Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 EKİM 1991 EKONOMİ CUMHURİYET/13
Sigorta
yönetmeügi
• ANKARA (ANKA) —
Sigorta Reasürans Aracıları
Yönetmeliği yeniden
düzenlendi. Resmi
Gazete*de yayımlanan yeni
düzenlemeye göre bir
sigorta şirketi nezdinde
faaliyete başlamadan önce
yatınlacak teminat akçesi
gerçek kişi acenteler için 20
milyon, tüzel kişi acenteler
için 40 milyon ve
prodüktörler için 500 bin
liradan az olmayacak.
Teminat olarak gayrimenkul
ipoteği de herhangi bir
sınırlama olmaksızın
kullanılabilecek.
Bankacılık
Oscarı
• Ekonomi Servisi —
Türk Bankası Limited,
kuruluşunun 90. yıldönümü
nedeniyle TürkiyeMeki
bankalar ve personelleri
arasında 'Ahmet Dallı
Bankacılık ödülü'
yanşması duzenledi. Bu
ödülün Türkiye'de
'bankacılık Oscarı'
olacağını söyleyen Türk
Bankası Genel Müdürü
Metin Berk, Ingiltere'deki
şubeleri için bu ulkenin
bankacılık konularına göre
çalışma izni de aldıklarını,
böylece AT üyesi ülkelerde
şube açabilme yetkisine
sahip ilk Türk bankası
olduklannı da bildirdi.
\kpı Kredi'den
fe
Worldcard'
• Ekonomi Servisi — Yapı
Kredi Bankası, dünyanın
her yerindeki otomatik
makinelerden 24 saat para
çekebilmeyi sağlayacak
'Worldcard'ı hizmete sundu.
Yapı Kredi Bankası Genel
Müdürü Burhan Karaçam
dün Istanbul'da düzenlediği
basm toplantısında,
Worldcard alan herkesin
dünyanın her yerinden
yaptıkları harcamalarm
karşılığını Yapı Kredi
Bankası'na Türk Lirası
olarak ödeyebileceklerini
söyledi. Karaçam, dileyen
kart sahibinin, harcamanın
yüzde 15'i kadar peşin
ödeme yapıp, kalanım aylık
taksite de bölebileceğini
belirt'i
TEKfaturalan
Bank 24'te
• Ekonomi Servisi —
Türkiye Elektrik Kurumu
ile Pamukbank, elektrik
bedellerinin elektronik
bankacılık olanaklanndan
yararlanılarak tahsilatı
konusunda işbirliğini
öngören protokolü dün
Ankara'da imzaladılar.
Protokolü, TEK Genel
Müdürü Birkan Erdal ile
birlikte imzalayan
Pamukbank Genel Müdürü
Bülent ŞanveT, anlaşma ile
TEK faturalanrun 'Bank
24, Alo 24 ve On Line
bankacılığY ile tahsiline
imkân sağlandığını bildirdi.
Bilanço'nun 2.
sayısı çıkn
• Ekonomi Servisi —
Aylık maliye ve ekonomi
dergisi Bilanço'nun ikinci
sayısı yayımlandı.
Bilanço'nun yeni sayısında
seçim öncesi ve sonrası
gündemin birinci maddesini
oluşturan 'kaynak bulma
sorunu' işlendi.
Merkez Bankası işlemleri ve Hazine ihalelerininfaiziyüzde 85'e çıktı
Paranın ateşi yükselîyorMerkez Bankası dövizi
bastırmak, Hazine ise
ihtiyacını karşılamak için
piyasadan para çekişlerini
hızlandırınca faiz yüzde 85'e
çıktı. Kritik saatler yaşayan
bankalarm Merkez
Bankası'ndaki TL rezervleri 3
trilyon lira dolayında
seyrederken önceki gün 24
milyara kadar indi. Bankalar
mevduat faizlerini yeniden
yükseltrheye başladılar.
ABDURRAHMAN Y1LDIRIM
Para piyasasımn ateşi yükseliyor.
Merkez Bankası ve Hazine'nin piyasa-
dan para çekmesi cari faiz oranlannı
yüzde 85'e tırmandırdı. Bankalararası
Türk Lirasi faizi interbankta yüzde
80-85'e yükseldi. Merkez Bankası'nın
bankalardan para çekerken yaptığı açık
piyasa işlemlerinde bileşik faiz yüzde
90'ı geçiyor. Bankalar mevduat faizle-
rini yeniden arttırmaya başladılar.
Seçim öncesinde piyasaya çıkan para-
yı geri toplama, dövizi kontrol altın-
da tutma ve kamu kesiminin fi-
nansman ihtiyacını karşılamak amacıy-
la Merkez Bankası ve Hazine'nin yap-
tıkları işlemler para piyasasına kritik an-
lar yasatıyor. Bankalarm likidite duru-
munu gösteren Merkez Bankası'ndaki
TL rezervleri yaklaşık 3 trilyon liradan
önceki gün 24 milyara kadar indi. Ha-
zine'nin önceki gün yapılan ihalesinde
bir yıllık devlet tahvili faizi ortalama
yüzde 76.39'a yükseldi. Gerçek kişi ya-
tınmcılar için vergiden muaf olan bu
tahvillerin yıBık net getirisi de aynı oran-
da kalıyor. Banka mevduat faizlerinin
bu net getiriyi yakalaması için yüzde
85.35 olması gerekiyor. Aynca Merkez
Bankası açık piyasa işlemlerinde dün
yüzde 72.5 faizle 70 gün için para tale-
binde bulundu. Bunun yıllık bileşik fa-
izi de yüzde 95'e vanyor.
Merkez Bankası ile Hazine'nin piya-
sadan para çekmesi bankalan önceki
gün likidite yönünden çok sıkıştınnca
Merkez Bankası repo işleminden (kâğıt
satıp para toplama) vazgeçerek, reserve
repo koydu. (Kâğıt alıp para verdi.) Bu-
nun üzerine piyasa bir ölçüde rahatla-
dı. Ama yine de interbank ikincil piya-
sasmdaki faizler dün yüzde 80-85 ara-
sında kaldı. özellikle küçük bankalann
likidite ihtiyaçlannı ve yükümlülükleri-
ni karşılamak amacıyla kâğıt ve döviz
sattıklan görülüyor, yoğun olarak repo
yaptıklan dikkat çekiyor. Bundan dolayı
bir aylık repo faizleri yüzde 70'e kadar
yükseldi.
Para piyasasında kamu tarafından es-
tirilen faiz rüzgânnm mevduat faizleri-
ne etkisi de görülmeye başlandı. Banka-
larm mevduat faiz oranlannı yükseltme-
leri önceki gün tktisat Bankası ve Tö-
bank'la başladı. lktisat Bankası yıllık fa-
iz oranlannı 11 puan birden arttırarak
yüzde 79'a çıkardı.lktisat Bankası yıllık
yüzde 79 faizle resmi en yüksek faizi uy-
gulayan banka oluyor. Töbank ise
yüzde 75.5 ile yüzde 78 arasındaki yıl-
lık faiz oranlannı değiştirmedi. Ancak
ara vadelerdeki faiz oranlannı 1-1.5 pu-
an arasında arttırdı. Banka faiz oranla-
nnı bir ay vadeli mevduata yüzde 61.5,
üç ay vadeli mevduata yüzde 74, altı ay
vadeli mevduatı da yüzde 76'ya çıkardı.
Bankacılık çevreleri, Merkez Banka-
sı'nın tutumu nedeniyle likidite sıkıntı-
sınm devam edeceğini ve önümüzdeki
hafta carşamba günü 3 trüyon liraya va-
ran Hazine geri borç ödemesiyle birlik-
te bir ölçüde çözümlenebileceğini belir-
tiyorlar. Para piyasasında yaşanan sıkı-
şıklığm Merkez Bankası'nın izledigi po-
litikadan kaynaklandığına işaret eden
bankacılar, döviz artışı yerine faiz artı-
şuun tercih edildiğini belirttiler. Merkez
Bankası'mn faizleri arttırarak ve inter-
bank'ta para satışıru keserek bankalan
döviz bozdurmaya zorladığını belirten
finans uzmanlan, aynca sık sık döviz pi-
yasasına Merkez Bankası'run müdaha-
le ettiğine ve "çifte silahla" dövizi kont-
rol altında tuttuğuna işaret ediyorlar.
Ekonomik birimleryeni hükümet için durum raporu hazırlıyor
Ekonomi için kollar sıvandıEkonomi kurmaylarınca hazırhklarına
başlanan durum raporlannda genel ekonomik
tablonun yanı sıra alınması gereken acil
önlemlere de yer verileceği öğrenildi.
ANKARA (Cumburiyet Bü-
rosu) — Ekonomi yönetimin-
den sorumlu birimler kasım ayı
sonlanna doğnı kurulması bek-
lenen yeni hükümete sunulmak
üzere kendi görev alanlanna iliş-
kin birer "durum raporu" ha-
zırlıyor. Uluslararası Para Fo-
nu'nun (IMF) da genel ekono-
mik durum ve uygulanacak eko-
nomik politikalar konusunda
doğrudan bilgi almak için hükü-
metin kurulmasının hemen ar-
dından Ankara'ya bir heyet
göndereceği öğrenildi.
Ekonomi kurmaylarınca ha-
zırhklarına başlanan "durum
raporlarT'nda genel ekonomik
tablonun yanı sıra alınması ge-
rekli acil önlemlere de yer veri-
leceği öğrenildi. Durum rapor-
lannda bütçe gelir gider denge-
leri, KlT'lerin durumu, özelleş-
tirme, dış ödemeler dengesi ve
kamu kesiminin iç ve dış finans-
man sorunlarının ağırlıklı ola-
rak yansıtılacağı kaydedildi.
Bu arada ekonomiden so-
rumlu bazı üst düzey bürokrat-
lan, yeni hükümet kuruluncaya
kadar geçecek ara dönemde son
Uç aydan beri uygulanan seçim
ekonomisinin yaratacağı olum-
suzluklann en aza indirilmesine
dönük bazı teknik önlemler alı-
nabileceğini ifade ediyorlar. Bu-
nun için Hazine nakit dengesi-
nin daha sıkı biçimde yürütül-
mesine çalışüacağı, kamu harca-
malannda mümkün olduğunca
kısıtlamalara gidilebileceği ifa-
de edildi. Aynca Merkez Ban-
kası'nın da piyasaya çıkan faz-
la paranın mali kesimdeki den-
gesizlikleri arttırmaması için
sürdürdüğü açık piyasa ve Inter-
bank işlemleri yoluyla likidite-
yi kısma uygulamasını sürdüre-
cegi belirtildi. Böylelikle piyasa-
daki Likiditeyi daraltarak döviz
kurlannın kontrollü biçimde
seyretmesi sağlanacak. öte yan-
dan IMF'nin Türk ekonomisi ile
ilgili yıllık olağan konsültasyo-
nu da yeni hukümetin kurulma-
smdan sonraya artelendi. IMF
ve Dünya Bankası'nın Bang-
kok'ta yapılan yıllık olağan top-
lantısında Maliye ve Gümrük
Bakanı Adnan Kahveci, Hazine
ve Dış Ticaret Müsteşan Namık
Kemal Kılıç ve Merkez Bankası
Başkanı Rüşdü Saracoğlu tara-
fından söz konusu iki kurumun
üst düzey yöneticilerine aynntılı
bilgi verildi. IMF'nin Türkiye
ziyaretine ilişkin tarihin de se-
çimlerden sonra oluşacak siya-
si tabloya göre belirlenmesi ka-
rarlaştınldı.
IMF'nin özellikle ekonomik
istikrarın sağlanması açısından
1992 yılında uygulanacak poli-
tikalar konusunda bilgi almak
istediği ifade edildi.
3 aracı kurum cezalandırüdı
Borsada sert önlemlerEkonomi Servisi — Borsa yö-
netimi, 3 aracı kurumu temerrii-
de düştüklerinden dolayı ceza-
landırdı. Borsa, Med Menkul
Değerler'e 2 gün, Karon Menkul
Değerler'e 1 gün gecici kapatma,
Yeoer Kaya Menkul Değerler'e
ise 2 milyon lira para cezası ver-
di. Borsada temerrüde düşmek,
yapılan işlemler sonucunda ta-
kasa hisseyi veya parayı zama-
runda teslim etmemek anlamına
geliyor.
Borsa yönetim kurulunun al-
dığı bu karar, ceza verilen üye-
ler ve Borsa Aracı Kurumları
Yöneticileri Derneği'nce tepkiyle
karşılandı. Dernek yönetim ku-
rulu toplanarak bir açıklama ya-
pılmasını kararlaştırdı. Bir ba-
sın toplantısı düzenleyen Karon
Menkul Kıymetler Yönetim Ku-
rulu Başkanı Asil Onay ise ka-
patümayı hak etmediklerini söy-
Yaman Töriıner Asil Ona>
ledi. Temerrüde düşmenin ceza-
sının kapatılma olmaması ge-
rektiğini belirten Onay, "Bu ta-
kas sisteminde temerriide düş-
memek mümkün değil" dedi.
Onay, aynca kendilerinin 3 iş-
lemde toplam 600 milyon liralık
temerrüde düşmelerine karşılık
Takas Merkezi'nin kendilerine
karşı 26 ayn işlemden 8 milyar
liraya varan bir temerrüdü bu-
lunduğunu belirtti. Onay, "Pe-
Id bunun cezası ne olacak" di-
ye sordu.
Aralannda bankalann çoğun-
luğu oluşturduğu birçok aracı
Temerrüde düştüklerinden dolayı MED Menkul
Değerler veKARON Menkul Değerler'e kapatma,
Yener KayaMenkul Değerler'e paracezası verildi.
Borsa Başkanı Yaman Törüner, "Müşteri
portföyleriyle açığa alım-satım yapılamaz" dedi.
kuruluşun çok daha fazla temer-
rüde düştüklerini kaydeden Asil
Onay, borsa yönetiminin çifte
standart uyguladığını savundu.
Onay, temerrüde düştüğünü be-
lirten diğer aracı üyelerin liste-
sini de basm mensuplanna da-
ğıttı.
Bu arada Sahte Çukurova
Hisseleri Tazmin Fonu'nun tas-
fıyesi amacıyla toplanan İMKB
Genel Kurulu'nda konuşan Bor-
sa Başkanı Yaman Törüner,
"Dövizi tutabilmek için likidite-
yi kısan ekoaomik kararlann
borsayı dddi bir şekikte etkikdi-
giml" söyledi. Törüner, açıga
alım satım işlemlerinin yasak-
landığını da hatırlatarak şöyle
konuştu:
"Biz aslında borsa olarak açı-
ğa akm satuna karşı degiliz. An-
cak şu anda, aracı kuruluşlann
portföyü ile yatıruncılann port-
föyü bir aradadır. Biz açıga alım
satuna taraftanz ve spekülas-
yonsuz borsa olmaz. Ancak
müşteri portföyleriyle de açığa
alım satım yapdamaz. Bu konu-
da Sermaye Piyasası Kunılu'nun
dUzenlemesini ve sorunun çözü-
me kavuşturulmasını bekliyo-
ruz."
~ABD
IMF'nin gözü
askeri
harcamalarda
UFUK GÜLDEMtR
Malımı taşıyan TiR'm soğuîma
sistemi bozulursa, zararı sigortadan
isîeyebilir miyim?
( 1 ) 144 80 80
ANADOLU SİGORTA
Anadolu Sigorta bir TÜRKİVE İŞ BANKASI kunjluşıjdjr.
ISADAMLAMNDAN
WASHINGTON — Dünya-
nın siyasi cephesinde meydana
gelen yumuşama, Dünya Ban-
kası ve IMF'nin gözünü askeri
harcamalara dikmesi ile uç
verdi.
Soğuk savaş yıllannda IMF
ve Dünya Bankası ile işi olan
ülkelerin askeri harcamalan bir
ölçüde anlayışla karşılanabili-
yordu. Ancak bloklar arası ça-
tışma tehlikesi azalınca bu iki
dev finans kuruluşu, dikkatini
askeri harcamalara çevirdi.
Dünya Bankası'mn yeni Baş-
kanı Lewis Preston, ekim baş-
larında Tayland'da yapılan
IMF-Dünya Bankası yıllık top-
lantısında bu yeni eğilimin ilk
sinyalini verdi ve artık bütçesi-
nin yüzde 35-40'ını savunmaya
harcayan ülkelerin durumunun
değişen siyasi iklitn ışığında
gözden gecirileceğini vurguladı.
Türkiye de Preston'un say-
dığı ülkeler kategorisine giri-
yor. Ancak Türkdye'nin bulun-
duğu coğrafı bölge, yine Pres-
ton'un sözünü ettiği yumuşa-
madan fazla nasibini almadı.
Doğu Avrupa'da belli bir ra-
hatlama söz konusu olurken
Ortadoğu kaynamaya devam
ediyor. Bu bakımdan Türkiye'-
nin askeri harcamalar konu-
sunda özel bir nedeni var. An-
cak önümüzdeki günlerde ka-
pısı çalınması muhtemel olan
dünya finans çevrelerinin,
Türkiye'nin karşısına bu tür ta-
leplerle çıkabilmesi yine de söz
konusu.
Dünya Bankası, kalkınmak-
ta olan ülkelere yaklasık yılda
15-16 milyar dolar kredi veri-
yor. IMF ise borç servisi güç-
İüğü yaşayan bu ülkelerin bir
kısmımn ekonomilerinin yeni-
den yapılanması için devreye
giriyor.
LJberal denıokrasiİSO Yönetim Kurulu Başkanı
Memduh Hacıoğlu, toplumun
liberal ve muhafazakâr partilere
verdiği oylarla liberal demokrasiye
olan güvenini gösterdiğini
belirterek, "Sağ partilerin
aldığı yüzde 51 oyun iktidara yansıması çok
isabetli olacaktır" dedi.
tSTANBUL (AA) — Istan-
bul Sanayi Odası (tSO) Yöne-
tim Kurulu Başkanı Memduh
Hacıoğlu, son genel seçimlerde
liberal, muhafazakâr ve sağ par-
tilerin aldıklan toplam oyun
yüzde Sl'i bulduğunu belirterek
"Liberaller, muhafazakâr ve
sağ partilerin aldığı yüzde 51
oyun iktidara yanaması çok isa-
betli olacaktır" dedi.
tSO'nun aylık olağan meclis
toplantısında konuşan Hacıoğ-
lu, seçim sonrasınm Türkiye'de
ileriye dönük yeni bir dönemin
başlangıcı olarak kabul edilmesi
gerektiğini söyledi. Türkiye'nin
çok demokratik bir seçim orta-
mı geçirdiğini, toplumun liberal
ve muhafazakâr partilere verdi-
ği oylarla liberal demokrasiye
olan güvenini gösterdiğini kay-
deden Hacıoğlu, sosyal demok-
ratların TÜrk siyasi hayatında-
ki en düşük oylarını aldıklarını
ileri sürdü.
Türkiye'nin olgunlaşan bir
demokrasiye yönelmekte oldu-
ğunu, bunun da sanayiden geç-
tiğini belirten Hacıoğlu, şöyle
konuştu:
"Hükümetten beklentimiz
ekonomik büvümeyi devam et-
tirecek, işsirfiği önleyecek, istik-
ran sağlayacak bir yönetim
oluşturması. Türkiye'nin sonın-
lan vardır, ama siyasi ve ekono-
mik tercihler doğru saptandığı
takdirde çözülmesine zorluk
yoktur. İşadamlan olaak biz ül-
ke ekonomisine katkılanmızı
devam ettirmek zorundayız. Ye-
ni dönemde kayuaklann özellik-
le üretken yatınmlara yöneltil-
mesi şarttır. tmalat sanayii eko-
nomiyi sırtlamıştır. Önümüzde-
ki dönemde önceliğin imalat sa-
nayiine verilmesinin bir hak ol-
duğunu belirtmek zorunda-
yım."
Işsizlik sorununun Türkiye'-
de gelecek dönemde gündemin
başında yer alacağını bildiren
Hacıoğlu, ekonominin karşılaş-
tığı en önemli problemlerden bi-
rinin de finans olduğunu söyle-
di. Türkiye'de bir seçim ekono-
misi yaşanmasına, rekor seviye-
de para basılmasına rağmen pi-
yasalann pek etkilenmediğini,
canlılık olmadığını ileri sürdü.
Hacıoğlu, yatınm yapmanın
yüksek kredi faizleri nedeniyle
çok zorlaştığını da belirterek
şunları söyledi:
"Bugün bangi sanayi iki yıl-
da yüzde 300-400 kâr getirir.
Kendi paranızJa yatınm yaptığı-
nız takdirde resmen enayi dam-
gası yersiniz. Yeni hükümete,
tekrar yatınm yapılabilecek ko-
şollann yaraülması konusunda
büyük görev düşmektedir. Yük-
sek kredi faizlerinin ekonomiye
tahribatı sadece ödenen faizle
ölçülemez. Hükümetten bu ko-
nuda öneelik bekliyoruz."
Türk sanayiinin finansman
maliyetleri açısından yabancı ül-
kelere karşı haksız rekabetle
karşı karşıya olduğunu belirten
Hacıoğlu, "25 milyonluk deter-
jan alın. Bedelini şubatta öde-
yin. Aynca size bir de ABD se-
yahati. Biz bunu yapamıyoruz.
Bu yabancılar hesabını nasıl ya-
pıyor. Bir jilet fabrikatörü fab-
rikasını satmış. Fırsatını bulur-
sak biz de satanz. Ama bu bir
anlamda Türkiye'yi satmak an-
lamına geliyor" diye konuştu.
Toplantıda bir konuşma ya-
pan tSO Meclis Üyesi Hah't Na-
rin de Türkiye'de çok demokra-
tik bir seçim ortamının yaşan-
dığına işaret ederek şöyle dedi:
"Bizi devamlı barbarlıkla
suçlayan dünya ülkelerinin bu
seçim ortamını gördükten son-
ra biraz utanmalan gerckir. Ge-
çen pazar günü biz cennettey-
dik. Siyasi partilerin hepsi bize
cennet vaat ettiler. Kendimizi
cennetin oıtasında bulduk. Ha-
cıoğlu'nun konuşması ile yine
gerçeklere döndük."
GUNUNNOTLARI
OSMAN ULAGAY
Hükümeti SHP Kurmalı
20 Ekim seçimleri sonrasında ortaya atılan önerilerden biri
de DYP-ANAP koalisyonu kurulması önerisiydi.
Öncelikle ekonominin içinde bulunduğu durum hesaba ka-
tıldığında en makul çözüm önerisi buydu. Sayın Özal'ın ku-
ralsız, "bırakın yapsınlar" dogmatizminden kurtulmuş bir
ANAP'la "globalleşme"nin önemini vurgulayan ve dışa açık
piyasa ekonomisini yerine oturtacağını ileri süren DYP'nin,
ekonomiyi istikrara kavuşturma reçetelerini bağdaştırmalan
hkp de olanaksız görünmüyordu. Muhalefette kalacak bir SHP
ise bir yandan kendi politikalannı geliştirirken diğer yandan
iktidann boşluklannı değertendirebilirdi. Bu süreç içinde DYP-
ANAP koalisyonunun başarılı olması halinde ülke kazançlı
çıkar, başarısız olmaları halinde geçerli bir seçenek oluşmuş
olurdu. Bu çözüm, ekonominin bugün içinde bulunduğu çık-
mazlara girmesinde başrolü oynayan ANAP'ın, çıkmazdan
çıkış için ödenmesi gerekli faturanın bedelini paylaşmaktan
kurtulmasını da önlerdi.
Ben de bu düşüncelerle bu öneriyı savundum. Meğerse
böyle yapmakla müthiş bir günah işlemiş, dünya çapında bir
komplonun parçası haline gelivermişim.
DYP-ANAP koalisyonu önerisi "büyük patron" Amerika1
nin icadıymış. Türkiye'deki büyük patronlar ve TÜSİAD da
DYP-ANAP koalisyonu tezgâhlıyormuş.
Bu tezgâhın basındaki uzantıları da bu korkunç komployu
destekliyormuş.
DYP-ANAP koalisyonu isteyenler, Türkiye'nin demokrasi-
ye geçmesini, ezilmiş kesimlere sosyal yardım yapılmasım
istemiyormuş.
Durum vahim. Ben de bu korkunç komplonun bir parçası
olmuşum. Ya "büyük patronlar"la görüşüp anlaşarak işle-
mişim bu günahı ya da onların düşünce tarzı o kadar işle-
miş ki ruhuma, farkına varmadan bu işe alet olmuşum. Du-
rumu kurtarmak ve 'lemize çıkmak" için mutlaka günah çı-
kartmam gerekiyor.
Evet muhterem büyüklerim, ben bir günah işlediğimi iti-
raf ediyor ve DYP-ANAP koalisyonu kurulması önerisine şu
andan itibaren şiddetle karşı çıkıyorum. Bence hükümeti tek
başına SHP kurmalı, diğer partiler ülkenin selameti ve de-
mokrasinin geleceği için SHP hükümetini açıktan destekle-
melidir. Millet, vatan sevgisi bunu gerektirir.
Ülkeyi sermayenin hâkimiyetine teslim etmek isteyen ba-
zı kimselerin önerime karşı çıkacağını ve ülke çapında yüz-
de 20 civarında oy alan bir partinin tek başına hükümet kur-
masına itiraz edeceğini biliyorum.
Bu gafiller önemli bir noktayı unutuyorlar. Evet, SHP yüz-
de 20 dolayında oy almış, büyük kentlerde hezimete uğra-
mış, 1987 ve 1989 seçimlerine göre büyük oy kaybetmiş, 107
seçim çevresinden 58'inde tek milletvekili bile çıkartamamış-
tır, ama SHP'ye verilen oylar diğer partilere verilen oytara ben-
zemez. Bunlar "bilinçli" oylardır ve SHP'ye verilen her oy,
diğer oylann en az ikisine bedeldir. Bu nedenle hükümeti kur-
ma görevi SHP'ye verilmelidir. Hem seçmenlerin yüzde 76'sı
ANAP'a, yüzde 73'ü de DYP'ye "hayır" dememiş midir?
Aynca çok önemli bir nokta daha unutuluyor. "Sol" kesim-
de seçmen sayısı değil "sempatizan" sayısı önemlidir. Sos-
yal ist Parti Başkanı Perinçek, seçimlerde 110 bin oy alan par-
tisinin 2 milyon kişiden oluşan bir "sempatizan kitlesi" ya-
rattığını söylemiş. SHP'nin de 20 milyonluk bir sempatizan
kitlesi yaratmadığı ne malum?
Ekonominin durumuna gelince ben her halde bu sorunu
fazla abartarak ille de "bu yükü DYP ile ANAP birlikte
sırtlasın" diye tutturdum. Aslında durum o kadar da kötü de-
ğil. Erdal Bey seçim kampanyasında, "Biz önce enflasyonun
altında ezilenleri rahatlatacağız, sonra enflasyonu aşağı çe-
keceğiz, geri kalanım ekonomi kitaplarında okuyabilirsiniz"
demedi mi? Koskoca lider, boş laf edecek değil ya, elbette
dediğini yapacak; ezilen kitleler de derin bir "ohhh" çeke-
cek. Ekonominin "E"sinden bile anlamayartlar bunun böyte
olacağını biliyor.
Aynca SHP tek başına iktidar olursa kendi kadrolarını ka-
mu gorevlerine yerteştirme olanağını da bulacak, birçok SHP
sempatizanı, hiçbir işe yaramadığı kompleksinden kurtula-
rak vatana, millete hayırlı hizmetler yapabilecektir.
İşte tüm bu nedenlerle hükümeti tek başına SHP kurmalı,
diğer partiler onu desteklemelidir. Şu ya da bu nedenle bu
gerçekleşmezse ikinci en iyi çözüm tabii ki DYP-SHP koa-
lisyonudur.
var mı başka bir önerisi olan?
Bir "sol" çakar, yakarım vallahi..
Hibeler cari işlemleraçığını etküedi
Darboğaz aşıldı
açık kapanıyor
1991 yılı için başlangıçta 2.4 milyar dolar
olarak öngörülen, yıl içinde yapılan revizeyle
1.4 milyar dolara indirilen cari işlemler açığınm
35 milyon dolarda kalacağı tahmin ediliyor.
ANKARA (ANKA) — Cari
işlemler dengesinde 1988 ve
1989 yıllanndaki iyileşmeden
sonra geçcn yıl yeniden başgös-
teren ve bu yü da sürmesi bek-
lenen darboğaz aşıldı. 1991 yı-
lı için başlangıçta 2 milyar 370
milyon dolar olarak öngörülen,
yıl içinde yapılan revizeyle 1
milyar 390 milyon dolara indi-
rilen cari işlemler dengesi açı-
ğının, yıl sonunda 35 milyon
dolarda kalacağı tahmin edildi.
Cari işlemler dengesi açığm-
da başlangıç hedefiyle son tah-
min arasında oluşan 2 milyar
335 milyon dolarlık iyileşmede
en büyük etkiyi Körfez hibele-
ri ve ithalat yaptı. 1990 yılı
programında 850 milyon dolar
olarak öngörülen karşılıksız
resmi transferlerin, Körfez hi-
beleri sayesinde 2.3 milyar do-
lara ulaşacağı tahmin edildi.
Yine programda 23.2 milyar
dolar olarak yer alan toplam it-
halatında özellikle petrol fatu-
rasındaki hafıfleme, buğday it-
halatının hemen hemen tümüy-
le durması ve otomotiv ithala-
tındaki azahna sayesinde 22
milyar dolarda kalacağı bek-
leniyor.
Hibe gelirlerindeki artışın
yanı sıra ihracaün da başlangıç
hedefinin 395 milyon dolar
üzerine çıkacağı tahmininde
bulunuldu. Turizm ve işçi dö-
vizi girişlerinde ise başlangıç
hedefinin sırasıyla 800 ve 400
milyon dolar altında kalınaca-
ğı ortaya çıktı. Bu gelişmeler-
den sonra, 27 milyar 930 mil-
yon dolar olan 1991 yılı toplam
döviz geliri hedefı 28 milyar
905 milyon dolar olarak revize
edildi. 1991 yılı döviz giderinin
ise 28 milyar 940 milyon dolar-
da kalması bekleniyor. Yıllık
hedef, 30 milyar 300 milyon
dolar olarak belirlenmişti.
1992 hedefi
Cari işlemler dengesinde bu
yıl 35 milyon dolara kadar in-
dirilmesi hedeflenen açığın, ge-
lecek yıl da fazla bir değişiklik
göstermeyeceği ve 105 milyon
dolarda kalacağı öngörüldU.
1992 yılında ödemeler dengesi
kapsamındaki toplam döviz ge-
ürinin 31 milyar 260 milyon do-
lar olması, döviz giderinin ise
31 milyar 365 milyon dolar dü-
zeyinde gerçekleşmesi bek-
leniyor.
Bu yü 14.5 milyar dolar dü-
zeyinde gerçekleşmesi beklenen
ihracatın gelecek yıl 16 milyar
dolara yükselmesi öngörülü-
yor. lthalatın da 21 milyar 950
milyon dolardan 24.5 milyar
dolara çıkması hedefleniyor.
Körfez krizinin etkisiyle bu
yıl 2.5 milyar dolarda kalacağı
tahmin edilen turizm gelirinin
1992'de 4 milyar doları bulma-
sı, turizm giderinin ise 600 mil-
yondan 700 milyon dolara çık-
ması öngörulüyor. İşçi dövizi
girişinin bu yıl olduğu gibi ge-
lecek yıl da 3 milyar dolar ola-
cağı, dış borç faiz ödemesinin
ise 3.6 milyar dolardan 3.5 mil-
yar dolara ineceği tahmin
ediliyor.
ELEMAN ARANIYOR
Bitmiş olan bir yazlık site için inşaat mühendisi
veya tekniker alınacaktır.
524 18 96