Katalog

CUMHURİYET/14 KENT3AŞAM 7 ŞUBAT 1991 GEREKLÎ TELEFONLAR >UGUN • Ord.Prof.Dr. Hıfn Vddet Velidedeoğlu'na, Çonıra Belediyesi ve Çonım Tanılma Vakfı adına Göztepe'deki evindesaatll.OO'de dttzenlenecek bir törerüe şükran belgesi sumılacak. • SHP ll Gençlik Komisyonu tarafından Küçükannuüu'da halkın katüınuyla bir basın atısı düzenlenecek. EKTUP Programa uyufinuyor • Be$Hcta$Vişnezade Hüsrcvgerede caddesinde üç günde bir akması gereken sular aknuyor. Belirlenen su vermc prognunı uvgulanmıyor. ISKl'ye vaptığırrüz telefon başvurulanrruzdan ciddi bir yanıt alamıyoruz. Av. SEIJÇUK KANAR Kls KISA • Beşltctaş Belediyesi zabıta ekiplerinin yaptıktarı denetimde Mehmet Menner'e ait benzin istasyonu kapatıldı. 6 tonluk benzin deposuna 1 ton su katıldığı için istasyonun kapatıldığı bildirildi. • NarkorJk polis ekiplerince düzenlenen operasyonda yurtdışına sevk edilmek üzere hazırlanan 16 kilo eroin ele geçirüdi. Osküdar'daki eve düzenlenen baskında Celal Tuğrul ve Ali Çürük yakalandı. Körfez savaşı, metro çalışmalarını da etkiliyor Metro gündemde yok REMZİ GÖKDAĞ Körfez savaşı, tstanbul'un ulaşım sorununu çözmeye yöne- lik en büyük yatınmlardan biri olan lstanbul Metrosu ile ilgili çalışmalan etkikdi. lstanbul için bir asırdır sözü edilen ve ulaşım sorununun çö- zümü için kaçınılmaz olduğu düşünülen tstanbul Metrosu ile gelişmeleri hükümet, savaş ne- deniyle günderainden çıkardı. Kasun 1990'da lstanbul Bü- yükşehir Belediye Başkanı Nu- rcttin Sözen'in lstanbul Metro- su ile ilgili Sovyetler Birliği'nde incelemelerde bulunması ve metro konusunda SSCB Ulaş- tırma Bakanhğ ile protokol im- zalamasından sonra hükümetin onayınm gecikmesi nedeniyle metro ile ilgili çahşmalara baş- lanamıyor. öte yandan arahk 1990'da yapımı düşünülen iki ülke ara- sındaki ekonomik iüşkilerin ko- nuşulduğu en üst düzeydeki top- lantı olan Kanna Ekonomik Kurul'un zamanında toplana- maması ve Körfez savaşının başlamasmdan sonra bu toplan- tuıın bugüne kadar gerçekleşe- memesi metro ile ilgili çahşma- ların başlayamamasında en önemli neden oldu. lstanbul Büyükşehir Beledi- yesi'nin SSCB Ulaştırma Ba- kanhğ ile metronun yapımı için protokol imzalamasından son- ra, metro ile ilgili olarak hükü- metle görüş birliği içinde olduk- lannı belirten Büyükşehir Bele- Alev Coşkun Savaş nedeniyle metro hükümetin gündeminden çıkarüdı. Ancak bu konuya hükümetin sıcak baktığını biliyorum. diye Başkanı Nurettin Sözen, "Bugüne kadar yaptıgımtz bü- tün temaslardan oiumiu sonuç- lar aldık. Ancak bunlar resmi belgeye bagianma noktasına gelmedi. Başta Maliye ve Güm- rük Bakanı Sayın Adnan Kah- ved'nin de bu konuya sıcak bakuğını biliyorum. Cumhur- başkanınuzın sıcak baktığım bi- liyorum. DUegim bu sürecin uzamamasıdır" şeklinde bir açıklama yapmıştı. Metro ile ilgili olarak son ge- lişmeler konusunda konuştuğu- muz lstanbul Büyükşehir Bele- diyesi Genel Sekreteri Alev Coş- kun, savaş nedeniyle lstanbul Metrosu'nun hükümetin günde- minden çıkanldığını söyledi. Cumhurbaşkanı Turgut Ozal'- ın mart ayında SSCB'ye yapa- cağı ziyarette metro konusunun konuşulacağını ve konunu bu aşamadan sonra hızlanacağım söyleyen Alev Coşkun şunları dedi. "tstanbul'un en önemli so- runlanndan ulaşım konusunda çalışmalanmızı sürdüriiyoruz. tstanbul için hayati önem taşı- yan bu projeye hükümetin sıcak baktığını biliyorum. Konunun bu kadar gecikmesinin tek ne- deni savaş. Körfez savaşı nede- niyle yapılması planlanan gö- rüşmeler ertelendi. Karma eko- nomik topiantısında konu göni- şiilecekti. Bu toplantı yapılama- dı. Cumhurbaşkam Turgut Özal'ın mart ayında Sovyetler Birliği'ne yapacağı ziyaretten sonra bu konudaki gelişmelerin bızlanacağma inanıyoram." Yalova'dan taşıma suya son tstanbul Haber Servisi ~ İSKİ, ağustos ayında "acil önlem" olarak başlattığı Yalova'dan tankerle su ta- şıma işlemini 1 marttan iti- baren durduracağını açıkla- dı. İstanbul'da susuzluğun en çok hissedüdiği günlerde uygulamaya konulan ve 31 milyar liraya mal olan pro- jenin hedefine ulaşması ne- deniyle uygulamaya son ve- rildiği açıklandı. Su taşıma işlemine gemi sahipleri ile yapılan görüşmelerden son- ra karar verildiğini açıkla- yan İSKİ, uygulamayla ts- tanbul'a 4.3 müyon metre- küp su taşındığını bildirdi. Yalova'dan Istanbul'a su taşıma projesi ile Rumeli KavağYndan Taksim'e ka- dar olan bolgede 300 bin ki- şinin yararlandığı bildirilen açıklamada şöyle denildi. "31 Ocak 1991 Uribi iti- banyla kâğıthane Sistemi'- ni besleyen Terkos ve Ali- beyköy barajlarında bulu- nan su miktan 88 milyon metreküptür. Bu iki kay- nakta geçen yıla oranla 67 milyon metreküp daha faz- la su bulunmaktadır." SARIYER Küçükarmuüu'ya yine operasyon tstanbul Haber Servisi — Sa- rıyer Küçükarmutlu'da, bir haf- ta aradan sonra ikinci kez "ge- nel asayiş araması" yapıldı. Dün öğleden sonra Küçükarmutlu te- pesini saran bin 500'e yakın Çe- vik Kuvvet ve resmi görevliler, yaklaşık 1 saat operasyon dü- zenlediler. Herhangi bir suç un- sunınun ele ge- çirilmediği be- Iirtilen olayda, gözaltma alınan olmadığı öğre- nildi. Geçen hafta başında kaçak yapüaş- manın yoğun şekilde yaşandı- ğı Sanyer Küçü- karmutlu bölge- sine, güvenlik guçlerince bü- yük bir operas- yon düzenlen- miş ve yüzlerce kişi gözaltına alınmıştı. Polisin, halen gözal- tında tuttuğu kişilerden edindi- ği bügiler ışığında, Küçükarmut- lu bölgesi tepesinde bulunan ev- lere dün öğleden sonra ikinci bir operasyon düzenlediği gözlendi. Küçükarmutlu'yu saran Çe- vik Kuvvet ekipleri ve asayiş Sanyer ilçesine bağh Küçükarmutlu'ya düzenlenen ikinci operasyona 1500'e yakın güvenlik görevlisi katüdı. SHP lstanbul İl örgütü, Küçükarmutiu'ya geçen hafta düzenlenen birinci operasyonda "devlet terörü" uygulandığını öne sürdü. ve siyasi şubeye bağlı elemanlar daha önce belirlenen bazı evler- de arama yaptılar. Polis yetkili- leri, ikinci operasyonun eldeki bazı bilgilerin değerlendirilme- si amacıyla yapıldığmı, suç un- sunı herhangi bir şeye rastlan- madığını ve gözaltına alınan ol- madığını söylediler. öte yandan SHP lstanbul 11 Merkezi'nde dün yapılan ya- zılı açıklamada, Küçükarmutlu bölgesine geçen hafta düzenle- nen operasyon- da, "devlet terörü" uygu- landığı belirtil- di. "Emniyet güçlerinin sergi- ledigi tutumu, hiçbir yasanın, hiçbir yönetme- liğin hiçbir maddesine sıg- dırmak, açıklarnak olası degil- dir. Amaç çok açıktır, iktidann anti-demokratik uyguiamaları- na karşı, emperyaüst bir savaşa karşı yükselen muhalefet hare- ketinin sustunılması. Bu şidde- ti kınıyor, gözaltına alınanların serbest bırakılmasını istiyoruz." 527 57 00 t 172 13 73 -74-75 ve 088 • İ9d«Ba:068 • SAtUL•mr/ü*:077 S>ü* MHJrttjl- 511 89 18 C * n k m Tı#: 588 48 00 Çtpa T*: 534 00 00 R a m T»: 340 01 00 *m**m* tmmtm: 345 46 80 ftşll Ethfc 131 22 09 Taksta kkfarta: 152 43 00 SSK Um*tx 588 44 00 SSK lkMf*MK 132 30 00 Stt Bizttft: 358 67 60 • TMffeb Tnflk fak* m.: 176 24 14 (IsL), 356 04 85-86 (Kadıtöy) Utf» TraHk 377 22 07 (E-5). 356 04 86 ($ehtriçi), 314 36 (B Çekmece) • TTIT: tç IMtar. 573 13 31, 0 * Nattar. 573 04 33. 574 73 00. 574 82 00 (25 hat) • OOY: Sfcfctd l l f f i 527 00 50. H.P*f* DaMtMC 338 30 50 ŞfUr Krttan: 526 40 20, 144 42 33, M ı Y*an (teMte): 145 53 66, 144 25 02. 149 18 96 543 05 25 526 62 74. f 150 83 50. Kaftttr. 346 71 40 THC:069 • SUAMZA: t 522 97 03, 1<7 51 10, r 391 14 82. HABERLERIN DEVAMI 100 ORTADOĞULIPYA SEVIRDI3I Saddaırfın tehdidine Ankaradan Tahran'a 5^1i mesaj GENELKURMAY BAŞKANI ORGENERAL GUREŞ polisten ek önlem ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) ~ Irak lideri Saddam Hü- aeyin'in bazı terör örgütlerinin eyleme geçmesi yönündeki cağ- nsı üzerine, polisin daha önce aldığı önlemleri arttırdığı bildi- rildi. Şüphe üzerine suurdışı edi- len Ortadoğuluların sayısımn 100'ü aştığı öğrenildi. Saddam Hüseyin'in kendisine saldırılarını sürdüren müttefık ülkeler ile bunlara yardım eden ulkelerde terör eylemlerine giri- şileceği yönündeki tehditlerinin Türkiye'yi de hedef aldığı öne sürüldü. Bunun üzerine polisin, daha önce olası terör eylemleri- ne karşı aldığı önlemleri yeniden gözden geçirerek, saptanan ek- siklikleri giderdiği, bunun yam sıra kritik olarak belirlenen yer- Alptemoçin'in dün başlayan tran gezisinde toprak bütünlüğü, savaş sonrası güvenlik, basın, cihat çağnsı ve üsler konusunda mesaj öniemier aidıgı kay- iletilmesininbeklendiğibildiriliyor.lerde ek dedüdi. Bu önlemlerin özellikle büyü- kelçilik bina ve eklentileri, ha- vaalanlan, askeri ve sanayi böl- geleri ile baraj ve benzeri yerler- de yoğunlastınldıgı belirtildi. Polisin aynca Türk ve yabancı üst düzey yöneticilerinin korun- malanna da ağırlık verdiği be- lirlendi. Bu arada Türkiye'de bulunan yabancılardan özellikle Ortado- Ju kökenlilerin hareketlerinin daha da yakından izlenmesine baslandıgı kaydedildi. Polisin, faaliyetlerinden şüphelendiği çok sayıda Ortadoğuluyu da sı- mr dışı ettiği öğrenildi. Sırur dışı edilenlerin sayısımn 100'ü aştı- gi öne sürüldü. Törkiye'nin kaybı (Başiaraft I. Sayfada) lar yardım vaadi aldığını, bu miktann 14 milyar dolanmn Mısır ve Türkiye gibi cephe ül- kelerine dağıtılacağını bildirdi. Baker, Amerikan Kongresi'n- de yaptığı konuşmada, 14 mil- yar dolann cephe ülkelerine ekonomik destek sağlayacağım belirtti. ABD Dışişleri Bakanı, 50 milyar dolarlık yardım vaa- dinin de Amerikan askerlerinin konuşlandınlmasına destek ola- cağmı kaydetti. Yapılan belirlemelere göre Türkiye, Körfez krizi nedeniyle 1990 yılmda yaklaşık 4.5 milyar dolarlık bir ekonomik kayba uğ- radı. Genel ekonominin uğradı- ğı bu zarann sadece 1.4 milyar dolarlık bölümü ödemeler den- gesine yansıdı ve cari işlemler açığınııı 2.5 milyar dolar civan- na yükselmesine yol açtı. 1990 yılmda savunma giderleri nede- niyle bütçeye gelen ek yükün ise 500-600 milyar lira cİNtunnda ol- duğu tahmin ediliyor. Krizin savaşa dönüşmesi so- nucu, Türkiye*nin bu yılki ka- yıplarınm daha da büyüyeceği büdiriliyor. Devlet Bakam Gfi- neş Ikner'e göre bu yılki kayıp 5-6 milyar dolara ulaşabikcek. Boylece Türkiye'nm toplam kay- bı 10 milyar dolar olacak. Dün- ya Bankası ise Türkiye'nin top- lam kaybını 7 milyar dolar ola- rak hesapladı. Bu yıl olusması beklenen 5-6 milyar dolarlık kaybm 3.5-4 milyar dolanmn ödemeler dengesine yansıyacağı hesaplamyor. özellikle kamu iktisadi teşeb- büslerince üretilen mallara yapı- lan zamlarm etkisiyle enflasyo- nun gelecek aylarda daha da yükselmesi bekleniyor. Yardımlar Bu arada kriz nedeniyle Türki-ye'ye gelen dış yardım ve taahhütler toplamımn da 2 mil- yar dolan gectiği bildirildi. Verilen bilgiye göre şimdiye kadar Kuveyt Emirliği'nin ver- diği 300 milyon dolar, Birleşik Arap Emirlikleri'nin verdiği 100 milyon dolar ile Almanya'rnn 60 milyon dolarlık hibelerin tümü, Suudi Arabistan'ın 1 milyar 160 milyon dolarlık petrol hibesinin de bir bölümü Türkiye'nin he- saplanna fiilen girdi. Hibeler bütçeye gelir olarak yazıldıgı için 1990 ydı bütçesinin açığı bu yol- la 1 trilyon 600 milyar lira kü- çültüldü. Bu dönemde, aynca Japonya'dan da 200 milyon do- lar tutannda uzun vadeli ve uy- gun koşullu kredi desteği ahn- dı. ATnin taahhüt ettiği 175 milyon dolar Avrupa Para Biri- mi ECU (yaklaşık 230 milyon dolar) tutanndaki uzun vadeli ve duşük faizli kredinin de önü- müzdeki aylarda hesaplara geç- mesi bekleniyor. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)— Körfez krizinin başm- dan beri Ankara'nın Tahran ile Washington arasında dönem dönem oynadığı "aracıkk rolü" lran'ın "arabuluculuk" girişi- miyle yeni boyut kazandı. Iran Cumhurbaşkam Rafsancani'nin son önerisi üzerine Ankara ile Washington arasında yapılan te- maslar, "Türkiye'nin İran'la Batı arasındaki köprüyü oluşturma- yı sürdürdügünu" gösterdi. Dı- şişleri Bakanı Ahmet Kurtcebe Alptemoçin'in .dün başlayan Tahran gezisi de bu çerçevede "çok yönlu" bir misyon olarak değerlendinh'yor. Alptemoçin- in Rafsancani'nin son banş gi- rişimi konusunda Ankara'nın görüşlerini üetirken Batı'mn de- ğerlendirmesine ilişkin izlenim- lerini de Tahran'a aktaracağı be- lirtiliyor. Dışişleri Bakanlığı yet- kilileri bu misyonu "aracüık olarak" nitelendirmenin yanlış olacağını bildirirken siyasi göz- lemciler "Türkiye-tran-ABD öç- lii ilişkisinin" önemini önümüz- deki günlerde sürdürecegini kay- dediyorlar. tran'ın Körfez savaşımn ba- şından beri giderek daha fazla ön plana çıkan bir rol oynama- sı Ankara'yı Tahran'la ilişkisini "isükrarü" vc "sürekli" küma- ya yöneltiyor. Irar.'m savaşta bir yandan taraısız kalırken diğer >-andan "Irak'ı kollar" bir görü- nüm sergilemesi bu ülkeyi Batı gözünde olduğu kadar Türkiye açısmdan ya "yakından izlen- mesi gereken" bir taraf konu- muna soktu. ABD ile Iran ara- sında doğrudan ilişki bulunma- ması, en son Özal-Rafsancani ve Özal-Bush telefon görüşmele- rinde de karutlandığı gibi Anka- ra'yı, Tahran'dan edindiği ızle- nirnleri Washington'a aktaran bir başkent rolünü oynamaya itti. Bu "üçlü" ilişkinin yam sıra, Türkiye'nin İran'la olan "has- sas" ikili ilişkileri de Ankara'yı Körfez savaşı çerçevesinde Tah- rarîla "Uetişim kanallannı" sü- rekli açık tutma gereksinimi ile karşı karşıya bırakıyor. Bu çerçeyede Alptemoçin'in Iranh yetkilileıe ileteceği mesaj- lann şu noktalarda toplanması bekleniyor: 1- Türkiye Irak'ın toprak bü- tünlüğüne yönelik olarak her- hangi bir emel beslemiyor ve sa- vaşm yayılmasını isterniyor. An- cak Irak'ta doğacak olan bir "otorite boşlugL'nun" ortaya atacağı yeni oluşumlan da ya- kından izlemek durumunda. tran'm tarafsızlığını sürdürme- si geregine inanıhyor. Bunun, savaş sonrasında bölgenin istik- ran açısından önem taşıyacağı düşünülüyor. 2* Türkiye-lran ilişkilerinin savaş sonrasında da bolgede gü- venligin sağlanmasmda etkin ol- ması gerektiği ve iki ülkenin bir- Kara savaşı kapıda Şiddet eylemleri (Baştarafı.l. Sayfada) dınlarda bir ölçüde başarı sağ- landığını belirten yetkililer, bu- na karşınradyonunyayınını kes- meyi başaramadıklannı söylü- yorlar. Rad>-o ya>xnının yapıldı- ğı kulelerin müttefiklerce bom- balanmasınm ardından, yayının sivü binalann çaülanna kurulan antenlerle sürdürüldüğü sanılı- yor. Radyo yayımm engelleme- nin, bir radarı veya koca bir ba- rajı ortadan kaldırmaktan çok daha guç olduğunu söyleyen ABD'li yetkililer, Irak'm, radyo- yu Batı'daki ajanlannı yönlen- dirmekte kullanmaya devam et- mesinden kaygı duyuyorlar. Terörist eylemler Irak yanlısı terörist eylemler dün de bütün hızıyla sürdü. Stelyo Berberakis'in Atina'dan bildirdiğine göre kentte dün sa- bah iki ayrı patiama oldu. Bombalardan biri, Atina'da- ki Amerikan City Bank'a, diğe- ri ise bir Fransız diplomatının otosuna konuldu. Bomba ey- lemlerinde ölen ya da yaralanan olmadı, ancak şiddetli patlama- lar büyük maddi zararlara yol açtı. Saldınyı henüz hiçbir örgüt üstlenmediyse de yapılan araş- Urmalar yine '17 Kasım' adlı te- rör örgütünün üzerinde yoğun- laştırüıyor. 17 Kasım örgütü, sa- vaşın başlamasmdan bu yana 3 Amerikan, iki Ingiliz ve bir Fransız temsilciliğine bomba ve roketlerle saldjnlar gerçekleştir- mişti. Aym örgüt 25 ocak tari- hinde tngiliz Barclays Bankası- ru havaya uçurduğu gün, dünkü saldınya hedef olan Citybank'ı banndıran aym binaya da bom- ba yerleştirmiş, ancak bu bom- ba patlamamıştı. Aradan geçen 20 günden sonra aym bankaya yerleştirilen, ancak bu kez 'tu- tukluk yapmayan' bombamn, '17 Kasım' örgütünün işi oklu- ğuna inamlıyor. Pakistarfda patiama Pakistan'ın güneydoğu kesimin- deki Sialkot kentinde dün öğle- den sonra patlayan bir bomba, 3 kişinin ölümüne, 8'i ağır ol- mak üzere en az 30 kişinin de yaralanmasma yol açtı. Körfez savaşımn başlamasmdan bu ya- na gerçekleşürikn dördüncü bombalı saldırı olan olaydan, Irak yanlısı terörist gruplann so- rurrilu olduğu sanıhyor. Bu arada, Lübnan'm başkenti Beynıt'taki Mısır-Lübnan Ban- kası'mn girişinde patlayan bom- ba, can kaybına yol acmadı, an- cak Peru'da, Kanada ve ABD el- çilikkrini koruyan bir Amerikan $irkeane yapılan saldında iki Perulu görevli öldû. Dış Haberter Servisi — Kör- fez savaşımn son iki günlük sey- ri, müttefıklerin Irak'ı Kuveyt'- ten çıkarmaya yönelik bir kara saldınsına giderek yaklaşıldığı- mn işaretlerini veriyor. Irak ve Kuveyt'teki askeri mevzilerin yoğun olarak bombalanması, ABD Başkanı George Busb'un Savunma Bakanı Dick Cheney ile Genelkunnay Başkanı Gene- ral Colin Powe0'ı Suudi Arabis- tan'a göndereceğini açıklaması, B-52'lerin Irak-Kuveyt sınınn- daki Cumhuriyet Muhafızları mevzilerinden sonra Kuveyt- Suudi Arabistan sımnndaki Irak birliklerini de bombalama- ya başlaması ve Basra Körfezi'ndeki çokuluslu donan- marun birden hareketlenmesi, kara savaşma giden yolu kısal-. tan etkenler olarak gösteriliyor. Ajansların haberlerine göre Irak vç Kuveyt'teki askeri mev- zileT, müttefik hava kuvvetleri- ne ait savaş uçaklannca yoğun olarak bombalanıyor. AFP'nin bildirdiğine göre müttefık savaş uçakları özellikle Irak Cumhu- riyet Muhaftzlan ile ikmal mer- kezlerini yoğun olarak bomba- hyorlar. Ajans, ABD B-52 ağır bombardıtnan uçaklanrun her üç saatte bir Cumhuriyet Muha- fızlan'nın mevzüerini bombala- dığıru duyurdu. Bağdat, Basra ve Saddam Hüseyin'in dogum yeri olan Tik- rit'teki askeri mevziler ile stra- tejik hedeflerin dün sabaha kar- şı yoğun biçimde bombalandık- lan büdiriliyor. Bağdat'a düzen- lenen hava saldınlarında Dicle üzerindeki bir köprünün tahrip edildiği haber verûirken Irak, iki müttefik savaş uçağının düşû- rüldüğünü ileri surdü. Müttefik askeri yetkilileri bu konuda her- hangi bir acıklama yapmadılar. Iran Haber Ajansı ÎRNA, Irak- ın, müttefık hava saldırılanna uçaksavarlarla hiçbir karşüık vermediğine dikkat çekiyor. Kara savaşımn yakın olduğu- nu düşündüren bir diğer geliş- me de ABD'ye ait B-52 a|ır bombardıman uçaklarmın, Kuveyt-Suudi Arabistan sımnn- daki Irak birliklerini bombaia- maya başlamaları oldu. Bu arada 160 tank ve 2000 zırhh araç tarafından destekle- nen 20000 kişilik tngiliz askeri- nin Suudi Arabistan'ın kuzeyin- de ABD birlikleriyle birlikte bir kara harekâtı tatbikatı gerçek- leştirdikleri bildirildi. ABD Başkanı Bush'un Önce- ki günkü basın topiantısında, Savunma Bakanı Cheney ile Ge- nelkurmay Başkanı Powell'ın Körfez'e yapacakları gezinin, "kara savaşma hazırlık olarak yorumlanmamasım" istemesine karşın, Batıh askeri uzmanlar ve yorumcular "Cheney ve Powe0, Schwarzkopf ile kara savaşı için durum değerlendirmesi yapa- caklar" görüşünü ileri sürüyor- lar. BBC'nin yorumuna göre Kör- fez'deki son durumu yerinde in- celeyecek olan Cheney ve Po- well, Bush'a kara savaşı için bir takvim götürecekler. Bush'un kara savaşım ne zaman başlata- cağına, bu takvime göre karar vereceği belirtiliyor. Kara savaşımn giderek yaklaş- makta olduğuna ilişkin bir diğer önemli faktör olarak da Basra Körfezi'ndeki çokuluslu donan- maya bağh gemilerin giderek ha- reketlenmeleri gösteriliyor. AP'nin bildirdiğine göre iki gündür Kuveyt'teki topçu batar- yalannı yoğun biçimde top ate- şine tutan Missouri zırhlısı, dün de ateşini sürdürdü. Missouri- nin top ateşi sonucu, Kuveyt'te- ki Irak topçu bataryalanndan çoğunun sustuğu haber verili- yor. Ingiltere Kraliyet Donanma- sı'na ait 5 mayın tarama gemi- sinin de önümüzdeki birkaç gün içinde Kuveyt açıklanna varması bekleniyor. 17 bin deniz piyadesi taşıyan bir ABD savaş gemisi füosunun da Körfez'e ulaştığı bildiriliyor. Baker'ın önerileri ABD Dışişleri Bakanı James Baker dün Amerikan Kongresi- nde yaptığı konuşmada, Körfez savaşı sonrasında Onadoğu'da oluşturulacak banşa ilişkin ay- rıntılı açıklamalarda bulundu. lran'ın bolgede banşın gercek- leştirilmesinde önemli bir rol üsttenebileceğini belirten Baker, savaş sonrası acılann giderilmesi ve onarım çabalan sırasında, "bir diktalörun hırsı yüzünden savaşmak zorunda kalan Irak halkına karşı kindar bir tutum izlenmeraesi gerektigini" kaydetti. Bolgede istikrann sağlanma- sı çabalan içinde lsrail, tran ve Irak'm yer alması gerektiğini vurgulayan Baker, Körfez Işbir- liği Konseyi'nin (KtK) daha ge- niş ve kapsamh bir güvenlik ağı oluşturulmasına öncülük etme- sinin beklendiğini söyledi. Ba- ker, "Hiçbir bölge ülkesi bu dü- zealemelerin dışında tutulmamalıdır" dedi. Savaş sonrasına ilişkin "Ay- nntılı bir plan" sunmasınm he- nüz erken olduğunu belirten Ba- ker, Irak'ın Kuveyt'ten çıkanl- masından sonra çözülecek ko- nulan şöyle sıraladı. • Iran ve Irak dışlanmadan bölge ülkelerinin büyük bir rol üstleneceği anlaşmalarla Körfez bölgesinde güvenlik ve istikrann sağlanması. • Bolgede silah artışımn dur- durulması. • Irak ve Kuveyt'in yeniden insasımn sağlanması. • îsrail'in Arap komşulanyla barışmasını sağlayacak yolları bulmak. • ABD'nin enerji açısından Ortadoğu'ya bağımhlığını azalt- mak. Kimyasal misiHeme ABD'nin, BM'nin Cenevre^ deki merkezi nezdindeki Büyü- kelçisi Stepben Ledogar, ABD^ nin asla kimyasal silahı ilk kul- lanan taraf olmayacağını bildir- di. Büyükelçi, "Eğer bize ya da müttefik kurvetlere karşı kim- yasal silah kullanıhrsa, kimyasal silah ile misillemede bulunma hakkımızı saklı tutanz. Ve bu Körfez'de uygulamr" dedi. Bağdat, ilişkisini kesti Irak dün ABD, tngiltere, Fransa, Italya, Suudi Arabistan ve Mısır ile diplomatik ilişkile- rini kestiğini açıkladı. Resmi ha- ber ajansı INA tarafından du- yurulan Dışişleri Bakanlığı açık- lamasında, kararın dünden iti- baren geçerli olduğu belirtildi. Bağdat Radyosu, ABD Baş- kanı George Bush'un hayatının geri kalan bölümünde intikam için hedef olacağını bildirdi. 21 gündür süren bombardı- marüar sırasında bilimsel, eko- nomik ve kültürel merkezlerin hedef olduğunu bildiren radyo, bunun da Ötesüıde, bombardı- manda, tıbbi merkezlerin, kut- sal bölgelerin ve sivil yerleşim bölgelerinin hedef alındığmı öne sürdü. 2 Irak uçafeı düştti Körfez'deki Amerikan Komu- tanhğı'mn sözcüsü General Ric- hard Neal, tran'a kaçmaya calı- şan 4 Irak savaş uçağı arasında bulunan 2 Sukhoi-25 uçağımn Amerikan F-15 uçaklannca dü- şurüldüğünü açıkladı. Sözcü Ri- yad'da yaptığı açıklamada, Mig-21 tipindeki diğer iki uça- ğın da muhtemelen düşürülmüş olduğunu kaydetti. birlerinin göıûşlerini sürekli he- saba katarak nareket etmesinin önemli olduğuna da inanıhyor. Türkiye, Körftz savaşımn bitirü- mesi doğrultıısundaki önerileri BM GüvenbV Konseyi kararla- nmn yerine getirilmesini içerdi- ği ölçüde destckliyor. Bu çerçe- vede Cumhurbaşkam Rafsanca- ni'nin önerileri "olumlu bir çaba" olarak değerlendiriliyor. 3- Ankara-Tahran ilişkilerinin zedelenmesinde geçmişte rol oy- nayan basının Körfez krizi çer- çevesinde de bir ikili sorun oluş- turmasına meydan verümemesi gerekiyor. Türkiye*deki basın Tran'a yönelik olarak son dö- nemde "Ilımlı olraaym" özen gösteriyor. Ar.kara, basının Tür- kiye"dî "d/.gür" hareket ettiğini, ancak tran'da resmi yayınlann agırlıkta olduğunu göz önünde tutarak Tahran'm kendi basının- daki yorumlar hakkında daha dikkaüi olTnasını istiyor. Bu çer- çevede özeilikle lngilizce yayım- lanan ve Cumhurbaşkam Raf- sancani'ye yakınhğı sürekli ola- rak lanse edilen "Tehran Times" ın son dönemde Türkiye'yi sert biçimde suçlayan yazılara yer vermesi burada bir örnek oluş- tunıyor. 4- Körfez savaşının Bağdat ta- rafından bir "dini savaş" teme- line oturtulmaya çabşılması An- kara'da endişe ile izleniyor. Kör- fez krizine kadar sürekli olarak devletin "laik" yapısını vurgula- yan Saddam Hüseyin'in şimdi siyasi amaçlı "cihat" çagrıları ile eşzamanlı olarak Tahran'm da "dhat"ı çağnştıracak biçim- de dini temalan Öne çıkarması var olan tehükeyi arttınyor. 5- Türkiye'deki üslerin kulla- nılması konusunda Tahran'm son dönemde takmdığı daha "ılımlı" tutum Ankara'da not ediliyor. Türkiye'nin ABD uçak- lanna sağladığı kolayhğın terne- ünde BM Güvenlik konseyi'nin kararlarının uygulanması dü- şüncesi yatıyor. Ankara'mn Irak halkına karşı bir husumeti bu- lunmadığı, tam tersine savaşm bu ülkeye en az zarar verilerek bir an önce bitirilmesini istedi- ği vurgulanıyor. Türkiye'ye uyan Dışişleri Bakanı Alptemoçin, dün Tahran'da temaslanna baş- larken 'Tehran Times' gazetesi, Türkiye'yi, savaştan yararlana- rak Kerkük bölgesini almaya kalkışmaya karşı uyardı. AP'- nin haberine göre Tehran Ti- mes'da çıkan yazıda şöyle den- di: "Türkiyeden Irak'a karşı ikinci cephenin acüraası, Anka- ra'aın uzun vadeli çıkarlanna yarariı olmaz. Aynca petrol bölgesi Kerkük'ü ele geçirmek için karadan saldınya geçmek de Türkiye için olumlu sonuç- lar •vermez." Washington'da Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitü- sü uzmanlanndan Şirin Hunter telefondan verdiği demeçte "tran, zayıflamış bir Irak isti- yor. Ama yam başında ABD'- nin müttefiki olan güçlü bir ül- ke istemiyor. İran'a göre savaş- tan sonra mönüde Irak buluna- cak. Türkiye de ABD ile iyi iliş- kileri olduğu için akşam yerae- |ine davet edilecek" şeklinde konuştu. Alptemoçin'in sözleri AFP'nin haberine göre Tah- ran Havaalanı'nda kısa bir açık- lama yapan Alptemoçin, ABD uçaklarının Incirlik'ten kalkarak Irak'ı bombalamalarına ızin ve- rilmesi karannı savundu. Alpte- moçin, "Bu karar BM Güvenlik Konseyi kararı uyarınca alınmıştır" dedi. tran Haber Ajansı IRNA'nm bildirdiğine göre Alptemoçin, Irak'ın Ku- veyt'i işgalini kmayarak "bu iş- galin Türkiye'nin çıkartanna ay- ktn olduğunu" söyledi. stratejisini etkiledi' ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dogan Güreş, Körfez krizinin NATO'nun stTatejisini etkilediğini söyledi. Orgeneral Güreş, SSCB ve Doğu Avnıpa'- daki gelişmelerin, NATO'yu, stratejisinde köklü değişiklikler yapmaya yönelttiğini belirterek "Körfez krizi de bu straıejinin belirginleşmesine katkı sağlamışür" dedi. Orgeneral Güreş, Türkiye'nin bulunduğu bölge itibanyla, NATO üyesi ol- masma karşın merkezi AvTupa ülkelerinden daha dikkatli de- ğerlendirmeler yapması gerekti- ğini de bildirdi. "Genelkurmay Başkanı Orge- neral Doğan Güreş, iki ayda bir yayımlanan Savunma ve Hava- alık Dergisi'nin çeşitli konular- daki sorulanm yarutladı. önü- müzdeki hafta piyasaya çıkacak olan dergide Orgeneral Güreş, Körfez konusunda ise "Türki- ye, hem ulusal güvenligi hem de dünya banşı açısından bulundu- ğu bolgede büyük rahatsızlıklar ve bunahm yaratan krizin bir an Önce sona erdirilmesine ve böl- gede istikrar ve giivenligm yeni- den tesis edilraesine büyük önem atfetmektedir" dedi. Orgeneral Güreş, Savunma ve Havaahk Dergisi'nin, "Av- nıpa ve Ortadofu'da meydana gelen değişiklikler ve gelişmeler Türk Silahh Kuvveüeri'ni yeni- den deferlendinneler yapmaya sevk etmiş midir? Varsa yeni bir tehdit degertendinnesi de dahil bu gelişmeler hakkında bügi ve- rebiür misiniz?" şeklindeki so- rusunu şöyle yamtladı: "Esasen, SSCB ve Dofcu Av- nıpa'da son zamanlarda mey- dana gelen gelişmeler, iki Al- manya'mn birleşmesi ve Varşo- va Paktı'nın fiiliyatta askeri vasfını kaybetmesi, NATO'ya, stratejisinde köklü defcişiklikler yapmaya sevk etmiştir. Aynoı Körfez krizi de bu stratejinin belirginleşmesine katkı sagla- mıştır. NATO'nun Uyelerinden biri olan Türkiye'nin de yeni duruma göre değerlendirmeler yapması tabiidir. Türkiye; dini, politik ve etnik çıkar çaüşmala- nnın hüküm sürdüğü Ortadofu ve Balkanlar'la komşudur. Hem hudut olduğumuz SSCB'- nin iç yapısında halen be- lirsidikler devam etmektedir. Yunanistan'la Ege ve Kıbns'tan kaynaklanan sorunlanmız he- nüz çözümlenmemiştir. Bütün bu çevresel etkiler, NATO üye- si olmasına rağmen Türkiye'yi merkezi Avrupa ülkelerinden daha dikkatli degeriendirmetar yapmaya sevk etmektedir. Nite- kim Türkiye, bn oegeriendirme- lerini NATO içerisinde de dik getinniş olup, bunlar NATO'- nun yeni stratejisine de Ithal edümektedir." Ordudamaaş düzenleme hazıriığı ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Milli Savunma Bakan- lığı, Körfez Savaşı nedeniyle ger- çekleşen askeri birük kaydırma- lan ve harp stoklannın tamam- lanmasına yönelik çahşmalan için Maliye Bakanhğı'ndan 1.4 trilyon ek ödenek talep etti. Ma- liye Bakanlığı'nm ise bu talebe "acak" bakmadığı öğrenildi. Askeri kaynaklardan edinilen bilgiye göre Körfez krizinin baş- langıcı ile birlikte özellikle Irak sınırına yakın bolgede Türk Si- lahlı Kuvvetleri "savunmaya" yönelik öniemier almaya başla- dı. Bu öniemier çerçevesinde bölgeye gerek Hava Kuvvetle- ri'nden gerekse Kara Kuvvetle- ri'nden büyük miktarlarda kay- dırmalar yapıldı. Balıkesir ve Eskişehir ana jet üslerinden Güneydoğu Anado- lu bölgesindeki askeri üslere F-4 ve F-104 fılolan kaydınldı. Ay- nca Ankara'dan da 2 F-16 filo- su bölgeye gönderildi. Kara Kuvvetleri'nden de gerek ko- mando birliklerinden gerekse 2. ve 3. Ordu birliklerinden kaydır- malar oldu. Körfez krizi çerçe- vesinde aynca Türk Silahh Kuv- vetleri'nin 30 günlük (7 artı 23) harp stoklannın tamamlanma- sına yönelik olarak da çeşitli mühimmat ahmına gidildi. Bu çerçevede geçen 1990 yılmda Maliye Bakanhğı'ndan 600 mil- yar lira ek ödenek ahndı. Körfez bölgesinde savaşın başlamasmdan sonra ise Türk Silahh Kuvvetleri'nin harcama- ları daha da arttı. Türkiye'ye ge- len uçaklara yakıt sağlanması, aynca mühimmat alımına yöne- lik harcamalann artması üzeri- ne Milli Savunma Bakanlığı 1991'in hemen başlannda Mali- ye Bakanhğı'ndan 1.4 trilyon Türk Lirası ek ödenek talep et- ti. Edinilen bilgiye göre Maliye Bakanlığı, Milli Savunma'tûn bu önerisine "sıcak" bakmıyor. Maliye Bakanlığı'nm, Milli Sa- vunma Bakanlığı'nm 13 trilyon lira olarak kesinleşen bütçesin- den, belirlenen dönemler çerce- vesinde mali ödemede bulundu- ğunu kaydeden bir yetkili, "Ma- liye Bakanlığı isteme hoş bakmı- yor. tsterseniz ikinci dönem öde- neğinizi önceden verelim ya da üçüocü dönem ödeneginizi vere- lim. Ancak şu anda ek ödenek vermek mütnkün değil" şeklin- de görüş belirtildifeini sövledi. Öte yandan Türk Silahlı Kuv- vetleri'ndeki tüm maaş düzenle- melerinin yeniden elden geçiri- leceği ve bazı iyileştirmeler ya- pılacağı öğrenildi. Kamu kesi- minde sözleşmeli personel uygu- lamasına geçilmesinin ardından, kamu kesimi ile Türk Silahh. Kuvvetleri mensuplannın maaş- lan arasmda büyük farklar oluş- tuğuna dikkat çeken bir askeri yetkili, "Ömeğin Başbakanhk'ta görevli bir müdür ile orduuun en üst makamında bulunan Ge-: ndkunnay Başkam'nın maaştan' arasında büyük fark bulunnyor.^ Buna çözüm getirümeli" dedi. ' Edinilen bilgiye göre Milli Sa- vunma Bakanlığı'nın geçen yıl sonunda TBMM Genel Kurulu'nda 1991 yılı bütçesinin görüşülmesi sırasında askeri yet- kililer çeşitli partilere mensup milletvekillerine bu sıkmtılanm ilettiler. Ordunun maaş yönün- den sıkmtısı üst düzey askeri yetkililer tarafından hükümete de iletildi. Alınan bilgiye göre hüküme- tin TBMM'den çeşitli konular- da kanun hükmünde kararname çıkarabilmek için istediği yetki- nin alınması sonrasında ilk planda Türk Silahh Kuvvetleri mensuplannın maaşlannda ye- ni düzenleme yapılacak. Bunun için gerek Milli Savunma Ba- kanlığYnda gerekse Genelkur- may Başkanhğı ile kuvvet kc- mutanlıklan bünyesinde çahş malara başlandığı öğrenildi. Ya pılacak iyileştirmeler ile ordu nun en üst kademesinde bulu nan yüksek rütbeli subaylarıı maaşlan ile üst düzeydeki kamı personelinin maaşlan arasınd paralellik sağlanacak.