Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/4 HABERLER 11 KASIM 1991
ŞAHtNALPAY
Sosyal Demokrasi
Yerini Arıyor
Sosyal demokratlar 20 Ekim 1991 seçimlerine iki partiyle
girdiler. SHR seçimlerde ağır bir yenilgiye uğradı. Oy oranı
gerıledi; büyük kentterde ve ülkenin gelişmiş bölgelerinde
birinci parti olma özeliğini ANAP'a kaptırdı; seçımden bir Gü-
neydoğu partisi görünümüyle çıktı. Ana muhalefet partisi ko-
numunu yitirdi; en iyi olasılıkla merkez sağ partilerden biri-
nin koalisyondaki küçük ortaklığtna aday. DSP, oy oranını bir
ölçüde arttırdı, ama seçim sisteminin de etkisiyle, parlamen-
toda ancak birkaç sandalye ile temsil edilecek.
Sosyal demokrasinin daha muhalefette iken uğradığı he-
zimet, çeşitlı yorumlara, zihinlerde çeşitli sorulann doğma-
sına yol açıyor. Hatta deniyor ki: "DYP gıttıkçe daha açık bir
şekilde sosyal devlet fıkrini benimsiyor. ANAP seçmen gö-
zünde giderek daha çok yenilikçiliğin temsilcisi haline getmek-
te. Bu durumda acaba, Türkıye'de sosyal demokrasiye ihti-
yaç kalıyor mu?" Kabul etmek gerekir ki ilk bakışta çok saç-
ma gelse de bu tür sorulann dahi sorulabildiği bir durumla
karşı karşıyaytz.
Türkiye'de sosyal demokrat akım, yenilikçiliğin, modern-
leşme hareketlerinın öncülüğünü yakalayabilir mi? Toplumu-
muzda hayli güçlü olan eşitlık ve dayanışma talebini temsil
eden siyasi akım haline gelebılır mı? Müzmin muhalefetten
kurtulup basa güreşebilir mi?
Bölünmüşlük, seçim yenilgisi, Ecevit sorunu, SHP içinde
HEP sorunu, başarılı ^ « _ „ »
oiacağma herkesçe £>VP gittikçe daha açık bir
İuHmay-sf T ^ ***** sosyal devletfikrini
SHP'ii beiedryeierdeki benimsiyor. ANAPseçmen
soruniar ve başka ne- gözünde giderek daha çok
deSrkraffarSa yenilikçiliğintemsilcisi
karamsarhğm hayii halinegelmekte. Bu
y
e
y9
ek °
l d U â U bır
durumda acaba, Türkiye'de
20 Ekim seçimierin- sosyal demokrasiye ihtiyaç
de SHP'nin ve genei kalıyor mu? Kabul etmek
£ S S gerekirkiilkbakfa çok
gittiği görünüyordu. saçma gelse de bu tur
Sosyal demokrat hare- sorulann dahi sorulabildiği
ketin kendini toparla- hir durumla karsı
yabilmesi için böyle bir
Dir
uurumia Karşi
seçim yenilgısinden karşiyayiz.
geçmesinin kaçınılmaz
olduğu da söylenmiyor değildi.
Belki 1991 seçımleri, Türkıye'de sosyal demokrasinin ken-
dine çeki düzen vermesı içın yaşanması gereken şok ışlevi-
ni görecek. Bu yenılgıden ders çıkanlabilirse, belki adına la-
yık bir sosyal demokrat hareket inşa edilecek. Bunun için
SHP'nin ne küçük ne de büyük kurultayı yeterti. Sosyal de-
mokratlann son seçim yenilgisinin nedenlerini şimdi her plat-
formda ve her fırsatta tartışmaları gerekiyor. Bu tartışma, sos-
yal demokrasinin tanımı, ilkeleri, felsefesi, programı gibi te-
mel konular üzerine değil de ayrıntılar üzerinde yoğunlaşır-
sa, muhtemeldir ki son musibetten de nasihat alınmış ol-
mayacak.
CHP-SHP çizgisinde, güçlü bir yenilikçilik geleneği mev-
cut. SHP, bu geleneği öncelıkle kendisini yenilemek Batı Av-
rupa ülkelerinde gördüğümüz turden, çağdaş anlamda bir
sosyal demokrat parti kimliğine kavuşmak için seferber et-
meyi başarırsa, şimdi Türkıye siyasi yelpazesinin merkez so-
lunda ortaya çıkmış olan boşluk doldurulabilir. Bu boşluğun
dokJurulması da Türkiye'nın demokratikleşmesi açısından bü-
yük önem taşımakta.
12 Eylül rejiminden çıkıkjıktan sonra uzun süre sosyal de-
mokrasiden ne anlaşıldığı konusunda bir tartışma gerekli go-
rülmedi. Son yıllarda yenilenme, yenilik talepleri ve önerileri
gündeme geldi. Ama neyin yenileneceği konusunda bir gö-
rüş birliğine vanlamadı. Bu yenilenmenin öncelikle fikirier,
program, siyaset temelinde bir yenilenme olması gerektiği
artık görülmeli.
Son on-yirmi yılda dünyada ne gibı değişmeler oldu? Başta
globalleşme olmak üzere, uluslararası topluluğu etkileyen te-
mel süreçler neler?
Türkiye'de son on-yirmi yılda toplum yapısında ne gibi de-
ğişmeler meydana geldi? Toplum yapımız yanında düşünce
ve davranış biçımlerimizde ne gibı değışiklikler oldu? Siya-
sal sistem ne gibi yeni taleplerle karşı karşıya?
Bu değişmeler ışığında, iktidara gelmek ve ülkeyi siyasi
özgürlük ve sosyal adalet içinde kalkındırmak için nasıl bir
strateji izlenmeli?
Hemen tüm Batılı sosyal demokrat partiler programlarını
yenilediler. Bunlardart öğrenebilecek şeyler var mı?
Tüm bu sorulann yanıtlarının arandığı ciddi bir fikri ve si-
yasi çalışma içine girilmedıkçe, sosyal demokrat hareketin
kendiliğinden toparianacağını, yenılikçi ve sosyal adaletçi bir
partide toplanıp güçlenebileceğini beklemek hayaicilik olur.
BEHİCE BORAN'A DA PARA VERİLMÎŞ
Sovyetlerlden
'kardeş' komünist
partîlere yardun
HAKAN AKSAY
MOSKOVA — Sovyet yayın
organlannda son zamanlarda
Sovyetler Birliği Komünist Par-
tisi'nin (SBKP) "kardeş" ko-
münist partilere mali yardun
yaptığı yolunda haberler ya-
yımlanmaya başlandı. Bu ara-
da haftalık Novoye Vremya
(Yeni Zamanlar) dergisinde ya-
yımlanan bir haberde
"kardeş" partilere yapılan yar-
dımlann belgeleri açıklanırken
TİP Genel Başkam Behice Bo-
ran'ın adı da listenin sonunda
yer alıyor.
Sovyet yayın organlannda
SBKP'nin yabana bankalarda-
ki yüklü hesaplarıyla ve
"kardeş" partilere yapılan eko-
nomik yardımlarla ilgili yazüar
yayımlanmaya başlamasıyla
birlikte SBKP üzerindeki gizli-
lik perdesi de kalkıyor. Mosko-
va'da Rusça, Ingüizce ve Al-
manca yayımlanan Novoye
Vremya dergisinin 44. sayısın-
da "Politbüronun özel dosya-
sı / Cep partileri için cep
harçhklan" başlıklı yazıda ya-
pılan yardımlar belgeleriyle yer
alıyor. Listenin en sonunda
501. sırada ise TlP'in Genel
Başkam Behice Boran'ın adı
geçiyor ve şöyle denih'yor:
"164/2038, 31 Ekim 1985
(Bunun altında '1 Şubat 1985
tarihinden OP 2939' yanü). Al-
bodaki imza Behice Boran. 22
bin 633... (Paranın cinsi beUr-
tilmiyor) aldığına dair."
TBKP'NtS SON YÖNETlCtLERl:
Haberimiz yok
Haber Merkezi — TİP Genel Başkanı Behice Boran'a 1985'te
SBKP'den para ödendiği yolundaki Sovyet Novoye Vremya der-
gisinin haberi üzerine bügilerine başvurduğumuz TBKP'nin son
yöneticileri bundan haberleri olmadığını söylediler.
TBKP'nin iki liderinden biri olan Nihat Sargın, "Hic bilmi-
yonun. Haberim yok. Bir yanhşlık ohna ihümali büyüktür. Val-
nız, Urihini hatuiamıyorum, ama 1985'te oiabilir, Sayın Behice
Boran, SBKP'nin resmi davetlisi olarak Soçi'ye gitmisti. Ora-
da bir ay kalmış, tedavi de görmüştü. O sırada oiabilir. Ama
kesin olarak emin defilün. Bu bir ihtimaldir" dedi.
TBKP'nin diğer lideri olan Haydar KuÜu da "Hic bilmlyo-
nım. Bunu ilk kez sizden duyuyorum" diyc konuştu.
DYP lideri bugün Inönü üe görüşerek kocüisyon pazorlığına başlıyor
DemirePden zaııı sînyalîFren mesafesi DYP
lideri Demirel,
enflasyonu saatte 250
kilometre hızla giden
bir otomobile
benzeterek "Halktan
yeni hükümete fren
mesafesi tanımasını"
istedi. Petrol ve şekerin
şimdiden zarara
girdiğini belirten
Demirel, zam sinyali
verdi.
ANKARA
(Cumhuriyet Bii-
rosu) — DYP lide-
ri Söleyman Demi-
rd, hükümet kur-
maya yönelik koalisyon turlan-
na bugün başlıyor. Demirel, ilk
olarak SHP lideri Erdal Inönü
ile görüşecek. Demirel, "10
günden önce hükömet bekkme-
yin" uyansuıda bulunurken,
dün yeni hükümetin ilk olarak
petrole ve şekere zam yapacağı-
nın isaretini verdi.
Temel sorunlann çözümünde
belli bir aşamaya gelinmesi için
500 günün makul bir süre oldu-
ğunu vurgulayan Demirel, enf-
lasyonu saatte 250 kilometre
hızla giden bir otomobile ben-
zeterek, halktan, yeni hüküme-
te "fren mesafesi" tanımasını
istedi. Demirel, SHP Küçük
Kurultayı'nda ortaya çıkan ko-
alisyon karşıtı görüşleri değer-
lendirmeyeceğini bildirerek,
muhatabının SHP Genel Başka-
nı Erdal İnönü olduğunu söyle-
di.
Geçen perşembe günü Köşk'e
çıkarak Cumhurbaşkanı Turgut
Ozal'dan hükümet kurma göre-
vini alan DYP Genel Başkam
Süleyman Demirel, koalisyon
turlarına bugün SHP lideri Er-
dal Inönü ile görüşerek başlaya-
cak. Demirel ve tnönü, saat
15.00'te SHP liderinin
TBMM'deki odasında bir ara-
ya gelerek koalisyon pazarhğı-
na oturacaklar. DYP Genel
Merkezi'nden yapılan açıklama-
ya göre parti TBMM gnıbu da
14 kasım perşembe günu topla-
narak hukümet ve koalisyon
konusunu görüşecek.
Bu arada Demirel'in koalis-
yon turlarına SHP'den başla-
ması, "vakit kaybetmeden hü-
kiimeti kurmak" biçiminde de-
ğerlendirildi. Demirel'in diğer
BAŞ MUHTAR — DYP Genel Başkanı Sule>man Demirel, Muhtariar Dernegi yönetidlerİBİ parti merkeande kabul ederek
görttştü. Dernek Başkanı Abdullah Yıldız, Demirel'i baş muhtar olarak kabnl ettiklerini söyledi ve "Bundan sonra faferi gend
başkanımızsuıu" diyerek fahri genel başkanlık plaketini DYP Uderine verdi. (Fotograf: AA)
liderlerle göriişme programımn
açıklanmamasına karşın DYP
meclis grubunun toplanacağı
perşembe gününe kadar koalis-
yon turlarını tamamlamayı
amaçladığı belirtildi.
Demirel, koalisyon görüşme-
leri sırasında bakanhklar konu-
sunda pazarlık yapılıp yapüma-
yacağı sorusuna da, "Bunlar
nzlaşma meselesi. Önemli olan,
Türldye'yi hiikümetsiz bırak-
mamaktır. Tabii her şey, tere-
yagından kıl ceker gibi olmaz.
Görüşmekr, tarüşmalar uygar-
ca otacaktır" dive yanıt verdi.
Demirel, dün parti genel mer-
kezinde Köy ve Mahalli Idare-
ler Muhtariar Derneği Başkanı
AbduUah Yüdız üe dernek Uye-
lerini kabul etti. Yıldız, Demi-
rel'i daha önce "baş muhtar"
olarak kabul ettiklerini söyledi
ve "Bundan böyle fahri genel
başkanımızsınız. Bununla, me-
zara kadar gidecegiz" dedi. Yıl-
dız, Demirel'e, "fahri genel
başkanlık" plaketi sundu.
Demirel, SHP'nin küçük kurul-
tayında koalisyon karşıtı görüş-
lerin de çıktığımn anımsatılma-
sı üzerine, "Bu oniann kendi iç
meseleleri. Benim muhatabım,
siyasi parti içerisindeki degişik
fıkirier degil. Oniann yetkili ki-
şisidir. Partiyi kim temsil edi-
yorsa, muhatabımız odnr.
Onun dışındald sözteri muhake-
me edemeyiz. Bu işin albndan
çıkama>ız" dedi.
Kurulacak hükümetin ağırlık
verecegi konular arasında yer
alan enflasyon için bugün ön-
lem alınsa bile enflasyonun he-
men indirilemeyeceğini kayde-
den Demirel, şunları söyledi:
"Bu a>nen, şiiratle giden bir
otomobil gibi. Önümüzdeki ay-
lar zarfında enflasyon yine oia-
caktır. Bunu, bıçakla keser gi-
bi kesmeye imkân yoktur. Da-
ha önce yapdmış yanhşlann, ile-
riye sarkan etkileri olacaktır.
Bakın, bugün ülkeyi yönetenle-
rin önünde zamlar dunıyor.
Göreve baslayacak olan hükü-
met neyi devralacak? Şu anda
yüzde 10 zarara girmiş petrol,
yuzde 20 zarara ginniş şeker be-
sabını devralacak. Devralacagı
şeyler, göreve geldigi zaman
kendi gönlünce yapacagı icraat-
lar degil. Tayinleri yapıyoriar da
onun dışındaki şeylere ellerini
sürmüyorlar. Kaç gündör olan
şey bu."
Devlet idaresinin tepeden tu--
naga yeniden düzenleneceğini
bildiren Demirel, enflasyonun
indirilmesinin yea
1
hükümetin
en önemli işlerinden birisi ola-
cağını belirtti. Demirel, "Bize
inanınız, bize destek vermeye
devam ediniz, bize güveniniz.
Bizekrediacımz." dedi.
Enflasyonu 250 kilometre sü-
ratle giden bir otomobile benze-
terek, "Frene bası>orsunuz,
halk bize bir fren mesafesi ta-
nıyacak. Yann sabah Türkiye
daha rahat, daha güvenli bir
Türkiye olacak, ama sonınlan
o kadar büyük ki... Ancak bun-
lan zaman içerisinde çözebflhiz.
Hep 500 günü tdaffuz ederek
geliyonız. Koyacağımız istikrar
programımn esaslannda koahs-
yon ortagımız ile de anlaşabilir-
sek, 500 gün makul bir süredir.
18 ay içerisinde her şey halledil-
mez, ama hissedilir bir netice
alınır" değerkndirmesıni yaptı.
Demirel, bazı çevrelerin ve
sermaye kuruluşlannın DYP-
ANAP koalisyonunu destekle-
meleri konusunda şunlan söyle-
di:
"Türkiye'de herkesin diişün-
düğünıi sö>lemesini biz teşvik
ediyoruz. Kişilere 'Niye böyle
söylüyorsunuz? Söyleye söyle-
ye, bunu mu sö>leyecektin' de-
meyiz. Kendi düşünceleridir.
Herkesin düşüncesini saygıyla
karşılanz. O ceşit düşünceleri de
saygıyla karşılanz. Kim söyler-
se söylesin. Ne yapanz, o ayn
mesele. Yapacağımız şey bize
jıittir. Hakikatin şimşegi fıkirie-
rin karşılıklı olarak ortaya kon-
mastndan dofcar."
DYP nabız yokluyor
Bürokraside
'kimHk'
değışıklığıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) —
Süleyman Demirel'in hükumeti kurma
çalışmalarına başlamasıyla birlikte
DYP kanadında bürokrasinin yeniden
yapılandırılması çahşmalan da
hızlandınldı. Yeni hükümetin
kurulmasıyla birlikte bakanhk
müsteşarlannın tümünün önceh'kle
değişeceği belirtildi. Hazine ve Dış
Ticaret Müsteşan'nın görevden
ahnacağı, Merkez Bankası
yönetiminin ise korunacağı
bildirüiyor. Demirel'e yakın bazı DYP
milletvekilleri, bürokrasi
operasyonunu "bazı aynk otlannın
temizlenmesi" olarak nitelendiriyorlar.
Yolsuzluklar konusunda haklannda
ciddi iddialar ve dosyalar olan bazı
bürokratların görevden ahnarak
Cumhuriyet savcılıklarma suç
duyurusu yapılacağı da belirtilirken,
alt kademelerde görev yapan "dürüst
bürokratlann kesinlikle rahatsız
edilmeyecegi" bildirildi.
Yeniden yapılanma konusunda
Demirel'in Hazine, Maliye ve
Planlama Musteşarlıklan için
kafasında bazı isimler olduğu, bu
isimlerle doğrudan veya dolaylı
biçimde öngörüşme yapıldığı
bildirildi. Diğer üst düzey görevlere
kimlerin atanacaklannın ise koalisyon
görüşmeleri ve hükümetin kuruluş
hazırlıklarının tamamlanmasından
sonra karar verileceği kaydedildi.
Türkiye raportörü Dury seçim sonuçkmru değeHendinit
Türkiye ile ilgili rapor hazırlayan Bdçikalı par-
lamenter Raymond Dury.
için engelRAYMOND DURY'DEN SATIR BAŞLARI
R P Türkiye'nin AT'ye girmesine karşı olan
tek parti. RP'nin oy artışı endişelerimi haklı
çıkardı. Bu gelişme Türkiye'nin Avrupa'dan,
uzaklaşmasınayol açabilir.
SHP Ittifak yapmasının bedelini ağır ödedi.
SHP' ye haksızlık yapıldı. •
ANAP Bu partide oyların düşmesine
Cumhurbaşkanı Turgut Özal neden oldu.
DYP Özal sayesinde ona duyulan tepkiden
dolayıoyaldı.
BRUKSEL (AA) — Türkiye Ue Ugüi
bir rapor hanrlamakta olan Avrupa
Parlamentosu Siyasi Komisyonu üyesi
Belçikalı Parlamenter Raymond Dury,
seçimlerde Refah Partisi'nin oylarımn
artmasımn endişelerini haklı cıkardığı-
m söyledi.
Dury, RP'nin Türkiye'nin AT'ye gir-
mesine karşı olan tek parti olduğunu be-
lirterek raporunda bu gelişmenin Türki-
ye'nin Avrupa'dan uzaklaşmasına yol
açabileceğini, bu nedenle Türkiye ile
topluluk arasındaki ilişkilerin geUştiril-
mesi gerektiğini vurgulayacağım söyle-
di. Dury, şöyle dedi:
"Türkiye büyük potansiyeli olan bir
ttlke. Topluluk olarak ileride asın tslam-
cılann eline düşmesi gibi bir sorumlulu-
ğu üsüenemeyiz, gelecek nesiUere de
böyle bir miras bırakma hakkına sahip
defâiz. Bunu raporamda açıkça betirte-
cegim."
Dury, seçimlerde ANAP'ın oy oranı-
mn düşmesine "Türk halkuun Cumhur-
başkanı Turgut Özal'a duydugu
tepkinin" neden olduğu yorumunu ya-
parak ANAP'ın son dönemdeki özal'-
dan bağımsız tutumunun eski oylannı
topiamaya yetmediğini söyledi.
Belçikalı milletvekili, Cumhurbaşka-
nı Özal'ın "indiritanesi" taruşmalan ile
ilgili olarak da "Seçim sonuçlan Özal'-
ın istenmedigini gösteriyor. Ancak Özal
anayasaya uygun bir şekilde secilmistir.
Özal'ın cumhurbaşkanugımn gelecegi de
anayasal çerçevede betirienmeüdir" de-
di.
ANAP'ın "cezalandırılmasının"
DYP'ye yaradığını belirten Dury, temel
görüşleri ve programlannın büyük ben-
zerlik taşunasına rağmen, DYP'nin oy-
lannın Cumhurbaşkanı özal'a duyulan
tepki nedeni ile arttığım söyledi.
SHP ağır bir bedel ödedi
SHP'nin HEP ile ittifak yaparak se-
çime girmesmm Güneydoğu Anadolu dı-
şındaki bölgelerden aldığı oyun düşme-
sine neden olduğunu belirten Dury,
"SHP bu demokratik girisimi karşthgın-
da çok agır bir bedel ödedi. Bunu üzün-
tü ile karşılryonım. SHP'ye haksızlık
edildi" dedi.
RP milletvekilleri Türkeş, Yazıcıoğlu ve Müftüoğlu'nun aralannda bulunduğu 392 kişiyargılanıyor
MHP davası karar aşamasında
Askeri Yargıtay, TCK'daki değişiklikle cezaları
üçte iki düşürülen MHP ve ülkücü kuruluş
yöneticilerinin "zaman aşımma" girip
girmediğini mart ayında karara bağlayacak.
TURAN YILMAZ
ANKARA — RP'den millet-
vekili seçilerek TBMM'ye giren
MÇP eski Genel Başkanı Alpas-
lan Türkeş'in de yargılandığı
ana MHP ve ülkücü kuruluşlar
davası karar aşamasma geliyor.
Askeri Yargıtay Başsavcıliğı'-
mn, 11 yıldır süren davaya iliş-
kin tebhğnamesini mart ayında
tamamlayacağı bildirildi. 5
idam ve 9 ömür boyu hapis ce-
zasının verildiği 392 sanıklı da-
va dosyası, tebliğnaraenin ta-
mamlanmasından sonra, Askeri
Yargıtay'ın davayı sonuçlandı-
racak dairesinin önüne gelecek.
12 Eylül ile birlikte başlayan
soruşturmamn ardından açılan
ve 11 yıldır süren ana MHP ve
ülkücü kuruluşlar davasında
son aşamaya yaklaşıldı. Anka-
ra Sıkıyönetim Askeri Mahke-
mesi'nin 7 Nisan 1987'de açık-
ladığı karanru 1.5 yıldır incele-
yen Askeri Yargıtay Başsavcılı-
ğı, tebliğnamesini önümüzdeki
yü mart ayında tamamlayacak.
Askeri mahkemenin, gerekçesi-
ni 2.5 yılda hazırlayabildiği ka-
rara Uişkin, başsavcüığm tebliğ-
namesinin tamamlanmasından
sonra dosya, davayı inceleyerek
sonuçlandıracak olan Askeri
Yargıtay'ın ilgili dairesinin önü-
ne gidecek. Davaya hangi dai-
renin bakacagını, dairelerin iş
dunımlanm göz önünde tutarak
Askeri Yargıtay Başkam'nın be-
lirleyeceği kaydedildi.
Belirlenecek dairenin, incele-
mesinde öncelikle, MHP ve ül-
kücü kuruluş yönetici ve üyele-
rine uygulanan Türk Ceza Ya-
sası maddelerinde ANAP tara-
fından yapılan değişikliği göz
önünde tutacağı öğrenildi.
ANAP, TCK'mn MHP ve ül-
kücü kuruluş yöneticilerine uy-
gulanan "suç işlemek amacıyla
oluştunılan örgütler" başlıkh
313, 314 ve 315. maddelerinde
gerçekleştirdigi değişiklikle bu
maddelerle öngörülen ceza
oranlarını üçte iki oranında in-
dirdi. 6 Haziran 1991 tarihli,
3756 sayılı yasa ile gerçekleşti-
rilen bu düzenlemenin, 11 yüdır
yargılanan MHP ve ülkücü ku-
ruluşlar davası sanıklarını
"zaman aşımı" kapsamına sok-
tuğu belirtiliyor. RP listesinden
Meclis'e giren, kapatılan
MHP'nin Genel Başkanı Tür-
keş ile yine aynı şekilde millet-
vekili olan, kapatılan ÜGD'nin
Genel Başkanı Muhsin Yazıcı-
oğlu, "silahlı çete kurup
yönettikleri" gerekçesiyle 313.
madde uyarınca cezalandınl-
mışlardı. Türkeş, 11 yü 1 ay 10
gün, Yazıaoğlu da 13 yıl ağır
hapis cezasına çarptmlmışlardı.
ANAP'ın bu maddenin öngör-
düğü ceza oranını üçte iki ora-
nında indiren değişikliği goz
önünde tutulduğunda, Türkeş ve
Yazıcıoğlu'nun alacaklan ceza-
mn 5 yılın altında olacağı belir-
tildi. Yasalar, 5 yıhn altındaki
ağır hapis cezalarında zaman
aşımı süresi 5 yıl olarak öngörü-
yor. Hukukçular, bu sürenin,
tutuklama ve karar açıklaması
gibi kesintiler göz önünde tutul-
duğunda yarı oranında artabi-
leceğini kaydediyorlar. Bu du-
rumda, Türkeş ile birlikte Ya-
zıcıoğlu'nun da zaman aşamı
kapsamına girebilecekleri ve
haklanndaki davalann düşürü-
lebileceği öne süriilüyor. Yine
RP listesinden milletvekili olan
Rıza Müftüoğlu'nun da aynı şe-
kilde ceza almaktan kurtulaca-
ğı beürtiliyor. Müftüoğlu da,
"silahlı çeteye yardun etmek"
suçundan 314. madde uyarınca
2 yıl ağır hapis cezasına çarptı-
rümıştı.
29 Nisan 1981'de, Ankara Sı-
kıyönetim Komutanhğı Askeri
Savcılığı'nın iddianamesiyle açı-
lan MHP ve ülkücü kuruluşlar
davası, askeri mahkemede 5 yıl
11 ay 8 gün süren yargüama so-
nunda, 333. duruşmada sonuç-
lanmıştı. Askeri savcılık iddia-
namesiyle, aralannda Türkeş ve
diğer MHP yöneticilerinin de
bulunduğu 220 sanık için idam
istemişti. Askeri savcılık, 29 Ni-
san 1986'da açıkladığı esas hak-
kındaki mütalasında ise 44 sa-
nık için idam isteminde bulun-
muştu. Bu mütalada, hakkında
idam istenen tek MHP yöneti-
cisi Türkeş olmuştu.
Ozal-Yılmaz
• ANKARA (ANKA) —
Cumhurbaşkanı Turgut
özal, Başbakan Mesut
Yümaz'la dun yaklaşık 2.5
saat süren bir görüşme
yaptı. Cumhurbaşkam
Turgut özal, Atatürk
Kultür Dil ve Tarih Yüksek
Kurumu'nda düzenlenen
'Atatürk'ü Anma'
toplantısından sonra
Başbakan Yılmaz'ı makam
arabasına alarak Çankaya
Köşkü'ne çıktı. Çankaya
Köşkü'nde yapılan görüşme
yaklaşık 2.5 saat sürdü.
Başbakan Yılmaz'ın,
Roma'da yapılan NATO
zirvesi, ABD Başkanı Bush
ve diğer liderlerle yaptığı
ikili görüşmeler konusunda
Cumhurbaşkanı özal'a bilgi
verdiği öğrenildi.
"Terör"
semineri
• ANKARA (AA) —
Doğu ve Güneydoğu
Anadolu bölgesinde, terör
olaylarmın yoğun olarak
yaşandığı ilçelerde görev
yapan 46 kaymakamın
katdacağı 'terör ve terörle
mücadele" konulu seminer,
bugün Ankara'da başhyor.
Içişleri Bakanhğı basın
sözcülüğünden yapılan
açıklamada, iki gün sürecek
seminere, lçişleri Bakanhğı,
MİT Müsteşarhğı,
üniversiteler, Jandarma
Genel Komutanhğı,
Emniyet Genel Müdürlüp,
Devlet Güverdik
Mahkemesi, Milli Güvenlik
Kunılu Genel Sekreterliği
üst düzey görevhlerinin
katılacağı bildirildi. lçişleri
Bakanı Sebahattin
Çakmakoğlu'nun açış
konuşması yapacagı
seminerde, olağanüstü Hal
Bölge Vahsi Necati
Çetinkaya ile eski
Olağanüstü Hal Bölgesi
lstanbul Valisi Hayri
Kozakçıoğlu konferans
verecekler.
Bahriye
Üçok'a ödtil
• ANKARA (AA) —
Kadın Haklanm Koruma
Derneği, her yü bir Türk
kadınına verdiği ödüle bu
yü, bombalı bir saldın
sonucu öldürülen Prof.
Bahriye Üçok'u değer
buldu. Alınan bilgiye göre
Kadın Dernekleri
Federasyonu'nun
lstanbul'daki üyesi olan
Kadın Haklarıru Koruma
Derneği tarafından her yü
bir Türk kadınına verilen
ödüle, bu yıl, "Atatürk
ilkelerine bağhhğı ve kadın
haklanmn savunucusu"
olmasından dolayı Prof.
Bahriye Üçok değer
görüldü. Ödül, yann
düzenlenecek törenle Prof.
Üçok adına kızı Kumnı
Üçok'a verilecek.
Dokıız yeni
belediye
• ANKARA (AA) —
Çeşitli illere bağh köylerde
9 yeni belediye teşkilatı
kurulması kararlaştırüdı.
Resmi Gazete'nin dünkü
sayısında yayımlanan üçlü
kararnamelere Kütahya'mn
Simav ilçesine bağh Bahtüh
köyünde "Bahtılh", Emet
ilçesine bağh Aydıncık
köyünde "Aydıncık",
Diyarbakır merkez ilçeye
bağh Kayapmar köyünde
"Kayapınar", Adıyaman
merkez Uçeye bağh
Kesmetepe ve tnce
köylerinde "Kesmepete",
Adana'nın Ceyhan ilçesine
bağh Köserli köyünde
"KöserU", Kayseri'nin
Akkışla ilçesine bağh
Kululu köyünde "Kululu",
Uşak'm Ulubey ilçesine
bağh Hasköy'de "Hasköy",
Karaman merkez Uçeye
bağlı Kisecik köyünde
"Kisecik", Antalya'mn
Gazipaşa ilçesine bağh
Kahyalar köyünde
"Kahyalar" adlanyla yeni
belediyeler kunüdu.
ANAP'ın
başkan adaylan
• ANKARA (UBA) —
ANAP, arahk, ocak ve
şubat aylannda belediye
başkanlığı seçimleri
yenilenecek 19 yerden
Tsinin belediye başkan
adaylannı behrledi. Buna
göre ANAP'rn 15 arahkta
seçimi yapılacak Amasya
Belediye Başkanlığı adayı
Mustafa Hatipoğlu, Silopi
Belediye Başkam adayı Ali
ökdem, Adana - Tufanbeyli
Belediye Başkan adayı
Hüseyin Keçe, ANAP'm 8
arahkta belediye başkanlığı
seçimleri yenilenecek olan
Kastamonu - Tosya Belediye
Başkan adayı lzzet Kadet,
Taşköprü Belediye Başkan
adayı Hasan Altan, Afyon
- Bolvadin Belediye Başkan
adayı Hasan Basri Yazıa,
22 arahkta belediye
başkanlığı seçimi yapılacak
olan Kınkkale'nin Bahsili
ilçesindeki ANAP'ın adayı
Şemsı Goker.