Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
5NİSAN1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U
Necibullah'ın
yardım çagrısı
• tSLAMABAD (AA) —
Afganistan Devlet Başkanı
Necibullah, Cumhurbaşkanı
Turgut Özal ve İran
Cumhurbaşkanı Haşimi
Rafsancani'den, Pakistan'ı
ülkesinin içişlerine
kanşmamaya ikna
etmelerini istedi. Kabil
Radyosu'nun haberine göre
Afganistan Devlet Başkanı,
Rafsancani'ye yazdığı
mektupta geçen hafta
mücahitlerin Host'a
düzenledikleri saldmnın
"Pakistanh generallerin
yönetimi altında
gerçekleştirildiğine dair"
kanıtlar bulunduğunu
belirtti. Pakistan'ın bu
tavrının "bölgedeki banş ve
istikrar için tehlikeli
sonuçlar doğuracağını"
belirttiğini duyurdu.
Jovic
geliyor
• BELGRAD (AA) —
Yugoslavya Başkanlık
Kurulu Başkanı Borisav
Jovic, 10-12 nisan tarihleri
arasında, Cumhurbaşkanı
Turgut Özal'ın özel konuğu
olarak Türkiye'yi ziyaret
edecek. Yugoslavya Dışişleri
Bakanhğı yetkilisi Dusan
Rodic, yaptığı açıklamada,
Başkanlık Kurulu Başkanı
Borisav Jovic'in, Ankara'ya,
Yugoslavya Dışişleri Bakanı
Budimir Loncar'la
geleceğini belirterek, Türk-
Yugoslav ilişkilerinin "iyi"
olduğunu kaydetti. Rodic,
gorüşmelerde, kaçınılmaz
olarak, Turkiye'nin aktif rol
aldığı Körfez savaşı sonrası
durum ve yeni Avrupa
guvenlik sisteminin ele
alınacağını ifade etti.
Papa
suikastına yeni
jsoruşturma
• SOFYA (AA) — Papa
2. Jean Paul'e 1981 yılında
Mehmet Ali Ağca
tarafından Vatikan'da
düzenlenen silahlı saldınyı
soruşturacak olan
uluslararası komisyonun
Başkanı Allan Winestain,
"Gerçeklerin ortaya
çıkarılabileceği konusunda
iyimserim. Ancak sayfayı
çevirmeden önce çok iyi
okumalıyız" dedi. ABD
Demokrasi Merkezi
Müdürü olan VVeinstain,
Sofya'da duzenlediği basın
toplantısmda, komisyonun
suikast olayıyla
araştırmalarına mayıs
ayında başlayacağını
belirtti.
Petrol için
değil, su için
• BONN (ANKA) —
Alman basınında yer alan
yorumlarda, Ortadoğu'da
su kaynağı olan ulkelerin
bu durumda daha şanslı,
siyasi ve ekonomik açıdan
daha önemli konuma
gelecekleri belirtildi.
Yorumlarda ayrıca "suyun
akışını kim kontrolüne
alırsa, petrolden daha güçlu
bir silaha sahip olacaktır"
dendi. Muhafazakâr sağ
eğilimli Bonner Rundschau
gazetesinde yayımlanan
yorumda, bölgedeki birçok
sorunun çozumunün sadece
eşit biçimde petrol
dağıtımına değil, aynı
zamanda eşit şekilde su
dağıtımına bağlı olacağına
dikkat çekildi.
Türklerin
hakları
• ANKARA (ANKA) —
Bulgaristan'da Turkçenin
okutlarda seçmeli ders
olarak okutulması ve ibadet
üzerindeki kısıtlamaların
kaldırılmasından sonra
daha geniş kapsamlı haklar
için çalışrnalar yapıldığı
bildirildi. Sağlık Bakanı
Halil Şıvguı'ın konuğu
olarak Türkiye'de bulunan
Bulgaristan Sağlık Bakanı
Prof. Dr. Ivan Nikolov
Chernozernsky ve
Parlamento Sağlık ve Spor
Işleri Başkanı Prof. Dr.
Kosntantir. Querorqulev
Tsanov, Bakan Şıvgın'ı
ziyaret etti Konuk sağlık
bakanı görüşme sırasında,
Atatürk'ür "yurtta sulh
cihanda sdh" ilkesinin tiim
dûnya ve üellikle de
Balkanlar çin önemli
olduğunu Delirtti ve
"Atatürk <pk büyük bir
adam" deci.
Cumhurbaşkanı BM'den Saddam'a dur denilmesini ve sınırdakilereyardım yapılmasını istedi
ÖÖÖzalBatridan güvence istiyormemelerini istedik.
—Sorun çok acil. Kaçanları Saddam Hü-
seyio kuvvetlerinden kurtarmak ve güvenli-
ğe kavuştunnak gerekmiyor mu? O zaman
söziinii ettiğiniz yardım onlara sağlanmaz
Haber Merkezi — Türkiye, sınıra yığılan
yüzbinlerce kişinin karşılaştığı sorunun cö-
zümü için Batı'nın tavnnı bekliyor. Şu aşa-
nıada sınınn açılmayacağı mesajmı veren
Cumhurbaşkanı Turgut Özal, BM Guvenlik
Konseyi'nin bu konuda Irak yönetimine baSkı
yapması gerektiğini belirterek "Ancak bun-
lar işe yaramazsa, sorunun aynen Kuveyt'te-
ki gibi çözuleceği inancındayım" diye konuş-
tu. Batı ülkelerini de suçlayan Özal, 1988'deki
göç sırasında Türkiye'ye kabul edilen sığın-
macılara Batı'nın sahip çıkmadığını kaydet-
ti ve "Tttrkiye bunlara yardım yapar, ama alıp
yerleştiremeyiz. Dışandakilerin de ciddi oia-
rak yardım etmesi lazım" dedi. Turkiye'nin
BM Daimi Delegesi Mustafa Akşin ise Tur-
kiye'nin toplu göçe izin veremeyeceğini belir-
terek "Yardım edecek durumda değiliz. Bu
insanlar evlerinde kalmalı" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Turgut özal, Ingiliz özel
televizyon kuruluşu Cannel 4 muhabirinin so-
rularını yanıtladı. özal, 10 dakikalık televiz-
yon röportajının çekimi için akşam TRT Ge- Türkiye, sınıra yığılan yüzbinlerce kişinin kaderi için BM Güvenli Konseyi kararını bekliyor.
nei Müdüriüğü haber stüdyoiarma geidi. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, konseyin, sorunun çözümü için Saddam'a baskı yapması gerektiğini
belirterek "Ancak bunlar ışe yaramazsa sorunun aynen Kuveyt tekı gıbı çözülecegı manandayım dedi.
Özal, 1988'de kabul edilen sığınmacılara Batı'nın sahip çıkmadığını hatırlattı ve "Türkiye bunlara
yardım yapar, ama alıp yerleştiremeyiz" dedi. Cumhurbaşkanı, Batı'nın da sığınmacıların
bir bölümünü kabul etmesini istedi.
nu7
ÖZAL — Evet, ama 500 bin kişi ile nasıl
başedeceksiniz? Daha önce 60 bin kişi gel-
mişti. 1988'de. Bunların hâlâ yarısı Türkiye^
de. Kimse bize yardım etmedi. Kimse bunla-
n almaya yanaşmadı. Avrupa ülkelerine baş-
vurdum, hiç olmazsa yansını alın, yansı bizde
kalsın dedim. Şimdi de eğer bu 400 bin kişi-
yi yan yanya bölüşürsek bunu kabul eder mi-
siniz?
—Saddam Hüseyin'in bu insanlara karşı
korkunç eylemkrde bulunmasnun öniine na-
sıl jgeçilecek?
OZAL — Saddam Hüseyin'in bu insanla-
ra saldırmasının önüne geçilmesi şarttır.
—Bunu yapmak için eğer gerekirse asker
mi gönderilmeli? Helikopterle de tanklara
karşı harekete mi geçilmeli? Bunu kabul edi-
yor musunuz?
ÖZAL — Oradaki askeri durumu elbette
bilmiyorum. Saddam kuvvetlerinin nereye
kadar ilerlediğini bilmiyorum, ama dün Müli
Guvenlik Konseyi toplantısmda anladığımız
kadarıyla sığınmacüar üzerine ateş ediliyor-
du. Irak Büyükelçisi'ni çağırarak bunu dur-
durmalarını istedik, durdurdular.
—Saddam Hiıseyin'e baskı yapılabileceği
kanaatindesiniz öyleyse? Bu duruma bir son
verileceğini düşüniiyorsunuz.
ÖZAL — Evet, eğer baskı uygulanırsa,
eğer gerekli önlemler alınırsa... Ancak bun-
lar işe yaramazsa, sorunun aynen Kuveyt'te-
ki gibi çözuleceği inancındayım.
özal, çekimden sonra TRT'den ayrıürken
de gazetecilerin sorulannı yanıtladı. Cumhur-
Özal, Ankara'daki Irak Büyükelçisi El Tik-
riti'dsn sınırda birikenlerin üzerine top ate-
şini durdurmalarını istediklerini belirterek
"Kendisini sert bir dille uyardık. Ya siz o top-
çu ateşini kesersiniz ya da biz müdahale et-
mek zorunda kalınz" dediğini anlattı.
"Biz sınırı açamayız. Zaten daha önce ka-
bul eltigimiz 30 bin kişi ile başa çıkamadık"
diye konuşan Özal, Anadolu'nun yüzyıllar
boyu birçok göçe ve akınlara sahne olduğu-
nu vurgulayarak "Anadolu'da medeniyet çe-
şitli topiuluklann kaynaşmasuıdan oluşuyor"
biçiminde konuştu.
"Güneydoğu sorununu, daha açık söyle-
yeyim, Kiirt sorununu yülardır askeri tedbir-
lerie çözemedik. Böyle meseleleri siyasi ted-
birlerle, siyasi formüllerie çözmek gerekir"
göriişünü savunan özal, Kürtçenin serbest bı- 7—7;
rakılmasına ilişkin yasal düzenlemenin ger- Akşîn'İn
Alptemoçin, aynca yazılı bir açıklama ya-
parak Irak'ın askeri harekâtırun Türkiye'nin
"fiziki güvenliğini, ekonomik ve sosyal gü-
venliğini tehdit eder bir nilelik taşıdıgını" be-
lirtti. Alptemoçin "Gerek hukuk gerekse in-
san ve vatandaş haklan açısından hoşgörül-
mesi veya kabul edilmesi mümkün değildir"
ifadesini kullandı. Alptemoçin, Türkiye sını-
nna yığılan yüzbinlerce insanın durumu ve
ihtiyaçlannın "öncelik" taşıdığını vurgulaya-
rak hükümetin "Bu insanların kendi vatan-
larında hayatlarını siirdürmeleri için acilen
ihtiyaç duyduklan insani yardımı saglamak
amacıyla gerekli önlemleri aldığını" kaydet-
ti. Alptemoçin, Türkiye'nin Iraklılara insani
yardım yapmak isteyen ulke ve kuruluşlara
her türlü kolayhğı sağlayacağını da sözleri-
ne ekledi.
özal, röportaj sırasında, sımrdaki sığınma-
cüar konusunda kendisine yöneltilen sonılan
şöyle yanıtladı:
—Türkiye'nin tutumu nedir?
ÖZAL — Kanımca Kürtler çok zor du-
rumdadırlar. Bunu Başkan Bush'a telefon
ederek söyledim ve bu konuda Kurtlere yar-
dımcı olmak amacıyla bir önlem almamız ge-
rektiğini anlattım. Bölge dağlıktır, zordur.
Yardım için bu bölgede uygun yer bulunma-
yabilir. Biz yardım edebiliriz. Zaten ediyoruz
da. Yiyecek, ilaç, doktor, hemşire, ama bun-
lar yeterli değil. Halen çok yagmur yağıyor.
Bu nedenle diğer ülkelerden talebim, çok sa-
yıda çadır örneğin. Bizde sayıca az. 1500 ka-
dar çadır yoüadık ki bu çok yetersizdir.
—Bu insanlara insani yardım yollayabU-
mek için Türkiye, smınnı açmamalı nu?
ÖZAL — Bu yanlış bir tutum... Türkiye
zaten sınırını açmıştır. Sınınmız içinde 100
bin kişi var halen. Ama bu, sorunu çözmü-
yor. Bizim sınınnuz çok dağlıktır. Eğer bi-
zim tarafa geçerlerse, buralan çok dağlıktır.
Irak tarafı daha duzluktur. llk duşüncem, bu
insanlara Irak'ta yardım yapmaktı. Ama bu-
nun için de Irak ordusunun ateşinden bun-
lan korumak lazımdı. Bunun için de Irak Bü-
yükelçisi ile temasa geçtik. Kaçanlara ateş et-
LONDRA
Iraklılara
20 milyon
sterlin
yardım
Almanya, Irakh Kürtlere 1
milyon DM yardım
yapacağını açıkladı.
LONDRA (Cumhuriyet) —
Ingiltere Başbakanı John Ma-
jor, ülkesinin Birleşmiş Millet-
ler öncülüğünde, Irak'tan ka-
çanlara yardım kampanyasına
20 milyon sterlin dolayında yar-
dım yapacağını söyledi. Major,
BM Genel Sekreteri Perez de
Cuellar tarafından pazartesi gü-
nü başlatılacak Iraklılara insa-
ni yardım kampanyasına Ingil-
tere'nin doğrudan ve Avrupa
Topluluğu vasıtasıyla yapacağı
yardımın 20 milyon sterline ula-
şacağını belirtti.
Ingiltere, bu arada Türkiye
1
ye geçeceği sanılan en az 250 bin
sığmmacının temel gereksinim-
lerini karşılamak amacıyla bu-
gün Türkiye'ye bir uçakla bât-
tanîye ve çadır gönderiyor. Hü-
kümet, sığınmacılar için ilk aşa-
mada 1 milyon 250 bin dolarhk
bir fon ayırdı.
İngiltere, aynca Kürt sığınma-
cıları kabul etmesi için baskı
yaptığı Türkiye'ye, uluslararası
kurumların destek vermesi için
de girişimlerde bulunuyor. önü-
müzdeki pazartesi günü Avrupa
Topluluğu liderlerinin Lüksem-
burg'da yapacakları toplantıda
Başbakan john Major, AT Ko-
misyonu'nun, Irakh sığınmacı-
lara vereceği 6 milyon dolar tu-
tarındaki para yardımını daha
da arttırmasını isteyecek.
Almanya yardımı
Almanya Dişişleri Bakanı
Hans Dietrich Genscber de Al-
man ordusuna ait 4 uçağın, önü-
müzdeki günlerde Türkiye'ye
gönderilerek, Irakh Kürtlere
yaklaşık 1 milyon DM'lik
(667.000 dolar) ilaç, içme suyu
ve battaniye yardımı ulaştıracak-
larını biidirdi.
Irak'ta Kürtler var, Türk asıllılar var, Hıris-
tiyanlar var. Bunlarla temas halindeyiz. Or-
duya emir verdim, daha çok ekmek yapsın-
lar diye, daha çok ilaç temin etsinler diye. Bu
yapılıyor, ama yeterli değil.
—Sorumu yineliyorum. Saddam Hüseyin
nasıl durdurulacak? Bir askeri harekât on-
görüyor musunuz?
ÖZAL — Biz kendi başımıza değil. Bu ne-
denle Guvenlik Konseyi'ne başvurduk.
—O halde müttefikleri mi kastediyorsu-
nuz?
ÖZAL — Evet... Olup bitmekte olanlar bir
çeşit soykınmdır.
—Bu noktada açık olalım. Miittefikler
Saddam Hüseyin'e harekete mi.geçmeli?
ÖZAL — Bir şeyler yapmalan, bir hare-
kete geçmeleri gerekiyor kanaatindeyim. Sad-
dam Hüseyin'in bu saldınyı durdurması için
bir şeyler yapmalılar. Sığınmacılar da kendi
yerlerine dönmeliler.
başkanı, sınıra ulaşanlann sayısının 10 güni-
çinde 500 bini bulacağını tahmin ettiğini be-
lirterek "Bu bir insanlık trajedisidir" dedi.
Batılı ülkeleri, konuya sahip çıkmamakla
suçlayan Özal, diğer ulkelerin Türkiye'den sı-
nırı açmasını istediğini kaydetti ve şöyle ko-
nuştu:
"Gerçi biz kapıyı açmışu. 100 binden fazla
insan, hududun bu tarafında. 1988'de 60 bin
kişiyi aldık, hâlâ 30 bin kişi Türkiye'de. Ri-
ca ettik, birazını siz alın, gerisini biz alalım
dedik. Ama hiçbiri sahip çıkmadı. Lafını
ederler, insan haklan falan fılan diye, çok gü-
zei propaganda yaparlar. Ama iş tatbikata ge-
lince hepsi kaçtılar. Türkiye bunlara yardım
yapar, yapmaz değil. Ama alıp yerleştireme-
yiz. Dışandakilerin de ciddi olarak yardım et-
mesi lazım."
Cumhurbaşkanı özal önceki akşam mil-
letvekillerine verdiği iftar yemeğinde de ko-
nuya değindi.
çekleştirilmesini istedi.
Alptemoçin
ANKA'nın haberine göre Dışişleri Bakanı
Ahmet Kurtcebe Alptemoçin'in, dün TBMM
Dışişleri Komisyonu üyelerine verdiği brifıng
sırasında Irak'a müdahale edilip edilmeyeceği
sorulanna "Gereken yapılacaktır" karşılığı-
nı verdiği oğrenildi.
TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı
ANAP'h Adnan Tutkun'un daveti üzerine ko-
misyon üyelerine Kuzey Irak'taki gelişmeler
ve Kıbns konusunda brifing veren Alptemo-
çin'in, Türkiye'ye sığınmak isteyen Irakh
Kürtler konusundaki tutumunu, "Irak sını-
nnda bir lampon bölge oluşıurulmasından
yanayız. Bu bölgede tutulacak Iraklılara her
türlü insani yardımı yapmaya hazınz. Ayn-
ca BM'nin de bu insanlann güvenliğini sağ-
lamasını bekliyoruz" biçiminde açıklama
yaptığı öğrenıldi.
Türkiye'nin BM Daimi Delegesi Büyükel-
çi Mustafa Akşin, Türkiye'nin Irak sınırın-
daki toplu göçe izin vermeyeceğini söyledi.
Büyükelçi Akşin, CNN TV'sine verdiği de-
meçte, Türkiye'nin 1988'de de Kuzey Irak-
tan gelen 60 bini aşkın göçmene kapılannı
açtığını hatırlatarak "Yeterince sorunumuı
var. Özellikle Korfez savaşı sonrasında önemli
ekonomik sorunlanmız vaı. Göçmenlerin ya-
rattıgı bu dev sorunla hiçbir ulke baş edemez"
dedi.
Büyükelçi sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu çapta bir toplu göçe izin vermeyece-
ğiz. Yardım edecek durumda değiliz. Bu in-
sanlann acılannı yatıştıramayız. Kimse de ya-
nstıramaz. Bu insanlar evlerinde kalmalı. Bu-
nu saglamak için de Irak, saldırılarını dur-
durmalı. Tek yol bu."
Irak'tan mesaj
Saddam'a bağh birhklerden kaçan yüzbin-
lerce insan Türk sınırına yığıhrken, Bağdat,
Ankara nezdinde bir diplomatik girişimde
bulunarak Türkiye'ye karşı herhangi bir kö-
tü niyeti bulunmadığını bildirdi. Dün sabah
Dışişleri Bakanlığı'na gelerek Müsteşar Tu-
gay Özçeri ile görüşen, Irak'ın Ankara Bü-
yükelçisi Rafi Dahan Mücvel D Tikriti, Irak
birliklerinin ülke içinde güvenliği sağlamaya
çalıştıklarını söyledi. Görüşme talebinin Irak
tarafından yapıldığı oğrenildi.
ANKARAYLA YOĞUN TEMASLAR
Batı'dan 'sınır
açılsın' baskısı
BMKARARI
YÎYECEK BEKLİYORLAR— Irak'ın Safwan mülted kampuda bir Irakh çocuğu ik yiyecek yardımını beklerken. (Fotoğraf: AFP)
6
Ateşkes' ihracatta umut yaratü
Ekonomi Servisi — Birleşmiş Millet-
ler Guvenlik Konseyi'nin savaşın bittiğini
ilan etmesi üzerine Irak'a uygulanan yi-
yecek ambargosunun derhal kaldınlacak
olması gıda ihracatçılannm yüzünü gül-
dürdü. Krizden en çok etkilenen Guney-
doğu ihracatçıları, olayı 'aylardır bekle-
diğimiz gerçeİdeşti' diye yorumlarken İs-
tanbul toptancılan ihracat kapısmın açıl-
masının iç piyasadaki fiyatları tırman-
dırmasından endişe duyuyorlar.
Irak ve Kuveyt'e yılda yaklaşık 700
milyon dolarhk ihracat yapan Güneydo-
ğu Anadolu bolgesinde ambargo kara-
rının kaldırılması sevinçle karşılanıyor.
Krizden bu yana Irak ve Kuveyt'e yapı-
lan ihracatın tamamen durmasının böl-
ge ihracatçılarını zor duruma soktuğu-
nu belirten Güneydoğu Anadolu Birlik-
leri Başkanı Ali Şahindal, bu kararın
bölge ekonomisini canlandıracağı görü-
şünü savunuyor. Güneydoğulu ihracat-
çılann Irak'tan eski işlerden yaklaşık 20
milyon dolarhk alacağının bulunduğu-
nu söyleyen Şahindal, "Irak'ın zaten bi-
ze borcu var. Bunun yanında yeni ihraç
edilecek mallann paralannın kısa vade-
de gelmesi konusunda da kuşkularımız
var. Acaba Irak kısa vadede parayı nasıl
bulur, nasıl ödeme yapar? ama yine de
kapılann yeniden açılması bizim için bü-
yük bir olay" diyor. Irak'ın kısa vadede
birçok yeni mal için istekte bulunabile-
ceğini belirten Şahindal, "Eskiden Irak
bizden hayvan, hayvan ürünleri, un ve
unlu mamulleri almıyordu. Bu malları
kendi kaynaklanndan karşılayabiliyor-
du. Ancak şu anda bu mallara sıkışık ol-
duğundan almak zorunda kalacak. Te-
mizlik malzemelerine de talebinin artma-
sını bekliyoruz. Aynca Irak'a çimento
fabrikalarının tahrip edilmesi bu ülke-
ye çimento gibi mallann satılmasına da
olanak verebilir. Kısacası Irak'a kısa va-
dede paketlenmiş fındık fıstık, yaş seb-
ze meyve gibi luks mallar yerine daha za-
ruri mallar ihracatı başlayacak" diye be-
lirtiyor. Ambargo kararından sonra
Irak'a satılacak mallann birçoğunun el-
lerinde kaldığını ve depolarda bekledi-
ğini söyleyen Şahindal, "Depolanmızda
Irak'a gönderilmek üzere 500 ton deter-
jan, büyük miktarda da fasulye var. Bu
mallan da satabileceğiz" diyor. Şahin-
dal, krizden bu yana çok kötüye giden
Güneydoğu ekonomisinin ambargonun
kaldırılmasından sonra nefes alacağı gö-
rüşünde.
Istanbul toptancılan ise ihracatın baş-
lamasıyla iç piyasadaki fiyatlannartabi-
leceğini belirtiyorlar. Özellikle bazı bak-
liyat türlerinin fiyatlarının artabileceği-
ni söyleyen Rami toptancılanndan Mus-
tafa Demirayak, "Türkiye'nin bu yıl bak-
liyat stoğu çok fazla olmasına karşın fa-
sulye gibi mallann >eni hasadına daha
zaman oldugundan ihracat bu mallann
fiyatlannı mahsüle kadar körükleyebilir.
Ancak sezon sonu gıda maddelerinde fi-
yat artışı olacağını sanmıyorum"' diyor.
Sebze meyvede ise Irak'a ihracatın he-
men başlamayacağı belirtiliyor.
Haber Merkezi — Irak birlik-
lerinden kaçan Kürt, Türkmen
ve Süryaniler, Türkiye sımnna
yığümaya devam ederken, Türk-
iye'ye, sının açması için Batı'dan
baskılar yoğunlaşıyor. ABD yö-
netiminin, insani nedenlerle sı-
nırın açılması gerektiğini Anka-
ra'ya bildirdiği kaydedilirken,
tngikere'nin de bu yöndeki iste-
ğini Türk büyükelçisine ilettiği
oğrenildi. İngiltere Başbakanı
Major, soruna "hızlı çözüm bu-
lunması için BM ve Ankara'da
sıkı biçimde bastırmaya devam
ettiklerini" söyledi. Ankara'da
temaslarda bulunan Fransa'nın
insani işlerden sorumlu bakanı
Bernard Koucher ise sımrdaki
insanlara kendi topraklannda
yardımcı olunması gerektiğini,
bunun için de "insani bir
koridor" açılabileceğini söyledi.
NATO Genel Sekreteri Woerner
ise "NATO, sınırlannı Kürtlere
açması için Türkiye'ye baskı
yapmayacak" dedi.
ABD Dışişleri Bakanhğı Söz-
cüsü Margaret Tutwüer'ın Kuzey
Irak'taki geüşmelerden büyük
kaygı duyulduğu yolundaki
açıklamasından sonra ABD yö-
netiminin sınınn insani neden-
lerle açılması gerektiğini Anka-
ra'ya bildirdiği oğrenildi. ABD-
nin Ankara Büyukelçisi Morton
Abramowitz'in önceki gün Dı-
şişleri Bakanlığı Müsteşan Bü-
yükelçi Tugay Özçeri ile yaptığı
görüşmeden sonra ise ABD'li
diplomatların "sessiz kalmayı
yeğledikleri" Ankara'da Dışişleri
Bakanhğı yetkililerince bil-
dirildi.
Dışişleri Bakanhğı sozcusu
Richard Boucher de "Türk hü-
kümetinden, mülteci akınını
karşılamak için birlikte çalışmak
üzere, sınırlannı açmasını ısrarta
istedik" dedi.
ABD'nin Ankara Büyükelçi-
si'nin bu konuda Türk hüküme-
tiyle sürekli temas halinde bu-
lunduğunu belirten sözcü, sını-
rın kapalı olduğunun ilan edil-
mesine rağmen, mültecilerin
Türkiye'ye dağları ve ırmakları
geçerek girmeye devam ettikle-
rini, ülkeye girenlerin Türk hü-
kümeti tarafından dönmeye zor-
lanmadıklannı söyledi.
Edip Emil Öymen'in Londra-
dan bildirdiğine göre Ingiltere
1
nin Ortadoğu'dan Sorumlu
Devlet Bakanı Tristan Garel -
Jones'un, Türkiye Büyükelçisi
Nurver Nureş ile çarşamba ge-
cesi yarım saat görüşerek tngi-
liz hükümetinin "Türkiye'nin
Irak sınınnı açması ve sıgınma-
cılan alması" yönünde görüş
bildirdiği belirtildi. Buna karşı-
hk Büyükelçi Nureş, AA'ya dün
yaptığı açıklamada, Türkiye-
Irak sınınndaki sorunun tüm in-
sanhğın sorunu olduğunu söy-
leyerek "tngiltere'den sının aç-
mamız konusunda resmi bir is-
tek vaki olmadı" dedi.
İngiltere Başbakanı John Ma-
jor ise mülteciler sorununa hız-
lı çözüm bulunması amacıyla
BM ve Ankara'da "sıkı biçimde
bastırmaya devam ettiklerini"
söyledi.
Haluk Bakır'ın bildirdiğine
göre Lahey'de Hollanda Ikinci
Meclisi'nde grubu bulunan tüm
partilerin temsilcilerinden olu-
şan bir parlamenter heyeti önce-
ki gün Turkiye'nin Lahey Büyü-
kelçisi Bilgin Unan'ı ziyaret ede-
rek Türkiye'nin Irakh Kürtlere
sınınnı açmasını isteyen bir
mektup verdi.
Fransız bakan
Fransa'nın insani işlerden so-
rumlu bakanı Bernard Kouch-
ner, sımrdaki Kürt ve Türkmen-
lerin Türkiye'ye göç olasıhğının
yarattığı sorunlan incelemek
üzere dün Ankara'ya gelerek Dı-
şişleri Bakanı Ahmet Kurtcebe
Alptemoçin ye Dışişleri Muste-
şarı Tuga> Özçeri ile görüştü.
Konuk bakan görüşmeden son-
ra yaptığı açıklamada, BM Gu-
venlik Konseyi'nden konuyla il-
gili karar çıkması için sadece
Türkiye ve Fransa'nın çaba gös-
terdiğini söyledi. Sığınmacılara
gıda ve ilaç yardımı önerdikle-
rini belirten Kouchner, "Ortak
bir çaba ile sının açarak, gıda ve
tıbbi malzemenin sınınn öte ya-
nındaki insanlara ulaşmasını
saglamak ve böylece bu tarafa
geçişi durdurabtlmek istiyoruz.
Çünkü onlara kendi sınırlan
içinde yardım edilmeli" dedi.
Konuk bakan, Türkiye'den sınır-
lan açmasını istemediklerini öne
sürerken, "Çözüm, onlara ken-
di topraklannda yardımcı ola-
bilmektir. Bu da insani bir ko-
ridonın açılarak onlara yardım
edilmesidir" diye konuştu.
Almanya Dışişleri Bakanı
Hans Dietrich Genscher, BM
Guvenlik Konseyi'nin, Irak'taki
Kürtlerin durumunu görüşmek
üzere olağanüstü toplanmasını
istedi. Genscher, aynca Türk ve
İran hükümetlerinden, Irak'ta-
ki baskıdan kaçan Kürt mülte-
cileri içeri almak üzere, bu ül-
keyle olan sınırlannı "acilen"
açmalarını istedi.
NATO Genel Sekreteri Manf-
red Woenıer, sınırlannı Kürt
mültecilere açması konusunda,
NATO'nun, Türkiye'ye hiçbir şe-
kilde baskı yapmayacağını söy-
ledi. VVoerner, Kopenhag'da, ba-
sına yaptığı açıklamada, Irak-
tan kaçanların Türk sınırında
beklediklerini hatırlatarak "Bu,
Türkiye'nin egemenliği ile ilgili
bir sorun. Bu nedenle, NATO,
sınırlannı Kürt mültecilere aç-
ması için Türkiye'ye hiçbir şekil-
de baskı yapmayacaktır" dedi.
Barzani'nin tepkisi
Mesut Barzani başkanhğında-
ki Kürdistan Demokratik Partisi
(PDK) tarafından AFP'nin Tah-
ran'daki bürosuna gönderilen
açıklamada, "Sınırdaki insanla-
nn soğuk ve açlıktan öldügü,
buna ragmen Türkiye'nin sınır-
lannı kapalı lulıugu" iddia edil-
di.