Katalog

Cumhuriyet | Sahıbı: Cufflhun>ct Matbaacılık ve Gazetecilik Türk Anonim Şirketi adına tç Politika: Mehmct Tezkın Ekonomi' Menü Tkmtr, Kültür: Cetal Uster, Istanbul Haberleri' Muhitlln Berio N«di * Murahhas Uye Eminc Uj«klıgil * Gencl Yayıo Mudürü. Sirer, Spor: Abdulkadir Yucelman, Makaleler Şahin Alpay, Düzeltme: AbduJJab Vaacı # Koordına- Has«B Om«J, Yazı /flerı Müdürü: Ok»v GoneDsin 0 Yazı işlerı Müdür tör: Alunct Korulsan 0 MaİJ İşler: Erol Erkut 0 Muhasebe: Bulent Yener 0 Bütçe-Planlama. Sevgi Yardımcılan. Sallm Alptslan, Ktrtm Çabşkuı, Necdet Dofu, Latfı Tınç Osmanbeşeogiu • Reklam. Ayşe Torun 0 Idare: Hıucyia Gürer 0 Işletme: Önder Çeük 0 BiJgi-tşlem: Sayfa Düzenı Yönetmenı: All Acmr 0 Ankara Timsılcısı: Abant Tın Nail tnal 0 Pereonel: Sevgi Bostancıoglu Basm w Yıyatl. Cumhunyn Mubucüıi vt Gazelcalık TA.Ş TOrkocafc Cad 39/41 Cajaloilı 34334 fst PK 24« Isunbul Tfcl- 512 05 05 (20 hM), Titat 22W«, F«x (I) 526 «0 72 0 BUmla, \rnkm Zıyı GOkalp Blv Inkıbp S. No 19/4, Til 133 11 4M7, TWra 42344, F u (4) 133 05 6: 0 İMiir H Zıya Blv 1352 S. 2/3, Itt 13 12 30. TU« 52359, F«JL (51) 19 53 60 0 A4u» inOtıO C«d 119 S- No J Kw 1. TM 19 37 52 (4 hıl), lklex 62155. FM .(71) 19 25 7! TAKVİM: 8 ŞUBAT 1992 Imsak: 5.34 Guneş: 7.00 Oğle: 12.23 Ikindi: 15 09 Akşam: 17.36 Yatsı: 18.56 Sünela onarılıyor • XA (Trabzon) - Trabzon'daki dünyaca ünlü Sümela Manastın'nın onann ve restorasyon projesi ihale edıldi Kültür Bakanhğı tarafından hazjrUtılanproje çerçevesinde, mana:tınn onanm ve restorasyonu 312 milyot liraya ihale edildi. Bu yıl tamaalanacak proje çerçevesinde, öncelicleyıkılma tehlikesi gösteren kjsımlaronanlacak. Çahşmalara nisanca başlanacak. Manastınn onanra ve restorasyonu, bundan sonra ara vermeden yapılacak ihaleler ile kısa süredetamamlanacak İlmerkezinde bulunanve lOOyıllık bir geçmişi olan Kostati KonağVnın onanm ve tefrişi d 715 mi yon liraya ihale edildi. Standart Karadenizli • CUVIHLRİYET(Sanısujı)- Karadeniz Bölgesi'nde dünyaya gelen bebeklerin boy ve kilolan ölçülerek standa't rakamlan araştınlıyor. Ondokuz Mayıs Ünıversitesi tarafın Jan yapılan araştırmada, Karadenizli bebeklenn standart ölçümlen ortaya çıkacak. Ondokuz Mayıs Üniversıtesi Çocuk Sağlığı Anabilım Dalı başkanlığında yapılan araştımaya göre üç bin çocuk üzennde öJçüm japılacak. Çalışmalara başkanjk yapan Prof. Dr. Nuran Gürses. bugüne kadar yapılan ölçümlerdeçocuklann boylannın 48-52, kilolannınise3-3.5 arasında değiştigıni söyledi. Borular değişiyor • ANKA(lzmir)- , lzmir'deyü2de50'ye varan su İcayıplanna yol , açan, halk sağlığını önemli ölçüde tehdit eden ve tümdünyada kullanımı büyük ölçüde yasaklanmış olan asbestli suborulan değiştınlecek ve yenne Güney Kore'den IOOkılometrelık "dükdil"su borusu ithal edılecek. lzmir Büyükşehir Beledıye Başkanı Yüksel Çakmur, yaptığı açıklamada, bugüne kadar Izmirlilere asbestli borulardan su verilerek halkın kanserojen tehditı altında >aşatıldığını belirtti. Asbestli borulan sadece dünyada Dakar ve Vietnam'm kullandığını anlatan Yüksel Çakmur, görevegeldiklerinden bu yana 400 kilometre uzunluğunda eskimiş su borulannı değiştirdiklerini, 200 kilometrelik daha eskimiş borunun süratle değiştirilerek yerine 150-200'ınçlik dükdil borular konulacağını söyledi. En oüzel kedi-köpek • ANKA (lzmir) - Türkıye'de ilk kez tzmır'de "sokak köpekleri"nin yarannagüzel kedı-köpek yanşması düzenlendi. lzmir Hayvanları Koruma Derneği'nce düzenlenen yanşma yann Fuar Kültürpark'takı ABD Pavyonu'nda gerçekleştirilecek. Çeşıtli illerden çeşitli türlerde 40 köpek ile 20 kedi "Türkiye'nin en güzel kedisi ve köpeği" seçilmek için yanşmaya katılacak. Dernek Başkanı Şenay Fatma Keller, hayvanlannı yanşmaya sokmak ısteyenlerden çok sayıda başvuru geldiğıni, ancak yanşmaya girecek hayvan adedini köpekleriçin 40, kediler için ise 20'de dondurduklanm belirtti. Workshop toplantılan • tstanbul Haber Servisi - Birden fazla lisan bilmenın insana her alanda farkh üstünlükler kazandırdığı günümüzde, yabancı dil okullan katıiımı arttırmak için çeşitli çalışmalar yapıyor. Ingilizce ise "ortak dünya dili" olarak en çok seçilen yabancı dillerin başında yer alıyor. fngiliz turizm örgütü BTA'ya bağh olarak faaliyet gösteren îngiltere'deki 21 dil okulunun temsilcilerinden oluşan bir grup tarafından düzenlenen "vvorkshop" toplantılan önceki gün Istanbul'da yapıldı. Sheraton Oteli'nde iki gün süren seminerler boyunca genel Ingilizcenin yaru sıra iş idaresinden hukuka, tıptan bankacıhğa kadar pek çok alanda özel dil eğitimi veren okullar turizm şirketlerine, öğretmen ve öğrencilere tanıtıldı. İlaç sempozyumu • tstanbul Haber Servisi - Dünyanın tanınmış ilaç firmalanndan Merck Sharp ve Dohme'un Turkiye Satış ve Pazarlama Organizasyonu tarafından düzenlenen sempozyumda üriner sistem enfeksiyonları tartışıldı. The Marmara Oteli'nde yapılan sempozyumda uzmanlar, üriner sistem enfeksiyonlannda kullanılan Merck Sharp ve Dohme'nın özel ürünü Noroxin'üı yararlanna değindi. Cerrahpaşa Tıp Fakultesi Üroloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Vural Solok'un başkanlık ettiği sempozyuma Amerikalı uzman Prof. Dr. EIli J. Ç. Goldstein konuşmacı olarak katıldı. Sempozyumda, anatomik yapıdan hijyenik koşullara kadar geniş bir alanda birçok faktörun, insanı yaşamının herhangi bir anında üriner sistem enfeksiyonuna yakalanma riski ile karşı karşıya bıraktığı vurgulandı. 13-24 şubat arasmdaki 42. Uluslararası Berlin Film Festivali yine Amerika ağırlıklı 22 ülkesinema içinbıduşuyorGÜNER YÜREKLfK (BerUn) - Son yıllarda Cannes'ı da gölgesine alarak Avrupa'nın ve hatta dün- yanın en önemli film şenliklerin- den biri olma yolunda kendinden emin adımlarla yürüyen Ulusla- rarası Berlin Film Festivali, 6gün sonra başlıyor. Festivale verilen önem, basıntoplantılannı doldu- ran gazetecilerin sayılanndan da belli oluyor. Nitekim, salı günü Dünya Kültürleri Evi'nde düzenlenen festivah'n bu yılki ilk basın toplantısı, yine gazeteciler, TV mu- habirleri ve kamera ekipleriyle tıklım tık- lım doluydu. 12 gün sürecek festival süre- süıce Berhn'e dünyanın dört bir yöresinden 3 bine yakın basın Uyesinin gelmesi bek- leniyor. 13-24 şubat tarihleri araanda bu yıl 42. kez düzenlenen Uluslararası Berlin Film Festivali, yine Amerika ağırlıklı. Yanşma filmlerini içeren festivalin ana bölümüne bu yıl Amerika'dan 6 film katıhyor. Ayn- ca, bu ana bölümde, ABD yapımı 3 film de "yanşma dışı" gösterilecek. Böylece Amerika, daha şimdiden 22 ulkeden 25 fil- min yer aldığı festivalin yanşma bölümün- de yine bir dizi ödülu göturmeye baş aday ülkeler arasında görulüyor. Bugüne dek Berlin FUm Festivali, Ame- rikan, Sovyet (eski Doğu Bloku) ve Avru- pa sinemalanna "bir sentez" ya da "bir ayna" olmakla tanınır, yanşmaya soktuğu bu değişik kökenli sinemalarla, soğuk sa- vaş döneminin en ilginç festivali olma özel- liğini taşırdı. Büyük dönüşümün ardından geçen yıl geçirilen ilk "kimlik" bocalama- sından sonra, bu kez Berlin'in kendisini to- parlayarak yeni bir konsept oluşturduğu anlaşılıyor. Bu konsept de eskiden olduğu gibi, blok ülkelerin çarpıştmlmasından çok, değişen dünyamn belli başlı ana ko- nulanmn ele ahnması gibi görulüyor. Ni- tekim, bu yıl festivalde, ülkelerden çok, fihnlerde ele alınan farklı konulardan söz ediliyor. örneğin, yanşma filmlerini de kapsayan festivalin ana bölumünde bu kez 4 ana konu dikkatimizi çekiyor. Bunlardan biri, "günumuzün veya zamanımızın gös- tergesi" diyebileceğimiz bölüm. Bu bölüm- deki bir dizi fümde, körelen insan ilişkile- ri ve bu ilişkilerin neden olduğu sorunlar ele alınıyor, özellikle de aile yapısı irdele- niyor. Buna örnek olarak yanşma bölü- münde gösterilecek, Gillian Armstrong'un Avustralya yapmıı "The Last Days of Chez Nous", Jean-Claude Brisseau'nun Fransız yapımı "CeÜne", Eric Rohmer'in yine bir Fransız yaptmı olan "Conte d'Hiver" (Bir Kış Masalı) ve AUison Andres'in Amerikan yapımı "Gas Food Lodging" adlı filmleri- ni gösterebüiriz. Yanşma bölümünün bir diğer ana konusunu uyuşturucu sorununu işleyen filmler oluştunıyor. örneğin: "Na- Jessica Lange ve Robert de Niro Cape Fear adlı filmde başrol oynuyorlar. ABD yapımıfilm,festivalin yanşma bölumünde yer alıyor. ked Lunch" (David Cronenberg/îngiltere- Kanada), ile "Light Sleeper" (Paul Schra- der/ABD). Fakat esas agırlık, gecmişin mu- hasebesini yapan ve bu acıh gecmişin in- san yazgısında bıraktığı derin izleri kurca- layan fümlerde diyebiliriz. Buna en ilgi çe- kici örnek olarak, festivalin ilk günü gös- terilecek olan Rus yönetmen Andrei Konc- halovsky'nin "The Inner Circle" adlı fil- mi gösterilebilir. Türkçeye 'Tasit Daire" di- ye çevirebileceğimiz ttalyan/Rus yapımı bu filmde, Staiin döneminin siyasi iktidar Uiş- kileri ve bu ilişkilerin insan karakterinde bıraktığı izler yansıtılmaya çaJışılıyor. Tarihle Itesaplaşma Geçmişle, yani tarihle hesaplaşma yapan fîlmler arasında, Ricardo Larrain'nin "La Frontera" (Şili/lspanya), Hans W. Geissen- dorfer'in "Gudrun" (Almanya, Michail Kalatosişvvili'nin "Rcheyli" (Gürcistan), Pi- lar Miro'nun "Beltenebros" (Ispanya) ve Jaime Camino'nun "El LlanjHivern-Uzun Kış" (Ispanya/Fransa) adlı yapıtlan sayı- labilir. Ve son olarak günümüz toplumsal degişimleri ve de dönuşümlerinı konu edi- nen fümler de var festivalin yanşma bölu- münde. örneğin: Vadim Glowna'nın "Der Brocken" (Kırpmtı) adlı Alman ya da Ist- van Szabo'nun "Emma ve Böbe" adlı Ma- car fihni gibi. Bu arada konu olarak de- ğil, ama uluslararası starlanyla yanşmanm ağır toplan arasında sayılabilecek iki Ame- rikan yapımı filmden daha söz etmek ge- rekir. Bunlardan biri Martin Scorsese"nin yönettiği, Robert de Niro, Nick Nolte, Jes- sica Lange ve Gregory Peck gibi ünlü yıl- dızlann başrolleri paylaştığı "Cape Fear" adlı füm. Bu fümde Scorsese, 1962'de cev- rilen ve Robert Mitchum ile Gregory Peck- in oynadıklan polisiye bir filmi yeniden be- yazperdeye uyarlıyor. Diğeri ise VVarren Be- atty, Annette Bening, Harvey Keitel, Ben Kingsley gibi yine dünyaca ünlü yıldızla- nn yer aldığı ve Barry Levinson'un yönet- menüğini yaptığı "Bugsy" adh füm. Bu fUmde Levinson'un, çekici oyuncularla Amerikan gangster filmleri dizisine bir ye- nisini kattığı anlaşüıyor. Festivaün ana bö- lümunde yanşma dışı gösterilecek filmler arasında, Woody Allen'in "Shadovvs and Fog" (Gölge ve Sis) üe Bertrand Taverni- er'nin "La Guerre Sans Nom" (Adsız Sa- vaş) başlıkh yapıtlan dikkati çekiyor. Ta- vernier, "Adsız Savaş" başlıkb dört saat- ük Fransız yapımı belgesel filminde, Ceza- yir savaşım ve bu savaşa katılan insanlar üzerinde bıraktığı izleri konu ediniyor. Ce- zayir Savaşı'nın Fransa'da bir savaş olarak gösterilmek istenmediği beürtUdi. Uluslararası Berlin Film Festivali, yalnız- ca yanşma fümlerinden oluşmuyor elbet- te. Yanşma bölumü tadar ilgi gören diğer bölümleri de var festivaJin: Panorama, Uluslararası Genç FUmler Forumu, Çocuk Filmleri Şenliği, Avrupa Film Pazarı, Ret- rospektif Fihnler gibi... AIDS çağında cinsiyet Tüm bu bölümlere katılan fümlerin sa- yısı bu yıl da 7OO-8OO'ü bulacak. 25 ülke- den 60'a yakın filmin gösterileceği "Panorama" bölümünün ağırlıklı konusu- nu "AIDS çağında cinsiyet" oluştunıyor. Çok sayıda belgesel filmin de yer aldığı "Panorama" bölümünün bir diğer ağırlıklı konusu ise Alman- Sovyet ilişluleri. Bu ara- da Carman Saura, Philıppe Noiret, Liv Ullman, Michael York gibi starlann konuk edileceği prömiyer akşamlan da "Panora- ma"nm programında. Hiç değilse bu bölümde, geçen yülarda en az bir Türkfilmigörmek mümkün olur- du. Bu yıl o da yok ve nedeni Türk film piyasasının cıhzbğına bağlanıyor. Ancak Berün'de yaşayan ve her nedense bu yıl kar- şımıza birden "genç Kürt yönetmeni" ola- rak çıkan Ismet Elçi'nin bir fümi var "Pa- norama" bölumünde. Alman yapımı ola- rak sunulan "Düğün" adlı fümde Ismet El- çi, Ahnanya'dan Türkiye'ye "kanduTİarak" götürülen ve burada "zorla" evlendirilen bir gencin mâlum storysini anlatıyor. Genç Kürt yönetmenin Türkçe sözlü fümi, Ingi- lizce alt yazıyla sunuluyor. Pal Erdoss'un 'Homo Novus'u Dünya Festivalleri'nden bölumünde gösterilecek. 130filmli, 20bölümlüfestivalKültür Servisi -11. Uluslararası îstanbul Film Festivali 14-29 mart günleri arasında gerçekleştirilecek. Beş kıtadan 130 filmin katıla- cağı festival bilet rezervasyon formlan 24 şubat pazartesi günün- den itibaren Atatürk Kültür Merkezi ön fuayesinde dağıtıma çıkacak. Doldurulmuş rezervasyon formlan 29 şubat-2 mart tanhlennde her gün 10 00- 18.00 saatleri arasında yine AKM ön fuayesinde görevhlere teslım edilecek. İzleyıciler rezerve ettıklen biletlen 7-9 mart tanhlennde 10.00-18.00 arasında AKM'den alacaklar Rezervasyondan artan biletler ilgılı sınemalann gışelerın- de 12 mart perşembe günü saat 10.00'- dan itibaren satışa çıkanlacak. İstanbul Uluslararası Film Festivali'- nın düzenleme kurulu, bu yılki "Sinema OnurÖdülu'nü Türk sinemasına büyük emeğı geçen kameraman Gani Turanlf- ya vermeyı kararlaştırdı 1992 festival programı 20 bölüm içeri- yor. "Uluslararası Yanşma" ve "Ulusal Yanşma" geçen yıllarda olduğu gibi fes- tivalin ana bölümlennı oluştunıyor. Uluslararası Yanşma bölumünde "sa- nat ve sanatçı"nın dünyasını irdeleyen 11 ülkeden 11 film Altın Lale Ödülü için yanşacak. Türkiye'yi bu bölümde Oğuz- han Tarcan'ın Uzlaşma filmi temsil ede- cek. Sanat, sanatçı ve yaratıcılık teması- nı işleyen "Sanatlar ve Sinema"da yanş- ma dışı .5 film gösterilecek. "Van Gogh'un Izınde" bölumünde son yıllar- da ünlü ressam üzerine yapılan fılmler- den örneklere yer verilecek. "Sinemada Uyarlamalar" başlıgı altında, edebiyat yapıtlanndan sinemaya aktanlan, çoğu ödüllü fiknler izlenecek. •'Bir Ozanın Sineması: Pier Paolo Pa- solini." Pasolini'nin bu retrospektifm- de, yönetmenin uzun ve kısa metrajh fılmlerine yer verilecek. "İki Dosta Elve- da, Montand ve Kinski" adh bölümde dünya sinemasının geçen yıl içinde yitir- diği Yves Montand ve Klaus Kinski filmlen gösterilecek. "Büyülü Fener: İngmar Bergman", "Bir Genç Samuray: Akira Kurosavva", "Avustralya'dan Bir Usta. Paul Cox", "Dünya Sinemasının Genç Yıldızlan" festivalde yer alan di- ğer ana bölümler. "Dünya Festıvallennden"... Bu yılki festivalde Cannes, Berlin, San Sebasti- an, Locarno, Venedik, Montreal ve Va- lencıa gibi festivallerde ödül kazanmış 16 film bu bölüm kapsamında gösterile- cek. 11. Uluslararası Film Festıvali'nde di- ğer bölümler "Gızemlı Öyküler", "Er- kekler ve Kadınlar", "İki Kıtanın Bu- lusması: 500. Yıl", "Doğa'mn Çağnsı", "Özgürlük ve Cennet", "Beyazperdede Gençlik" ve "Cahier du Cinema'nın 40 Yılı", "Bir Klasiğin Yeniden Doğuşu", "Ustaya Saygı: Muhsin Ertuğrul" ve "Türk Sineması 91-92/Ulusal Yanşma" başlıklan altında toplamyor. Son bölü- me 11 Türk filmi katılacak. Müjde Ar'ın başkanlığında Süha Ann, Macıt Koper, Selım Atakan ve Emin Gerçeker'den oluşan ulusal jürinin değerlendireceğı yanşmada kazanan filmin yönetmeni 30 milyon lira, yapımcısı 30 milyon lira ve 60 kutu negatif film ödülü alacak. Bu senekı gösteriler Beyoğlu'nda Emek, Atlas ve Beyoğlu, Osmanbey'de Gazi ve Kadıköy'de Reks sinemalannda gerçekleştirilecek. Bilet fiyatları tüm si- nemalarda 15.000 lira olarak belirlendi. Öğrencıler tüm sinemalarda 18.30 seansı dışındakı gösterimlere 10.000 TL'lik ın- dınmlı biletle gırebılecekler. Çevreci anayasa girişimleri tstanbul Haber Servisi - Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, "çevrea" bir anayasa için harekete geçti. Oda, "Anayasa, 'insan-çevre' ve devlet-çevre' ilişkilerini kapsayan ta- nımlar ile bu ilişkilen düzenleyen hü- kümlere kavuşturulmalıdır" düşünce- siyle yola çıkarak, bozulan ve yok olan doğal ve tarihi zengınlikler karşısında kaygılanan tüm çevrecıleri 14 şubatta Fındıkh MSÜ Oditoryumu'nda dü- zenlenecek teknik kongreye çağınyor. Anayasa değişıkliği gerektıren talep- lerini de şöyle sırahyor: • Kentleşme, sanayileşme, turizm ve tanmda makineleşmenın doğurdu- ğu çevre sorunlannın önüne geçmek için çevresel etki değerlendırmesi yapıl- malı, bütün yasalann amaç maddesine ve bakanhklann kuruluş yasasına, "çevre yasasına" aykın ohîıama koşu- lu getirilmeli. • İmar mevzuatı, yasal bütünlüğü- ne kavuşturulmalı, mevcut İmar Yasa- sı "imar yasası" ve "yapı yasası" ola- rak ikiye aynlmalı. • Fiziki planlamanın ülke kalkınma planlan ile ilışkisi kurulmalı, "ülke fi- ziki planı" ve "bölge planian"nın ya- pılması yasal zorunluluk haline getiril- meli. • İmar Yasası 'na "Kent ve çevreye karşı suç" tanımı getirilmeli, hukukun üstünlüğü temelinde tammlanan bu suç hiçbir biçımde affedilmemeli. • Tasanmdan uygulamaya kadar gelişen süreç içerisinde mimarlık eyle- mi "mimar" tarafından yürütühneli. • Odalar, üyelerinin hızmetlerini proje ve uygulama aşamalannda de- netleme yetkısine sahıp olmalı. Bakan- lık, belediye gibi ılgilı kurumlar, odala- ra yasa ile verilen bu tasarnıfa uymak- la yükümlü olmah. Mimarlar Odası İstanbul Şubesi, uz- manlan, ilgili kurum ve kumluşlan ve mimarlan, bu çerçevede "kendi kade- rine sahip çıkmaya" çağınyor. Odanın düzenledığı ve 'anayasa, kültür ve çev- re yasalan ıçın yaklaşım ve önenler'in ele alınacağı panele, Oda Başkanı Yü- cel Gürsel'in başkanlığında Ruşen Ke- leş, Oktay Ekincı, Doğan Kuban, Ertuğrul Kürkçü, Aziz Nesın, Yavuz Önen ve Yıldınm Uler katıhyor. Me- mik Yapıcfnın yöneteceğı ve imar, mimarlık ve TMMOB yasalannın gö- riişüleceğı ıkincı panelin konuşmacıla- n ise Hüseyın Büyük, Doğan Hasol, Ratıp Kansu-Nurdoğan Özkay, Ilhan Tekeli, Yücel Ünal, Necdet Vıdınlioğ- lu ve Mehmet Yıldız.