Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmenı Özgeo Acar •Genel • Gorsel Yonetmen AH Acar •Dış Haberler Ergıın Yayın Koordınatoru Hikmet Çetmkaya •Genel Balcı 9İş - Ekonomı Dinç Tayanç • Istıhbarat Yalçın " " ' Çakır • Yurt Haberlen Metımet Saraç »Makaleler Sami Karaören • Spor Abdülkadir Yücefanan •Duzelt- me Abdullah Yazıcı Yayın Danışmanı Orhan Erinç #Vazıışlen Mu- dürlen İfarahinıY ıldız, Cdal Baştangıç (Sorum- Iu)»HaberMerkezı Muduru İpekÇalı^ar Ankara Temsılcısı Mustafa Balba> •HaberMuduru Doğan Akın AtaturkBul- vanNo 125 Kat 4, Bakanlıklar-Ankara Tel 419^020(7 Hat),Telex 42344. Fax (4*4195027 •İzmır Temsılası Senlar Kızık, H Zı>a Blv 1352 S 2 3 Tel 4411220 Telex 52359 Fax 4419117 »Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu Inonu Cd 119 S No 1 Kat 1 Tel 3522550-3522601-3522492. Telex 62155 FaA 3522570 Muessese Muduru Erol Eritut • Koordınator 4hmet Korulsan • Muhasebe Bûient Yener • Idare Huseyın Gürer •l^letme önderÇehk • Bılgı-lşlcm ' Nail Inal «Bılgısavar Sıstem: Möriivet Çiler •Rektam Reha Işrtman Yaynia> m ve Basaır Yenı Gun Haber Ajansı, Basın ve Yayıncıhk A Ş TûrkotagıCdd 39 41 Cağaloglu 34334Ist PK 246tstanbılTel (0 212)Si2QSQS(2Ohat)TeİCT 22246 Fai (0 212 11KASIM 1993 Imsak s 11 6 19 Oğlc Ikındı 14 12 Akşam 16 57 Yatsı 18 19 "Aydın'a özgürtük" kampanyası • ANKARA(ANKA)- Rubya'dan kaçarak ulkemıze sığınan beyaz balına "Aydın ınbuulkeyegen ' gondenlmemesı ıçın Italyan çocuklar kampanya başlattılar Çevre BakanbğYndan yapılan açıklamaya gore Rusya'dan kaçarak ulkemıze sığınan ve ICaradenız'ın sembolu hahne gelen beyaz balına Aydın'ın Turkıye'de kalmasını sağlamak amacıyla İtalya'da bır kampanya başlatıldığı bıldmldı Italyan Topolıno dergısının başlattığı bu kampanyayla Italvan çocuklannın 15 bın ımzalı dılekçe gonderdıklen belırtıldı Jackson'ın evi arandı • LOSANGELES(<VA)- Bır erkek çocuğunu cı nsel tacıze uğrattığı ıddıasıyla suçlanan pop yıldızı Mıchael Jackson'ın Los Angeles'tekı malıkanest. polıs tarafından arandı Polıs sozcusu John Dunkın evın.Jack^on hakkında açılan soruşturma çerçevesınde arandığını. bır gelışmc olana kadar başka açıklama yapılmayacağını bebrttı Ancak KABC-TV adlı telev ıA on ıstasy onu, halen pop yıldızının annesı ıle babasının yaşadığı malıkanede yapılan arama sonucu Mıchael Jackson'ı suçlay-acak bır delıl ele geçınlmedığını haber verdı Ayyaş firavunlar • LONDRA(AA)-Eskı Mısırlılann bıra duşkunu olduklan ortay a çıktı Daıly Star gazetesının konuva ıhşkın hdbennde, Cambndge Ünıversıtesı arkeologlannın Kahıreyakınlannda yaptıklan araştırmalar sonucu Mısırpıramıtlennın yapımı sırasında kolelere odenek olarak 'bıra kuponlan' venldığının anlaşıldığı belırtıldı Gazete, araştırmada Armada kentı çevresınde eskı Mısır donemınden kalma bırahanelervebıra ımalathanelen bulunduğunu ve Fırav un Tutankamun'un da mezanna ozel bıra uretme aletıylebırlıkte gomulduğunun ortaya çıkuğını ıtade ettı Bulunan yazıtlardan. Tutankamun'un uvey annesı Kralıçe Nefertıtf nın de bıray a duşkun bır kadın olduğu kaydedılen haberde arkeologlann Mısırlılann bıra tanflennı de bulduklan açıklandı Osmanlı malları kullananlara verilecek • ANKAR\ (Cumhuriyet Bürosu)- Osmanlı padışahlannın Hazıne ye geçen taşınmaz mallannın, "malı kullananlara" venlmesıne ılışkın tasan TBMM Adalet Komısy onu'nda kabul edıldı fasan ıle. Osmanlı hanedanının Hazıne ye geçen taşınmaz mallardan, Hazıne adına tescıl edılen veya edılmesı gereken yerlenn. malı kullanan kışılerevenlmesi ongoruluvor Malıve Bakanlığı'nca hazırlanan tasanda. yasanın, Osmanlı padışahlanndan Hazıne ye ıntıkal eden taşınmaz mallann tapusıcılınde ıntıkal ışlemı yapılmış olsun veya olmasın, tapu kaydı sınırlan ıçınde uy gulanacağı kaydedılıvor Urfa tûneli için yeniihale• AN KAR A (Cumhuriyet Bûrosu)- Bayındırlık ve Iskân BakanıOnur Kumbaracıbaşı Şanlıurfa tunellennde ınşaatın durması nedenıy le y apımcı firmayla sozleşmenın ıptal edıldığını v e yenıden ıhale açılacağını behrttı TBMM'dedun konuyla ılgılı basın toplantısı duzenleyenOnur Kumbaracıbaşı GAP kapsamındayapımı planlanan Şanlıurfa tunellennın ınşaatına devam etmeyen firmadan, devletın 40mılyarlıraalacaklı olduğunu belırttı Bolgede suren yatınmlar ıçın haraç sıstemı oluştuğunu anlatan Kumbaracıbaşı, PKK'yı besleyen ya da haraç verenlerı belırleyıpıhalelerde tılız dav ranmay a dıkkat edeceklennı bıldırdı Bitkilerradyasyoıııuı sessiztaııığıASUMAN ABACIOĞLU ÎZMÎR- Nükleer kazalar. denemeler ve doğal kaynaklı radyoaktıf kırlenmelerden ılk etkılenen canlılann bitkiler olduğu belır- tıldı Radyasyonun ınsan vucuduna temel gınş yollanndan bınnı oluşturan bıtkılerden "radyoaktif kirlenmenin göstergeleri" olarak yararlanılabıleceğı vurgulandı Bıtkılenn radyoaktıf kırlenmeden ılk etkı- lenen canlılar olduğunu vurgulayan Prof Dr Mfinir Özturk, çıçeksız bitkiler grubun- dan "likenler"ın radyoaktıf madde bınktır- me yeteneklennın yuksek olduğunun. çeşıtlı araştırmacılar tarafından belırlendığını bıl- dırdı Prof Dr Özturk "Bu alandaki calı- şmalann önem kazanmasuıın nedeni, liken- Rengeyiği-insan şeklindeki bir besin zincirinin mevcut olmasından dulayıdır" dedı İnsanlar ıçın çok zararlı olan uzun omurlu bazı rad- yoaktıf kırletıcılenn lıken bıtkılen tarafı- ndan kolaylıkla alınabıldıklennı ve bınktı- nldıklennı belırten Prof Dr Özturk, sozlen- • Bitkilerin radyoaktif kirlenmeden ilk etkilenen canlılar olduğu, yapılan araştırmalarda çiçeksiz bitkiler grubundan likenlerin, radyoaktif madde biriktirme yeteneklerinin yüksek olduğu bilim adamlan tarafından belirtiliyor. ru şöyle surdurdu "Radyoaktif maddelerin birikim oranı yüksekliğe. aydınlanma suresi- ne, rüzgara ve nem oranına göre değişmekte- dir. 19601ı ydlann ortasında Finlandıy a'daki bir tür likeriierde 2500 bekerel gibi çok yuk- sek radyoaktif madde bırıkimi saptanmış ol- masına rağmen, nükleer denemelerin daha sonra azalması nedeniyle bu değerler 1985'li y ıllarda 74 bekerel/kilograma kadar dıismüş- tur. 1990 yıhnda ise Çemobil faciasından son- ra, komşu ülkelerde ölçülen radyasy on değeri 2100 bekerel/kilogram olarak rapor edilmek- tedir. Almany a'da kazadan altı v ıl sonra büe tehlikeli radyoaktif duzevlerin mevcut olduğu gorulmuştür. Epifîtik turu likenler de radvo- aktif maddeler için gosterge olarak kullanıla- bilmektedir. Ozellikle nükleer santralların çcvresinde bunlardan yararlanılır." Çernobıl olayı sonucunda Selanık ve çev- resinde yapılan olçumlerde, radyoaktıf bı- nkımın epıfitık turu lıkenlerde karayosun- lannda, mantarlarda yuksek olarak bulun- duğunu belırten Prof Dr Özturk Karade- nız kıyı şendı ve Ege Bolgesf nın bazı bolge- lennde yapılan araştırmaya gore de radyo- aktıf emılımının en y uksek duzeyde kara y o- sunlannda olduğunun, hkenlenn bunlar ız- ledığının gozlendığını soyledı Prof Dr Oz- turk. "Çemobil kazasından sonra bazı bilim adamlan tarafından yapılan bir araştırmaya göre ülkemizde likenlerden sonra yuksek biri- kim değerinin çamlarda gorulmuştür" dedı Yaşadığımız dunyada radyoaktıf maddele- nn ortama çeşıtlı şekıllerle kanştığını belır- ten Prof Dr Özturk "Bu maddeler insanlara ve hayvanlara doğrudan ulaşabıldıkJeri gibi vucudumuza gıriş vollarından biri de bitkiler- dir. Bu yonden ülkemizde kapsamlı bir araştı- rmaya ivedilikle gereksinim duvulmaktadır" goruşunu savundu İnsanlara nasıl ulaşır Bıtkıler ve topraklann radyoaktıf kirlen- menin ınsanlara geçışmde onemlı bır rol oy- nadığını vurgulayan Ege Ünıversıtesı Fen Fakultes 1 Bıyolojı Bolumu oğretım uyesı Doç Dr İsmail Turkan, "Topraklarda doğal ve yapay oluşan radyoaktif elementler, bitki- lere geçer >e sonuçta doğrudan ya da çeşitli beslenme zincirleri ile insanlara ulaşır. Nite- kim bazı elementlerin likenlerden başlayarak geyikiere kadar geçişi deneysel olarak sap- tanmıştır" dıye konuştu Potansıyel olarak yapraktakı bınkımın havadakı radyoaktıt maddelenn besın zıncı- nne gınşınde en buyuk kaynak olduğunu vurgulayan Doç Dr Turkan, sozlennı şoyle surdurdu "Nükleer silah denemeleri \e nükleer reak- törler atmosferdeki yapay radyoizotoplaruı en onemlı" iki kaynağını oluşturmaktadır. Radyoizotoplann bitkiler tarafından emilimi, yapraklardan, ciceklerden ve bitkilerin dip teya yüzey kökleri yollarıyla olmaktadır. Kaza vey a patlama sonucu 10 mikromilimdcn daha buyuk parçacıklar açığa çıkarsa bunlar hemen civardaki bitki örtüsu uzerine cokerler. Kuçük parçacıklar ise geniş alanlara yayildı- klarından. birim alana düşen mıktarları azal- maktadır. Çevrenin radyoaktif maddelerle bulaşması konasunda hangi yol olursa olsun, bu, oldurucu kırletıcilenn besın zıncirine ana girış vollanndan birı bitkiler olacaktır." Organnakütde devkt organizasyonu ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) - Turkıye Organ Naklı Derneğı Başkanı Prof Dr Mehmet Haberal. organ yeter- sızlığının, devletın yetkı devre- deceğı bır kuruluşun organızas- yonuyla gıdenlebıleceğını soy- ledı Haberal, organ naklınde kar- şılaşılan sorunlann çözulebıl- mesı ıçın, ılgılı tum kışı ve kuru- luşlann ışbırlığı ıçensınde çalış- ması gerektığını soyledı Nakıllerde en buyuk sorun olan organ kıtlığının, devletın yetkı vereceğı bır kurumun or- ganizasyonu akında çozulebıle- ceğını ıfadeeden Haberal. "Tür- kiye Organ Nakli Derneği (TOD), bu konu> la bilimsel ola- rak ilgilenen kişi \e kuruluşlara, bir çatı altında toplanıp faaliyet gösterebilme zeminini oluştur- muştur"dedı TOD'un 1990 yılında kurul- duğunu ve ılk bilimsel kongresı- nın 20-23 ekım gunlennde \n- kara'da gerçekleştınldığını ıfa- de eden Haberal. uluslararası nıtebkte yapılan kongrenın bu alanda çalışanlara genış tabanb bır tartışma olanağı sunduğunu kaydettı Haberal, Turkıye'de organ bekleyen hasta sayısının 100 bı- ne ulaştığını, bu sayıya her yıl bınlerce kışının eklendığını be- lırterek. sorunun bır an once çozulmesı gerektığıne dıkkat çektı Organ kıtlığının nedenı- nın, organ bağışmın yaygın ol- mamasının yanı sıra. buyuk ol- çude organızasyon eksıklığın- den kaynaklandığını ıfade eden Haberal. karşılaşılan sorun- lann gıdenlmesının yolunun. ekıp çalışmasından geçtığıne dıkkat çektı Haberal. "Yapüa- cak çahşmalar, ülke çapında bir eşgüdüm içinde ohnalıdır" dedı Kadavradan organ nakli Yasal duzenlemeler ve yurt- dışından organ getırebılmek ıçın büyuk uğraş verdıklennı anlatan Haberal. Avnıpa Or- gan Naklı Bırhğı ve ABD ıle ış- bırlığı ıçınde olduklannı, Baş- kent Ünıversıtesı hastanesınde yılda ortalama 50 bobrek naklı vaptıklannı bıldırdı Nakıllenn çoğunun. canlı vencılerden alı- nan organlarla yapılabıldığını belırten HaberaL 1982 yılında 2238 savılı vasada yapılan. "ya- nında yakını olmayan ölulcrin organlannın almabıleceğine" ılışkın değışıkhkten sonra, ka- davra organ temınının başladı- ğını. ancak kadavradan yapılan nakıl sayısının gereksınımı kar- şılamaktan çok uzak olduğunu soy ledı Salyangozyanşlarında doping testiyapılacak • İngütere*run Matfıeld Çıftlığf nde a\da bır yapılan sümuklubocek vanşlannda doping vapıldığı ıddıası bahısçıler arasında şok etkısı yarattı Bahısçıler, \anş öncesı boceklere doping testı \ apılmasını ıstedıler LONDRA (AA) - Ingıltere'- de at ve kopek yanşlanndan sonra moda hahne gelerek. bu- yuk muşterek bahıslenn oynan- dığı sumuklu bocek yanşlann- da doping yapıldığı ılen surul- du İngıltere'nın kent bolgesınde- kı Matfıeld ÇıftlığVnde ayda bır yapılan sumuklu bocek yanşla- nnda, dunya şampıyonu ve ya- nşın favonsı "Rose" adlı su- muklu boceğın yanştan once bıranın ıçıne daldınlarak "sar- hoş" edılmeM sonucu yanşı kaybetmesı bahısçıler arasında şok yarattı Şıke habennın yayılmasın- dan sonra bahısçıler sumuklu boceklere yanş oncesı doping testı y apılmasını ıstedıler Sumuklu boceğe ne şekılde "doping testi" yapılacağmı bıl- meyen yanş yonetıcılen ulke- nın unlu v etennerlennden al- dıklan olumsuz yanıtlar uzen- ne, doping testını, sumuklu bo- ceklen yalayarak yapmakta buldular Yanş organızatoru Şimon Presten, yanşçı sumuklu boceklere yaptıklan ılgınç do- ping testı hakkındaşunlan soy- ledı "Sümüklü böceklerin alkol veya biranın içine batınlarak sarhoş edildiklerini artık anla- mak çok kolay. Varış öncesi, yartşa katılacak her böceğin ya- layarak alkollü olup olmadı- klannı anlamak mümkün." 3 5 mılyon tırajlı The Sun ga- zetesındekı habere göre, bır mıllık mesafeyı 9 gunde aşabı- len yanşçı sumukluboceklen yetıştıren çıftlıklerde, kabtelı bır bocek 5 bın sterhne (100 mılyon lıra) kadar alıcı bulabılıyor Kısa bır sure sonra İngıltere'- de yapılan sumuklu bocek ya- nşlannın ayda bır kere televız- yonlardan naklen venleceğı ha- benne sevınen bahısçıler, bu yanşlann at ve köpek yanşlan kadar zevklı ve hevecanlı oldu- ğunu dıle getırdıler £ V î B A S X I 6 E L Kedininfareyk 'son tango'su Yaşam bu... Güçlii güçsüzü. yetkili > etkisizi, üstteki alttakini oynatır dunır. Biz de bunun adına "kedi fare oyunu"deriz. Yukardaki fotoğraflarda insanların kendi ovunlarını hapaniara atfederek adlandırdıkları oyunun gerçeğini yakaladı arkadaşımız Garbis Özatay. Kedinin biri bir dınar dibinde farenin birini sıkıştırmış.Öldürmüj or, ama oynuyor. Fare kaçıyor, dırvara sıkışıyor, kedi parisiyle bir iki vurujor sonra tekrar bırakıv or. Fare kaçıj or... Oyun böy lesine uza\ ıp gidiyor. Taa ki farenin artık kaçacak gücü kalmav ınca> a kadar. Sonunu merak ettiv seniz bu ov unun, kedi fare\i ö\ lece bırakıp gidiyor. (Fotöğraf.GARBISOZATAY) 5 milden fazla yaklasamadı Greenpeace Ukrayna'ya sokulmadı• Greenpeace Ukrayna temsılcısı Olexi Kabyka, "Yetkililer, ölum gemısine 'evet'. hayatı temsil eden gemıye de 'hayır 1 demektedır. Eskı Sovyetler'de olduğu gıbı konuşma özgürlüğumüzü de engellediler" dıye konuştu İstanbul Haber Senisi-Asbestlı transatlantık L nıted Sıates'ın L krayna'da sokülup onanlmasını engellemek uzere Sıvastopol'a gıden Greenpeace gemısının kıyıya 5 milden fazla yaklaşmasına ızın venlmedı Örgutun sancak gemısı Raınbow Warnor gemısıyle Sıvastopol'a hareket eden Yeşılbanşçılar. Ukraynalılan veyetkılılen. kansere yol açan asbestlı gemının sökulmesı halınde ortaya çıkacak tehlıkeler konusunda uyarmak ıstemıştı Ancak. Yeşılbanşçılar ın bugınşımı Lkrayna'ya aıt Karadenız Donanması v e sınır gorev hlen tarafından engellendı Raınbovv NVarnor'un Sıvastopol Lımanı'na gırmesıne ızın venlmedı Greenpeace'ın bayrak gemısı Raınbow Warnor, Ukrayna sınır gorevlılennın Sıvastopol Lımanı'na gırmesıne ızın vermemesı uzenne Karadenız'ın fırtmalı sulannda kalakaldı Sıv astopol'da bır basın toplantısı duzenleyerek yetkılılen ve kamuoyunu atık tıcaretı konusunda uyarmak uzere Sı\ astopol'a gıden Greenpeace L kray na temsılcısı Ole\i Kaby ka, lımana sokulmamalan uzenne "Bu dunım inanılmaz halegelmiştir. ^ etkililer, ölum gemısine "e> et", hav atı temsil eden gemive de *ha> ır' demektedir. Denizlerdeki serbest dolaşım hakkımızı engellemekle kalmav ıp konuşma ozgurluğumuzu de engellediler. Aynen eski Sovyet gunlennde olduğu gibi** dıye konuştu Orgutun atık tıcaretı sorumlusu Roberto Ferrigno ise şunlan soy ledı "Siv astopol halkını uluslararası tehlikeli atık ticareti ve bolgey e kanser ihraç eden işadamlan konusunda uy armak uzere bir göreve çıktık. Şimdiye kadar Greenpeace gemileri gittikleri y erde say gıy la karşılamrdı. Fakat şu anda savaş gemileri> le ve "niet-hay ır' ile karşılaştık. SS L nited States transatlantiği, \BD'den bir seneden fazla bir zaman once İstanbul'açekildi. Amacı Vmerikançevre kanunlarına gore, asbest sökümu için odenmesi gereken 125 mılyon dolan ödememek. SS L nited States, Greenpeace. çoTecı kuruluşlar. sendikalar ve yerel yonetimin tepkisi sonucu bir y ılı aşkın bir sureden sonra. iki hafta once de Turkiy e'den Siv astopol'a çekıldı. Örgüt olarak burada bır basın toplantısı duzenlemek >e yetkilileri atık ticareti konusunda uy armak için buray a geldik " dıy or Asbestlı transdtlantık Turk armator Kahraman Sadıkoğlu tarafından ABD'den satın alınarak Turkıye yegetınldı Ancak. Greenpeace uyelennın Turkiy edekı çevrecılerle bırlıktegerçekleştırdıklen karşı kampany alar sonunda. Turk makamlan gemının Tuzla Tersanebi nde sokulup onanlmasına ızın veremedı Boluiçintehlike çanlançalıyor... BLLENTSARIOĞLL ANKARA - Bolu'nun ıçme su\ u gereksınımını karşılamasi planlanan Golkoy Barajı nınçevresı yapılaşma tehdıdı altında V akınında Abant Izzet Bay^al L nıversıtesı'nın kurulmasıy la daha da değerlenen arazılerde bına yapımı ıçın aralannda AN AP'lı eskı bakan \e mılletv ekıllennın de y er aldığı çok savıda arsa sahıbı valıbğe başvurdu Beledıve ımarkomıssonu raporunda.olasıbıryapılaşmadagolun kırlenmesının kaçınılmaz olacağı vurgulanırken Bolu Beledıve Başkanı Necdet Goren. çev rcdekı yapılaşmanın tek sonucunun. barajın kanalızasyonatıklanyladolmasıolacağını belırttı vey onetmelıklere ay kın bır y apılaşmay a ızın v erılmesı durumunda v alılık hakkında dav a açacaklannı soyledı Bolu'nun, ıçme suyu gereksınımını karşılaması amaçlanan Golkov Barajfnın çevresı, ekım ayında kurulan Abant Izzet Baysal Ünıv ersıtesı ıle değer kazandı BoluValılığı.30Nısan 1991 tanhlı bır kararla gol çev resınde, 1200 metrekareden az olmamak şartıvla parsellenn oluşturulmasına ve yapılaşmayaızınverdı Edınılenbılgıyegoreİzzet Baysal Unıversıtesı'nın kurulmasının ardından. 6 Ekım 1993 tanhınde bölgede arsalan bulunan. eskı De\ lct bakanlan Mustafa Taşar, Sadi Somuncuoğlu. eskı ANAP mılletv ekıllen Cengjz GökçeyeTuncaToskay. ÖSYM Başkanı Prof Dr AtillaÖzmen, ITL Mımarlık Fakultesı Dekanı Prof Dr Mete Menderes ÜlkerGıdaSanayu Genel Muduru Orhan Özokur'un da aralannda bulunduğu pek çok ısım yapılaşma ıznı ıçın başv urdu