Katalog

5 HAZİRAN 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U Unzen Volkanı:30 ölü • TOKYO (AA) — Japonya'da Unzen Volkanı'njn 200 yıl aradan sonra faaliyete geçmesiyle cn az 30 kişinin öldüğü, 29 kişinin de kaybolduğu bildirildi. Unzen'den püsküren lavların, kaya parçalarının külleri ve suyun dağın eteklerindeki vadiyi büyük bir hızla doldurduğu, volkana en yakın kent olan Şimabara'da hasara yol açtığı ve 30 kişinin ölümüne neden olduğu bildiriliyor. Japonya kurtarma ekiplerinin sözcüsü Mamoru Fujisaki, dağın eteklerindeki nehrin kenannda 12 kişinin cesedine rastladıklannı, ancak volkandan fışkıran lavların ve küllerin tehlikeli olmaya başlaması nedeniyle bölgeye yaklaşamadıklannı kaydetti. Halefoğlu Bonn"da • BONN (AA) — Eski Dışişleri bakanı Vahit Halefoğlu, Bonn'da temaslarda bulunuyor. Bonn'a önceki gün gelen eski Bonn büyükelçilerinden Halefoğlu, Federal Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı Stercken'i ziyaret etti. Halefoğlu, bu akşam Bonn'da Türkiye araştırmalar merkezinin 'Bonn toplantılan'na katılacak ve *Ortadoğu'daki gelişmeler ve Türkiye"nin tutumu' konulu bir konuşma yapacak. Humeyni'ye anma • TAHRAN (AA) — tran Islam devrimi lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni, ölümünun ikinci yıldönumünde Tahran Beheşti Zehra Mezarlığı'ndaki kabri başında anıldı. Törenlere 25 bini yabancı, milyonlarca kişi katıldı. Tahran'daki yabancı misyon şefleri, gazetecilerin ve yabancı konukların helikopterlerle göturüldüğü anma töreninde organizasyonun kusursuz olduğu gözlendi. tsrail Lübnan'ı vurdu • SAYDA (AA) — İsrail savaş uçaklarının, Güney Lübnan'daki Sayda kentinin doğusundaki Filistin mevzilerini dün sabah arahklarla Uç kez bombaladıklan ve saldınlarda 8 kişinin Öldüğü, 47 kişinin de yaralandığı bildirildi. Güvenlik kaynaklan, İsrail hava kuvvetlerine bağlı 6 avcı-bombardıman uçağının sabab erken saatlerde Sayda'nın doğusundaki Abra, Macdalyun ve Salhiye bolgelerini üç kez bombaladı klarını kaydettiler. Bayan Mao'mın intihan • PEKİN (AA) — Çin'in eski lideri Mao Zedung'un dui eşi Jiang Ging'in intihar ettiği doğrulandı. Yeni Çin Haber Ajansı, Jiang'ın 14 mayıs tarihinde evinde intihar ettiğini bildirdi. 77 yaşındaki Jiang, Kültür Devrimi'ndeki sorumluluğundan dolayı 1981'de idama mahkûm edilmiş, ancak cezası daha sonra ömürboyu hapse çevirilmişti. Jiang, evinde gözhapsinde tutuluyordu. Mao'nun dul eşınin intihar ettiği haberi önceki gün Amerikan Time dergisinde yer almıştı. Etiyopya'da patlanıa • ADDİS ABABA (AA) — Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'daki bir cephanelikte, dün sabah erken saatlerde meydana gelen patlamada en az 100 kişinin öldüğu sanılıyor. Etiyopya Kızılhaç yetkilileri, ölü sayısının 100'ün bile üstüne çıkabileceğini açıkladılar. Cephanelikteki patlarna, bir benzin deposunun alev almasına yol açmış ve yangın bir gecekondu mahallesine sıçramıştı. İslami Selamet Cephesi'nin 11 gündürsürdürdüğü yönetim aleyhtan gösteri zor kullanılamk dağıtüdı Cezayirde seçim saııcısı artıyorTarihinin ilk çok partili parlamento seçimlerinin öncesinde Cezayir'de siyasi tansiyon giderek tırmanıyor. İktidardaki Ulusal fCurtuluş Cephesi'ne muhalif aşın dinci İslami Selamet Cephesi'nin gösterileri polis zoruyla dağıtıldı. tslamcı kaynaklar, polisin açtığı ateş sonucunda 5 ya da 6 göstericinin öldüğü, çok sayıda kişinin de yaralandığmı bildirdiler. Can kaybı ve yaralanmalara ilişkin haberler resmi kaynaklarca doğrulanmadı. POLtSLE ÇATIŞMA— Cezayir'de ilk çok partili parlamento seçimleri yaklaşırken İslami Sela- met Cephesi'nin düzenlediği gösterileri polis şiddet kullanarak bastırdı. (Fotoğraf: AFP) Dış Haberler Servisi — Cezayir'de, İsla- mi Selamet Cephesi'nin düzenlediği yöne- tim aleyhtan gösteriler dün sabah polis ta- rafından şiddet kullandarak engellendi. Ta- rihinin ilk çok partili seçimlerine hazırla- nan bu kuzey Afrika ülkesinde aşın dinci İslami Selamet Cephesi, iktidardaki Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin karşısındaki en önem- li iktidar adayı olarak değerlendiriliyor. İslami Selamet Cephesi'nin 11 gündür düzenlediği gösteriler dün sabah göz yaşar- tıcı bombalar kullanan polislerin müdaha- lesi ile dağıtıldı. 1 Mayıs ve Kahramanlar meydanlan cephenin hükümete karşı dü- zenlediği gösterilerin merkezi dunımunday- dı. tslamcı kaynaklar, öğleden sonra, güven- lik güçlerinin göstericilere karşı gerçek veka- uçuk mermi kullandıklanm belirterek, çok sayıda kişinin de yaralandığmı kaydettiler. Ahnan bilgilerin, henüz resmi kaynaklarca doğrulanmadığı bildirildi. Polislerin göstericileri dağitmasından sonra İslami Selamet Cepbesi taraftarlan camilerden halka, yönetime karşı çıkmalan çağnlannı yinelediler. Hoparlörlerle yapı- lan çağnlarda ailelerin çocuklannı okulla- ra göndermemesi, dükkânların açılmama- sı ve meydanlarda toplanıp polis müdaha- lesini protesto etmeleri istendi. Göstericilere polis müdahalesi, lçişleri BakanlığYnın önceki gün İslami Selamet Cephesi'nin düzenlediği gösterilerin yasak- lanması yolunda aldığı kararın hemen son- rasında yaşandı. Bakanlık açıklamasında, yasadışı gösterilerin polis gucü ile bastın- lacağı bildirilmişti. lçişleri Bakanlığı'nın kararları da yöne- time karşı düzenlenen en büyük gösterile- rin ardından alınmıştı. Iki kasabada mey- dana gelen olaylarda 11 kişi öhnüş. Göste- rilere on binlerce Cezayirli katılmıştı. lçişleri Bakanlığı, dükkân sahiplerine, iş- lerine engel olmak isteyenlere karşı 'tüm ya- sal yollara' başvurma yetkisi tamyor. Tüm yerel yetküilerin de yasamsal önemde olan hizmetlerin yerine getirilmesini garanti al- tına almaları için ellerinden geleni yapma- ları isteniyor. Açıklamada "Ortaya çıkaa durum, kamu düzenini ve sivil huzunı bo- zucu unsurlar taşımaktadır" denildi. İslami Selamet Cephesi, 27 haziranda ya- pılacak seçimler için yapılan yasa değişik- liklerinin iktidar partisini kayırdığını savu- nuyorlar. Düzenlenen gösteriler, Devlct Başkanı Şadli Bin Ceriid'in değiştirilmesi, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin de parla- mento seçimleri ile aynı anda yapılması amacını taşıyordu. Cephe yanhlan, ülkede şeriat düzeninin kuralmasma çahşıyorlar. Bağımsızlığın kazanıldığı 1962 yılından bu yana düzenlenecek olan ilk çok partili parlamento secimlerinde 39 parti yanşacak. İslami Selamet Cephesi, iktidara geldiği takdirde şeriat kanunlannı uygulamaya söz veriyor. Şirketlerin İslami kurallara göre ça- lışmasını Dışişleri Bakanlığı'nın yerini de İs- lami Işbirliği Konseyi'nin almasuu öngörü- yor. Cezayir'de çok partili seçim deneyinin il- ki yerel seçimlerle yaşanmış ve tslami Se- lamet Cephesi, belediye başkanlıklannın yansından fazlasını alarak zafer kazanmış- tı. Secime katılan diğer partiler, İslami Kur- tuluş Cephesi'nin yönetimi protesto ama- cıyla başlatığı ve geçen hafta kesilen grev- leri desteklemiyor. Aksine, Başbakan Mo- uloud Hamrouche'nin başlattığı ekonomik reformların yanında yer alıyorlar. Cumhurbaşkanı ÖzaVın dörtlü zirve önerisinin ardından gözlerABD Başkanı Bush'un ziyareûne çevrildi Ankara: Kıbns'ta top Rum tarafındaDışişleri çevreleri, özal'ın önerisinin Türk tarafının gösterdiği dinamik yaklaşımm bir parçası olduğundan hareketle Ankara'nın "aktif ve yapıcı bir tutum içinde olduğunu" belirtiyorlar. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Cum- hurbaşkam Turgut Özal'ın Kıbns konusun- da önerdiği "dörtlü an*'', Washington ve BM Sekretaryası'ndan ses getirmezken Ankara, "eski" oknasına karşın bu fikrin sorunun çö- zümü için Türk tarafının gösterdiği dinamik yaklaşımm bir parçası olduğunu belirtiyor. Dışişleri çevreleri, "Daha önce kabul gönne- miş olması bir önerinin geçersizliğini kanıtlamaz" görüşüne yer verdiler. Türk ta- KlBRISSORUNU rafının geçen ağustos ayından bu yana "ak- tif ve yapıcı bir tutum içinde olduğuna" ina- nan Ankara, Rum tarafının ıddiasının aksi- ne topun "daha sorunun çözümü için öneri- len temel ilkeleri kabul etmeyen Vunanistan ve Kıbns Rum kesiminde olduğunu" savun- maya devam ediyor. Taraflann Kıbns konusundaki "atışma- lan" bu şekilde devam ederken Ankara'daki Batılı diplomatik çevreler, temmuzun ikinci yansında Yunanistan üzerinden Türkiye*ye gelmesi beklenen ABD Başkanı George Bush'un sorunun çözümü için sarfedilen ça- balara "hız katmaya çalışacağım" belirtiyor- lar. Aynı çevreler, temmuz başlannda Türki- ye'ye geleceği belirtilen BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar ile yapılacak görüşmelerde Kıbns sorununun "kaçınılmaz olarak ele alınacagını" kaydettiler. BM Sekretaryası yet- kililerinin de. Cuellar'ın "farklı bir amaçla Türkiye'ye gelecegini" bildirmelerine karşın diplomatlar, "Böyle olsa bile Ankara bu zi- yarette Kıbns'ı gündeme getirecektir" görü- şune yer verdiler. BM Genel Sekreteri'nin temmuz ayında Güvenlik Konseyi'ne Kıbrıs ARNAVUTLUK konusunda bir rapor sunacak olmasının ise bunu daha da kesin kıldığını ifade ettiler. Kıbns Rum yönetimi lideri Yorgo Vasi- liu'nun son Washington ziyaretinde Başkan Bush ile yaptığı görüşmede "bekledigini alamadıgını" ifade eden söz konusu çevreler, bunun yine de ABD'nin Türk tarafından ek tavizler istemeyeceği anlamına gelmediğini kaydettiler. BJ tavizlerin, adadaki Türk as- ke ri varhğmdan çok toprak düzenlemesi konusunda sunulması istenen "hariUı" ve yer- lerinden edilen Rumlar ile ilgili olmasını bek- liyorlar. Dışişleri çevreleri ise Türk tarafının taviz- ler vermekte "bir hayli ileri gittiğini" kayde- derek şu görüşlere yer verdiler: "Güvenlik Konseyi'nin 649 sayılı karannn öngördüğii temel ilkeleri kabul ettiği yolun- da herhangi bir sinyal vermeyen Rum tarafı şimdi topun Türk tarafında olduğunu söy- liiyor. Ancak Türk tarafı geçen ağustostan ba yana Rum kortuna çok top atü ve hiçbir kar- şılık almadı. Yunanistan ve Türkiye ile Kıb- ns'taki iki kesimin katılması ongdnilen dört- lü zirve önerisi de son atılan top. Rum tara- fından bu öneriye gelen yanıt da ortada." Bu durumda Türk tarafının bu aşamada verebileceği ek tavizlerin bulunmadığmı kay- deden Dışişleri çevreleri, Ankara'nın Kıbns Rum tarafından gelecek yapıcı yaklaşımı ha- len beklediğini bildirdiler. Türkiye? ninAGIK sıkmüsıPARtS (AA) — Türkiye, Av- rupa Güvenlik ve tşbirliği Kon- feransı (AGİK) çerçevesinde oluşturulan "uyuşmazlıklann banşçı yoldan çözümü" meka- nizmasının Kıbns konusunda harekete geçirilmesine karşı çı- kacak. Söz konusu mekanizma ile il- gili olarak hazırlanan bir belge- nin, 17 haziranda Berlin'de baş- layacak AGİK Dışişleri Bakan- lan Toplantısı'na sunulacağı öğ- renildi. AGİK üyesi 34 ulkenin dışiş- leri bakanlan, aralık 1990'da Paris Sözleşmesi'nin imzalan- masından bu yana ilk kez Ber- lin'de bir araya gelecekler. Türkiye, bu konuda oldubit- tileri önlemek amacıyla başka bir uluslararası merci tarafından ele alınmış bulunan sorunlar hakkında AGİK mekanizmala- rının uygulanması fikrini redde- diyor. Kıbns sorunu da BM çer- çevesinde ele alınmış durumda ve Cuellar soruna çözum bul- mak amacıyla dostane girişim- lerini sürdüruyor. Kıbns meseiesine BM gözeti- minde ve adada yaşayan iki top- lum arasında yünltülecek müza- kerelerle çözıim bulunmasından yana olan Türkiye'nin, bu me- kanizmanın bazı ülkelerce kötü- ye kullanılarak Kıbns konusun- da harekete geçirilmek istenebi- leceği konusunda endiseleri bu- lunuyor. Ankara'nın bu tür girişimle- re kesinlikle karşı çıkacağının Berlin toplantısında en üst sevi- yede yetkililerce ifade edileceği öğrenildi. CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ BEYOĞLU BELEDİYESİ ışbırlıgı MisSokak'ta İMZA GÜNLERİ YARIN • 6 Haziran Perşembe 16.00-19.00 HİLMİYAVUZ SELİM İLERİ NAİL GÜRELİ ATİLLA BİRKİYE • Üyelere indirim • Her türden binlerce yapıt HER GÜN 10.30-20.30 İSTİKLAL CADDESİ MİS SOKAK (BEYMEN YANI) GENEL GREVE DESTEK— Ülkede süregiden ekonomik ve siyasi buntlıma çözüm bulma arayıslan sürerken Arnavutluk Ba gımsız Sendikası'na baglı yaklaşık 20 bin kişi Tiran'da stadyumda genel grevi destekleyen gösteri düzenledi. (Fotoğraf: Reuter) Hükümet istifa ettiDış Haberler Servisi — Arnavutluk'ta Başbakan Fatos Nano başkanlığındaki hükümet, ulkenin içinde bulunduğu bunalımı atlatabilmesine yardımcı olacak ve erken genel seçimlere kadar işbasında kalacak bir "ulusal kurtuluş hükümeti" oluşturulması için istifa etti. Arnavutluk Parlamentosu bu gelişme üzerine, yeni bir hükümet oluşturulması gündemiyle toplandı. Resmi ATA haber ajansının bildirdiğine göre Başbakan Fatos Nano, hükümetin istifasım dün parlamentoda yaptığı bir konuşma ile açıkladı. Komünıst Başbakan Nano, yeni seçimlerin gelecek yıl mayıs ya da haziran aylarında yapılmasım önerdi. Başbakan Nano, istifasına gerekçe olarak, hükümetin siyasal destekten yoksun bulunmasını ve 19'uncu gününe giren genel grevi gösterdi. Nano, parlamenterlere hitaben yaptığı konuşmada, "Durumun ne kadar kötü olduğunu bilemezsiniz" dedi. Arnavutluk'ta yaklaşık 250 bin işçi, 16 mayıstan bu yana grevde bulunuyor. Bu arada parlamentonun, yeni bir hükümet oluşturulması gündemiyle toplandığı bildirildi. Parlamentonun,' ulkenin içinde bulunduğu bunahmdan çıkabilmesi için partilerüstü bir "ulusal kurtuluş hükümeti" oluşturmaya çaba göstereceği belirtildi. ATA, başbakanlık için yeni bir ismin olmadığını, ancak Nano'nun İşçi Partisi'nin (KP), hiçbir partiye bağlı olmayan bağımsız bir kişiyi başbakan adayı olarak Devlet Başkanı Ramiz Aiia'ya önerebileceğirü kaydetti. GUARDIAN 'ın iddiası BBC muhabirini Türkler öldürdü LONDRA (AA) — Kuzey Irak'taki sığınmaeılarla ilgili olarak Ingiliz yayın organların- da Türkiye aleyhinde çıkan ya- zılara bir yenisi eklendi. The Guardian Gazetesi'nde dün Kürt kaynaklara dayanıla- rak verilen bir haberde, 23 martta kayboian BBC muhabir- lerinden Rosanna Della Casa'- nın "Irak'ta Türk askerleri ta- rafından yönetilen bir Kürt kampındayken öldürnlmüş olabileceği" ileri süruldü. Haberde, "Üzerlerinde Türk askeri üniforması bulunan kişi- lcrin Kürt sığınmacılara kötü davrandığını, hatta bazılarını öldürdüğünü filme alması üze- rine tngiliz gazetecinin öldüriil- müş olabilecegi" iddia edildi. İngiliz gazeleci Rosanna Del- la Casa'mn, eşi Nick ve öteki muhabir Charles Maxwell'le birlikte, Kurt sığınmacıların akı- betiyle Ugılı uıarak BBC adına röportaj yapmak üzere 4 ay ön- ce bölgeye gittiği belirtiliyor. AA muhabirinin edindiği bil- giye göre BBC'nin üç kişilik eki- bi son kez 23 martta Yükseko- va'dan Irak'a giderken görül- müş, ancak daha sonra kendi- lerinden haber alınamamıştı. Bölgede, Türk askeri ve sivil araştırma ekiplerinin aramala- nna rağmen, üç gazeteci hak- kında yeni bir bilgi sağlanama- mıştı. Aynı araştırmalar, gerek BBC ve gerek bölgedeki İngi- liz ve Amerikan askeri yetkili- leri tarafından da yapılmış ve bir sonuç sağlanamamıştı. Kayıp BBC muhabirlerinden Charles Maxwell ve Nick Della Casa'run cesetleri, geçen ay Irak topraklarında ve bir dağ başın- da bir tngiliz devriyesi tarafın- dan bulunmuştu. Rosanna Del- la Casa'mn cesedi ise halen bu- lunamadı. Ankara'dan Guardian'a sert tepki ANKARA (Cumhuri\e( Bürosu) — İngiltere'- de yayımlanan The Guardian gazetesinin bir süre önce Kuzey Irak'ta kayboian ingiliz gazeteci Ro- sanne Della Casa'mn Türklerin kontrolündeki bir Kürt kampında Türk askerlerince öldürlmüş olabilecegi yolundaki haberi dün Ankara'da 'infial' yaratü. Dışişleri Bakanlığı Sözctl Vekili Ferhat Ata- man, konuyla ilgili bir soruyu yanıtlarken The Guardian gazetesinin bu konunun üzerine cid- diyetleeğilerek habere ilişkin kanıtlan ortaya çı- karmasını istedi. Ataman, "Bunu yapamadık- lan takdirde, kamuoyundan özıir dilenmesini bekliyoruz" dedi. Guardian gazetesinde yer alan "Maksatiı iddiadan infial duvmamamn mümkün olmadığını" söyleyen Ataman şöyle devam etti: "Hangi ülkeye mensup olursa olsun, temel iş- levi dogru haber vermek suretiyle kamuoylannı aydınlatmak olan basının bir organının, bazı çev- relerin, belirli hedeflerine ulaşabilmek amacıy- la başvurduklan gerçek dışı haberler üretmek ve yaymak çabalanna alet olmayı kabul etmesinin, sadece bu gazetenin değil. Fakat İngiliz basını- nın da inanırhlıgını ve dola\ısı ile itibarını zede- leyici yönü bulunduğu açıktır."