Katalog

te 8ŞUBAT1992CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Çağlar yılın işadamı • Ekonomi Servisi - Mahmutpasa ve Sultajıhamam esnafı, İstanbul Ticaret Oda&ı'nda düzenlenen törenle Devlet Baka_nı Cavit Çaglar'a "yılın işadamı" plakerti verdi Çağlar, odul töreninde yaptıgı konuşmada, vergi affı için meslek kunıluşlanndan gelen öneriyi hükümetin yasalaştırarak bir vergi banşı sağlamak istediğini söyledi. Yflzd« 70 enflasyon olan yerde vergi ödenemeyeceğini, bunun sıkıntısını ödeyenin bildiğini söyleyen Çağlar, "Maliye araçlannın yol kesmesini hazmedemiyorum. Sanayici ve işadamı kaçakçı değildir" dedi. Çağlar, işadarnlarına, çek-senet sorununu birlikte çözme çağnsında da bulundu. Vergi affı tartışması • AJVKA (Ankara) - ANAP Milletvekili Adnan Kahveci, SHP'yi vergi affı konusunda tehdit ederek "Siz bize karşı hayali ihracatı meydanlarda nasıl kullandıysamz, biz de bu vergi affını 100 misli aleyhinize kullanacağız. Peşin haber verelim" . dedi. Adnan Kahveci yaptığı yazılı T açıklamada, vergi affından DYP'nin . faydalanacağını, SHP'nin ise zarar göreceğini savundu. Kahveci, 1 "DYP'nin affı niçin çıkardığıru tahmin | ediyomm, ama SHP bunu niçin ' destekliyor?" diye konuştu. TOBB'den öneri | • CUMHURİYET (Tekirdag) - TOBB Başkanı Rona Yırcalı, ı Turkiye'de iktisat politikalannın güvenilir bir temele oturtulabilmesi için ek olarak bir Hazine programı ve fon programının da ortaya konulması gerektiğini bildirdi. Yırcah, Körfez krizi ve Yugoslavya olaylan yanında, seçim sürecinin oluşturduğu iç tesirlerin de ekonomiyi durgunluğa sürüklediğini kaydederek "Bu şoklar ülkede makro dengeleri alt üst ettiği gibi raikro dengeleri de ağır şekilde bozmuştur" dedi. Asil Nadir davası İ • AA (Londra) — KıbnsL Türk işadamı Asil Nadir'in, Polly Peck kayyımJannca aieyhinde açılan 378 • milyon sterünlik tazminat davasmın, hakkındaki cezai dava sonuçlanıncaya kadar ertelenmesi isteği lngiliz Yüksek Mahkemesi'nde reddediJdi. Nadir, geçen ay yüksek mahkemeye basvurarak tazminat davasıyla ilgili sunacağı delil ve açıklamaların hakkındaki ceza davasını olumsuz yönde etkileyebileceğini ileri sürerek tazminat davasının ertelenmesini talep etmişti. Bu arada, geçen yıl iflasına karar verilmesinin ardından Asil Nadfr'in Londra'nın lüks Mayfair semtindeki evine geçen hafta el konulduğu bildirildi. Seyrlikotomobiller • Ekonomi Servisi - TÜ Y AP tarafından Otomobil Ithalatçılan I>erneğı ile ortaklaşa düzenlenen 4. İstanbul Uluslararası Otomobil Fuan bugûn açıhyor. TÜYAP İstanbul Sergi Sarayı'nda açılacak fuarda, dünyaca ünlü markalann son model otomobilleri sergilenecek. Otomobil donanım ve aksesuarlan ile alarm sistemlerinin de yer alacağı fuarda, ' mankenler Esin Moralıoğlu ve Yasemin Koşal, otomobillerin tanıtımlannı yapacaklar. Börokrasideatamalar • ANKA (Ankara) - Denizcilik Bankası E>eniz Nakliyatı TAŞ Genel Müdürü ve a Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer Akkaya ile Türkiye Taşkömûrü Kurumu Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanı Zekâi Akcan görevden alındı. YerlerinedeTahir İlker . GülfıdanileÖzerÖlçeratandı. AtePko'öan Ik somon •AA (Ankara) - Alarko Holding'in •' şirketlerinden Alnor Genel Müdürü Vedat Alaton, Sinop'un Ayancık ilçesi Ustaburnu limanında denizde kurulmuş pilot kafeslerde ilk parti yavru somon balığını yetiştirmeye başladıklannı söyledi. Alaton, " Alnor'un ürettiğı yavru somon bahklan, balık çiftlikleri teknik ve idari bakımdan yeterli olan girişimcilere 92'nin sonbahanndan itibaren satışa sunulacaktır" dedi. Altın Rehber'in kampanyası • fstanbul Haber Servisi • Altın Rehber'in Turkiye çapındaki abonelerine yönelik düzenlediği, 'Altın Kampanya'nın ilk çeküişi yapıldı. Tokat'ın Turhal ilçesinden Nurdan Toraman adlı lise öğrencisi beyaz eşya seti kazandı. Aynı çekilişte 21 abone daha telesekreterli telefon, kampanyaya başvuran ilk bin kişi ise seyahat çantası kazandı. Altın Rehber yetkilileri, yoğun ilginin gösterildiğini belirterek çekilişlerin surduruleceğini söylediler. Yabancı sermaye • ANKA (Ankara) — Yabancı sermaye yatırım izinlerinin tutarı geçen yıl 11 trilyon 925 milyar liraya ulaştı. Bu yatınmların 62 bin 278 kişiye iş yaratması öngörüldu. Yatırım izinlerinin 8 trilyon 671 milyar liralık bolumü imalat sanayiine yönelik oldu. tmalat sanayüni 2 trilyon 871.9 milyar lirayla hizmetler, 363.3 milyar lirayla madencilik ve 18.8 milyar lirayla tarım sektörleri izledi. Demirel hükümeti F16 ve helikopter ihalesini kime verecek? Havada 23 tnlyonluk savaşEkonomi Senisi -Türk Hava Kuvvet- leri'nin satın alacağı 2. parti F-16'larla Kara Kuvvetleri'nm almayı planladığı 200 adet helikopter için üreticı firmalar arasındaki rekabet tüm hızıyla sürüyor. Toplam 4 milyar dolarlık (yaklaşık 23 trilyon lira) bu programda F-16 uçaklan- nın General Dynamics fırması tarafın- dan üretileceğine kuşku yok. Ancak uçak motorlannı, 160 adetlik ilk parti için üre- ten General Electnc mi yapacak, yoksa yine F-16'lara motor üreten Pratt and whitney mi? Helikopter ihalesinde ise Amerikan Si- korsky ve Bell fırmalanndan Fransız Ae- rospetial'e, Alman MBB'den İtalyan Au- gusto'ya çeşitli büyük şirketler ve aynca General Electric'ten Pratt and Whit- ney'e, Aüison'dan Turbo Meca'ya deği- sik kuruluşlar ve bu kuruluşlann Tur- kiye'de bağlantıda olduklan Koç gibi ENKA gibi Kutlutaş gibi büyük grupiar var. Yani rekabet çok yönlü. tkinci parti F-16'lar ve helikopter iha- leleriyle ilgili son sözü Başbakan Süley- man Demirel söyleyecek. Demırel'm Amerika zıyaretirun ardından salim ka- fayla bu konunun aynntılannı öğrenece- ği ve F-16'larla ilgili karann 1 ay içinde. helikopter ihalesıyle ilgili karann ise en geç 2 ay içinde sonuçlanacağı belirtiliyor. Amerikan General Electric fîrmasının askeri uçak motorlan bölümünün Baş- kanı Robert Turnbull ile General Elect- ric Türkiye direktörü Erkut Yucaoğlu, önceki gun İstanbul'da düzenledikleri basınla sohbet yemeğinde, "F-16'lann 160 adetlik ilk partisinin motorlannı biz yapıyoruz. 80 adetlik ikinci partiye de ta- Iibız. Helikopterlerin motorlannı da yap- mak istıyoruz. Zaten helikopterlerde kullanılan motorlar, bugün yıne Tür- kiye'de hafıf nakliye uçaklan CASA'lar içm ürettiğimiz motorlann aynısı. Yani bu işte de deneyimimiz var. Aksama hiç olmadı" mesajını verdiler. Demirel'in ABD ziyaretı öncesinde Türkiye'ye gelen General Electric Askeri Uçaklar Bolüm Başkanı Robet Turn- bull, 160 adetlik ilk F-16 ihalesini 1984'te aldıklannı, hemen ardından Eskişehır'de motor üretmek üzere TUSAŞ fabrikasını kurduklannı, fabrikada ortaklık paylan- nın yüzde 35 olmasına karşın (gensi Türk resmi kuruluşlannın) yönetimın tümüyle F-16 motorlan için General Electric ve Pratt and VVhitney şirketleri devrede. kendilerinde olduğunu belirttikten sonra "Türk işçilerinden çok memnunuz. Eski- sehir'deki fabrika 1987'de ilk motoru uretti. Aradan çok uzun zaman geçme- miş olmasına rağmen bugün ABD'deki fabrikamızın standartlannda üretim ya- pıyor. TUSAŞ'ı dünya standartlannda bir tesis yapacağız" dedi. Uçak ve uçak motoru üretiminin çok uzun bir süreç olduğunu, bu konuyu so- nuçlandınncaya kadar yapılan eörüşme- lerin de çok uzun sürdüğünü diîe getiren Turnbull, "Türk yetkilıleriyle 1,5 yıldır görüşüyoruz. Ama imzalar atıldığında 15-20 yıllık işler söz konusu" dedi. Turn- bull'dan öğrendiğimize göre rekor görüş- me Kore ile yapılmış ve pazarlık ve ikna süreci tam 4,5 yıl sürmüş. Rakiplen Pratt fırrand VVhitney fîrması da tüm bu pazarlık- lann, tabii Türkiye'deki pazarlıklann içinde de alabildığine var. GE ve PW'nin yormuş. dünyanın çeşitli ülkelerinde yürüttükleri rekabette örneğin Japonya'daki görüs- meler 2 yıl sürmüş ve isi GE almış. Kore - de 4,5 yıl süren müzakerelerden sonra iş PW'ye yerilmis. Amerikan Hava Kuv- vetleri'nin uçak motorlannı 1983 yılına kadar sadece Pratt and NVhitney fırması yapıyormuş. 1983'te General Electric'in de yapmasına izin verilmış ve o tarihten bu yana geçen 8 yıl sonunda bugün Ame- rika Hava Kuvvetleri'nin askeri uçak motoru gereksinmesinin yüzde 70'i GE tarafından karşılanıyormuş. Bu arada ABD'de yeni üretilecek olan F-16'lar için gerek GE'den, gerekse PW'- den yeni motor tipi üretmelen ıstenmiş. GE'nin ürettiği motor 1600 saatlik dene- me uçuşunu tamamladığı halde, PW'nin- ki 120 saatte kalmış ve 9 aydır bu yeni motorlann havalanmasına ızin verilmi- Kartelebağımsız denetinıtDRts ADtL (tstanbui) - Sanayi ve Ticaret Bakanhğf nca hazırlanan "Anti Kartel Yasa Tasansı"nda ağırlık olarak Yngiliz modelinin örnek alındığı belirtildi. Tasanyla bağımsız bir "Kartel Kurulu"- nun oluşturulacağı, kartel soruşturmasının ve nihai karann bu ku- rulun yetkisinde olacağı bildirildi. ,;„... „.„ „._,, "Piyasayı kontrol eden bırkaç büyük firma, fıyatlan diledıkleri gibi belirliyor" şeklindeki şikâyetler üzerine Türkiye'de uzun zamandır hemen her dönem günde- me gelen, ancak bir türlü çıkmayan "Anti Kartel Yasası" DYP-SHP koalis- yon hükümetince de ele ahnmaya baş- landı. Sanayi ve Ticaret Bakanhğı'nda bir grup uzman tarafından başlatılan ve An- kara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğre- tim üyelerinden Prof. Dr. Nurkut Inan'- ın danışmanhğını yaptığı çalışmalarda ağırlıklı olarak İngıltere'de uygulanan yasamn örnek ahndığı öğrenildi. Tasan- ya göre, kartel konusundaki araştırma, soruşturma ve karar verme yetkisi bağımsız bir kurul tarafından kullanıla- YEPYENİ BİR SERMAYE PİYASASIYE BORSA YATIRIMCIYA, ESNAFA, GİRİŞİMCİYE YENİİMKANLAR SPK BAŞKANI M.ŞÜKRÜ TEKBAŞ ANLATIYOR: • BORSA'DA YATIRIMCI NASIL KORUNACAK? • ESNAFA YENİ ÇÖZÜM: "ALACAĞINI SAT, BORCUNDAN KURTUL." • ARACI KURUMLARA YENİ DÜZEN. • BORSA ACENTALARLA TÜRKİYE'YE YAYILIYOR. • GAYRIMENKUL YATIRIM FONU YOLDA. • BANKALARA RAKİP GELİYOR. • ALTIN VE PAMUK BORSASI KURULUYOR. "İHRACATA YENİ ELBİSE" EXIMBANK GENEL MÜDÜRÜ AKIN İLKİN ANLATIYOR "HIZLI VE UCUZ" KONUT TOPLU KONUT BAŞKANI YİĞİT GÜLÖKSÜZ "FORMÜLÜ'NÜ AÇIKLADI HANGİ SEKTÖR DAHA CAZİP? 91'DE YATIRIM TEŞVİKLERİ NASIL DAĞILDI? YATIRIMCILAR DİKKAT! ARÇELİK, DÖKTAŞ, KOÇ YATIRIM, TELETAŞ, ADANA ÇİMENTO (A), ALARKO HOLDİNG, ECZACIBAŞI YATIRIM HİSSELERİNİN GELECEĞI KEPEZ ELEKTRİK, OTOSAN, VAKIF LEASING HİSSELtRlNDEN ÖZEL HABERLER. • DİKKAT: "PARANIN YÖNÜ'NÜ OKUMADAN YATIRIMA KARAR VERMEYİN ! • İSLAMİ BANKALAR ORTA ASYA YOLUNDA. • SOMON ALTIN YUMURTLAMIYOR. • REKLAMCILAR: "ÖZEL TV'LERİ BESLEYEMEYİZ". • KORKUT BORATAV: -ÖZELLEŞTİRME İDEOLOJİKTİR". • OTOYOL İHALELERİNDE YOLSUZLUK OLDU MU? • SOVYET FİZİKÇİ: "ÇERNOBİL TİPİ 15 SANTRAL HER AN PATLAYABİLİR". • FUHUŞ SEKTÖRÜNÜN EKONOMİSİ... BU HAFTA EKONOMİK PANORAMA'DA M0RAMA cak. Ancak, kurulun ne şekilde oluştu- rulacağı, kimlenn bu kurula gireceği ko- nusu kesinlik kazanmadı. Son günlerde, çahşmalann ağırlık noktasını "Kurul si- vil toplum temsilcılennden mi, kamunun temsilcilerinden mi oluşsun?", "Her iki kesimın temsilcileri birlikte yer alırsa ağırlık hangi tarafa verilsin?", "Sivil top- lum temsilcileri tanımı kimleri kapsaya- cak?'", "Üreticiler kadar, tüketicilere de kurulda yer verilecek mi?" sorulanna yanıt aramak oluşturuyor. "Rekabeti Sınırlayan Anlaşmalar ve Uygulamalar Hakkında Kanun" adıyla hazırlanan ve kısaca Anti Kartel Yasası olarak bilinen yasa ile sek- tör bazında rekabeti ortadan kaldıran Tıyat anlaşmalannın önlenrnesi amaçlanıyor. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşar Yardıması Ersen Yavuz, geçmiş dönemlerde de Anti Kartel Yasası için ban çahşmalar yapıldığına ışaret ederek, "Bu çahşmalar neden sonuçlandınlmamış, yürür- lüğe neden girmemiş bile- miyoruz. Ama bakanlık arşiv- lerinde klasörler dolusu çalış- ma örnekleri var" dedi. Sanayi ve Ticaret Bakanı Tahir Köse de, konuyla ilgili sorulanrruzı yanıtlarken, ta- sannın mart ayına kadar son şeklini alacağını ve kendisinin de bakanlar kuruluna suna- cağını belirtti. Edinilen bilgiye göre, iki-üç firmanın piyasanın büyük bölümünü kontrol ettiği "oto- motiv", "lastik" ve "plastik", kartel iddialanna en fazla mu- hatap olan sektörlerin başın- da geliyor. Yolsuzluk dosyaları sıra sıraAA (Ankara) - Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na bağlı TÜGSAŞ'da, Devlet Eski Bakanı Mustafa Taşar'ın 380 milyon liralık şahsi posta pulu giderini, bu kuruma fatura et- tiği' iddiasını kapsayan yol- suzluk dosyasının yargıya in- tıkalinden sonra, Taşar döne- mine ilişkin 2 ayn dosya daha hazırlandığı bildirildi. TÜGSAŞdosyası AA muhabinnin bilgi aldığı kaynaklar, yolsuzluk ve suiis- timal iddialannın, TÜGSAŞ'- ın Mesut Yılmaz hükümeti sı- rasında bağlı bulunduğu Dev- let eski Bakanı Mustafa Taşar dönemine ait olduğunu, bu id- dialann, bazı özel harca- malann söz konusu kuruma fatura edilmesi ve özel sektöre verilen gübre bayiliklerindeki kayırma iddialannı kapsadı- ğını ifade ettiler. Yetkıhler, teftiş kurul- larının çahşmalannı tamam- lamalan sonrasında, dosya- lann, pul olayında olduğu gibi yargıya intikal ettinleceğini belirttiler. EKONOMÎDE KULÎS Doğuş'un cirosu7,95 trilyon MERAL TAMER Ayhan Şahenk'in sahibi bulunduğu Doğuş Grubu şirketlerinin 1991 yılı ci- rosu 8 trilyon liraya dayandı. Grup içinde yer alan Garantı Bankası, Kör- fezbank, Garanti Leasing, Hollanda'- daki banka United-Garanti ve AGF Si- gorta'dan oluşan mali kuruluşlann bu ciro içindeki paylan 5 trilyon 926 mil- yar lira. Doğuş lnşaat, Filiz Makarna, Genoto Pazarlama, Genoto tmalat gibi şirket- lerle Club Alantur ve Antur gibi turizm şirketlerinin de yer aldığı sanayi ve tica- ret gnıbunun 1991 yılı faaliyetlerinin toplam cirosu ise 2 trilyon 24 milyar lira. İki grubun toplamı 7 trilyon 950 milyar lira ediyor. Doğuş Grubu'nda yer alan toplam 20 şirketin 1990 yılı cirosu ise 4 trilyon 135 milyar liraydı. Grubun 1991 yılı faali- yetlerinde yüzde 100'e yaklaşan ciro artışı dikkati çekiyor. 15 bin kişinin çalıştığı Doğuş Grubu 1992 yılı için devreye girecek yeni şirketlerle birlikte 15-16 trilyon lira dolaylannda ciro ger- çekleştirmeyi hedefliyor. Ayhan Şahenk, 41 yıl önce iş hayatı- na müteahhithkle başlamış. lnşaat şir- ketleri ilk göz ağnsı. Doğuş İnşaat Gru- bu 1991'de gerçekleştirdiği 408 milyon dolarlık yaklaşık 1 trilyon 636 milyar lira ciroyla sanayi ve ticaret grubunun lokomotifi. lnşaat grubundan bu yıl 600 milyon dolarlık ciro bekleniyor. Doğuş Grubu'un Ortadoğu ülkele- rindeki müteahhitlik hizmetlerinden 90 milyon dolar alacağı olduğu belirtili- yor. Ayhan Şahenk şu sıralar yurtdışı ihaleleriyle pek ilgilenmiyor. Türkiye'- de ise Edirne-Kınalı, Pozantı-Tarsus ve Tarsus-Mersin karayolu inşaatlannı yürütüyor. Bu arada Doğuş Inşaat'ın sermayesi 300 milyar liraya yükselmiş- ti. Şahenk için "arsayı da bilir, borsayı da..." derler. Ayhan Şahenk'in banka- cılığı 1958 yılına dek uzanıyor. Yapı Kredi Bankası'na ortaklıkla bankacılı- ğa adımını atan Şahenk, Imar Bankası'- nı da alıp sattıktan sonra 1983'ten beri Garanti Bankası'na sahip. Daha sonra Katarlılarla birlikte kurduğu Körfez- bank'ın sermayesi önceki hafta yapılan Genel Kurul'da 50 milyar liradan 100 milyar liraya yükseltilmiş. Garanti Bankası'nın sermayesi de 600 milyar li- radan 1 trilyon 100 milyar liraya yük- seltiliyor. General Motors tarafından Türkiye'- de montajı yapılan Opel Vectra otomo- billerinin Marmara Bölgesi mümessili olan Doğuş Grubu, son olarak Doğuş Havacıhk adlı yeni bir şirket kurmuş. Birkaç küçük uçağa sahip olacak bu şir- ket hem Doğuş Grubu yöneticilerine hizmet verecek hem de benzeri dığer ha- vacılık şirketlen gibi piyasaya iş yapa- cakmış. Fransızlar Doğuş^usevdî Doğuş Grubu'nun Fransızlarla or- taklığı AGF Sigorta ile başladı. Fran- sa'nın önde gelen sigorta gruplanndan AGF, Doğuş'la ortak olarak kurduğu sigorta şirketinin ardından geçen gün- lerde AGF-Hayat'ın da temellerini attı- lar. Bir diğer deyişle ilişkılenni geliştiri- yorlar. Doğuş Grubu'nun Fransızlarla diğer ortaklığı ise gıda sektöründe. Fransız Neuhauser şirketiyle Doğuş Grubu'- nun Gebze'de ortak olarak kurduklan donmuş ekmek fabrikası DONE, otel- ler ve restoranlar için hijyenik şartlarda Fransız tara ekmek ve kruasan üretecek. Fransızlarla diğer büyük ortaklık Correfour'un ardından Fransa'nın bü- yük hipermarket zincirlerinin başında yer alan bir kuruluşla Doğuş'un ortak olarak kuracaklan hipermarketler. Doğuş Grubu hipermarket işini 2,5 yıldan beri düşünüyormuş. Çünkü dev- letle iş yapmak, taahhüt işleri, düzenli nakit akışına izin vermıyor. Oysa hiper- market işi, tıkır tıkır peşin para demek. 50 milyar lira sermayeyle kurulacak olan şirketin yüzde 36 hissesi Doğuş Grubu'na, gerisi Fransız hipermarket- çilere ait olacak. İlk mağaza, bu yıl sona ermeden Is- tanbul'da açılacak. Istanbul'da ilk etapta düşünülen 3 mağazadan birinin Şişli'de, diğerinin Metro'nun yakmla- nnda, üçüncüsünün ise Bostancı'da ku- rulması planlanıyor. 2500 metrekare asgari kapalı alanı olacak bu dev mağa- zalardan 6 yılda 19 adet açılması plan- lanıyor. Bu mağazalardan 4'ü Istan- bul'da, geri kalanı diğer illerde kurula- cak. Peugeotve Toyota neredeler? Devlet Bakam Tansu Çiller'in "Oto- mobil vergileri artacak" şeklindeki açık- lamasının ardından şimdi gerek yerli otomobilcıler, gerekse yabancı marka- lann ithalatçılan büyük bir merak ve yürek carpıntısıyla hangi vergilerin ar- tacağını bekliyorlar. Bu arada Fransız Renault fırmasıyla Türk ortağı Oyak grubu arasındaki an- laşmazlık hâlâ buzdolabında. Renault'- nun verdiğı 20 yıllık lisansın süresi yıl- başında doldu. Lisansın yenilenmemesine ve anlaş- mazlığın da sürmesine rağmen üretim devam ediyor. 1991 yılında 80 bin do- laylannda otomobil üreten Renault'- nun bu yılki hedefı, 105-110 bin adet düzeyıne ulaşmak. Koç cephesinde de, Tofaş'ta geçen yıl 100 bin adet olan kapasitenin bu yıl 125-130 bin adete yükseltilmesi bekle- niyor. Koç Grubu'nun Mazda ile ilgisi konusundaysa rivayet muhtelif. Koç'- un, Fiat'ın yani sıra otomobilde ortağı olan Ford, Japonya'da Mazda'nın yüz- de 25'ine sahip olduğu için Koç'la Maz- da arasında doğal bir akrabalık var. Bir görüşe göre Koç Grubu, Sa- bana'nın Toyota'sına karşıhk Japon Mazda'yı Turkiye'de üretmek istedi. Mazdacılar da bu ilişkiye sıcak baktı- lar. Çünkü Mazda, Turkiye'de kendine bir yer yapmıştı ve belki hızlı bir yatı- nmla Toyota'nın önüne geçmek de mümkündü. Ancak Koç Grubu bu or- taklıkta Mermerler'in de yer almasına karşıydı. Japon Mazda ise Turkiye'de adını Mermerler aracıhğıyla duyurmuş, Mermerler sayesinde satış yapmıştı. Mermerler'le ilişkileri iyiydi ve bu gru- bu saf dışı bırakmaya yanaşmadı ve Koç-Mazda işbirliği bu nedenle suya düştü. Koç Grubu'na yakm çevreler ise ıs- rarla böyle bir pazarhğın yapılmadığını belirtiyor ve "Biz sadece Japonya'da üretılen Ford'lann Mazda markasıyla Türkiye'ye ithal edilmesini istedik. An- cak Ford buna karşı çıktı. Avrupa'da kapasite fazlası var. Satamadığı otomo- bil var. Japonya'dan ithal etmemize izin vermedi" diyorlar. Bu arada yıllardan beri sakız olan Pe- ugeot konusu da yeniden gündernde. Fabrika Torbah'da kurulsun... Yok Torbalı'da değil, Zonguldak'ta kurul- sun da, Kömür Işletmeleri kapatılirsa işsiz kalacak olan Zonguldaklılara ek- mek kapısı olsun... Ancak deniyor ki Peugeot'nun yatınm yapması bundan böyle pek kolay değil. Türk ortaklar- dan Çukurova'nın sahibi Mehmet Emin Karamehmet'te de pek hareket yok. Otomobil sektörünü yakından izle- yen çevrelere göre eğer pıyasadaki yerli 2 finnaya bir uçuncu katılacaksa, bu Fransız Peugeot değil, Japon Toyota olur. Çünkü Japon teknolojisiyle oto- mobil üretmek, Avrupa'da üretmeye oranla çok daha ucuz. Bir Japon oto- mobilinin montajı 17 saatte yapılıyor. Buna karşıhk bir Avrupa otomobilinin montajı 32 saat sürüyor. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün. Toyota'ya gelince... Sabancı Grubu arsayı da aldı, ama anlaşılan Japonlar hâlâ kararsız. Şimdi de Demirel hükü- metiyle işlerin nasıl yürüyeceğini gör- mek istiyorlar anlaşılan. O konuda flkir sahibi olduktan sonra bu kez de yıl so- nundaki toplusözleşmeler sonuçîansm diye beklerlerse şaşmamak gerek. Çilekli pasta İstanbul Sanayi Odası'nın uzun süre- dir restore edibnekte olan yeni meclis salonu üyelerin çoğunluğunda düş kı- nklığı yarattı. Hafta içinde Başbakan Süleyman Demirel tarafından açılışı yapılan salona girenlerin ilk tepkisi "şaşkınlık"tı. Pembe-beyaz salonu görenlerden ki- mi yanm daire şeklindeki salon için "çi- lekli kremalı pasta" benzetmesini ya- parken, diğer bazı işadamlan "sanayi- cilerin toplantı salonuna değil, sünnet düğünü salonuna benzemiş" değerlen- dirmesini yaptılar. Pembe-beyaz salona Başbakan'ın zi- yareti nedeniyle eklenen plastik beyaz balkon koltuklan da aynca eleştıri ko- nusu oldu. Kısacası üyeler yeni salonu içlerine sindiremediler. 12 yıllık hasretbugün bitiyor DENtZ TOPALOĞLU (tstanbul) - DİSK'e bağlı Tekstil Sendikası, 12 yıl aradan sonra ilk seçımli genel kurulunu bugün topluyor. 12 Eylül 1980 sabahına 70 işyerinde 18 bin grevci işçiyle giren Tekstil Sendikası, hafta sonunda yapılacak genel kurulun ardından yeniden örgütlenme sürecine girecek. Teksif Genel Başkanı Rıdvan Budak 1980'i anlatırken"Devlet bizi güvenceye çağırdığı için 16 eylülde sıraya girerek teslim olduk. Arkasından tutukluluk, mahkeme günlerı geldi. Imzalamak üze- re hazırladığımız toplu ış sözleşmesini. DİSK'in ıdeolojik. uzlaşmaz sendi- kacılık yaptığı iddialanna karşı mahke- mede delil olarak gösterdik " dedi. 1965 yılında kurulan ve 1975'te DİSK'e katılan 75 bin üyeli Tekstil Sen- dikası genel kurul sonrası yeniden örgut- lenmek üzere bir yıllık süre öngörüyor. Rıdvan Budak, "Örgütlenme çalışma- lan sırasmda üretimi aksatmayacak şe- kilde işyerlerinde referandum yoluyla iş- çilerin sendikalannı seçmelerini istiyo- ruz. Ama önce kendimizi ve kad- rolanmızı yeni döneme ayak uyduracak şekilde eğitmek istiyoruz" diyor. Tekstil Sendikası'nın geleceğin iddialı sendikası olacağını savunan Rıdvan Bu- dak, önlerindeki dönemi şöyle anlatıyor: "tki yıl için toplusözleşme yaparak gerisi bizi ilgilendirmez demeyeceğiz. Biz sade- ce talep müessesesı olmak istemiyoruz. Yem dönemde kavga etmek değil, genel mutabakatlar çerçevesinde sorunlann çözülmesine katkıda bulunmak istiyo- ruz. Toplusözleşme yaparken fabrikalan yaşatmak, işçilere de çağdaş yaşama ^tandartları sağlamak lazım. Tekstil sek- torunün ve işcilerinin birçok sorunu var."