Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12 TEMMUZ1993 PAZARTESİ 8 EKONOMI TUKETICI Çocuğadenizisevdirin9 ocuklann ^'^ y özlemle M bekledikleri yaz m tatili geldi çattı. • Aileler ^^^^y "Çocuğumuz •% tatilini en iyi • — ^ nasılgeçirir" sorusuna cevap anyor. Yaz kamplan ve okullan. müzik, resım. folklor kurslan ve spor faaliyetleri seceneklerarasında yer alıyor. Hûlya Crereç yazısında çocuğun tl/iksel özellik ve aktivitesini artüracak bir spor dalı olarak yüzme kurslannı öneriyor: cuğu- nuz su- dan vede- niz- dekicanhlardan korkuyorsa onu zorlamaym. İlk öne suyun içindeyürümesini ve oynamasım sağlayın. Sudan korkmamasıgerektiğini öğrendikten sonra zatenyüzer. Faydası ne? Bütün yücut kaslannı çalıştınr. Özellikle koi ve bacaklan güçlendirir, form tutmasını sağlar. Kişinin kendine olan güveni ve bireysel hareket edebilme yeteneğini arttınr. Hangi kurslar var? Devlet ve özelyazokullannınyanı sıra açık havuzlan bulunan bütün turistik tesislerde ve okullarda yüzme dersleri veriliyor. Aynca Istanbul İhtisas Kulübü. Galatasaray Kulübü, Marmara ve İstanbul Yelken Kulübü, Türkiye Spor Yazarlan Derneğı de çocuklara yüzme dersi veren kuruluşlar arasında yer alıyor. Hangi yaşa veriliyor? Yüzme sporuna 3 yaşından itibaren başlanıyor. Çocuğun iyi bir sporcu olmasını istiyorsanız 8 yaşından sonra bu alanda uzmanlaşmasını sağlayın. Türkiye'de 6-13 yaş grubu çocuklara yüzme dersi venliyor. Dahaaltyaşgruplan ailesinden'aynlmaya abşkın olmadığı gerekçesiyle kurslann dışında tutuluyor. Ccretler ne? Kamu kuruluşlarına ait yaz kamplannda kurs ve tatil için düşük bir ücret alınıyor. Özel yaz kamplannda verilen kurslar için ek bir ücret istenmiyor. Kamp için ödenen 5-8 milyon lira içinde bu hizmet veriliyor. 5-6 hafta süren tek dönemlik yüzme kurslan 2 milyon 500 bin liradan başlayarak 4 milyon 500 bin liraya kadar ulaşıyor. İki dönemlik kurslann fıvatı ise 6 milyon lira ile 8 milyon 500 bin lira arasında değişiyor. Eğttim nasd veriliyor? Kursa katılan çocuklann önce seviyeleri ölçülüyor. Durumlanna göre gruplara aynlarak genelde olimpik havuzlarda ders veriliyor. Çocuk sudan korkuyor ve hiç yüzme bilmiyorsa küçük havûzlar tercih ediliyor. Yüzme bilmeyen çocuklara su içinde nefes alma-verme, kol ve ayak çırpma hareketleri öğretiliyor. Su üzerinde dengede kalabilen çocuğun kulaç atma ve hareket etme yeteneği geliştiriliyor. Yüzmeyi bilen çocuklara ise bütün yüzme sülleri öğretilerek bu konuda pratiklik ve hız kazanmalan sağlanıyor. Güvenlimi? Kurslarda 10 öğrenciye bir öğretmen düştüğü için öğrenme aşamasında çocuklariçin bir tehlikeyok. Yüzme bilmeyen çocuğun yalnız başına havuza girmesine izin verilmiyor. Yavaş öğrenen ve sudan korkan çocuklar saptanarak gerekirse özel ilgi göstcriliyor. Yatlan sevmek... H ergüzelliğinbir bedeli olduğuna hala ınanmıyorsanız yazımızı okuyun. Fiyatlan ne? 17 metre uzunluğunda motorlu çakma bir teknc 800-900 milyon lirayken. motorsuz bir tekne 200-300 milyon liraya satıhyor. Yatın değerini aksesuarlan ve yapımında kullanılan malzemeler arttınyor. İçinde motordan pusulaya kadar bütün aksesuarlan bulunan 12-13 metre boyundaki bir yatın fiyatı 3 milyar 500 milyon bin lira ile 5 milyar lira arasında. Tek kat çakma tahta teknenin fiyalı 100 milyon liraysa. arasına epoksi yapıştıncı kullanılan 3 kat tamine tahtadan yapılan teknenin değeri 300 milyon lirayı buluyor. Yakıt masrafı ne kadar? 575-600 beygir gücüne sahip motorlu yatlar Istanbul Marmarisarası biryolculukta 30 milyon liralık mazot yakıyor. Rüzgann kesıldıği anlarda ve liman çıkışlannda yelkenli yatlar 25-30 beygir gücüne sahip motorlannı kullanmalan halinde. aynı yolda 500 bin liralık mazot harcıyor. Demzk oynamakgüzektir • Macera ve heyecandan hoşlanıyorsanız suyun altından çok üstünde zaman harcayabilirsiniz. Motorlu veya yelkenli araçlarla yapılan deniz sporlanndan mutlaka biri ilginizi çeker JETSKt Bir veya iki kişilik motorsiklet benzeri degiz araçları kullanılıyor. Gürûltülü çalışması çevredekileri ve kullananı rahatsız ediyor. Kum ve taştan zarar gördüğü için sahile yakın yerlerde kullanılmıvor. Daha çok derin bölgeler tercih ediliy or. Özellikle sürücünün en azından bir haftalık deneme süresi geçirmesi gerekiyor. Süratii kullanılan bir araç olduğu için geçici ve kalıcı sakatlıklara neden olabiliyor. Turistik tesislerde bu araçlar günlük veya saatlik olarak kiralanabiliyor. SÖRF Türkiye kı\ ılarında dalga yükseklikleri 6-7 metreyi pek bulmadığı için dalga sörfü yapılnm or. Rüzgar sörfü en çok sevilen deniz sporları arasında yer alıyor. Sörf yapmay ı öğrenmek için iki haftalık süre yeterli oluyor. Yüzmeyi bilen bir kişi için tehükeli sayümıyor. Bu spor için sörf, trapez kayışı, can yeleği ve yelken gibi dona- nımlar gerekiyor. ŞUKAIAGl Öncelikle sürat motoru >e iyi bir motor süriicüsü gerekiyor. Kaptan su kayağı yapmayı bilmiyorsa kaza yapma ve sakatlanma riski artar. Su kayağı kullanılan yerde yüzen vedalan kişilerin bulunmaması gerekir. Can yeleği, UZMANINDAN UYARI YELKENCÎ Mesut Baran su kayağı, su kayağı ipi bu spor için gerekli malzemeler arasında yer alıyor. TELKEN 1 -1.5 hafta süren kurslar yelken sporunu öğrenmek için yeterli oluyor. Dikkatli bir kişiyseniz ve yüzmeyi 5 biliyorsanı/ hemen hemen hiç tehlikesi y ok. Turistik | yerlerde ve kulüplerde kiralayarak kullanabileceğiniz yelkenleri satın almaya kalkarsanız çok pahalıya mal olur. '" ' ' KANO Nehir sponı olarak bilinen kano plastik veya şişme botlarla y apılıyor. Macerayı sevenler ve maddi I durumu iyi olanlar için tercih edilen bir spor dalı. Turistik yerlerde kanolan kiralayarak kullanabilirsiniz. Diğer malzemeleri ise can yeleği ve halattan oluşuvor. DENÎZ BİSÎKLETİ ıîr&> Denizin durgun olduğu günlerde yapılıyor. Dalga sürüklenmelere neden oluyor. Normal bisikletlerde olduğu gibi pedal çevirerek kullanılıvor. Yüzme bilen kişiler için hiçbir tehlikesi yok. PARAŞÜTVEMTJZ Sürat motoru yardımı ile yapılan bu sporlardan paraşüt diğerinc göre daha tehlikeli say ılıyor. Paraşütte bulunan kişinin bir anlık heyecanı, paraşütün ipleriyle oynaması kalıcı sakatlıklara \e ölüme neden olabilir. Hız motorunu kullanan kişinin hızını ayarlay amaması, ani fren yapması da ay m sonuçlan doğunır. Yine sürücünün aracı çok hızlı kullandığı durumlarda muz yapan kişi takla atabilir. Bu geçici veya kalıcı sakatlanmalara neden olabilir. Pusulasızyelkenaçılmaz Rüzgar vedenizle oynaşmayı tutku haline getiren Mesut Baran yanşmalara katılacak kadar usta bir yelkenci. "Tekne olmadan yelkencilik yapılmaz" diyen Baran, bu spora adım atacaklann işe küçük bir tekneyle başlamalannı öneriyor. Bağ biçımleri. rota. harita. meteoroloji bilgisi konulannda teorik temel olmadan ve pusulasız asla yelken açılamayacağını söyleyen uzmanımız. bilmediğiniz sularda gezmemenizi de öneriyor. "Girdiğiniz sulan bilmiyorsanız mutlaka haritaya başvurun" uyansını yapan Mesut Baran, iyi bir yelkencinin denize açılmadan önce yeterli uzunlukta halat, bir çanta, su ve bir somun ekmeği yanına alacağını söylüyor. Ağaç teknelere birdönüşolsabile polyester teknelerin fıyat ve bakım kolay lığı açısmdan daha uygun olduğunu hatırlatan Baran. bu spora gönül verdikten sonra gen dönüşün mümkün olmadığını savunarak " Bir kez tekne sahibi olan onu büyütmek ve süslemek için dayanılmaz bir istek duyar. Bunun ne Türkiye'de ne de Dünya'da sonu yok. Teknoloji de denizciliğin emrinde olduğu için alınacak bir şey mutlaka bulunur" diyor. NE, NEREDE, KACA? • J»OJrE4IİFJ»ÜZLI7Jir-Portatifbuzluk, yıyeceklenn 12 saat boyunca soğuk kalmasını sağlıyor. Buzluğun ısısını ayarlayan buz kaplannın içinde özel kimyasal maddeler bulunuyor. Kaplann kullanmadan en az 4-5 saat önce buzluğa konulması gerekiyor. Uzakdoğu ülkeleri başta olmak üzere İtalya, Almanya, Amerika ve Kanada'dan ithal edilen portatif buzluklann kapasitesi 16-32 litre arasında değişiyor. Mutfak malzemeleri satan mağazalarda istediğiniz büyüklük ve renkte portatif buzluk bulabilirsiniz. lölitreliği 15O-I7O bin liraya, 32 litreliği 280-300 bin liraya satılıyor. Pul biriktirmeye nedersiniz?Amatörpul koleksiyonculuğuna başlamak için cebinizde 100 bin liranızın olması yeterli. Öncelikle koleksiyonunuzun çeşidini ve konusunu belirleyin. Kaça ayrıhyor? Klasik koleksiyonda bir ülkeyeait pullan belirli birtarihten başlayarak toplamanız gerekir. Pullann üzerindeki resim, şekil ve konularesasalınarak yapılan tematik koleksiyonlarda bir konuişlenir. Motif pul koleksiyonlannda ise sadece birbiriyle Ugili pullar bir araya getirilir. Hangi raalzemeler gerekiyor? Başlangıç için 8-15 bin liralık pul cımbızı. !0-l5bin liralık büyüteç. 20-30 bin liralık pul defteri yeterli olur. Değerli pul nasıl olur?Pulun üzerinde ilk çıktığı günküsaüş değeri yazar. Pullar zamanla basım sayısına. kullanılmalanna. konulanna göredeğerlenir. Az sayıda basılan pullar çok basımlara göre daha değerli sayılır. Çok basılmasına rağmen kullanılmayan pul sayısı az kalırsa. pulu basan ülkenin gücü fazla ise. konusu herkesin ilgisını çekiyorsa ve pulun damgası olmazsa daha yüksek fiyat biçilır. Damgalı pullann sayısı çok olduğu ve daha önce kullanıldığı ıçın değeri düşer. İçinde lOOadet damgalı pul bulunan birdefter 25 bin liradan satılırken, damgasız puldan hazırlanan defter 3 milyon 500 bin liradan alıci bulur. Nasıl biriktirilir? Pul tüccarlanndan ve PTT şubelerinden satın alabilirsiniz. Ya da mektup üzerinden keseceğiniz damgalı pullarla koleksiyonunuzu tamamlayabilirsiniz. Kestiğiniz pullu rfbölümünüılık jsuyuniçineatın. luzarftan zedelemeden ayırarakzamklı kısmıüstegelecek şekildegazete kağıdı üzerinde kurumaya bırakın. Bakunı nasıl olur? Pul yerleştıreceğiniz defterierin kuru olmasınadikkat edin. Yeni aldığınız defter kuru olsa bile üzenneağırlık koyarak bir hafta bekletin. Pul defterlerini havalandırarak rutubetlenmesini ve tozlanmasını önleyin. Pullann arkasında bulunan zamklann havasızlıktan sarardığını ve pullan lekelediğini unutmayın. Gerekirse zamklı kısmın üzennetalk pudrası serpın. Damgasız pullann üzenndeparmak ızı çıksın istemiyorsanız pullan maşa ılc tutun. Defteri yerleştirirken kitap jabi dik koyun. SİKAYET KUTUSU ESİN SUNGUR Garantinin anlamı B eyaz eşya, otomobilgibibiiyükparaiar ödeyerek alman malların en az 1 ytllık garanti süresiolduğunu lıerkes bilir. Ama bugarantisüresinin neden verildiğikonusunda acaba kerke bilgilimi? L'reticiJirmajestyapmak veyapromosyon için mi bir yıllık bedava tamirgarantisi verivor.'Busorumm vanıtı: Hayır. Gerçeknedeniokuyucularımız TûtugHûnarttve Murat Karaaltm *ın basınagelenlerden öğrenebilirsink: Sirkeci Oto'dan aldığım Renault-9 Springin henüz 42'nci kilometredeyken freni patladı. Garanti kapsamında ücretsiz tamir ettirdik, ama benim içime sinmedi. Bu kadar az kılometre kullanılmışken nasıl fren patlayabilir? Müşteriye teslim edilmeden önce kontrol edilmiyor mu? BiteşkeOtomotiv'den fabrika fiyaü üzennde. prim ödemek kaydıyla Renault-9 Broadvvay aldım. Galeriden çıkarken sınyal lambalannın yanmadığını fark ettim. Benzin alıp geri döneyim derken de arabadan bir ' yanık kokusu geldi. Galerinin önüne geldiğimde kaputtan siyah dumanlar çıkıyordu. Akü.etrafındaki kablolaralev almıştı. Bütün bunlarolurken otomobilim sadece 8"inci kilometredeydi. Servistearaba incelenince marş motorunda imalat hatası olduğu ortay a çıktı. Şimdi marş notorunu tamir edip oıomobili gen vennek isüyorlar. Oysa ben arabayı sıfır kilometrede aldım. Tamir görürseorjinalliği bozulacak.Otomobilindeğiştirilmesini istiyorum. •^^^^ kuyuculanmızın sorunlannı ^f ^k çözmek için Renault Mais M m MüşteriTemsilciliği'nden • m ŞükrüKöseoğluilegörüştüm. W W Şükrü Bey, ilk mektubun ^ — ^ sahibi Tülay Hünerli'nın sorununun çözüldüğünü belirterek "Kendisiylegörüşüpözürdiledik. Bütün dikkatimize rağmen zaman zaman bazı otomobillerde tam kontrolün yapılamadığını. bu nedenle de daha ilk kilometrelerde sorun çıktığını anlattık. Sanıyorum müşterimizin güvenini tazeledik"' dedi. İkinci mektubun sahibin Murat Karaakın'ın sorununu çözmek için de uğraştıklannı anlatan Köseoğlu, marş motoru anzasının çok büyük bir sorun olmadığını vurgulayarak, şu açıklamayı yaptı: "Her iki müşterimiz deotomobillerinin son kontrol yapılmadan kendilerine teslim edildiğini söylüyor. Yılda ürettiğimız 100 binin üzerindeki otomobillenn hepsini hem fabrikada hem de dağıtım aşamalannın tümünde kontroldan geçiriyoruz. Ancak kontrolü yine insanlaryapıyor. Zaman zaman eksiklik olabilivor. Fabrikadan bayiye kadar giderken de hatalar çıkabiliyor. Garanti süresinin tanınması nedeni de zaten bu. Eğer biz "teslim ettiğimiz her otomobil mükemmeldir' desek zaten garanti süresi vermeyiz. Otomotıv endüstrisinde hiçbir fırmanın anza nedeniyle otomobili tümden değiştirme yoluna gitmediğinı de anlatan Köseoğlu, "Çıkan heranzada otomobili değiştirsek bu müşterilere de güven vermez. 'Acaba bana kullanılmışaraba mı veriyorlar?" şüphesini yaratır" dedi. Teslim öncesi kontrol ile her bin ve 3 bin kilometre bakımlannın otomobildeki anzalan bulupdüzeltmek için yapıldığını hatırlatan Şükrü Köseoğlu, Murat Karaakın'ın otomobilindeçıkan marş motoru anzasının ufak bir anza olduğunu belirterek. sözlerini şöyle sürdürdü: "Marş motoru 10-12 santim uzunluğunda ufacık bir parçadır. Bunun değeri otomobil maliyetınınbinde l'ibileetmez.Tamir yapılırken de marş motoru. çevre kablolar. hasargörenyerlertamamendüzellilir. B>>>' birumirorjinalliğı bozmaz. Garantinin anlama müşterinın yetkili servisin kararlanna güvenmesidir." Senet yırtarak borçtan kaçılmaz % smini yayımlamak istemediğim / genç bir okurumuz borçtan kaçmak konusunda neredeyse yeni birçığıraçıyormuş. Dışandan bitirme sınavlanna hazırlanmak için Bakırköy Özbilge Eğitim Merkezi'ne kayıt yaptıran okuyucumuz, 500 bin liralık peşm bir ödemenin dışında 800 bin liralık bir senet imzalamış. Ancak kursa bir iki gidişinden sonra devam etmeme karan vermiş. Gitmemek güzel de imzaladığı senet ne olacak? Tabii ki dershane yönetimi okuyucumuzdan taahhüdünü yerine getirmesini istemiş. Ödemem-ödersin tartışmalanndan sonra üzerine bir cesaret gelen genç kızımız dershaneye gidip 'ödeyeceğim' bahanesiylesenedi almış. herkesin gözü önünde art-cırt yırtıp parçalannı çöp kutusuna fırlatmış. Odadakiler şok içinde bakakalırken de çıkıp gitmiş. Ortada senet olmadığı düşüncesiyle rehavete kapılan okuyucumuz dershaneden gelen tüm uyan mektuplannı bir kenara atmaya başlamış. Ancak neyse ki beni aradı. Durumu bir avukatla görüştüm. Aldığım bilgiye göre kıymetli evrak sayılan sencdi yırtmak. hele de tanıklar huzurunda yırtmak borçtan kurtulmaya yetmiyor. Aksine başma başkadertleraçıyor. Dershane Müdiresi Bilgi Tınarcı ile de görüştüm. Çok kızgın olan Bilgi Hanım, okuyucumuz icin gösterdiği olumlu yaklaşımlan tek tek sayarak "Adı lekelenmesin dedim. Anne gibi davrandım ama böy le bir şeyle karşılaşacağımı asla tahmin edemedim. Son bir kez daha uyanp durumu savcılığa bildireceğim" dedi. Genç okuyucumuz her ne kadardershaneyedevam etmediyse de yönetmelikteki açık hükümler nedeniyle senet bedelini ödemek zorunda. Sanıyorum ödeyecek de. Yetkili servis avı Klasik sobalarm tahtuıa kurulanyeni modelsobaların da kendine göre derdi var. Belki bacası, dumanıyok ama özel bir ilgigerektirdikleri kesin. Okuyucumuz Ym»wtfÖ§ı <m tmlş bunu çok iyi öğrendi. Çünküyaz ortasınagelindiğihaldehalabozulan sobasuu tamir ettirmek için uğraşıyor. Sorununu kendisinden dinleyelim: Ankara Yağcılar firmasından Süsler Marka turbo radyan soba aldım. Daha 4 ay geçmeden çakmağı anzalandı. Sobayla beraber aldığım büroşürlerdeyetkili serves listesi vardı. Ancak hangi servisi arasam 'Süslerle olan anlaşmamız bozuldu. Tamir ederiz, ama garantiden yararlanamazsınız" dediler. Yağcıiar fırması da 'Bizi ilgilendirmez' diyor. Süsler'in numarasını da bulamadım. üsler'inPTTkayıtlanndaki telefon numarası açılmıyordu. Ankara Yağcılar Firması'ndaniki-üçaramadan sonra bir numaraalabildim. Sonunda Süsler Yetkili Servisler Müdürü Gültekin Bey'e ulaştım. İstanbul'daki yetkili servislerin anlaşmalannı iptalettiklerini, son çıkan sobalarda yeni servis listesinin verildiğini anlatan Gültekin Bey, iptal gerekçesini şöyle açıkladı: "Servislenn her tamirden sonra bir fış düzenleyip bize göndermesi gerekiyor. Eski senislerle bu fişler konusunda anlaşmazlığa düştük. Fazla fiş kesilmiş. Yeniden bir servis ağı kurmaya çalışıyoruz." Şu anda İstanbul'da 9 yetkili servis bulunduğunu. bu sayının eylüle kadar 20'ye çıkanlacağını bildiren Gültekin Bey, Süsler'in personeli olarak çalışan merkez servisin telefonunu vererek okuyucumuzun artık yılan hikayesine dönen sorununu hemen çözcceklen sözünü verdi. Başvurularınızı Cumhuriyet Gazetesi ŞİKA YET KUTUSU Türkocağı Cacl. 39/41 Cağaloğlu-İST adresine veya 512 05 05 'e bekliyoruz.