Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Bank24 Kartı alırken...
"İşlem tamam" deyinceye
kadar işlem tamam! %
PAMUKBANK
Cumhuriye
Türkiye'de başvurduğunuz anda, yani
hemen, yani derhal, yani anında •
alabiieceğiniz tek banka kartı
Bank24 Kartı'dır!
\BANK24İ Ş L E M T A M A M !
67. Yıl; Sayı: 23944 Kurucusu: Yunus Nadi 1500 TL. 20 Nisan 1991 Cumartesi
Qzal, ilçe başkanlarıyla anlaştı
Istanbul
Kongresfne
üç seçenek
Cumhurbaşkanı Özal'ın Antalya'da
İstanbul delegasyonu ile yaptığı
toplantı sonunda ANAP il
kongresinin uzlaşmayla
sonuçlanması için üç olasıhk
üzerinde anlaşmaya varıldı: 1 Talat
Yılmaz istifaya ikna edilir, problem çözülür,
2 Semra Özal'ın listesindeki isimlerden yarıdan
bir fazlası istifalarını hâkime verir, liste yeniden
oluşturulur, 3 Her iki adayın da listeleri çekilir.
GÜNDÜZ tMŞİR
Cumhurbaşkanı Turgut
ÖzaJ'ın onceki gun Antalya'da,
ANAP Istanbul ilçe başkanla-
nyla yaptığı toplantıda eşi Sem-
ra Özal'a açıkça destek ıstedığı
ve "Elinizden geleni yapın, bu işı
bitirin" talimatını verdiği oğre-
nildi. Özal'ın Caran d'Ache mar-
ka, ustünde kendi ismi yazılı pi-
yasa değeri 600 bin lira olan al-
tın tükenmez kalem armağan et-
tiğı ilçe başkanları toplantısın-
da üç seçenek gündeme geldi.
Cumhurbaşkanı'nın bunlardan
Semra Özal'ın listesinde yer alan
isimlerden yandan bir fazlasınm
istifa ederek yeni bir liste oluş-
turulmasına sıcak baktığı belir-
tildi. Karşı adav Talat Yılmaz,
"Büttın tavsivelere saygılıyız, an-
cak karanmızda hiçbir değişik-
lik olmaz" dedi.
Özal'ın ilçe başkanlarını An-
talya'ya getinmesi, 28 nisana er-
telenen kongreye yenı bir boyut
getirdi. Partiyı kuran ve buyuk
emekleri geçen bir kişi olarak
kendisinin geri çekilmesının
mumkun olmadığını belirten
özal, "Memlekeün menfaatleri-
ni ve partimin devamını isteye-
rek eşimin adaylığına nza gös-
terdim. Sizden bekledigim kol
kınlır yen içinde kalır örnegi,
elinizden geleni yapıp bu işi
bitirmenizdir" dedi. Öğrenildi-
ğine göre Ozal şoyle konuştu:
"Baştan beri so>ledim. Bu lis-
(Arkası Sa. 14, Su. 5'de)
ABD HAZİNESİ,
TÜRKİYE'YE KEFİL
OLMADI BİLAL ÇETİN'in
haberi Ekonomide
'12 EylüVde ideolojik boşluk
dinle dolduruldu'
SHP'nin 'Laiklik
Raporu' hazır
12 Eylül askeri rejiminin, 1980
öncesi yaşananlardan 'hak ve
|İ| özgürlükler düzeninin yani sıra
sol düşünce ve eylemi' sorumlu
tuttuğu savunulan raporda,
sol düşüncenin beslenme kaynakları
kurutulurken ağır baskı uygulandığı anlatıldı.
ÜMtT ASLANBAY
ANKARA — SHP'nin "He-
nüz taslak halindeki" "Laiklik
Raporu" MYK'ya sunuldu.
MYK ve 23 nisan tarihinde top-
lanacak partı meclısınde göru-
şüldukten sonra kesinleşerek
resmileşecek olan raporda, laik-
lik karşıtı eğilımlenn 1980 son-
rası tırmanışa geçtiği, bunda, sol
düşünceye darbe vuran askeri
rejimin, doğan ideolojik boşlu-
ğu dinle doldurma çabalarının
BUGÜN BILIM TEKNİK
BIUMTEKNIK
TMİDiMumiMiakoiestenri
«aeyidü$ük *
B U G Ü N
C U M A
ER
S İ
YARIN DERGİ
Y A R I N V E
H E R P A Z A R
yattığı ifade edıldı. Raporda Di-
yanet İşlerı Başkanlığı'nın da ye-
nıden duzenknmesı gereğine
dıkkat çekildi. Raporun girişin-
de şu noktalar üzerinde du-
ruluyor:
— Laiklik karşıtı oluşumlar
ve bunların evlemlilikleri, ozel-
likle 1980 sonrasında tırmanışa
geçmiştir. Asıl kaygı verici olan,
"laik devlet" niteliğiyle tama-
men çelişen bir şekilde de> letin
"dindar" devlet rolunu benim-
semesi ve söz konusu gelişmeye
destek vermesidir. Bu gelişme
basta laik Türkiye'nin kurucusu
Atatiırk ve devrimleri olmak
ttzere liim çağdaş yaşamı hedef
alan bir tehdittir.
— Türkiye'de devlet eliyle go-
turulen bu laiklik-özgurlük kar-
şıtı gelişmenin sağlıklı bir ana-
lizıni yapmak amacıyla SHP
böyle bir rapor hazırlama ka-
rarı almıştır.
— T.C'nin kuruluşundan bu
yana izlenen devlet politikaları
dinsizliği yavmak doğrultusun-
da değildir. Böyle bir politika iz-
lenmedigi gibi inanç ve ibadet
özgiırluğu biıyuk bir dikkatle
giıvence altına alınmıştır. Ayn-
ca İslam dininin ve toplumumu-
zun özgul koşullanndan kay-
naklanan nedenlerle, devlet eliy-
le din hizmeti verilmiştir.
— Sorunlara çağdaş çözum-
ler getirebılme yetisi olmayan
hukumetin halkının karşısına
dinsel bir soylemle çıkarak ve
kendi isteği doğrultusunda ina-
nanlar yaratmak suretiyle sus-
kun ve hak talep etmeyen bir
toplum yaratması elbette kendi-
sinin lehinedir ama genel olarak
(Arkası Sa. 14, Su. l'de)
T E R Ö R Y A S A S I
S 0 R U L A R
Y A N I T L A R
5 . S a y f a d a
Ankara'da diplomatik çevreler, kurtarma operasyonunun, bir kara savaşına yol açmasından çekiniyor
Sıcak çatışıııa kayg'ısıÇatışma riski Ankara'da diplomatik ve askeri çevrelere
göre Irak yönetimine yardım çalışmalarına müdahale
edilmeyeceği yönünde güvence verilmesine karşın, bu
ülkenin topraklarında ABD, İngiliz ve Fransız askeri
birliklerince yürütülen operasyon Türkiye'nin de içinde
bulunduğu bir çatışma rıskini her an içinde banndırıyor.
Filistin trajedisi 36. Paralel Operasyonu'nun, Saddam
Hüseyin'in yönetimden aynlmaması durumunda hedefe
ulaşmasının gecikebileceği ve kamplardaki yaşamın kronik
bir hal almasıyla yeni Filistin kampları trajedisinin
yaşanmasından kaygı duyuluyor.
YASEMİN ÇONGAR
ANKARA — ABD, tngiltere
ve Fransa askeri birliklerinin
Kuzey Irak'ta başlattığı kurtar-
ma operasyonunun, bu toprak-
larda bir Kurt devleti kurulma-
sına yol açacağı yolunda göruş-
ler ortaya atılırken Ankara'da-
kı yetkililer "kara savaşı" ve Ti-
listin kampı trajedisi" diye özet-
lenebilecek iki temel kaygı taşı-
yorlar. 36. Paralel Operasyonu1
nun Saddam Hüseyin yönetimi
devrilmedikçe tamamlanmaya-
cağı ve muttefiklerin Irak'ın ku-
zeyindeki askeri varlıklarını
uzun sure devam ettireceklen
beklentisi taşıyan yetkililer, "Ba-
ğımsız Kiirt devleti giındem dı-
şı. Bu konuda Batı'dan da gü-
vence alındı" ifadesini kullanı-
vorlar. Ancak bu kaygılann ba-
/ı diplomatik çevrelerde geçer-
uliğini koruduğu gözleniyor.
Yetkililer, Birleşmiş Milletler'in
en kısa zamanda operasyona sa-
hip çıkması gerektiğini de savu-
narak Güvenlik Konseyi'nin
Irak'ta kunılacak kamplan dev-
ralmak için "çok geç kalmadan
yeni bir karar çıkartmasının uy-
gun olacağı" görüşünü savunu-
yorlar.
Ankara'daki diplomatik ve
askeri çevrelerde, Kuzey Irak
topraklannda başlaülan kurtar-
ma operasyonu, bir Kurt devle-
ti kaygısının yani sıra banndır-
dığı iki temel risk çerçevesinde
değerlendiriliyor. Bu risklen
"operasyonun sıcak çaüşmaya
yol acması" ve "bedefe ulaşma-
nın gecikmesiyle sonınun suriin-
cemede kalması" diye özetleyen
yetkililer, "muttefiklerin buyuk
bir temkio içinde hareket etme-
si ve Birleşmiş Milletler'in soru-
na yeni kararlarla sahip çıktna-
tArkası Sa. 17, Su. 3'te)
IRAK'A KÜRT
OPERASYONU
3. Sayfada
ÖLÜMLE YAŞAMIN
İNCE ÇİZGİSINDE CtUl
BASUM6IÇ 3. Sayfada
GENSCHER: AMAÇ
EVE DÖNÜŞÜ
SAĞLAMAK 3. Sayfada
GÜVENLİK BÖLGESİ
İÇİN TARTIŞMA
3. Sayfada
IRAK: NÜKLEER
SlLAHIMIZ YOK
10. Sayfada
BAKER'IN, ISRAIL
TEMASLARINDA
İLERLEME YOK
10. Sayfada
MOSKOVA'DA KÜRT KADIN — Moskova'daki Irak Büyükelçiliği öniinde
yapılan gosteride Saddam Hüse>in'in Kuzey Irak'taki baskılannı protesto edenler
arasında Kurt kadınlar da yer aldı. (Fotoğraf: Reuter)
Sığınmacı Türkiye'ye küskün
Büyük kaçışın aası İran sınınnda da yaşanıyor. Sayılan 1 milyonu geçmiş durumda
SİNAN GÖKÇEN
BAHTARAN (Iran-Irak sının) —
Yine aynı yürek sızlatan manzaralar.
Yine yüksek dağlar. Ayakkabısız ço-
cuklar, yiyecek için kamyonlara saldı-
ran insanlar, allı morlu elbiseleri çare-
sizlık, öfke ve sefalet kokan Kürt ka-
dınlan ve her girintiyi, doğanın her oyu-
ğunu orterek yiız binlere barınak sağ-
layan naylonlar.
Türkiye'nin Irak sınınnda yaşanan
dramı İran'da da göruyorsunuz. lran'ın
Irak'la sının da buyuk bir acının tamk-
lığını yaşıyor.
Durmaksızın geliyorlar. Sayılan şim-
diden 1 milyonun ustunde. lran'ın Bah-
taran eyaletinin Irak'la olan sınır kapısı
Şişmu'dan tran'ın içlerine doğru yak-
laşık 30 kilometrelik bir konvoy oluş-
turuyorlar. Konvoyun öteki ucunun ıse,
Irak içlerinde, Suleymaniye'ye dek
uzandığı söyleniyor.
Saddam'ın "kimyasuKİan, napalnun-
dan, fosforundan" kaçan yuz binlerce
kişi İran'a gelmeye devam ediyor.
Çoğu yaya gelmis. 10 gün-15 gün yü-
rümüşler. Hamile kadınlar, çocuklar,
yaşlılar, sakatlar, hepsı canlannı emnı-
yete almak için gunlerce yurümuşler.
Gene de şanslılar. İran, "İnsani ve Is-
lami nedenlerle", Irak'tan kaçanlara
topraklarını açmış. Sınır bo^nca ku-
rulan kamplarda şimdiden 400 binin us-
tünde multeci barınıyor. Gelenlerin
hepsini banndıracak yeni kamplar ise
lran'ın Irakla sınır komşusu olan eya-
letlerinin çeşitli yerlerinde kurulmakta.
İran meclisi, ilk aşamada, multecilerın
gereksınimi için kullanılmak ıızere 10
milyar riyallik (yaklaşık 3 milyar TL)
bir bütçeyi onaylamış bulunuyor. Ba-
tı'nın yardımı ise "damhyor".
Turkiyeye küskünler. Özellikle
Türkmenler bize "sının niye
açmadınız" diye sonıyorlar. "Türkiye
bahşişi aldı, bizleri unuttu" diyorlar.
Saddam'ın askerlerinin, Turkiye sını-
rında bıriken "ahbaplanm" öldüreçe-
ğinden korkuyorlar. Iranlı yetkililer de
Turkiye'yi suçluyorlar. "Yük bizde,
yardım size geliyor" diyorlar.
Iran'a giriş yapan Iraklı mültecilerin
sayısı 1 milyon 200 bin olarak tahmin
ediliyor. Kayıtlı mülteci sayısı ise 901
(Arkası Sa. 17, Su. 2 de)
RonaldReagan'ın karısını anlatan kitap bir haftada 1.5 milyon sattı
Nancy'nin Frank'la ilişkisi neydi?
THE ÜNAÜTH0R17EC
Kitly
kclli'v
Bugüne dek kaleme aldığı tüm biyografilerle
best-seller listelerinde zirveye çıkan, Amerika'nın
en ünlü dedikodu yazarı Kitty Kelley, son
kitabında bir zamanların first ladysi Nancy
Reagan'ın Frank Sinatra'yla yıllarca beraber
olduğunu yazdı. Kitaba ilgi çok büyük.
Kitty Kelley (küçük fotoğraf), 600 sayfayı aşan kitabı için 1000 kişiyle röportaj yapmış. Frank
Sinatra'yla beraberligine ilişkin iddialann Nancy Reagan'ı sarsüğı bildiriliyor.
Kultur Servisi — "Kellevnin
kimliğini saklamasına ya da
yanlış aktarmalar v^pmasına hiç
gerek yok. O boyle şeyler için
fazla iyi bir röportajcı. Onun se-
vimli yuzu, etkileyici yumuşak
sesi, 'konuk'lanm neredeyse bip-
notize ediyor..." Amerikalı bir
gazetecı, Amerika'nın en ünlu
dedikodu yazarı Kitty Kelley
hakkında boyle sovlüyor.
Yaklaşık bir hafta once ya-
yımlanan "Nancy Reagan'ın
Resmi Olmayan Biyografisi" ki-
tabıyla "best-seller" listelerinde
zirveye yerleşen Kelley bugüne
dek yazdığı biyografilerde Jac-
kie Onassis'in şok tedavisi gör-
düğünu, liz Taylor'un Frank Si-
natra'dan olan bir çocuğu aldır-
dığını, Frank Sinatra'nın bir
tele-kızın goğsunden jambonlu
yumurta yediğini ve son olarak
Amerika'nın eski başkanı Ro-
nald Reagan'ın eşi Nancy Rea-
gan'ın Sinatra ile yıllarca suren
bir ilişkisi olduğunu anlattı.
Nancy Reagan biyografisi sa-
yesinde Amerika'daki kitapçılar,
hayatlannın en 'hızlı' satışmı
gerçekleştirdiler. Kitabın piyasa-
ya çıktığı gün, kitapçıların
onündeki kuyruklar inanılmaz-
dı, 600 binlik ilk baskı o gün tü-
kendi. Hafta sonuna doğru, 925
bin adet daha basüdı. Kitap, bu-
güne dek "best-seller" olmuş
tum kitapları geçti... laeocca'mn
"Otobiyografi"sı, BUI Cosby'nin
"Fatherhood"u, Stephen King-
in "Tommyknockers"ı, Tom
Clancy'nin "Clear and Present
Danger"ı... Bugüne dek Amerı-
(Arkası Sa. 14, Su. 5'de)
İşçi taşıyan midibüs
dereye uçtu
Yine
trafik
acısı:
15ölüİzmir'in Kiraz ilçesi
yakınlarındaki kazada çok
fazla sayıda işçinin
bindirildiği midibüs hızla
girdiği virajda mıcırlann
kayması sonucu 25 metre
derinliğindeki
Değirmendere Ça>ı'na
uçtu, 23 kişi yaralandı.
Yurdun çeşitli yerlerindeki
kazalarda 26 kişi öldu,
45 kişi yaralandı.
3. Sayfada
G. Saray-Beşiktaş
Ligde stiper
heyecan
Türkiye
Birinci
Ligi'nde yılın
derbysi bugün
oynanıyor.
Istanbul Ali
Sami Yen
Stadı'nda saat
15.00'te
başlayacak olan
dev maçta lider Beşiktaş
kendisini bir puan geriden
izleyen Galatasaray ile
karşılaşıyor. Ligin fınali
niteliğindeki karşılaşma
saat 14.45'ten itibaren
Star-1 televizyonundan
naklen yayımlanacak.
Sporda
OLAYLARIV
ARDINDAKI
GERÇEK
Ankara
Ne Yapnuûı?
Evinden barkından kopmuş
Iraklı Kurtlerin, Turkiye ve tran
dolaylarında sergilediklerı go-
rüntü, tek sözciikle jaciadır;
Kurt göçmenlerine ivedi yardım
gerekıyor.
Yalmz bolgenın değıl, dunya-
nın sorunu budur.
Niıekım dunya kıpırdamıştır.
Öngorulen plana gore Kuzey
Irak'ta 36'ncı enlem üzerinde bir
guver.iik bölgesi oluşturuluyor;
bu alandaki elverişli yerterde ça-
dırkentler kunılacak ve •goçmen
Kurtler buralara yerleştirilerek
yardım düzenli bıçimde yürutu-
lecektır.
"36'ncı Enlem Planı" ya da
"ABD'nin Kurt Planı" diye anı-
lan bu gınşıme İngiliz ve Fran-
sız askerlerı de katılmaktadır.
Operasyon başlamıştır. İlk gun-
lerde girışime karşı çıkan Bağ-
dat, sonradan duruma razı ol-
muştur.
Olay, insanlık açısından ele
ahndığında hıç kımse Kurtlere
vardım girişimlenne hayır dıye-
mez,' çoluk çocuk, kadın erkek,
goçmen Kurtlere yardım oncelı-
ği, her tur düşunceyı geride bı-
rakıyor. Insanların hayatını kur-
tarmak için elden gelen yapıl-
malıdır; Turkiye gırişime katkı-
da bulunuyor, yurdun her ya-
• • •
(Arkası Sa. 17, Su. Vde)
• TRT'nin cumartesi atağı Bayram
sonrasında TRT, nisan basındaplanladığıyeni
yayın prototipini devreye soktu. 6. Sayfada
• Taylor'ın hayatından
Starl'de saat U.OO'de
yayımlanacak 'Hollywood
Skandallan' adlı 1985
yapımı olan filmde
Elizabeth Taylor ve Jane
Alexandre başrolde
oynuyorlar. 6. Sayfada
• Tom Cruise'un 'Kokteyl'i Daha once
TV2'de yayımlanan fılm, bu kez TVI'de
00.35'te ekranlara gelecek. 6. Sayfada
• Beyazperdede İngiliz kalitesi 83
yaşında Olen David Lean gosterısli, görkemh
ve popüler fllmlere ımzasım attı. 7. Sayfada
• Denktaş'tan harita bekleniyor BM,
ABD ve Ingiltere, Türk tarafından Kıbns'ta
toprak dıizenlemeleri ve 'yerlerinden edilenler'
konusunda atılım bekliyor. 11. Sayfada
• Üreticinin alacağı 1 trilyon Sadece çay
uretıcılerinin Çaykur ve özel sektörden 270
milyar lıra alacağı bulunuyor. Ekonomide
• Baharı yaşamak Istanbul'da bahar yuzunu
dun gosterdı. Sahıl ve yeşıl alanlar sıcak
havanın tadını çıkaranlarla doldu. 17. Sayfada
• Ortaköy'e ikinci yol Ortaköy'e
yapılacak ıkınci yolla ılgıli ıstımlak
tartışmaları süruyor. 17. Sayfada
• Kente şiir aşısı: Poesium Istanbul
Beledıyesı 'nce yapılacak Şiır Forumu 'nun
duzenleyıcıleri Hılmi Yavuz ve özdemir tnce,
yoneltilen eleştirileri yanıtlıyor. Arka Sayfada
GOZLEM
UGUR MUMCU
Yurttaşlık BilincL.
Avrupa Parlamentosu'nda "Kurtlerin varlığının tanınması
ve üzerlerınde yaşadıkları devlet toprakları üzerinde Kurtle-
re özerklık hakkı venlmesı" yolunda bir karar tasarısı benim-
senmış.
"Kurtlere kendi topraklarınızda özerk devlet kurmalarına
izin verin" kararı. bir bağımsız devletın ıçışlenne karışmak
(Arkası Sa. 17, Su. 7'de)