Katalog

CUMHURtYET/12 EKONOMİ OCAK 1991 Vergi iadesi hesabı • ANKARA (AA) — Ücretlıler, ocak ayında son defa eski oranlar üzerinden vergi ıadesi alacaklar. Maliye ve Gümruk Bakanı Adnan Kahveci tarafından bir süre önce açıklanan yeni vergi iadesi oranları ise 1991 şubat ayından itibaren uygulanacak. Ücretliler ocak ayında 1990 yılı aralık ayı harcamalanna ilişkin belgeleri hesapladıklan için eski oranlar dikkate alınacak. Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda eskisine göre 16 bin 500 lira avantaj sağlayan yeni vergi iadesi oranlarını şöyle açıklamıştı. Miktarlar Oranlar Ahnacak (TL) (Yüzde) iade TL 0—60.000 10 6.000 60.000—120.000 20 12.000 120.000—200.000 15 12.000 200.000 uzeri 5 Ocak ayında son kez hesaplamalarda dikkate alınacak eski vergi iadesi oranları ilk 30 bin lira için yüzde 10, ikinci 30 bin lira için yüzde 15, onu izleyen 40 bin lira için yüzde 10, 100 bin liranın üzeri içinse yüzde 5 olarak uygulanıyordu. Blok satışta hukuk kavgası • ANKARA (ANKA) — Başbakanlık, yabancılara yapılan blok satış şeklındeki özelleştirmelere karşı idare mahkemelerinde dava açılamayacağında ısrar ediyor. Ankara 6 Numaralı İdare Mahkemesı, DYP Zonguldak Milletvekili Tevfık Ertuzun'ün, USAŞ'ın yüzde 70'inin SAS'a satılmasıyla ilgili kararın iptal edilmesini isteyen başvurusunu sonuçlandırdı. Mahkeme, aynı satış işlemiyle ilgili olarak daha önce SHP Milletvekili Adnan Keskin tarafından açılan davanın satışın ıptali yönünde sonuçlandırıldığını gerekçe göstererek "Konusu kalmayan dava hakkında bir karar verilmesine yer olmadığı" yolunda karar verdi. Başbakanlık ise bu karara itiraz etti. Müsteşar Yardımcısı Ismail Akınal'ın imzasıyla Danıştay Başkanlığı'na sunulmak uzere Ankara 6'ncı İdare Mahkemesi'ne verilen itiraz dılekcesinde idare mahkemesinin "Davacılann böyle bir davanın davaası olamayacakları yolunda" karar vermesı gerektiğı savunuldu. Memurlann ek ödemeleri • ANKARA (UBA) — 657 sayılı devlet memurları kapsamında bulunan personele 1991 yılında ödenecek iş güçlüğu, iş riski, mali sommluluk zamları ile özel hizmet, eğitim öğretim, din hizmetlen, emniyet hizmetleri, mülki idare amirlıği hizmetlerı ve denetim tazminatlannı belirleyen karamame yünırlüğe girdi. Resmi GazeteMe yayımlanan kararnameye göre yayımlanan cetvellerde behrtılen puanlar 135'le çarpılarak ödenecek miktarlar belirlenecek. Kararnamede belirtilen zamlardan sözleşmeli personel, yurtdışında sürekli göreve atananlar, mesleklerini serbest olarak ıcra etmek üzere muayenehane ve laboratuvar açanlar, özel hastane muayenehane ve laboratuvarlarda calışanlar yararlanamayacaklar. Küçük ihracatçıya destek • ANKARA (AA) — Daha önce 5 milyon dolar olarak duşunulen kredıden yararlanabılmek için gerçekleştırılmesı gereken yılhk ihracat miktarı, ihracatçılann yoğun istekleri uzerine 3 milyon dolara düşuruldu. Bu doğrultuda Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı'nca hazırlanan yeni metin Devlet Bakanı Guneş Taner'in onayına sunuldu. Kredı şu şekilde işleyecek: Firma yazıh olarak 3 veya 6'şar aylık dönemler itibanyla yılda belli bir düzeyde, sözgelimi 5 milyon dolarhk ihracat yapacağını taahhüt edecek. Taahhüt edilen ihracat miktarının yuzde 20 veya yüzde 40'ı oranında herhangi bir tican bankadan düşük faizli kredi kuOanacak. Otomobîlde grev fatıırasıMESS grevi dolayısıyla üretimleri duran Tofaş'ta üç günlük grev sonucu 1248 otomobil, Oyak Renault fabrikasında ise 895 otomobil üretilemedi. BURSA (AA) — MESS ile Türk Metal Sendikası arasında- ki toplusozleşme göruşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanması ve sendikanın 26 aralık tarihınde greve çıkması nedeniyle Tofaş'- ta 26-28 aralık tarihleri arasın- da 1.248, Oyak Renault fabri- kasında ise yıl sonu itibarıyla 895 otomobil üretilemedi. Tofaş otomobil fabrikası yet- kilileri, grevin başlamasıyla bir- likte hem otomobil hem de yan sanayinin 'tamamen' durduğu- nu ifade ederek şunlan söyledi- ler: "Grevin baslamasına kısa bir süre kala, yabancı otomobil it- habUçüan hazıruklannı yapmış- lardı. Şimdi, bundan super ka- 26 aralıkta metal işkolunda başlayan grev, otomobil üretimini tfimfiyle durdurdu. yasada önemli paya sahip olan leşme görüşmeleri sırasında sen- ithal otolar, grev ile birtikte iç dikanın yapüğı 'fazia mesai' ey- pi> asa\ a tamamen egemen ola- lemi nedeniyle üretimde bin cak. Bu dnrum otomobil ve yan adet otomobil açığı meydana sanayiyi, dolayısıylaisçiyideet-.geldiğine de dikkat çektiler. kiliyor." Yerli otolann Avrupa pazarın- Yetkililer, MESS ile sendika da söz sahibi olabilmesi için su- zanç saglayacaklar. Zaten iç pi- arasında sürdürülen toplusöz- rekli yatınm yapıldığını da ha- tırlatan yetkililer şöyle konuştu- lar: "Avrupa Topluluğu'na gir- meye hazırlanan Tıirkive, her yönuyle kendini yeniliyor. Biz de sektor olarak, buna ayak uy- dunnak zorundayu. Oyak Renault Otomobil Fab- rikası Dış llişkiler Müdürü Mu- rat Toksöz ise grevi hiçbir şekil- de arzulamadıklannı, sendika- nın ısteğınin karşılanamayacağı- m ve dengelerin altust olacağı- nı savundu. Toksöz şöyle devam etti: "Grevin başlamasıyla birlik- te lilkemizdeki yabancı oto pay pazan daha çok artacak, duşuk fiyatlı kalitesiz arabalann ittaa- latı hızlanacak. Sonra da iilke- miz bir otomobil mezarlığına dönüşecek. Emegin somürülme- sinden yana degiliz. Ancak den- gelerin de bozulmasını istemiyo- rnz. Sendika, işçi, ulke ekono- misi, işveren >e tuketici açısın- dan grev olumsuz olacağı için bir an önce sonuçlandınlması- nı temenni ediyonız. Fabrika- mızda yılbaşına kadar tiretim kaybı da 895'tir." Türk Metal Sendikası Bursa şube yetkilileri de Türk otomo- tıv sektörünün grevden olumsuz yönde etkileneceğinı, bunu ke- sınlikle arzu etmediklenm belir- terek "MESS'in sorurasuz rutu- mu yüzünden greve çıkmak zo- runda kaldık" dediler. Sendîkalardan ıımut mesajları Türk-tş 1990'da işçilerin hakları verilmedi. Bu yıl erken seçimin gerçekleşmesini diliyoruz İş Sendika Servisi— Tûrk-lş yeni yıl mesajında beklenen erken seçimin 1991'de yapılmasını ısteyerek "Bu suret- le yıllardır gerçekleşmesini satundnğu- mnz onerileri yeni pariamentonun ve ye- ni iktidarın dikkate alacagına inanıyonız" görüşunü savundu. Türk-İş Yönetim Kunılu tarafından dün yayımlanan yeni yıl mesajında, 1990 yılının, tüm uyarı ve çabalara karşm sı- kmtı ve huzursuzluklann katlandığı bir dönem olarak geçtiğı belirtildi. Mesaj- da, siyası tercihlerle izlenen kötu polıti- kalar yuzunden enflasyon ve pahalılığın önlenernediği, demokrasinin rayına otur- tulamadığı kaydedilerek şöyle denıldı: "Bu yıl da çalışan kesimlerin ve işçi- lerin bakkı verilmemiş, vaatlerini unu- tan iktidar sahipleri, sosyal ve ekonomik bünyemize ferahlık sağlayacak olan Ana- yasa ve yasa degişiklik onerilerimizi dik- kate almamıştır. Bunun tabii sonucu ola- rak işçilerle biriikte tum ealen ve somu- riikn kesimlerin sesi dunımundaki Turk- tş mucadele yöntemini sertleştirerek 'Uretimden gelen gucunu kullanma' yo- luna başvurmustur. Yeni yılda her şeyden önce "Savaşa hayır" sloganını yinelediklen belirtilen Türk-lş mesajında, 1991'den beklentiler şöyle dile getirıldi: "Körfez krizi nedeniyle tehlikeye gir- miş bulunan dunya barışııun kan dokul- meden mutlu son a ulaşmasını temenni ederken muhtemel bir çatışmada, Türki- ye'nin kesinlikle taraf durumuna duşu- nılmemesi için caba gosterilmesini oek- liyoruz. Vururlukteki seçim kanunu sii- ratle değiştirildikten sonra. ilk iş olarak 1991 yılında, beklenen erken genel secim yapümalıdır. Bu suretle yıllardır gerçek- leşmesini savunduğumuz onerileri, an- cak yeni parlamentonun ve yeni bir ik- tidann dikkate alacagına inanıyonız." Genel Maden-lş Sendikası Başkanı Semsi Denizer yılbaşı mesajında, "Yeni yılda yeni bir toplum" istedi. Denizer ek- mek ve demokrasi kavgası veren maden- cinin 1990 yılına "karaelmas" damgası- nı vurduğunu belirtti. Genel Maden-lş Sendikası Başkanı Semsi Denizer yeni yıl mesajında şöyle dedi: "30 kasımda giin ısığına cıkan maden- ci, işçi sınıfımızın ve emekçi halkımızın 1991 yılında aydınlık gunler yaşaması için uğraş veriyor. Madend, banş ve öz- güriukten yana tum guçlerie dayanışma icinde yurekli. kararlı adımlaria yunıyor. Yiğit madenci alnı açık, başı dik yüru- yor. Madenci insanca calışma \e insan- ca yaşama hakkını istiyor. " Hak-lş Genel Başkanı Necati Çdik de calışma yaşamında barış isteniyorsa, ça- lısanlann geçmiş kayıplannın giderüerek insanca gecımlermi sağlayacak bir ucrete kavuşturulmalan gerekuğini dile getırdi. Linyit işçisinin miting atağı İZMİR (Cumhuriyet Ege Biirosn) — Linyit işçileri 3 ocak genel eyleminin ardın- dan sırayla mitingJer düzen- leyecekler. 12 ocakta Soma'- da 5 bin 800 işçi, 13 ocakta Yatağan'da 2 bin 500 işçi ve Tunçbilek'te de 6 bin 700 iş- çi 29 ocakta eşleriyle biriik- te miting yapacaklar. Sendi- ka başkanlan, uretimi en az düzeyde sürdüren işçilerin haklarını almcaya kadar ey- lemleri surdüreceğini be- lirttiler. tlk mitingin yapılacağı So- ma'nın Maden İş Sendikası Şube Başkanı Ferit Bengisu, linyit işçisinin çok guç du- rumda kaldığını, en azından çocuklannı doyuracağı para- yı almadan çalışmayacağını belirterek şunlan soyledi: "Bu insanların grev hak- lan ellerinden alınmış. Dile- dikleri parayla çalıştırmaya uğraşıyoriar. Ne zamana ka- dar? İşle işçi patladı. Bu iş- çiyi artık eskisi gibi çalıştır- manın imkânı jok. Ülkeyi tahrip etmeyin dedik işveren- lere, ama bizi dinleyen çık- madı. lsçimiz sigarayı bile ondan bundan istemek zo- runda kaldı. Kömur isçisi şu an aldığı para kadar üreti- yor. Eger hakkını alamazsa üretmeyecek, bunu herkes bilsin. Miting için haariıklar da suriiyor." Yatağan Şube Başkanı Ali Akalp de Soma'dan bir gun sonra kendi bölgelerin- de miting yapılacağını, izin için başvurduklarını söyledi. 3 ocak genel eyleminden son- ra çeşitlı eylemler yapmayı sürdüreceklerini belirten Akalp, "Eylemler durmaya- cak, kamuoyunun dikkatini sürekli olarak çekmek için etimizden geleni yapacagız" diye konuştu. DÖVİZ KURLAR1 Dovıan Cnsı 1 ABD Doları 1 B Alman Markı 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şjiını 1 Betçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Franjı 1 Hollanda Ftormı 1 isveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 Italyan UreB 1 Japon Yeni 1 Nofvec Kronu 1 Sterlın 1 S Arabıstan Rryafc Döve Alış 2927 13 1952 73 2258 87 278 19 94 67 504 24 80815 573 95 1733 06 519 78 2292 91 259 32 2154 497 81 5646 44 780 68 Dovo Sattş 2933 00 1956 64 2263 40 278 75 94 86 505 25 809 77 57510 1736 53 52082 2297 51 25984 2158 498 81 5657 76 782 24 YATIRIM FONLARI Efektrl Alış 2924 20 1950 78 2220 47 277 91 93 06 499 20 794 41 573 38 173133 514 58 2290 62 254 91 2132 492 83 5640 79 767 41 Efektrf Satış 294180 1962 51 227019 279 59 95 14 506 77 812 20 576 83 1741 74 522 38 2304 40 260 62 21 65 500 31 5674 73 784 59 10CM1M1 ÇAMUUKOI $ 1 4969 Alman Marto S 5 0999 Fr Frangı $ 1 6890 Hol Ftormı $ 1 2765 Isv Frangı $ 1128 77 Ital Lınjt S 135 90 Japon Yeni $ 3 7494 S Arab Ftryalı i 19290$ 28AMUK1990 E*** £5 «SS 53 tîS ""fö iş \amm-1 lşYamm-2 İş fttırtm-3 İş fttmm-4 İş Yatmm-6 lnterfon-1 lnterfon-2 Hiterfon-3 kıterfon-4 Iktsat Vat-1 Iktsat Yat-2 Iktsat Yat-3 Iktsat Yat-4 Iktısat Atlım Fbn Garant Yatinm-1 Garanc Yatınm-2 Garantı Yatınm-3 Garant) Yatınm-4 Esbank Fon-1 Esbank Fbn-2 Esbank Fon-3 YKB Yat Fonu YKBSektöf Fbrt YKB Hısse Fon YKB Kamu Fbn YKB Lrkıt Fon YKBKarmafon YKBOovızFon YKBKaprtal Fon YKB AkOf Fon Vakrf Fon1 Vakrf Fbn-2 Vakrf Fon-3 Vfckıf Htsse Vakrf DOnya Vakrf Fon-6 Dışbank Mavı Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tütûn Fon-1 Tütün Fbn-2 Utsu Fon-1 Mrtsuı Fon-2 Finans Fon-1 Finans Fbn-2 Rnans Fbn-3 Finans Fon-4 Rnans Fon-5 Ziraat Fon-1 Ziraat Fbn-2 Ziraat Başak Fon Ziraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fbn Pamuk Hısse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 lmpex Fon-1 lmpex Hısse TöbankFon Sûmer Fbn Denız Fbn Ege Fbn Kalkınma Fbn Dermr Fon Tanş Fon OrtakFon Tûrkbank Fbn Net Fbn Etı Fbn 130787 140189 091039 170150 040690 1909,87 141257 270239 070839 160937 10.02.89 06.0239 280239 111289 221037 10.0339 120250 30.0590 161137 311089 110790 021137 070338 070338 070338 070338 070338 020139 190690 190690 090538 240439 18.1089 220350 260350 140690 260688 100439 2ftO6L9O 04 0788 101250 150788 201039 20.0339 200739 181289 200350 051150 091039 140250 140250 200690 011139 060150 02.0150 280650 220150 180750 02 0250 040590 280350 1202 90 160490 040590 08.0590 070590 110690 270850 030990 051190 011150 10300 2O000 10000 10000 10.000 10661 9560 9559 11200 9764 9306 9596 9390 10000 9576 9731 10437 9536 10319 10000 10000 10.477 9785 9713 9795 9393 9328 9294 1O000 9542 1O000 48.279 10444 9594 9374 10000 10057 20558 10011 11021 10000 40000 10000 9546 9556 10428 9558 10000 10100 1OOO0 1O000 1O000 11397 10357 10724 10469 10000 1OO00 1O086 9962 10000 10405 10808 10000 10000 1O006 10000 10.000 1O0O0 1O000 1O000 64380 42366 17291 14 743 12510 49708 42534 22 461 20477 40925 33501 15541 16093 11565 49563 22339 13627 12553 51004 16897 12000 47327 37288 48469 36560 31980 36414 16657 12124 9082 37176 95699 17464 10036 12653 11444 3aO82 44 270 12247 36330 10188 132 436 16192 22 365 19192 16110 12 737 10652 17757 14 247 14969 13604 18444 14508 18399 12303 15490 12 451 14691 10389 13427 15280 15340 13127 13359 12 721 12773 11446 11029 10688 10522 64581 016 42538 041 17310 011 14759 an 12527 014 40766 012 42564 012 22 487 012 20500 011 40970 011 33538 011 15558 011 16112 Q12 11692 110 50050 013 22173 146 13708 059 12161 050 51 061 Û11 16520 014 12025 021 47480 032 37333 012 50049 326 36304 012 32019 012 36327 058 16686 017 12168 036 9070 -013 37217 011 95303 011 17484 011 10252 215 12574 017 11476 028 33153 021 44338 015 12265 0.15 36374 012 10200 012 132599 012 16209 O10 22392 012 19216 013 16130 012 12 753 Q13 10664 011 17503 032 14 289 029 14992 Q15 11628 018 18511 036 14559 035 18549 Q26 12344 032 15508 012 12 465 011 14707 011 10900 O10 13445 013 15297 û f l 15365 016 13142 011 13376 13 12 733 009 12 789 013 11459 011 11061 029 10702 013 10534 011 1990'DA TÜRKİYE EKONOMISININ PANORAMASI Ekrem Pakdemirli Adnan Kahveci Bir yılda iki Maliye bakanı 1990 yılına 'Vergi reformu" yasa ta- sarısıyla gıren Maliye Bakanı Ekrem Pakdemirli, yılın ilk aylarında hukü- met içindeki pek çok krizden birini başlattı. "Vergi reformu yapmak, guç- lu hükumetlerin işidir" gibi "sert" söz- lerle dikkati çeken Pakdemirli, 28 martta istifasını Başbakan Akbulut'a verdi. Hemen ertesi gün bir suredir on planda bir gorevi olmayan Adnan Kahveci yeni Maliye Bakanı oldu. Hu- kümete vergi konusunda buyuk yetki veren yeni Vergi Yasası, yıl sonunda kabul edildi. Asil Nadir "krizi" Kıbnsb işadamı Asil Nadir'in Lond- ra'daki sorunları, ağustos ayında baş- ladı. Önce Polly Peck'in butün hisselerini toplamaya karar veren, son- ra bundan vazgeçtiğini açıklayan Na- dir, usulsuzlük ve zimmetine para geçirme iddialanyla îngiliz Ağır Do- landıncılık Bürosu'nun somşturması- na uğradı. 20 eylulde Polly Peck hisselerinin Londra Borsası'ndaki iş- lemleri durdunıldu. Bankalara borcu- nu ödeyemeyen Polly Peck, 26 ekımde kayyım yonetimine devredildi. Asil Nadir, 15 arahkta Londra'da tutuklan- dı. Beş gun sonra serbest bırakılan Na- dir hakkında, 18 ayn suçlamayla dava acıldı. Asil Nadır'e yoneltilen suçla- maların başhcaları, Polly Peck'e ait paraları zimmetine geçirmek ve resmi belgelerde tahrifat yapmak gibi mad- deleri içerıyor. Nadir hakkında Îngi- liz borsa şirketlerı tarafından açılan kışısel ıcra davaları ise ocak ayı içın- de sureeek. Genel Maden-lş Sendikası'nın örgütlü olduğu Türkiye laşrj ıı | | . ueneı Maaen-ış senaiKası nın orgutıu oıaugu lurKiye ıaş />OngUlClaK ayaKtaKomürü Işletmeleri ve MTA işyerlerinde çalışan 42 bin işçi 30 kasımda greve başladı. Gre\, TTKt'nin bulunduğu Zonguldak kentini tümüyle ayağa kal- dırdı. Bütun aralık ayını her gun duzenlenen yürüyüş ve mitinglerle geçiren maden işçileri, eşleri, çocukları ve kent halkı, Türkiye'nin en onemli gundem maddesı haline dönuştu. 4 ocakta Çankaya'ya yürumeye hazırlanan Zonguldaklılar, diğer grevleri de etkilediler. T» • ı ı ı l l l _ ı ^ _ Kolalı içecek ureten şirketler, nisan sonunda, ö a k K a l J a r m kOla DOykOtUCola Cola ve Pepsi Cola'ya yuzde 100'e varan oranda zam >apınca, Türkiye'nin ilk oaşarıh tuketici boykotu başladı. Boyİcotun başım Bak- kallar Federasyonu başta olmak üzere esnaf dernekleri çekiyordu. Bu durum, boykotun ba- şarısında çok etkili oldu. Ancak lokantalarda yemek yiyenlerden büfelerden meşrubat içmeye alışık yurttaşlara kadar tum tuketicilerin de bakkallan bu eylemde haklı bulması, boykotun butün yurda yayılmasını sağladı. 9 mayısta Pepsi Cola ve Coca Cola fiyatlarını düşürmek zorunda kaldılar. Daha sonrakı et ve yabancı sigara boykotları ise başarısızlıkla sonuçlandı. T 4 , Yıla 22 milyar liralık sahte Çukurova Elektrik senetlerı O O r S a S O K a ğ a taştl"skandalı" ile gıren Istanbul Borsası, 17 martta ikinci baş- kanı Yaman Törunere kavuştu. 24 ocakta, borsa bınası "sıradan" yatmmcılara kapandı. An- cak borsa ıyice "işportaya" donüşerek sokağa çıktı. Yıl ortalarına doğru, sokak borsasının, hısse senetlerinın açık havada satıldığı tezgâhların, "..^ılınm ...salarım" diyen seyyar borsacı- ların yıldızı o kadar parladı ki 25 haziranda beledıye zabıtası ayaklı borsaya İMKB'nın ya- nındaki Denizciler Sokağı'nda yer gosterdı. Böylece sokak borsası resmıyet kazanmış oldu. Körfez krizi Her kesime darbe 2 ağustosta Irak'ın Kuveyt'i işgali, 6 ağustosta Irak'a BM kararıyla am- bargo uygulamaya başlanması, 7 ağus- tosta hükumetin Irak petrol boru hat- tını kapatması, bütun dunyada oldu- ğu gibi Türk ekonomisi için de sonu belirsiz bir kriz doneminin başlama- sına neden oldu. Ekonomınin bundan dolayı uğradığı maddi kayıp konusun- da 3 ile 5 milyar dolar arasında deği- şen hesaplar yapıldı. Ticaret, taahhüt ve taşımacılıkta Ortadoğu pazannın yitirilişi, turizmin uğradığı darbe kri- zin ilk sonuçlanydı. Özelleştirme Blok saüşa iptal 1990 yılında özelleştirmede halka arz ve borsada satış yontemlen benim- sendi. Kamu Ortaklığı Idaresi, 6 işti- rakin hisselerini bu yolla sattı. Konya Çimento, Mardin Çimento, Ünye Çi- mento, Türk Hava Yollan, Türkiye Kalkınma Bankası da aynı yolla his- selerinin bir bölümunü satışa çıkardı- lar. Bu arada bir önceki yıl blok satış yontemiyle "yabanalaştınlan" çimen- to fabrikalarıyla USAŞ'ın satışlan ise yargı yoluyla iptal edildi. Dış ticaret İthalat patladı Gumruk duvarlannın an arda yıkıl- ması, bir önceki yıl başlayan, bu yıl da devam eden kararlarla çeşitli mallar- da ithalatın giderek serbest bırakılma- sı, 1990'da büyuk bir ithalat patlama- sına yol açtı. Buna karşılık ihracata' sağlanan büyük vergi iadesi desteği or- tadan kalkmca bir zamanlar Turkiye 1 - nin kurtarıcısı gözuyle bakılan bu ke- simin yıldızı sondü. Sonuçta dış tica- ret açığı inanılmaz boyutlara vardı. İh- racat 12 milyar dolarda kalırken, itha- lat 20 milyar dolan geçti, açık da 8 milyar dolan aştı. SSCB Ifeni pazar büyüyor Sovyetler Birliği ile Türkiye arasın- daki ekonomik ilişkiler, esas olarak 1986 yılından sonra serbest dövizle ti- caret konusunda protokol imzalandık- tan ve doğalgaz anlaşması yapıldıktan sonra gelişmeye başladı. Bu yıl tıcaret hacmi gittikçe genişleyerek 2 milyar dolara ulaştı. Ortadoğu pazannı kay- beden muteahhıtler, Sovyetler Birliği- ne yöneldi. Bugday; zam ve borç Geçen yıl hububatta hukumetm açıkladığı taban fiyatlan, dünya piya- salarındaki fiyatlarm da üzerindeydi. Üstelik tanmda "var yıh" yaşandı. Bu- nun üzerıne Toprak Mahsulleri Ofisi, tam 3 trilyonluk alım yapabilmek için yabancı bankalardan buyuk borçlar almak zorunda kaldı. TMO, çiftçiden her hafta daha pahalıya aldığı buğda- yı, iç piyasaya da aynı oranda zammı yansıtarak sattı. Un fiyatlan yüksel- di, fınncılar ekmeğe zam yapmak için başkaldırdılar ve beledıyelerle çatıştı- lar. Buğdayda tam bir borç ve zam zin- ciri yaratılmış oldu.