Katalog

10 TEMMUZ 1990 EKONOMI CUMHURİYET/13 Zorunlu tasarrııf ödenemiyor • ANKARA (AA) — Zorunlu tasarruf uygulamasında nema ödemeleri yapılamıyor. Ziraat Bankası yetkililcri, bugün başlayacağı bildirilen nema ödemelerinin, kendilerine kesin bir bilgi ılaşmaması yüzünden yapılamadığınj belirttiler. Yetkililer, ödemelerin bu hafta içinde başlatılmasının beklendiğini söylediler. Bu arada, gerek ödenecek nema tutannın çok düşük olması, gerekse işlemlerin çokluğu yüzünden nema talebinde bulunacak tasarruf sahibi sayısının çok fazla olmasımn beklenmediği bUdiriliyor. İlk 5 ayda grevler • ANKARA (UBA) — Yılm ilk beş ayhk döneminde 177 grev uygulandığı ve 36 bin 239 işçiyi kapsayan bu grevlerin 990 bin 707 işgünü kaybına neden olduğu belirlendi. Aynı dönemde 26 işyerinde 15 bin işçiyi kapsayan lokavt uygulamalan da 288 bin işgünü kaybına neden oldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik BakanüğYnın yılın ilk beş ayhk dönemini kapsayan istatistiğine göre bu yıl 6 bin 138 işyerinde bin 13 toplusözleşme bagıtlandı. Demire zanı • KARADENİZ EREÇLİ <Cumhuriyet) — Erdemir, .-Unlerine yılın ikinci zamnunı yüzde 4.5 Ue 5.5 oranında yaparak yeni fiyattan satışlara dün sabahtan iübaren başladı. Kısa adı Erdemir olan Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ'den yapılan yaalı açıklamaya göre Erdemir'in ürünlerinde 2 Nisan 1990 tarihinde yapılan fiyat ayarlamasını müteakip yurıiçi ve yurtdışı girdilerin fıyatlannda meydana gelen artışların maliyetleri büyük ölçüde etkilediği gerekçe olarak gösterildi. Bu açıklamaya göre mamullerin yeni baz fiyatlan aşağıdaki şekilde gösterildi. ftyst (Bin Artq TUta) Yfa* 0.28-0.27x711 2050 5.4 0.28-0.30x711 2240 43 0.60x1000xRulO 1290 43 0.90x1200xRulo 1150 5.5 1.00x1000x2000 1252 5.4 Sıcak tac 2.00x1000xRulo 980 4.8 100X1200XRUIO 855 55 6.00x1500xRulo 860 5İ Uvta 12.00x1200x2400 1065 5.2 15.00x1600x6000 1122 4 3 •«100x1800x6000 1062 5.1 _)ondurulnıu$ çilek • KAYSERt (UBA) — Kayseri'den çeşitli Avrupa ülkelerine ihraç edilecek 500 ton dondurulmuş çilekten 2 milyon dolar tutannda döviz hedefleniyor. Meybuz Gıda Sanayii Genel Müdürü Ahmet Gönen, îçel ve Bursa'dan getirilen çileklerin temizlenip dondurulduktan sonra paketlenerek ihraç edildiğini söyledi. Eczacıbaşı tesisleri • Ekonomi Servisi — Eczacıbaşı, tstanbul Lüleburgaz'da yaptırdığı yeni tesislerini 1991'de üretime açacak. 180 milyar liralık bir yatırım olan bu yeni fabrikayla Eczacıbaşı, üretimini iki katına çıkarmayı düşünüyor. Bu yeni yatırım için gerekli 120 milyarlık sermaye arttınmı da 1990 yıh içinde gerçekleştirüecek. Eczacıbaşı'nın şu anda Levent'te bulunan fabrikası ise büyük bir iş ve alışveriş merkezi haline getirilecek. D.Alnıanya'ya Türk akım • Ekonomi Servisi — F.Almanya'da yerleşik Türk işadamlannın son aylarda D.Almanya'da yatınm yapmak amacıyla hşmalar sürdürdüğü •ldirildi. Merkezi Bonn'da bulunan Türkiye Araştırmalar Merkezd'nin Kuzey Ren Westfalya eyaletinde sürdürdüğü bir araştırmanın ilk verilerine göre Türk girişimciler tekstil, otelcilik ve lokantacılık alanında D.Almanya'da özellikle Berlin, Leipzig ve Rostock kentlerinde yatırım yapmak üzere harekete geçmiş bulunuyor. Ithalat lobisi memnun, yerli girdi kullananlar, ihracatçı ve turizmciler öfkeli Rur ıııakası endîşe veriyorTürk Lirası'nın değer kaybmın enflasyon oranının altında kalması, yerli girdi kullanan sektörlerde sorunlann büyümesine yol açıyor. îhracat olumsuz etkileniyor. Turizm sektörü dar boğaza itiliyor. Türk Lirası'nın değerinin konınması ithal girdi kullananları memnun ediyor. Dış kredi kullanmak kârb hale geliyor. Petrol faturası küçülüyor. Yılın ilk 6 ayında enflasyon yüzde 22, TL'nin değer kaybı yüzde 15 oldu. VECDt SEVİĞ ANKARA — Türk lirası'nın değer kay- bının enflasyon oranının altında kalnıası, yerli girdi kullanan sektörlerde sorunlann giderek büyümesine yol açıyor. lhracatı olumsuz etkileyen kur makası, sanayide it- hal girdi kullanımını arttırıyor, dış kredi ta- lebini yükseltiyor, turizm sektörünü dar boğaza sokuyor. 1989 yuında yüzde 68 düzeyinde gerçek- leşen enflasyona karşılık Türk Lirası'nın dolar karşısındaki değer kaybmın yüzde 27.3'te kalmasının ardından bu yılın ilk ya- nsında da liranın dolar karşısında 22.1'lik enflasyonun altında, yüzde 14.9 değer kay- betmesi, ekonominin ilerideki aylarda ye- ni sorunlarla karşılaşmasına yol açıcı bo- yutta görülüyor. Merkez Bankası Başkanı Riışdü Saracogln'nun devalüasyon söylen- tilerini kesin dille yalanlamasından sonra ekonominin kur politikalanna uyum sağ- lamak için yeniden yapılanma arayışlan- na girmesi bekleniyor. Olumlu etkiler TL'nin değer kaybmın, döviz girişinde- ki hızlanmanın da katkısıyla sırurlı tutul- ması ekonomi üzerinde olumlu ve olum- suz etkileri birlikte doğuruyor. TL'nin de- ğer kaybındaki yavaşlamanın yarattığı olumlu etkiler şöyle sıralanıyor: — TL'nin reel olarak değer kazanması, döviz kredisi kullanımını kârh hale getir- di. Liranm yılda ortalama yüzde 30 değer kaybedeceği tahminlerine göre yapılan dö- vizle borçlanmanın maliyeti yüzde 40 do- layında gerçekleşiyor. Böylece yurtiçinde yüzde 100'lere varan kredi maliyetlerine karşı, enflasyonun altında maliyetle alınan dış krediler, sanayi maliyetlerini ucuzlatı- yor. Ayrıca, bu tiır krediler ticari alanda da kullanıhyor. Örneğin son olarak Top- rak Mahsulleri Ofisi'nin hububat alımla- nnın önemli bölümünü dış krediyle gerçek- leştirmesi Ofis'e finansman rahatlığı sağladı — Ithalaun ucuzlaması, hammadde ve ara malıru yurtdışından sağlayan sanayi ku- ruluşlarınm maliyetlerini ucuzlatıyor. Li- ranın değer kaybmın enflasyonun altında olması nedeniyle girdilerinı dövizle sağla- yan kuruluşlar, üriinlerini Türk Lirası Ue pa- zarlamalan durumunda kârhlık oranları- nı arttınrlarken satış fiyatlannı geçmiş dö- nemlere göre daha düşuk oranda yüksel- tiyorlar. — Bütün sektörlerde maliyetleri etkile- yen petrol alımının faturası küçülüyor. Li- ranın iç enflasyonun altında değer kaybet- mesi sonucu, akaryakıt fiyatlanna daha düşük oranlarda zam yapma olanağı ya- ratıhyor. Böylece enflasyonun yaygın etkisi azaltılıyor. — Ithale dayalı yatınm mallannın da- ha ucuz sağlanabilmesi, bunlann alımı için ucuz dış kredi kullarulabilmesi, yatırımcı açısından olumlu bir ortam yaratıyor. TL'nin değerinin enflasyonun üzerinde tutulması, ekonomi üzerinde kısa ve uzun dönemli olumsuz baskılan da birlikte ge- tiriyor. Ortaya çıkan «e çıkması olası olum- suz etkenler de şöyle sıralanıyor: — Girdilerinin önemli bölümünü Türk Lirası'yla, buna karşılık gelirini dövizle sağ- layan dışa açık turizm tesisleri bunalımın eşiğine geldi. Dövizle yatak fiyatını arttı- ramayan turizm şirketlerinin işçilik mali- yetleriyle yurtiçinden sağladıkları gıda maddeleri ve günlük tüketim mallan ahm- lanndaki Türk Lirası olarak yapüklan öde- meler bir yılda yüzde 100 dolayında arttı. Döviz olarak sağladıkları gelirlerindeki Türk Lirası karşılığı artış ise yüzde 30larda kaldı. Bu nedenle de turizm fırmalan borç- lannı ödemede zorlanmaya başladılar, Türkiye Kalkınma Bankası, kredi alacak- lannın önemli bölümünü tahsil edemedi. — Emek yoğun üretim dallannda işçi- lik ücretleri yurtiçi enflasyona paralel ar- tış gösterirken bu dallardaki ithalat mali- yetlerindeki yıllık artış, en fazla ytizde 30 dolayında oldu. Baa ithal mallarında güm- rük duvarlanmn ındirilraesi, maliyet artı- şınm daha da sınırlı kalmasını sağladı. Bu nedenle de yerli üretimin yerini ithal mal- ları almaya başladı. Gelişmenin ilk etkisi madencilik sektöründe görüldü. Madenci- lik ürünlerinin ihracatı azalırken ithalatın- da yükselme gerçekleşti. Aynca metal ve otomotiv sanayiinde de bazı ara mallarda ithal ata gidilmeye başlandı. — tthalatın çekici hale gelmesi, ihraca- tın ise teşvik önlemlerinin kaldırılmasının da etkisiyle yavaşlaması, dış ticaret açığı- nın hızla büyümesi sonucunu doğurdu. Yı- lın ilk dört ayında ihracattaki artış yuzde 1.7 Ue sınırlı kahrken ithalat yüzde 31.7 ora- nında büyüdü. Böylece dört aylık ticaret açığı, bir önceki yılın yüzde 171.2 üzerin- de 2.2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ti- caret açığının önümüzdeki aylarda da bü- yümesi bekleniyor. Gelecege döntik endişeler Kur farklanmn uzun dönemli yarataca- ğı etkiler konusundaki endişeler de yoğun- luk kazandı. Merkez Bankası Başkanı'nca yalanlanmasına rağmen sanayinin bir bö- İümunde süren devalüasyon beklentisi, özd sektörün karar almasında olumsuz etkiler yaratıyor. Aynca ithalatın ucuzlaması, ba- zı sektörlerde yerli üretimi durma nokta- sına getirme tehlikesi taşıyor, bu nedenle başta madencilik olmak üzere emek yoğun uretim dallannda ardı ardına iflas beklen- tilerini gündeme getinneye başladı. Turizm sektörü de benzeri bir tehlikenin içinde bu- lunuyor. Odemeier dengesinin olumlu sonuç ver- me sürecinin durması nedeniyle dış kredi girişlerinin bugünkü hızla sürmesi duru- munda önümüzdeki dönemlerde geri öde- me sorunlan yaratabilecek boyutta gö- rülüyor. Nihayet borsada işlem görmeye başl»yan Petkim hisseleri, ilk giinün sonnnda 100 lira deger kaybederek 2400 düştiı. Borsada garantili satış Çarşamba günü borsa kanalıyla halka açılacak olan Demirbank, hisse senedi yatırımcılarına üç ayhk süre için "zarar etmeme" garantisi veriyor. Ekonomi Servisi — Önümüzde- ki çarşamba gününden itibaren borsa kanalıyla halka açılacak olan Demirbank, hisse senedi ya- tınmcılarına 3 ayhk bir süre için "zarar elmeme" garantisi veriyor. Demirbank hissesi alan yatınmcı- lar, 11 ekim tarihine kadar aldık- lan hisse senetlerini, borsadaki fi- yat ne olursa olsun, açıhş fıyatı olan 7 bin 500 liradan bankaya ge- ri satabilecekler. . Hisse senetleri, Istanbul Men- kul Kıymetler Borsası'nda işlem gören 8. banka olmaya hazırlanan Demirbank'ın halka açüımıyla il- gili olarak dün yapılan basın top- lantısında konuşan Genel Müdüı Halit Cmgıllıoglu, hızlı bir geliş- me içinde bulunan Demirbank'a ortak olanlann, kârlılık ve bu yıl içinde yapılması düşünülen ser- maye arttınmı nedeniyle kazanç- b çıkacaklannı soyiedi Cmgıllıoğ- lu, yılın ilk altı ayı sonunda 8.9 milyar lira kâr eden Demirbank'- ın bu yıl sonunda en "muhafaza- kir" tahminle 20 milyar lira kâr edeceginı belirtti. Bankanın aktif- lerinin bu yıl sonunda 1 trilyon li- raya ulaşacağını söyleyen Cıngıl- lıoğlu "Bankaun kârülık oranı ve aktiflerin giderek büyümesi bu yıl içinde bir sermaye arttınmı yapıl- masını zorunlu kıhyor. Artünm oranı büyük bir ihtimalle yüzde 100 olacak" dedi. Genel Müdür Halit Cıngıllıoğ- lu'nun yanı sıra banka üst düzey yöneticilerinin de katıldığı basın toplantısında, banka bilançosun- da "iktisap" değeri ile yer alan gayri menkuller ve iştirakler yö- nünden önemli rakamlara ulaşan "gizU rezervlere" dikkat çeküdi. Gizli rezervler, Demirbank yöne- timi tarafından şöyle "deşifre" edildi: "Ankara Batıkent yakınla- nnda 1950'li yıllarda 57 bin lira- ya alınan yaklaşık 50 dönümlük bir arsa yine 57 bin liralık değer üzerinden bankanın aktiflerinde yer alıyor. Geçen yıl içinde bu ar- samıza çok büyük bir meblağ tek- lif edildi fakat satmadık. Banka- mn yüzde 92 hissesine sahip oldu- ğu Kayseri'deki tekstil fabrikamı- zın aktiflerde yer alan değeri ise 1.6 milyar lira. Bu fabrikanın 815 dönümlük arazisi var ve bu arazi şehrin merkezine çok yakın. Ge- çen yıl yaptırdığımız bir tespite gö- re fabrikadaki makine parkının değeri 80 milyar lirayı aşıyor!' Dün yapılan basın toplantısın- da, banka yönetimi, şube sayısını 26'dan 16'ya indiren Demirbank'- ın yabancı kaynaklan kullanarak fonlandığını, ithalat ve ihracal kredilerinde ihtisaslaştığmı ve kı- sa vadeli krediler acarak ödeme riskini en alt düzeyde tuttuğunu vurguladı. Bu yıl sonu için yapı- lan 20 milyar liralık kâr tahminıy- le Demirbank hisselerinin fıyat- kazanç oranının 11.25 düzeyinde oluşacağını belirten Demirbank yönticıleri, bu oranın dünya bor- sası kriterlerine göre çok makul bir düzeyde oiduğunu belirttiler. Yabancı yatınmcılardan şimdiye dek 500 bin dolarlık hisse senedi talebi geldiğini ifade eden banka yöneticileri, hisse satışından elde edilecek olan yaklaşık 30 milyar liranm banka bünyesinde tutula- cagıru ve gerekirse bu parayla bor- sada "market-makerTik yapılaca- ğını söylediler. öte yandan tstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın dünkü se- ansında işlem görmeye başlayan Petkim hisseleri ilk gün sonunda 100 lira değer kaybetti. Seans için- de 2350 lira ile 2500 lira arasında fiyat değişikliği gösteren Petkim hisselerinin kapaıuş Fıyatı 2400 li- ra oldu. Petkim hisseleri, halka 2 bin 500 liradan arz edilmiş ve bay- ram tatilinden önceki iki haftalık satış süresi içinde yaklaşık 375 milyar liralık Petkim hissesi satıl- mıştı. Dtinyanın başbelasıCari işlemler dengesi Japonya ve F. Almanya dışında tüm dünyada açık veriyor. Türkiye de bu yılla birlikte hızla büyüyen açık tablosuna geri döndü. ANKARA (UBA) — Cari iş- lemler dengesi açığı, Türkiye ile birlikte sanayileşmiş üJkelerin de büyük sorunu olmakta devam edi- yor. Son dört yıl içinde sanayileş- miş ülkelerin cari işlemler denge- si açığı 12 milyar 400 milyon do- lardan 77 milyar 600 milyon do- lara çıkarken bu dönemde cari iş- lemler dengesi surekli fazla veren iki ülkenin Japonya ve Federal Al- manya olduğu gözlendi. Amerika Birleşik Devcletleri son dört yıl içinde 125 milyar Ue 135 milyar dolarlık açıklarla rekor kırarken ABD'yi Kanada, tngiltere, Fran- sa ve Italya izliyor. IMF raporuna göre cari işlemler dengesi Saaayteşnif iriketer Kanada A60 Japonya Fransa F.AImanya Italya Ingiltere D«« sa«yiteş«i* Mkeier fiaüfmekte olan üfteler Petrol :hraç eden Petrol İhraç etmeyen 1986 -12.4 -7.6 -133.3 85.8 3.0 39.4 2.6 0.2 -2.5 -41.3 -31.4 -9.9 1M7 -36.3 -7.1 -143.7 87.0 -4.1 45.2 -1.5 -6.0 -6.1 4.1 -3.6 7.8 19M -54.4 -8.4 -126.5 79.6 -4.3 486 -5.2 -26.0 -12.2 -9.1 -191 10.0 (milyar S) 1M9 -77.6 -15.8 -125.1 72.0 -5.5 53.4 -«.1 -30.6 -17.8 -7.3 -5.2 -2.1 Ülke gruplan itibarıyla sanayi- leşmiş ülkelerde cari işlemler açı- ğı 12 milyar dolardan 77 milyar dolara çıkarken diğer sanayileşmiş ülkeler sınıflamasına giren sosya- list blokta da açık 2.5 milyar do- lardan 17 milyar 800 milyon do- lara cıktı. Bu arada petrol ihraç eden ülkelerde cari işlemler açığı hızla kapanırken, petrol ihraç et- meyen ülkelerde iki yıl fazla veren cari işlemler dengesi 1989 yıhnı 2 milyar 100 milyon dolar acıkla ka- pattı. IMFnin yıllık ekonomik rapo- runa göre son dört yıl içinde Ja- ponya ve Federal Almanya'nın can işlemler dengesi ise rekor düzeye varan fazlalıkla kapanırken Ja- ponya'mn cari işlemler dengesi fazlası 85 milyar 800 milyon do- larla 72 milyon dolar arasında, Fe- deral Almanya'nın cari işlemler fazlası da 39 milyar dolarla 53 milyar dolar arasında bir seyir ta- kip etti. Türkiye'de durum Tüıkiye'de de son iki yıl surek- li fazla veren cari işlemler denge- si, 1990 yılında ihracattaki durak- lama ve ithalatın hızlı tırmanışı Ue yeniden açık vermeye başladı. 1989 yılı ocak mart döneminde 407 milyon dolar fazla veren cari işlemler dengesi 1990 yıbnın aym döneminde yüzde 342 oranında büyüyüp 985 milyon dolar açık verdi. Nisan dış ticaret rakamlanyla cari işlemler dengesi açıgının 1.5 milyar dolara ulaşabileceğini be- lirten Merkez Bankası yetkUileri- ne göre bu tempoyla gidildiğinde cari işlemler dengesi yıl sonunda 2.5 milyar dolar civannda bir açık verecek. Tiırizmde 6 kader'günleriSERDAR KIZIK tZMİR — Turizm yatırunlann- da ilk 6 ayhk geri ödeme zamaıu- nın dolmasının ardından Türkiye Kalkınma Bankası (TKB) Genel Müdürü Ismail Emen, "Raporiar İDceleniyor. Zamanında ödeme yapmayanlar için öncelikle idari takibe gidilecek, gecikme zammı almacak, yine çözıümezse işletme- lerde haciz yoluna gidilecek. Bn konuda lavnmız gayet net" dedi. Emen, yatırımcılar arasında 'ödeme güçlüğü çekenlere kolay- tık gelecek" düşüncesinin oiduğu- nu bu nedenle durumları iyi olan bazı işletmelerin bile kredi anapa- ra ve faizlerini ödemediklerini söyledi. Dünya Bankası yetkilile- rinin gelecek hafta içinde geri öde- melerdeki durumu incelemek için Türkiye'ye geleceği bildirildi. Turizm yatırımcılannın, TKB kaynaklanndan kullandıklan tu- rizm kredileri için ilk 6 ayhk geri ödeme zamanı doldu. 72 milyar lira tutannda geri ödemeıenn ou- rumlarını incelediklerini söyleyen TKB Genel Müdürü İsmail Emen, kısa bir zaman sonra tablonun or- taya çıkacağını ve geri ödemele- rin hangi oranda gerçekleştiğinin anlaşılacağını belirtti. Emen, ban- kanın turizm kredilerinde 1990 yı- lı için öngörülen oranı aşacağını vurgularken "Biz, yabnmcılar için bîr dizi kolaylık getirdik. An- cak lurizm kredileri geri ödeme- lerinde güçiukle karşılaşıyornz" dedi. Emen, yatınmcılann Japon Ye- ni kredileri ve enflasyon-kur den- gesi yüzünden ödemelerde güçlük çektiklerini öne sürdüklerini anımsatarak şunlan söyledi: "Japon Yeni'nin son iki yılda durumu iyi. Bundan yakınmaya gerek yok. Kur-enflasyon denge- si arasında açıklık sorunu ise ya- ünmcının konusu. Sonuç olarak biorç borçtur. Bizim lavnmız net, açıkladık; kredi anapara ve faiz- lerini zamanında geri ödemeyen- ler için yasal işlem yapılacak. Makine sanayii üretimi % 55 artü ANKARA (ANKA) — Türki- ye*nin makine sanayii üretimi bu yılın ilk dört ayında geçer yıhn ay- m dönemine göre yüzde 55 ora- nında daha fazla oldu. ANKA'run derlediği verilere gö- re imalat sanayii sektörünün bir alt grubu olarak değerlendirilen makine sanayii, 1989 yıhnın ilk dört ayında yaşadığı durgunluğu bu yıl üzerinden atarak hızh bir gelişme gösterdi. Makine sanayii üretimi 1989 yılının ocak-nisan döneminde, bir önceki yılın eş dö- nemine göre yüzde 26 oranında gerilemişti. Makine sanayii üretimindeki genişlemeyle birlikte Türkiye'nin makine ve teçhizat ithalatı da bu dönemde önemli ölçüde artış gös- terdi. Geçen yılın ilk 5 ayında 988 milyon dolarlık makine teçhizat ithalatı yapan Türkiye'nin bu yıl- ki ithalatı yüzde 21.3 oranında ar- tarak 1 milyar 200 milyon dolara yaklaştı. öte yandan imalat sanayii sek- törü içerisinde değerlendirilen di- ğer alanlarda da yUın ilk dört ayında üretim artışı görüldü. Bu artış, gıda sanayiinde yüzde 3.2, mensucat sanayiinde 11.5, kimya sanayiinde yüzde 6.4, taş ve top- rağa dayalı Urünler sanayiinde yüzde 7.9, metal ana sanayiinde 6.5, kâğıt ve basım sanayiinde ise yüzde 0-2 olarak gerçekleşti. • IstanbuFa yeni bir rıhtım Ekonomi Servisi — Denizcilik Işletmeleri Genel Müdürlüğü, Is- tanbul'da Sahpazan'ndaki rıhtımı yeniden düzenlemek için uluslara- rası düzeyde ihale açıyor. Deniz- cilik lşletmesi yabancı ve yerli ba- sına verdiği Uanlarla Galata ve Sa- bpazarı'nda kıyı boyunca sahip olduğu alanlarda geniş bir komp- leks yaptırmak için yerli ve yaban- cı büyük inşaat firmalarından proje sunmalannı istedi. DenizcUik Işletmeleri'nin "y«p- işlet-devret" modeliyle yaptırmak istediği yeni rıhtım, yeni bir yol- cu nhtımı kompleksi, otel, iş mer- kezleri ve raağazalardan oluşacak. Denizcilik Işletmeleri, yabancı basına verdiği ilanlarda, şu anda deniz kıyısında bulunan Galata ve Sahpazan nhtun binalannın ona- nma üıtiyaç duyduğunu, ekler ya- pürnası ve bazı bölümlerinin de yı- kılması gerektiğini bildirdi. Yeni proje ancak bunlar yapıldıktan sonra uygulanabilecek. Denizcilik Işletmeleri'nin Salı- pazan'nda sahip olduğu mülk, kı- yı boyunca 1120 metre uzunluğun- da bir alanı kapsıyor. Denizcilik Işletmeleri'nin verdiği ilanda, nh- tımın "uluslararası sUndartlara" sahip olması gerektiği vurgulanı- yor. Konuyla Ugili olarak bilgi veren Türkiye Denizcilik Işletmeleri Ge- nel Müdürlüğü yetkilileri, şimdi- lik yalnızca yerli ve yabancı şirket- lerden proje istediklerini, ellerine ulaşacak projelerin değerlendir- meye alınacagını ve ondan sonra ihale açılacağını belirttiler. Deniz- cilik Işletmeleri'ne nhtım konu- sunda proje sunmak isteyenlerin başvuruları 30 kasıma kadar ka- bul edilecek. Denizcilik Işletmeleri'nden ve- rUen bilgiye göre bu nhtım geliş- tirme projesini uygulayacak olan fırmanın, İstanbul Belediyesi'yle görüşerek kaç metre karelik bir alanda inşaat yapılabileceğini ve imar durumunu öğrenmesi gere- kecek. REKLAM DUNYASI Komşunun reklam atağı Bnlgaria narks rarth \h\ Betl »ov rasks ıme En büyük araştırma kururuşları Bulgaristan'da seçimlerden sonra oluşan yeni parlamento ve hükümet, reklamcılık alanında da reformlar öngörürken, ülkenin tek ve resmi ajansı "Bulgaria ReklanT'ın yanı sıra ilk ve özel reklam ajansı "Reklam Stndio" kuruldu. Daha önce hükümetin denetimindeki "Sofia News" adlı 6 dilde yayımlanan haftalık dergide müşteri temsUcisi olarak çalışan Emin Angelov tarafından kurulan bu ilk özel reklam ajansı ülkede yeni medyaların oluşacağını söyledi. Bulgaristan'da 15 gazete ve 8 derginin yanı sıra devlet denetimindeki TV'nin iki kanalı bulunuyor. Yeni yasa tasanlan, yabancı şirketlerin de reklamlarına izin verirken "Reklam Studio"nun şimdiden 12 müşterilik bir portföyü olduğu bildirildi. 8 milyon tüketiciye seslenen Bulgaristan medyalan, ithalat rejiminin daha esnek hale getirilmesi durumunda yeni reklamverenlere de hizmet edebilecek. \rmştırmm karalaşları e a f*k Avropa'da İş yapıyer — Advertising Age dergisinin "Araştırma Kuruluşlar" özel sayısında (11 Haziran 1990) yayımlanan istatistiklere göre çokuluslu araştırma kuruluşlan 1989 yılı içinde en çok Batı Avrupa ülkelerinde ciro yaptılar. Sıralamaya göre Ban Almanya, Ingiltere, Fransa, tspanya ve ttalya'nın ardından Avusturalya geliyor. Japonya, Hong Kong ve Meksika araştırmaya ağırlık veren diğer ülkeler. Reklamcılık ve pazarlama alamnda uzmanlaşmış olan araştırma kuruluşlanmn yeni pazar hedefi ise Doğu Avrupa. [ "*••• Efsaaevl •tetiaı y a z a n J*hui ^ B Caples'uı «•m sl*ganu: •«• - ^ B i M l a i i ABD'nin ve dünyanın 'en !% ^ I V önemli, en yaratıcı' metin yazarlanndan M ^m biri olarak tanıtılan John Caples, 90 ''--J"lH >' a ? m d a N e w York'ta öldü. 1982 yıhnda j j B BBDO'dan emekli olan Caples, ' r ^ H reklamcılık konusunda 4 kitap yazmış, Ja^^H a>Tica 'Reklam Ünlüleri' plaketine de ^ ^ ^ ~ ?dını altın harflerle yazdırmıştı. "Piyanonun başına geçtiğimde gülmeye başladılar" cümlesiyle anılan 1000 kelimelik broşür yazısı hâlâ en önemli ve klasik broşür metni sayılan Caples, ABD Bahriye Oiculu'nu bitirdikten sonra iki savaşta da görev almıştı. 1970 yıhndan bu yana adına "Doğrudan Pazarlama Metin ödülü" konmuş olan Caples'ın özyaşamöyküsü de Gordon „ White tarafından kaleme alınmıştı: John Caples: Adman.*'<^ 1 A.C. Ntelsen 2. IMS Int. 3 Research Int. 4 MRBGroup S Milhrard Brown 6 Assocıatea Globai Market Res. 7 InlormatKin Resources 8 Louıs Hams Asso 9. Naüonal Researctt Group 10 McCotkım/Sptelman Worldwıde Satank dn 542.1 221.0 81.7 42.0 30.2 29.6 22.6 11.8 2.6 2.4 ÎUÎ *.5 0.9 9.7 1.4 26.3 15.6 23.5 6.3 23.8 41.2 Les enfants sont sans defense. La loi merite ııne correction. ENFANCE ITPARTAGE V U R M A Y I N ÇOCUKLARA! — Fransa'da "Enfance et Partage" (Çocuk ve Paylaşım) adlı bir vakıf, çocuklann ebeveynleri tarafından dövülmesine karşı kampanya açtı. Vakfın basın ilanlannda ise kemerin üstünde şu slogan yer alıyor: "Çocuklar savunmasızdır. Yasanın düzeltilmesi gerek." Ancak Fransızca metindeki "düzeltme" (correction) sözcüğü, argoda "dövme" anlamına da gelebiliyor. TEKNOLOJI VITRINI Seramikten yay Okçuluk sporu tutkunları, bu eski silahın performansını yükselten teknolojik yeniliklere karşı her geçen gün daha duyarlı oluyorlar. Yamaha rırmasınm ürettiği Alpha-ex, Karbon Seramik adlı iyileştırilmiş karbon liflerinden yapılmış. Karbon Seramik maddesi, karbon liflerini birbirine bağlama görevi üstlenen seramik liflerini içeriyor. Böylece yayın hem esnekh'ği, hem dayanıklıbğı artarken, öte yandan titreşimler emiliyor ve çarpmaya karşı dayanıklıhk artıyor. Bu yayın fiyatı 5000 Fransız Frankı. En hafifjtelsiz ICOM IC-24 ET adlı radyo alıcı-vericisi 13x6x3 cm. boyutlarında ve yalnızca 340 g. ağuiığında. ICOM'un bu telsizı çok hafif olmasımn yanı sıra aym anda konuşma ve dinleme yapılabilen ilk telsiz. 3-10 km. çaplı bir alanda UHF bandında 400 MHz ve VHF bandında 140 MHz frekanslannda yayınlan alabiliyor. Kadmium-nikel pillerle 10 saat süreyle çalışabilen telsizin belleğine 40 kanal kaydedüebUiyor. Bir scanner Ue belleğe alınan tüm kanallar otomatik olarak silinebUiyor. IC-24 ET'nin vericisinın gücü 1-5 W arasında değişiyor. Fiyatı 5680 Fransız Frankı. Müzik seti kablolan Ingiliz Fibre-Data firması, müzik setiyle kolonları bağlayan kablonun yerini alacak optik lifli kablo geliştirdi. Bu yeni tür kablolar ilk olarak ev tipi müzik setlerinde kullanılacak. Optik lifli kablo, parazitleri önlüyor, dolayısıyla ses kalitesi bugün kullanılan ucuz kablolara göre çok daha iyi. Fibre- Data firması, bu kabloyu görülebilir kızıl ötesi ışık yayan dioı kullanarak geliştirdi. Çok kuvvetli ışık yayan diot, bir akrUik lifle birleştirilerek ses sistemlerinde kullarıılması sağlandı. Optik lifli kablo, pahalı müzik setlerinde maliyeti düşürmek amacıyla da kullanılabilecek.