Katalog

3 MAYIS1992 PAZAR CUMHURİYET SAYFA KULTUR 11 AtoKüftür • KüItürSenisi-Özel firmalar tarafından başlatılan vepekçokalanda kullanılan 9001ü telefon uygulamasına Küîtür Bakanlığı da kaülıyor. Kültür Bakanlığı yetkilileri, Bakanlığın PTT'den alacağı özel bir hatıle900'lü"Alo Kültür" hizmetine önümüzdeki ay içınde başlanacağını beürttiler. Deneme niteliğinde Ankara'da başlatılacak "Alo Kültür" uygulaması, Devlet Tiyatrosu, Opera Balesi ve Resmi Kültür topluluklannın programlan ve sunduklan eserler hakkında açıklayıa bilgiler içerecek. Rubalcaba'dan iki konser • Kültür Servisi Kübalı piyanovirıüö/üGonzalo Rubalcubd.bugun Ccmal Reşit Re\ Salonu'ndasaat I8.00ve 21.00'de iki konser verecek.Sanatçıya trompette Revnaldo Melian.basta Felipe Cabrera.dav ujda Jul Barreto eşlık edecekler.Caz dünyasının en genç ve yeteneklı isimlerınden Gonzalo Rubalcaba .Dizzy GillespieveChico Hamıkon ileyaptığıçalışmalarve 1991'derBlueNoteıçın CharlieHadcn vcJack DeJohnettc ıle çıkardığı "The Blessing" adlı albüm ile çıkışını sürdürdü Sait Faik ödülü beş milyon • Kültür Senisi - Darüşşafaka Cemiyeti tarafından heryıiyazarSait Faik anısına düzenlenen öyküyanşmasınm 199İ yılı ödül töreni 5 mayıs salı günü yapılacak. Pcra Palas otelinde gerçekleştirilecck törende bu yılkı ödül sahibı açıklanacak. Bu > ıl dokuz eserin katıldığıyanşmanın seçicı kurulu. Feıhi Naci, Hilmı Yavuz, Rauf Mutluay, Şabahattın Kudret Aksal, İnciser Akpınar. Prof. Dr. Şara Sayın. Okta> Akbal ve Prof Dr. Berna Morandan oluşuyor. Yanşmanın para ödülü bu yıl beş milyon Türk Lirasfnaçıkanldı. Benetton'dan Venedik Film Festivali'ne • Kültür Senisi - İstanbul Kültür \eSanat V'akfı tarafındanbuyıl gerçekleştirilen II. Uluslararası İstanbul Film Festivali'ne sponsor olarak katkıda bulunan United Colors Of Benctton fırması, festival çerçevcsınde düzenlediğı kampanyaya katılan festival ızleyıcılennden 7 kışıyi 49. Venedik Film Festivali'ne voltuyor. İsmene, Taxsim Night Park'ta • Kültür Servisi - Ya da Tiyatro."İsmene" adlı oyunu son kez 7,11 ve 14 mayıs tarihleri arasında son kez Taxım Night Park'ta sergileyecek. Yannis Ritsos'un Cevat Çapan tarafından dilimize çevrilen "Alışkanlıklarda Değişir"adlı kitabında yer alan uzun şiiri "İsmene". ünlü tragedya yazan Sophokles'in dikbaşhlığıyla tanınan kahramanı Antıgone'nin kızkardeşi İsmene'ninadını taşır. Ritsos bu şiirde, İs,mene'nin ağzından güç. kahramanlık, ün gibi kavramlan sorgularken, kahramanını yaşam ve gerçek olan üzerine düşündürtûr. Mitolojikbiröykü anlatırken, aynı zamanda Yunan yakın tarihıne göndermelervapar. Hüseyin Katıraoğlu'nun yönettiği oyunda ŞıdeAteş ve Zişan Üğurlu İsmene'yi canlandınyorlar. Festivalde program değişikliğj • Kültür Servisi - Uluslararası 9. Ankara Müzik Festivali. piyanist Verda Erman'm ani rahatsızlığı nedeniyle program değişıkligıyle başladı. Orkestra, açılış konserinde sevilen müzıkallerden bölümler seslendirdi. Festivali düzenJeyen Sevda Cenap And Müzik Vakfı Başkanı Mehmet Başman, açılışta yaptığı konuşmada Errnan'ın rahatsızlığından dolayı özür dileyerek. festivale katkıda bulunan Dışişlerive Kültür bakanlıklan ile TRTye teşekküretti. Burhan Uygur, umut bayrağını naftalinleyip gümüş kakmalı özelgardırobuna kcddırdı Çal söyle benim şarkınu sevdalı sesinle • Başında soluk yeşil kepi, son bir yıllık tııtku- su otomobilinin direksi- yonunun başında, sisli bir Boğaziçi sabahı, ara- mızdan apansız aynlı- verdi. Sık sık resmini yaptığı kaderin hoyrat bir darbesi ile... HAŞİM NUR GÜREL Sonuna kadar bir sevda ada- mıydı; iki gün önce gitmekten söz ettiği Antalya kıyılanna ulaşamadı ne yaak ki; başında soluk yeşil kepi, son bir yıllık tutkusu otomobilinin direksi- yonunun başında sıcak, nemli, sisli bir Boğaziçi sabahı onun duyarlı, coşkulu varlığı apansız aramızdan aynlıvcrdi, sık sık resmini yaptığı kaderin hoyrat bir darbesi ile... Oysa aynı gün sırtüstü resim çahşmak istediğinden, Sevim- ce'de buluşmak üzere sözleş- miştik ve o son konuştuğumuz pazartesi günü koca Amerikan arabasınm direksiyonunda ile- rideki meydanlıktan dönüp hızla önümüzden geçip gidişı- nin bir veda töreni olduğunu o an kim bilebilirdi ki? Türk resminin son yirmi yılı- nın tartışmasız en önemli iz bı- rakanlanndan biri olan Burhan Uygur'un bir Karadeniz kö- yünde 52 yıl önce başlayan ya- şam öyküsü İstanbul'un bir İcö- şesınde ne yazık ki sona erdi. Burhan için çok şey söylene- bilir. Ancak kim ne derse desin Burhan az rastlanır canlıhkta bir insan. usta bir ressam ve ya- kınlan için iyi bir arkadaştı. İnce duyarlılıklan yakalar ve resmederdi, sergi adlan ve re- sim adlan şiirsel tatlar içerirdi. şairlerle arkadaşü, onlann ki- taplannı resimler, "Bilıtis'in Şarkılan"ndan yaşamın özsu- yunu emer, Can Yücel'in. Tur- gay Gönenç'in, Gülseli İnal'ın dizelerinır resimleri ıle selam gönderirdi. L ygur'un üzerlerine resimler yaptığı kapılar. belki de kendine özel bir "Mahşer Günü" tablosuy- du. Uygur, ahşap kapılar!" üsfüne çizdiği martılar, dansözler, ayı ovnatıcııan, yaşamla ölumün iç içe geçmesini simgeleyen cenin benzerifigürleriedüşsel bir dünyayı yaıtsıtmaya yönelmişti. Burhan Uygur belki istedi- ğince değil, ama elinden geldi- ğince gönlünce yaşadı. resim yaptı, yaşadığını resmetti, res- rninde yaşadı, resmettiğiru ya- şamaya çaüştı. Sırasında "Sıfı- nn Düğümünü" düşündü, sı- rasında "'Gezginci bir ruh" ol- du, sırasında "Ruhunun karan- lıklannda inciler aradı" veya "Bedbaht kargalarla" dertleşti. Kansını, oğlunu. başka sev- diklerinı, mayrr.ununu, köpeği- ni. saatlerinı, heykellerini, so- basını ve canlı cansız kıymet verdiği her şeyi resmetti, ama hepsine kendine özgü büyülü bir ruh ve pentür tadı katarak. Canı çektiği zaman rakı sof- rası arkadaşı ozanlann, işi düş- tüğû zaman resim sattığı müşte- rilerinin ve iş yaptığı galericile- rin portrelerinin yanı sıra Üs- küdar Bitpazan'ndaki kadim dostu flyas Usta'nın da portre- sini yaptı. Bu portrelerin bazı- lan son dönem Türk resminin en başanlı portre örneklcri sayılabiliı. Kimi resimlerinde "Kader"- in peşine düştü; iskambil falı açan kadınlarla gelcceğıru gör- meye çahştı. Yoluna çıkan eski çerçevelerde, eski tepsilerde "Kunduracılar", "Cehennem Kraliçeleri", "Uzakdoğu'nun Resim Ustalan" resmedilip can buldular. Ve nihayet Kirişçi Sokağı'n daki eski evinin o küçük atölye- sinde "Evrak-ı metruke'sini resmettiği veya "Günah çıkart- tığı" o koca 4 kapı, Burhan Uy- gur'un kendine özel "Mahşer Günü" tablosu idi belki de... Beyazın, siyahın, kobalt ma- visinin, morun, kırmızının, gri- nin ağırlıklı veya beraberce kul- lanıldığı, resimsel dengelerin ustaca kurulduğu sayısız, yapı- ta atılan "Burhan" imzası özel- likle son on beş yılda çok kişiye resmi sevdirdi, resim aldırdı. Anlık duygulan ile gözlemledi- ği çevresini işlediği resimleri için istediği fıyatlarla hep gündem- de kaldı ve resim piyasasının oluşmasına önemli katkılan ol- du. Bu kadar taze yitinlmış bir dost için yazmak ne kadar güç- müş; bu zor görevi tamamla- maya çalışırken gözlerimin önüne yine çeşitli "Burhan Uy- gur" resimleri geliyor: Hz. İsa Eminönü Meydanı'nda, Anne- sinin ölümü, Ayvalık Resimle- ri, Atölyem-Çilehanem, Baba- kale Resimleri, Gramafonlu, Marülı, Kuklalı resimler, Vic- dansız Helen'in resmi, Can Yü- cel'in portrderi, Vesile'nin portreleri. Simsiyah bir fon üzerine, fo- nu silerek gerçekleştirdiği bir oto-portresinin çevresine yaza- rak kendini tanımladığı onun kelımelen ile bu yazıyı noktala- mak istiyorum: "Kendini unutan bir >azın hüzün dolu bakışlannın altında Mahmutpaşa işi mor kürküne sanlmış. umut bayrağını nafta- linleyip gümüş kakmah özel gardırobuna kaldıran Burhan Bey'den" herkese elveda... Yazuıın başhğı, Burhan Uygur'- un 1988 larihli bir resminin alt- yazısından alınmıştır. PORTRE I BURHAN UYGUR Yaşam ve olum 194O'ta Tirebolu'da dünyaya gelen Burhan Uygur, 1961-69 arasında İstanbul'da Güzel Sa- natlar Akademisi'nde önce Nn- rullah Berk sonra Bedri Rahmi Eyuboğlu atölyelerinde okudu. 1970'te Avusturya hükümeünin bursuyla Salzburg Yaz Akade- misi'nekatıldı. 1980'lerde Can YüceTin Rengârenk, Ahmet Oktay'ın Sürgün ve Gülseli tnal'ın SuLara Gömülü Çağn adlı şıir kitaplannı resimledi. 1968de Çağdaş Ressamlar Cemiyeü Yıün Genç Sanatçısı Jüri Özel ödülü'nü, 1976'da İstanbul Devlet Resim ve Heykel Müzesi Açıkhava Sergisi ödul ve mansiyonlannı, 1978'de Sedat Şimavi Vakfı Görsel Sanatlar Ödülü'nü ve I988'de2. Uluslara- rası Asya-Avrupa Bienali İkinci- lik Ödülü'nü kazandı. 1960-70 dönemifigüratifeğilimleri içinde önemli bir yeri olan Uygur, re- simlerinde süreklilik kavTamı üs- tündeçokdurdu. Çoğu kez iç dünyasının geç- mişini, bugününü ve geleceğini iç içe işleyerek süreklilik ve bitme- mişlik duygusunu vurguladı. Son dönem çalışmalannda sü- reklilik kavramıru yaşam-ölürn- ölümsüzlük çevrimı içinde işJedi. Can Yücel'den Burhan Uygur'a Yiğitleme Bu herif karnabahar değil Karnı güneş... Bu herif ressam! Antik AŞ ve Maçka Mezat'ınmüzayedeleri bugün SvvissotelveThe Marmara'da 2 müzayedede 450 eser aheı önünde • Antik AŞ'nin Swissotel The Bosp- MAÇKA MEZATIN u ~ ~'" 1 : —"- EN PAHALI5 ESERİhorus'taki muzaye- desinde 200 Türk res- mi satışa sunulacak. Antik AŞ müzayede- sinde bu hafta yitir- diğimiz Burhan Uy- gur'un 3 yapıtı da var. Maçka Mezat'ın The Marmara Tak- sim'deki müzayede- sinde ise Osman Hamdi Bey'in 'Çeş- me Başında' adlı tab- losu 225 milyon lira açılış fıyatıyla satışa çıkanlacak. Kültür Servisi - Bugün İstan- bul'da iki müzayede birden ger- çekleştirilecek. Koleksiyonerler ve müzayede meraklılan bugün saat 14.00'teSvvissotel'de Antik AŞ'nin müzayedesine katıldık- tan sonra saat 16.00'da The Marmara Balo Salonu'nda Maçka Mezat'ın müzayedesini izleme olanağı bulacaklar. Antik AŞ'nin bugün düzen- Ienecek 145. müzayedesinde 200 Türk resmi satışa sunula- cak. Turgay Artam'ın yönete- ceği müzayedede 35 sanatçının 200 eseri yer alacak. Bazı çağdaş heykellerin de yer alacağı Antik AŞ müzaye- desinde Türk resim sanatının öncülerinden Şeker Ahmet Pa- şa'nın (1841-1907). 1972'de yi- tirdiğimiz Şeref Akdik'in. halk resmi alanındaki ilginç araştır- ma ve incelemeleriyle de tanı- nan Malik Aksel'in (1901- 1887). Avni Arbaş'm, H. Veah Bereketoğlu, Sabri Berkel, Nu- rullah Berk. Cihat Burak, Şefık Bursalı, Üsküdarlı Cevat. Ci- vanyan, Mahmut Cûda. İbra- him Çallı, Ali Avni Çelebi. Şev- ket Dağ. Cevat Dereli, Abidin Dino, Refık Epikman, Turan Erol. Bedri Rahmi ve Eren Eyuboğlu, Hamit Görele, Ne- şet Günal, Nedim Günsür.Ha- Osntaa Hmtö Bey / Çeşme Başmâa / 225 milym TL Toğraiı gömüş leğeoSnrik / 80 mityon TL Nazna Ziya / Bahar • 75 milyon tL H. Vedh Bereketoğlu / Eyûp'tm 145milyon TL Boyrric-uHâmayon///. Mahmuttttğrdıi4Qmüyon TL ANTÎKAŞ'NÎNEN PAHALI 5 ESERİ Ntaas Ziya/ Park 1125mityon TL Hoea ^1 Roa/ Sapanca Göiûj 125 milyon TL forafciın ÇaHı / Ada'da Gezinii; JOmıfym TL tbrasim Çallı / Mmoiyalar / 6Ömilvon TL HaSiPaş» IKuranOkuyanKadm '55milyon TL JCasparov'un rakibi İngiliz Short ya da Hollandalı Timman olacak Satrançta Rııs tekeli kalkıyor mu? Kültür Servisi - Gelecek yıl Los Angeles'ta yapılacak Dünya Satranç Şampiyonlu- ğu karşılaşmasında. unvanı eünde tutan Garri Kaspa- rov'un rakibi ya 27 yaşındaki İngiliz büyükusta Nigel Sbort olacak ya da 40 >aşındaki Hollandalı büyükusta Jan Timman. Çok uzun yıllardır ilk kez eski Sovyetler Birliği, yeni Bağımsız Devletler Top- luluğu'ndan Anatoli Karpov unvan karşılaşmasında ma- sanın başında olmayacak. İspanya'nın Linares kentinde 40 yaşındaki eski şampiyon Karpovu 6-4 yenen Nigel Short, Los Angeles'ta Kaspa- rov'un karşısma oturabilmek için Timman'la mücadele edecek. Gelecek yıl Los Angeles'- taki unvan karşılaşmasının galibi aynı zamanda 4 milyon dolann da sahibi olacak. Nigel Short. Linares'ıeki karşılaşmanın son oyununda Karpov'u trajik bir yenilgıye uğrattı. 40. hamleye kadar son 12 hamlesini 3 dakikada oynayan Karpov, Short'un vezirini aldı, ama bunun be- delini çok ağır ödedi. 40. hamlede Short'un bir piyon atağı kar^ısında pozisyonu tam yanm saat inceleyen Kar- pov. kurtuluş yolu olmadığını görünce ovunu terk etmek zo- runda kaldı. Short, Karpov ile aynayacağı karşılaşmadan önce Linares'te gazetecilere yaptığı açıklama- da, "Buraya yalnızca iyi bir mü- cadele \ermeye gelmedûn. Bu- raya ka/anmava geldım" de- mişti. Uluslararası Satranç Fede- rasyonu'nun, turnuva sonuç- lannı değerlendirerek verdiği Uluslararası Usta unvanını 15 yaşında alarak bu unvanın en genç sahibi olan Nigel Short, ertesi yıl okulunu bırakarak kendini bütünüyle satranca vermişti. İlkgençüğınde basgi- tar çalan ve pop yıldızı olmayı hayal eden Short. şimdi Muhafazakâr Parti üyesi vj "Dünya şampiyonJugunu ka- zandıktan sonra" siyasete atıl- mayı tasarhyor. Maçka Mezat'ın müzayedesinde tuğralı gümüş leğen ibriğin açılış fiyatı 80 milyon lira. Antik AŞ müzayedesinde ise tbrahim Çailı'nın 'Manol> alar'ı 60 milyon lira açılış fiyatıyla altcısını arayacak. Maçka Mezat ise bugünkü bahar müzayedesinde koleksi- yonerlere. antikaseverlere Türk resminin öncülerinden, en bü- yük ustalanndan. müzeci. res- sam. arkeolog Osman Hamdi Bey'in 'Çeşme Başında' adlı eseri ile' birlikte. natürmortlan ile tanınan Süleyman Seyyid'in Ût Paşa, Nuri İyem, Faik İzer, •J Baha ,r Nergisleri ve Meyveler; Naci Kalmukoğlu. M. Ali La- 4 e s e n h bır_başyapıtınıLNazmı ga, Fikret Mualla, Elif Naci, Hikmet Onat, Orhan Peker, Hoca Ali Rıza. Eşref Üren, Sa- mi Yetik, Turgut Zaim ve Naz- . mi Ziya'nın tablolan da yer ali- Kadınlar. Kız Kulesı ve Bogaz yo r ıle istanbul konulu bir koleksı- >onunu. Fikret Mııalla'nın "So- Öte yandan, geçen çarşamba kak. bar ve voMnalar" konulan- günü yitirdiğimiz ressam Bur- nı ıçeren en seçkin eserlerinden han Uygur'un üç tablosu da oluşan bir tablolar grubunu. Antik AŞ'nin bugünkü müza- Celılc Hikmet'ın "nü'lennı. İb- yedesinde. Uygur'un 1970 ta- rahim Çallı. Şevket Dağ. Sami rihli 'Ömrüm Kır Çiçekleriyle'- Yetik. Sami Boyar. Adil Do- si. kanşık teknik bir tablosu ve ğançay. Ali Çelebi. Edip Hakkı 1981 tarihli Genç Kız' adlı pas- Köseoğlu, Güzin Duran. Abi- tel çalışması satışa sunulacak. din Dino, Necdet Kalav \e di- ğer sanatçılann eserlerini suna- Zija'nın. Hoca Ali Rıza'nın peyzajlannı. gerçek bir İstanbul sanatçısı olan Chanyan'ın do- kümanter niteliktckf 'Feraceli cak. Araştırmacı, yazar Dr. Rıfat Osman'ın Edirne Sara>ı ve Edirne Evleri adlı eserlerindeki çizimlerin orijinalleri ve harita koleksiyonerlerinin ilgısini çe- kecek 1716'da basılmış ünlü ha- ritacı Johann Babtist Homan'- ın renkli (Grosse Atlas) Os- manlı İmparatorluğu, aynca Dar-ül Harb haritası ve diğerle- ri, gravürler, haüra mendilleri, Şehbal Dergisi (100 sayı-4 cilt), Malumat Dergisi (56 sayı-2 cilt), el yazması Kuran'ı Kerim- ler, değerli tuğra hatlar, saUşa sunulacak. Bunların yanı sıra Osmanlı hanedanına mensup saraylı bir aileye ait yıldız, beykoz ve bo- hem işlerinin en seçkin en ender örnekleri, tombaklar, harikula- de tezhibli Sultan II. Mahmut (1808-1839) ferman, Sultan I. Ahmet e (1603-1617) kadar inebilen hepsinin ayn ayn ko- leksiyon özellikleri olan tuğrab gümüşler. kahve ibrikleri, tatlı- lıklar, leğen ibrikler, imzalı Tophane kahve takımlan, teks- tıller, Selçuk bronz objeler, er- ken Çanakkale işi tekke man- galı, testiler, küpler. Eser-i İstanbul sedef. bağa ve fıldişi kakmalı rahle ve ma^alar, ünlü Faberge şef sanatçılannın yapı- mı Rus gümüşleri. Galle. Da- um Nancy, Legras, Lalik imzalı camlar Maçka Mezat'ın bu- günkü müzayedesinin parçalan arasında. Topkapı Sarayı bilgisayarlaşıyor Kültür Senisi - Topkapı Sa- rayı, bilgisayar teknolojisiyle gelecek kuşaklara görsel olarak tanıtılacak. Topkapı Sarayı'run tama- men görsel, işitsel ve metinsel öğeler kullanılarak klasik an- lamda arşiv ötesi bir analiz or- tamı yaratıldı. Mimarlardan sosyologlara kadar her meslek grubundan saray ile ilgili olan herkese görsel ağırlıklı bir ince- leme ortamı sunacak olan bu proje, Apple teknolojisi ile ger- çekleştirildi. Birçok fılme. ro- mana ve diğer görsel sanatlara konu olmuş Topkapı Sarayı, 15. yüzyıldan günümüze kadar, yapı itibarıyla çeşitli değişiklik- lere uğradı. Tüm bu değişiklıkleri göz önünde bulundurarak, bugün- kü mimari gelişimi görselleşti- rebileçek bir projeyi Mimar Si- nan Üniversıtesi Bina Bilgisi Bölümü Araştınna Göre\lisi Oğuzhan Özcan hazırladı. Öz- can'ın"Bilgisayar Grafiği ve Topkapı Sarayı" adlı konfe- ransı 8 Mayıs cuma günü saat 13.30'da Mimar Sinan Cnivcr- sıtesı Odıtoryumu'nda. W 0 R L D U R K I 5 H S £ R V I C £ 5 E C T I 0 N BBC V/ortd Service invites applications for the post of Rodio Joumolist/Producer in rhe BBC's Turkish Service, in Bush House, London. To apply for the job, you will need Turkisrı as your first language, education to university level or equivalent and an excellent knowledge of English. Also required ore journalisfic experience, a good microphorte voice and a tdorough knowledge of internotional current affoirs. Essenfiol too is ihe ability to translate from English into Turkish both accurately and witfı speed, producing iively and \ournal't$ik scripts to the BBC editorial standards of objectivity and impartiality. You will be required to use a compufer and lceyboard skills are necessary. It is a challenging job, which involves many aspects of radio broadcasting including production of programmes, live presentation and writing/translating, in a stimulating and rewarding atmosphere with highly professional and motivated colleagues. The successful candidate will be offered a short-term contract on a salary starting from £19,896 per yeor, plus an a!lowance of £1,500. Accommodation assistance is poid on arrival. Please send a detoiled Curriculum Vitoe in English only, setting out your full biographical details including your education and work experiencetodate and quofing reference number 9882 to: Recruitınent Office, BBC WoHd Service, Bush House, Room 111 NE VVİng, Strand, London VVC2B 4PH, and enclose an unstamped sdf-oddre$sed envelope. Appfcatian must arrive by Friday 5(n June 1992 of the hiest. • • • * * • • * BBC World Service also invites applications from candidates with the above qualifications but who are also Huent in one or more Turkk Languages Please send your hıli Currkulum Vıtae ın Englishtothe same address quoting reference number 9945.