvenliğinin çekirdeğinin Av- rupa'da olduğunu söyledi. Soğuk Savaş'ın bittiğinj, ancak savaşm Avrupa'mn göbeğinde, eski Yugoslavya'da sürdüğünü vurgulayan Clinton, yeni sorun- larla baş edebilecek tek askeri güç ve birleşik komutanlığm NATO olduğunu kaydetti. Clinton, Banş İçin Ortaklık projesinin, NATO'nun büyümesi için bir adım olduğu- nu belirterek, yeni üyeler alınması konusun- da aday ülkeler hakkında tek tek karar veril- mesi gerektiğini savundu. Avrupa'nın doğusunda kargaşa oldukça batısının da güveniik içinde uzun süre kala- mayacağını tanhin gösterdiğini belirten Clinton, Avrupa'nın huzurlu olması için Rusya'da demokrasi olması gerektiğini sa- vundu. Doğu Avrupa ülkelerinin umucfu NATO da BRÜKSELNOTLARI BELÇIKA LÛKSEMBURG FRANSA Jean Chretien Bevazkesimlt-r \B/> »e Kanadarfışındaki14 > ATO ülke^ini gösteriyor. Poul Nyrup Rasmussen FRAKU Francoıs Mitterrand JUJMMM Helmut Kohl mutsm tiumı Andreas David Papandreu Oddsson İTALVJI Carlo Azeglio Jacques Cıampı Santer HOLLAİM Ruud Lubbers NORVEÇ Gro Harlem Anibal Felipe Tansu Brundtlant CavacoSilva Gonzales Çiller ABO Bıll Clinton MT0 Manfred Wörner ÇiDer'in'gölgebaşdaruşmanı' LALE SARltBRAHtMOĞLU CEMSEY BRÜKSEL -1 milyon nüfuslu Belçika'nın başkenti Brüksel, eski Doğu Bloku ülkeleriyle ilişkileri düzenleyecek tarihi NATO zirvesi için 16 ülke lideri ve gazetecilerini ağırlarken konuk hükümet ve devlet başkanlannın da farklı davraruş biçimleri ortaya çıkıyor. Bu farklı davraruş biçimJerinden bin de Başbakan Tansu Çillerile Almanya Şansölyesi Helmut Kohl arasında yaşandı. Kendi seçtığı gazetelerin üstdüzey yöneücilerini uçağına alan Çiller. aynı akşam da bu gazetecileri yemekteağırladı. Basın mensuplan arasındaki bu aynmın mımarlanndan birisinin de bir süredirTansu Çiller'in "gölge başdanışmanlığını" \apan Yalım Eralpolduğu kulaktan kulağa fısıldanıyor. Alman lideri Kohl ise Brüksel'deki ilk gecesini yanında ıki yardımasıyla halkın rağbet ettiği bir balık lokantasında sade bir biçimde geçirmeyi tercıh ediyordu. Kohl'un Chez Leon (Leon'un yeri) lokantasına girişi de son derece sade idi. Kohl olduğunu bilmesenizsade bir vatandaş sanırsınız. Chez Leon ise Brüksel'in meşhur Grand Plaza meydanının yakınındaki Ruede Buochers sokağında yer alan en eski veen mütevaa bir baîıkçı lokantası. Kohl'un "hissedilmeyen" güveniik önlemleri altında elini kolunu sallayarak içeri girmesi, "ben buradayım" dercesine sıkı güveniik önlemleri altında dolaşan Türk lideri arasındaki farklılığı da anımsattı. Dışişleri bakanbğı koridorlanndan ÇiIIer'in kaldığı Brüksel Hilton Oteli koridorlanna uzanan dedikodu ise bakanhgın NATO Dairesi Genel Müdürü Yaiım Eralp'in bir süredir Başbakan'a "akılhocahğıve gölge dantşmanJığı" yapması idi. Çiller'in, Eralp'm kendi kadrosunda olduğunu bilesandığı fısıldamyor. NATO ülkeleri eski Doğu Avrupa ülkelerini şimdilik tam üyeyapmaz ve "barış için ortaklık" çerçevesinde ağızlanna bir parmak bal çalmayı Clinton, Dinant beledivesinin hediyesi saksofonu çok sevdi. düşünürken Belçika'nın başkenti Brüksel ise Noel veyeni yıl mahmurluğunu üzerinden alamamış görünüyor Öncekıgece Brükselde çok sayıda PKK yandaşının gözaltına alındığı yolunda haberier yayıldı. Bu haberlen doğrulamayan Jandarma Komutanlığj. Çiller'in Brüksel'de kaldığı sürece, çok sayıda PKK yandaşının yakın takipte tutulacağını bildirdi. Tansu Çiller. yann Türkiye'ye dönmeden önce Türklerin yoğun olduğu ve son olaylann meydana geldiği Saint Josse ve Schaerbeek bölgelerini ziyaretedecek. NATOzırvesine. Brüksel'deki NATO karargahında abşılmışm dışında uygulamalareşlik ediyor. Toplantıyı 1600'ünüzerinde basın mensubunun izlemesi nedeniyle, NATO binasmdaki yemek salonu da geçici basın merkezi haline dönüştürülmüş halde. Karargaha ginş-çıkışlarda olağanüstü güveniik önlemleri altında yapıuyor. Aynca, kentin bircok noktasında da, toplantıya katılan 16 devlet ve hükümet başkanını korumak üzereözel önlemleralınıyor. NATO karargahmın girişinde dikkati çeken başka birşeyde, zirveden kısa süre önceABD Başkanı Bill Chnton'un annesinı kaybetmesinden dolayı ABD bayrağının yanya indirilmiş olmasıydı. Avrupa "da çürük yumurtalarla karşılanan eski ABD liderleri Ronald Reagan'ın aksine, Bill Clinton Brüksellilerin sevgi gösterileriylekarşılaştı. ABD Başkanı'na rock yıJdızı muamelesi yapan Brüksellileryüzünden gazetecıler rahat çalışamadılar. Tarihi Grand Place'da mümkün olduğu kadarçok insanla el sıkışan Clinton. yaptığı kısa konuşmada "Buraya Öğrenci olarak geküm, vah" olarak geidim. Ama Başkan olarak geleceğim hiç aklıma gelmezdi" dedi. Gerschwın'in Mavi Rapsodisi ile karşılanan Clinton'a daha sonra saksofonun babası Adolphe Sax'm memleketi olan Dinant kasabası yetkilileri tarafından bir saksofon hediye edildi. Çekierin NATOileilişkisini yalnız düzenJemeyeçalışması Polonya, Slovakya ve Macaristan'da tepki yarattı Doğu Avrupa,NATOkonusundabölündüPRAG (AA) - Brüksel'de yapılan NATO zirvesinin en önemli gün- dem maddelerinden bıri olan Doğu Avrupa ülkelerinin ittifak ile olan ilişkileri konusunda Doğu Avrupa ülkeleri kendi aralannda bölünmüş durumdalar. Visegrad Gnıbu olarak bilinen Çek Cumhuriyeti, Polonya, Slovak- ya ve Macaristan arasında Çekierin NATO ile olan ilişkilerini tek başla- nna düzenlemeye çalışmalan diğer ülkelerde tepkiyle karşılanıyor. Çek gazetelerinden Udove No- viny, Polonya Devlet Başkanı Lech Walesa'nın, "Kamuoyu Çek politi- kacıları affetmeyecekfir. Benee fatu- rası bepiroize çıkacak bir hata yapı- yorlar"diye konuştuğunu yazdı. VValesa, ABD Başkanı Bıll Clin- ton'la bu hafta Prag'da yapılacak görüşmelerin başansızlığa uğraması durumunda, bunun sorumlusunun Çek yetkilileri olacağını söyledi. Bu arada Lech NValesa, Batı'run Rusya'nın güvenilirliğinden emın olmak için bu ülkeye baa koşullar koyması gerektiğini bildirdi. Walesa düzenlediği basın toplan- tısında, Batı dünyasının gelecek için net politıkalan olmamasını eleştire- rek, Batı'yı Rusya'nın Doğu Avru- pa ülkelerinin NATO'ya abnmama- sı konusundaki koşullanna boyun eğmekle suçladı. Çek Savunma Bakanı Antonin Baudys, Deisegrad grubunun Var- jova'da geçen hafta NATO konu- sunun ele alındığı toplantıya gitme- yerek, Prag'ın gerekirse NATO'ya tek başına gjrmeye çalışacağı yolun- daki tutumunu açıkça ortaya koy- muş oldu. Çek Savunma Bakan Yardıması Jiri Posptsu"ın. "Eğer NATO'ya tek başunıza katıbnamız süreci hı/landıracaksa, elbette bunu yaparız. Eğer birlikte katılmamız da- ha kolay olacaksa, o zaman da birlik- te katılmak için eümizden geleni yaparız" şeklindeki açıklaması ger- ginliği arttıran bir neden oluşturdu. 1991 yıhnda Çek Cumhuriyeti, Polonya, Slovakya ve Macaristan arasındaki toplantının yapıldığı Vi- segrad kentinden ismini alan gruba Çeklerin baştan beri fazla sıcak bak- madığj. diğer Doğu Av rupa ülkele- rine göre daha i)i durumda olan ekonomik ve sosya) gelişmelerini bu ülkelere bağlayarak yavaşlatmak is- temediklen bilıniyor. ABD Başkanı Bill Clinton da Do- ğu Avrupa ülkeleri arasında başla- yan bu bölünmenin tehlikelerinin altını çizmişti. NATOtarihinde önemli olaylar 1955dönümnoktasıBRÜKSEL (AA)-Berlin Duvan'nın yıkıhşından bu yana 4. NATO zirvesi Brüksel'de başladı itü'fakın geçmişindeki önemli tarihler şunlar: 4 Nisan 1949: Kuzey Atlantik Antlaşması'nin Washington'da, ABD. Fransa, İngiltere. Kanada, Belçika, Danimarka, Hollanda ve Portekiz tarafından imzalanması. 24 Ağustos 1949: Antlaşmanın yürürlüğe girişi. Haziran 1950: Kore Savaşı. 18Şubat 1952: Türkiye ve Yunanistan'ın NATO'ya katılımlan. 25Şubat 1952: NATO Genel Merkezi'nin Paris'te kuruluşu. Mart 1953: Stalin'in ölümü. 23Ekiml954:Federal Almanya'nın NATO üyeliğine davet edilmesi. Mayıs 1955: Varşova Pakü'nın kurulması. Aralıkl955:Federal Almanya'nın NATO'ya katılımı ve NATO'nun nükleer silah sahibi olma karannı vermesi. 13 Ağustos 1961: Berlin duvannın komünistler tarafmdar inşaası. 26Ekün 1966: NATOGenel Merkezi'nin Belçika'ya yerleşmesi. 10 Kasım 1966: Askeri komite organlannın Washington'dan Brüksel'e taşınmasi. 21 Ağustos 1968: Rusya'nın Çekoslovakya'yı işgali. Araük 1979: Rusya'nın Afganistan'ı işgali. 9Kason 1989: Berlin Duvan'nın yıkılması. 1 Temmuz 1990: Varşova Pakü'nın dağılması. Tenunuz 1990: Londra zirvesi ve Doğu'ya diplomatik açılış karan. Nisan 1993: NATO'nun, eski Yugoslavya'yamüdahalede BM'yeaskeri kuvvet temin etmesi. Arahk 1993: Brüksel zirvesi. Ocak 1994: Brüksel zirvesi. Boşnaklar, Hırvat mevzüerine saldırdı ^ İ g S L S Ş S Alia tzzetbegoviç ile Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman arasında önceki gün başlayan görüşmeler dün de devam etti. Boşnaklar Bosna'nın orta kesimindeki Vr itez yakınlannda Hın at köylerine saldın düzenlediler. BM yetki- lileri Boşnak saldırısında en az 6 Hırvat'ın öldüğünü kaydetfiler. Bosnalı Hırvat askeri yetkililer ise Boşnaklann Vitez ile Bosovoca bölgelerini birbirine bağlayan ana ikmal yolunu kestiklerini s<n lediler. JİRİNOVSKİ Balbkülkeleri Rusya'ya geridönecek Dış Haberier Servisi - Rusya'da 12 arahk seçımlerinde şaşırtıcı bir zafer ka- zanan aşın sağa Liberal Demokrat Parti lideri Vladimir Jirinovski. Balük Cıun- huriyetlerinin gelecekte Rusya'ya döne- ceklerini savundu. Faşist lider, Amerikan CBS televizyo- nuna verdiği demeçte. "Estonya, Leton- ya ve Lirtanya ile sorunianmız var ama bir gfin dönecekler" ifadesini kullandı. Üçûncü DünyaSavaşı Jirinovski. dün başlayan NATOzirve- sine ılişkin daha önce yaptığı uyanyı tek- rarlayarak Doğu Avrupa ülkelerinin itti- faka dahil edilmesi durumunda Üçüncü Dünya Savaşmın çıkabileceğini ileri sür- dü. Doğu Avrupa ülkelerinin de ittifaka giremesiyle birlikte Rusya'nın çok bü- yük bir güç karşısında yanlızlaşünlaca- ğını vurgulayan Jirinovski. bunun yeni bir dünya savaşına yol acacağını söyledi. Doğu Avrupa ülkelerinin NATO'ya girmemesi gerektiğin! savunan Jirinovs- ki, "Komşulanmızı içine almalan duru- munda bu NATO, Avrupa ve tüm dün- ya açısından büyük bir hata olacaktır" dedi. Jirinovski "Bu NATO'nun Rusya'- ya karşı Üçüncü Dünya Savaşı baslatma- nın yolunu hazırfamaya çalıştığı anlamma gelir"' dı>e konuştu. Rusya sınırlannda bir tek bölünmeye bile izin verilmeyeceğini belirten Jiri- novski sözlerine şöyle devam etti: "Bal- kanlarda, Kafkaslarda ve Orta Asya'da yeterince çattsma yok mu? Eğer Rusya batı şııurlannda da bir kanşıkJık yaşarsa bu Üçüncü Dünya Savaşmın başlaması demekrir"