Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 17 ŞUBAT1992 PAZARTESİ
EKONOMI
BoRSA NOTLARI
Lafla yürüyenborsave icraat
ABDURRAHMAN
YILDIRIM
ANAP hükümetinin ekonomiden ve
sermaye piyasasından sorumlu Bakanı
Güneş Taner, sık sık borsanın yükselece-
ğini söylerdi, hatta rakam bile verirdi.
"Endeks bu yıl 10 bine çıkacak", "Yıl so-
nunda 8 bin olması işten bile değil" sözle-
ri, Güneş Taner'e ait. Ama piyasa, Sayın
Taner'in çizdiği doğrultuda gitmedi.
ANAP'ın iktidardaki günleri sayılı iken
son 21 ayın en düşük dûzeylerine indi, 10
bine çıkma yerine 2500'e düştü. Sayın
Taner, söz söyleme yerine, Meclis Genel
Kuruluna kadar getirilen Sermaye Piya-
sa Kanun Değişikliğı Tasansını kadük
olmaktan kurtanp yasallaştırmayı başa-
rabilseydi endeks belki 8-10 bin olmazdı,
ama 2500'lere de düşmezdi.
Tansu Çiller de koalisyon hükümetin-
de bakan olur olmaz endeks rakamı
vermedi, ama "Faizler düşecek, borsa
yükselecek, devalüasyon yok" dedi. Çil-
ler'in bu sözleri üzerine borsa günlerce
tavan yaptı ve kasım ayındaki yükselişi
yûzde 47.75'i buldu. Çiller'e güvenerek
hisse senedme girenler vardı. Hatta, pa-
rasını nereye yatıracağını soranlara, ba-
kanın borsayı tavsiye ettiği belirtiliyor.
Yeni hükümete ve onun yeni bakanına
baglanan umutlarla borsa endeksi, ka-
sımdan sonra da yükselişini sürdurdü.
Aralık aymda yüzde 7.65 değerlenen his-
se senetleri, ocak aymda da yûzde 12.74
prim yaptı. Şubat ayının ilk yansında ise
borsa tekledi. İki haftalık değcr kaybı
yüzde 10.18'i buldu.
Sayın Bakan 21 Kasım 1991'deki ko-
nuşmasında "Borsa yükselecek" derken,
sermaye piyasalanna yeni bir düzen ve
çeşitli teşviklerin getirileceğini, bununla
ilgili açıklamanın da 10 gün sonra yapıla-
cağını ekledi. Ama bu süre sonunda hiç-
bir şey yapılmadı. Ancak 17 ocakta eko-
nomik paketin içerisinde sermaye pi-
yasasına yönelik bazı öngörüler yer aldı.
Yine 23 ocakta Business International
toplantısında, borsadaki büyük yapısal
değişikliğin 10 güne kadar açıklanacağı-
nı bildirdı Çiller. Bu sözü de zamamnda
yerine getirilemedi. 10 şubatta borsacıla-
ra ödül töreninde ıse, Sermaye Piyasası
Kanun Değişikliğı Taslağının 20 şubatta
FOTOŞAKA
Devlet Bakanı Tansu Çiller ve
Borsa Başkaıu Yaman Törüner
Artık konuşmalarımız borsaya fayda etmiyor. Ne yapalnn ?
Buldum. Şu gelen icraatunıza bak
reninde Çiller'in yaptığı konuşmanın
ardından hisse senetleri salı günü yüzde
6.18 düştü. Sira iş yapmakta, ama serma-
ye piyasasına yönelik icraat öyle kolay
değil, çok engelli bir koşu. önünüzde
Hazine'si, Merkez Bankası, bankalan
var. Bu koşunun tamamlanması kesin bir
kararlılığı gerektiriyor ve belirli bir za-
man alacağı da doğru.
Bu dönemde acaba borsanın seyn nasıl
olabilir?
Bakanlar Kurulu'na sunulacağını açık-
ladı.
SftztfMflribtttJ
Bakanın bu açıklamalan, borsada
ocak ve şubat aylanndakı geleneksel can-
lılık dönemini bu yıl öne aldı. Şubatın so-
nuna kadar sürebilen yükselme dönemi
ocak aymda tamamlandı. Şubat ayına
gelindiğinde söylenecek yeni bir söz kal-
madı, "Lafla borsa gemisi ancak bu ka-
dar yürüdü". Şımdıkı yaygın beklenti,
konuşma veya söz değil, icraatın yapıl-
ması yönünde. Bu beklentiden dolayı,
geçen pazartesi akşamı borsanın ödül tö-
Şirketlerin bilançolannı gönderme sü-
resi 18 şubatta sona eriyor. Haftanın ilk
iki günü açıklanacak çok sayıda bilanço-
nun etkisiyle seanslar canh geçebilir. 19
şubatta Hazine'nin 4.8 trilyon liralık iç
borç geri ödemesinin olumlu bir psikolo-
jik etkisi olabilir ve çarşamba günü de
böyle kurtanlabilir. 20 şubat perşembe
ise, Sermaye Piyasası Kanun Değışıkliği
Taslağı, Bakanlar Kurulu'na sunulacak.
Tabii, taslağın son şekline ilişkin haber-
ler bir iki gün önceden basında yer alabı-
lir. Eğer, bugüne kadar bilinen düzenle-
melerin dışında sürpriz bir şey yoksa tas-
lağın piyasaya herhangi bir olumlu etkisi
de olmayabilır. Taslakta yeni bir teşvik
varsa, önemine göre etkisi birkaç gün sü-
rebilir.
Teknik analizler, endeksin direnç sevi-
yesinin 4550, destek seyiyesinin ise 4050
olduğunu gösteriyor. Bir süre daha 4000-
4600 puan arasmda seyredebilecek en-
deks, şubat sonu veya mart ayı başında
kendine daha alt seviyede veya daha üst
seviyede yeni bir fıyat bantı secebilir.
Borsa bu secimini, açıklanacak şubat ayı
enflasyon rakamına ve alternatif yatınm
araçlannın getirisine göre yapacağa ben-
zer.
Eıflasyın kıskacı
Eğer, ocak ayından gelen yükle şubat
ayı enflasyonu yine yüksek çıkarsa, faiz-
lerin düşüşü bir süre içın durabilir, hatta
kısa vadeli mevduat faizleri yükselebilir
de. Merkez Bankası'nın tnterbank'ta fa-
iz kotasyonlannı yükselttiğini ve dolann
seyrine göre önümüzdeki günlerde oran-
ları daha arttırabileceğini dikkatten kaçır-
mamak gerekiyor. Faizin düşüş eği-
liminden çıkıp yeniden yükseliş trendine
girmesi halinde, bu borsa için olumsuz
bir gelişme sayılır. Aynca mart ayının
borsanın düşüş ayı olduğunu, bilanço ve
temettü beklentilerinin bitmesi, vergi yü-
kümlülüklerinden dolayı paraya ihtiya-
cın artması ile hisse senedi satışlannm ço-
ğaldığını ekleyelim.
Piyasa, genellikle büyük çoğunluğun
katıldığı tahminlerin aksine hareket
eder. Bu görüşe göre, geleceği ya daha
ıyımser ya da daha karamsar görebiliriz.
Sağlık Bakanlığı'nın alacağı 300 araç için yolsuzluk iddiası:
59 ınilyar ödendi, ambulanslar gelmediANKA (Ankara) - Eski Sağlık Bakanı Halil Şıvgın döneminde 300
ambulans için teslim abnmadan üretici firmaya 59 milyar lira öde-
me yapıldığı belirlendi. Başbakanlık Teftiş Kurulu müfettişleri
yaptıklan inceleme sonucunda, bu işlem ile devletin zarara so-
kulduğunu iddia etti. Halil Şıvgın, bakanlığı döneminde hesabı-
nı veremeyeceği hiçbir şey olmadığını söyledi.
Sağlık Bakanı Yıldınm Aktuna'mn gö-
reve gelmesinden sonra bakanbk bünyesin-
de yaptırdığı incelemeler yeni bir yolsuz-
luk olayını daha ortaya çıkarttı. Müfettiş-
lerin incelemeleri sonucunda, Devlet Mal-
zeme Ofisi (DMO) ihalesini şartlara uygun
olmadığı gerekcesiyle iptal etmesine kar-
şın Bakan Şıvgın talimatıyla Tofaş Ormak
fırması ile 300 ambulans almak için anlaş-
ma yapıldı. Ambulanslar için fondan fir-
maya 59 milyar lira ödeme yapılmasına
karşın araçlar Halil Şıvgın ve daha sonra
göreve gelen Yaşar Eryılmaz döneminde
bakanlığa teslim edilmedi. Müfettişlerin
hazırlayarak "gizli" kaydıyla bakanlığa ve
Başbakanlığa sundukları raporda, "Alım
yapılmadan paranın ödenmesi ile devletin
zarara sokulduğu" iddiası yer aldı. Üç mü-
fettiş raporlannda ihalenin başka firmalar-
la görüşülmeden Ormak'a verilmesinin ne-
denlerini de sordular. Alımın usullere uy-
gun yapılmadığı da kaydedilen müfettiş ra-
porunun (H) bendinde "Bakanlık maka-
mı onaylaıken 'mevzuata uygun olmak
kaydıyla' denilmektedir. Bununla da 'ben
kanşmam, yasalara uygunsa alın, değilse
almayın' denmek istenmektedir. Buna im-
kân sağlayan mevzuat nedir? Hangi mev-
zuatta mal alınmadan para ödenebilir" so-
rusu sorularak Bakan Şıvgın da suçlandı.
Müfettişlerin incelemeleri surerken alı-
mı onaylayan müsteşar yardımcısı Filiz
Güngör ile APK Başkanı Faruk Bilge açı-
ğa ahndılar.
Ambulans aümı ile ilgili olarak suçlanan
eski bakan Halil Şıvgın, alımın usule ay-
kın olmadığını savundu. Şıvgın, ambulans-
lann teslim edilmeme gerekçesini de şöyle
açıkladı:
"Ambulanslann aümı için Hazine ve Dış
Ticaret Müsteşarlığı'ndan teşvik istendi.
Bunun için 20 bin lira para yaunlması ge-
rekiyor. Bu para daha önce yatırılmıştı,
Sağhk Bakanlığı yetkilisi mükerrer olarak
20 bin lira daha yatırmadığı için ambulan-
sarın yurda gelişi gecikti"
Şıvgın, mal alınmadan para ödenmesi ile
ilgili suçlamayı yanıtlarken de "Firma her-
hangi bir hükümet değişikliğinde güç du-
rumda kalacaktı. Biz devlet ile firmanın çı-
karlannı pekiştirdik. Aynca paranın tümü
de ödenmedi. 19 milyarlık bölümü aüm-
da ödenecekti" diye konuştu. Şıvgm, diğer
firmalarla görüşülmeden ihalenin Tofaş'a
verilmesinin gerekçesini de "Tofaş tek üre-
tici teşvik belgeli firma" diye açıkladı.
y.
irçok malın aynı çatı altında toplamnış olması marketlerm en önemli özelliği.Y iae de market oyunlanna gelmemek için temkinli olmak gerekiyor.(MUHARREM AYDIN)
Ahşveriş kültürüne yeniboyut: MarketESER ATİLLA (tstanbul) - Son yıllarda giderek artan marketleşme eği-
limi, biz tüketicilerin ahşveriş kültürüne de yeni boyutlar ka-
zandınyor. Birçok malı aynı çatı altında bulabilmek, bakkallara
oranla nispeten daha ucuz fiyatlar ve mallan seçmek gibi olanaklar
marketten alışverişi daha cazip kılarken bazı market oyunlanna
gelmemek için oldukça dikkatli ve temkinli olmak gerekiyor.
önünüzdeki kuyruğa bakarken diğer
yandan da etrafınızı kolaçan ediyorsu-
nuz. Ve birden kasa yanındaki raflar gö-
zünüze ilişiyor. Raflarda rengârenk çiko-
lata, cips, şekerlemeler... Canınız çok sı-
kılmış ve biraz da bu tip yiyeceklere me-
raklıysamz, işte market oyununa geldi-
niz. Kuyrukta sıranızı beklerken can
sıkıntısından bir cips açıp yiyebilir ya da
o sırada "çocuğuma geç kaldım. Acaba
ne yapıyordur" diye düşünürken o rafta
gördüğünüz çikolatayı çocuğunuza gö-
türmek için elinizi uzatıverebilirsiniz.
Yok hayır siz çocuğunuzla mı markete
geldmiz? O zaman hiç kimse kurtaramaz.
Çocuğunuz sizden çok önce o raflan keş-
fedecek ve çikolata ya da cipsi sepete
atmış olacaktır. Çünkü özellikle çocuk-
lara hitap eden bu yıyecekler tam da ço-
cuklann enşebileceği yerlerde.
Kasa yanlannda salt abur-cubur yiye-
Hemen hemen her markette karşılaşı-
lan bazı temel market taktikleri var. Av-
rupa'da psıkologlar tarafından insan
davranış ve alışkanlıklanna göre düzen-
lenen marketlerde alışverişi arttırmak
icin bazı küçük oyunlar da yapılıyor.
Istanbul'un büyük marketlennde yap-
tığımız gezi sonucunda şu taktikleri sap-
tadık:
Kasalar: Marketlerde en çok beklenen
yerlerden biri kasalardır. Hele hele hafta
sonları ve akşamüstleri kalabaJıklaşan
marketlerde alışveriş sonrası para odeye-
bilmek için kasa kuyruğunda bir süre bek-
lemek gerekir. İşte siz ahşveriş sonrası
yorgun argın bu kasalarda bir an önce işim
bitsin de marketten çıkayım diye bekler-
ken, market oyunları sizi burada yakala-
yacaktır.
Düşünün. Alışverişinizi yapmış ve
kasa kuyruğuna girmişsiniz. Bir yandan
cekler yok. Bunun dışında her eve lazım
olan, ancak çoğu kez de unutulabilecek
ve çok almanın sakınca doğurmadığı
mallar da kasa yanlannda. Örneğın çay:
"Nasıl olsa içilir. Evde bulunsun". Ya da
jilet: "Acaba az mı kaldı, bir iki tane
alayım, belki azalmıştır." Veya sigara:
"Hayır elimin altındayken bir iki tane
alayım. Akşama sigarasız kalabilirim,"
v.s...
Kasa yanlannda bazan yeni çıkan
ürünlere de rastlamak mümkün. Kuy-
nıkta beklersen, gözünüze ilk kez çarpan
bu malın ne olduğunu anlamak için biraz
daha dikkat kesilebilirsiniz. Belki de
market içinde bile bu maldan vardır, ama
dikkatinizi çekmemiştir. Sonuçta dene-
mekte yarar var deyip sepete atabilirsiniz
Market içi: Her market satmak istediği
mallan ön plana çıkanr. Bazı marketler-
de 4, bazılannda ıse 5-6 kat olan raflann
göz hizasındakilerinde her zaman mar-
ketin satmak istediği mallar sıralanır Bu
mallar, ya daha pahah olanlar ya da sü-
rümü çok olan mallar olabilir. Bunun
için dolaşırken sadece göz hizanızdaki
raflara değil altına üstüne de bakmayı
unutmayın.
Fiyatlar: Her marketin lokomotif
ürünleri vardır. Bu mal gruplan ya da
markalan market, büyük afış ya da pa-
nolarla "ucuz" diye lanse eder, görülme-
sini sağlar. Size tavsiyemiz lanse edilen
markalann dışındaki markalara da bak-
manız.
Ucuzu bulmak için ise tavsiyemiz gez-
mek. Çünkü özellikle İstanbul'da ucu-
zun ne yazık ki bir adresi yok. Her mar-
ket değişik malda ucuz olabiliyor. İllaki
ucuzu almak istiyorsanız market market
dolaşıp bir ucuz mallar kombinesini
oluşturmak zorunda kalacaksımz.
Dolaşım alanı: Marketlerde dolaşır-
ken de aman dikkat. örneğjn yürür se-
petlerle geçilmesi zor olan dönüş yerle-
rinde mutlaka sizi yakalayacak bazı mal-
lar vardır. Buralardan geçişte yürür se-
petleri döndürürken zorlanabilir ve "se-
pet nereye takıldı" ya da "takılabilir mi
acaba" diye düşünüp şöyle bir raflara
doğru bakabilirsiniz. işte o zaman sepeti-
niz değil, gözünüz o raftaki mala takıla-
caktır. İstediğiniz bir malsa, "at sepete."
Kısacası, zaten tamamen ahşveriş dü-
şüncesiyle gıttiğiniz marketlerde dolaşı-
rken dikkatli davranın. Çok fazla para
harcamak istemiyorsanız, size gösterile-
ne değil, istediğinize bakmaya çalışın.
REKLAM DÜNY\SI
IAA Reklamverenler Demeğî
Reklamcılık sektörünün üç saca-
yağından biri olan reklamverenlerin
şimdiye kadar reklam ajanslan ve rek-
lam medyalanndakı yöneticilerle bir-
likte bulunduğu IAA (Uluslararası
Reklamcılar Birliği) bünyesindeki faa-
liyetlerini sürdürmekle birlikte sorun-
lannı toplu ve örgütlü bir şekilde daha
kolay çözmek amacıyla IAA Reklam-
verenler Derneği adı altında bir olu-
şumda bir araya gelmeleri için çahşma-
lar sürüyor.Ömer Kayalıoğlu ve bir
grup reklamverenin başlattığı çalışma
sonucunda derneğin 27 kişilik kunıcu
üye listesi belirlendi.
27 kişilik liste şöyle: Tanju Argun
(Netaş Gn. Md.), Bülent Atuk (Çeylan
Triko Gn. Md.), Atilla Aytaç (Motor
Ticaret Pazarlama Md.), Muzaffer Be-
yazıt (Mas Madencilik Gn. Md.), Tay-
lan Bedizel (Fruko Tamek Gn. Md.
Yard.), Özalp Birol (Türk Petrol Pa-
zarlama Md.), Gürbüz Cerinan (Vestel
Reklam Md.), Hamdi Çoşkunpınar
(Türk Philips Pazarlama Md.), Çetin
Çeki (Anadolu Endüstri Holding Hi.İlş.
Koor.), Ünal Çingir (Aygaz Gn. Md.),
Varol Dereli (Türk Petrol Yön. Kur.
Üyesi), Erhan Dumanlı (Halk Sigorta
Gn. Md), Şadi Gücüm (Çukurova Hol-
ding Yön. Kur. Üyesi), Aydan Güven
(Pamukbank Reklam Müd.), Atilla İldaş
(Dasa Gn.Md.), Canel Kankat (Ameri-
kan Airlines Türkiye Md.), Ergun Kara-
göz (Evyap Genel Koor.), Erdal Kara-
mercan (İpek Kâğıt Gn. Md.), ömer Ka-
yahoğlu (Yapı Kredi Gn. Md. Yard.),
Melih Koral (Nasoto Gn. Md.), Rızanur
Meraj (Çukurova Ziraat Gn. Md.), Bü-
lent Özaydınlı (Migros Gn. Md), Güler
Sabancı (Kordsa Gn. Md.), Ayşe Tando-
ğan (Hawlett Packard Paz. Md.), Meral
Saçkan (Borusan Reklam ve Hal. tliş.
Md.) Nadir Topçuoğlu (Esbank Gn.
Md. Yard.), Tayfun Uğur (Hawlett Pac-
kard Gn. Md.).
Yorum ve iki eski çalışanı
Yorum Ajans'la iki eski çahşanı Hu-
lusi Derici ve Zafer Kakınç meslek ah-
lakıyla ilgili bir anlaşmazlığı mahkeme
önünde çözecekler.
Ajans, 30 ocak 1992 tarihinde
aynldıklannı belirttiği Derici ve
Kakınç için isim kullanmadan "illegal
reklamcı" suçlamasını getirmiş, aynca
bu iki çalışanın ajansın adını kullana-
rak kendi çıkarlannı güttüğünü ileri
sürmüştü. İstanbul'da yayımlananan
üç gazete ise Yorum Ajans'ın açıkla-
masmı isimleri ekleyerek yayımladıktan
sonra bu durum karşısında Derici ve
Kakınç yasal haklannı kullanarak söz
konusu gazeteleri ve ajansı mahkemeye
vereceklerini açıkladılar.
Reklam dünyasında Batı'da örnekleri
görüldüğü üzere bir deontoloji kurumu
olmadığı için ajans ile iki çalışanı ara-
sındaki bu anlaşmazlık sektör sınırlannı
aşarak şimdi yargı önüne çıkıyor.
8 profesyonelden reklamcılık
Marketing Türkiye'nin yanı sıra bir
dızı pazarlama dergisi yayımlayan ve ko-
nuyla ilgili seminerler düzenleyen AVC,
25 şubat-21 nisan tarihlen arasında 8 pro-
fesyonel reklamanın katıldığı bir dizi se-
mıner organıze etti. Attila M. Ögüd, Fa-
ruk Atasoy, Jeffi Medina, Akm Alyanak,
Çınar Kılıç, Mustafa Güngör, Haluk Mesci
ve Füsun Gençsu, "Profesyonel Rek-
lamcılık Semineri"nin konuşmaalan ola-
rak, uzman olduklan alanlarda reklama
adaylanna deneyimlerini aktaracaklar.
TEKNOLOJİ VîTRİNİ
CASUSLARA
GE0TYOK-
Siemens'in
geliştirdiği
kodlu Telefon
Crypset 100
Sistemi,
güvenlik
eksikliğinden
doğan
ekonomik
zararlarısıfıra
tadiriyor.Yeni,
üründe kudamcı
keodi chip
kartını telefona
girip, şifresini
yazabiliyor. Bir
telefon ya da
fax
kodlanacaksa,
iki tarafda aynı
şifre modunu
seciyorlar. Bu
sırada oluşan
ortak kodun bir
başkası
tarafından
bulunması
olasılığı ise
arkasında38
tane sıfır
bulunan bir 1
rakamı kadar.
Telefon posta sistemi
Gelişmiş Batı ülkelerinde pek çok iş-
yerinde ofis telefon sistemleri, telofon-
lann meşgul ya da anzalı olduklan za-
manlarda, arayanlara otomatik olarak
yanıt verebiliyor ve onlardan gelen me-
sajı alabiliyor. Ancak ses taşıyıcı bu sis-
temlerin hiç biri işitme özürlü kişiler
dıkkate ahnarak hazırlanmamış. Ame-
rika'da kısaca TDD olarak adlandın-
lan işitme özürlüler için düzenlenen te-
le komünikasyon araçlan bu terminal-
lerde kullanılamıyor. Bugüne kadar
pek de üzerinde durulmayan bu prob-
îem son günlerde Amerika'daki firma-
lar için önem kazandı. Çünkü Başkan
Bush'un bu yıl içinde yürürlüğe girmek
üzere imzaladığı bir yasa tasansı özür-
lülerin bu tür sorunlannın çözümlen-
mesini zorunlu kılıyor. IBM ve Siemens'-
in ortak kuruluşlan olan Rolm'un Pho-
neMail (telefon postası) adını verdiği
yeni bir sistem yalnızca ses mesajlannı
değil TDD'lerden gelen mesajlan da ala-
biliyor. Yeni geliştirilen bir software sa-
yesinde TDD'lerden gelen mesajlar çö-
zümlenebiliyor ve bu mesajlara basılı bir
şekilde karşı yamt verilebihyor. Tabii bu
mesajlan aîabilmek isteyenlerin telefon-
lanna özel bir TDD donanımı taktırma-
lan gerekiyor. Şirket yetkililerinin belirt-
tiğine göre, bu sistemin gelecekte bilgisa-
yar metinlerinde, elektronik mektuplar-
da ve diğer formatlarda kullamlabilmesi
mümkün olacak.
Karanlıkta görebilmek için
Doğadaki bazı böceklerin karanlıkta
da görebilmeleri. bu konuda araştırma
yapan bilim adamlarının ilgisini çeki-
yor. Bu böcekler son derece duyarlı an-
tenleri sayesinde doğadaki hemen her
cisimden yayılan kızılötesı ışınlan algı-
layabiliyor ve bu şekilde ışıksız ortam-
larda bile görebiliyorlar. Buradan yola
çıkan bilim adamlan da benzer bir
yöntemle bu kızılötesi ışınlan belirle-
yecek çok ince antenler ve algılanması
son derece güç olan süper kısa dalga-
boylannı yakalayabilecek dedektörler
geliştirmeye çalışıyorlar. Bir çeşit de-
dektör de sayılabilecek olan bu anten-
lerin daha duyarlı bir hale getirilmesi
için de yan iletken maddeler yerine sü-
per ıletken maddeler kullanılıyor. Da-
ha sonra bu dedektörler 60 mikromet-
re, yani yaklaşık bir saç teli kalınlığın-
daki mikroantenlere monte ediliyor.
Bu yeni bileşim, şu anda kullanımda
olan antenlerin yakalayabildiği dalga
boylannın 6 kat daha küçüklerini tes-
pit edebiliyor. Projeyi destekleyen
NASA, bu antenleri bazı zararlı etkile-
ri olan gazlan belirleyen uydularda
kullanmayı planlıyor. Bilim adamlan,
duyarlıhğı arttınlmış olan bu antenle-
rin, aynca, saldın amacı güden füzeler-
den vücut ısısında meydana gelen
küçük değişikliklere kadar bilimin de-
ğişik dallannda kullanılabilecegini be-
lirtiyorlar.
MERKEZ BANKASI KURLABI 15 ŞUBAT
CINSI
1 ABD Doları
1 Alman Markı
1 Belçika Frangı
DÖVIZ
ALIŞ
5687 60
3495 76
169 43
1 Fransız Frangı j 1ü^4
1 Isvıçre Frangt
100 Italyan Lıret
1 Japon Yeni
1 Norveç Kronu
1 Sterlin
1 S Arabıstan Rıyalı
3665
464 39
44 49
10030 09
1516 61
SATIŞ
5699 00
3502.77
169.76
1026 48
3876 <
465 32
44 58
oaı oo
1005019
1519 65
EFEKTİF
ALIŞ
5681.91
3492.26
167.73
1023 41
OOOO LO
459 75
43.82
10020.06
1493 86
SATIŞ
5716.10
3513.28
170.27
1029 56
466 72
44 71
10080 34
1524.21
ÇAPftAZ KIMLAR
1 ABO DOLARI
1.6270
13263
113990
335700
4.4220
55520
13330
102.02
59225
1.4700
1224.75
127B5
1.1860
63900
3.7502
1 Storttn:
Alman Marta
Avuatnlya Dolan
Avusturya Ş4Hnl
Betçilci Frangı
Fln Markkası
Fransa Frangı
Hotlanda Florlnl
ıspanyof P>mtan
İsveç Kronu
İsvtçrs Frangı
Halyan Llreti
Japon V»nl
Kanada Dolan
Norveç Kronu
S.Arabtetan RlyaH
1.7635 ABO Dolan