Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 6 HAZİRAN 1990 DÖVİZ KURLARI 6HUİIUH Dövizin Cinsi 1 ABODotan 1 B.AIman Markı 1 Avustraiya Dolan 1 Avusturya Şiinı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Ftn Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lıreti 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Oinan 1 Steflin 1 S.Arabistan Ftiyali Dövız Alış 2607.77 1537.15 2003.04 218.68 75.09 405.57 657.36 456.55 1367.47 42629 1814.73 209.46 1708 892157 4382 37 695.39 Dövız Satış 2613.00 1540.23 2007.05 219.12 75.24 406.38 658.68 457.46 1370.21 427.14 1818.37 209.88 17.12 8939.45 439115 696.78 Efektif Alış 2605.16 1535.61 1968.99 218.46 73.81 401.51 646.18 456.09 1366.10 422.03 1812.92 205.90 16.91 8769.90 4377.99 683.57 Efektif Satış 2620.84 1544.85 2013.07 219.78 75.46 407.60 660.66 458 83 1374.32 428.42 1823.83 210.51 17.17 8966.27 4404.32 698.87 ÇAPRAZ KURLAR $ 1 6964 B AJman Marta $5 7119 Fransız Frangı $ 1.9070 Hollanda Florini $ 1 4370 Isvıçre Frangı $ 1244.99 İtalyan Lıreti $ 152.65 Japon Yeni $ 3.7501 S. Arabistan £ 1.6805 $ ALTİN GÛMÜŞ Cumtıunyet Reşat 24 ayar attın 22 ayar bılezik 18 ayar attın 900 ayar güfnüş Vakıfbank Mtmı Ziraat Altını M Bankası 1 Ons f 199 000 235 000 30 230 27 000 22 670 460 174 000 173 500 Satış 202 000 245 000 30 300 29 900 22 725 480 175 000 175 000 357 9 358 5 Tl InttrtHnkı Oft Faıa (%) = 6272 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABD Doları Batı Alman Markı Isvıçre Frangı Hotenda Ronnı lngfcStert.ni Fransc Frangı A Şılını lOOftalyanüretı SARjyal m 2625 1543 1818 1368 4400 457 218 209 700 Satış 2630 1547 1825 1373 4440 462 220 211 707 DAviz int (S) 2613 BORSADA ŞLEMLER Akçımento Anadokı Cam 5£Batı Çnnento Bnsa ÇrtkHalat Çimsa Ç. Eiektfk Dcva HoMnQ Dûköş E.Başı Yjtmm Ege Bıracılık Ege Gûbre EnkaHoMmg EraOİD.Ç Good-Year Gûbre Fatı Güney Bıracıhk Hsklaş IanrD.C tBOcam Kartonsan Kav Kepez Elektnk Koç Holdıng Koç Yatınm Kordsa Koruma Tar Köytaş Matana Tatom Marel Men Santral Metaş Nasaş Omuksa Otosan Pınar Sût Rabak Sarkuysan Srtaş TcMettş TJş Ban. (B) T Iş Ban (C) T Sıemens T $çt Cam T Sınai K.B T DemırDftk Yasaş(BÛ) Yapı K. Bank. AkalTeksU Atea Ç.Kate Cmento DeniziCam Dogusan Ege Endüstn Emek Sgorta Fînsnsbank Gentaş Gnboıı Işıl ht.Fnans K. ra iapan NeiHoMıng OkanTeksU PegProfilo Pırâr Ent Et PmarSu Pınar Un Pimaş Potyten Sabah YaymoM SantralHoUmg Söksa Tam Sıgorta TeksMbank T Tuborg Yûnsa 5100 14500 16000 16750 14750 7900 9400 9600 28000 21500 51500 25000 7300 10250 12250 13500 3400 13250 14750 2500 26500 7000 30500 19750 55000 13250 - 7500 14000 34500 28500 6300 8500 1450 4300 6800 21000 7900 8300 36500 19500 21000 20000 5200 39000 10000 6000 14250 6800 6500 7200 24000 5250 6000 24000 8800 4500 7400 15250 9100 2450 24500 4850 3750 6600 2150 13250 1050 2300 8000 6500 9000 7200 25000 22000 8700 6900 7400 5500 SNAZİRAI 19M Bugunfcu endişjk 5200 14000 16250 15750 14500 7900 9300 9500 27500 36500 21500 52000 25000 7200 9750 11750 13750 3250 13000 13750 2250 25500 6800 31000 18500 52000 13000 7200 13500 33000 27500 6400 8400 1450 4000 6700 20000 7700 8000 36000 17750 20500 20500 5000 38000 9500 6000 14000 6500 6200 6900 23000 5300 5700 22500 9600 4400 7100 15250 3300 2300 23500 4900 3700 6500 2350 12500 10O0 2200 7700 6400 9200 6700 24500 21000 8600 6700 7000 5400 Bugûnfcû enyite* 5400 14500 16500 16750 14750 7900 9700 9700 28000 36500 22000 54000 25500 7500 10250 12250 14250 3350 13500 14500 2500 26000 7100 31000 19250 54000 13250 7500 14000 34000 28000 6500 8600 1500 4200 6800 20500 8000 8300 36500 20500 20500 21000 5200 38000 9750 .6200 14500 6600 6400 7300 24000 5700 5800 24500 9600 4550 7100 16250 9400 2400 24500 5000 3700 6800 2350 12750 1050 2200 8100 6600 9200 6900 25000 21000 8800 6700 7000 5700 Buguntai kapanış 5300 14500 16500 16750 14750 7900 9300 9600 28000 36500 21500 54000 25500 7400 9750 12000 14000 3300 13250 13750 2250 26000 7000 31000 18500 54000 13250 7400 13500 33000 28000 6500 8500 1450 4050 6700 20500 7900 8000 36000 17750 20500 20500 5100 38000 9750 6200 14000 6600 6300 7000 23000 5700 5700 22SO0 9600 4550 7100 15500 3300 2350 24500 4900 39» 6700 2350 12750 1000 2200 7700 6500 9200 6700 24500 21000 8800 6700 7000 5400 Işıem rmktan 414350 19550 208255 355030 19400 24100 104400 18910 153700 12700 27159 26740 16300 155340 9200 415010 6700 484500 19800 11050 78300 5100 168600 2700 31340 14200 33850 95914 25300 12000 4400 12510 38700 282070 107450 19000 14950 40800 43700 21150 6400 11828 57100 100160 3600 18891 119900 48100 6000 718550 55800 1800 20400 13800 56500 6500 35200 13200 57550 8800 25700 6650 39900 6500 92700 1600 26500 262240 1600 5800 11600 5000 4000 1000 2000 15650 172148 4000 172000 fnço*s& yapılan fty 5200 14000 16500 16500 14500 7900 9400 9600 28000 36500 22000 53000 25000 7300 10000 12000 14000 3300 13250 14000 2350 26000 6800 31000 18750 52000 13250 7300 13500 33500 23000 6500 8500 1500 4050 6800 20500 7900 8300 36500 20500 20500 20500 5100 38000 9750 6200 14000 6500 6300 7100 23000 5700 5700 22500 9600 4500 7100 16000 9300 2350 24000 5000 3700 6700 2350 12500 1050 2200 8100 6500 9200 6900 24500 21000 8700 6700 7000 5500 IdM aMar JJ1MM h U «Moi: 4K4.M « Afrttft ortfiy. 5252 14121 16378 16360 14610 7900 9483 9614 27895 36500 21811 53116 25043 7327 9950 11968 13911 3308 13270 14060 2369 25880 6873 31000 18743 52131 13175 7343 13589 33305 27761 6460 8510 1480 4044 6777 20283 7878 8229 36318 19589 20500 20527 5124 38000 9744 6130 14113 6544 6319 7060 23444 5602 5721 22744 9600 4502 7100 15796 9346 2354 24070 4973 3700 6684 2350 12574 1048 2200 8007 6485 9200 6850 24600 21000 8718 6700 7000 5468 |Dw*i: 4*71 JO ..M.718.411.100 ....3448 YATIRIM FONLARI 5HAZİRM1M0 Ç** Iş Yaünm-1 jş iş Yatmm-3 Iş YHmm-4 jj lnterfon-1 kıterton-2 bıtBrton-3 feiterfon-4 MsatYat-1 fekbsat Yat-2 İMsat OolarJbn fktisat Mark Fwi Mîsat Mfcfn Fon Ga/anti Yatınfn-1 Garanti Yaünm-2 Garanti Yatınm-3 Garanti Ytoım-4 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 YKBYat Fonu YKB SeMör Fon YKB Hısse Fon YKB Kamu fion YKB ükrt fon YKB Karma Fon YKBDovcFon Vakıffbn-1 vakjf Fön-2 Vbkrf Fon-3 Sfafcıf Kısse Rxı Vakrt Dûnya Fon Dtşban* Mavi Fon Dçbank Beyaz Fon Tütün Fon Mitsu Fon-1 MfeuiFon-2 nnsns fion-1 Rnans Fon-2 Ftnans fon-3 Rnans förv-4 Ziraat Fön-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Fon-3 Hafc Fon-1 Hafc Fon-2 fanuk Fon EmtakFon impex fon-1 lmpex fbn-2 TSbankFon Stoner Fon Danizbank fon EQB Fon KüJhuınu Fon-1 Oemir Fon 1403L89 091089 175150 040690 19-09.87 1412.87 27.02,89 070&89 10.02B9 08.02 â9 28.0259 111239 221087 10.0189 12.02.90 3O0530 16.1137 311089 02.1157 07.03.88 070088 07JJ3J8 070358 07.0188 02 0139 09.0558 24.0439 181089 22.0190 26.0330 2aO638 1004S9 040738 150738 2Û1039 20.0339 20-0739 18.1239 20.0330 091G39 14 0230 14.0230 01.1139 08.0130 020130 220130 020230 040530 28.0330 120230 1&0430 040530 08.0530 07.0530 10800 2O000 1O000 10000 100» 10661 9360 9359 11.200 9764 9306 9596 9390 1O000 9376 4731 1Û437 9336 10319 10000 10477 9.785 9713 9.796 9393 9328 9294 10.000 40279 10444 9394 9374 1O057 20558 11.021 40.000 1O000 9346 9356 10428 9358 10.100 laooo 10000 11.387 10357 10724 10000 10066 9362 10000 10405 10308 1O0O0 10000 1O006 51188 35.441 13546 11700 1O000 39.295 33538 17544 16.066 33551 28.241 U247 12372 12353 39320 18325 12174 9377 39361 11135 37551 29.760 59575 29.173 25304 29.651 13388 29301 76.418 13324 11.167 10791 26750 34356 28353 106.474 11076 17503 14383 12750 10395 14368 11312 11513 15ı257 12.232 15.293 11386 11554 10239 1Û736 12.073 11795 10368 10399 10305 51267 35538 13563 11715 10013 39341 33579 17565 16081 31661 28323 11272 12360 12.426 39380 «303 12 235 10018 39313 11223 37596 29.791 60784 29.201 25333 29578 13371 29337 76502 13341 11379 10574 26.780 34399 28389 106598 11091 17524 15.001 12.765 11.018 15.101 11353 11528 15300 12.298 15307 12Ü19 11668 10381 10750 12.097 11314 10380 1Û414 10342 0.15 027 013 013 013 012 012 012 0.10 033 029 019 053 059 015 041 050 041 038 067 012 010 136 010 011 009 012 012 011 012 130 077 011 012 013 012 011 012 012 012 113 089 036 013 028 054 009 028 Q12 139 013 020 016 012 aw 036 Enflasyonda sonbahar korkusıı Erez Son rakamların yarattığı iyimserlik geçici. Geciktirilmiş olan enflasyon önümüzdeki aylarda hızlanabilir. Bu yıl enflasyon yüzde 60 olabilir. Hacıoğlu Enflasyon önümüzdeki üç ay içinde düşer. Sonbaharda yüksek ücret zammı enflasyonu yeniden yükseltebilir. Bu yıl enflasyon yüzde 55-60 olur. Baydur Yaz mevsiminde enflasyondaki düşme eğilimi sürebilir. Ama sonbaharda toplusözleşme dönemi gelince, ücret zamları enflasyonu tırmandırabilir. Ekonomi Servisi — Mayıs ayı rak-am- lannın "iyimserlige" yol açacak düzey- lerde çıkması üzerine enflasyonun gele- ceği konusunda özel sektör "temkinli" bir tavır takındı. Özel sektör temsilcileri enflasyonun yaz aylannda düşebileceği- ni, ama sonbaharda yaygın toplusözleş- melerin fîyat artışları üzerinde olumsuz bir etki yapabileceğini belirttiler. Enflasyon konusunda tstanbul Sana- yi Odası (İSO) Başkanı Memduh Hacı- ogla ile TİSK Başkanı Refîk Baydur da- ha iyimser bir tahminde bulundular ve yaz aylannda enflasyonun duseceğini be- lirttiler. Buna karşılık TOBB Başkanı Yalım Erez önümüzdeki aylarda enflas- yonun hızlanabileceğini öne surdü. Üç özel sektör temsilcisinin de bu yılki enf- lasyon tahmini yüzde 50-60 arasında kal- dı. TOBB Başkanı Yalım Erez, mevsim- lik fiyat hareketlerinin yarattığı iyimser- liğin kısa süreli olduğunu ve önümüzde- ki aylarda enflasyonu hızlandıracak ba- zı unsurların buiunduğunu söyledi. Bu Kamuda sözleşme sağlanamadı ANKARA (Cumburiyet Buro- su) — Türk-lş yöııeticilerı, 40 bin işçiyi Ugilendiren kamu kesimi toplusözleşmeleri için dün Devlet Bakanı Ccmil Çiçek ile 2.5 saat- lik bir görüşme yaptılar. Türk-lş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Çi- çek ile göruşmesinden sonra "An- laşraa olmadı" dedi. Devlet Baka- nı Cemil Çiçek'in kamu sözleşme- lerinde brüt ucretin, birinci yıl ilk altı ay için brut 950 bin - I mil- yon lira dolaylarına çıkarılması önerisine Türk-lş karşı çıktı. Ce- mil Çiçek ile Türk-lş arasındaki görüşmelerin surdürülmesi karar- laştmldı. Türk-tş Genel Başkanı Şevket Yılmaz ve yönetim kurulu üyele- ri, dun saat 17.00'de gazetecilere başka yerlere gideceklerini söyle- yerek Türk-lş Gend Merkezi'nden ayrıidılar. Genel merkezınden ayn ayrı çıkan yönetim kurulu üyele- ri, Cemil Çiçek ile bir araya gele- cekleri Başbakanlık Aile Araştır- ma Kurumu BaşkanlığYa geldiler. Cemil Çiçek ile yapılan toplantı- ya Türk-tş Yönetim Kurulu üye- leri ile Kamu Işveren Sendikası ge- nel sekreterleri katıldı. Göruşme- den çıkarken Şevket Yılmaz, "Bir anlaşma olmadı. Tezfcoop-tş Sen- dikası'nın SSK'da imzaladığı soz- leşme düzeyinde bir ücret önerisi getirdiler" dedi. Edinilen bilgiye göre Cemil Çi- çek, Başbakan'ın isteği uzenne Turk-Iş yöneticileri ile görüştüğü- nü bildirdi. Çiçek, hiçbir ülkede Başbakan'ın sözleşme göruşmele- rine katılmadığını belirterek Türk- Iş'in Başbakan ile görUşme istemi konusundaki eleştirilerini dile ge- tirdi. Hükümet kanadı, Turk-lş'in 5 bin liralık kıdem zammı onerisi karşısında 240 bin liralık ücret dü- zeyinin öncelikle 370 bin liralık ücret çıkanlmasını daha sonra kı- dem zammının 4 bin liradan (or- talama 10 yıl kıdem) hesaplanma- sı karşısında ucretin 410 bin lira- ya çıkacağını savundular. Hükü- metin önerisine göre bu yöntenı- le 410 bin liraya çıkacak olan uc- rete yuzde 50 artı yüz bin lira zam yapılması istendi. Türk-lş'in söz- leşmelerinin 1 yıllık yapılması önerisi ise hükümet kanadı tara- fından kabul edilmedi. Taraflann, belli noktalarda uz- laşmaya varılamaması üzerine toplantı dağıldı. Turk-Iş yönetici- lerinin, Kamu Kesimi Toplusözleş- meleri Eşgudum Komisyonu'nu bugun toplayarak komisyon uye- lerine Cemil Çiçek ile yapılan gö- rüşme konusunda bilgi verileceği öğrenildi. Taraflann bu hafta yeniden bir araya gelmesi bekleniyor. unsurların başında tarım ürünlerini sa- yan Yahm Erez, geçen yıl kuraklık ne- deniyle ithal edilen tanm ürünlerinin ucuz olduğunu, buna karşılık 1990'daki taban fiyatlanndan dolayı tanm urünle- rinde fiyat artışları olacağını savundu. Enflasyona iç borçlanmanın da önemli bir katkı yaptığına işaret eden Yalım Erez, burada da borçlanmanın sınırına gelindiğini kaydetti, şunları söyledi. "Önümüzdeki ayiarda kamu finans- manı için sağlam kaynaklar bulunmadı- ğı takdirde, moneter enflas>onun hızlan- raası tehlikesi gozden uzak bulundurnl- mamalıdır. Aynca Türk Urası'nın, kam- biyo kurunda enflasvoaa oranla deger kazanraası da surekli bir potansiyel enf- lasyon tehlikesi yaratmaktadır. Kur ma- kası olarak adlandmlan bu fark, ihracat- çıiardan sonra diğer doviz kazandıncı fa- aliyetleri, ornegin turistik işletmeleri de rahatsız etme>e baslamışbr. Ekonomide son aylardaki gelişmeleri goz onunde bu- lundurursak geciktirilmiş bir enflasyon- dan söz edebiiiriz. Bu geciktirilmiş enf- lasyonun her an fiyatiara yansıyabilece- ği hesaba katılmalıdır." Bu yılkı enflasyonun yüzde 60 dolayın- da gerçekleşeceğini tahmin eden Yalım Erez, fiyat artışlarına katkı bakımından kamu sektörünün ve KİT'lerin özel bir konumu buiunduğunu bu konuda özel sektörün sorumlu tutulamayacağını soz- lerine ekledi. fSO Yönetim Kurulu Başkanı Mem- duh Hacıoglu ise üç önemli faktönin et- kisiyle enflasyonda önümüzdeki 3 ay içinde düşme olacağı tahmininde bulun- du. Hacıoglu bu faktörleri şöyle sırala- dı: — Tanm üriinleri nretinıinin yüksek olması fiyatları frenleyici etki yapacak. — Döviz kurlannın enflasyonun altın- da oiması imalat sanayünde fiyat artış- lannın düşitk çıkmasına yol açıyor. — KİT zamlan gelişi güzel yapılmıyor, disiplin altına alındı. İSO Başkanı Memduh Hacıoglu, yaz aylanndaki bu iniş beklentisinin ardın- dan, enflasyonun, yoğun biçimde başla- yacak olan toplusozleşmelerdekı ücret ar- tışlanna bağlı olacağını söyledi. Ücret ar- tışlarının makul düzeylerde kalmaması durumunda bundan enflasyonun bir öl- çüde etkileneceğini belirten Hacıoglu, yıl- lık enflasyon tahmınini de yüzde 55-60 arasında yaptı. Döviz kurları ile enflasyon arasında- ki açığın devam etmesi halinde bundan ihracatın ve turizmin olumsuz etkilene- ceğini kaydeden Memduh Hacıoglu, bu makasın da uzun süre devam etmeyece- ğini savundu. ~DlSK Başkanı Refık Baydur da İSO Başkanı 'nın görüşlerine benzer görüşle- ri ortaya koydu. Yaz mevsiminde enflas- yonun düşüş trendınin surebileceğini, ama bunun sonbahardaki toplu iş sözleş- melerinde enflasyonun üzerinde ucret ar- tışlan yapılmasıyla bozulabileceğini ve tersine dönebileceğini savunan TİSK Baş- kanı Refık Baydur, "Verilecek yüksek ücret artışlannın enflasyon üzerinde olnmsuz bir etkisi olacaklır" dedi. Ankara Cumhuriyet Bürosu'nun ha- berine göre de Ankara Sanayi Odası (ASO) Yönetim Kurulu Başkam Alaed- din Oceli, "Enflasyonda bir yavaşlama oldugu şimdüik söylenemez" dedi. Çeceli yazılı açıklamasında. mayıs ayı enflasyon rakamlannın fiyatlarda bir dü- şüş olduğunu gösterdiğini, ancak bazı "tereddütler buiunduğunu" belirtti, ASO Başkanı, 12 aylık fiyat artışımn ni- san ve mayıs aylannda sırasıyla yüzde 63.5 ve yüzde 63.6 olduğunu anımsata- rak, "enflasyonda bir yavaşlama olda- • ğunun şimdilik söylenemeyecegi"' görü- şunü savundu. Mayıs ayından itibaren mevsimlik nedenlerle fiyat artışlannın bi- raz yavaşlamasının "bekknetı bir durum olduğunn" kaydeden Ceceli, "Enflasyo- nun hızı konusunda asıl belirleyici rolü yılın son çeyreğindeki gelişmelerin orta- ya koyacağım" söyledi. ASO Başkanı, bu yıl enflasyonun birkaç puan düşebi- leceğinı belirterek bunun ciddi bir dönü- şum olarak kabul edılemeyeceğini vurgu- ladı. Fabrikalan yıkılan Güney Deri işçileri bir taraflan yıkıntılan toplarken bir taraftan da ne yapacak- lannı düşünüyorlar. Kazlıçeşme işsizleri DENİZ TOPALOĞLU Kazlıçeşme bölgesinde kurulu deri fabrikala- nrun Tuzbı'ya nakledilmesi projesi ile birlikte hız- ianan yıkımlar, bir kısım işçilerin tazmınatsız ola- rak işten çıkartılması uygulamasını getirdi. tşyer- leri yıkılan işverenler, tazminatlan ödeyecek guç- lerinin olmadığını savunurken, buralardan çıkar- tılan işçiler, yıkım beklentisindeki işverenlerin ye- ni işçi almaması nedeniyle iş bulamıyorlar. Kazlıçeşme bölgesinde dün de 10 kadar atöl- ye yıkılırken, bunların arasında yer alan Güney Deri Fabrikası'nda çalışan 20 kadar işçi ne ya- pacaklannı bilemeden fabrikanın makinelerini dışanya taşıyorlardı. 7 yıldır bu işyerinde çalı- şan Miislim Aydın "Biz hiçbir şey yapamayız" diyor. Fabrikalan Tuzla'ya gitse bile kendisinin oraya taşınamayacağını belirtiyor. 15 yıllık deri işçisi Halit Bilgin ise Çorlu'ya gitmeyi kafasına koymuş "Önce gidip bir bakacağım; iş bulabi- lirsem çoluk çocuk taşınaciğjz" derken, işvere- ni orada, ancak 250 bin lira aylıkla iş bulabile- ceğini soylüyor. Çorlu bölgesindeki deri fabri- kalannda Bulgaristan'dan göç edenlerin hafta- lık 50 bin lirayla çalıştırıldıklannı anlatıyor. Yi- ne a>-nı işyerinde çalışan Mehmet Kahraman adlı işçi, memleketı olan Giresun'a göç etmeye du- şünüyor. "Çocuklan zaten gonderdim, gidip ora- da çift sureceğim" diyor. îşyerlerinin Tuzla'ya taşınacağını hesaplayarak Gebze'ye gitmiş, an- cak Tuzla'da uretimin ne zaman başlayacağı belli değil. "Bu yaştan sonra da daha düşuk ücretle işe başlayamazsınız kı" diyerek bir süre memle- ketinde kalacağını açıklıyor. Kahraman kendisi gibi düşünerek Tuzla'ya göç eden işçilerin küçük çaplı bir gecekondu bölgesi oluşturduklanm an- latıyor. Guney Deri işvereni Fikret Küçük işe Tuzla'- da üretime geçilince yeni bir ekip oluşturacağı- nı, buradaki işçileri işten çıkartmak zorunda ol- duklarını, ancak tazminallarını şimdilik ödeye- meyeceğini belirtiyor. Güney Deri'nin muhase- becisi de "Buralarda işçilerle çok ihtilaflar doğabilir" diyor. Kazlıçeşme'de bir yandan yı- kımlar, bir yandan da daha önce mühürlenmiş 150 kadar işyerinde uretim sürüyor. Türk-Iş'e karşı sendika isyanı Kocaeli bölgesindeki sendikaların merkez ve şube başkanları ortak eylem kararı aldılar. Türk-lş üyesi, Hak-lşe bağlı ve bağımsız sendikaların tümünü kapsayan platforma göre ilk aşamada bir miting ve genişletilmiş taban toplantısı yapılacak. İş-Sendika Servisi — Kocaeli bölgesindeki sendikaların merkez ve şube başkanları, ortak eylem karan aldılar. Türk-lş üyesi, Hak- tş'e bağlı ve bağımsız sendikala- rın tümunü kapsayan platform, ilk aşamada 23 haziranda bir mi- ting ve bir hafta öncesi bölgede- ki bütün işyerleri temsilcileri ile şube yonetimlerini kapsayan ge- nişletilmiş bir taban toplantısı ya- pacak lar.' 21 sendika şube ve merkez yö- netiminin bütün işçi ve sendikal sorunlar için birlikte ve dayanış- ma içinde etkili mücadele verme kararları çerçevesinde daha aktif bir'Türk-İş yaratma hedefi de var. Ülke ve bölge sorunlannı gö- rüşmek, sorunlann üstesinden da- yanışma içinde gelmek amacı ile sürekli toplantı yapma kararı da alan sendika yönetimlerinin ortak açıklamasında, yoğunlaşan grev, dayanışma eylemleri, işçi kıyımı ve toplusözleşme goruşmelerinde iktidar ile işverenlerin olumsuz davranışlanna karşı, işçi ve sen- dika gücunun birleştirilmesi gere- ği üzerinde duruldu. önceki gece Selüloz-lş Sendika- sı merkezinde yapılan toplantının ardından 21 sendika şube yöneti- mi adına yapılan ortak yazılı açık- lamada ozetle şu saptamalara ve kararlara yer verildi: "Türk-tş yöneticileri yukanda belirlenen işçi sorunlan karşısın- da daha aktif \e ozellikle taban- daki işçilerin istem ve eylemleri- ne sahip çıkacak bir tavır içinde olmalıdıriar. Bölgemizde Paknu- ya'da sözleşmenin son aşamasın- da işyerinin kapatılarak 357, Türkkablo'da 15. Solvantas'da 9, thsaniye Belediyesi'nde 7. Maga Deri'de 19 ve Koruma Tanm'da 9 işçinin işten atılması gibi işçi kı- yımlan onlenmelidir. Ansa'da 14 ay, lastik fabrikalannda 3 ay, Eternit Ve Çimento'da 45 gün, Pançoda 3 ay ve Lever'de 1 haf- tadan bjeri süregelen grevler işçi- lerin istemleri doğrultusonda so- nuçlandınlmalıdır. Devam eden toplusözleşme goruşmelerinde iş- verenlerin olumsuz tavırlan kın- larak günıin koşullanna uygun sözleşmeler bağıtlanmalıdır. Tasamıf Fonu ve toplu konut gibi kesintiler kaldırılmalı, yapıl- mış kesintiler hak sahiplerine ia- de edilmelidir. Sendikal yasalar çağdaş demokrasiye aykın hü- kümlerden anndınlmalı, gerçek sendikal haklar tam ve eksiksiz verilmelidir. Bütün bunlann ha- yata geçirilmesi için kamuoyunu uyarmak amacı ile ilk aşamada, genişletilmiş taban toplantısı ve miting düzenlenmiştir." KISA KISA • SABANCI HOLDİNG'in 1989 yılı konsolide cirosu 10 trilyon 226 milyar lira, vergi öncesi kân da 963 milyar lira olarak gerçekleşti. 32.114 işçi çahştıran Sabancı Holding'in bir önceki yıl cirosu 1 trilyon 368 milyon lira, vergi öncesi kân ise 741 milyar lira olmuştu. • TARİŞ pamuk ipligine zam yaptı. 20/1 ve 24/1 karde trikoya kiloda 30 fenik, W l karde triko, 30/1 penye triko, 30/1 penye dokumaya 50 fenik, 40/1 penye dokumaya da 60 fenik zam geldi. • TAYVAN'ın başkenti Taipei'de Taipe Ithalat Fuan 30 ağustos 5 eylül tarihleri arasında yapılacak. Far East Trade Service tarafından düzenlenen bu fuara geçen yıl, Turkiye dahil, 36 ülkeden 261 firma katılmıştı. • FOKS Turizm Yatırım ve Işletmecilik AŞ, iki yıldır ioşaatını sürdürmekıe olduğu beş yıldızlı tstanbul Mövenpick Hotel için 16 milyon dolarlık orta vadeli bir kredi sağladı. Kredi, Emlak Bankası başkanhğında, TKB, Halkbank ve Etibank'ın katıldığı bir sendikasyon tarafından alındı. • AVRUPA Masaüstü Yayıncüık Grubu, yılda üç kez düzenlenen dönemsel toplantısım bu yıl 6-9 haziran arasında, tstanbul Kalyon Oteli'nde yapacak. Grup, 19 Avrupa ülkesindeki Apple satıcı ve distributörlerinden oluşuyor. Piyasaya doğrudikkatli admılar Gorbaçov: Radikal biçimde ilerleyeceğiz, ama şokyaratmayacağızHaber Merkezi — TIME Der- gisi 4 Haziran 1990 tarihli sayısm- da Sovyet lideri Mihail Gorbaçov ile uzun bir söyleşi yayımladı. Söyleşinin Sovyet ekonomisiyle il- gili bölümünü aşağıda aktarıyo- ruz. GORBAÇOV — Başkanhk konseyinin toplantısından geliyo- rum. Ekonornik alanda yapılacak reformlar için alınması gerekli ra- dikal önlemleri tartıştık. özünde, düzenlenmiş bir piyasa ekonomi- sine geçiş anlamına gelecek olan bazı önemli adımları atmak için kısa, birkaç aylık bir süreye ihti- yacımız var. Rusça'da "düzenlen- miş" kelimesini telaffuz etmek zordur. Bunu başarmak ise daha da zordur. Birçok ülkede tam anlamıyla piyasa ekonomisini yerleştirmek yuzyıllar aldı. Bizim için önümüz- deki bir veya iki yıl, geçiş süreci- nin en yoğun aşamasını oluştura- cak. Başbakan Rijkov yakında, BaşkanJık Konseyi'nde yaptığımız tartışma ve çözümlemeler ışığın- da Yüksek Sovyet'e açıklamalar- da bulunacak. Kısaca ifade etmek gerekirse, çapı itibarıyla, ancak Ekim Dev- rimi ile karşılaştırılabilecek olan bir yön değişikliğinden söz etmek- teyiz; çunku bir ekonomik ve si- yasi modelin yerine bir başkasını geçireceğiz. tnsanlar sık sık nereye gittiği- mizi, sosyalizmden gerilemekte mi olduğumuzu, yoksa sosyaliz- me doğru ilerlemekte mi olduğu- muzu soruyor. Yolumuzda ilerler- ken pkış noktamız, sosyalizm fık- rinin potansiyelinden yararlan- mak. Bunu söylüyor oluşum, inançlı bir sosyalist olmamın baş- ka bir kanıtı. Bana göndermiş ol- duğunuz sorularda sanıyorum be- nim ideolojik tutumumu araştın- yordunuz. Ben bir komünistinı. Eminim ki bu yarut sizd pek he>-e- canlandırmıyor, ama urkutmeme- li de. Oldukça olağan bir yanıt. TIME — Ekonomik reformla- nnızı Ekim Devrimi ile karşılaş- tınyorsunuz. Devrim, toplumu- nuzda büyük bir şok yarattı. GORBAÇOV — Bu bir şok olacak. Ama Polonya usulü bir şok değil Nasıl hareket etmemiz gerektiğini iyice düşündük. Bir al- ternatif, şok tedavi uygulamaktı. Biz, bunun yerine, radikal bir bi- çimde ilerlemek, ama ekonomi- mizin özelliklerıne göre davran- mak kararına vardık. Batılı ikti- GORBAÇOV — Nasıl hareket etmemiz gerektiğini iyice duşundiik. satçıların çoğu, doğru yaptığımı- za inanıyor. Otomatik bir biçim- de başkalannın modelini uygula- yamayız. Kendi modelimizi baş- kalanna zorla benimsetmeye ça- lıştığımız zamanlar oldu. Başka bir ülkenin modelini köru köru- ne taklit etmemiz bir felaket olur. Bunun için radikal, ama şokları ıçermeyen bir yol izlemekten ya- nayız. TIME — Fakat bütün bunlan bir veya iki yıl içinde gerçekleşti- receginizi söylediniz. GORBAÇOV — Bu, geçiş dö- nemı. Piyasa mekanizmalannı ve altyapısını getirmek bir iki yıl sü- recek. Ama gerçek bir piyasa eko- nomisinin kurulması uzun bir su- re alacak. Öncelikle piyasa eko- nomisi bağlamında vergileme, şir- ket kurma, antitröst, kredi, fi- nansman ve sosyal güvenlik alan- larıyla ilgili yasalan yapmak ve uygulamak durumundayız. TIME — Ya özel mülkiyet? GORBAÇOV — Hayat goste- recek. Söz konusu değildir diye- mem. Devlet mulkiyetini yavaş yavaş kaldınp, anonim şirket kur- mak, mülk kiralamak, koopera- tif işletmeler kurmak ve bireyse! çalışmak gibi olanaklar sağlaya- cağız. Gelişmiş Batı ulkelerinde farkh piyasa ekonomisi kavram- ları var. Örneğin, ABD'de daha liberal bir yaklaşım geçerliyken, Fransa ve tskandinav ülkeleri gi- bi yerlerde devlet düzenlemeleri daha yaygın; ekonomınin önem- li bir bölumü kamu mulkiyetinde. Ama oralarda da her şey piyasa çerçevesinde işliyor. TIME — Çogu Sovyet ve Batı iktisatçılan, büyük çapta enflas- yon ve işsizlik olmadan Sovyet ekonomisinde köklü refonn yapı- lamayacağını soylüyorlar. GORBAÇOV — Sanırım her ikisi de olacak. Sovyetler Birligi'n- de hayli verimsiz çalışan çok sa- yıda fabrika buiunduğunu bili- yorsunuz. Bunlar üretimlerini ye- niden yönlendirmek durumunda kalacaklar. Insanların yeniden eğitilmeleri gerekecek. Bu neden- le, bu kimselerin gerekli geçişi ya- pabilmelerini raümkün kılacak sosyal güvenlik sistemirri kuruyo- nız. ABD'de ve oteki gelişmiş Ba- tı ulkelerinde çoğunluk hizmet sektoründe çahşırken, bizim hal- kımızın üçte ikisi sanayi sektörün- de çalışmakta. Hizmetler sekto- ründe istihdamı genişletmek için yapılacak çok şey var. Hangi yo- lu izleyeceğimize karar verirken başka ülkelerin ne yaptıklanna bakacağız. Biz kendimizi dühya uygarlığırun bir parçası olarak gö- rüyoruz ve dünya ekonomisinin organik bir parçası haline gelmek istiyoruz. Fakat aynı zamanda, dunyanın butun ülkeleri ABD'nin yaşam standardını sağlamaya çalıştığı takdirde, bu (çevre için) bir fela- ket olur. Amerika, dünya enerji kaynaklanmn çok büyük bir kıs- mını tüketiyor. Bunun için tüke- tim toplumu ile doğa arasındaki çelişkiyi vurguluyorum.