Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
7ŞUBAT 1991 HABERLER CUMHURİYET/5
Gökbel'den
turizm önerisi
• ANKARA (AA) — SHP
Muğla Milletvekili Musa
Gökbel ve 18 arkadaşı,
turizm bölgeleri ve turizm
merkezleri dışındaki turizm
belgeli yatınm ve
işletmelerin de elektrik, gaz
ve su ücretlerinin o
bölgedeki sanayi ve
meskenlere uygulanan
tarifelerin en düşüğü
üzerinden ödenmesini
önerdi. SHP'li Gökbel,
Turizmi Teşvik Yasası'nın
bir maddesinde değişiklik
yapan önerisinin
gerekçesinde turizm
bölgelerindeki işletmelerin
en düşük tarife üzerinden
ücret öderken bu bölgelerin
dışındakilerin bundan
yararlanamadığını kaydetti.
ANAPTılara
• ANKARA (UBA)—
Sosyaldemokrat Halkçı
Parti Izmir Milletvekili ve
Bütçe-Plan Komisyonu
üyesi Birgen Keleş,
Anavatan Partili
milletvekillerine seslenerek
Turgut özal'ın isteklerine
direnmelerini ve yetkilerine
sahip çıkmalannı istedi.
Birgen Keleş, hükümetüı
TBMM'den yetki istemesi
konusunda görüşlerini
açıklarken hukUmetin
Türkiye'nin başına büyük
sıkıntı açacak işlere
giriştiğini öne sürdü. Keleş,
"Hükümet istediği
değişiklikleri yapabilmek
için 37 yasada değişiklik
yetkisi istemektedir. Bu
Utek TBMM'de kabul
edilirse hükümet
Türkiye'nin başma telafisi
çok zor olan sıkıntılar
getirebilir" dedi.
'Çankaya, ABD
üssü'
• ANKARA .
Sosjalduııukıat Halfceı — -
Parti (SHP) Içel
Milletvekili Fikri Sağlar,
Amerika Birleşik
Devletleri'nin Türkiye'de en
çok Çankaya üssünü
İcullandığını öne sürdü.
Fikri Sağlar, Körfez savaşı
ve Türkiye'nin tutumu
konusunda görüşlerini
açıklarken Türkiye'nin
lncirlik ve diğer üslerini
ABD Silahh Kuvvetleri'ne
açmasıyla biıükte
Türkiye'nin bağımsızlığmın
ve egemenlik haklarının
elinden alınmış olduğunu
soyledi. Sağlar, "ABD,
Türkiye'de önce Çankaya
üssünü ele geçirdi. Çankaya
üssünü ele geçirince diğer
üsleri kullanması kolaylaştı.
ABD bugün Türkiye'de en
çok Çankaya üssünü
kullanıyor. Çankaya'ya her
istediğini yaptınyor" dedi.
Sözen
K. Çekmecede
• İSTANBUL (AA) —
Istanbul Büyükşehir
Belediye Başkanı Nurettin
Sözen, Küçükçekmece
Belediye Başkanı Ertuğrul
Tığlay*ın istifasıyla ilgili
olarak "Meclis grubu
çoğunluktadır,
Küçükçekmece halkına
hizmet vermeye devam
edilecektir" dedi. Nurettin
Sözen ve SHP lstanbul tl
Başkanı Ercan Karakaş,
dün Küçükçekmece
Beledöyesi'ne gelerek SHP
grup odasında SHP'li
meclis üyeleriyle üç saat
süren bir toplantı yaptılar.
Toplantıdan sonra
gazetecilere istifayla ilgili
açıklamada bulunan
Nurettin Sözen,
Küçükçekmece halkına
hizmet etmek için grup
çoğunluğu bulunduğunu
oelirterek "Meclis grubu
çoğunluktadır. Parti
programırruz
doğrultusunda,
büyükşehirle uyumlu olarak
çok ciddi bir şekilde
dayamşmayı arttırarak
Çekmece halkına hizmet
vermeye devam edilecektir"
şeklinde konuştu.
SHP'de
görevden alma
• SAMSUN (Cumtauriyet
Börosn) — SHP Samsun
merkez ilçe örgütü, genel
merkez tarafından görevden
alındı. Av. Hacıbey Dilek
başkanlığındaki merkez ilçe
örgütünün görevden alındığı
SHP genel merkezi
tarafından gönderilen tel
emri ile bildirildi.
MYK, partipolitikalarına aykırı davrananlara mektup gönderiyor
SHPldenBaykaPa uyarıANKARA
(Cumhnriyet
Bürosu) —
SHP genel
merkez yöneti-
mi, partinin
Körfez politi-
kasına yönelik eleştirilerde bu-
lunan eski Genel Sekreter Deniz
Baykal ve arkadaşlarını
"uyannayı" kararlaştırdı. De-
niz Baykal ile Diyarbakır Mil-
letvekili Fuat Atatay'a gönderi-
lecek yanya 19 ocak tarihli parti
meclisi bildirisi eklenerek
"Açıklamalanm partinin yetkili
organlannın aldığı karariar çer-
çevesinde yapmaJan" istenecek.
Aydın Milletvekili Hilmi Ziya
Postacı'ya da bir mektup gön-
derilerek "Tiiziik hükümlerine
ve parti politikalanna aykın bi-
çimde genel merkez vönetirîle-
rine yönelik ithamlarla dolu de-
meçlerinin kendisine ait olup
olmadığı" sorulacak. Postacı'-
nın demeçleri üstlenmesi halin-
de MYK "durumu yeniden göz-
den geçirecek".
SHP MYK'mn dün Genel
Başkan Erdal tnönii'nün haş-
kanlığında yaptığı ve 2 saat sü-
ren toplantı sonrası basına bir
açıklama yapan Genel Sekreter
Yardımcısı Ertuğrul Giinay,
"MYK'mn partinin Körfez po-
Utikasının tııtarh ve dognı oldu-
ğunu bir kez daha tespit ederek
kamuoyunda haksız ve kastı
aşan tartışmalar açılmasını ön-
leykri bazj karaıiar aldığını" bil-
dirdi. Günay şoyle konuştu:
tnönü başkanlığında
toplanan SHP Merkez
Yürütme Kurulu,
partinin Körfez
politikasmı eleştiren eski
Genel Sekreter Baykal ile
eski Genel Sayman
Atalay ve Aydın
Milletvekili Postacı'yı
mektupla "uyarma"
kararı aldı.
Genel Merkezin
göndereceği mektupta,
açıklamalann yetkili
organlarca onaylanan
politikalar çerçevesinde
yapılması istenecek.
MYK bu arada, Samsun
merkez ilçe yönetim
kurulunu görevden
alarak yerine yeni atama
yaptı.
"Bir süredir basında parti po-
litikalarım tuzuk hukumlerine
aykın nitelikte ve parti politika-
lannı sarsacak ölçülerde sürek-
li açıklamalan ve yöneticilere
agır itfaamlan çıkan Aydın Mil-
letvekili Hilmi Ziya Postacı'ya
açıklamalan görülen Antalya
Milletvekili Sayın Deniz Baykal
ile Diyarbakır Mükrvekili Sayın
Fuat Atala> 'a partimizûı Körfez
politikalannı bütıin açıklığıyla
belirten 19 Ocak 1991 tarihü
olaganüstü parti medisi bildiri-
bir yazı gönderilerek bu beyan- sinin genel sekreteriikten bir ya-
lann kendisine ait olup ohnadı- zıyla bildirilmesi kararlaştınl-
gının sorulmasına karar verildi. dı."
Bu çerçevede son hafta içinde Edinilen bilgiye göre Baykal
kaygı uyandıncı nitelikte bazı ve Atalay'a gönderilecek yazı-
da, "SHP'nin Körfez politika-
sının partinin yetkili organlann-
ca alınmış karariardan ohıştuğu
vurgulanarak bundan sonra ya-
pacakları açıklamalan parti
meclisi bildirisi çerçevesinde
sınıriandırmaları" uyansında
bulunulacak. MYK'mn bu
"uyan" kararlanm parti örgüt-
lerinden Baykal ve arkadaslan-
na yönelik tepkilerin artması
üzerine aldığı öğrenildi.
Günay, MYK ve PM üyele-
riyle bazı mületvekillerinin ge-
nel sekreter yardımcılan baş-
kanhklarında oluşturulacak 5
ayn grup halinde hafta sonun-
dan itibaren 20 ili kapsayan ge-
zilere çıkacaklarını açıkladı. Ge-
zilerin son siyasal gelişmeler ve
parti politikalan ile ilgili örgüt-
lere ve halka bilgi vermeyi
amaçladığını kaydeden Günay,
Genel Başkan Erdal Inönu'nün
bu ay sonunda Trakya ve Gü-
neydoğu Anadolu bölgelerini
kapsayan iki ayn geziye çıkaca-
ğını bildirdi.
Genel Sekreter Yardımcısı
Abdülkadir Ateş başkanlığında
bir komisyonun hazırladığı la-
iklik raporu da şubat ayı sonun-
da açıklanacak. Günay,
MYK'mn, "devletin demokra-
tikleştirilmesi", "kültfir politi-
kalan", "sanayi ve teknoloji
poütikalan", "tanmsal politi-
kalar", "geiir dağılımı" ve
"yurtdışındaki işçi sorunlan"
başüklı yeni araştırma raporla-
nnın hazırlanmasını kararlaştır-
dığını kaydetti.
MYK aynca, daha önceki yö-
netim tarafından görevden alı-
nan ve kongrede yeniden seçilen
Kütahya Merkez İlçe Başkanı
Mehmet Öztürk'ü görevine ia-
de etti. Samsun merkez ilçe yö-
netim kurulunda ise ilçe başka-
nı Hacıbey Dilek'in parti çalış-
malarını aksatmaları nedeniyle
şikâyet ettiği yönetim kurulu
üyeleri yerine 3 eski üye dışın-
da yeni üyeler atandı.
CÜNEYT ARCAYÜREK
YAZIYOR
141,142 ve 163'üncü maddelerden bugüne dek 100 bin kişi yargılandı
Düşünce, 50 yıldır acOiyede12 Eylül 1980'den bu yana 70 bini aşkın kişi için
bu maddelerden dava ya da soruşturma açıldı.
141 ve 142. maddelerde yapılan değişikliklerin,
hep önemli toplumşal ya da siyasal olayların
ardından gelmesi dikkat çekti.
TURAN YILMAZ
ANKARA — Türk Ceza Ya-
sası'na yarun asır önce giren
141, 142 ve 163. maddeler ne-
deniyle bugüne kadar 100 bini
aşkın kişinin yargılandığı ya da
soruşturma geçirdiği saptandı.
Bunun 70 bini aşkınımn 12 Ey-
lül 19İ5O sonrasmda gerçekleşti-
ği, kalan 30 bin dava ve soruş-
turmanın ise 40 yıllık sürede ya-
şandığı belirlendi. 1980'den bu
yana yalnızca sivil yargı organ-
Demirel:
Özal'a
neşter
gerek
ANKARA
(Cumburiyet
Bürosu) —
DYP Genel
Başkanı Süley-
man Demirel,
"Orduya ciddi
bir neşter gerek" diyen Cumhur-
başkanı Turgut Özal'ı eleştirerek
"Asü oeşter bu sözün sahibi
olan size gerek. Kendileri 7 yıl
başbakanlık yapmış, gorevini ih-
mal etmiş demek ki" dedi. De-
mirel, Diyanet işleri Başkanmı
da "Körfez savaşı Müslüman
Hıristiyan savaşı değildir" soz-
leri nedeniyle eleştirdi ve laikli-
ğe aykın davranmakla suçladı.
DYP Genel Idare Karulu dün
Demirel başkanlığında toplandı.
Toplantı öncesinde konuşan,
DYP lideri, iktidann serbest pi-
yasadan söz ederken bir yandan
da piyasa dinamikleriyle oyna-
dığını anlattı ve son zamlara
dikkat çekerek "Zanılann enf-
lasyonu arttırmayacağı beyanlan
serbest piyasa ekonomisini savu-
nanlar için gülünçtür' dedi.
Grevlere kısıtlamageıirilmesine
de karşı çıkan Demire1
maden
işçilerine verilen zammın gecik-
miş olduğunu belirterek Zongul-
daklı işçilerin grev haklarının da
ellerinden ahndığını söyledi.
Daha sonra Özal'ın, "Ordu-
ya ciddi neşter gerek" sözleri
üzerinde duran Demirel, özetle
şöyle konuştu:
"Neden neşter gerekiyormuş?
Çünkü ordu geride kalmış. Sa-
yın Özal 7 sene başbakan olarak
idaredeydi ve anayasanın 117.
maddesi de kendisine ordunun
her tiırlii ihtiyacını karşüama so-
nımluluğunu veriyordu. Sayın
Özal 7 sene oturup da üzerine
düşeni yapmamışsa aslında neş-
ter vurulacak >er kendisidir. Bu
sözler, bu ulu orta konuşmalar
canını ortaya koyarak gorev ya-
pan TSK mensuplan için bir
buhrandır. Bu sözleri kınarım.
Sayın Özal aslında böyle diyerek
bir anlamda 'Ben anayasanın
117. maddesınin bana verdiği
görevi ıhmal ettim' demiş olu-
yor. Bunun da hesabını soranz."
larında bu maddelerden yargı-
lanan ya da soruşturma geçiren-
lerin sayısınm 15 bini aştığı be-
lirlenirken, TİP, MSP, TÎKP,
Vatan Partisi, TKP ve TBKP gi-
bi siyasi partiler ile DİSK, Ba-
rış Derneği, Barış Severler Ce-
miyeti, Köy-Koop. Töb-Der,
TÖS, Halkevleri, Tabipler Bir-
liği gibi kitle Orgütlerinin yöne-
tici ve üyeleri de yine bu mad-
deler nedeniyle yargıç önüne
çıktı.
Ceza hukukçusu Prof. Dr.
Çetin özek, 141 ve 142. madde-
lerin "nasıl yorumlandıgı" ko-
nusunda, 1954 tarihli bir askeri
mahkeme karanndan, "komü-
nizmin mevcut mülkiyet esasını
tanımadıgı, memlekette mevcut
ahlak telakkilerini kabul etme-
digi, aile mefhumuna kıymet
vermejip, kadında iştiraki ce-
miyetin müdahalesine lüzum
görmedigi" orneğinı verdi. So-
nuçta da, şu tür davalar çıktı or-
taya:
• tstanbul'da L.t. için dini
inançlara bağlılığı eleştiren, ge-
leneksel aile ve ahlak anlaşıyı-
na karşı çıkan ve cinsel özgür-
lüğü savunan görüşlerinden ötü-
rü komünizm propagandası
yapmaktan dava açıldı. Saruğın
din aleyhine konuşması, dini
devletin temel bir nizamı olarak
alan mahkemece suçun unsuru
olarak görüldü.
• Zenginlerle yoksullar ara-
sında bir savaşın varhğından
bahsedip, zengin sınıfa karşı fa-
kirlerin müdafıi olduğunu söy-
leyen yazar Atilla Bartınlıoğlu
hakkında da "sınıf mücadelesi-
ni körükleyerek, komünizm
propagandası yapmaktan" da-
va açıldı.
• N&zun Hikmet'in sanat ve
edebiyat yönlerini öven Naci Sa-
dullah Danış hakkında "Nâzun
Hikmet'i ovmek suretiyle ko-
münizm propagandası yapmak-
tan" dava açıldı. İstanbul 2.
Ağır Ceza Mahkemesi, 1965'te,
Nâzım Hikmet'in "komünist-
likten degil, başka saçtan raah-
TİKRtTİ-İNÖNÜ — Irak Büyükelçisi, lnönü ile görüştü. (FotoğrâT: Banş BU)
ANKARA (Cumburiyet Bürosu) — SHP
Genel Başkanı Erdal tnönü, kendisini ziyaret
eden Irak Büyükelçisi Rafi Dahham El Tikri-
ti'ye "Ortadoğu'da banşçı bir çözüme Irak'ın
Kuveyt'ten çekilmesinin öncıilük edeceğini"
söyledi. El Tikriti, "ABD'nin baskıvla yapa-
cağı çözüm önerilerini kabul etmeyeceklerini"
belirterek "ABD'den korkmuyoruz, zafer mut-
laka bizim olacak" diye konuştu.
Irak'ın Ankara Büyükelçisi El Tikriti, SHP
Genel Başkanı Erdal Inönii'yü dün genel mer-
kez binasında ziyaret etti. Yaklaşık bir saat su-
ren görüşme öncesinde tnönü, Ortadoğu'da Fi-
listin'in özgür bir vatana sahip olmasını, Lüb-
nan'da iç savaşın durmasını ve yabancı güçle-
rin bolgeden aynlarak toprak butünlüğüne say-
gıya dayalı bir uluslararası düzen kurulmasını
istediklerini söyledi. lnönü. "Bütün bunlara
öncüluk edecek şey Irak'ın Kuveyt'ten çekil-
mesidir, bunu açıklamasıdır. Bu, Irak milleti-
ni şimdi çektiği acılardan kurtaracaktır" dedi.
El Tikriti'de SHP liderinin, "değerli ve bü-
yük bir politikacı olduğunu" kaydederek,
Türk-Irak ilişkiferinin eskiden olduğu gibi
olumlu şekilde sürmesini arzuladıklannı belirt-
ti. Irak'ta durumun kolay olmadığını. "dosl-
korkmuyoruz9
lann böyle güç dönemlerde kendisini gösterece-
gini" vurgulayarak şöyle konuştu:
"Bizim onerdiğimiz çözüm Cumhurbaşka-
nımız Saddam Hüseyin'in Ortadoğu'daki tüm
sonınlann biriikte çözümunü kapsayan 12
agustosta yaptığı önerisidir. Biz di>alogdan ya-
nayız. Ama ABD'nin yukarıdan bir emirle bi-
ze empoze edeceği isteklerini kabul etmeyece-
ğiz. Çünkü bu Arap ve İslam ulkeleri arasında
çözülebilecek bir olaydır. ABD İsrail'i destek-
liyor, onu genişletmek istiyor. Bizim toprağı-
mızdan pay almak istiyor. Ama biz Allah'ın
yanımızda olduğuna inanıyoruz ve ABD'den
korkmuyoruz. ABD ve müttefikler S. Arabis-
tan'dan çıkana kadar savaşacağız ve zafer mut-
laka bizim olacak."
Tikriti, Kdrfez savaşının, "Askerler arasın-
da geçmediğini, ABD'nin başla hastane, okul,
su depoları ve kutsal yerler olmak üzere sivil
bedeflere günde 180 dolayında saldırı
düzenlediğini" öne sürdü. Tikriti, "Neden hep
sivil bedefleri vunıyorlar" diye konuştu.
SHP lideri tnönü, daha sonra Turkiye'den
ayrılacak olan Lubnan Büyükelçisi Halil Ka-
am El Halil'i kabul etti.
kûm olmuş olması" nedeniyle
beraat kararı verdi.
• Che Guevara'nın anti
emperyalist yanını öven bir kişi
ile onun için şiir yazan A.D. ve
M.D. adlı kışiler için de
141/1-6. madde uyannca dava
açıldı. Ceza hukuku profesörü
Sahir Ermen, bu şekilde açılan
bir davada, "gerçekte Che Gue-
vara gibi tanınmış ihtilalci ko-
münistlerin ölümü (şerefli
ölüm) ve öldüğü yeri de bir ül-
kenin en namlı kişilerinin naaş-
lanna tahsis edilen Pentheon di-
ye tavsif etmek onun şahsında
konranizmi övmektir" şeklinde
bilirkişi raporu verdi.
• Topçu pılot Üsteğmen U.S.
de, "Dev-Genç'li talebeler bir
ideal ugruna çauşıyoriar" dediği
için, 142/4'ten 1.5 yıl ceza aldı.
Diyarbakır'da bir peşmerge-
ye ayakkabı armağan eden bir
yurttaşın da komünizm propa-
gandası yapmaktan yargılandı-
ğı belirtilirken, bu maddelerin
uygulamasında ilginç olaylara
da tanık olundu. 12 Eylül son-
rası açılan Töb-Der ve DİSK da-
valannda, yurtdışına çıkarak sı-
kıyönetim mahkemelerinde yar-
gılanmaktan kurtulanlann diğer
arkadaşlannın aksine mahküm
olmadıklan, beraat ettikleri gö-
rüldü. Töb-Der'in çok sayıda
yöneticisi Ankara Sıkıyönetim
Askeri Mahkemesi'nde bu mad-
delerden 5-8 yıl hapis cezasına
çarptırılırken, aralarında Genel
Başkan Gültekin Gazioglu'nun
da bulunduğu 20 Ust düzey yö-
netici ise Ankara 2. Ağır Ceza
Mahkemesi'nde beraat etti.
Başta MSP Genel Başkanı
Necmettin Erbakan ve parti yö-
neticileri olmak uzere 10 binler-
ce kişi de 163. maddeden yargıç
önüne çıktı. Yöneticileri aylar-
ca tutuklu kalan MSP davası
beraatle sonuçlandı. Bu madde-
nin de farklı uygulamalara yol
açtığı gonildü. Nurculuğun lide-
ri Sait Nursi'nin kitapları için
1965'te sivil Yargıtay "163'e gö-
re suç unsuru içeriyorlar" şek-
linde karar verirken, 12 Eylül
sonrası Askeri Yargıtay ve İs-
tanbul Basın Savcıhğı aksi ka-
rariar verdiler. Bu kararlann ar-
dından da Nur Risaleleri yeni-
den basıldı. "Ben Atatürkçü de
değilim laik de"§
diyen RP'li
Şanlıurfa BelediyeBaşkanı Ha-
lil tbrahim Çelik, "İslamda Cin-
sel Hayat"ın yazan Ali Rıza De-
mircan, eski Devlet Bakaru Ha-
san Aksay, tövbekâr olduktan
sonra "tekkesinde şifa dağıtma-
yabaslayan" eski dansoz Ley-
la Sayar da bu maddeden yar-
gılandılar. Bu arada, Yeni As-
ya Gazetesi yöneticilerinin Saidi
Nursi için verdikleri mevlit so-
ruşturma konusu olurken, Nak-
şibendi şeyhi Mehmet Zaid Kot-
ku için İstanbul'da düzenlenen
toplantı için ise herhangi bir iş-
lem yapılmadı.
öte yandan, "Kürt sorunu"
ve "Kürtçe" konusundaki gö-
rüşleri nedeniyle çok sayıda mil-
letvekili, yazar, bilim adamı, sa-
natçı ve kişi hakkında da 142.
maddeden dava ve soruşturma
açıldı. Yine komünizm propa-
gandası yaptıklan gerekçesiyle
rekor hapis cezalanna çarptırı-
lan 25 kadar, 12 Eylül sonrası
kapatılan yayın organının yazı-
işleri müdüru de halen cezaev-
lerinde bulunuyor. Bu savla, 12
Eylül sonrası yayın hayatına
başlayan çok sayıda yayın orga-
nı yöneticisi ve yazan hakkında
da davalar açıldı.
Sonımluluktan Kaçamayacak
Birisi Varsa, 0 da...
ANKARA — TBMM'nin yasama gorevini önemli ölçüde
hükümete, daha doğrusu hükümeti avucunun içinde tutan
TÖ'ye devreden yeni yetki yasası dün sabah Anayasa Ko-
misyonu'nda görüşülmeye başlanmadan önce, iyi niyetini
hâlâ yitinnemiş kimi siyasetçilerle sağduyunun egemen ola-
cağına inanan kimi basın çevrelerinde olumlu beklentiler
vardı.
Beklentilere yol açan öğeleri bu çevreler, Meclis kulisin-
de yakalamışlardı. Türkçe-Kürtçe yasasını birden ortaya
atan, bununla biriikte kanun kuvvetinde kararname adıyia
yasa yapma yetkisini hükümete veren girişimin asıl kayna-
ğı TÖ'ye karşı, ANAP grubunda "ciddi kıpırdanmalar"dan
söz ediliyordu.
Kimi ANAP'lılar "sorumsuz" TÛ'nün "sorumlu
hükümete" yeni yetkileri dilediğince kullandıracağından,
Meclis denetiminden kaçan yeni kurallaıia birçok kurum ve
kuruluşun "yukarının" istediği biçime sokulacağından kay-
gılanıyordu. Hatta Akbulut'un bu kaygılara katıldığını öne
sürenlere rastlanıyordu.
Hatta ve hatta, bunca sorumluluğun sorumsuzluğa artık
teslim edilemeyeceğini söyleyenler adlarıyla sanlarıyta ku-
liste anlatılıyordu.
Kısacası bir iki gündür kulis, filizlenen umutlaria çalka-
landı. Gazetelere haber diye geçen söylentilerin tek birinin
kıymet-i harbiyesi olmadığı, TÖ ne kadar bildtğimiz TÛ ise
manevi babalığını _ _ _ _ m ^ _ ^ ^ ^ — . ^ _ ^ ^ — — ^ _
yaptığı ANAP'ın da
bildiğimiz ANAP ol-
duğu bir kez daha
anlaşıldı.
Komisyonda ço-
ğunluğu oluşturan
ANAP'lılar dün yetki
yasasına "özde ve
içerikte" derhal ka-
bul dedikten sonra
kulisi, basını günler-
ce uğraştıran dire-
nişlerini de özetledi-
ler. Meğer on iki ay
yerine, on ay yetki
TÖ'nün yetki yasasına
"Genelkurmay
Başkanlığı, Milli
Savunma Bakanlığı ile
yargı kuruluşlanyla
TBMM teşkilatını da
dahil" edeceğine
ilişkin söylentiler
önceki gece yaygındı.
istiyoriar- Yapar mı yaparaı.
mış ve kimi yetkiler-
de -tabii hükümetle, TÖ ile anlaşmışlar- basit kısıtlamalar
düşünüyorlarmış! ANAP'lılann böylesi akıi almaz duyarlığına
tanık oluyorduk.
Beri yandan, TÖ'nün yetki yasasına "Genelkurmay Baş-
kanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ile yargı kuruluşlanyla
TBMM teşkilatını da dahil" edeceğine ilişkin söylentiler ön-
ceki gece yaygındı.
Yapar mı yapardı. Bir habere göre ANAP milletvekilleriy-
le bir araya geldiği son toplantıda "Genelkurmay ve Milli
Savunma Bakanlığı'nın yetki kapsamı dışında bırakılması-
nı yanlış" bulmuştu. Yani adı geçen kurumların "kuruluş,
görev ve yetkilerini düzenlemeye" istekli olduğunu duyum-
satmıştı.
Şimdilık geriye bıraktığı, ancak ileride TSK'ya da el ata-
cağına işaret sayılan sözlerini -özgün mantığıyla- bir gerek-
çeye de bağlamıştı: "Kimsenin el atmaya cesaret edeme-
diği birçok konuyL biz hallediyoruz" diyordu. Öyleyse? "Bu
mesele deöyle" idi. Sürdurüyordu gerekçeyi: "Bakınızya-
nı başımızda Saddam, alabildiğine silahlanmış. Türkıye için
Jjüyük tehlıke oluşturmuş ama 'bizim ordumuz geride kal-
mış. Gerekli önlem alınmamış'. Bunda herkese düsen pay
var."
Doğru, hem de çok doğru, ama Saddam'ın büyük tehli-
ke oluşturmaya başladığından bu yana hükümette bulunanV
TSK'nın geride kalmasından, önlem alınmayışından sorumlu
olan bizzat kendisi.
1983-90 arasında, Saddam'ın güçlendiği yillardı... Ana-
yasanın 117. maddesinin ikinci fıkrasına göre:
"Milli güvenliğin sağlanmasından ve Silahh Kuvvetlerin
yurt savunmasına hazırlanmasından, TBMM'ye karşı Bas-
bakanlığını aralıksız yaptığı Bakanlar Kurulu sorumluydu."
Saddam'ın Batı'dan gelışmiş silahlar aldığını en azından
bilmesi gerekiyordu.
TSK'yı da kendine benzetmeye nıyetleniyor. Yarınlar için
ilk hedefini üstü örtülü biçimde bugünden duyumsatıyor.
Tarihteki benzeri tek adamlığı, bu niyetini gerçekleştirdi-
ğinde, işte o zaman görecegiz.
P A B T İ L E R D E H
Sürgün edilen görevliler
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — SHP
Hakkâri Milletvekili Cumhur Keskin,
Başbakan Yıldınm Akbulut'a, 424 sayılı
İ3J kararnamenin yürürlükten kalkmasından
sonra Olaganüstü Hal Bölgesi dışına sürgün
edilen altı kamu görevlisinin eski yerleşim
merkezlerine dönup dönemeyeceklerini
sordu. Keskin dün TBMM Başkanhğı'na verdiği yazıü soru
önergesinde 424 sayılı kararname uyannca bölge dışına
çıkanlan kamu görevlileri Ramazan Taş, Süleyman
Kundakçı, Mürsel Budağbeyoğlu, Abdülhalik Zeyrek,
Hamit Eğe ve Azime Kılıç'ın halen bölge dışmda
olduklannı anımsattı.
Demokrasi küitürü zoranlu
ANKARA (AA) — Demokrat Merkez Parti
(DMP) tarafından hazırlanan raporda,
"Belli araJıklarla demokrasinin kesintiye
ugratılmasının" temelinde demokrasi
konusundaki eğitimsizliğin yattığı görüşü
savunularak, millete ve temsilcilerine temel
demokrasi kültürü verilmesinin kaçınılmaz
bir zonınluluk olduğu kaydedildi. "Cumhuriyetin temel
ilkelerini değiştirmeye yönelik eğilimlerin kaynaklan ve
çözümler" başhğmı taşıyan raporda, en basit becerilerin
bile eğitimi gerektirdiği belirtildi. Türkiye'deki
depolitizasyon uygulamalarına dikkat çekilen ve bir
"politika özendirme programının" yürürlüğe konulmasının
zorunlu olduğu vurgulanan raporda, "Poütika,
toplumumuzda çeşitli olumsuz anlamlar da yüklenebilen
bir kavram haline gelmiştir denildi.
Demokratîk halk ekonomisi istemi
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — HEP
Kars Milletvekili Mahmut Almak, ekonomik
sonınlann çözumünün, "tarihsel misyonunu
tamamlayan tekelci kapitalist modelin terk
edilerek demokratik halk ekonomisinin
kurulması olduğunu" savundu. Alınak, dün
yaptığı yazılı açıklamada son zamlan
eleştirerek, "ekonomik dönüşümlerin ilk ve ön koşulu
devletin yeniden yapılanmasıdır. Yani yeni bir devlet
modeli. Demokratik halk devleti" görüşüne yer verdi.
Ahnak, "ANAP, DYP ve SHP'nin uygulanan ekonomik
modeli savunduğunu ve bu model devam ettiği sürece
zamlardan kurtuluş olmadığmı" öne sürdü.
Yakışıksız bir davranış
ANKARA CUBA) — Doğru Yol Partisi
Genel Başkan Yardımcısı Hüsamettin
Cindoruk, Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın
TBMM'de "Yetki Yasa Tasarısı" için kuüs
yapmasını "yakışıksız bir davranış" olarak
değerlendirdi. Cindoruk, özal'ın hükümet
için değil kendisi için yetki istediğini öne
sürdu. Cindoruk, Özal'ın davranışının tarafsız
cumhurbaşkanı ilkesine ters düştüğünü söyledi.