Katalog

Cumhuriyet67. Yıl; Sayı: 23681 Kurucusu: Yunus Nadi 800 TL.«OF <**,/,28 Temmuz 1990Cumartesi ÖzaFa aııayasa u>arısı 'Kimse anayasanın dışında veya üstünde değildir' CÜNEYT ARCAYÛREK yazıyor Nereyemi? Yekta Güngör özden'in söylediklerine katılmamak olanaksız. Hukuk adamlığı dışında sade birinsan gibialışılmadık ciurumlan ve tutumları üzüntü ile izlediğini söylüyor. Partiler dışında Türkjye'debir avuç insanın hemen hergün içine düşen ateşiözetliyor. 11. Sayfada Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Yekta Özden "Siyasal partilerden gelen Güngör Özden "Yasal yetkilerini ve cumhurbaşkanlan, partili gibi düşünseler de konumunu aşan özlemlere kapılanlara, kimse partili gibi davranamazlar. Bir kez bile ölçü aldanmamalıdır" dedi. kaçınlmamalıdır" diye konuştu. ANKARA (Cumhuriyet Burosn) — Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Yekta Güngör Özden dun Cumhunyet'e yaptığı açıldamada, Cumhurbaşkanı Turgut Ozal- ın adını anmaksızın, "Kimse anayasanın dışında ve ustünde degildir" dedı. Anaya- sa Mahkemesi Başkanvekili Yekta Güngör özden bu açıklamasını, Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın kamuoyunda "sansur ve surgun" kararnameleri olarak nıtelenen 424 ve 425 sayılı kararnamelerin değıştırilme- sıne ızın vermeyeceğine ilişkın sözlenne tep- kı olarak yaptı. Anayasa Mahkemesi'nın "esastan" ınce- lemeye aldığı ve özden'in tepkısine yol açan Guneydoğu kararnamelerı konusunda i Özal, çarşamba günü Yozgat'ın Sorgun il- çesınde yaptığı konuşmada şunları söy- lemiştr "Kanun hukmundeki kararnameler kim ne derse desin fevkalade muspet lesir et- miş, ulkenin bolunmez butunlugunun sağ- lam bir teminatı haJine gelmiştir. Bunun değiştirilmesine, yanlış \orumlanmasına hiçbır şekilde imkân vermeyeceğiz. Bu ko- nuda karariı olduğumuzu burada cumle âleme ilan ediyorum." Anayasa Mahkemesi Başkanı Necdet Dancıoğlu'nun Cumhunyet'in bu konuda- kı sorularım yanıtlamaması uzenne goruş- lerine başvurulan Başkanvekili Yekta Gün- gör özden şöyle dedi: "Gerekirse Yuce Divan sıfatıyla çalışa- rak cumburbaşkanlannı da yargılayacak Anayasa Mahkemesi'nin Başkanvekili ol- dugumdan ve polemikien kaçındığım için, söylenecek çok şe> olmasına karşın, konuş- mayı zorunlu kalınca yapmak uzere şim- dilik şutaususlaradeğinmekJe yeüniyorum: Alışılmadık dunımlan ve tutumları uzuntu ile izliyorum. Cumhuri>etin temel niteliklerini yıkmaya ve demokrasi>i >oz- laştırmaya kimsenin gucu yetmeyecektir. Kimse anayasanın dışında ve ustunde de- gildir. Yasal yetkilerini ve konumunu aşan özlemlere kapılanlara kimse aldanmama- bdır. Anayasa Mahkemesi kararian kesin olup yasama, ytirütme ve yargı organlan ile yonetim makamlannı, gerçek ve tüzel kişileri bağlar. Bunlann dışında kalanlan bağlamaz. Cumhurbaşkanlan da, Anaya- sa Mahkemesi kararianna saygı gostermek, hatta sık sık gozden geçirmelerinde yarar olan antlanna bağlılık gereği hukukun us- tunlugunu savunarak herkese ornek olmak zorundadıriar. Daha mahkeme karan belli olmadan gozdagı verir ya da kararian ta- nımayacakmış gibi konuşmak her şeyden once ciddiyetle bagdaşmaz. Siyasal parti- lerden gelen cumhurbaşkanlan partili gi- bi duşunseler de partili gibi davranamaz- lar. Bir kez olçu kaçınlmayagorsun, aykı- (Arkosı Sa. 14, Sü. 6'da) SHP'DEN DGM'YE: SİYASİ PARTİLERİ İZLEMEK YETKİNİZ DIŞINDA 14. sayfada 1 üsteğmen şehit oldu 2 çaüşmada 9PKKTı ölü ele geçti Şırnak'ın Uludere ve Siirt'in Pervari ilçelerinde çıkan çatışmalarda 9 PKK'lı öldürüldü. Bir köy korucusu şehit oldu, 3 er de yaralandı. Güneydoğu'daki çatışmalarda ismi öğrenilemeyen bir üstteğmenin de şehit edildiği bildirildi. 14. Sayfada DEMİREL: OLAYLARA ARTIK DUR DENMELİ 14. Sayfada İstanbulda saldırı Bir polis öldürüldü Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü'nde panzer şoförü olarak çalışan polis memuru Ismail Kıhç dün evinin önünde silahlı saldırı sonucu ölduruldu. Saldırıyı Devrimci Silahh Birlikler adlı yasadışı bir örgüt üstlendi. 17. Sayfada SHP lideri Inönü, özel TViçin anayasa değişikliği önerisini açıkladv TV'de devlet tekeli kalksınİZMİfTtfen HİKMETÇETİNKAYA Anayasa Değişikliği Türkiye'de özel televizyon kurulması için devlet tekelinin kaldırılması, bunun ıçin de anayasa değişiklığinın birincı koşul olduğu bilinıyor Böyle bir değişikiığın gerçekJeşmesi için de TBMM'de SHP, DYP ve ANAP işbiriiğine gerek var. 9. Sayfada PÖfiT V l l PAHA . İK/TiPArTDA 0HKive'VECAS <ZAD l l f e ' JPÖHT# Özel TV > e devlet denetimi SHP lideri,' 'Türkiye'de radyo ve |l) TV, devlet tekelinde kalmamalıdır. Ayrıca özel TV'ler de, radyolar 4a olmalıdır. Ancak bu özel TV'ler devletin denetiminde olmalıdır" diye konuştu. Inönü bugün anayasanın 133. maddesini yok sayan bir faaliyetin yürüdüğünü, Magic Box adlı kuruluşun devletten yardım gördüğünü bildirdi. "Devleti yönetenlerin, devletin olanaklanm özel çıkarları için İcullanmaya ne hakları var? Bu Magic Box'ı durdurun" dedi. 11. Sayfada MAGİC BOX SİYASİLERLE SÖYLEŞlYl PAZARTESİ YAYIMLIYOR 9. Sayfada. Ingiliz BBC radyosu basın kralı için haberyorum yayımladv Maxwell Bulgar iç politikasınd aBBC'nin Sofya muhabiri "Maxwell ülkenin iç politikasına da karışmaya başladı ve son olarak bir koalisyon hükümeti kurulmaması durumunda bütün yatırımlarını çekeceğini çıkladı. Macaristan'da yabancı sermaye için Komisyon kuruldu. Çekoslovakya'da hükümet basının Batı sermaye çevrelerinin eline geçmesini engellemek için çabalıyor" dedi. EDtP EMtL ÖYMEN LONDRA — Ingiliz BBC rad- yosu, son zamanlarda Türkiye ile yakından ilgüenen ve yazılı bası- nın yanı sıra televizyona da giı- meyi amaçladıklannı belirten ba- sın imparatorlan Robert Maxweü ve Rupert Murdoch'un Doğu Av- rupa ülkeleri piyasasında birbir- leriyle rekabetlerinin iyice kızıştı- ğınl anlatan bir habeT-yonım ya- yımladı. BBC'nin Sofya muhabiri Owen Bcnnett Jones, Murdoch'- un, Macaristan'da haftalık Re- fonn dergisinin yûzde 50 hissesi- ni alınca Maxwell'in derhal hükü- met organı gazeteden pay alma- ya gınştiğını bıldırerek "Ama Macaristan'da >eni öıguriugnne kavuşmuş baanın şimdi de ya- bancı sennayenin tehdidi altında oldugu ka>gılan u>amnca dunı- mu araştırmak için hemen bir parlamento komisyonu kuruldu. Çekoslovakya'da da hukumet, basımn B»d sennaye çevrelerinin eline geçmesini engellemek için çabalıyor" dedi. BBC muhabiri Bulganstan'da durumun farklı ol- duğunu ifade ederek "MaxweO, ülkenin iç politikasına da kanş- maya başladı ve son olarak bir koalisyon hukumeti kurulmaması dunımnnda butün yatınmlanm (ArkastSa. 14, Su. Vde) SSCB: BASINA SANSÜR KALDIRILIYORU.Sayfada BUGUN Cumhuriyel Dek çocuk mu, çift çocuk ımı? Prof. Dr. Üner Tan: Bilim, btlim adamı ve toplum. Doç. Dr. Nadir Paksoy: Türk gönüllûler kalkınma sahnesinde. Enerji: Petrolün kaynağı güneş enerjtsı mi? Vehbi BelgU: Istanbul'un su derdı ve Sapanca Gölû. Esat Korkmaz: Ülkemizde hazarkaplanı avı. Bugün ve her cumartesi Cumhuriyefle YARIN Cumhuriyet Kremlin'in kapıları açıhrken Kremlın pek çoğumuz ıçın Gorbaçov öncesı Sovyet ıktidarının sımgesel adı olmakla sınırlı tdı. Oysa bugün glasnost polıtıkası tüm Sovyetler Bırliği'm sararken Kremlin'in kapılannı da açıyor. Bu kapılardan ıçerisını Cüneyt Akalın ve Kerem Çahşkan yazdılar. Haftanın konuğu: Yeni Türkü Yenı Türkü şu anda Türkıye'nin en popüler toplulugu. Yann ve her pazar Cumhuriyet'le KÖŞKTEKİ BASIN KRALI — Cumhurbaşkanı Özal, Murdoch'u iki saat sureyle kabal etti. (Fotoğraf: AA) Ozal'la Murdoch basını görüştü Cumhurbaşkanhğı Sözcüsü Kaya Toperi yaptığı açıklamada "Murdoch, Türkiye hakkında bilgi aldı ve çeşitli alanlarda yatırım yapmayı planladığını belirtti. Sayın Cumhurbaşkanı da herkesin, mevcut yasalar çerçevesinde, her türlü girişimde bulunabileceğini söyledi. Medyadan bahsedildi, ama ayrıntılı durulmadı" dedi. Murdoch TRT'ye de bir teklif paketi götürdü. ANKARA (Cumhuriyet Buro- sn) — Basın yayın alamnda diın- yaıun önde gelen yatırımcılann- dan Avustralyah ışadamı Rupert Mnrdoch, dün Cumhurbaşkanı lurgut Özal ile uzun bir görüşme yaptı. Özal-Mnrdocb gönismesın- de, Türkiye'de medya ve sanayi ya- tınmlan konusunun ele alındığı bildirildi. TRT Genel Müdürü Kerim Ay- dın Erdem de Murdoch'la görüş- mesinden sonra 3. Kanal için tek- lif geldiğinı söyledi. Üç kıtadaki doksanı aşkın ul- kede 15 milyar dolarlık basın ya- yın kuruluşlanrun sahibı Rupert Mnrdoch, önceki akşam geldiği Ankara'daki temaslanna dün baş- ladı. . Murdoch, Türkiye ziyaretinın "medya" alanındaki yatınmlarla ilişkisi konusundaki sessizliğini (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) RaufDenktaş Cumhuriyel içinyazdı Oyuna gelmeyiz Rum kesimi, 'meşru hükümet" olabilmek için Türklerle yetki paylaşımına | gitmek ıstememektedir. AT'ye müracaat bu hesap içinde yapılmıştır. Rumların AT'ye müracaatı ile ortaya çıkan engeli yine AT ortadan kaldırılmalıdır. Rumlara böyle bir başvuruya haklan olmadığı KKTC Cumhurbaşkam Denktaş SÖylenmelİdİT. Vasiliu, Kıbrıs Türklerini Bulgaristan ve Yunanistan'daki Türk azınlığa benzetmek suretiyle bütün güler yüzünün arkasında Makarios'un siyasetinin sırıtmakta olduğunu ve yolunun da aynı yol olduğunu dünyaya göstermiş oldu. Kıbrıs'm Yunan cumhuriyeti yapılmasına dur denilmeİi.10. Sayfada MUTABAKAT METNİNE RUM YÖNETİMÎ VE KKTC MUHALEFET PARTILERINDEN TEPKİ 10. Sayfada ATDÖNEMBAŞKANI: Öncelik EFTA ülkelerinde Dışişleri Bakanı Bozer'in davetlisi olarak Türkiye'ye gelen İtalya Dışişleri Bakanı De Michelis, Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi (EFTA) ülkelerinin topluluğa katılma açısından Türkiye gibi adaylara göre öncelik sahibi olduğunu söyledi. 9. Sayfada BAŞKENTTEN Kabine Değişikliği mi? Akbulut her zamanki gibi sakin, telaşsız hali ile anlatıyor: Hükümet değişikliğine niye gerek olsun ki? İcap ederse bir iki yeni arkadaşımıza görev verilir, bazı iç düzenlemeler yapılır. Bu da her hükümet için normaldir. Kongre mi? Aday olduğumu belirtmiştim ya... AHMET TAM'ın yazıst 11. Sayfada Özal'a Anayasa Uyarısı... Cıumhurbaşkanı Turgut Özal, geçen çar- şamba günü Yozgat'ın Sorgun ilçesinde yaptığı konuşmada, sansür ve sürgün karar- namelerini şöyle savunmuştu: "Kim ne derse desin, kanun kuvvetınde ka- rarnameler fevkalade muspet tesir etmiş ve bu, ülkenin bölünmez bütünlûğünün şaşmaz bir teminatı haline gelmiştir. Bunun değışti- rllmesi ve yanlış yorumlanmasına hiçbir şe- tatete imkân vermeyeceğiz. Bu konuda kararlı olduğumuzu buradan cümle âleme ilan edi- yorum." Evet, yıne aynı konu: Sayın Ozal, cumhurbaşkanı olarak anaya- sal konumunun dışına kayıyor bu sözleriy- le. Tarafsız ve partilerüstü olmak durumun- dayken, bir ıktıdar partisi lideri, bir başbakan gibi konuşuyor. (ArktmSa. 14, Sü. l'de) HASAN CEMAL • İsrail'den tehdit Kımyasal sılah bulundurmadığı ıddıasından vazgeçen Israıl, Irak 'tan gelecek saldınlara kımyasal sılahlarla karşı koyacağını belırttı. 3.Sayfada • Beyaz Rusya da bağımsız SSCB'ye bağlı cumhunyetlerden Beyaz Rusya da bağımsızlık kervanına katıldı. 3. Sayfada • Kraldan postacıya 100 başrol 48 yıllık sanat uğraşında, tıyatro ve sinemada sayısız role çıkan Agâh Hun 72 yasında kalp krızıne yenık duştu. 5. Sayfada • Aklı fikri sinemada bir edebiyatçı Arjantinh yazar Manuel Puig 57 yaşmda kalp krızmden oldu. 5. Sayfada • Memura mlting yasağı Ankara'dan sonra htanbul Valılığı de memurların yuruyuşunu aynı gerekçeyle yasakladı. Ekonomide • Ben bir koşu hastasıyım Kırdığı Türkiye rekorları ile uluslararası yarısmalann kapısını açan Zekı Özturk, "Sen kalp hastasısın koşamazsın dedıler. Ama ben yıne de koştum. Çunku koşu hastasıyım" dedı Sporda • Yeşilyurt için bilgi istendi Avrupa tnsan Hakları Komisyonu, Turk hukumetinden 14 eylule kadar yanıt bekliyor. 17. Sayfada • Boğaziçi'nin öteki yüzü Cecekondu bolgesı Kuçukarmutlu, 'şen gönuller yatağı' değıl. Anadolu'nun ıssızlığınden kopan dertlılerın otağı. Arka Sayfada OPEC'ten üç dolar zam Petrol Üreticisi Ülkeler Örgutü (OPEC) Bakanlar Konseyi, dun Irak'ın varil başına 25 dolarlık fiyat isteğini tartıştı. Uzun suren tartışmalardan sonra düne kadar 18 dolardan işlem gören petrolün yeni fiyatı 21 dolar oldu. 14. Sayfada TURKÎYE'YE 100 MİLYON DOLARLIK EK KÜLFET 14. Sayfada