Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15EKİM1993CUMA 8 DIŞ HABERLER Menemkalp ameliyatımla •UhşHaberkrScrvisJ- Arjanun Devlet Başkanı CarlosMenem'indün gece amden rahatsızlanarak hastaneye kaldınldığı büdirikü. Kalbindenrahatsız olduğuöğrenikn Menem'in acil olarakameüyata ahndığı belirtildi.Reuters,63 yaşmdaki Menem'inŞili'de yapılacak Latin Amerika Zirvesmekatılmak üzere uçağjnın havalandığı bir sıradadurdurulduğu ve Menem'inhaslaneye kaldınldıgıru haberverdi. Ermenistanruble bölgesinde •MOSKOVA(AA)- Ermenistan Parlamentosu ikigün devamedenkapah bir otunımdan sonra,bu ülkeninpara sistemini Rusya'yla birkştirmesini öngören "rubk bölgesT anlaşmasını önceki gece onayladı. Önceki günde Kazakislan Parlamentosu'nun onayladığı anlaşma uyannca, anlaşmaya taraf olan ülkelerde yalnızca 1993 yılında basılan ruble küpürlen geçerlihale gelecek ve bu ülkelerpara ve maliye poütıkalannda tümüyle Rusya'nın güdümüne girmiş olacaklar. Nalesa'dan •VARŞOVA(AA)- Polonya Devlet Başkanı LechWalesa. solcupartikrin çoğunluğu sağladığı tneclisi. "çok fazla radikal ekonomik değişımkr"e karşı uyardı. aksi halde ülkeekonomisinin kaosa gireceği uyansında bulundu.Waksa,19eylül seçimleriyk oluşan yeni mecHsm ılk oturumunun açıhş konuşmasında milktvekilknni "ölçülü, akılhvesorumlu" davranmaya çağırdı.460 sandalyeli yenı mecüste, koalisyonhükümetı kuran "Demokrauk Sol Birhk" ile Köylü Partısı 303 sandalyeye sahipbulunuyor. Mısır:3 üinciye Mamceıası •DışHaberterSenisi - Mısır askerimahkemesi dûn üç tslama militaru ölüme mahkumetti. Böylece Mıafda son 10 ayiçinde ölümemahkumedüen tslama miütan sayısı 3l'i buldu. İdamamahkum edilen miütanlann HüsnüMübarek rejirnıru devirmeyi amaçlayan 'FetihÖncükri' adlı gizİi örgüteüye olduklan bildirildi. • DüjHaherter Senisi- İtalya'dabüyük skandalayol açan"'temizelkr operasyonu"na iki büyûk isim. bilgisayar fırması Olivetıi'nin yöneticisiCarlo de Benettive Fiat fırması yöneticisiCesara Romitide takıldı. İtalyan ulusal radyosu. deBenedetü'nin yolsuzluk ve siyasipanileri kanunsuzyokian destekkmekk, RotrutTninise partitere malidestek sağlamakla suçlandığını duyurdu. De Benedetü'nin, Olivetti'nin İtalyan Posta Bürosuyla olanihaleteri garantilemek ıçın rüşvet verilmesme izınverdiği bildirildi. Kamboçya:BM askeri dldürüldü •DtşHaberierSenisi - Kamboçya'da BM Banş Gücünde göre\ yapanbır Abnan askenrun, kimligi beürîenemeyen kişikrce öldürüldüğü bildirildi. Savunma Bakanlığı sözcûsü, Akksander Amt isimli Alman askerininsağlık personeline dahil olduğunu açıkladı. Arnt'ın akşam yemeği yedıktensonra arkadaşlanyla birlikte çalıştığı Sahra hastanesine dönerkenmotosikletlibir kişinin sılahlı saldınsma uğradıgı açıklandı. NATO üyeUği • Dış HaberierServisi- NATO Genel Sekreteri ManfredWömer, yakın zamanda, Doğu Avrupa ülkelerinin üyeliğekabul edikceği ya da yeniüyelerin belirkneceği bir toplanü yapüacağını tahmin etmediğinibildırdi. 'VVömer "Toplanüda genişkme konusutaruşılacakür, ama isimvermeden... Şimdilikyeni üye almayi düşünmüyoruz" dedi. Wömer, genişkmenin adım adım ve Ukraynaile Rusya gjbi ülkekrin tehdit altında olduklan gibibirhisse kapılmadan yapüabilecegini belirtü. Giııtoıı:Somali'den erkençekilebiliriz ABD Başkam Bffl Clinton SomalTde her gün bir geri adım daha atarken Sotnaü halkı şimdkkn lafer sarhoşluğunu yaşıyor. • ABD Başkam, Somali'de güvenliğjn sağlanabilmesi durumunda, çekilme tarihinidahadaöne alabileceklerini açıkladı. Somalili General Aidid, iki tutsağı serbest bıraktı. Dış Haberier Servisi - ABD Başkam Bill Clinton. Amerikan birliklerinin Somali'den 31 Mart 1994'ten önce çeküebik- ceğıni açıkladı. ABD Başkanı Clinton önce- ki akşam tekvizyonda yaptığı konuşmada, *Somali halkına kurtuluş nakkı tanındığından eroin olması durumunda', 31 martta gerçekleşeceğı açıklan- mış olan çekilmenin daha erken bir larihe almabileceğinı söyle- di. "Somali'den erken geri çekil- memiz için öncelikk bunu gü- venlik içinde vapabileceğimiz- den emin oimalıyım." diyen Clinton şöyk konuştu. 4t Soma- lililere kurtuluş hakkını verebil- mek icin onlann daha önceki anarsj ortamına ve açlığa geri dönmemeleri için elimizden ge- len her şeyi vaptık. Pek çok kişi, SomalPnin bir ulus olarak. barış ABDIi pilot Midıael Durant içinde yaşayabileceğine inanmı- yor. Benst oradan cekilmeden önce elimizden geleni yapmamız gerektiğine inanıyorunı." Clinton: Acele etmeyin ABD Başkam Clinton. Ame- rikan Kongresi'ne Somali ile il- gili olarak gönderdıği raporda ise geri çekilme konusunda sa- btr istedi. Somali'deki ABD askerlen- ne saldınlann artması nedenıy- le Amerikan halkmda ve Kong- re'de bölgeden bir an önce gen çekilme eğiliminin belinnesinin üzerine Kongre'ye rapor gön- deren Ointon, ABD'nin hemen çekilmesi durumunda bu ülke- Türkiye, ülkedekiiççatışmalardanmümkünolduğuncauzakkalınmasıgerekü^görüşünüsavunuyor Ankara,Somali'desiyasiçözümdenyana LALE SARltBRAHİMOĞLU ANKARA - Somalideki BM banş gücü komutanı Korgeneral Çe%1k Bir'in, görev süresinin önümüzdeki şubat ayında dolmasından sonra Tür- kiye'ye dönmesi bekkniyor. Ancak Somali'deki Türk askeri varhğının. takviye edilerek kalması eğjlimi agır basıyor. Ankara, Banş Gücü'ne katkıda bu- lunan diğer dünya ülkelerinin eğilimi- ne paralel olarak, Somali operasyo- nunda ağırhğm siyasi çözüme verilme- si ve iç çatışmalara mümkün olduğun- ca gjrilmemesi gereküğine dikkaı çekı- yor. Genelkurmay BaşkanUğı tarafı- ndan Cumhunyet'e yapılan değerkn- dırmede. "BugünTürkiyenasılbir dim- ya devleti ise Tûrk Silahlı Kuv\etleri de bir dünya silahlı kımetleri olma yolun- dadır. Âdriyatik''te gemilerimiz, Bosna Hersek semalarında uçaklaruna var. Sornan'de birliğimiz var. Dolayısıyla TSK diin>ada bar^ın tesisi ve teırdni için üzerine düşen görevi yapmaktadır. VerUen her görevi de yapmaya hazıru" denerek. Somali"yi tak\ı>e biriık gön- derilmesinin bir sorun olmadığı mesaji yınelendi. ABD'nin. Somalide belli koşullann saglanması halinde daha önce belirk- diği takvim olan 31 marttan önce de çekikbileceği yolundaki açıklamasmı değerlendiren dıplomatik ve askeri kaynaklar. şu anda bu ülkedeki BM operasyonlannın devam etüğini ve Türkiye'nin de ortaya çıkacak geüş- mekre göre Somali'deki askeri varlığını sürdürüp sürdürmeyeceğine karar vereceğinı söyledıler. ABD Başkam BiH Ointon'ın. So- malı'de yaklaşık 10 aydan bu yana gö- rev yapan Türk bırliğının takviye edil- mesi isteği, Ankara'da hükümet ile Genelkurmay Başkanlığı arasında bir görüş aynhğı doğduğu yorumlanna yol açmıştı. Bu yorumlann, Clinton'ın. Başba- kan Tansu ÇiBer'e yaptığı ek takviye biriık gönderme mesajmın, TSK'ya geç ulaşmasından kaynaklandığı sanılıyor. Clinton. Banş Gücü'ne katkıda bulunan diğer pek çok ülkeye benzer çağnlarda bulunmuştu. Diplomatik ve askeri kaynaklar. Korgeneral Çevik Bir'in görev süresi- nin vapılan anlaşmalar çerçevesinde 1994*şubat ayında sona erdigiıü ve bu sürenin uzatılıp uzatılmayacağının he- nüz kesinlik kazanmadığmı söylediler Ancak geleneksel olarak, BM'nin bir yıüık sürenin dolumunda. Banş Gü- cü'ne yeni bir komutan atadığı da haürlaulıyor. Somali'de kıtlıkla mücadek eden halka gjda yardımının gerçekleştiril- mesi ve bu ülkedeki otorite boşluğu- nun doldurulması amacıyla geçen aralık ayında ABD önderliğinde baş- latılan çok uluslu operasyonun faali- yetleri, Çevik Bir komutasındaki BM Banş Gücü'ne geçen mart ayında dev- redılmişti. BM. Somah'dekı Banş Gücü operasyonunun 1995'e kadar süreceği yolunda bir takvim belirk- mişti. Ancak Ankara. Türk birliğinin bu ülkede 1995'e kadar kalmastna ilışkin bir şarun bulunmadığını da ammsatı- yor. Dünyanm her yerinden 32 ülke- nin yaklaşık 20 bin askeri bulunan BM Banş Gücü'ne Türkiye 320 asker ile katkıda bulunuvor. deki BM operasyonunun çöke- ceğini belirtti. Clinton. raporunda "ABD'- nin Somali'deki askerlerini he- men çekmesi. halen Amerikan lojistik desteği ve korumasına sahip olan diğer ülkeleri de So- mali'den bizimle birlikte çekil- me\eTOriayacaktır"dedi. ABD Başkam, bunun sonucunda da BM operasyonunun çökeceği- ni, anarşi ve iç savaşın yanı sıra açlığın yeniden başgöslereceği- nı savundu. ainton, ABD'nin hemen çe- kilmesınm. Somali'deki BM gücüne asker veren 30 ülkeyle olan ilişkikre de zarar vereceği- ne de dikkat çeku. "ABD So- mali'deki yükümlülüklerini yeri- ne getirmezse, diğer ülkeler de zayıf ve güvenilmez olduğumuz gerekçesiyle gelecekteki koalis- yonlara katıbnakta isteksiz ola- caklardır." ıfadesım kullanan Clınton, Kongre üyelerinin gen çekilme için çok acele etmeme- leri isteğınde bulundu. Aidid'e bagh birlikkrin BM birlikknne saldınlan sırasmda en az 15 Amerikan askerinin öl- mesi ve cesetkrinin Mogadişu sokaklannda sürükknmesi, Amenkan kamuoyunda büyük tepki yaratmış. ABD birlıkleri- nin Somalı'den çekıtmesı için kamuoyundan yoğun baskı gelmeye başlamıştı tki tutsak serbest Somali'de geçen hafta heli- kopterinin düşmesinin sonu- cunda General Muhammed Farah Aidid yanlılannm eline düşen bir Amerikalı pilot ile bir Nijeryalı asker dün serbest bı- rakıldı. Reuter ajansının haberine göre. dün General Aidid'in tut- saklann serbest bırakılacaklan- na ilişkin açıklamasından kısa bir süre sonra Amerikalı pilot Michael Darant sedye ile taşı- narak Kıalhaç yetkilikrine tes- lim edildi. Aidid yanlüan tara- fından bir aydan fazla bir süre- dir esır tutulan Nijeryalı ömer Şankali de aynı dakikalarda serbest bırakılarak ICıalhaç'a teslim edildi. HAİTİ Clinton, tek anh eylem planhyor Dış Haberier Servisi - ABD Başkaru Bin CUnton. Haiti'de demokrasininyeni- den inşaasını desteklediğini tekrarlaya- rak ülkesinin BM öncülüğündeki banş palnını gerçekleştirmek için tek taraflı önlemler alacağım söyledi. CUnton Haiti'de askeri liderlenn ve üst düzeydeki polis yetkililerin istifa et- meleri, sürgünde bulunan devlet başkanı Jean Bertrand Aristkte'nın yeniden ikti- dara gelmesini öngören planın uygulan- ması için ABD'nin bir iki gün içinde tek taraflı "bazı şeyler daha yapacağmr bil- dirdi. BM Güvenlik Konseyi Hati'deki son olaylardan sonrabu ülkeye yeniden y ap- ünmuygulamakaranalırken 1991 yılın- da yaptığı darbeden sonra yönetimı ek geçiren diktatör General Raoul Cedras istifa etmeye hazır olduğunu açıkladt. Cedras, istifa etmek için parlamento- nun genel af çıkarmasını ve ülkeye gekn banş gücü askerkrinin berabennde M- 16 silahlannı getirmemeleri şartım koş- tu. Bu arada. 15 üyenin oybirliğjyk aldığı BM karanna göre yaptınmlar, petrol ve ,silah ambargosuyla Haıti'mn diğer ülke- İCTdeki mal varlığının dondurulmasını öngörüyor. Öte yandan, Haiti Adakt Bakanı G«y Malary'nin dün başkent Portau Pnnce- te uğradıgı silahlı saldm sonucunda öl- dügü bildirildi. Haitı radyosu ve BM yetkilileri, baş- kenun Turgeau semtinde meydana gelen saldında Malary'nin iki koruma görevli- si ve başka bir kişinin de öldürüklüğünü belirttikr. RUSYA Haiti'de hayat normak dönerken, bir adam üç gün önce kurulan barikatın yanından ge- çiyor. Silahh kişilerficgûn öace ABD askerkrine karşı gösteri düzenlemi^lerdi. Onyedi gazete kapatûdı MOSKOVA (AA) - Rusya hükümeti. dün yayımladığj karamameyle, muhakfet yanlısı 17 gazete ve süreli ya- yın organmı kapattı, bir tele- vizyon programını da yayın- dan kaldırdı. İnterfaks Ajansı'nca ya- yımlanan Basın ve Enformas- yon BakanlığYnınaçıklaması- na göre aralannda eski Sovyet Komünist Partisi yayın orga- m Pnıvda ile Sovielskaya lüs- siya gazetesınin de yer aldığı 17 gazete ve dergi "ekim ayı başmda Moskova'da yaşanan ayaklanmamn başJatilmasına katkıda bulunduklan" gerek- çesiyle kapatıldılar. Rusya Basm ve Enformas- yon Bakanlığınm açıklama- sında Pravda ve Sovietskaya Rossiya'run. bakanlık nezdin- de yeniden sidl kaydı yaptır- dıktan sonra yeni genel yayın müdürerinin yönetiminde ya- yın hayatına "başka adlar aW tmda" tekrar başlayabilecek- leri bildirildi. Bakanlık aynca, aşm sağ egilimli gazeteci Aleksandr Nevzorov'un yapımcılığını üstkndiği ve Saint Petersburg kanalmda yayımlanan "600 Samye" isimh* programın da bundan sonra yavmlanmasını kararlaştırdığını bildirdı. DIŞ BASIN OlanYunanhalkınaolacak Yunanistanda Mitsotakisın 1992bahanndakabmeden attığı eski aşm milliyetçi dışişkri bakanıSamaras'ın iktidarpartisindendört milktveküi ayartması üzerine Yunanistan'da seçimkr kaçırulmazhale gelmişti. Bu bir yandan YDP içindeki bölünmekrden kaynaklamyordu, öte yandan Yunanlılann bir ulusolarak taşıdığı 'adairve yabancı düşmaru karakterine bağkydı. Yunanistanın arası hangi komşusuylaıyiki? Ülkelerinindosta ihtiyaa olduğunu bikn politikacılar bik bunu açıkça telaffuz etmekten kaçınıyor. Mitsotakis, Makedonya meseksini yeterince kurcaladı. Samaras'ın bu hesabı bozmasından sonra solcu PASOK şimdilik olaydan kazançlı çıkıyor. Ama Yunan seçmenin bu seçımden uzun sürehoşnut kalacağını da sanmamak gerek. Papandreu. seçmeni eünde olmadanhayal kınklığma uğratacak. Mitsotakis'in başlattığı, enflasy onu aşağıçekmeye yarayan reformlan uygulasa da uygulamasa da sonuçta olan halka olacak. Enflasyon yükselirse Yunanisıanın uluslararası kredibilitesi azalacak ve ülke ekonomisi ferahlay amayacak. Vergıler artacak ve karapara ve rüşvet çarkı daha hızlı dönecek Eğer Papandreu. Mitsotakis'm başlattığı reform politıkasını başka bir tarzda sürdürmeye karar verirse. halkın üzerindeki yük artacak. (14 ekim) Heyetler öncekigünMısır'mKahireveTabakentlerindebir araya geldi FKÖ ileİsrailgörüşmetakvimindeaıüaşü D^ Haberier Servisi - Mısır'ın Taba kentinde önceki gün bir araya gelen İs- rail ve FKÖ'lü heyetler, İsrail askelen- nin FilistinUlere özerklik verilecek böl- geden çekilmesi konusundaki görüşme- lerle ilgili takvim üzerinde anlaştı. 11 üyeden oluşan Fıüstin heyeünin başkam Nebil Şaath ile İsrail heyetinin başkam Amon Şahak, bir saat süren toplanu sonunda yaptıklan açıklama- da. iki alt komite kurulması konusunda anlaşmaya vardıklannı söylediler. Heyet başkanlan, bu alt komiteler- den birincisinin güvenlik sorunuyla ilgi- knecegini ve diğerinin de sağlık, eğitim, turizm, doğrudan vergi ve sosyal hiz- metlerin hızlı bir şekilde Filistinliknn sorumluluğuna bırakılması konusunda çahşma yapacaklannı açıkladılar. FKÖ lideri Yaser Arafat. İsrail ile im- zalanan anlaşmaya karşı çıktığı için Gü- ney Lübnan Komutanı Yarbay Mönir Makdah'ı görevden aldı. El Fetih lideri Makdah gazetecilere dün yaptığı açıklamadagörevden alın- dığıru Tunus'taki FKÖ merkezinden dün çekılen faks ik öğrendiğjni söyledi. Bu karan tanımadığını belirten Mak- dah kendisine destek sağlamak için el Feüh'in ileri geknleri ve FKÖ içindeki diğer fraksiyonlarla temaslar yaptığmı vurguladı. Makdah'ın Arafat'a karşı çıkmasının Lübnan'daki Ein el-Hilwey Filistın mülteci kampındaki gerginliği arttırdı- ğını. ancak henüz herhangi bir şiddet eykminin meydana gelmediği belirtili- yor. Makdah. İsrail ; le bir anlaşma yapıl- masma karşı çıkarak ağustos ayı sonla- nnda FKÖ lideri Arafat'ın istifa eunesi- ni istemişti. 13 eylülde Washington'da ımzalanan anlaşmadan sonra da Mak- dah anlaşmayı tanımadığını ve bozmak için Suriye destekli muhalif gruplarla görüşmekr yaptıgını açıklamıştı. Arafal'ın Makdah'ın yerine Yarbay Badih Krayyemi atadığı belirtildi. Mak- dah bu göreve 1992 yılında Anwar Ma- dî'nin öldürülmesinden sonra getınl- miştı. Arafat-Beyün görüşmesi Ortadoğu Banş Konfcransı çerçeve- sinde düzenlenen çok taraflı görüşme- krde İsrail heyetine başkanlık yapan Dışişkri Bakan Yardtmcısı Yosi Beylin. Tunus'ta FKÖ lideri Arafat'la görüş- tükten sonra yaptığı açıklamada. Arap ülkekriyle görüşmekrin hangı durum- da olduğunu ek aldıklannı bildirdi. Beylin Suriye'siz Ortadoğu'da toptan bir banş olamayacagını belirterek "An- cak Suriye've banş sürecinde veto hakkı vermek yanlış oiurn dedi. Bu arada Çin, ABD'nin İsrail'in Çin'e silah teknolojisi satüğj yönündeki açıklamalannı reddelti. Çin Dışışlen Bakanı Sözcüsü W'u Ji- anmin "İki ülke arasında diplomatik Hiş- kilerin geiişmesiyle birtikte İsrail ve Çin arasında ekonomik, kültürel, bilim ve teknolojik ilşkiierde ilerleme sağlandı" dedi. Jianmin. CIA raporunun kanıtlan- mamtş bir iddia olduğunu belirttı. IX FIGARO Papandreutehlikeli Yunanıstan'daki seçim sonuçlan Avrupa için bir risk. AT üyesi 12'krden birinın Üçüncü Dünya dıh kullanan bir demagog tarafından yönetilmesi. şu sıralar kendisine fazla güveni olmayan toplulukiçin kuşkusuz gereksızbir durum. 1981-89yıllan arasında Andreas Papandreu'nun yönetimi feci olmuştur. Salt "müşteritavlamaya" yönelik nedenkre dayananbu adam, A\ rupa fonundan gekn 12 milyardolarlıkbir savurganlığın sorumlusudur. Meclistesalt çoğunluğa sahip Papandreu'nun bu kezdaha ıyi bir yönelim tarzı başaracağını kım söykyebilir ki. Yunan seçim sonuçlanntn kaygılandıncı diğer bir yanı da Papandreu'nun miiliyetçi konuşma üslubudur. Aynca Sırbistan'ın tezkrine sempatisı. eski Yugoslavya'daki çatışmalan uluslararası bir anlaşmazlığa dadönüştürebilir. Bu takdirde. NATOnun tüm güney kanadıçatırdayabihr. Bir tarafta Türk, öte yanda Yunan birliklen. Geçmişe bakılacak olursa P ASOK'uı başkam, iktidannı korumak içinhiçbir zaman şovenizm i oynamakta tereddüt etmemiştir. Aynca Papandreu, N ATO bünyesinde teorik olarak Yunanistan'm silah arkada olan Müslüman Türkiye'y< karşı mücadek eden ortödokslann tuıumuyla Slobodan Mitosenç'tn kişligındekendisi için doğ< bir müttefık görüyor. Papandreu, Helen bir Ayetullah tan çok yeni bir Peron aörünümündedir. (12 Ekim)