Katalog

CUMHURİYET/14 DIŞ HABERLER 75 AĞUSTOS 1990 KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KRİZI... KÖRFEZ KRIZÎ...KÖRFEZ KRtZt... KÖI KÖRFEZ AblukaçemberiDış Haberler Servisi — ABD'nin Irak'a karşı uyguladığı "fıili abluka" çemberi da- ralıyor. ABDTi bir askeri yetkili, Suudi Ara- bistan'daki üslerine "her 10 dakikada bir sa- vaş uçağı indiğini" söyledi. ABD, Indepen- dent, Eisenbower ve Saratoga'dan sonra dördüncü uçak gemisini de bölgeye gönde- rirken, Amerikan NBC televizyonu "ABD Ue Irak kuvvetJeri arasındaki ttk çabşma- nın iki gün içinde çıkabilecegini" öne sür- dü. Başkan Bush tatilinı keserek Washing- ton'a döndü. Savunma Bakanı Richard Cheney, S. Arabistan'daki askeri hazırlık- lan gözden geçirmek ûzere cuma günü Ri- yad'a gidiyor. Dün de bir Irak şilebinin Du- bai limanına yanaşmasına izin verilmezken, Körfez'deki çokuluslu deniz gücünün her türlü gemiyi durdurarak yükü ve gideceği yeri sorgulamaya başladığı bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin "Ambargoya evet, ablukaya hayır" yönün- de karaı almasına karşın ABD'nin öncülü- ğünde "fiiii abluka" Irak'ın etrafında bir çember daraltma operasyonu şekline dönüş- tü. ABD bölgedeki çeşitli ülkelerin savaş ge-- milerini de abluka operasyonuna katabil- tnek amacıyla "BM Ue eşgndüm içinde bir ortak çaü" oluşturulması için çaiışmalar yapıyor. Bu arada, bölge ülkelerinden Mısır Irak'a ANKARA Suudi elçisinden petrol vaadiANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Su- udi Arabistan'ın Ankara Buyükelçisi Abdül- aziz Muhittin Hoca, "Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'in aldığı karara uymasının, seçkin bir iilke olarak taşıdığı uluslararası sorum- luluktan kaynakhuıdtgınr belırterek, Türkı- ye'ye "iki tarafın da memnnn kalabilecegı bir fiyattan" petrol satabileceklerini bildirdi. Hoca, Turkiye'nin çokuluslu güce asker göndermesi konusunda, "Bİ2 hiçbir dost iil- keyi zor dunıma sokmak istemeyiz, Her ül- kenin kendi şartlannı takdir ediyornz" di- ye konustu. Suudi Arabistan'ın Ankara Buyükelçisi Abdülaziz Muhittin Hoca, dün düzenledi- ği basın toplantısında Suudi Arabistan'da- ki yabancı askeri güçlerin "gecici vc yalntzca savnnma amacı taşıdıklannı, Suudi Arabis- tan'ın bu güçlerin herhangi bir Arap ülke- sine karşı kullanılmalanna kesinlikle izin venneyeceginr kaydetti. Hoca, "Eger Irak, bu güçlerin Suudi Arabistan'dan çekilme- sini gerçekten istiyorsa derhal Kuveyt'in iş- galine son vererek meşnı hükümetin geri dönmesini sağiamalıdır" dedi. Hoca, "Turkiye'nin ambargo nedeniyle uğradiğı ekonomik kayıplar konusunda Su- udi Arabistan'ın bir yardım yapması söz ko- nusu rau?" biçimindeki bir soruya şu ya- nıtı verdi: "Suudi Arabistan'ın bem dostn hem de kardeşi olan Turkiye'nin sorunlan bizim de sorunumuzdur. Türkiye, Batı'da ve Doğu- da seçkin bir yere sahip bir iılke olarak, uluslararası alandaki agır sorumluluklann- dan hareketle Birleşmiş Milletler karanaa katılmışür. Suudi Arabistan, Turkiye'nin is- tikranna katkıda bulunacak her türiü yar- dımı yapmaya haardır. Hem Türkiye'yi bem de Suudi Arabistan'ı memnun edecek bir fi- yal üzerinden Turkiye'ye istedtgi petrolü sa- tanz. Bu konuda iki taraf arasında görüş- meler süniyor. Göriiş aynlıgı olacagını san- mıyorum." KAHİRE 'Kuveyt'te dükkânlar bomboş*FATtH M. YILMAZ KAHtRE — Nil, iki yakasına doluşmuş binlerce Kuveytlinin bakışlan arasında sessiz sakin akıyor. Nil kıyısına dizilmiş Kahire^ nin bütün 5 yıldızlı otelleri, hıncahınç Ku- veytlilerle dolu. Kuveytliler, bir an önce ül- kelerinden Irak'ın çekilmesini ve "parala- nna kavuşmayı" beklerken Kuveyt'ten kaç- mayı başaran ilk Mısırlı kafile de dün Ka- hire'ye ulaştı. Kuveyt'ten Suudi Arabistan'a kaçarak da- ha sonra hava yoluyla Kahire'ye gelen 118' Mısırlı yaptıkları açıklamalarda, Kuveyt* in çok- yakında açlık çekeceğini ve mağaza- lann şinıdiden boşaldığını anlattılar. Mısır- lılara göre Iraklı askerlerin Kuveyt'teki sa- yıları da giderek artıyor. Ragab Doaa adh bir Mısırlı, havaalanında gazetecilere, Iraklı askerlerin, tüm Kuveytlileri evlerinden çı- kardıklannı ve yeTİerine Irakhlan yerieştir- diklerini anlatırken bir diğer Mısırlı Sube- ir Yarbek de Kuveyt'teki Mısırlılann duru- munun diğerlerine oranla daha iyi olduğu- nu anlattı. Irak'ta ve Kuveyt'te inşaat ve hiz- met sektöründe çalışan yaklaşık 2,5 nıilyon Mısırlı bulunuyor. Mısırhlar, kendi ülkelerinde özellikle 5 yıldızlı otellerde konuk ettikleri Kuveytlileri pek sevmiyorlar. Amal Sidki adh bir Mısırlı otel görevlisi, yıllardan beri Kuveytlilere hiz- met etmekten şikâyetçi olduğunu söylüyor ve "Yıllardır petrolden kazandıklan para- nın verdiği etkiyle bizlere ikinci sınıf insan muamelesi yapan Kuveytlilerin Saddam sa- yesinde inşallah burunlan biraz sürter" di- yerek duygulannı dile getiriyor. Mısır lıderi Hüsnü Mübarek'in Suudi Arabistan'a 3.000 askej göndermesi de bir- çok Mısırlı tarafından eleştiriliyor. Mısırh- lar, ülkenin ekonomik dunımunun çok kötü olduğunu ve savaşın Mısır'ı bir felakete sü- rükleyeceğini öne sürüyorlar. giden gemileri engellemeyecefini duyurdu. Süveyş Kanalı tdaresi yetkilileri, mevcut söz- leşmeye göre ancak savaş halinde bulundu- ğu bir ülkenin kanaldan geçmesine mani olabileceğini vurguladılar. Ürdün zorda Ürdün'ün de BM'nin ambargo karanna uyacağıru açıklamasına karşın, Irak'ın açık kalan tek petrol boru hattını çahştırdığı ve bu ülkeye başta gıda maddeleri olmak üze- re diğer malların gönderimini henüz dur- dunnadığı bildiriliyor. AA'run haberine gö- re, Ürdün veliaht prensi Hasan Bin Tallal dün TV'den yayınlanan demecinde Ürdün- ün BM karanna uymakla sıkıntıya düşece- ğini söyledi. "Biz her taraftan baskı altındayız" diyen Prens Bin Tallâl, Türkiye de dahil olmak üzere ambargonun yol aca- caği ekonomik sıkıntılann tazmin edılmesi gerektiğini söyledi. Tallâl, Irak ve ilhak edi- len Kuveyt'ten mültecileri kabul ederek in- sani görevi yerine getirdiklerini de sözleri- ne ekledi. Petrole koruma ABD'nin geçen haftadan bu yana Kör- fez bölgesine yaptığı askeri yığınakla şu an- da olası bir Irak saldınsına karşı gerekli gü- ce ulaştığı da bildiriliyor. AJBD'li askeri kur- maylann Körfez'deki olası bir çatışmanın plaiüannı Irak'tan Suudi Arabistan'daki petrol bölgelerine karşı yöneltilebilecek sal- dınlara karşı yaptıkları bildiriliyor. Yapılan tahminlere göre Irak'ın petrol tesislerine ya- pacağı bir füze saldınsı sonucu petrole çöl kumunun kanşmasından endişe eden uz- manlar doğanın bunu temizleyebilmesi için 100 yıl geçmesi gerektiğini beh'rtiyorlar. Bu yüzden ABD'nin bu sonuca yol açmamak için elinden gelen her türlü çabayı göstere- rek en üst düzey elektronik teknolojisini de kullarup böyle bir saldırıyı önleme amacın- da olduğu kaydediliyor. Casus uydular devrede International Herald Tribune gazetesin- de önceki gün yer alan bir habere göre kri- zin başlangıcından bu yana ABD'ye ait çok sayıda "casus uydu" Irak'ın her türlü askeri hareketini "adım adım" izliyor. ABD uy- dulanndan sürekli olarak Irak mevzilerinin ve askeri konvoylarınm fotoğraflanrun çe- kildiği ve bu bilgilerin askeri istihbarat bi- rimlerinde sürekli değerlendirilerek bölge- deki güçlere üeuldiği de kaydediliyor. ABD'nin, elindeki askeri istihbarat uy- duları ve bölgedeki tsrail, Türkiye gibi ül- kelerdeki dinleme ve izleme tesislerinin yar- dımıyla da Irak'ın çok yakın mesafeli ko- nuşmalannı bile dinleyebilecek nitelikteki aygıtlanyla atüğı her adımı izlerae olana- ğına sahip olduğu da ifade ediliyor. Kimyasal endişe AP'nin Suudi Arabistan'daki ABD asker- lerine dayanarak verdiği habere göre, böl- gedeki personeli en çok düşündüren şey Irak'ın olası bir kimyasal silah saldınsı. Amerikan kaynaklan Körfez'e sevk edilen askerlere bu tip bir saldınya karşı teçhizat dağıtılraasma kaışın eğitimin yeterli olma- ması ve Irak'ın ne zaman, nasıl saldıraca- ğının belli olmaması nedeniyle, askerler ara- sında tedirginliğin yaygın olduğunu kayde- diyorlar. İngiliz Observer gazetesinde yer alan bir habere göre Irak'ın elinde bulunan kimya- sal silahlardan bir VX bombası yaklaşık 1500 metre yükseklikte patlatıldığı takdir- de 3.5 kilometre uzunluğunda ve yaklaşık 500 metre genişliğinde bir sinir gazı bulutu oluşuyor. Bu bölgede yer alacak bir askeri birlikten de hemen hemen yarısımn ölüm tehükesiyle karşı karşıya olduğu tahmin edi-" liyor. ABD Savunma Bakanı Rkbard Cbeney de dün düzenlediği bir basın toplantısında, Irak'ın kimyasal silah kullanmasının "ap- talca bir hareket" olacagını belirtirken, ABD'nin kimyasal silah kullarup kullanma- yacağına ilişkin bir soruyu da "Başkan Bush her türiü opsiyon üzerinde durmuş- tur. Biz bu silahlann engellenmesi için en çok çaba harcayan ulkelerden biriyiz. Her türiü saldınya karşı da tedbiıiiyiz" diye ya- nıtladı. S. Arabistan'a yığınak AP'nin haberine göre Suudi Arabistan- la varılan anlaşma gereğince ABD'nin bu ülkeye gönderdiği asker ve askeri malzeme, uçak ve cephane ikmali hızla sürüyor. Su- udi Arabistan'daki Amerikan eğitim birli- ğinin komutanı General Don L. Kaufman, bu ulkedeki yığınağın "Her 10 dakikada bir uçak iamek suretiyle devam ettiğini" söy- ledi. Kaufman, Suudi yetkililerden büyük ölçüde destek ve yardım gördüklerini ve bu- nun memnuniyet verici olduğunu kaydetti. CNN televızyonunun haberine göre böl- gedeki Amerikan askeri gücünün önümüz- deki haftalarda 50 bine, bir ay içinde 250 bine ulaşrnası söz konusu. Bu arada bölge- deki Independent, Eisenhower, Saratoga ad- lı uçak gemilerine ek olarak dördüncü bir uçak gemisinin de yola çıktığı bildiriliyor. Bu şekilde ABD'nin hava gücünün önemli ölçüde arttığı ve olası bir hava saldınsı için hatırı sayılır bir güç topladıgı kaydediliyor. SARATOGA KÖRFEZ YOLUNDA — Atkntik'ten Akdeniz'e giren, ABD'nin en bnyük uçak gemilerinden Saratoga, tüm hızı ile Körfez'e dogru Uerliyor. KUDÜS IsraiFe SaddamyardımıIrak'ın Kuveyt'i işgali ve FKÖ'nün Irak'ı desteklemesinden sonra tsrail, Filistin konusunda tutumunu büsbütün sertleştirdi. Ilımlı İsrailliler bile artık Filistinlilerle görüşmeye karşı çıkıyor. SEMtH İDtZ KUDÜS — Körfez bunalımıyla birlikte ikinci plana itilen Ortadoğu krizinin kilit ta- raflan tsrail ile Filistin arasındaki gergin- lik "gözden uzak" tırmanmasını sürdürü- yor. Filistinlilerin Saddam Hüseyin'e yeni bir "Selahattin Eyyubi" gibi bakmalan ve Fi- listinlilerin lideri Yaser Arafal'ın Irak'tan yana tavır alrnasının lsrail'deki sağcı Şamir hükümetinin sertleşmesi beklentisini arttır- dı. Şamir hükümetine yakın kaynaklann iş- gal altındaki Batı Şeria'dan "vazgeçilmez güvenlik bölgesi" olarak daha sık söz etme- leri dikkat çekiyor. Aynı ka>-naklar, Körfez'- deki son gerginliği, bölgedeki genel istikrar- sızhğın somut kanıtı olarak niteliyorlar. Ge- lişmeleT sonucu, "ılımh" İsrailliler bile ABD Dışişleri Bakanı James Baker'ın önerdiği plan çerçevesinde Filistinlilerle müzakereye oturulması eğiliminden vazgeçmeye baş- ladılar. Uluslararası kamuoyunun Irak-Kuveyt krizine gözlerini çevirdikleri günlerde, iki ts- railli gencin öldürülmesi, Filistinlilere yö- nelik saldınlann da yoğunlaşması, sorunun küllenmediğini ortaya koyuyor. Cinayetin gerçek yüzünün aydınlatılamamasına rağ- men "s;-çlu" diye nitelenen Filistinlilere yö- nelik saldırılar sürüyor. Alevlendi lsrailli kaynaklara göre Saddam Hüse- yin'in bölgede Arap milliyetçiliğini alevlen- dirmeye yönelik girişimleri Filistinlilerin in- tikam duygularının alevlenmesine yol açtı. tşgal altındaki topraklarda başlayan Sad- dam yanhsı gösterıler, bu yorurnlann kanıtı olarak kabul ediliyor. Geçen cuma gunü Ka- hire"de toplanan Arap zirvesine Nablus'un ileri gelenlerinin gönderdikleri Saddam'ı destekleyici mesajı da bir başka kanıt. Ku- düs Müftüsü Şeyh Saad Ardin'in Irak Dev- let Başkanı'na çektiği telgrafta, "Amerikan pisliği ve işbirlikçilerinin kutsal topraklar- dan aülması" çağrısında bulunduğu haber- leri müftülük sözcüsünce yalanlanmasına rağmen yörede gerginliği tırmandıran bir başka olay olarak dikkatleri üzerinde topluyor. Doğu Kudüs'te Arapça yayunlanan gaze- teler de ABD aleyhtarı yayınları, Saddam'ı destekleyen mesajlarla iç içe sürdürüyorlar. Bu gazetelerden en radikali kabul edilen A- Shaam "Allah Irak'ı konısun" diye yazıyor. tsrailli yetkililer, Arafat'ın krizdeki tutu- munun saygınlığının hızla azalmasına yol açtığını savunurken şu ifadeleri kullam- yorlar: "Arap Birliği Dönem Başkanı olan Ara- fat, kendi propagandası açısmdan bir altın fırsaü kaçırdı. Filistin halkının Saddam Hü- seyin lehindeki tutumu ne olursa oisun ken- disi, sorumlu ve uzlaştıncı bir lider görü- nüraü rolu yerine tam aksini yaparak, böl- gedeki radikal güçlerden yana tavır aldı. Bu krizden bir şey kopannak isteği ile uzun va- deli çıkarlannı kısa vadeli hesaplanna kur- ban etti. Bunun taşıdığı mesajın gerek ABD gerek Mısır gerekse Ortadoğu banş süreci Ue ilgili tüm taraflarca alınacağını umuyo- rnz." Yeni kaygılar öte yandan Saddam Hüseyin'in, Islam AMBARGO ETKİSİNİGÖSTERİYOR Irak'ta yiyecek sıkmtısıIrak, gıda malzemeleri sıkıntısını aşabilmek için Brezilya'dan 'insani gıda maddesi yardımı' istedi. Dış Haberier Servisi — Birleşmiş Millet- ler Güvenlik Konseyi'nin, Irak'a ekonomik ambargo uygulanması karannın uygulama- ya koyulmasından sonra Irak'ta yiyecek sı- kıntısının başgösterdiği bildiriliyor. Irak yö- netimi, Brezilya'dan insani amaçlı olarak gıda malzemesi yardımı yapmasını istedi. Brezilyalı yetkililer, Irak'ın isteğini incele- diklerini ve BM Güvenlik Konseyi'nin am- bargo karannın, insani amaçlı gıda yardı- mını kapsamadığını söylediler. AA'nm, Fransız AFP Ajansı'na dayana- rak verdiği habere göre Irak'a uygulanan ekonomik ambargo ilk sonuçlannı verme- ye başladı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararı uyannca, pek çok ülke- nin Irak'a gıda maddelerinin gönderilme- sini durdurmasmın üzerine Irak'ta yiyecek sıkıntısının onaya cıktığı ve halkın açlık tehükesiyle yüz yuze geldiği bildiriliyor. Irak yönetimi ise açlık tehlikesini orta- dan kaldırmak ve BM'nin ambargo kara- rını kırmak için çeşitli yollar deniyor. Re- uter Ajansı'mn haberine göre Irak yöneti- mi, Brezilya'dan insani amaçlı gıda malze- mesi sağlaması talebinde bulundu. Brezilya Dışişleri Bakanı Francisco Re- zek, önceki gün düzenlediği basın toplan- tısında, Irak'ın bu isteği üzerine gıda mad- desi gönderme imkânı olup olmadığını in- celediklerini söyledi. Bakan, BM Güvenlik Konseyi'nin Irak'a ambargo karannın in- sani amaçlı gıda malzemesi satışını kapsa- madığını vurguladı. Irak'ta henüz gıda açısından acil durum olmadığını belirten bakan, böyle bir du- rumda gıda sıkıntısından ilk etkilenecekle- rin bu ulkedeki yabancılar olacağına da dik- kat çekti. Brezilya Dışişleri Bakanı Rezek, ülkesinin Irak'a ne tür gıda maddesi gön- derebileceğini ise belirtmedi. AA'nm haberine göre Irak'a uygulanan uluslararası ambargoya yiyecek maddele- rinin girip girmediği, Türkiye'yi yakından ilgilendiren bir tartışmaya dönüştü. Türkiye, Irak'a ambargo karannda, "gı- da maddesi ve tıbbi malzeme dışında" bü- tun maddelerin yollanmasının durduruldu- ğunu açıklamıştı. Beyaz Saray Sözcüsü Marlin Fitz»ater ise önceki gün Başkan George Bush'un yaz tatilinde bulunduğu Kennebunkport'ta ga- zetecilere, "Ambargoya yiyecek maddele- rinin de dahil olduğunu" söylemiş, ancak "insani nedenlerie" gıda maddeltrini ile- ride ambargo kapsamından çıkarabilecek- lerini bildirmişti. Daha sonra Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Margaret Tutwiler, bu konuda sorularla karşılaştı ve "insani ncdenleri" gündeme getirecek bir durum olmadığını söyledi. Sözcü, "Irak'ın henüz o aşamaya gelmedigini" bildirdi. âlemine "dbat" çağrısında bulunarak Ku- veyt'ten çekilmesini îsraiFin işgal ettiği top- raklardan çekilmesine bağlaması, Filistin- lilerin tepkileri ile birleştiğinde, tsrailli yet- kililer arasında yeni kaygılara yol açmış bu- lunuyor. Bununla birlikte Likud Bloku ile dinci partilerin koalisyonundan oluşan sağa Şamir hükümetinin Ortadoğu banş süreci- ne yonelik uzlaşmaz tutumunu daha da sert- leştireceği yolunda işaretler de çoğalmış bu- lunuyor. Resmi çevrelerle yaptığımız görüş- melerde ortaya çıkan bu yöndeki işaretler şu şekilde sıralanıyor: — Arafat. kendisini, İsrail'i yok etmeye adamış Saddam Huseyin ile birleşmekle ka- sım 1988'de İsrail'in mevcudiyetini tanıdı- ğına yönelik açıklamasını hareketleriyle ya- lanlamıs oldu. Bu durumda, ABD'nin öner- diği ve FKÖ'ye de dolaylı yer >erilmesi, iş- lenen tsrail-Filistin müzakerelerine tsrail'- de duyulan antipati artacaknr. Bu aynı za- manda FKÖ ile hangi çerçevede olursa ol- sun görüşmeyi reddeden Başbakan Şamir'i kamuoyu açısından güçlendirecektir. — Şamir hükümeti başından beri, soru- nun esas olarak lsrail-Filistin meselesi de- ğil, tsrail'e Arap ülkelerinden yönelen teh- dit olduğunu savundu. Saddam Hüseyin1 in son saldınsı ve tsrail'e yönelik tehditkâr açıklamalan bu görüşe destek çıktı. Hükü- metin, bölgede banş sağlanması için esas olarak Arap ulkeleri ile tsrail arasında ba- nşın sağlanmasr gerektiği yönündeki pozis- yonu güçlenmiş oldu. Irak-Kuveyt krizinin sona ermesinden sonra hükümetin, özellikle ABD nezdindeki girişimlerin de, bu son ge- lişmelerin ön plana getirdiği faktörlere işa- ret ederek her şeyden önce Arap ulkeleri ile İsrail arasında banş sağlanması gereği üze- rinde ağırlıklı olarak durması beklenebilir. — Saddam Hüseyin'in saldınsı aynca ön- ce Ürdun. ardından Batı Şeria'nın Israil'in güvenligi açısından ne denli önemli oldu- ğunu ortaya çıkardı. Hükümet bn çerçeve- de, işgal altındaki Batı Şeria için belli bir otonomi düşünse dahi buradaki güvenlik çı- karlanndan hiçbir şekilde vazgeçmeyecek- tir. Bu da FKÖ'nün istediği tam bagımsız- lık taleplerine ters düşecegi için Şamir hü- kümelinin "siyasi" sınırlar ne olursa olsun, tsrail'in "güvenlik" sınınnın Batı Şeria ile Ürdün sınınndan başladığı tezini güçlendi- recektir. Tam bağımsızlık ise Irak'ın İsrail'e fîili tehdit oluşturduğu veya Ürdün'e yöne- lik askeri emeller beslediği her keresinde Fi- listin topraklannın istila edilmesini gerek- tirecek. Bunun yankıları da hesaba katıldı- ğında belli bir otonomi tanınsa dahi, işgal altındaki topraklardaki şimdiki statükoyu muhafaza etmek daha makul bir çözüm olacak. Suriye birlikleri de Suudi Arabistan'da bulunan ABD, tngiltere, Mısır ve diğer ül- ke birlikleri yanında bu sabahtan itibaren yer almaya başladı. öte yandan Pakistan'uı Suudi Arabistan'a göndenneyi düşündüğü askerlerin sayısının yaklaşık olarak 5 bin dolayında olacağı ve yalnızca "kutsal toprakların" savunulmasında kullarulaca- ğı bildirildi. Bu arada Federal Almanya, Körfez'e sı- nırlı sayıda askeri güç gönderme olasılığı- nın ciddiyetle düşünüldüğünü açıkladı. Yunanistan hükümeti Girit Adası'ndaki Amerikan üslerinin Körfez krizi ile ilgili olarak kullanılmasına izin verildiğini açık- ladı. Fransa, uluslararası topluluk arasında görüş aynlıklanna yol açan Irak'a ambar- gonun nasıl uygulanacağı konusundaki tu- tumuna açıklık getirdi. Dışişleri bakanlığı, "Ambargonun yarariı olabilmesi için, baş- ka öniemler almmab, ambargo deaetteMme- li ve gerekirse, zorlama yoluna gidilmeli" açıklamasını yaptı. Körfez'de ABD'nin öncülüğünde başla- tılan "fıili abluka"nın yarattığı gerginlik de sürüyor. Amerikan NBC televizyonu, böl- gede ABD geraileriyle Irak kuvvetleri ara- sında ilk çatışmanın iki gün içinde meyda- na gelebileceğini öne sürdU. NBC'nin ön- ceki gece verdiği haberde halen Irak'a, mal- zeme ikmalini sürdüren Ürdün'e gitmekte olan Akabe Körfezi'ndeki Irak gemilerinin durdurulup bir mUdahalede bulunulabile- ceğini kaydetti. Haberde, bir Irak şilebinin Polonya'dan yüklediği silah ve cephane Ue yolda olduğu belirtildi. Gemicilik kaynaklannın dün bildirdikle- rine göre bir tngiliz fırkateyni dün 113.258 DWT*lik Güney Kıbns petrol tankerini Du- bai'deki Cebel Ali Limanı açıklannda dur- durarak, telsizle yükü ve rotası hakkında bilgi aldı. Ürdün polisinin de Irak'a gönderilmek üzere yüklenmiş buğdayı Akabe Limanı'- na boşaltması için, dün bir Norveç şilebi- nin kaptanını zorladığı bildirildi. Ktiba'nın açıklaması Öte yandan Küba, ABD'nin Irak'a karşı askeri abluka uygulamasını "savaş" olarak niteledi. Küba haber ajansı Prensa Latina'mn dün bildirdiğine göre, Küba'nın Birleşmiş Mil- letler Temsilcisi Ricardo Alarcon, BM Gü- venlik Konseyi'nin Irak'a karşı aldığı yap- tınm karannın uygulanması için ABD'nin girişüği tutumun yasal olmadığıru savundu. Reuter Ajansı, Körfez'de Irak Deniz Kuv- vetleri tarafından mayın döşeme faaliyeti- nin de başladığrnı ve bu yüzden tüm yabancı ülke gemilerinin mayınlara karşı uyarıldı- ğını haber verdi. Bu arada Körfez'de dün şüpheli bir Irak gemisinin üzerine mayın alannı verildi. An- cak daha sonra mayın bulunmadığı belir- lendi ve alarm kaldınldı. Bölgedeki askeri deniz gücüne çeşitli ül- kelerden katılım da giderek artarken, ttal- ya'mn Basra Körfezi'ne kaydınlan ABD fı- losunun yerine Doğu Akdeniz'e gemi gön- dereceği açıklandı. Bu arada 12 Irak askerinin tanklarla Ku- veyt sınınnı geçerek Suudi Arabistan'a sı- ğındığı bildirildi. Adlan açıklanmayan diplomatik kaynak- lann verdikleri bilgiye göre, S. Arabistan, Iraklı askerlerin sığınma isteğini kabul et- ti. ÖZAL'INDEMECÎ: Gerginlik dinler arasındaVVASHINGTON (Cumhuriyel) — Cum- hurbaşkanı Turgut Özal, dün yayınlanan Wall Street Journal gazetesine verdiği de- meçte, "Körfez krizinin, önümüzdeki yıl- larda asıl gerginliğin komunizm Ue kaplta- lizm arasında değil, Hıristiyanlık ile Isla- miyet arasında yaşanacagını gösterdisini" söyledi ve "AT üyesi bir Türkiye, Islam dünyası üzerindeki etkisi nedeniyle tehlike- lerin önknmeane yardım eder" diye konuş- tu. özal, Ankara'da kabul ettiği gazetenin yazarlanndan Philip Revzin'e verdiği de- mecinde, petrol boru hattının kapatılması konusundaki kararını alırken, "ilkelerin" önemli rol oynadığını, bir ülkenin diğeri- ne silah zonıyla isteklerini kabul ettirme- sinin kabul edileraez bir durum olduğunu vurguladı. Revzin, özal'ın, "Hernekadar yöksek sesle söylemiyoriarsa da Islami klm- liğimiz nedeniyle bizl tam üyelige almıyoriar" dediğini aktardı. özal'ın bu konudaki sözleri aynen şöyle: "Körfez krizi, önümüzdeki yülarda asıl gergmligin komunizm ile kanitaHzm arasın- da degil, Hıristiyanlık ile tslamiyet arasın- da yaşanacagını, bunun da tüm dünya için tehlikeli olacagını gösterdi. Turkiye'nin Is- lam ilemi üzerinde etkisi buyüktür. AT üyesi bir Türkiye tehlikelerin önlenmesine yardım eder. Köprü olur." AT'ye kızgınım Öte yandan Cumhurbaşkanı özal, " U 8 New's and World Report" dergisi muha- birinin "Tnrkiyeıırn reddcdümesiııden do- Jayı AT'ye lozgın nusuuz" sorusuna şu kar- şılığı verdi: "Evet kazguum. AT'nin Tmrkiye'ye rö- raz nedenUin ekonomik ya da söyfcadigi gibi insan haklan oldngunu sanmıyonm. Mabtemelen AT'de Türkiye, Avnpalı de- gil, Asyah sayüıyor. Körfez biMhmından sonra ise Müslnman bir iilke olnuunız, AT •yeUgbnizin öneminl arttınyor. tki farldı dinya araanda bir köpriyüz. Bn köpıüyü keserseniz, iki farklı dünya naaım hale gc- lcbOir." Özal bir başka soru üzerine de "Irak neden Türkiyeye karsı Idmrasal si- lah kallaınp Türk baDum karsnuıa alnn? Saddam Hnseyin'in mak«l oidagann Tonun. Kendisi akıllı birU" yanıtını ver- di.