Katalog

4*ĞU»TO! 1992 SAU CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER BM yetkilileri doğruladı: Sırplaryakaladıklan Bosnalı sivilleri kamplarda topluyor Snplardantoplama katnpı valışeti Hrvattstan'ıla Tnttmaı önde •ZAGREB AA)- Hrvaüstan'dı öncekı gün ytpılan cumhjrbaşkanhğı ve pırlamento sıçımlennden ainan kısmi sanuçlarda, şmdiki Devla; Başkanı rranjo Tudjaan ile partisinin rakplenne fark ^ptığı görûltyor. Seçim lomısyonuncan yapılan içıklamaya g>re 3.5 mılyon layıtlı seçmeıin sandık taşına çağnlağı seçımde, >ylann 1.965751ı iayıldığmda Tudjman'ın yüzde 56.42 cranında oy alarak salt ço junluğu sağlamaya aday olduğu görûldü Apnavutjuk'ta sedmlepekatılnı • T1RAN(A4)- Arnavutluk'u öncekı gün yapılan yerel seçımlenn ikincı turuna latılma oranının yüzde yetmiş cıvannda olduğu bildirildi. Edinilen bilgilere göre Fier ve Lezha kenüennde bazj seçim merkezleri önünde iktidardaki Demokrat Parti ve ana muhalefetteki Sosyabst Partı(eskı Emek Partisı) taraftarlan arasında olaylar çıktı. Yerel bıryelkilı Tıran Radyosu'na yapüğı açıklamada, güvenhk gûçlennin Lezha'da olası daha büyük olaylan önlemek için haar vaziyette beklediğini söyledi. Honeckerdavası • BERLtN (AA) - Geçen çarşamba gününden beri Berbn'dekı Morbıt Cezaevi'nde buhınan eski Demokraük Almanya Devtet Başkanı Ench Honecker'ın tutuksuz yargılanması ve tutukluluk durumunun yeniden gözden geçırilmesı taiebıyle avukatlan dün mahkemeye başvurdu Berkn Eyaleti Adalet Senatörû Uta Fölster, Honecker'ın avukatlan tarafından yapılan başvuruyu doğruladı, ancak Eyalet Yüksek Mahkemesi AğırCeza Reısliğı'nce avukatlann ıstemını ne zaman inceleneceği konusunda herhangı bır tanh verilemeyeceğini büdirdi. jraıfdaldamlap • LEFKOŞA(AA)- tran'dakı rejime karşı savaşan Halkın Mücahitleri örgütü, ülkenın batısındaki Hamadan kentinde 16 kışının gızlıce öldürüldüğunü iddıa ettı. Merkez üssü Irak'ta bulunan örgiit, asılarak ya da kurşuna dizilerek öldürülenlerin bazılannın kafalanrun ve burunlannın öldurülmeden önce kınldığını belırterek, son öldürülenlerle bırlikte "uyuşturucu kaçakçıbğı yapüğı bahanesıyle" Hamadan kentinde son bir ay içınde öldürülenlenn sayısının 31 'e yükseldiğini savundu. ayaUanma • COTONOÜ(AA)- Benin'de bir grup askerin, 27 mayıstakı darbe girişımine katildıklan gerekçesiyle tutuklanan subaylann serbest bırakılması istemiyle ayaklandığı bıldınldı. Hükümet tarafından radyodan yapılan açıklamada, Natitingu kampında ayaklanan askerlenn kampta denetimi ' ele geçırdikleri bıldinldı ve askerler silahlannı bırakmaya çağnldı. Yetkihler, 27 mayıstaki darbe gırişımi sırasında tutuklanan Yüzbaşı Tawes'in 28 temmuzda Cotonou asken kampından kaçmayı başardığım belirtiyorlar. Mafyanın yeni hedefi • ROMA(AA)-İtalya'da, mafyanın ikı ay içınde iki Sicilyalı yargıcı öİdürmesinin ardından, yeni hedefin eski birbakan olmasından korkuluyor. ftalya Jandarma Haberalma Teşkilatı'na mensup bir uzman dün Reuter Ajansı'na yapüğı açıklamada, mafyanın bundan sonrakı hedefinın güneyden sorumlu eski Bakan Calogero Mannino ve bu bölgede görev yapan beş sıılh hâkımı olmasından kıorkulduğunu söyledi Mannino, ilkbaharda düşen Afldreotti hükümetinde, güney işlerinden sorumlu bsucan olarak görev yapıyordu. • İngiliz The Eco- nomist dergisi, Av- rupahlan kendi ta- rihlerini unutmakla ve Bosna'daki sava- şa kayıtsız kalmakla suçladı. Dış Haberier Servisi • BM, Bosna-Hersek'te Müslümanlann esır tutul- duğu bir kampın buîun- duğunu açıkladı. Geçen hafta sonu Saraybosna'- dan çıkanlmaya çalışıbr- ken Sırp ateşi alünda ka- lan, içinde kimsesiz ço- cukiann bulunduğu otobüsten dokuz çocu- ğun, Sırp kökenlı oldukla- n iddiası ile Sırp milislerce kaçınldığı bildirildi. İngi- liz The Economıst dergisi bu haftakı sayısmda, Av- rupa ülkelennı kendı ta- nhlennı unutmakla suçla- dı. Irak'ın Kuveytı ışgali- ne hemen müdahale eden Batıiılan, Bosna-Hersek'- teki savaşa kayıtsız kal- makla suçlayan dergi. savaşın dünyanın gözü önünde tüm acımasızlı- ğıyla devam ettiğini vur- guladı. BM Multeciler Yuksek Komiserliği (UNHCR) sözcusu Peter Kessler, dun Saraybosna'da bir basın toplantısı düzenle- yerek. Bosna-Hersek'te Müslümanlann esır ola- rak tutulduğu kamplann varlığını doğruladı. Bosna-Hersek-Hırvaüs- tan sınınndakı Bosanski Novı kenündekı bır stad- yumda 589 Musluman erkeğın esır tutulduğunu 23 temmuzda saptadıkla- nnı açıkladığı bildınldi. Sözcü, Sırplann bir süre once 15 Muslumanı esir al- dığını. dövdüklennı ve bu insanlardan bir daha ha- ber alınamadığını belırtü. Kessler, Bosanski Novı'deki stadyumun vestiyer bölümünde bir gece boyunca hapsedilen esirlenn, daha sonra 6500 kışı ile birlikte Hırvaüstan'ın Karlovak kentıne tahliye edıldiklerini kaydetü. Sözcü, BM'nın Bosna-Her- sek te varlığını kanıtlayabıldığı tek esir kampının Bosanski Novı'deki kamp ol- duğunu belırtü. Bosnalı yetkıb'ler ise, Sırplann işgal alünda tuttuklan bölgelerde yaklaşık 115 esır kampı kurduklannı ve bu kamplarda 26 temmuzda tespıt edilebil- diğıne göre 130 bin sıvibn buîunduğunu kaydediyorlar SAVAŞ VE ANNE-Avrupa'nın göbeğinde ııiilyonlarca insan ölümü, dehşeti, korkuyu ve çaresizliği yaşıyor. Düny a bu trajediye gözlerini kapamtş, toplantılar \e görüşmelerle uğraşırken savaşın acısını en çok kadınlar ve çocuklar çekiyor. (Fotoğraf: The Economist) Bosnalı çaresız, A vrupa seyırcı IZLENEVfLER Umudun adı Türkiye Sırp kuşatmasının surduğü Saray- bosna'da çatışmalann dün gece de de- vam ettığı bildirildi. Sırp birliklenne aıt 6 tankın. kent merkeandeki Bnstol Oteli'ni kuşatüklan Bosnalı asken yet- kilileroeaçıklandı. Kimsesiz çocuklann tahliyesine ön- cülûk eden Alman parlamenter Jürgen Angelbeck'in. geçen cumartesi günü 50 çocuğun Saraybosna'dan tahliyesı sıra- sında meydana gelen ve ikı çocuğun öldüğü olaya ilişkin ajansalara yaptığı açıklamada. başansız tahliye gırişimin- den sonra Sırp güçlennın kente gen dönmeye çabşan otobusü İdızTde dur- durarak, Sırp kokenlı olduklannı öne sürdükleri dokuz çocuğu kaçırdıklannı söyledi. Mültecilcr Economist'te Bu arada İngılız The Economıst der- gisi Bosnalı mültecıleri kapak yapüğı son sayısında. Avmpalılan kendi tanh- lerinı unutmakla suçladı Dergıde, Av- rupa Topluluğu ve NATO gıbı ulusla- rarası kuruluşlara üye olan bu ülkelenn. bu sayede yaklaşık 50 yıldır refah ve ba- nş içinde yaşadıklan, ancak kapılannın önünde bır yıldır devam eden savaşa ka- yıtsız kaldıklan belirtiliyor. Baü'nın, saldırganlığa ödün vermedığmi Irak'ın Kuveyt'ı işgalı sırasında tüm dünya ül- kelerine gösterdiğı belırtilen yazıda, aynı şekilde İsraıl'i de ışgal alünda tut- tuğu Filistın topraklanndan çıkması ıçin günbegün zorladığı. ancak Sırplara ve belki de Hırvatlara Bosna-Hersek konusunda kayıtsız kaldığı kaydedildi. SARAYBOSNA-ANKARA (AA) - Tipık bır Avrupa kenü olmanın yanı sıra İslamın özcl- lıklennı banndıran ve Osmanlı mirasının etkılenru taşıyan Sa- raybosna, Sırplann kenti çevre- leyen dağlardan yağdırdıklan bombalarla bır harabe görünü- mu alırken, dünyanın göz ardı etmekte dırendiği vahşi saldın- lar, Bosna-Hersek'tekı Müslü- manlann durumunun gün geç- tikçe kötüye gitmesine ve bu in- sanlann her gün biraz daha umutsuzluğa saplanmasına yol açıyor. Osmanblann beş yüzyıl ka- dar süren idaresinin canlı izleri- ni taşıyan bu cu- mhunyettekı Müslümanlann Türklere karşı beslediği sevgi ve Osmanlı mi- rasına karşı duyduklan saygı, Türkiye'- nin uluslararası platformlarda Bosna-Hersek konusunda çok aktifbirpolitika izlemesi ya da si- lah ve asker yardımı ya- pması istekleriy- le birleşiyor. Bosna- Hersek'te sava- şan Müslüman gruplardan bırinin komutanı olan Murat Şabanovıç, "En çok Türkiye bize yardım etmeli, bız Balkanlar'da Türkıye'nin bır parçasıyız" derken, halkın Türkıye'den beklentilerini dile geteriyor Bosna-Hersek'te evini, işini, her şeyini arkada bırakarak Sırp vahşetinden kaçan yakla- şık 2 milyon kışiden bıri olan bu mültccı ise, "Başka kimse- nın yardım edeceğine ınanmı- yorum. Bize Türkiye yardım et- melı" diyor. İçindekı bütün eserlerle bera- ber yanan Saraybosna Şarkiyat Enstıtüsü'nün araşürma görev- lılennden Amına Şilyak ise, şöyle konuşuyor: "Kütüphanemızdekı bütün el yazmalan ve birçok değerli Ençok Türkiye bize yardım etmeli, biz Balkanlar'- da Türkiye' ninbir parçasıyız eser kül oldu. Oysa bunlar bi- zım kimliğimızın bir parçasıydı. Sırplann yapmak istediği de bu kımlıği ortadan kaldırmak. Or- tak bır tanhı paylaştığımız Türkler, burada toplama kamplannda tutulan onbinler- ce Müslümanın, Foça'da, Ilı- ca'da yapılan katlıamlann Av- rupa tarafından gözardı edil- mesıne izin vermemeli." Beşinci ayına gıren savaşta Hırvatlarla Müslümanlar ara- sında Sırplara karşı oluşan "zo- nanlu" ittifakın her an çözülebı- lecek kadar zayıf olması da Sırp ablukası alünda açlık ccken ve her gün olümle burun buruna yaşayan Müslü- manlann en bü- yük endişe kayna- klanndan biri. Hırvat-Müslü- man ittifakının te- mellerini eski Yu- goslavya Federas- yonu'nun temeUe- rinde bulmak mümkün. Eski Yugoslavya'da Sırplar askeri ve sivil kadrolann büyük bölümünü ellennde bulundu- ruyorlardı ve yö- netimde diğer halklara oranla daha fazla söz sa- hibiydiler. Bunâ ek olarak uzun yıllardır fılizlenen Sırp milliyet- çiligi Hırvat ve Müslümanlar arasında Sırplara karşı 'tepki- den doğan bir millıyetçüiğe' yol açü. Müslamanlann bu çıkmaz içinde gördükleri tek çıkış yolu ise uluslararası topluluğun bir asken müdahale yapması. Boş- naklar bu savaşın bir soykınm olduğunu ve Avnıpa'daki Müslüman varlığını yok etmeyi amaçladığını ıfade ederken Hı- rvatlar ve Müslümanlann bir- likte verdığı savaşın bile askeri müdahale olmaksızın başanya ulaşamayacağına ınaruyorlar. Hırvatlann ıttifakı bozmaa du- rumunda ise asken müdahale- nin bır zorunluluk haline geldi- ğınin topluluk tarafından an- laşılacağını umuyorlar. ABD'li öğrencilerin hazırladığı bunalım senaryolannda Ankara, Kürt sorunu yüzünden Bağdat'la savaşıyor 1998 yılında Türkiye-Irak savaşı • ABD'nin önde gelen üniversitelerinden John Hopkins'e bağlı SAIS lisansüstü eğitim kuruluşu öğrencileri Kuzey Irak'ta başlayacak bir Kürt isyanı üzerine Türkiye'nin bölgeyi 60 bin askerle işgal edeceğini öngördüler. WASHINGTON (AA) - Gelece- ğin ABD yonetıminde yer alacak oğrencıler "uluslararası bunalım" senaryolanyla yetişünlıyor. "Senar- yolann birinde, Türkiye, "bölgede- ki Kürt sorunundan" kaynaklanan nedenJerle Irak'la savaşıyor. ABD'nin önde gelen lisansüstü sı- yasi bilımler okullanndan John Hopkins Üniversitesi'ne bağlı "SAIS"te, ders programı içinde yer alan bır senaryoyla Amerikan yöne- timinin, aynı anda dünyanın bırkaç noktasmda başlayan bunalımlarla nasıl başedeceği tarüşıldı. 30 öğrencinın kaüldığı çalışmada, Nisan 1998'de Türkiye'nin Kuzey Irak'ı ışgali, Güney Afrika'da ıç sa- vaşın başlaması ve yeni bır Hindıs- tan-Pakıstan savaşının çıkması ele alındı. Yan senaryolarda ise Kuzey Kore'de terör eylemleri yaşandı. Is- raii Suriye'ye saldınp, banş anlaş- masıyla verdiği Golan tepelennı geri aldı ve Sunye, İsraıl'in Damona- dakı nükleer tesisini Scudfüzeleriyle v^ırdu. Senaryonun bır noktasında. Ku- zey Irak'ta Kürtlenn başlattığı bır ayaklanma üzerine Türk ordusu 60 bin askerle bölgeyi işgal ediyor. Tür- kı>e'nın harekâtı uzenne Suriye, Bağdat'ı desteklemek ıçin Irak'a as- ker yolluyor. Türkiye, misilleme ıçin Fırat nehrinı kesip Suriye'nin su al- masını önlüyor Daha sonrakı gelışmelerde ABD Başkanı, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ı arayıp, Türkiye Irak'tan çe- kilmezse Amerikan yardımının ke- sıleceğıni şöylüyor. Konuşmanın ortasında Özal cevap vemıeyı kesi- yor ve ABD Başkanı telefonda kaia- kalıyor. Beyaz Saray danışmanlan hemen degerlendırme yapıyorlar "Türk Cumhurbaşkanı ya kalp kri- zi geçirdi ya da Türk Genelkur- mayı'nın Irak'tan çekılmeyeceğini bıldığı ıçin konuşmayı yanda kesü." Aynı anda dünyanın diğer bölge- lenndekı bunalımlar da yöneümı sıkışürdı. Yunanistan ve Fransa, Türkiye'ye karşı etkin biçimde Su- riye'ye destek verdiler. lsrail ve In- giltere ise Türkıye'nin yanında yer aldı. Beyaz Saray'da yapılan durum değerlendirmesinde Irak konusun- da şu görüşler dıle getirildi: "ABD, Irak'ın geleceğınden ne beklemekte- dır? Türkıye'nin ışgalının kısa dö- nemdekı etkılen dışında, bölgede uzun dönemh' istikrarstzlık değer- lendirilmelı. ABD, Irak'ın toprak bütünluğünü mü desteklemelidır, yoksa bu ülkenin etnik devletçiklere bölünmesi mi iyıdır?" Bu sırada ABD asken istihbaraü, Türk birliklerinin harekat öncesin- de çok iyi istihbarata sahip oldukla- nnı belirlemişür. Eldekı verilere göre bu bilgi ancak ABD, İsraü ya da Fransa'dan gelebibr. ABD ve Fransa'nın bilgı sağlamadığı kesin- leşmiştir ve ipuçlan Israil'in Tür- kiye'ye istihbarat verdiğini gösterir. Kongre Sonuçta NATO toplanır. ABD bırüklerinin de kaülacağı bir NATO banş gücünün Kuzey Irak'a getiril- mesi karşılığında Türkıye, bölgeden çekılmeyi kabul eder. Genelkurmay başkarunın, Kongre'den izin almadan askerlenn bir tek adım atmayacaklannı açık- laması üzerine kriz aşılır ve bölgeye NATO gücü gönderilmesi karşıb- ğında Türkiye. Kuzey Irak'tan çeki- ür. DAĞUK KARABAĞ GÖRLŞMELERİ Roıııa aıılaşıııazlığı çeviri hatası çıktı • İtalyan oturum başkanı Mario Rafaelli'nin Ka- rabağ'dan "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti" olarak söz etmesi üzerine oturumu terk eden Türk ve Azeri heyetler, akşam toplantıya yeniden katıldılar. Dtş Haberier Servia- Dağbk Karabağ sorununa siyasi bir çözüm bubnak amacıyla Avru- pa Güvenbk ve Işbirliği Konfe- ransı (AGİK) gözetimınde Roma'da yapılan görüşmelerin kesihnesi, Azerbaycan ve Tür- kiye heyetlerinin oturuma dön- meye karar vermelen üzenne önlendi. Reuter'in haberine göre pa- zac günkü görüşmelerde İtal- yan oturum başkanı Mano Rafaelb'nın Karabağ'dan "Dağbk Karabağ Cumhunye- ti" olarak söz etmesi üzerine oturumu terk eden Türk ve Azen heyetler, akşam doğru toplanüya yeniden kaüldılar. Rafaelb, Karabağ Ermenileri- nin temsılcisini konuşmaya davet ederken bır hitap hatası yapmadığına emin olduğunu söyledi Görüşmelen ızleyen di- ğer ülkelerin delegelen de orta- da bir yanbş anlama olduğunu. büyük olasıbkla İtalyan başka- nın Ermeru bderi çağınrken kullandığı sözlerin yanlış tercü- me edildiğini söylediler. Buna karşıbk Azerbaycan heyetı çekımser kalarak Kara- bağ Ermenilen'nin kurdukian- ru ilan etüklen Karabağ Cum- hunyeti'nm herhangı bir şekil- de tanınması halinde gönişme- lerden tamamen çekıleceklerinı söylediler. Karabağ'da çatışma Ermenı haber ajansı Pro- Armenia, Azenlenn öncekı ge- ce sınır bölgesı Tauz'a gercek- leştirdikleri roket saldınsı sıra- sında 5 Ermeni sivilin öldüğü- nü, 23 sivibn ise yaralandığını duyurdu. Ajans aynca Azerile- rin Akdere'yı (Mardakert) geri almak üzere saldınlara devam ettıklennı de bıldirdı Gürcü haber ajansı da Akdere'nın ta- mamen Ermeni kontrolü alün- da olduğunu savundu. Siyahlar demokrasi içingrevdeDış Haberier Servisi - Güney Afnkada Afnka Ulusal Kongresf nın (ANC) çağnsı üzenne başlatılan iki günlük genel greve kaülımın y üksek olduğu ve dün sabah polis ı le grevcıler arasında çıkan catışmalarda 3 kışının öldüğu bildınldi. Hükumetı demokratık düzenlemelen bır an önce gerçekleştırme\e zorlamak amacı>la yapılan grev cağrısına yaklaşık 7 milyon işçinın uyduğu ve bunun ANC ıçin çok olumlu bır puan olduğu belirtiliyor. Polıs. başkent Johannesburg'un Soweto bolgesinde grevcılerle polıs arasında çıkan çaüşmada 3 sıyahın öldüğünü 4 polısın de >aralandığınıaçıkladı Başkentve diğer bir çok kentte sokaklann bomboş olduğu ve öğrencılenn okullara gıtmemesi yüzünden şehır ıçi ulaşım araçlannın boş olarak sefer yaptıkları kaydedildi. Öte yandan ülkenin çeşıtli bölgelennde dün ve önceki gün meydana gelen şiddet olaylannda 13 kişinin öldüğü bıldinldı. Ajanslann habenne göre Güney Afrika radyosu, Pietermaritzburg'dakı siyah yerleşım biriminde bircenaze alayına ateş açılması sonucu bır ANC yetkilisinin olduğunu. bır dığenrun de ağır yaralandığını duyurdu. Polıs kaynaklannın verdığı bilgıyegöre son iki gun içinde başkent ve çevresinde siyah yerleşim bınmlen ve sığınmacı kamplannda siyah gruplann kendı aralannda \a da polısle girdıkleri catışmalarda ilk belırlemelere göre 12 kişı o!dü. ABD'li uzmanlar uyardı: Suriye atom bombası üretecekFRANKFURT (AA) - ABD'nin Los Angeies kentinde faabyet gösteren "Si- mon Wiesenthal Araşürma Merkezi"nin haarladığı bir raporda Suriye lran ve Libya'nın atom bombası üretiminin eşi- ğinde olduklan bildirildi. Sılah uzmanı Kenneth R. Timmer- mann başkanbğında yürütülen araşür- manın sonuçlan. "Uluslararası acil ön- lem abnması" uyansı alünda bir raporla ABD Başkanı George Bush ve demok- ratlann başkan adayı Bill Clinton'a iletil- di. Raporda. İran'ın, uluslararası bir mü- dahale ile karşılaşmaması halinde en geç beş yıl içınde atom bombası üretebileeek düzeye geleceğıne dikkat çekılerek. İran'- da atom silahlan ile ilgıb uretim çalışma- lannın sürdürüldüğü on büyük merkez bulunduğuna işaret edildi. İran'ın atom silahlannın üretimi ko- nusunda Kuzey Kore ve Çin ile yakın bir işbırliğı içınde bulunduğuna değınilen ra- porda, söz konusu iki ülkenin, İran'a îsrail'i vurabılecek güçte füzelerin üretimi için büyük çapta yardım sağladığı kayde- dildi. Suriye'nin dunımu Raporda, Suriye ve Libya'nın da çok kısa bir süre içınde atom bombası ürete- bileeek teknolojiye sahip olacağına dik- kat çekılerek. bu iki üikenin şu andaki mevcut kımyasal silah potansiyelinin yüzbinlerce ton olarak ıfade edilebileceği belirtildi. Suriye'mn dört değışik üretim merke- zinde kımyasal silah üretimini sürdür- düğüne işaret edılen rarx>rda, yer alüna gizlenmış ikı füze fabrikasının da inşasına devam edildiği kaydedildi. Raporda. Libya'nın da Rabta'daki kimyasal silah fabrikasını Tnpoli'nin 650 kilometre güneyinde bir bölgede yer alü- na gızlediğı belirtilerek, bu arada Kuzey Kore'nın de Lıbya'ya uzun menziUi "No- Dong 1" füzelerinden satmayı planladığı- na dikkat çekıldı. Raporda, No-Dong I füzelerinin Libya'dan fırlaübnası halinde menzil olarak Avrupa'ya ulaşabilecek güçte olduğuna da işaret edildi. Kuzey Kore ve Çin'in yanı sıra Alman- ya, İsveç. Fransa ve Avusturya'nın da bu ülkelere kımyasal ve atom silahlannın üretimi konusunda gerekli teknolojik yardımı yapmaktan geri kalmadığına de* ğinılen raporda, sılah üretimi konusunda uluslararası teknoloji transferinin daha sıkı kontrol alünda tutulması gerektığinc dikkat çekildi.