Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10TEMMUZ1992CUMA HABERLER TÜPkİş'ten İnönü'ye şikâyet • ANKARA (Çumhuriyet Bürosu) -Türk-İş Genel Başkanı Şev ket Yılnnaz ve bazı sendika yetkilileri, Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü ve Devlet Bakanı Şerif Ercan ile görüşerek Ankara, İstanbul ve İzmir belediye başkanlannı şikâyet ettiler. Sendikacılar, kamu kesimindeki toplusözleşmelerle ilgili olarak Başbakan Süleyman Demire! ile pazar günü bir araya gelmek için sözaldılar. Türk-Iş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Türk-İş Genel Sekreteri Orhan Balta, Tanm-İş Sendikası Genel Başkanı Şabri Özdeş. Belediye-İş Sendikası Genel Başkanı Fuat Alan ve Tes-İş Sendikası Genel Başkanı Faruk Barut, diin Başbakan Yardımcısı veŞHPGenel Başkanı Erdal İnönü'yü ziyaret ederek tıkanan toplusözleşmeler ve grevde olan işyerleri hakkında bilgi verdiler. Yılmaz. görüşmede "Ankara, İstanbul. İzmir belediye başkanlan, parti disiplinineuymuyorlar. İşçi haklan konusunda bizim önümüzeengel çıkartıyorlar"dedi. Kadmların tepkisi • İSTANBUL (AA)- Cağaloğlu'nda toplanan bir grup kadın, Yeni Günaydın ve Tan gazetelerinin önünde korsan gösteri yaptı. Göslenci kadınlar\cinsel sömürü yaptığını ileri sürdükleri Tan gazetesinin bir nüshasını yaktılar. Yeni Günaydın ve Tan gazetelerinin Cağaloğlu'ndaki binasının önüne saat 11:00 sıralannda toplanan 15 kişiden oluşan bir grup kadın üzerinde "Cinsel sömürüyeson", '"Yaşasın örgütlü mücadelemiz" yazılı pankartlaraçarak bildiri dağıltılar. Kopkusuzca yaşama hakkı • BURDUR(AA>- Burdur'da Emniyet Müdürlüğü ve Polis Sosyal Tesisleri binalannın temel atma törenlerinde konuşan İçişleri Bakanı İsmet Sezgin, vatandaşm devleüne ve polisine sahip çıktığmı söyledi. Sezgin, Türk polisinin güleryüzlü, insan haklanna saygılı ve hukukun üstünlüğüne inanarak görevini sürdürdüğünü belirterek emniyet müdürlüklerinin polis ve halkın kucaklaştığı yerler haline getirileceğini ifade etü. Polisin. insan haklannın en yücesi olan 'korkusuzca yaşama hakkmın' güvencesi olduğunu vurgulayan İçişleri Bakanı şöyle devam etti: "AGJKveParisŞartı sürecinde, yeni dünya düzeninde insan haklanna saygılı Türk polisi de, eğitim ve zihniyetiyle, halkımn hizmetinde olacaktır." Kumbaracıbaşı Malatya'da •ADANA (Çumhuriyet Gnney tlteri Bürosu) - Bayın- dırlık ve Iskân Bakanı Onur Kumbaracıbaşı, MaJatya'nın Doğanşehir ilçesi Polat beldesinde 21 bin 220 dekar tanm toprağmı suya kavuşturan "Polat SulamaTesisi'nin açılışına katıldı. Açılışta bir konuşma yapan Bakan Kumbaracıbaşı. Türkiye'nin altyapı acısından büyük bir açlık çektiğini söyledi. Bugüne kadar pek çok şeyin yapılmış olmasına karşın hâlâ yapılabilecek büyük projeler olduğunu vurgulayan Kumbaracıbaşı şöyle dedi:"Halkımızın daha mutlu, müreffeh yaşayabilmesi, ekonomik gelişmesini gerçekleştirebilmesi için büyük altyapısını yapmamız laam." Çölaşan davasında 22 ret •ANKARA (AA)- Hürriyet gazetesi yazar Emin Çölaşan hakkında 83'ü milletvekili olmak üzere toplam 110 AN AP'lının, "Gerçek dışı ithamlarda bulunduğu" gerekçesiyle açtığı 5'er milyon liralık davalardan 22'si daha reddedildi. Toplam reddedilen dava sayısı 100 oldu. Ankara ve Ankara dışındaki asliye hukuk mahkemelerinde görülen davalarda mahkeme başkanlan, dava konusu köşe yazısında kişi ismi verilmediği ve genel bir eleştiri yapıldığı karanyla davalan reddetüler. Uluslararası Af Örgütü Yıllık Raporu'nun Türkiye'ye ilişkin bölümünden: InsanlargelişigüzelkaybolduLONDRA (Çumhuriyet)-Ulus- lararası Af Örgütü, gecen yıl 14'ü Türkiye'de olmak üzere 40 ülkede 500'den fazla insanın iş- kence sonucu hayaünı kaybet- tiğini bildirdi. Örgütün 142 ül- kede insan haklannın duru- munu anJatan 1991 yıllık rapo- runda 100'den fazla hükümetin işkence ve tutuklulara kötü mu- ameleye devam ettiği de belirtil- di. Raporda, Türkiye'de güven- lik kuvvetlerinin PKK karşıtı eylemleri sırasında insan hak- lannın yine çiğnendiği, ancak PKK'nın da sivilleri öldürerek. insanlan rehin alarak ve kurşu- na dizerek insan haklannı hiçe saydığı da vurgulandı. Merkezi Londra'da bulunan ve idam cezası, tutuklama, iş- kence, insanlann düşüncelerin- den ötürü tutuklarunasma kar- şı çıkan Örgütün dünya çapın- - da insan haklan uygulamalan- nı değerlendirdiği 310 sayfalık raporda aralannda Türkiye'nin de bulunduğu 26 ülkede insan- lann kuşkulu biçimde ortadan kaybolduklan iddia edildi. 45 ülkede yönetim muhaliflerinin yargılanmadan öldürüldükleri, ABD dahil 33 ülkede idam ce- zalannın infaz edildiği belirtilen raporda, "Gittikçe artan sayıda hukümet insan haklan ihlalleri- ne karşı koyacaklannı ilan edi- • Uluslararası Af Örgütü'nün yıllık raporunun Türkiye'ye ilişkin bölümünde geçen yıl Türkiye'de işkencenin hem siyasi hem de adi suçlardan hüküm giyenlere uygulandığı vurgulanırken, 14 kişinin işkence sonucu öldüğü iddia edilerek şöyle denildi: " İnsanlann gelişigüzel idam edildikleri ve kaybolduklanna ilişkin haberler ahnmıştır." yor. Ancak geçmişteki ihlalleri unutuyor, sadece göz boyamak için inceleme ve soruşturma ko- misyonlan kuruyor ve siyasi yönden işlerine geldiği için af yasalan çıkanyorlar." ifadesi kullanıldı. Raporda, dünyada- ki siyasi tutuklu sayısmın 300 bin olduğu da belirüldi. Uluslararası Af Örgütü'nün yıllık raporunun Türkiye'ye ilişkin bölümünde geçen yıl Türkiye'de işkencenin hem si- yasi hem de adi suçlardan hü- küm giyenlere uygulandığı vur- gulanırken, 14 kişinin işkence sonucu öldüğü iddia edilerek şöyle denildi: "İster siyasal ister adi suçlar nedeniyle olsun, gö- zaltına alınanlara işkence ve kötü davranış uygulamalan, olağan bir şekilde sürmüştür. İnsanlann gelişigüzel idam edil- dikleri ve kaybolduklanna iliş- kin haberler alınmıştır." TBMM tarafmdan hazırla- nan hiç bir yasa taslağında iş- kenceye karşı hiçbir önlem aünmadığı öne sürülen rapor- da isim ve yer belirtilerek bir- çok örnek sıralandı. Türkiye'de, Terörle Mücade- le Yasası'yla 29 bin dolayında tutuklunun salıverildiği ve bun- lann içinde bilinen tüm siyasi tutuklulann da bulunduğunu kaydeden Af Örgütü çok sayı- da siyasi tutuklunun da DGM'ler tarafından "LJlusla- rarası standartlann gerisinde kalan yargılamalarla" mah- kûm edildiklerini iddia etti. Güneydoğu Anadolu'da yar- gı dışı infaz ve kaybohna iddia- lannın da sürdüğünü belirten TÎHV, işkence, yargıaz infaz gjbi uygulamalarla 205 kişinin öldüğünü beliriedi îlk alüaydökümü: 1038 ölüİç Politika Servisi-1992 yılının ilk alü ayında Türkiye'de şiddet olaylannda 1038 kişinin öldüğü bildirüdi. Türkiye İnsan Haklan Vakfi'nın (TİHV) hazırladığt Türkiye'deki 6 avlık insan haklan ihlalkrini ele alan raporda şöyle denildi: "Güvenlik kuvvetlerinin yol açtığı baskm, aşın şiddet kullanma, işkence, yargısız İnfaz ve benzeri uygulamalar sonucunda toplam 205 kişi yaşamını yitirdi. Bu sayıyaçaüşmalarda ölen güvenlik görev lisi, vatandaş ve militanlan (549), faili meçhulcinayetlere kurban gidenleri (131), silahlı saldınlar ve suikastler sonucunda vurulan kamu görevlileri, polisler vediğer kişikri (109), sivülereyönelik saldınlarda (44) yaşamJarmı yitirenleri eklediğjmizde kanlı tablo daha da artmaktadır." TÎHV tarafindan hazırlanan ve 1 Ocak-30 Haziran 1992 tarihkriarasında Türkiye'deki insan haklan ihlalkrini efc alan 58 sayfahk rapor, "Yaşama Hakkı", "Işkence", "Basın, düşünce, örgütlennıe ve din özgürlüğü" şekünde 3 ana başlık altında toplandı. Fevzi Argun ve Havva Cankat'm özel kaynaklardan, gazete ve dergüerde yeralana haberlerden, TÎHV'ninçıkardığı günlük raporlardan, insan haklan derneği şubeleri ile insan haklan savunuculannın verdiği bilgilerden yararlanarak bazırladığı raporda konular aynca alt başlıklar altında incelenerek çok sayıda örneğe de yer verildi. " 1992 yılının ilk alü ayhk dönenri, insan haklanna aykın pekçok uygulama ve davranışa sahne oldu. Bu süre içindebaşta yaşam hakkı olmak üzere insan hak ve özgürhîkleri geçmiş yıllan araünayacak biçimde ihlaledildi. Toplum büyük ölçüde terörize edilerek, siyaset dışı bırakıldı. İşkence sistemli olarak devam etti. İşkence ktdialan ayinedikkate ahnmadı. Kitaplar, dergiler, gazeteter toptaüldı. Konuşanlar-yazanlar susturuldu, cezaevine gönderildi. Terörle Mücadeie adi altında hukuk dışı yöntemlere başvuruldu. Kamuoyu tek yanh bügilendirileTek, gerçekler ters yüz edildi. Kürt sorunu çözüme kavuşturulmadığı gibi, bu konuda ülkeyi ciddi çaüşmalara sürükleyecek gelişmelere ve sertleşmelere taruk olundu. Demokratik haklannı kullanmak için gösteri yapanlar dövüldü. Göstericilere atış açıldı. Demokratıkleşme ve insan haklanna saygılı bir yönetim sözü vererek göreve başiayan koalisyon hükümetı. vaaüerinin. tam tersi bir davranış sergileyerek yerine getirmedi. Bu yöneüm döneminde insan haklan değil, insan haklannı ihlal edenler korundu." görüşüne yer verilen raporda ban oiaylar ve' rakamlar şöyle sıraianıyor. -Newrozolaylan: 92 öhl en az 341 yarah -Gösteri yapan toplulukkra ateş açılması: 16 öhl -Ev baskınlan: 35 öhî -Dur ihtanna uymama, sağ yakalavıp öldürme, rastgele ateş açma ve benzeri oiaylar: 51 ölü -Kaybolan ve akıbeti beffi olmayanlar 3kişi -Faili meçhul cinayetler: 86 kişi -Saptanan işkence olayian: 6'sı çocuk, 32'şi kadın toplam 179kişi -Öldürülen gazeteciler- 6 gazeteci öldürüldü -Basına yöoelik baskı ve fiili saklınlar. 12 ayn olayda, toplam 31 gazeteci görev yapüklan sırada kamu ya da güvenlik görevlilerinin tekmeli, küfürîü, coplu sakünlanyla karşılaşü. Aynca gazetecilere ve basın kuruluşlanna yöneük bombak-süahlı saldınlar yaşandı. • -Düşünce vebasın özgürlüğuneyoğun baskı- 41 dergi ve gazete mahkeme karanyla toplaüldı. 12 kitap hakkında toplaüna karan verildi. 2 gazeteci yaztlanndan ötürü cezaevine girdi. -Siyasi Partüere yönelik baskılar: YargıtayÇumhuriyet Başsavcılığı, HEP hakkında "Anayasa ve siyasi partiler yasasma aykın faaliyet gösterdiğİ" iddiasıyla kapatmadavası açü. Ankara DGM Savcılığı. Kürt kökenli 22 milletvekili hakkında ölüm cezası isteğiyle dava açumasımkarariaşürmışve dokunulmazlıklannın kaldınlması için Meclis Başkanlığı'na başvurmuştu. Ankara DGM Savcılığı, SP Genel Başkanı Doğu Perinçek hakkında "Bölücülük propagandaa" yapuğı gerekçesiyle dava açü. -Demeklere yapüan baskılar ve engellenen etkinlÜder: Newroz olaylan sırasında Şırnak veVan'daki İHD şubeleri güvenlik kuvvetleri tarafindan . tahrip edildi. 18 kitle örgütü süreli ya da süresiz kapaüldı. Pekçok gösteri, miting. şenfik ve konsereizin verilmedi. -Din ve vicdan özgürlüğü- Başlannı örterek derse girmek isteyen 36 üniversite öğrencisme kınama, 16öğrenciyede bir hafta ile 6 ay arasında değişen sûrelerle okuldan uzakiaşürma cezası verildi. Görevayaptıklan askeri birliklerde "Laikliğe aykın biçimde dini propaganda yapüklan" öne sürülen 12 astsubay gözaltına alındı. Af Örgütü idam cezasuıın yü- rürlükten kaldınlmadığıru an- cak tüm idam mahkumlannın cezalannın hafıfletildiğıni vur- guladı. Türk güvenlik güçlerinin PKK'ya karşı mücadelesine de değinilen raporda, güvenlik güçlerinin insan haklan ihlalle- rinde bulunduklan yolundaki iddialann yanı sıra örgütün si- villeri öldürdüğüne, insanlan rehin aldığına ve kaçırdığı kişi- leri öldürdüğüne dikkat çekildi. Uluslararası Af örgütü'nün raporunda, Bulgaristan'da Ka- sım 1989'da işbaşından uzak- laşünlan KP lideri ve Devlet Başkanı Todor Jivkov döne- minde Türk azmhğa karşı yapı- lan baskı ve eziyetlerden so- nımlu kişilerle ilgili hiçbir so- ruşturma açümadığına dikkat çekildi ve bu kişilerin halen gö- revleri başında olduğu haür- latıldı. Raporun Yunanistan'a iliş- kin bölümünde de askerlik yap- mak istemeyen 400 kişinin hü- küm gjydiği, bazılanna ise polis gözetimindeyken işkence yapıldığı iddialan aktanldı. Aynı şekilde Kıbns Rum kesi- minde de benzer nedenlerle 20 kişinin yine polis gözetimindey- ken işkenceden geçirildikleri kaydedildi. Karakolda işkence İZMİR (Çumhuriyet Ege Bürosu}- Buca'da bir polis memurunun top oynayan gençlere müdahalesiyle çıkan kavgadan sonra gözalüna ahnan üç kişiye. karakblda işkence yapıldığı iddia edildi. Karakolda görevli polisler hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunuldu. işkence iddiasına kadar uzanan oiaylar. geçen cuma günü Ev-Ka 1 sitesinde oturan Nuri adlı bir polis memurunun, konutun önünde top oynayan sitenin gençleri ile giriştiği kavgailebaşladı. Olayın geçtiği sitenin yanında bulunan bir kahvehanenin sahibi Şahbender Akbaş ile oğullan Muzaffer ve Rahmi Akbaş, gözaltına alındı. Bu kişilerin avukaü Kemal Kırlangıç, Buca Polis Karakolu'na götürülen müvekkillerine işkence yapıldığını savundu. Kırlangıç. bu kişilerin karakola önce tanık olarak götüriildüklerini, ancak saruk muamelesi gördüklerini belirterek şöyle konuştu: "Müvekkilim Şahbender ve Rahmi Akbulut'un vücudunda izlervar. Muzaffer Akbulut'un ise aldıgi darbeler nedeniyle boğazı zedelenmiş. Buna ilişkin rapor, Çumhuriyet SavcılığVnda soruşturma dosyasmda bulunuyor. Kavga ile müvekkillerimin hiçbir ilgisi yok. Olayın peşini bırakmayacağım." Vedat Aydın'ın ölümyüdönümünde olağanüstü önlemler alındı HEP milletvekilleri, Diyarbakır'a sokulmadı •Vedat Aydın'ın ölüm yıldönümüne katılmak is- teyen 14 HEP milletvekili ile beraberlerindeki 150 araçlık konvoy. Diyarbakır'a 15 kilometre kala güvenlik güçlerince durduruldu. Grubun kente gi- rişine izin verilmedi. Yaklaşık 50 kişi gözaltına alındı.Diyarbakır'da olağanüstü güvenlik önlem- leri alındı. Emniyet teşkilatı alarma geçirildi. muhabirleri ile Gündem gaze- tesinden Burhan Karadeniz gözaltına alındı. Sivil polisler. u_\gulama>a karşı çıkan HEP Genel Sekreter Yardımcısı Ke- mal Okutan'ı da gözaltına al- mak istediler. Ancak, Mahmut Alınak'ın tepkisiyle karşılaşın- ca Okutan'ı serbest bırakmak zorunda kaldılar. Bu arada kımliksız ve güvenlik güçlerince şüpheli görülen yaklaşık 50 kişi gözaltına alındı. Polislenn milletvekillerine. "Sadece sizleri kente bıtakınz. Sizin dışınızda bir Allahın kulu Diyarbakır'a giremez" uyan- sında bulunmalan üzerine uy- gulamayı protesto için HEP milletvekilleri, kente girmeme karan aldı. Diyarbakır milleve- kili Leyla Zana'nın bindiği ara- cın koltuklan, güvenlik güçle- rince tahrip edildi. Güvenlik güçlerinin, millet- \ekillerinin dışında\imseyi bı- rakmayacaklannı yinelemeleri üzerine konvoy geri dönerek Diyarbakır'ın 20 kilometre dı- şındaki Altındağ turistik tesis- lennde beklemeye başladı. DİYARBAKIR(Cumhuri- yet)- Geçen vıl öldürülen HEP "Diyarbakır II Başkanı Vedat Avdın'ın ölüm yıldönümü et- kinliklerine katılmak ve Gü- neydoğu'da incelemelerde bu- lunmak üzere dün Diyarba- kır'a gelen HEP Genel Başkanı Feridun Yazar ve beraberinde- ki 14 milletvekili. güvenlik güç- lerince kente sokulmadılar. A\dın'ın ölüm yıldönümü ne- deniyle güvenlik birimleri alar- ma geçırilirken emniyet teşkila- tında izinler kaldınldı ve kentte olağanüstü güvenlik önlemleri alındı. Malatya'ya dün öğle saatle- rinde uçakla gelen HEP Genel Başkanı Feridun Yazar ve mil- lctvekilleri. daha sonra karayo- luyla Diyarbakıra'a hareket ettiler. Kente 20 kilometre kala partililerden oluşan 150 araçlık bir konvoyla karşılanan millet- vekilleri. tek sıra konvoy oluş- turarak kente girmeye çalıştı- lar. Ancak konvoy, Diyarba- kır'a 15 kilometre kala panzer- lerden oluşan barikatla karşı- laştı. Çok sayıda güvenlik görevlisi. milletvekillerinin bin- diği otobüsü arayarak kimlik kontrolü yaptılar. Bu arada, konvoydaki diğer araçlarda bulunanlar da indirilerek iki- şcrli sırava dızildiler. Güvenlik güçlerinin bu uygulamasını gö- rüntülemek isteyen Emeğin Bayrağı ve Gerçek dergileri en yıl temmuzda öldürülen Vedat Aydın'ın cezane töreninde büyük çapta I oiaylar yaşanmıştı. Bu yıl kentte herhangi bir olaya karşı olağanüstü önlemler \ alındı. (Fotoğraf: NECATİ AYGIN) Uyanık ile Zübeyır Aydar'ın karar almak amacıyla başlat- lıkları toplantı. gece geç saatle- re kadar sürdü. Öte yandan HEP Diyarbakır Milletvekili Hatip Dicle, Vedat Aydın'ın öldürülmesinin "'faili meçhul bir cinayet olmadığinı" ılcri sürdü. Dicle. "Bu cinayelin Genelkurmay'a bağlı Özel Harp Dairesi tarafından ger- çekleştirildiğini biliyoruz. 10 Temmuz olayını bizzat yaşayan bir insan olarak Cumhurbaşka- nı. hükümet ve kontrgerilla bi- rimleri nce güçbirliği ile tek merkezden bu saldın gerçekleş- tirilmiştir"dedi. .5yaşındaki bebeğe gözalb HEP Genel Başkanı Feridun Yazar ve milletvekilleri Leyla Zana, Hatip Dicle. Ali Yiğit, Sedat Yurttaş, Orhan Doğan, Nizameıtin Togaş. Mahmut Alınak, Remzi Kartal. Mehmet Sincan. Selim Sadak. Sırn Sa- kık. Naif Güneş. Mahmut ADANA(Cumhuriyet Güney İUeri Bürosu)-İnsan Haklan Derneği Adana Şube Başkanı CumaU Tunç, terörle mücadeie şubesi timleri tarafından gö- zaltına ahnan bir ailenin fertleri arasında 1,5 yaşında bir bebek olduğunu öne sürerek "Bebe- ğin gözalünda işi ne? Bebeğin gözaltına alınmasının gerekçe- si nedir?" dedi. Dernek Sekreteri avukat Serpil Ersan, yönetici Mehmet Çelebi ve üyelerle birlikte dün bir basın toplanüsı düzenleyen İHD Şube Başkanı Cumali Tunç , Mardin'in Savur İlçesi Kuzeyli Köyü'nden devlet baskısı sonucu göç ettiğini öne sürdüğü Cin Ailesi'nin 4 ferdi- nin, komşulanyla birlikte 7 temmuz gecesi gözaltına alın- dığinı bildirdi. Tunç, Dağlıoğlu Mahallesi'- ne baskın düzenleyen polislerin Maşallan Cin, Şahabet Cin ile 60 yaşındaki Münire Cin ve 1,5 yaşındaki Şadiye Cin'i ile kom- şulan Yusuf Yaşar'm gerek- çe gösterilmeden gözaltına ahndığını belirterek şunlan söyledi: "Gözalüna alınanlar arasın- da 60 yaşındaki bir insanla, 1,5 yaşındaki bir bebeğin de bu- lunmasını anlamak mümkün değildir. 1,5 yaşındaki bebeği gözalüna almanın gerekçesinin açıklanmasını bekUyoruz." BIRBAKIMA SERVER TANİLLt Dile Sahip Çıkmak... "Devlet örgütünün bağnna değin sokulmuş birkaç karar verici, Fransa'yı kendi dilinden vazgeçirmenin ve onu Ingi- lizce ya da daha çok Amerikanca konuşturmanın başını çe- kiyor." Ağır bir suçlama değil mi? Fransa'da bir iki gün önce kalerne ahnan bir bildiri böyle başlıyor. "Fransız dilinin geleceği adına" ortaya çıkan ve aşağı yukarı her çevreden bir iki yüz elli aydının politikacı ve sa- natçtnın imzasını taşıyan bildiri, cumhurbaşkanına, hükü- mete, milletvekili ve senatörlere sesleniyor. ' Kimler yok ki aralarında! Filozof Regis Debray ile Alain Finkielkraut'tan, romancı Philippe Sollers, Hector Bianciotti ve Max Gallo'ya değin, Fransa'nın kalburüstü yığınla kişiliği. 1973 yılında yayımla- dığı bir kitapla konuya dikkatleri çekip onca gürültü koparan ünlü düşünür Etiemble da var aralarında; kimi yabancı ya- zarları da almışlar içlerine, hatta Kamerunlu bir şarkıcı da görülüyor listede. Dert yanıyor bildiri: "öncü" kuruluşlar, kamu parasıyla düzenlenen bilimsel toplantılar, Bilimsel Araştırma Ulusal Merkezi'nin çalışmaları, Fransız sermayesi ile yapılmış filmler diye kimi kesim, çevre ve etkinlikleri sıralayıp "Fransızca diyor, Fransa'da gitgide kovulmuştur buralar- dan" ve ekliyor: "Her şey İngilizce yandaşlan, günden güne daha başlarının dikinedir ve Fransızları dillerinden kuşku duymaya ve Fransızcanın öteki ülkelerde saygınlı- ğını sarsmaya yardımcı oluyorlar. Bir hatırlatmada bulunuyor: Fransızca, İngilizce ileeşitlik içinde, uluslararası büyük kuruluşlarda, çoğunluğun tek çalışma dilidir; öte yandan Fransa'nın dış ticaretinin dörtte üçü İngilizce konuşmayan uluslarladır. O halde neden bu "topluca kendini yıkma?" Bu soruyu sorduktan sonra geleceğe yönelik bir tehlike- nin altını çiziyor bildiri: "Her şey İngilizce yandaşlarından gelen bu harekete hızla siyasal bir tepkide bulunulmazsa otuz yıl önce Ouebec'in düştüğü duruma düşeceğiz; kendi diiimizde çalışma hakkını yeniden elde etmek için o uzun ve çetin mücadeleleri vermek zorunda kalacağız." Ne yapmalı? Bildirinin iki yüz elli imzacısı, eleştirdikleri gelişmenin önünü almak amacıyla Cumhurbaşkanı Mitterrand'ın, şu beş doğrultuda -gecikmeden- harekete geçmesini istiyor: Fransa'da yabancı dilleri öğrenmeyi, öğretimlerinde ger- çekten eşitlik sağlayarak çeşitlendirmek; Fransa'da ve dünyada, Fransızca görsel-işitsel haberleşme ve yaratış"ın yerini genişletmek; her düzeyde Avrupalı kuruluşlarda, Fransızcanın kullanılmasını gerçekten sağlamak ve dil yo- rumlarını asla kabul etmemek; anayasaya, Fransızcanın öğretim ve çalışma dili olduğunu yazmak; Fransızcanın Fransa'daki kullanılışı hakkındaki 31 Aralık 1975 tarihli ka- nunu önce değiştirmek ve sonra hakkıyla uygulamak. Işte bildirinin içeriği; buyurunuz konuşalım şimdi! Kuruluşunu daha XVI. yüzyılda tamamlayıp evrensel edebiyata ve kültü*e katkıda bulunmaya başlamış bir dilin, üstelik yanı başında ünlü bir akademinin bekçilik ettiği o koskoca Fransızcanın içine birkaç yüz İngilizce kelime girdi diye bu tehlike işaretlerini verip haykırmayı abartmalı bir davranış olarak karşılayabilirsiniz. Ama buram buram bir aydın sorumluluğunu da yadsıyamazsınız bu çıkışta. önce dil, Fransız bilincinde bunun! Avrupa'da uluslaşma sürecini herkesten önce bitirip üs- telik bunu bir de devrimle taçlandıran bir toplumun aydın- ları, nasıl olur da farkıhda olmaz konunun? Ya biz neresindeyiz bu bilincin? Türkçede, son dönemde hele hele 1980'li yıllarla beraber kendini gösteren olumsuz gelişmeleri düpedüz geriye atı- lan adımları bilmez değilsiniz. Dilimizin kimliğini tanıtlama ve zenginleşme sürecinin önünde engeller eksik değildi gerçi; 12 Eylül faşizmi, bu süreci haince felce uğratmıştır. O bataklıkta debelenenlerin, ne kendi dillerine saygısı vardı ne başka dillere ve belki kendi dillerine saygıları olmadığı için başka dillere de yoktu. Türk Dil Kurumu'nu yıkarken Kürtçeyi de yasaklamalarının anlamı buydu. Nicedir bir kurt dışarıdan ve içeriden çağdaş Türkiye'nin diktiği -kuşkusuz- en güzel anıtın tabanını kemirip durmaktadır. Dilimiz, yani yaşamla bağlarımız tehlikededir. Aydınlar, harekete geçme zamanı gelmedi mi? Kürtkökenlieski parlamenterlerfaili meçhul cinayetierin aydınlatilmasını istedi: Devlettöhmet altında İç Politika Servisi - Başbakan Süleyman Demirel'e başvuran bazı eski bakan ve milletvekilleri, Kürt kökenli köylülere yönelik katliamlar ile Kürt aydınlannı hedef alan saldınlann durdurul- masını ve bugüne kadar işlenen faili meçhul cinayetlerin aydın- latilmasını istedi. Bayındırlık eski Bakanı Şerafettin Elçi ile eski milletvekilleri Tank Ziya Ekinci, Mehmet Ali Eren ve Hüsnü Okçuoğlu tarafın- dan önceki gün Başbakan Süleyman Demirel'e gönderilen baş- vuru metninde. Midyat'ta meydana gelen katliamın köy korucu- lan tarafından yapıldığinın ortaya çıkanlmasının, "Devleti, Kürtlere yönelik katliamlar düzenleyen bir töhmet altına soktu- ğu" ifade edildi ve devletin, şimdiye dek işlenen faili meçhul cina- yetleri aydınlatamadıği sürece aklanamayacağı vurgulandı. Başvuru metninde şu göriişlere yer verildi: - Hükümeünizin bu tür cinayetler karşısında yeterli duyarlıhği göstermemesi. bu tür cinayetleri işlemeye niyetli odaklan cesa- retlendirmektedir. - Resmi makamlann gerçek katilleri himaye eden bu yanılüa tutumu maalesef bugüne kadar ısrarla sürdürülmüştür. Ancak görev bilinci olan bir ilçe savasırun kişisel gayretleriyle bu kor- kunç katliamın emir-kumanda zinciri içinde görev yapan güven- lik kuvvetlerine mensup 12 köy korucusu tarafindan işlendiği açığa çıkanlmışür. - Sonuç olarak, Kürt köylülerine yönelik kitle kıyımlan ile Kürt aydınlannı hedef alan münferit cinayetlerin derhal durdu- • rulmasını ve Midyat katliamı başta olmak üzere bugüne kadar işlenen tüm faili meçhul cinayetlerin aydınlaülarak faillerinin adalet önüne çıkanlmasını arz ve talep ederiz. ' Faili meçhul' sürüyor 4DANA (Çumhuriyet Güney Seyfettin Kazan yaralandı. Ya- İlleri Bürosu) - Silvan, Viranşe- ralılar Diyarbakır Devlet Has- hir ve Ceylanpınar'da kimlikle- ri belirsiz kişilerce gerçekleştiri- len saldınlarda iki kişi öldürül- dü. beş kişi de yaralandı. Tar- tanesı'ne kaldınlarak tedavi altına ahnırken, kaçan saldır- ganların yakalanması için baş- latılan aramalar sürüyor. Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesi timi yapan polis memurlannın Yenimahalle kesiminde Kuran üzerine kimliği belirsiz bir kişi aşireti üyesi olduklan bildirilen tarafından ateş açıldı. Olayda üç kişi. silahb saldınya uğradı. iki polis memuru ile otobüs sü- Önceki gece meydana gelen sus'ta bir otobüste kimlik dene- rücüsü yaralandı. Güneydoğu Anadolu Bölge- si'ndeki faili meçhul cinayetler dün de sürdü. Diyarbakır'ın Silvan ilçesinin Karabehlül Bey Caddesi'nde Mehmet Ergin'e ait işyerinin önünde oturan bir gruba önceki gece 22.20 sıra- lannda kimlikleri saptanama- yan kişilerce ateş açıldı. Saldın- da Mehmet Ergin (32) yaşamını olayda Abdo Seyhun ile Nusret Samsak ağır yaralandı. Yaralı- lar Şanlıurfa Devlet Hastane- si'nde tedavi altına alımrken, saldırganlann kaçmayı ba- şardığı bildirildi. Şanlıurfa Ceylanpınar ilçesin- deki Faysal Kızılırmak (33) dün sabah Mezarhk Caddesi kesi- minde uğradıği silahlı saldında yaşamını yitirdi. Saldırganlar yitirirken, Ramazan Bektaş ve yakalanamadı.