Katalog

5 ŞUBAT1991 HABERLER CUMHURÎYET/3 20-26ocak tarihlerindeIncirlik'egetirilen Amerikalı askerler,sivil uçaklarla Güneydoğuyönüne doğruhareketediyor Üslerdetransit trafikîncirlik'e iniş yapan Taiwan, American ve Hawaii Airvvays'ın orta büyüklükteki yolcu uçaklarıyla da Batman başta olmak üzere Güneydoğu'daki bazı üslere ve Körfez bölgesine asker taşındığı ileri sürülüyor. Aynı uçakların benzeri olan 'komutan uçaklan' ile de încirlik'teki harekâtı yönetmek üzere 'üç yıldızlı' generallerin geldiği bildirildi. tîki gece yarısı olmak üzere dün İncirlik Üssü'nde üç kez Irak'a yönelik hava harekâtı gerçekleştirildi. Operasyona 100 civarında uçağın katıldığı biîdirilirken, kargo uçaklan ile üsse askeri malzeme ve mühimmat sevki de sürdü. C-130 kargo uçaklarının 'radar bozucular' olarak hava saldırılarında kullanıldıkları belirlendi. Dişişleri Bakanlığı Sözcüsü Murat Sungar ise Türkiye'ye ilave konuşlandırma yapıldıgına ilişkin haberîerin tamamen asılsız olduğunu biTdirdi. Sungar, Türkiye'nin doğu bölgesine sayıları on bini bulan ABD deniz piyade ve paraşüt birliklerinin konuşlandınlmakta olduğu yolunda basında yer alan naberlerin gerçek dışı olduğunu söyledi. ÜFUKTEKİN ADANA — İncirlik üssüne indirilen ABD Deniz ve Kara piyadelerinin ABD'nin FilipinJer ve Hint Okyanusu'ndaki Dıego Garcia üsierinden yolcu uçaklarıyla getiril- dikleri öğrenildi. Incirlik'teki son asker sa- ymnın bin 500 olan yerli personelle birlik- te 13 bini bulduğu beiirtiliyor. Încirlik'teki kaynaklardan alınan bilgiye göre Amerikan askerlerinin taşınmaları iş- lemi 20-26 ocak tarihleri arasında gerçek- leştirildi. Bu tarihler arasında inen uçakla- rın Taivvan, Hawai ve American Airlines gi- bi havayolu şirketlerine ait olduğu ve bu as- kerleri getirdiği saptandı. Bu askerlerin bir bölümü yine aynı uçaklarla Batman başta olmak üzere Güneydoğu'daki diğer usler ve Körfez bölgesine nakledildiler. HaJen încir- ük'te bir grup Amerikan deniz piyadesinin bulunduğu, bunların sabahlan sırtlarında 'U.S. Navy' yazılı eşofmanlarıyla eğitim yapmalarından anlaşıldı. Bu arada aynı sivil uçaklann benzerleri 'komutan uçakları' ile de încirlik'teki ha- rekâtı yönetmek üzere 'üç yıldızlı' general- lerin geldiği bildirildi. Încirlik'teki ABD Hava Kuvvetleri adı- na açıklama yapan bir yetkili, kargo uçak- larının yetersiz kaldığı durumlarda zaman zaman sivil uçakların da kiraJanabildiğini belirterek "Söziınü ettiğiniz yolcu uçakla- n ya maJzeme >a da personel getirme ko- nusunda ABD makamlan tarafından kira- lanmış olabiiir. Hollanda'nın Tiırkiye'ye gönderdiği füzder de bildigimiz kadarıyia bir başka ülkenin uçaklanyla getirilmişti" dedi. Bu arada yaklaşık 15 gün kadar önce üs- se dünyarun en büyük kargo uçağı olan C-5'lerle getirilen ünlü Apaçi helikopterle- rinin indirilmesi sırasında yaşanan zorluk- lar nedeniyle bu helikopterlerin paketlene- rek getirilmeye başlandığı belirlendi. Heli- kopterlerin daha sonra Batman'daki NA- TO üssüne aynı yöntemle gönderildiği bil- dirildi. Üstekj kaynaklardan edinilen bilgi- lere göre haJen lncirlik ve Batman'da sal- dın ve kurtarma helikopterleri Apaçilerden "birkac tane" bulunuyor. öte yandan yoğun malzeme ve asker sev- ki nedeniyle kapasitesi sonuna kadar kul- lanılan fncirlik Üssü'nde iki ayn bölgede kurulan "çadır ketıf'te kalan AJnerikaJı as- kerlerin zaman zaman yangın çıkardıkian öğrenildi. Elverişsiz koşullarda konakla- mak zorunda kalan bu Amerikan askerle- rinin içttkleri sigara ya da ısınmak için yak- tıklan sobalardan çıkan kıvılcımJann yol actığı küçuk yangın&nn yayılmadan sön- dürüldüğü beiirtiliyor. llki gece yansı olmak üzere dün İncirlik Üssü'nde üç kez Irak'a yönelik hava hare- kâtı gerçekleştirildi. Operasyona 100 civa- nnda uçağın katıldığı biîdirilirken kargo uçaklarıyla üsse askeri malzeme ve mühim- mat sevki de sürdü. Incirlik'e hetnen hemen her gün asker ve malzeme getiren C-130 kargo uçaklannm özei cihazlarla donatıla- rak "radar bozucular" olarak hava saldı- nlannda kuilanıldıklan belirlendi. Böyle- ce 18 ocaktan bu yana aralıksız olarak bu- tün "sorti"lere katıldığı gözlenen C-130'ların Irak'ın haberleşme sistemini köreltnıe görevi üstlendikleri belirlendi. Askeri ve sivil kaynaklardan sağlanan son bilgUere göre Încirlik'teki Awacslardan biri Batman'a da gönderildi. İncirlik'ten kalkan ABD bombardıman uçaklanna her kalkışta öncülük eden Avvacsların Baı- man'a da gönderilmesinin bu üssün de Irak'a yönelik bir harekâtta kulianılacağı yolundaki tahminleri güçlendirdiği belirtil- di. Son birkaç günü hava muhalefeti nede- niyle oldukca "sessiz" geçiren Batman Üs- sü, dün oldukca hareketli bir gün gecirdi. Üsse çok sayıda savas uçağımn iniş kalkış yaptığı gözlendi. Bu arada üsteki Amerika- lılara yönelik saldın ihbarlannın artması üzerine aunan güvenlik önlemleri biraz da- ha genişletildi. Batman Valisi Tuncer Percinler, "so- nunsuzca davraadıktan" gerekçesiyle ya- bancı gazetecilerin kente girişini ve fotoğ- raf çekmelerini yasakladığını bildirdi. Ko- nu hakkuıda Batman Emniyet Müdurluğü'- nü uyaran Vali Perçinler, yabancı gazete- cilerin ancak Olağanüstü Hal Bölge Valili- ği'nden izin aidıktan sonra kente gelerek ça- lışabileceklerini belirtti. Dışisleri Bakanlığı Sözcüsü Murat Sun- gar ise Türkiye'ye ilave konuslandırma ya- pıldığına ilişkin haberîerin tamamen asıl- sız olduğunu bildirdi. Sungar, Türkiye'nin Doğu bölgesine sa- yılan on bini bulan ABD deniz piyade ve paraşüt birliklerinin konuşlandınlmakta ol- duğu yolunda basında yer alan haberjer hakkında sorulan bir soruya cevaben şöy- le dedi: "Türkiye'de halen bulunan ABD askeri personeiinin miktan ve bunlann işlevi, ço- kulnslu giiciın Körfez'de yiiriittügü 'Çöl Fınınası' barekâtına verilegelen destegi yansıtmakta olup ulkemize yapıldığı iddia edilen flave konuşlandırmalaria UgOi basın- da yer alan baberler gerçek dışıdır." AA'ya göre Irak'tan, 4'ü asker 5 kişi da- ha Şemdinli ve Çukurca ilçeleri yakınların- dan Türkiye'ye sığındı. Milli Savunma Bakanı Doğan: 'Gazetecilere yasak yok' Güneydogu'daki savas tedirginligini, sadece büyiikJerin yüzünden degil, çocuklann ifadelerinden de okumak mümkün. (Fotograf: Zafer Aknar) Güneydoğu insanı daha da bozulan ekonomikdurumlannın nezaman düzeleceğini, merakla bekliyor Acaba çaremize bakarlar mı?CELAL BAŞLANGIÇ DİYARBAKIR— Irak'a giden tran- sit karayolunun üzerindeki tek göz ba- rakalar yıkıbnaya yüz tutmuş. Kiminin canru, kiminin kapısı ya da damı yok. Biriket "kondu"lann önündeki benzin bidonlan sağa soia devrilmiş. tçleri boş. Geceleri, Güneydoğu'nun bu "ka- cak benzin istasyonJsn"nın bazılann- da gaz lambaları yanıyor. önlerindeki "tulumba pompa"lann yerini boş be- şikler, eşya artıklan, yeni yıkanmış ço- cuk bezleri almış. Suw köylerinden gö- çen aileler, daha uzaklara gidemedik- Ieri için ambargonun baslamasıyla bir- likte kapanan bir zamanların "benzia istasyonu", tek göz barakalara yer- leşmiş. Kepenkleri inik yüzlerce dükkan. 3omboş bir transit yol, sağa sola geli- .igüzel çekilmiş tankerler, kamyonlar, Vunbargo ve Körfez savaşı" sonrasının »lağan görüntüleri olmuş Güneydoğu- la. Salt "Körfez sa>«sı"ndan zarar gör- ükleri için bölgede işyerleri kapanan- ır, tankerleri duranlar, kimyasal silah orkusuyla göçenler son altı ayda "yar- ıma muhtac" duruma duşmüsler. Oy- ı bir de bunun öncesi var... Bölgeye yönelik birkaç saptama: * Terör olaylannın sfirmesi iki tarafh ıskı ve siddet uygulamalan, insan ıkları ihlalleri vatandası canından rzdirmiş, demokrasiye olan güvenini rsnuştır. • Yılgmbk, güvensizlik ve baskı or- nı bugün bu bölgede yüzlerce köyün salması sonucunu doğurmaktadır. /asal nedenlere dayalı göç olayı hızlı artış gösıermektedir. ÖzellikJe Si- irt, Mardin, Van ve Hakkâri ülerine bağlı yüzlerce köy kısmen veya tama- men boşaltılmış durumdadır. • Zaten büyük bir ekonomik gerilim ve yoksulluk içerisinde yasayan bölge- nin kırsaJ kesim insanı, yasamı boyun- ca biriktirdikJerini de yok pahasma sa- tarak toprakiaruu terketmekte, çaresiz- lik içerisinde, yasamlarını göç ettikleri yerlerde yeni toplumsa! sorunlarla bir- likte sürdürmeye çalışmaktadır. Bu belirlemeler, I990'ın ocak ayın- da SHP'nin Akbulut hükümeti hak- kında verdiği gensoru önergesinde yer aiıyor. SHP Grup Başkan Vekili Ha- bekliyor. Cizre'de, Silopi'de, Nusaybin- de, Midyat'ta, tdiJ'de insanlar "kısa aı- manda çaremize bakarlar mı" diye so- ruyor. "Kısa zamaoda \ardun gelir mi?" sorusunun en somut yaıutı, belki de Taşdelen köylülerinin yaşadıkları, SHP'nin Güneydoğu'ya ilişkin sapta- maJanrun yer aJdığı gensoru, bir yıl ön- ce Akbulut hükümetine Taşdelen köy- lüleri için verilmisti. Şöyle sürüyordu önerge: "Hakkâri «Bnin Uludere ilçesine bağ- lı suur köylerinde yaşanan göc ola>la- n i-* demokrasüDiz acısından çok da- sığındığinı saptamışlardı. Keskin, 1990'ın şubat ayında Içişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun yanıtlaması is- temiyle TBMM Başkanlığı'na verdiği önergede şu sorulan gundeme geti- riyordu: • Hakkâri ili Uludere ilçesi Kayadi- bi köyünden Irak DeviefJ'ne kaç kişi sı- gınmısür? • Kayadibi köyiine yiyecek girişinin Taşdelen köyiı karakolunca yasaklan- dığı, koye giriş ve çıkışın. aynca Taş- delen köyiinden de gecisin yasaklanına- sı nedeniyle Kayadibi köylıiJerinio aç- hk tehlikesiyle karşı karşıya kaldıkla- Kepenkleri inik yüzlerce dükkân. Bomboş bir transit yol, sağa sola gelişigüzel çekilmiş tankerler, kamyonlar, 'ambargo ve Körfez savaşı' sonrasının olağan görüntüleri olmuş Güneydoğu'da. Salt 'Körfez savaşı'ndan zarar gördükleri için bölgede işyerleri kapananlar, tankerleri duranlar, kimyasal silah korkusuyla göçenler son altı ayda 'yardıma ıniuhtaç' duruma düşmüşler. san Fehmi Güneş'in 22 Ocak 1990'da açıkladiğ] önergedeki beu'rlemeler, böl- gede "ilan edilmemiş savaş hali"nin başlamasından tam bir yıl öncesine ait. Bölge halkı belirtilenlere ek olarak "sa- VBŞ kamburu"nu, "ölüm korkusundan göç"ü, "ambargonun getirdiği işsizliği ve yoksulluğu" da yaşıyor. "İGünu kurtannıry»" bakıp ber öğün- den sonra gelecek öğünü düşünmeye başlayan yöre insanı, savaş sonrası da- ha da bozulan ekonomik.durumlannın düzeltilmesi için ne zaman önlem alı- nacağmı, yardım edileceğini merakla h* vabimdir. Anayasal haklannı ken- di iilkesiBde kuUanabilme koşuliannın Unıanıen kayboldugu umutsuziuguy- la burada yasayan bir kısım vatandaş- lar. yüzlerce yıl yaşadıkları topraklan terk ederek topluluklar halinde sınır ötesi ülkelere göç etme zonınlulugu dnymaktadır. Taşdelen köyöne bağlı Kayadibi mezrası bnna bir örnektir." Neydi Taşdelen'in Kayadibi mezra- smda yasayan yurttaşlarm sorunlan? SHP milletvekilleri Fuat AUlay ve Cumbur Keskin yörede yapukian ince- lemeter sonucu, bir köy halkının Irak'a n, can ve mal gıivenliklerinio kalma- ması nedeniyle göç ettikJeri dognı mudur? • Kayadibi köylülerinin yapılan hak- su uygulamalan goç etmeden önce Uludere Kaymakamlıgı'na Uettikleri, Taşdelen köyti mubtannın aynı duru- mu kaymakamlıga duyurdugu, önlem alınmaması nedeniyle göç etmek zo- runda kaldıklan açık olduguna göre Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının can ve mal gıivenliklerini sagianuık için bnşka bir deviele sıgınmaian gibi onu- nımuzu zedeleyen bu uygıılama nede- niyle sonımiular hakkında ne gibi iş- lem yapılmışar? • Vatandaşlann can ve mal güvenli- |ini saglamak devletin basta gelen gö- revidir. Kayadibi köyiine yiyecek ve di- ğer ihtiyaç maddelerinin girmesini ya- saklayan, can ve mal güvenliğini tefc- dil eden uygulamalardan dolayı evle- rini ve toprakiannı yok pabasına elden çıkararak büyük zarara ugrayan Kaya- dibi köyliilerine tazminat ödemeyi dü- şünüyor musunuz? Evet, tam bir yıl önceki sorular bun- lar. Henüz yamıtı alınnuş değil. Bu ara- da "Körfez savaşı" çıkmış, "Irak'a sıgınan" Kayadibi köylüleri, geçen haf- ta Irak'tan Türkiye'ye sığınmak zorun- da kalmışlardi. Hatta gazetecilere de Kayadibililer Uludere'nin Şenoba kara- kolunda "Irak'tan dönen yurttaşlanmız" diye tamtılmışlardı. Keskin'in verdiği soru önergesinde yer alan sorular, önümüzdeki günlerde TBMM'de yamtlanacak belki. Çünkü önergeye sıra tam bir yıl sonra geldi ve Kayadibi köylüleri, Türkiye'ye döndük- ten sonra da olsa önümüzdeki günler- de Meclis'te görüşülme "şerefine nail oldu"lar. Yani Kayadibililer, bir yıl son- ra geri dönerek kendileri hakkındaki önergenin TBMM'de göriisülmesine yetiştiler. Bakalım, "kendi önergeterine yetîşen Kayadibililer" gibi yasadıklan yokluk- lara "'savaş darbesi" de eklenen Güney- doğu insanının yaşamı, yardımın ulaş- tığı, yaralanmn sanldığı, iş alaniannın açıldığı gunlere yetecek mi? Voksa "kı- sa zamanda 2932'den başka bakılacak çare yok mo?" DtYARBAKIK (Cmnburiyet) — Milli Savunma Bakanı Hiis- nii Dof an, "ABD'nin, Türkiyei •in kara savaşına ginnesi konu- sunda bir istegi olmadıgını- söy- ledi. Diyarbakır ve Mardin'i ziya- ret ederek Midyat ve Silopi'de- ki birliklerde incelemelerde bu- lunan Doğan, dün Diyarbakır- da bir basın toplantısı düzenle- di. Doğan'a yöneltilen so- rular ve yanıtiarı jöyle: — Gazetecilerin bölgeye gir- meleri, Olağanüstu Hal Bölge VsiiNgı'nce yssaklandı. Stan bil- giniz var mı? DOCAJV — Hayır öyle bir şey yoktur. Sayın Vali öyle bir şey olmadığını ifade ediyor. — Alınan tedbirierin savnn- maya yönelik olduğunu söylü- yorsıuuz. Basında, Amerikan deniz piyadeierinin bölgede ko- nHşlandinldiğı yazıkiı. DOGAN — O haberlere iti- bar etmeyin. Biz öyle bir şey ol- duğu zaman açıkiamayı yapanz. — Türkiye'nin kara savaşına ginnesi için hazıruklar yapılıyor mu? DOGAN — Efendim, tekrar tekrar söylüyorum, bizim bura- daki birliklerimizin bulunması, yurdumuzun savunmasma yö- neliktir ve bize herhangi bir şe- kilde tecavüz olmadığı takdirde bizim bir şey yapmayacağmuzı söyiedim. — Müttetık kuvvetierden, bu yönde bir istek oldu mo? DOĞAN — Hayır. — Gazetecüerin, özellikle Cizre'ye girmeleri yasaklandı. Acaba Cizre'de ne oluyor, basuı- dan gizienen bir şey mi var? DOĞAN — (Kozakçıoğlui nun *Öyle bir şey yok' demesi üzerine) Bakm herkes burada, 'Öyle bir şey yok' diyorlar. Bir gazetecinin "Batman'ın yerei gazeteande de bir haber var. Gazetecüerin Batman sınır- lan içine ginnesi yasaklanmış" demesi üzerine Kozakçıoğlu, "Efendim, Batman'a gidenlcr, Batman HavaaJam etrafmda as- keri (esislerin resünlerini çek- mek istiyoriar. Sebri gezmek is- teyenler, istedigi şekilde girebi- lir. Askeri sanalara yaklaşma- mak kaydıyla" karşıiığını verdi. Milli Savunma Bakanı Hülnü Doğan, incelemeJerden sonra Malatya'ya geldi. 2. Ordu Komutanlığı'nı ziya- ret ettikten'sonra Malatya Vali- liği'ne gelen Bakan Doğan, bu- rada da basın mensuplarının çe- şitli soruiannı cevaplandırdı. Hüsnu Doğan, "Roland sa- vunma ststeminin Malatya'ya ne zaman getecegi" şeklindeki bir soruya karşılık, "Bunlann za- manlaması konnsnnda bir şey diyemem. Ama rnrkiye'nin ken- di savanması ve müdafaası için bem mevcut hem de ilave im- kânlan sağlamaya çalışıyoroz" dedi. Bakan Doğan, Moskova rad- yosunun Israil uçaklarının tncir- lik'e indiği yolundaki iddiasını da yalanladı. "Güneyde yeni bir ordu ku- rulmasıyla ilgili" bir soruyu da yanıtlayan Doğan, "Bunlar za- man ve zemine göre değerlendi- rilecek şeylerdir. Şu anda böyle bir şey yok. 1lerde zaman ne gösterir bir şey söyleyemem" di- ye konuştu. DILEK ZAPTÇIOĞLU BERLtN — Çevik Kuvvet bünyesinde Türkiye^de bulu- nan Alman askerlerinden ilk kafıle nöbet değişimi için Almanya'ya döndü. Türki- ye'deki diğer askerler bugün- lerde değiştirilmeye devam ediyor. Alman Savunma Ba- kanhğı'ndan edindiğimiz bilgiye göre Çevik Kuvvet 1 teki asker ve subaylar bun- dan sonra iki haftalık peri- yodlar halinde görev yapa- cak ve süre bittiğinde nöbet değişimine uğrayacak. Alman televizyonundaki "Spiegel-TV" adiı haber progranunda Malatya Erhaç Hava Üssü'nde konuşlandı- nlan Alman Çevik Kuvvet alayından görüntüler yayım- landı. Haftalık haber dergi- si "Spiegel" ekibince hazır- lanan programda şu iddiaya yer .verildi: Alman Çevik Kuvvet ala- yına kısa süre önce Alman-" ya'da geliştirılen ve nûkleer, biyolojik ve kimyasal silah- lara karşı tam korunma sağ- iayan giysiler dağıtıldı. Bu giysilerden üsteki Türk asker ve subaylanna da verilmesi kararlaştınldı. Televizyonun iddiasına göre Çevik Kuvvet komutanı, savaşın patlak vermesinden sonra üssü zi- yaret eden yüksek rütbeli bazı Türk subaylanna teçhi- zatı üsteki Türklere dağıt- mak üzere tesüm etti. Ancak bu teçhizatm üsteki ait rüt- beli subaylara ve erlere tes- lim edilmediği, yüksek rüt- beli subaylann korunma teç- hizatını kendilerine ve aile- lerine ayırdığı iddia ediliyor. "Spiegel" ekibi bu iddiayı, üsteki Alman subaylanna dayanarak verdi. KISA KISA • Erzurumlu Salih Hoca olarak tanınan Salih Bilgin'in (90) cenazesi dün Fatih Camii'nde kılınan öğle namazından sonra memleketine gönderildi. Fetuüahçı olarak tanınan Salih Bilgin'in cenazesine çok sayıda başı sarıkh ve cüppeii kişi katüdı. • Avcılar'da sobadan zehirlenen 2 kişiden biri öldü, biri de hastanede tedavi alıına alındı. Beyoğlu caddesi Kemalpaşa sokak 96 numaradaki evde meydana gelen olayda, Orhan ve Mahmure Karatas çifti, sobadan sızan gazdan zehirlendi. Olayda Orhan Karataş olürken eşi Mahmure Karatas da koma halinde Istanbul Tıp Fakültesi Hastanesı'ne kaldırıldı. ÖLÜM GazeteciUnal • ANKARA (AA) — Hürriyet gazetesi spor yazarlarmdan Volkan Ünal, Ankara'da geçirdiği trafik kazası sonucu öldü. Batıkent'te iki aracın çarpışması sonucu meydana gelen kazada yaralanan Volkan Ünal (22), Gülhane Askeri Tıp Akademisi'ne kaldırıldı. Ünal, tiim çabalara rağmen kurtarılamadı.