Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
14 EYLÜL 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13
Haziııe
borçlanması
• ANKARA (AA) —
Devlet iç borçlanma
senetlerinden 6 ay vadeli
Hazine Bonosu'nun yıllık
ortalama faizi, önceki gün
yapılan ihalede yüzde
50.18'e yükseldi. Merkez
Bankası verilerine göre 6 ay
vadeli Hazine Bonosu'nun
faizi, en son 15 ağustosta
yapılan ihalede yüzde 47.94
olarak belirlenmişti. Hazine
önceki gün 500 milyar lira
tutannda bono satışa
çıkardı.
Dalan'dan
ANAFa eleştiri
• İSTANBUL (AA) —
Demokrat Merkez Partisi
(DMP) lideri Bedrettin
DaJan, milli geliri 1350
dolar olan Türkiye için
otoyollann yanlış yatınmlar
olduğunu öne sürerek
hükümetin, yerinde aldığı
bazı ekonomik kararlan
süresinden fazla uyguladığı
için başansız olduğunu
söyledi.
İskân Fonu
kredisi
• ANKARA (ANKA) —
Avrupa Konseyi lskân Fonu
ile Türkiye arasında
imzalanan kredi sözleşmesi
Bakanlar Kurulu'nca
onaylanarak Resmi
Gazete'de yayımlandı.
Sözleşmeye göre Türkiye
tarafından 11 Nisan 1990
tarihinde tamamen alınan
10 yıl vadeli söz konusu
krediden yıllık yüzde 9.5
oranında faiz alınacak.
IŞlrkiye kredi faizi 11 Nisan
2000 yılında bir defada geri
ödenecek.
Maliye, 455
oto sattı
• ANKARA (AA) —
Maliye ve Gümrük
Bakanbğı'nda kullanılan
toplam 455 adet yabancı
otomobil elden çıkarıldı.
Bütün resmi kuruluşlardaki
mevcut yabana marka
otomobiller ise kasım ayı
sonuna kadar tamamen
satılacak. Tasiş tarafından
yapılan satışlar sonucu 6
milyar lira gelir saglandı.
Aliağa yerine
elektrik ;
• ANKARA (ANKA) —
Kamuoyımda özellikle
çevrecilerin büyük tepkisine
neden olan ve halen
Danıştay tarafından alınmış
iki yürütmeyi durdurma
karan bulunan ithal
kömüre dayalı Aliağa
termik santralını kuracak ve
işletecek şirketin ortaklan
arasında yer alan 8 Japon
firması Türkiye'ye iyice
yerleşti. 8 Japon kuruluşu
birJikte, 'Tnerji Bot A.Ş!
5
adlı bir şirket kurdu.
Şirket, elektrik üretimi ve
dağıtımıyla uğraşacak.
Toprak Holding
turiznıde
• ANKARA (ANKA) —
Bir siire önce ilaç sanayiine
el atan Halis Toprak
Holding bu kez de turizme
soyundu. lstanbul'da 100
milyon lira sermaye ile
kurulan "Toprak Turizm
Işletmeleri A.Ş." adlı
şirkette Halis Toprak
Holding'in yüzde 51
oranında hissesi bulunuyor.
Şirkette ayrıca gruba bağlı
Toprak Inşaat ve Toprak
tnşaat Malzemeleri
Pazarlama yüzde 2O'şer
oranında hisse alırken,
Toprak Tüketim Mallan
Pazarlama yüzde 8, Halis
Toprak da yüzde 1 pay
edindiler.
Silah sanayii
silahsızlaıuyor
• ANKARA (ANKA) —
Federal Almanya'da yılda
yaklaşık 23 milyar marklık
üretim gerçekJeştiren ve 250
bin personel istihdam eden
silah sanayiinin, artık daha
az gereksinim duyulan
silahtan, sivil üretim
sürecine yöneldiği bildirildi.
Bu kapsamda, Güney
Almanya'da tank üreticisi
bir firmanın plastik
sektörüne geçiş yaptığı,
tank zincirleri üreten bir
diğer şirketin ise lastik ve
metal parçalar üreten bir
kuruluşa dönüştürüldüğO
kaydedildi.
Parasal
program
• ANKARA (ANKA) —
Merkez Bankası, yılbaşında
açıklanan para programı ile
ilgili 8 aylık gelişmeleri
açıkladı. Buna göre Merkez
Bankası'nın bilanço
büyüklüğü yılbaşına göre
yüzde 18.8 oramnda artarak
58 trilyon 213 milyar liraya
yükseldi.
ÎMKBBaşkanı Törüner: Orta çaplıyabancı şirketleri getireceğiz
Borsayayabancı şirketABDURRAHMAN
VLLDIRIM
Istanbul'u bir fınans merkezi
yapma girişimlerine paralel olarak
Menkul Kıymetler Borsası Başka-
nı Yaman Törüner de yabancı şir-
ketleri Türkiye'yi getirmek için ha-
rekete geçti. Borsada altın, döviz,
tahvil piyasalannın açılması, takas
ve saklama hizmetinin etkin bir
şekilde yapılması, bilgisayar uygu-
' laması için Maçka kışlasına geçil-
mesinin beklendiğini ifade eden
Yaman Törüner, bina konusunda
engelleyen İTÜ'ye karşı tazminat
davası açacaklannı bildirdi.
Borsa'nın sigorta ettirilmesi işi-
nin tamamlandığım, sahte senet
olayını çözmek için oluşturulan
Tanzim Fonu'nda 10 milyar liıa-
ya yakın bir para toplandığını ve
olaym büyük bölümünün halledil-
dığini anlatan Borsa Başkanı Tö-
rüner, hisselerin yurtdışında
İMKB tarafından basımımn da
miimkün hale getirildiğini
kaydetti.
Törüner'den
• Yurtdışma yapacağıın gezide
orta ve ortanın altındaki
şirketleri îstanbul Borsası'na
davet edeceğira.
• Şu ana kadar 4 milyar liralık
sahte senedi cözümledik.
• Hisse senetlerini, sahtesi
basılamayacak biçimde yurt-
dışında bastıracağız.
Yaman Törüner"in Cumhuri-
yet'e yaptığı açıklamalar ana baş-
İıklar olarak şöyle:
• Yabana sirketlere hazıriık:
önümuzdeki hafta çıkacağım yurt
dışı gezimde Londra ve New York
borsalarında takas ve saklama
hizmetlerini inceleyeceğim, Ayrı-
ca IMF ve Dünya Bankası toplan-
tılarına katılacağım. Bunları ya-
parken yabancı şirketlerle, orta
büyüklükte ve ortanın altındaki
şirketlerle görüşeceğim. Onlan,
gelişraekte olan borsalar arasında
tüm dikkatleri üzerinde toplayan
Îstanbul Borsası'na davet edece-
ğim. Her türlü yardımı yapmaya
hazır olduğumuzu beyan edece-
ğim'yabancı şirketlerin borsamız-
da işlem görmeye başlaması Istan-
bul'un finans merkezi olması açı-
sından son derece önemli bir kat-
kı sağlayacak. Yabancı şirketleri
buraya çekmek için de birkaç şir-
ketin öncülük etrnesi, yolu açma-
sı gerekir. Biz temaslanmızı bu-
nun için yapacağız. Bu öncü şir-
ketler yurtdışında yerleşik Türk-
lerin şirketleri olabilir.
• Borsa sigorta cdiliyor Borsa-
da islemlerin sigorta edilmesini 96
aracı üye kabul etti. Başak Sigor-
ta'mn öncülfcğündeki bir yabancı
sendikasyonun fıyat tekliflerini
kabul etmiştik. Ana aradan üç ay
geçti. Borsa çok daha iyi bir yö-
ne doğru gitti. Yeniden bir fiyat
indirimi istedik. Bu fiylt indiri-
minden sonra poliçeyi imzalaya-
cağız.
• tTÜ'ye tazminat davası: Maç-
ka kışlası hakkında İTÜ'nün ilgili
mahkemeden aldığı yürütmeyi
durdurma karan bize çarşamba
günü tebliğ edildi. Bu karara iti-
raz edeceğiz ve kaJdırtacağız. Biz
hukuki bazda sonuna kadar hak-
hyız. Bu yola giderek borsanın ta-
şınmasını geeiktiriyorlar. Biz bir
yandan binaya kira ödüyoruz,
ama binanın içine giremiyoruz.
Şimdiki binamıza da kira ödüyo-
ruz. Yeni binamıza gecemememiz-
den dolayı borsanın gelişmesi de
engelleniyor. Borsarun büyük kay-
bı var. Bunlar için biz İTÜ'ye taz-
minat davası açacagu. Bunu mec-
Erez:Dışticaret tehlîkedeTOBB Başkanı Yalım Erez, 7
aylık dış ticaret rakamlarını
değerlendirirken Körfez
krizinin etkilerinin asıl bu
dönemden sonra ortaya-
çıkacağını ve durumun daha
da ciddileşebileceğini söyledi.
Ekonomi Servisi — DtE'nin dün açıkladı-
ğı 7 aylık dış ticaret rakamları konusunda bir
açıklama yapan Türkiye Odalar Bırliği Baş-
kanı Yalım Erez, bu sonuçlann ciddiyet arz
etmekle birlikte, Körfez krizinin asıl etkisinin
bundan sonra görüleceğine dikkat çekti.
Erez, Türkiye*nin ilk 7 aylık dış ticaret ra-
kamlannın dış ticaret açığının hızla büyümek-
te olduğunu gösterdiğini ve geçen yıhn aynı
dönemine göre 7 aylık dış ticaret açığının 4.6
milyar dolar olarak yüzde 108 oranında art-
tığını belırttiği açıklamasını şoyle sürdürdü:
"Temmuz ayına ait ilhaiat rakamlanmn 1-5
milyar dolara gerilemesi, mayıs ayında 2 mil-
yara ulaşan ithalatın anormal sebeplerden Ueri
gddiğini göslennektedir. Mayıs ayı istisna edi-
lirse, ithalat aylık 1.5 milyar dolar düzeytnde
gerçekleşecek ve yıl sonunda da öngörüMü-
gii gibi 18 milyar dolar veya biraz üzerinde oia-
cakür.
Yedi aylık dönemde toplam ithalatta yüz-
de 32.5'lik bir arüş olurken ihracatlaki arus
yüzde 6.2'de kalmıstır. Şuphesiz buna baglı
olarak da ihracaün ithalao karşılama oranı da
yüzde 58.5 olmuştur.
tthalaün kompozisyonuna bakağımızda tü-
ketim mallan ithklatııun oran olarak geçen yı-
hn aynı dönemine göre yüzde 100 artmasına
rağmen mutlak rakam olarak artış 500-600
mUyon dolar civanndadır. Tüketim mallan-
nın toplam ithalat içindeki payı yüzde 11.5 ile
normal düzeyde sejretmekfedir. Hemen ber
programda tüketim mallan ithalatı yüzde 10
olarak veya biraz aitında öngöriılmüş ve ger-
çekleşme de bu duzeyde Lalmısür.
Tüketim mallan ithalanndaki artış geçen yı-
hn kurakhğı ve tanm üninlerindeki azalraa
dolayısıyla ithal etmek zonında kaldığımız ta-
nm urunlerinin tüketim mallan kategorisin-
deraütalaaedilmesinden ileri gelmektedir."
DİE tarafından açıklanan 7 aylık dış tica-
retrakamlarında,Türkiye'nin dış ticaretinde
OECD ve AT ülkelerinin payının artarken, ls-
lam ülkelerinin payının sürekli düştüğü göz-
lemleniyor.
Geçen yüın ilk 7 ayında ithalatın yüzde
59"unu OECD ülkelerinden yapan Türkiye1
nin bu yılki ithalatmda OECD ve AT ülkele-
rinin payı yüzde 67'ye çıktı Islam ülkelerinin
ihracat içindeki payı ise yüzde 23'ten yüzde
22'ye indi. Ağustos ayında başlayan Körfez
krizinin etkilerinin bundan sonra hissedileceği
göz önüne alırursa, bu payın daha da azala-
cağı tahmin ediliyor. Yalım Erez, açıklamasm-
da bu konuya da değındi.
Körfez bölgesinde yer alan Islam ülkeleri-
ne ihracatımızın sürekli gerileme içinde iken
bunalımın bu azalmayı hızlandıracağını ve
hatta bazı ülkeler bakımından durrna nokta-
sına getireceğini söyleyen TOBB Başkanı,
"Körfez bunaumının diğer göıünmeyen döviz
kalemleri özerindeki etkilerini de göz önüne
aldığımızda, cari işlemler açığının büyıiyece-
ği ve ödemeler dengesindeki açığın kapanması
için resmi sermaye girişlerinin ve karşılıksız
ödemeierin artması gerekeceğini bilhassa be-
lirtmek istiyonım" dedi.
buren yapacağız. Bu çocuk oyun-
cağı değil ki. Biz altın, döviz, tah-
vil piyasaJannı kırmak için yeni
binayı bekhyoruz. Bilgisayara geç-
mek için bu bııayı bekliyoruz. Tk-
kas ve saklama hizmeti için de yi-
ne bu bina bekleniyor.
• Sahte senet oiayı çözümlendi:
Bugünkü fiyatlar üzerinden top-
lam 21 milyar liralık bir olay bu.
tlk beş işgünü içindeki 4 milyar
liralık bolüm halledildi. Geriye ka-
lan 17 milyar liralık bölümden 10
milyur lirası da Tanzim Fonu'ndan
birikti. Biriken bu parayla sahte
senetlerin karşılığmda gerçek se-
netler alınarak dağıtılacak. Biz
Özelleştirmeyi yürüten Kamu Or-
taklığı Idaresi'ne başvurduk. El-
lerinde özelleştirmek için beklet-
tikleri hisselerden borsafiyatıüze-
rinde almak istiyoruz. Aksi tak-
dirde borsada normal yollardan
almaya kalksak bu hissenin fıyatı
birden fırlar. O zaman Fon'da bi-
riken parayla daha az hisse sene-
di almış oluruz. KOİ'nin bu ko-
nuda oJumlu yanıtını bekliyoruz.
Bu hisseleri KOİ'den aldığımızda
sahiplerine teslim edeceğiz ve bu
olayı da birkaç ay içinde çözum-
leyeceğiz.
• Hisselerin basımı: Isteyen,
hisse senetlerini İMKB aracıhğıyla
yurtdışında bastırtabilecek. Bütün
dünyada para basan matbaalar-
dan teklifler aldık. Sonunda bir
Ingiliz ve bir Amerikan şirketini
uygun gördük. Indirim için yeni-
den başvurduk ve ikisi ile de an-
laştık. Pariteye göre hangi döviz
kuru bize uygunsa o ülkede bas-
tırtacağız. Çok gelişmiş bir siste-
mi getirteceğiz Türkiye'ye. Hisse-
lerin sahtesi basılamayacak. 32
ayırt edici özellik taşıyacak bu his-
seler. Üzerine de "Bu hisse sene-
di İMKB (arafından bastınlmış-
ör" ibaresini koyacağız. Bugünkü
kur ile bir hisse senedi 1490 TL'ye
bastırtılabilecek. Tabii bu durum-
da küçük kupürlerden ziyade bü-
yük kupürlerin bastınlraası eko-
nomik olacak. Küçük kupürler
Türkiye*de de bastırtılabilir. Ama
büyük kupürlerin bu kalitede
yurtdışında bastırılması yurtiçin-
den daha ucuza gelecek.
Okul açüıyor, ctizdan boşahyor
Kız önlûğü (mavı)
k önlûğü (siyah)
Yeni öğretim
kP0RTA 1 döneminde, bir
öğrencinin forma ve
ders araç gereçleri
tutarı 1 milyona kadar
-
R e n k l i
Önlüğe
i l İ i h
20.000-30 000 | i z i n v e r i l m e s İ 5 s i y a h
•
aoo
° önlüğü ucuzlattı.
ESER ATİLLA
'Çanta T52*w •*'
' BesJenm^pttast
Matara * *
Defter.. -
t Kalem kutusu
Kurşun kalem
Silgi
Kalemtraş
30öt»^39 0Cr
"11.000-75.000
2.oo5üSS^5.5OÖ-65.O00
900-7K»
500-15.000
50r>fl.0O0
-"İ IİL>
^ 1fi.000-98.S9D.
^" 6.0»7 iM'"
—
S
650-3.500
2O0(MO0O0
2O(W00
250-1.500
25CM.O0O
TÜSİAD Izmir Şubesi için imza
TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi toplantısı
bugün başlıyor. 'Gündemsiz' olan toplantıda,
kriz ekonomisi üzerinde durulacak. Egeli
sanayiciler, İzmir'e bir TÜSİAD şubesi açılması
için imza topluyor.
lZMtR (Comhuriyet Ege Baro-
sn) — TÜSİAD Yüksek İstişare
Konseyi toplantısı bugün Kusada-
sı'nda başhyor. Toplantı öncesi Iz-
mir'de bir araya gelen Egeli sana-
yiciler, Cem Boyner'in bir yıl da-
ha başkanhkta kalmasını önerme-
yi ve lzmir'de şube açılması için
çok imzalı bir başvuru yapılma-
sını kararlaştırdıiar. Toplantıda
özellikle Körfez krizinin getirece-
ği "kriz ekonomisfnin ele alına-
cağı kaydedildi.
1990 yılının ikinci toplantısını
Kuşadası'nda yapacak olan TÜSİ-
AD Yüksek istişare Konseyi top-
lantısı bu akşam Fantasya Otel-
de vorılecek kokteylle başlayacak.
Yarın ise diğer düz üyelerin de ka-
tıhmıyla toplantı yapılacak. Top-
lantının gündemi olmamasına
karşın özellikle kriz ekonomisi,
hükümetin bazı işadamlarından
savaş ya dafcrizanında yerine ge-
tirmelerini istediği konular, Cem
Boyner'in bir yıl daha başkanhk-
ta kalması ve şube açılması konu-
larınm yer aiacağı belirtildi.
TÜSİAD toplantısı için önceki
gün bir araya gelen 38 Egeli üye
bazı kararlar aldı. Basına duyu-
rulmamaya çalışılan toplantıda
özellikle kriz ekonomisi, son gün-
lerde ekonomideki "iyileşme" ko-
nularındaki gönişlerin saptanması
ve TÜSİAD toplantısında ele alın-
ması konuşuldu. TOBB Sanayi
Konseyi ve EBSO Meclis Başkanı
Şinasi Ertan'ın "İzmir'e şube
açılsın" önerisinin de ele alındığı
toplantıda Cem Boyner'in bir yıl
daha görevde kalması için "ikna
edilmesi" kararlaştınldı. Egeli sa-
nayiciler son yıllarda TÜSİAD-
ın etkinliğinin kalmadığı görüşü-
nün yaygınlaştığıru dile getirerek
"Bunun en son örneği Bl'SİAD,
ASİAD, EGtAD gibi dernekleri-
nin kurulmasıdır. Bu nedenle TÜ-
SİAD'ın özellikle sanayiieşmiş
kentlerde şube açması gündeme
gelmelidir" diye konuştular.
ûncelikle lzmir'de şube açılma-
sı önerisini içeren bir metin top-
lantı srrasında imzaya açıldı. Söz
konusu metnın dün diğer sanayi-
cilere de iletildiğj, bugün de bu ça-
hşmanın sürdurüleceği kaydedil-
di. Yarın yapılacak toplantıya su-
nulacak olan metinde TÜSİAD-
ın neden şube açması gerektiğinin
gerekçeleri yer alıyor. Egeli sana-
yiciler, "TÜStAD etkinligini şu-
beler aracılığıyla da duyurabilir.
Şubeler ve merkez arasında bir
lers düşme konusu olamaz, cün-
kü sanayiciler olarak TÜSİAD
üyesi olarak yaplığımız açıklama-
larda bugüne kadar çok ters düş-
tügümüz olmadı" görüşünü sa-
vundular.
Model daha iyi
çalıştırılabiiir
Bu arada TÜSİAD'ın uygulan-
makta olan ekonomik model ko-
nusunda bir rapor hazırladığı öğ-
renildi. TÜSİAD'ın "raodeli de-
ğiştirmek yerine nasıl daha iyi
caiıştınlabilir" konusunu baz alan
çahşmalan hızlandırdığı kaydedil-
di. Yarın yapılacak toplantıda TÜ-
SİAD Başkanı Cem Boyner'in ça-
hşmalarla ilgili bilgi vermesi ve ra-
porun ana hatlannı açıklaması
bekleniyor.
Yeni öğreıim döneminde yepye-
ni bilgilerle "dolacak" olan öğren-
ciler için bugünlerde "bosalan"
cüzdanlar velilere zor günler ya-
şatıyor. Okullann açılmasına bir-
kaç gün kala alışveriş merkezleri-
ne hücum eden minikler, yeni se-
zon için son gereksinimlerini kar-
şılamaya çalışırken bu yıl okullu
olmanın maliyeti milyona vanyor.
Rengârenk önlük ve formala-
nyla pazartesi günu yeni döneme
başlayacak öğrenciler kitap ve
okul giderleri hariç velilere en az
300 bin liraya mal oluyor. Tepe-
den tırnağa formasından çantası-
na, defterinden kalemine dek çı-
kanlan bir yıllık öğrenim masra-
fı bazı yerlerde milyonlarla ifade
ediliyor. Bu rakamların içine bir
de okul giderleri, kitap masrafı,
eşofman, spor ayakkabı fiyatlan
dahil edildiğinde rakamlar telaf-
fuz edilemez hale geliyor.
Değişik gelir gruplarına sesle-
nen mağazalardan aldığımız fiyat-
lar büyük farklılıklar gösteriyor.
Örneğin Siimerbank'tan önlük,
çorap ve ayakkabı ile donatılan bir
okul kıyafeti için veliler 100 bin li-
rayı gözden çıkarmak zonında ka-
lırken, aynı giysi Atalar'da yakla-
şık 250 bin liradan satılıyor. Bu yıl
mavi, siyah, lacivert ve gri önlük-
lerle sınıflan dolduracak öğrenci-
ler renklerin de gazabma uğruyor-
lar. Milli Eğitim Bakanhğı'nın
açıklamasına göre bu yıl pek çok
ilkokulda deniz mavisi önlük giy-
me zorunluluğunun getirilmesi si-
yaha olan talebi kırdığmdan geçen
yıldan kalan siyah önlük stokla-
rını eritmeye çahşan mağazalar,
siyah önlükleri geçen yıhn fîyatı-
na satıyor.
Renk ayrımının etiketlere yan-
sıyan görüntusü ise oldukça bü-
yük farklılıklara sahne oluyor. Ye-
ni Karamursel mağazasında siyah
önlükler 49 bin 900 liradan satı-
lırken, deniz mavisi önlüklerin fi-
yatı 115 bin liraya varıyor. Ortao-
kul öğrencilerinin okul forması ise
bu yıl 280-650 bin lira arasında
değişiyor.
Kalem ve defter fıyatları ise bu
yıl geçen yıla oranla yüzde yüz
zamla öğrencilere ulaşıyor. Minik
eUer bu >nl 900 ile 7 bin 500 lira
arasında değişen fıyatlardaki kur-
şun kalemleri tutacak. Bir defter
fiyatı ise bu yıl 2 bin - 12 bin lira
arasında değişiyor. Çantalar da bu
yıl en ucuz 10 bin liradan başlar-
ken, Nişantaşı'ndaki lüks mağa-
zalarda bir okul çantasımn fiyatı
450 bin liraya dek çıkıyor.
tşportada ise yine ucuzluk var.
lşportacıların deyişiyle bugünler-
de "sokak piyasası"nda "önlükte
olay var." Mağazalarda 30-115 bin
liradan satılan ilkokul önlükleri
işportada 10-20 bin lira arasında
bir fîyatla alıcıya ulaşıyor.
EKONOMİ NOTLARI
OSMANULAGAY
12 Eylül+10: Oışa
Döniık Bir Bilanço...Türkiye'nin '12 Eylül'ün onuncu yılındaki tablosu, bu on yıhn
mirasını yorumlamak için bazı anlamlı ipuçları veriyor bize.
Bu tabloda en fazla neler dikkati çekiyor?
Bir kere Türkiye'nin siyasal rejim sorununu çözemediğini gö-
rüyoruz. 12 Eylül'ün temsili demokrasiyi, pariamerttoyu hiçe sa-
yan, buna karşıltk güçlü lideri öne çıkartan yönetim anlayışı bu-
gün sivil giysiler içinde sürüyor. Türkiye, 12 Eylül'ün Anayasa-
sı'yla bile çelişen biçimde bir 'tek adam' yönetimiyle yönetiliyor.
Bu yönetim tarzı, yalnızca ülke içinde bir yetki ve yasallık tar-
tışmasına yol açmakla kaJmıyor. Türkiye'yi Avrupa'daki gelişme
çizgisinin de tamamen dışına itiyor. Doğu Avrupa ülkelerinde çok
daha katılımcı bir yönetim tarzına geçme çabaları sürerken Tür-
kiye'nin giderek keyfilik dozu artan bir lek adam' yönetimine kay-
ması. dünyadaki ve Avrupa'daki gelişme çızgısine tamamen ters
düşüyor. Türkiye'yi Avrupa'dan dışlamak isteyenlerin eline bü-
yük kozlar veren 12 Eylül'ün mirası olan bugünkü yönetim tarzı-
nın, Türkiye ile Avrupa arasında giderek yeni uçurumlar açma-
sı olasılığı da pek az değıl.
Türkiye'nin siyasi rejim sorununu çözememesinde iktidar ka-
dar muhalefetin de payı var. Muhalefetin; 1980'lere damgasını
vyran ekonomi ve politika yaklaşımlarına alternatif olabilecek,
'Özal ekonomisi'nin ve '12 Eylül rejımi'nın aşılmasını sağlaya-
cak inandırıcı yaklaşımlar ortaya koyamamış olması, tek adam'
yönetimınin süreklilığine olanak sağlıyor.
Muhalefet partilerinin yanı sıra sendikaların, derneklerin, di-
ğer sivil kuruluşların da ağırlıklannı hissettirecek prpje ve ey-
lemlerle ortaya çıkamadıkları, tepkilerini sonuca götürecek et-
kiyi gösteremedıkleri gorülüyor. 12 Eylül öncesinin ilk bakışta güç-
lü görünen, ancak göründükleri kadar güçlü olmadıkları 12 Ey-
lül 'le birlikte ortaya çıkan sivil kurumlarının hâlâ toparlanama-
mış olması, 12 Eylül uzantısı bir 'tek adam' yönetiminin sürme-
sini kolaylaştırıyor. 12 Eylül'ün mirası bu boyutuyia da Türkiye1
yi, çağdaş dünyayj simgeleyen çoğulcu toplumlardan
uzaklaştıran bir nitelik taşıyor.
12 Eylül mirasının Türkiye'yi çağdaş dünyadaki gelişmelerden
uzaklaştıran bir diğer boyutunu da eğitim alanındaki, özellikle
de yüksek öğrenimdeki uygulamalarda buluyoruz. YÖK siste-
miyle Türkiye'de bilımsel araştırmanın, yaratıcılığın ve gerçek üni-
versite öğreniminin kökü kazınmış bulunuyor. 12 Eylül'ün yarat-
tığı genel havanın yanı sıra YÖK'ün üniversitelere empoze ettiği
tekdüzelik ve kışla disiplini anlayışı, özgür düşünceyı ve bilim
ortamını yasaklayarak Türkiye'yi bugunün dünyasında en büyük
önem kazanan alanda iyıce geri kalmaya mahkûm ediyor.
Toplumun disiplin ve denetim aitında tutulmasına her şeyden
fazla önem veren 12 Eylül yönetiminin, dinsel inançların bu
amaçla kullanılmasını hoşgören yaklaşımının 1983 sonrasında
bu kez dinsel motiflerle siyasal örgutlenmenin iç içe geçmesini
özendıren bir yaklaşıma dönüşmesı de 12 Eylül mirasının bir par-
çası. 12 Eylül'ün mirasının bu niteliğiyle de Türkiye'yi Avrupa
1
dan ve modern, çoğulcu toplumlardan uzaklaştırmaya dönük bir
miras olduğu söylenebilir.
Pekiyi, Türkiye'ye tek bir yolu, tek bir çözümü empoze eden
12 Eylül'ün Türkiye'yi çağdaş dünyaya yaklaştıran, çağdaş dûn-
yayla bütûnleşmeyı kolaylaştıran hiçbir uygulaması olmadı mı?
Oldu . Ekonomi alanında oldu.
12 Eylül yönetimi, 24 Ocak 1980 kararlarıyla gündeme gelen
dışa açılma, piyasa ekonomisinın gereklerini yerine getirme ve
dünya ekonomisiyle bütünleşme yakJaşımına sahip çıkarak Tür-
kiye'nin bu alandaki rötarını bir ölçüde kapatmasına olanak ha-
zırladı Bu tercihıyle de Türkiye'nin 1990'lann dunyasına çok daha
hazırlıklı girmesınca önemli rolü olan Sayın Özal'a başka türlü
yakalayamayacağı bir fırsat yarattı. Türkiye, 12 Eylül'ün de kat-
kısıyla, belki gereğınden fazla bir bedel ödeyerek de olsa dün-
^ya ekonomisiyle bütünleşme yolunda bazı adımlar atabildi. Si-
yasal alanda içine düşülen kısır dongü, örgütlenme ve kurum-
laşma düzeyini geriletırken piyasa ekonomisinın kurumlannı oluş-
turma yönünde hayli mesafe alındı. Türkiye ekonomisinın ÖZBI-
likle sınai yapısında kayda değer bir dönüşüm ve atılım yasan-
madı ama, Türkiye dünya liginde oynamak için gerekli altyapı-
lardan ve kurumlardan bazılarına kavuştu bu on yılda.
Bilanço bu. 12 Eylül'ün damgasını taşıyan on yıl, Türkiye'nin
dış dünyayla bütünleşmesi, dünyadaki gelışmelere ayak uydur-
ması açısından zararlı mı olmuş, yararlı mı?
Ona da siz karar verin dilerseniz.
DUYURUTürkiye geneiinde belediye memurları işkolumuzda ku-
rulacak olan Belediye Memurları Sendikası kuruculuğu-
na katılabilmek için aşağıda yazılı olan sendikal ilkeleri
benimseyen ve evraklarını 4 Ekim 1990 tarihine kadar
tamamlayan her belediye memuru kurucu olabilir.
Kurucular kurulu toplantı tarihi daha sonra ilanla du-
yurulacaktır.
İLKELER
1) Çalışanlar arasında dil, din, cinsiyet, felsefi düşünce,
dünya görüşü ve bölge ayrımı gözetmemek.
2) Bağımsız, demokratik, sınıf ve kitle sendikacılığı doğ-
rultusunda çaba göstermek.
3) Grevli-özgür toplusözleşmeli sendikanın kurulması için
özveriyle çalışmak.
4) İnsan hak ve özgürtüklerini zedeleyen uygulamalar kar-
şısında tavır almak.
5) işkolumuzda, ulusal ve uluslararası düzeyde çalışan-
ların bidiğini savunmak.
GEREKLİ EVRAKLAR
1) Nüfus cüzdanı sureti.
2) Çalışma belgesi (işyerinden).
3) Sabıka kaydı.
4) İkametgâh senedi.
5) 4 adet fotoğraf.
6) Mesleki özgeçmişr.
Hukuksal konuda bilgi için
Tel.: 586 34 18 - 585 75 54 veya 516 06 12
İSTANBUL
BELEDİYE MEMURLARI
SENDİKAL YÜRÜTME KOMİSYONU
Adına Bşk. VİCDAN BAYKARA
TBKP
EL ELE ÖZGÜRLÜĞE
70.YIL
ŞENLİĞİ
PROGRAM
Genel Başkan Nihat Sargın'ın açış J
* Okay Tcmiz.Sürcyya
* Ali Sczgin
* Akbaba rock gunj^
* Halk dansl;
*
^Tçccck slandlan
T5 EYLÜL/CUMARTESl/Saai: 10.00-19.00
BKYKO7. ÇAYIRI
Eflal Gü1budak,Çi/gi film
k cş,ya
SATILIK
MCS 5 COMPUGRAPH1C
TERMİNAL
356 66 44
Nufus cuzdanımı ve ok-ul
kimlik karümı kaybettim.
Hükumsuzdür.
SADIK DELÎGÖZOĞLU