Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 AĞUSTOS1992 PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Tercreçare:
Demokratikleşme
•ANKARA (AA)-
Insan Haklanndan Sorumlu
Devlet Bakanı Mehmet
Kahraman,
demokraükleşmenin
insanlann göriişlerini
özgürce söyleyebilmelerine
olanak sağlayacağı için
terörün önüne geçeceğini
belirttî. Devlet Bakanı
Mehmet Kahraman,
TBMM'nin ay sonunda
olağanüstü toplanarak
görüşeceği
demokratikleşmeyi sağlamak
amacıyla düzenlenen, ancak
veto edilen CM UK 'da
değişikük yapan tasan ile
ilgili tartışmalan
değerlendırdı. Bakan
Kahraman,
demokratikleşmenin terörü
önleyecek tek yol olduğunu
vurgulayacak,
"Demokratikleşme paketinin
yasalaşması şartür, tek
çaredir" dedi. İnsanJann
düşündüklerini özgürce
söyleyçmemelerinin terör
olaylannın artmasmda
büyük etkisi olduğuna dıkkat
çeken Kahraman, .
demokratikleşmenin teröre
prim verdiği iddialannı
"yanılgı" olarak niteledi.
Adaırttfa
çatışma
• ADANA (Cumhtıriyet
Güney İlleri Biirosu) -
» Adana'nın Bahçe ilçesi
- kırsal kesiminde guvenlik
- güçleri ile silahlı bir grup
arasında çıkan çatışmada
; bir kadın, yaralı olarak
- yakalandı. Bir ihbarı
, değerlendiren jandarma
i güçlerinin, Bahçe ilçesinin
- daglık kesiminde silahlı bir
. grupla karşılaştığı bildirildi.
-? Guvenlik güçlerinin "teslim
ol" çağrısına militanların
• ateş açarak karşıhk vermesi
üzerine çıktığı belirtilen
. çatışma sonucunda kimliği
: beltrlenemeyen bir kadın,
r ayağından hafif şekilde
• yaralanarak Osmaniye
i Devlet Hastanesi'nde tedavi
, altına alındı. Bölgede diğer
- milatanların yakalanması
için başlatılan
~ operasyonların sürdüğü
bildirildi.
DGM hâkim ye
savcılan
« •ANKARA(AA)-ANAP
. Gümüşhane Milletvekili ve
ı, eski Adalet Bakanı Oltan
Sungurlu, DGM'lerdeki
hâkim ve savcı atamalarının
; geciküğini bildirerek,
| "HükümetDGM'yesahip
' çıkmamışür" dedi. Adalet
• Bakanlığı tarafından
! Hâkimler ve Savcılar Yüksek
| Kurulu'na sevk edilen,
; DGM'lerehakimve savcı
; atamalannın gecikmesinin
; DGM'lerin teşekkül tarzının
j meşruiyetinegölge
! düşürdüğünü öne süren
! Oltan Sungurlu, şöyle
; konuştu: "DGM'deki hâkim
ve savcılar devletin güvenini
j arkalannda
j hissetmemektedirler. Bu
' mahkemelerdeyapılacak
; tasarruflar mevcut hâkim ve
| savcılan incitici boyutlara
ı vardığında, bu
mahkemelerden sağlıklı bir
! netice bekJemek haksızlık
; olacakür."
SHPMYKÜnye'de
;
toplanacak
•ORDU (Cumhuriyet)-
SHP MYK, Genel Başkan,
Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardıması Erdal Jnönü'nün
başkanlığında 8 ağustosta
S Üriye'de"toplanacak, MYK
{toplantısından sonra
\ KaradenizdekiSHPİl
Î Başkanlan, îlçe Başkanlan
! ve Belediye Başkanlan'nın
> katılacağı bir toplantı daha
} yapılacak.SHPMYK
j toplanüsıÜnyeÇamhk'taki
* restoranda yapılacak.
\ Askeıi Şûra
* yarın toplanıyor
•ANKARA (AA) - Yüksek
Askeri Şûra Başbakan
Süleyman Demirerin
, başkanlığında yann
Ankara'da toplanacak.
Yüksek Askeri Şûra'nın
ağustosayı olağan
toplantısında bir üst rütbeye
, yükselecek general ve
amiraller ile general ve
. amiralliğe yukselecek
adaylann durumu ele
alınacak. Yaş haddi ve
kadrosuzluk nedeniyle
1
emekliye sevk edileceklerle
rütbelerinde bekleme süreleri
uzatılacak olanlann durumu
' dakararabağlanacak.
Oramiral İrfan Tınaz'dan
boşalacak Deniz Kuvvetleri
• Komutanlığı'na Donanma
Komutam Oramiral Vural
Beyaat, Orgeneral Siyami
Tsştan'dan boşalacak Hava
Kjvvetleri Komutanlığı'na
Hava Kuvvetleri Komutan
Yardımcısı Orgeneral Halis
Burhan'ın getirilmesi
bddeniyor.
Özgür Gündem Gercüş muhabiri Yahya Orhan, kimliği belirsiz kişilerce öldürüldü
Oıtülü savaştahedef, basınDİYARBAKJR/BATMAN
(Cumhuriyet) - Faili meçhul
cinayetlerin hızlandığı Gü-
neydoğu'da dün Özgür Gün-
dem gazetesi Gercüş muhabiri
Yahya Orhan silahb saldın
sonucu yaşamını yitirdi. Sil-
van'da bir belediye işcisi kim-
likleri belirlenemeyen kişiler
tarafından öldürüldü. Bat-
man 8. Cadde Mehtap Sine-
ması yakınlannda mobilya
atölyesi olan Celal Tekgül de
bir kişinin silahb saldınsına
uğrayarak yaşamını yitirdi.
Dün saat 18.00'de meydana
gelen olayda başından iki kur-
şun yarası alan Tekgül, kaldı-
nldığı SSK hastanesinde öldü.
Son dört gün içerisinde öldü-
rülen 6 kişiyle bölgede faili
meçhul cinayetlere kurban gi-
denlerin sayısı 142'ye yüksel-
di. bs, olaydan hemen sonra sıkı
Batman'ın Gercüş ilçesinde güvenb'k önlemi almasına kar-
özgür Gündem gazetesi mu- şın saldırganlan yakalayama-
habirliğini yapan Yahya Or- dı.
han (30) önceki gece 22.00
sıralannda Bağlarbaşı Mahal-
lesi'ndeki evine giderken kım-
likleri meçhul kişilerin silahlı
saldınsına uğradı.
Yaklaşık iki yıldır gazeteci-
lik yapan ve bir ara Yeni Ülke
gazetesinde de çabşan Or-
han'a, Yüce Caddesi'ndeyken
yolunu kesen ve birden fazla
olduğu sanılan saldırganlar
tabancayla ateş açtılar. Vücu-
duna alu kurşun isabet eden
gazeteci Yahya Orhan, olay
Güneydoğu, gazeteciye ölümtuzağı
İSTANBL L (ANKA) - Güneydoğu ve Doğu
Anadolu Bölgesi son 6 ayda 7 gazetecinin
öldürülmesiyle gazeteciler için "ölüm tuzağı"
haline geldi. 7 cinayetin de failinin
bulunamaması ve yakalanamaması,
cinayetlerin korunduğu iddialannı gündeme
getırdi.
Yetkililerin "Örtülü savaş yaşanıyor" diye
nitelendirdiği Olağanüstü Hal Bölgesi'nde
şubat ayından bu yana 7 gazeteci, kimliği
saptanamayan ve yakalanamayan kişilerce
öldürüldü. Bu süre içinde aralannda siyasi
parti yöneticileri, sendika yöneticileri,
öğretmen ve doktorlann da bulunduğu 130
sivil de bu tür faili meçhul cinayetlerde hayatını
kaybetti. İnsan Haklan Derneği, cinayetlerin
faillerinin yakalanamamasırun, katillerin
bölgedeki yetkililer tarafından
korunmasından kaynaklandığını ve bölgedeki
idare yetkisinin sivil yöneticilerde değil askeri
makamlarda olduğunu ileri sürerken
cinayetlerin siyasi sorumluluğunun
'•demokratikleşme"' vaatleriyle iktidara gelen
DYP-SHP hükümetinde olduğunu vurguladı.
Son 6 ayda Güneydoğu'da kimliği belirsiz
kişilerin saldınsı sonucu ölen gazeteciler
şunlar:
Halit Güngen (2000'e Doğru dergisi
Diyarbakır temsilcisi), Cengiz Altun (Yeni
Ülke gazetesi Batman muhabiri), Izzet Kezer
(Şabah gazetesi muhabiri), Hafız Akdemir
(Özgür Gündem gazetesi Diyarbakır
muhabiri\ Mecit Akgün (Şerbest), Çetin
Ababay (Özgür Halk dergisi Batman
temsilcisi), Yahya Orhan (özgür Gündem
gazetesi Gercüş muhabiri).
'Fotoğraf makinesi
silahı yenecek'
2 ay önce yayma başlayan
ve bu süre içinde iki muhabiri
saldın sonucu öldürülen Öz-
gür Gündem gazetesi yayın
kurulu üyesi Hasan Bildirici,
Gercüş muhabirlerinin öldü-
ANKA'ya
nu söyledi. Bildirici, "Cinayet-
lerle açıkça söylenmek istenen
şu: Ya istediğimiz gibi gazete-
cilik yapacaksın ya da öldürü-
lürsün. Bizim elimizde fotoğ-
raf makinesi, onlann elinde
silah var, ancak ınanıyorum ki
fotoğraf makinesi. silahı yene-
cek" dedi. Yeni Ülke Genel
Yayın Yönetmeni Hüseyin
Aykol da dün gece uğradığı si-
lahb saldında öldürülen Yah-
ya Orhan'ın daha önce Yeni
Ülke gazetesinin muhabiri ol-
belirterek "Yahya
yerinde yaşamını yıtirdi. Po-
rülmesi nedeniyle
yapüğı açıklamada. bölgede duğunu
halkın öldürüldüğü kötü bir Orhan'ı öldürenler, gerçekle-
savaşm yaşandığını, gazeteci- rin üzerinin örtülmesini iste-
lerin öldürülmesinin de bu kö- yenlerdir. Bu kişilere halkın
tü savaşın bir parçası olduğu- adaletine sığınmalannı salık
verivoruz" dedi.
Basın Konseyı Başkaru Ok-
tay Ekşi, Güneydoğu'da gaze-
tecilere yönelen saldınlann
arttığına dikkat çekerek son
olarak özgür Gündem muha-
biri Yahya Orhan'ın da öldü-
rülmesini protesto etti. Ekşi,
Başbakan Süleyman Demi-
rel'e gönderdiği protesto telg-
rafında koalısyon hükümeti
dönemini gazetecilerin can gü-
venliğinin en fazla tehlikeye
maruz kaldığı ve basının en
fazla saldınya uğradığı" dö-
nem olarak niteledi. Ekşi,
telgrafında şöyle dedi:
"Hükümetiniz. bu vahim
gidişi önleyecek tedbirleri bir
an evvel şlıp uygulamaya koy-
mazsa Türkiye'de ölen gazete-
cilerin sayısı. dünya uyuştunı-
cu madde ticaretini elinde
tutan Colombia'daki Medelli
kartelınin ve Yugoslavya'daki
Sırp hunharhğının kurbanı
olan gazetecilerinkini geride
bırakacaktır. Tarihe böyle bir
leke ile geçmeyi istemeyeceği-
nizden emin olarak harekete
geçmenizi ve cinayetlerin ce-
zasız kalmayacağını faillere
göstennenizi bekliyoruz."
Güneydoğu Gazeteciler Ce-
miyeti Yönetim Kurulu, gaze-
tecilerin öldürülmesiyle ilgili
olarak dün yayımladığı bildi-
ride, katillerin bir an önce ada-
let huzuruna çıkanlmasını
istedi. Açıklamada özetle şöy-
le denildi:
"Daha Çetin Abayay'ın ka-
nı kurumadan bu defa özgür
Gündem gazetesinden Yahya
Orhan aynı güçler tarafından
katledildi. Güneydoğu'da ba-
sın emekçilerinin teker-teker
yok edilmelerine devletin se-
yirci kalması oldukça düşün-
dürücüdür. Güneydoğu Ga-
zeteciler Cemiyeti olarak son
günlerdeki gazeteci katliamı-
na karşı söyleyecek söz bula-
maz hale geldik. Ama şu bilin-
melidir ki hiçbir güç, insanla-
nn fıkir özgürlükleri ve
demokrasi mücadelelerinin
önüne geçemeyecektir. Yahya
Orhan ve diğer basın emekçi-
lerine uzanan bu karanlık elle-
ri laneth'yoruz."
Adalet Bakanı Seyfı Oktay, >eni cezaevi projesine göre terör suçlulannın birbirleriyle iletişimkrini engeDeyeceklerini ve diğer suçlulardan ayıracaklannı açıkladı.
Bakanm projesi, cezaevlerinin iç ve dış dcnetiminin Adalet Bakanlığı'na terk edihnesini öngörüyor.
Adalet Bakanı Seyfî Oktay'dan yeni cezaevi projesi:
Suça göre cezaevi, suçluyagöretecritANKARA (ANKA) - Adalet
Bakanı Seyfı Oktay, cezaevleri
yönetiminde ikibaşhbğa son ve-
receklerini, cezaevlerinin iç ve
dış yönetiminın doğrudan Ada-
let Bakanlığı'na devredıleceğini
açıkladı. Savcılann cezaevlerin-
de denetim yetkisiyle donatıla-
caklannı belirten Oktay, tüm
cezaevi müdürlerinin yükse-
köğrenimli olacaklannı bildir-
di. Milletvekillerinin halkın
gözü kulağı olduğunu ifade
eden Adalet Bakanı Seyfı Ok-
tay, "Milletvekilleri emniyette,
karakollarda denetim yapabil-
melidir." "Hâkim ve savcı
emniyette, karakollarda dene-
tim yapabilmelidir" dedi. Hâ-
kim ve savcı atamalannda ob-
jektif kriterlerin esas alındığını
söyleyen Oktay, kayırma ve ce-
zaİandırma iddialannın doğru
ohnadığıru kaydetti. Adalet Ba-
kanı Seyfı Oktay, cezaevlerinin
durumu, hâkim ve savcı atama-
lanyla ve bakanlığının çalış-
masıyla ilgili olarak gazetecile-
rin çeşitli sorulannı yanıtladı.
Hazırladıklan 185 maddelik
yasa tasansıyla ceza infaz reji-
miyle cezaevlerinin yönetimi
esaslannın tümüyle değiştirme-
yoğunlaştınlacağ^nı belirten Ok-
tay, cezaevleri yönetiminde iki-
başhbğa son verecek, iç ve dış
denetimleri tümüyle Adalet
Bakanlığı'na devredeceklerinı,
cezaevi müdürlerinin tümünün
de yükseköğrenimli olacaklan-
nı söyledi. Cumhuriyet savcıla-
nna cezaevlerinde denetim yet-
kisi verileceğini, ancak tüm so-
rumluluğun cezaevi üzerinde
yoğnlaştınlacağını beb'rten Ok-
tay, özellikle "terör suçlulan-
nın' birbirleriyle iletişimlerinin
kesihnesi için çareler arandığını
bildirdi
Eskişehir Cezaevi'nin bu ile-
tişim için son derece elverişeli
tişim için kapatıldığını belir-
TBMM İnsan Haklan Komisyonu üyelerinden Diyarbakır'a ani ziyaret:
Milletvekilleri cezaevine giremediANKARA (AA)-TBMM insan Haklan
Komisyonu üyesi DYP İstanbu! Milletve-
kili Tınaz Titiz ile RP Şanlıurfa Milletvekili
Halil Ibrahim Çebk'in inceleme yapmak
amacıyla Diyarbakır Cezaevi'ne ani bir zi-
yarette bulunduklan öğrenildi.
Titiz ve Çelik'in, koğuşlan gezip tutuklu
ve hükümlülerle görüştürühnediklerini
öne sürerek bu konuda zabıt tuttuklan id-
dia edildi.
Anadolu Ajansı muhabirirun edindiğî
bilgiye göre komisyon üyeleri Titiz ve Çe-
bk, insan haklan Komisyonu'nun almış
olduğu, "İnsan Haklan ihlallerinin olduğu
yolunda şikâyetler alınan yerlere, birkaç
üyenin bir araya gelerek ani ziyaretlerde
bulunmalan" yolundaki karara dayana-
rak, bundan bir süre önce, herhangi bir
yetkib ve ilgiliye haber vermeden Diyarba-
kır'a gittiler. Diyarbakır Cezaevi'ne ani bir
ziyaret yapan tnsan Haklan Komisyonu'-
nun iki üyesi, cezaevi müdürü ve savcı ta-
rafından karşılandılar.
Yapılan görüşme sırasında yetkililere,
cezaevinden komisyon ü>elerine çök sayı-
da şikâyet geldiğini bildiren Titiz ile Çelik,
koğuşlarda inceleme yapmak, tutuklu ve
hükümlüler ile görüşmek istediklerini bil-
dirdiler. Bu isteğe karşı çıkılması üzerine
sadece cezaevinin durumu ve şikâyetlerle
ilgili olarak ilgilılerden genel bilgiler alan
DYP'li Tiüz ve RP'li Çelik, bu konuda bir
zabıt tutarak Ankara'ya döndüler.
ten Oktay, bunun önüne geçil-
mesi için mevcut cezaevi yapı-
lanmasının uygun olmadığını
söyledi. Bu konuda Ankara'da
örnek bir cezaevi projesini ger-
çekleştireceklerini kaydeden
Bakan Oktay, "Terör suçlusu"
sayısımn yalmzca İstanbul'da
450'ye çıktığım. bunlann arala-
nnda "eğitim bile yaptıklanna"
dikkat çekti.
Oktay, cezaevinde uyumsuz-
luk gösterenlere karşı farklı
davranılacağına ilişkin yasa hü-
kümlerinin yetersiz olduğunu
savunurken ceza infaz rejimini
değiştiren tasannın yıl sonuna
kadar yasalaşmasını umduğu-
nu söyledi.
Oktay, aralannda Ankara
DGM Başsavcısı Nusret Demi-
ral'ın da bulunduğu 600 dola-
ymdaki hâkim ve sâvcının go-
rev yerinin değiştiribnesinde li-
yakat sisteminin esas almma-
dığı, cezalandırma yoluna gidil-
diği ve bazı kişilerin kayınldığı
iddialanna iüşkin "Atamalan
kıyım diye nitelemek bizimle ta-
ban tabana zıt olanlann bile çı-
kanna değildir"dedi.
Uluslararası Af Orgütü'nden Türkiye'ye 23 maddelik öneri:
Af Orgütü'ndenişkenceye öııleııı paketi
YAŞAR ÖZTÜRK
ERGANİ - Merkezi Lond-
ra'da bulunan Uluslararası Af
Örgütü, son zamanlarda ara-
lannda Türkiye'nin de bulun-
duğu çeşitli ülkelerde insan
haklan ihlallerinin tırmandığmı
bildirdi. Af Örgütü, bu ihlalle-
rin önlenmesi için tüm ülkelere
bir öneri paketi sundu.
23 maddelik öneri paketinde
hükümetlerin dikkat etmesi ge-
reken polis soruşturması ve sor-
gulaması. cezaevleri, işkence ve
kötü davranış savlannın soruş-
turulması ilkeleri ve ölçüleri sı-
ralanıyor.
Hükümetlerin işkence ve kö-
tü davranışlara karşı tüm ka-
rarhbklanriı göstermeleri ge-
rektiği, gözaltında tutuklu ya
da hükümlü insanlara kötü
davranış ya da işkence yapılma-
sına asla göz yumulmayacağı-
nın tüm yasa uygulayıcılarına
• Uluslararası Af Örgütü, aralannda Türkiye'nin de bulunduğu ve yoğun
insan haklan ihlalleri yaşanan ülkelere 23 maddelik işkenceye karşı önlem
önerilerini içeren paket sundu. Örgüt, hükümetlerden, işkence ve kötü dav-
ranışlara karşı kararlıhkla mücadele etmelerini istedi.
açıklanması gerektiğini bildiren kökünü kurutmak amacıyla rasında sanıklara tüm haklan-
yetkililerce atılacak adımlannAf Örgütü öneri paketinde yer
alan bazı maddeler şöyle:
"İşkence ve kötü davranışla-
nn kullanılmasını yaygınlaştı-
ran ve kolaylaştıran etkenleri
araştırmak ve soruşturmak için
bir kamu soruşturma komisyo-
nu kurulmahdır. Komisyon bu
konuda önleyici önlemler öner-
melidir. Komisyon üyeleri yan-
sızbk. bağımsızlık ve yetki te-
meli dikkate alınarak seçilmeli-
dir. İş tamamlandıktan sonra
olası en kısa sürede komisyon
yöntemleri, bulgulan, sonuçlan
ve önerileri üzerinde bir raporu
yayımlamalıdır. Bu raporda
hükümetin yanıtı da açıklan-
malıdır. Mantıkb bir süre için-
de işkence ve kötü davranışın
izlenmesi ve yeniden gözden ge-
çiribnesi için komisyon tekrar
toplanabilmelidir. Hükümetler
kendi kamuoylannın kafasında
güven kurmak için tüm işkence
ve kötü davranışlar savlannı
çarçabuk, yansız, açık ve başın-
dan sonuna kadar soruşturmalı
ve bu konuda gereken yasal ön-
lemleri almalıdır. Af Örgütü
hükümetlerin Sivil ve Siyasal
Haklar Üzerine Uluslararası
Antlaşmaya (International Con-
venant on Civil and Politi-
cal Rights/ ICCPR) imza atma-
lannı ve ülkelerinde yaşama ge-
çirmelerini istiyor.
Amnesty International polis
soruşturması ve sorgulaması sı-
nın bildirilmesini, aileleri ile
bağlantı kurabibnelerinin sağ-
lanmasını. avukatlan ile görü-
şebilme, aynca dili ve özürü ge-
reği kendini ifade edemeyen ve
kendisine söylenenleri anlayan-
lara çevirmen ya da yardımcı
sağlanmasmı hükümetlerden
talep ediyor. Amnesty Interna-
tional "polis tarafından kulla-
nılan yöntemler incelenmeli,
yabancı uyruklulann büyükelçi
ya da konsolosluklarda görüş-
me hakkının tanınması, sığın-
macılann yetkib bir uluslarara-
sı kuruluşun temsilcisi ile görüş-
mesinin sağlanması ve işkence
ya da kötü davranış yoluyla
alınmış ifadelerin mahkemeler-
de debl olarak kabul edilmeme-
si gerekir. Cezaevlerinde çab-
şanlar eğitilmeli ve tutuklu ya
da hükümlülerin şikâyet hakkı
olmalıdır" çağnsında bulunu-
yor.
işkence ve kötü davranışlann
soruşturulması konusunda
öneriler sunan Amnesty Inter-
national'm önerilerinde savcı ve
yargıçlann, sanıklann şikâyette
bulunmalanm beklemeksizin
işkence ve kötü davranışın üze-
rinegitmeleriniisteyerek "işken-
ce ya da kötü davranışa maruz
kalan sanık kendi seçtiği bir
doktora muayene için sevk edil-
melidir. Herhangi bir yasa uy-
gulayıcı kısım işkence ya da
kötü davranış suçu ile suçla-
nıyorsa o kısım derhal görevin-
den alınkonmahdır. Tüm iş-
kence ve kötü davranış kurban-
Ianna tazminat. tıbbi tedavi
olanağı tamnmalı ve uluslara-
rası ölçüler dikkate ahnmab-
dır" deniliyor.
POLİTİKA GÖNLÜĞÜ
HÎKMET ÇETİNKAYA
Demeçter Hazr
Faksbr GeçKyop»Isıtıp ısıtıp sunuyorlar:
"CHP'de birleşme ve bütünleşme olması için bir formül
ürettik, haydi gazetelere haber verelim..."
Gazeteler sıcak yaz günlerinde zaten haber sıkıntısı çe-
kiyorlar...
Manşetlerhazır:
"Ecevit Genel Başkan, Baykal Genel Sekreter..."
Telefonlar çalışıyor bu arada:
"Filanca gazete haberi büyütüyor, hemen demeç hazır-
layalım..."
Demeçler hazır, fakslar geçiliyor...
"Siyasal tarihimizde önemli görevler üstlenen CHP,
devletin çürüyen kurumlannı yeni baştan ele alması için,
İkinci Cumhuriyet en tutarlı yoldur. Biz yenileşmeden ya-
na bir kişi olarak..."
Uzayıp gidiyor demeç...
Aslında CHP sözcüsü Erol Tuncer, tanıyı çok önceden
koymuştu. Bölge toplantılarında da açık seçik konuşmuş-
tu.
Tuncer şöyle diyordu:
"Bizim hedefimiz solda tek parti olmastdır. Solda tek
parti olmasa da CHP çatısı altında SHP ve DSP'nin birleş-
mesiyle sağlanabilir. Dolayısıyla solda iki veya üç parti o/-
masına yol açacak formüllere biz karşıyız. CHP'nin ikinci
ve üçüncü parti olmasını istemiyoruz."
Olay ortada. Bir birleşme formülü...
Ama nasıl?
Bugün DYP'nin iktidar ortağı olan SHP kendi içinde tu-
tarlı olmak zorundadır. Ancak SHP'de böyle bir hava yok-
tur. Kimi milletvekilleri kendi partilerinin bir işeyaramadı-
ğını söylemektedirler.
SHP'yi bitirip tüketen, bir çıkmaza sürükleyen olay iç çe-
kişmeden kaynaklanmaktadır. Sağlıksız bir yapı SHP'ye
ayrıca kan kaybettirmiştir.
Bakıyorum kimi SHP'liler bu gerçeği görmüyorlar. Degi-
şen dünyada SHP ne yapmalı, eğer CHP kurulursa nasıl
bir yapılanmaya gitmeli, konuşulmuyor. Herkes bir şeyler
söylüyor. Kimi kafalarda ANAP formülü var, açıkça görülü-
yor.
Deniliyor ki:
"Değişen dünyada çağa ayak uydurmak için yeni kav-
ramlara gereksinim var..."
Soruyoruz:
"Nelerdir bunlar söyler misiniz?"
Anlatıyorlar:
"Yeniden örgütlenme ve yeniden birprogram..."
Bu arada İkinci Cumhuriyet modasına uyanların da sayı-
sının bir hayli arttığını hemen ekleyelim...
SHP'nin, DSP'nin programını açıp bir kez daha okuduk.
ikisi de çağdaş bir program.
Yapılanma eleştirilir elbet. Ama, elinizdeki insan gücü
budur. 55 milyonluk bir ülkede. 2.5-3 milyon gazete satılı-
yorsa, yaymevleri yayımladıkları kitapları satamıyorlarsa,
siz nasıl bir örgüt yapısı kurabilirsiniz?
Türkiye'de sosyal demokratların oyu 7.5-8 milyon, ama
okunan gazete sayısı ise bu sayının yarısı değil.
Sosyal demokratlar tartışmayı sürdürüyorlar tüm bu
gerçekleri gördükleri halde.
"Demokrasinin gelmesi için tabular yıkılmalı, İkinci
Cumhuriyet kurulmalı..."
Demokrasi bir kültür olayıdır. Demokrasi insanın cebine
reçetegıbi konulmaz. Bugün gelişmiş Batı ülkeleri demok-
ratik haklan almak için ellerini kollarını bağlayıp oturma-
mışlardır.
Sosyal demokratlar bol bol konuşuyorlar:
"CHP için genel başkan önemli değil, sadece hizipçilik
olmasın yeter..."
Kim söylüyor bunları?
Siyasal yaşamı hizipçilikle geçmiş bir politikacı. Üstelik
bir SHP içinde, bir hizbin de şu anda içinde.
Kimileri de şöyle diyor:
"Eğer CHP bizim içinde bulunduğumuz oluşuma değer
verirsebiz varız..."
Hayret bir şey!
"Nedir sizin oluşumunuz?"
"Bizim oluşumumuz yenilikçi bir harekettir, Yeni Sol'un
çağdaş kadrolarla iktidara gelmesidir..."
"Iyi de nasıl geleceksiniz iktidara?"
"Hele biz parti yönetimini ele alalım nasıl geldiğimizi
göreceksiniz..."
"Peki o zaman biz beklemeye devam ediyoruz..."
Olup bitenlere baktıkça şaşırmamak elde değil...
Memurlar sendikal hak ve özgürlüklerden yoksun, so-'
kaklarda insanlar öldürülüyor. Katiller belli değil...
Ama olsun...
önce şu sosyal demokratlar yapılanmayı, çağdaşlaş-
mayı bir yapsınlar, ondan sonra sırada öncelikli olarak de-
mokrasi olacak.
Hiç umudunuzu kesmeyin...
Lojman olayı Malatya DGM'de
16 yaşındaki H.O.'ya
savcı idam istedi
MALATYA (Cumhuriyet) -
Yasadışı PKK örgütünün 'te-
tikçisi' olarak kamuoyuna
açıklanan 16 yaşındaki H.O.'y-
la ilgili olarak açılan davada
idamı istendi. HEP Milletve-
kili Nizamettin Toğuç tarafın-
alunda çeşitli hastanelerde te-
davi gördüğü iddia edildi. H.
O.'nun HEP milletvekilleri Ni-
zamettin Toğuç ile Mehmet
Sincar tarafından TBMM
doktorlanna tedavi ettirildiği
ve H.O.'nun Tarsus-Huzur-
dan tedavi ettirildiği öne sü- kent karakolunun silah ve ro-
rülen H.O.'yla ilgili olarak ketatarlarla taranması eylemi-
ne de katıldığı öne sürüldü.
DGM Savcıbğı, ilk olarak
sanıklar H.O. ve Faysan
Esen'in TCY'-
nin 125. madde-
Ankara DGM'den bilgi isten-
di.
Adana'da 8 Temmuz 1992
günü köy ^ ^ _ - _ ^ ^ ^ _
koruculan
ve
Korucuıan » * nın 125. madde-
Nuri Erge İVlalatya DGM Savcı- S
i uyannca idam
Hüseyin hğı 16yaşindakİH.O.'- cezası ile ceza-
u Meclis lojmanların-
Kadir da sakladıkları ileri sü-
rülen HEP milletvekil-
leri Toğuç ile Sincar
hakkında Ankara'dan
bilgi istedi.
si.
Gökçe'nin
de yaralan-
ması olayın-
dan sonra
düzenlenen
operasyon- ^^^~^^^^^^—
da 'tetikçi" olarak açıklanan
H.O. hakkında Malatya Dev-
let Guvenlik Mahkemesi
Savcıbğı tarafından dava
açıldı. Hazırlanan iddianame-
de 16 yaşındaki H.O.'nun
1990 yılında örgüte girdiği ve
kamplarda eğitim gördüğü,
daha sonra örgüt adına Ada-
na ve Mersin illerinde faaliyet-
lerde bulunduğu belirtildi.
Guvenlik güçleriyle girdiği bir
çatışmada yaralandığı belirti-
len H.O.'nun Ceylanpınar'da
da örgütün üst düzey sorum-
luluğunu üstlendiğini. yara-
landıktan sonra değişık adlar
landınlmasıru
istedi. Ancak
savcıhk suçun
işlendiğı tarihte
H.O.'nun yaşını
göz önüne ala-
rakTCY'nin55.
maddesi gere-
~~"^~^^~ ğince cezasımn
indirilmesini de talep etti. Ma-
latya DGM Savcıbğı, tutuklu
olarak varalanan Mehmet
Fida Ahn, Aynur Alın, Şeyh-
muz Demir, Abdulhalim Paç-
raz ve Mehmet Nurdaş hakkın-
da da 3 ile 15 yıl arasında ha-
pis cezalarını istedi.
Malatya DGM Savcüığı H.
O.'yu TBMM lojmanlannda
konuk ettikleri, doktorlanna
da sahte adla tedavi ettirdiği
öne sürülen HEP milletvekille-
ri Nizamettin Toğuç ile Meh-
met Sincar'la ilgili olarak bilgi
ahnması için Ankara DGM
Başsavcılığı'na yaza gönderdi.