Katalog

PAMUKBANK ALO24 18S 24 24 I Ş L E M . T A M A M ! Cumhu feorsa, faiz, döviz, bireysel kredi ve kredi kartları konusunda istediğiniz işlem tamam: 188 24 24 -İstanbul ı F A M U K B A N K P I 68. Yıl; Sayı: 23990 Kurucusu: Yunus Nadi 1500 TY, <KDV dahu, 5 Haziran 1991 Çarşaroba Ekononıidezor yazÜretiei: Taban fiyatlan düşük belirlendi, ödemeler peşin yapılamıyor. Kredi faizleri ürün bedellerini aşıyor. Ziraat odaları traktörle eyleme hazırlanıyor. Memun Temmuz zammı umut vermiyor. Maaş artışı iyimser tahminle yüzde 20 olacak tşçi: 600 bin kamu çalışanı toplusözleşme bekliyor. Türk-İş ve hükümet temel konularda anlaşamıyor. Türk-tş en düşük ücretin 2 milyon olmasını istiyor. Esnaf: Kredi alamıyor. Fiyat artışları iş kapasitesini düşürüyor. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Ekonomideki tıkanık- hğın yaz boyunca daha da arta- rak toplumun tüm kesimlerine yayılacağı belirtiliyor. Tanm sek- törunden esnaf kitlesine, kamu personelinden işçi kesimine dek toplumun her kesitinde zor bir yazın guçlü sınyalleri ortaya çık- maya başladı. Kamu sektörunde 600 bin iş- çi toplusözleşme beklerken, "En düşük ücret 2 milyon lira olma- lı" yolundaki Turk-îş önerisine hukümetin karşı çıkması "grev" veya "enflasyon patlaması" yo- lundaki kaygıları artırıyor. Yarın Adana'da yapılacak olan "traktorlu gosteri yurüyüşü" ise, taban fiyatlannın düşuk belirlenmesinden doğan sancıların giderek artacağının işareti sayılıyor. Temmuz ayı zammının en ıyimser oranla yuzde 20 dolayın- da olması ise, memur kitlesinin yaz sıkıntısının şimdıden başla- dığını ortaya koyuyor. Hazine'nin içmde bulunduğu nakit darboğazı ve giderek bu- yüyen butçe açıklan ekonomiyi tıkanma noktasına getiriyor. Nakıt darboğazına karşı kısa va- deli önlemlerden ilki çiftçi kesi- mini vurdu. Hukumet, tarımsal destekleme fiyatlarındaki artışı enflasyonun gerisinde tutarken peşin ödeme uygulamasını da kaldırdı. Destekleme alımlan yo- luyla önceki yıllarda sağlanan yuksek oranlı tanm sübvansi- yonlarının kademeli olarak du- şurulmesı uygulaması başlatıldı. Hububat taban fıyatlanru ge- çen ay açıklayan hukümetin, pancar, pamuk ve ayçiçeği taban fiyatlarını ise kongreden sonra açıklama eğilimınde olduğu be- lirtiliyor. Bu arada, uzun suredir öde- nemeyen pancar bedelleri de ge- çen hafta ıçinde tumüyle öden- di. Başbakan Akbulut'un tali- matı ile Kamu Ortaklığı Fonu- ndan Şeker Şirketi'ne yaklaşık 200 milyar lira aktanlarak çift- çilere odeme yapılması sağlan-* dı. Bu gelişmenin kongre once- sinde delegelerin Akbulut uze- rindeki baskılan sonucu gerçek- leştiği belirtiliyor. Kamu finans- manının önemli bir darboğaz içinde olduğu bir dönemde te- (Arkası Sa. 12, Su. S'de) Cepte enflasyon yangını FlYATLAR Mayısta EĞİTİM l ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Mayıs ayında y ü k s e k o r a n İ 1 K l T zamları surerken özel k e s i m zamlannın hız kestiği görüldü. Toptan fiyatlar kamu kesiminde yuzde 6, özel kesimde de yüzde 1.7 oranlarında artış gösterdi. Bunun sonucunda toptan eşya fiyatlarına göre ortalama aylık enflasyon yüzde 2.9 düzeyinde kalırken, tuketici fiyatlan artışı da yüzde 3.3 düzeyinde gerçekleşti. Devlet Istatistik Enstitüsü (DtE) yıllık enflasyon hızını, toptan fiyatlara gore yüzde 57.2, tuketici (Arkası Sa. 12, Su. 7'de) artış okullara zam İstanbul Haber Servisi —Özel o k u l ücretlerine yüzde 60 -yüzde 100 arasında değişen oranlarda yapılan artış, velilerin tepkilerine neden oldu. Milli Eğıtim Bakanlığı Özel Eğitim Genel Müduru Necdet Özkaya, özel okulların belirledikleri ucretleri onaylama değıl, denetleme yetkilerinın bulunduğunu belirterek "Artışlar makul diizeyde. Ankara'da yuzde 80'i geçmedi. İstanbul'da da şimdiye kadar bize ulaşan rakamlara göre artışlar yüzde 60-70 oranlarında. Ücretlerine (Arkası Sa. g, Su. 4'de) ULAŞIM Taksi' demek İstanbul Haber Servisi — İstanbul'da kentiçi ulaşim bir zam daha gördu. Geçen ay yapılan vapur ve otobüs zamlanndan sonra 1 tm dün dolmuş ve taksi ücretlerine de /"»/"* \r r n •• f> yüzde 66 ile yüzde 100 arasında L U J V n ^ - V amnldı. Akaryakıt fiyatlan ile ^"^ enflasyon oranındaki artışın gerekçe gosterıldiği zam karanyla, taksilerde ilk açılış 1500 liradan 2500 liraya, dolmuşlarda en kısa ulaşim ucreti 800 liradan 1500 liraya, uzun mesafe ücreti de 3400 liradan 6000 liraya yükseltildi. Dün açıklanan yeni taksi ve dolmuş (Arkası Sa. 8. Sü. 2'de) Aydın Menderes'e teklif Yılmazcılar Özal'a kızdıCumhurbaşkanı Özal'ın Aydın Menderes'e adaylık teklif ettiği yolundaki haberlere en büyük tepkiyi Yılmazcılar gösterdi. Taşçıoğlu, "Daha geçen hafta Inönü'yü babasının oğlu djye eleştirdi. Şimdi niye babasının oğlu ofcnaktan başka özelliği olmayan kişiyi seçiyor" derken, Rize Milletvekili Tuzcu, "Şirkete genel müdür mü aranıyor?" diye tepki gösterdi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın Aydın Menderes'e ANAP genel başkan adaylığı öneri- sinde bulunması parti içinde şok etkisi yarattı. Başbakan Yıldı- nnı Akbulut, Özal-Menderes goruşmesıni basından oğrendiğini söyleyerek "Kendisi beğendiğimiz bir kişidir. Partimizde bir gorev alsavdı memnun olurdum" dedı. Mesut Vılmaz ekibi ise olaya tepkı gösterdi. Yılmaz yanlısı eski bakan Mukerrem Taşçıoğlu, "Cumhurbaşkanı daha geçen hafta İnonu'yü 'babasının oğlu' diye eleştirdi. Şimdi niye baba- sının oğlu olmaktan başka özel- liği olmayan kişiyi seçiyor?" derken, Rize Milletvekili Şadan Tuzcu, "Şirkete genel mudür mü aranıyor?" diye sordu. Ak- bulut dun TBMM'de gazeteci- lerın sorularını yanıtlarken "Gazeteler ne diyor bilemiyo- rum. Ben okumadığım için tam bir değerlendirme yapamam. Ama Aydın Menderes -takdir bize düşmez de- beğendiğimiz bir kişidir. Partimizde bir görev alsaydı memnun olurdum" bi- çiminde konuştu. Menderes'e bir öneri götürüp göturmeyeceği sorusunu Akbulut, "Bilmem. Bir göruşme yapümış. Artık be- nim bir teklifte bulunmam ne kadar uygun olur? Ama bizim partimizde görev alsaydı mem- nun olurdum" diye yanıtladı. Akbulut, "ne tür bir görev" dü- şündüğünu açıklamazken, Dev- let Bakanı Kemal Akkaya, "Ta- bii ki genel başkanlık görevinin altında bir görevden soz edi- yor" yorumunu yaptı. Akbulut, daha sonra ANAP Meclis grup toplanüsına katıldı. Toplantıya ANAP'ın 276 mil- letvekilinden 70 kadannın katıl- dığı dikkati çekti. Akbulut, kongre öncesinde grupta son kez konuştuğunu anımsatarak geçen pazar gunü yapılan seçimlerin sonuçlarına değindi. ANAP'- ın guç kaybettiği eleştirilerine ANAP ıçinden de katılanlar oldu- ğunu vurgulayan Akbulut "Bunun bir maksadı da, önümüzde genel başkanlık seçimi var. Partimiz üçüncü duruma duştıi. Ça- re nedir? 'Gelin, genel başkanı değiştirelim' diyecekler" göru- şunü savundu. "Sandığa değil kamuoyu yoklamalarına itibar ediliyor" diyen Akbulut, adını vermeden adaylardan Mesut Yıl- maz'ı eleştirdi. Yılmaz'ın onceki gunku Milliyet gazetesine ANAP'ın oy oramnın yuzde 10'lara duştuğünu belirten demeç (Arkası Sa. 5, Su. 2'de) T •• •• lnonu, EcevitH hedef aldı SHP Genel Başkanı lnönü, Ecevit'i tutarsızlık ve sosyal demokrat kanadı değiştirmek gayreti içinde olmakla suçladı. tnönü, Özal-Ecevit görüşmesini de seçim ittifakı olarak değerlendirdi. SHP grubunda konuşan lnönü, ara seçim yapılmasını isteyerek 'Seçim ihlali başka anayasa ihlallerine benzemez. Halkın hakkını gasptır. Altından kalkamazlar' diye konuştu. 4. Sayfada ECEVİT'ÎN İSTEĞİ YÜZDE 20 4. Sayfada Günümüz insanı, kent yaşamının stresinde, doğa "medeniyetin" dumanında boğuluyor. Yeşilin dünyası 'karardı'5 haziran, hızla kirlettiğimiz, ama temizük işini demeçlere, panellere bıraktığımız doğaya ayırdığımız bir gün. Denetimsiz bir biçimde yürüyen sanayileşme çabaları, bilinçsiz tüketim alışkanlığı ve sanayileşmiş ülkelerden "ithal" edilen çöpler sayesinde yaşanmaz hale getirdiğimiz doğayı, "Dünya Çevre Günü"nde yine göstermelik etkinliklerle, demeçlerle kutlayacağız. Arka Sayfada Eski Bulgar şefı yalanladı Ağca olayı yine düğüm NİLGÜN CERRAHOĞLÜ ROMA — On yıl once Papa tkinci Jean Paul'e karşı düzen- lenen suıkasün KGB'nin emrin- deki Bulgar gizli servislerince örgutlendiğini iddia eden Kons- tantin Karadzhov, kendisine at- fedilen bu haberi tümüyle ya- lanladı. Sofya'dan Italya GR 2 radyosuna bir demeç veren Ka- radzhov, hafta başında "II Giorno" gazetesinde kendisine atfen yayımlanan tüm haberle- ri "yalanladığım" söyledi ve ga- zeteyi dava edeceğini belirtti. "D Ğiorno" gazetesinde önce- kı gun manşetten tam sayfa ya- yımlanan bir haber, eski Bulgar gizli servisleri şefi Karadzhov'- un sesinin bulunduğu banttaki konuşmalara dayanarak Papa suikastının KGB ve Bulgar giz- li servislerince duzenlendiğini ve bunun için Mehmet Ali Ağca'- nın 3 milyon marka kirdlandı- ğını ileri surüyordu. Tüm ltalyan gazetelerinde ve siyasi ve adli çevrelerde büyük yankı uyandıran haber, suikast gınşimının Amerikan Merkezi Haberalma Örgütu'nün de (Arkası Sa. 19, Sü. 3'de) BAB TARTIŞMASI Avrupa, geleceğinî arıyor Siyasi gözlemciler, BAB'ın yannı hakkındaki önerilerin üç ana hatta toplandığım bildiriyor: 1. BAB'ın AT ile bütünleşmesi, 2. NATO'nun tam güdümüne girmesi, 3. NATO ile AT arasında köprü rolü oynaması. SABETAY VAROL'un haberi 10. Sayfada TÜRKİYE'YE ÜYELİK DEĞİL, AYRICALIK MİNE G.SAUUIIER'nin haberi 10. Sayfada ÖZAL'IN GÜNDEMİ YÜKLÜ 10. Sayfada İSLAM'DA KADIN VECİNSELLİK CENNET ERKEĞİN AYAKLARI ALTINDA Hadis ye nyetlerde sık sık hurilerden bahsedilirken, kadınlar için düşünülmüş bir ödüle (örneğin güzel ve ıyi huylu erkeklere) rastlanmıyor. Islamiyet erkekleri muhatap alıyor. Islamiyet öncesi daha özgür olan kadın, Islamiyet'ten sonra örtülüyor ve eve kapatınyor O R A L Ç A L I Ş L A R ' ı n a r a ş t ı r m a s ı 1 5 . S a y f a d a Ö N C E S İ V E S O N R A S I Y L A ŞeyhSaitAyaklanması İSYANCIKÜRTLER SEVR'DEN YANA Koçkiri ayaklanması 1920 yüında patlak verdi. Ayaklanan Kürt aşiretleri Sevr Antlaşması'nın uygulanmasını, bölgede bağımsız bir Kürt devleti kurulmasını, diğer türlü silahla istediklerini elde edeceklerini Ankara Hükümeti'ne bildirdiler. Ayaklanma 1921 yılında bastırıldı. U Ğ U R M U M C U a r a ş t ı r d ı v e y a z d ı 1 4 . S a y f a d a YARIN / KİTAP CUMA / TV KİTVUP OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK Üniversite!.. Ünıversite sonınu, Turkıye'nın gündeminden hıç duşmeyen en sancılı konulardan bırıdir. önce bir gerçeğin altınt çız- mek gerekir. Bugunku ünıver- site duzenim 12 Eylül 1980 as- keri darbesi saptamıştır. Soru- nun kokenınde cuntanın teme- libulunuyor. YÖK duzenı, 1980 askeri yonetiminin beş genera- line güven veren mımann ma- rifetidir. Mimann adını da soy- lemek gerekir: YÖK Başkanı Prof. Ihsan Doğramacı, 12 Ey- lül askeri rejiminın bir simgesı halme gelmıştir. Bu olumsuz başlangıan unı- versite kavramıyla ters duştu- ğünu söylemek bile gereksızdir Turkıye'nin 82 Anayasası'nı değiştirmek ıçın gereklı top- lumsal birikimie 1991'de dolup taştığı bir gerçektir. YÖK duze- nini ülke boyutunda ortaya çık- mış bu gerçeğin kapsamında aşılmış bir olay olarak değerle- dirmek sanırız yanlış bir yak- laşım değıldir. Üniversite, her şeyden önce bilım özgurluğune dayanır; is- ter askersel olsun, ister sivil ol- sun, siyasal iktıdarm gozetım ve denetımi altında ozerklığin- den ve ozgurluğunden yoksun bırakılmış kurumlar üniversite kavramma ters duşer. Adı üs- tünde 'evrenseV olması gereken üniversıtenın kurumsallığını ye- * * • (Arkası Sa. 19, Su. /'de) • Spor affı bilmece Bakan Ozarslan "Hıçbır açıklama yapmam" derken Nevşehir Milletvekili Babaoğlu, "Bakanla goruştum. Muspet bir yanıt alamadım" dedı. 4. Sayfada • Temel Gürsu'nun 'ilk' denemesi TV2'deyayımlanacak "Dıkkat Kan Aranıyor", Temel Gürsu'nun umut veren ancak sonu gelmeyen 'ilk' yapıt denemesi. 6. Sayfada • Beethoven'ın torunu Pıyanıst tdil Biret, hocası Wûhelm Kempff'ı anlattı. 7. Sayfada • Cezayir'de seçim sancısı İslami Selamet Cephesi'nin 11 gundür sıirdurduğu yonetim aleyhtarı gösteri polis tarafmdan zor kullanılarak dağıtıldı. 11. Sayfada • Arnavutlukta hükümet istifa etti. Fatos Nano başkanlığındakı hukumet erken seçime dek istifa c'.ti. 11. Sayfada • AT'ye bacadan girilebilir Doğu Almanya'da yatırım yapmanın A T'ye kapıdan değil bacadan gırmek anlamma gelebileceği belirtiliyor. Ekonomide^ • Toni'yi karanhkta uğurladık Fenerbahçe'de 3 sezon forma giyen ünlü Alman kalecinin jübıle maçı ışıklarm arıza yapması nedenıvle 65 dakika trıbunlerın ışığıyla oynanabıldı. Sporda • Tanju Fenerbahçe'ye koştu Calatasaray'ın golcu fulbolcusu Tanju Çolak takımıyla anlaşamayınca soluğu Kadıkoy'de aldı. Tanju 'nun Fenerbahçelı yoneticilerle temas halınde olduğu ö'ğrenildı. Sporda GOZLEM UGUR MUMCU Seçim mi, Atama mı? Cumhurbaşkanı Özal, eski başbakanlardan Adnan Men- deres'in oğlu Aydın Menderes'e ANAP lıdenığini önermiş; Menderes bu liderlik önerisini benımsememiş. Nelere alışıldı baksanıza: Cumhurbaşkanı'nın, seçilir seçılmez partisi ile "ilişkisi- nin kesilmesi" gerekiyor. Ozal ise partisi ile ilışki kesmek (Arkası Sa. 19, Su. 7'de)