Katalog

10 HAZİRAN 1990 KULTÜR-SANAT CUMHURİYET/5 \ Aile filmlerine destek • tstanbul Haber Servisi — Devlet Bakanı Cemil Çiçek, ailenin sosyo - kültürel sorunlarını konu alan fümlere maddi destek sağlayacaklannı bildirdi. Bakan Çiçek, dün Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SESAM) ve Sinema Oyunculan Derneği'nin (SODER) yöneticileri ile görüşerek sorunlan hakkında bilgi aldı. Nüfus artışından en çok aile kurumunun etkilendiğini beürten Çiçek, bu konuda halkın bilinçlendirilmesi gereği üzerinde durdu ve sosyal mesajlar verecek Fılmlere maddi destek sağlama kararı aldıklarını söyledi. Sinemanın içinde bulunduğu krizden ancak devlet yardımıyla çıkılacağını belirten SESAM ve SODER yöneticileri de yapım ve senaryo konulannda maddi destek sağlanmasmı istediler. SODER Başkanı Türkân Şoray ile yardımcısı Tanju Gürsu da üyelerinin sorunlannı dile getirerek üyelerinin belli bir işyeri ohnadığını, bu nedenle sigortalı olamadıklannı, 10 yıllık primlerini ödeyemeyip emekliye ayrılamayanlar için kolaylık gösterilmesini istediler. Tıpografi fonımu • Kültür Servisi — Federal Almanya'mn Stuttgart şehrinde duzenlenen "7. Tipografi Forumu"na 16 Avrupa ülkesinden çağrılı olarak katılan 18 konuşmacı, tipografi ve ülkeleri üzerine bildiriler sundu. Bu yılki konusu "Avrupa Tipografisi" olan foruma Türkiye adına katılan BUlent Erkmen iki ayrı bildiri sundu. Erkmen, adı "Tipografınin resmi, resmin tipografisi" olan ilk bildirisinde, dil farklılığı, anlanan ve anlanamayan metinlerin gönintüleri, yaanın ve resmin kâğıt üzerinde birlesip aynılaştıklan yerler üzerine yaptığı görsel denemeyi multivizyon yoluyla sundu. Tek bir Ahmet Hasim yüzünün görüntüsüyle Enis Batur tarafından yazılan 25 kelimelik Ahmet Haşim metninin ilişkileri üzerine yapılan görsel düzenlemenin müziğini Serdar Ateşer, multivizyon uygulamasını ise Cüneyt Birol gerçekleştirdi. Ikinci bildiride ise Türklerin uç bin yıl boyunca hep Türkçe konuşmalarına karşın yazıların sürekli değişimi ve kullarulan alfabeler örneklerle anlatıldı. Boğaziçi etkiıılikleri • Kültür Servisi — Sanyer Belediye Ba^kanlığı tarafından bu yıl ilki duzenlenen Boğaziçi Sanyer '90 Çevre ve KUltür Günleri, bugUn yapılacak etkinliklerle sona eriyor. 2 haziran tarihinden bu yana sürdürülen etkinliklerin bugünkü programında Şemsi Inkaya, Mehmet Akif Ersoy Parkı'nda saat 15.00'te bir "Sokak Kabare" sergileyecek. Grup Yorum'un konseri saat 16.00'da Rumelihisan'nda izlenebilecek. Tarabya Oteli'nde 17.00-18.00 saatleri arasında gerçekleştirilecek kapanış kokteylinden sonra Rumelihisan'ndaki film gösteriminde "Sis" adlı fılm saat 21.00'de izlenebilecek. • • Küntay Odülü, Dilmen'in • Kültür Servisi — lstanbul'da 1989-1990 tiyatro sezonu süresince sergilenen yerli yapıtlar arasında, yazarın tiyatro anlayışına ve dünya görüşune uygun ya da en yakm oyuna verilen "tsmet Küntay Tiyatro Yazarı ödülü"nü, "Aşkımız Aksaray'ın En Büyük Yangını" yapıtryla Güngör Dilmen kazandı. Nadide Küntay, Melisa Gürpınar, Sevgi Sanlı, Doğan Koloğlu ve Hayati Asılyazıcı'dan oluşan seçici kurul, Dilmen'in yapıtını oybirliğiyle ödüle değer buldu. îsmet Küntay ödülü, yeni tiyatro sezonunda bir yerli oyun galasında Güngör Dilmen'e sunulacak. Berlin konserinde Rolling Stones topluluğunu 77 bin kişi izledi Berlirfe müzik taşı yağdıYaklaşık 30 yıldır rock'taki egemenliğini sürdüren Yuvarlanan Taşlar, Berlin göğünü . gökkuşağının bütün renklerine boyadı. Rolling Stones konseri, yalnızca müziksel değil, aynı zamanda görsel bir şölendi. DİLEK ZAPTÇIOĞLU BERLİN — "Beriin şehri du- vana açıusından sonraki ildnci biyttk olayını yaşadı" desek, umanz müziği siyasetle bir tuttu- ğumuz için bazı okurlarıraız bize kızmazlar. Belki buna hak vermek için Rolling Stones'un Berlin Olimpiyat Stadı'nda 6 Haziran 1990'da verdigi muhteşem konse- ri izlemiş olmak gerekiyor. Ber- lin 'in baü yakasında kentin en bü- yük stadını dolduran tam 77 bin kişi önceki akşam bu şölene ka- tıldı ve Rolling Stones olayına ta- nık oldu. Berlin, Rolling Stones'a aylar- dır hazırlanıyordu. "Urbaıı Jungle" adlı turnesinde Stones Avrupa'da ülke ülke gezdıkten sonra nihayet Doğu'yla Batı'nın kucaklaştığı, dünya tarihinin —üstelik bizzat küçük insanlar tarafından— yeniden yazılmakta olduğu kente geliyordu. Berlin, Almanya'mn öteden beri "gayri- resmi başkenti"; gertçlerin, genç kalanlann yaşamayı en çok tercih ettiği ve yaşamlanyia biçimlendir- diği kent değil miydi? Ve Berlin, Rolling Stones'a gö- rülmeye değer biçimde kucak aç- tı. Biletlerin çok önceden tüken- diği konser, haziran başı Alman- yası'nda bulutlu ve serin bir ha- vada başladı. Mekân, Hitler'in baş mimarı Alfred Speer'e inşa et- tirdiği ve 1936 Olimpiyatları'na evsahipliği yapan ünlü Olimpiyat Stadı'ıydı. Nazilerin klasisizme öykündüğü, ezici boyutlarda inşa edilmiş soğuk beton stadın tribün- lerini ve sahasıaı dolduran on bin- lerce kişi o gece bir ses ve renk cürnbüşünde hem seyirci hem ak- tör olacaktı. îzleyicilerin yarısından çoğu "şimdiki gençler"den oluşuyorsa yanya yakınında "genç kalanlar", hatta yanına 15-16 yaşındaki ço- cuklannı alarak gelmiş Rolling Stones hayranlan oluştunnaktay- dı. Stadın batı tarafmdaki kale- nin yerine dev bir sahne yerleşti- rilmişti.önce sahnede tskoçyalı "uvertür grup" "Gnn" akşamın açılışını yapıyor, verilen arada tan- siyon had safhaya ulaşıyor, saat dokuza doğru sahneye çıkan Sto- nes, son albümunden parçalarla konseri başlatıyordu. Yavaş yavaş eskiye doğru yol al- dı Mick Jagger. 1960'ları 1970*ler izledi. Stat yavaş yavaş karanhğa gömülürken 77 bin kişi ellerinde maytaplar, çakmaklar ve mumlar- la stadı aydınlattı. "Angie" ve "As iears go oy" ile duygusallık doru- ğa ulaştı; "Sympathy for the DevU" ve "Under Cover" ile tri- bünler dalgalandı. Stones, kendisıne kucak açan 77 bin kişiye "sadece mttzik" de- ğil, görsel bir ziyafet de çekmeye kararlı gözüküyordu. Dev sahne- nin iki yanına ve stadın ortasına yerleştirümiş buyuk ekranlardan Mick Jagger kırmızı peleriniyle ve dev dudaklarıyla "Honky toak woman" diye seslenirken birden dev bir sarışın kadın beliriyordu. Sahnenin solundan, 17 metre bo- yuyla birden peyda olan dev 1960'LARDAN 19WA MİCK JAGGER—Rolling Stones'un Beriin konserinde Mick Jagger yavaş yavas eskiye doğru yol aldı. 1960'lan 1970'ler izledi. Konser, rengflrenk havai fişeklerle sona erdi. "sişinne" kadın, elindeki futbol topunu stadın ortasına atmak uze- re sallandı durdu. Sağda ise kızıl saçlı bir güzel, uzun bacaklarını stadın ortasına doğru sallıyor ve müziğin ritmine uyarak dans edi- yordu. İki saat yirmi dakikalık konser on bir buçuğa doğru bitti. tki sa- at önce "VVest and East Beriin"i Almanca olarak selamlayan Mkk Jagger ve Stones, seyirciye bir "bis" verdiler. Ve kimi hayranın saatlerdir beklediği şarkıyı, "I can't get no saatisfaction" söyle- yerek Berlin'e "Aufwiederseben" dediler. "Dünyanın t» emektar rock grabu" Stones yaşlanmadığını, hayranlarının da onunla birlikte genç kaldığının kanıtlan Berlin'de Avrupa'daki "Urban Jungle" boy- lece noktalandı. Tabii kımileri tur- rıe boyunca karalama kampanya- larını sürdürmüşlerdi. Stones'un doğru dürüst muzik yaparnadığı, Mick Jagger'ın hiç şarkı söyleye- mediği, grubun, işi tamamen tica- rete döktüğü iddia edildi durdu. Kafadan bir hesapla Stones'un Berlin'de 53 marklık standart bi- let parasıyla 77 bin kişiden 4 mil- yon marktan fazla brüt kazanç sağladığı anlaşılıyordu. Bu, bir akşamda 6.5 milyar lıra demekti. On yeri kapsayan Avrupa turne- sinde Rolling Stones'un kazandı- ğı parayı hesaplamak bile olanak- sızdı. Ama Berlin'de o akşam he- men herkes aynı şeyi düşünüyor- du: "It's only rock'n roll and I li- ke it~." 78'lik yeniden doğuyor JVİ ARTURO TOSCANINI KOLEKSÎYONU — Ünlü Italyan orkest- ra şefi Arturo Toscanini'nin butün plaklan, konser filmleri yenile- nerek dev bir koleksi>onda bir araya getirildi. EDtP EMİL ÖYMEN LONDRA — Efsanevi Italyan orkestra yönetmeni Arturo Tos- canini'nin hayati boyunca (1867-1957) doldurduğu butün plaklar, konserier sırasında çeki- len filmler, ileri teknolojiyle ye- nilendi. "BMG Classics" tara- fından büyük bir tanıtım ve pa- zarlama kampanyasıyla ortaya toplam 82 compact disc (CD) ve kaset, 10 video ve lazer diski çık- tı. Bu koleksiyona 1939'dan ön- ce Milano'daki La Scala, New York Phüharmonic ve Philadelp- hia orkestralanyla ve 1937 -1954 arasında "National Broadcasting Corporation" (NBC) Senfoni Orkestrasxyla kaydettiği bütün plaklar dahil. Tabii, bunlann he- men hepsi 78 devirli taş plaklar, pek azı da 33'lük. Toscanini'nin taş plaklanndan özel yöntemlerle elde edilen ses kalitesi, konserde- ki kadar saf. Ses kayıt ve yenileme teknolo- jisinde son yıllarda sağlanan ge- lişme, artık müzelik sayılan 78 devirli taş plaklardan, aynen bir CD kalitesinde ses. alınmasını sağlıyor. Ingiltere'de kısaca CE- DAR denen yöntemle 78'likler, yeniden hayata döndürülur oldu. Bu yöntemle, ses dijital bir "tamirden" geçiriliyor ve bilgi- sayarla aşın uçları törpülenerek aradaki her türlü tuşırtı, çatırtı ve istenmeyen parazıt atılıyor. Kısa- cası, ses temizleniyor. CEDAR'- m bilgisayarı saniyede 25 milyon işlem yapabilecek güçte. Ekra- nrnda ses, kırmızı bir bant halin- de, parazit ise mavi dikey çizgi- ler. Bilgisayar, asıl sese dokun- madan mavi çizgileri yok ediyor. CEDAR sistemi ile bir 78'liğin bir yüzünden bir saat içinde te- mizlenmiş ses elde etmenin ma- liyeti şimdilik yaklaşık 160 siter- lin (600 bin lira). Sistem, "Cambridge Sound Restora- tion" adlı firmanın yöneticisi Gordon Reid ve bilgisayar ve muzik meraklısı arkadaşları ta- rafından geliştirildi. Reid'egore 78'lik bir plakta müziğin tek bir saniyesinde dahi 2.500 istenme- yen ses olabilir. BBC'nin ses arşivinde de ben- zer, ama daha az gelişkin bir yöntem daha önceden kullanıl- maya başlanmıştı. 78'liklerin ses kaydını, pikap iğnesi iki ayrı noktadan izliyor, bunu "ükırtı giderici" bir aygıta gönderiyor. Aygıt da iki ayrı bilgiden en uy- gun olanı "seçip" banda aktarı- yordu. 78'lik taş plaklonn yeniden doğumu demek olan bu gelişme, 45'liklerin de artık tarihe karış- ^maya başladığı bir sıraya rastla- *dı. Kaset, CD, LP, karşısında 45'Iik artık satmıyor. Amerikan muzik ve film devi "Wamer" bu yıldan itibaren artık 45'lik uret- meyeceğını açıkladı. tngiltere'nin en büyuk plak dağıtımcısı olan Polygram da yüzyıl sonuna ka- dar LP dahil bütün plastik plak- lann yapımına son verecek. In- giltere'de 45'lik plak satışı beş yıl önce haftada 973 bin dolayın- dayken, geçen yıl 657 bine düş- tü. Buna karşılık kaset ve CD sa- tışı katlanarak çoğaldı. O kadar ki "eskiden" 45'lik plak kulla- nan muzik dolaplan 0ukebox) şimdi artık CD ile çalışıyor. Kadınlar bazen kadın sağhğına özgü sorunlan biriyle paylaşmakta zorluk çe- kerler. Ya dertlerini sessiz sedasız çekmeye devam ederler, ya da kulaktan dolraa tedavilere girişirler kendi kendilerine... Bu ise onları daha zor bir durumda bırakır çoğu kez: Sağlıkları daha da bozu- labilir. Oysa bir kez doktora gidip dertleri- ni söylediklerinde, bazı sorunların san- dıklarından kolayca tedavi edildiğini gö- rürler. Hekimin teşhis ve tedavisi, onları yeniden sağhklarına ve mutluluklarına kavuşturur. Lütfen, kadın sağhğına özgü sorun- larınız varsa gizlemeden ve gecikmeden bir hekime başvurun. Çünkü sağlığınız her şeyden daha değerlidir. "Sağlık hizmetinde ilim" PFIZER ILAÇLARI A.Ş Ortakoy - istanbul Doktorunuza söyleyebilirsiniz. Ddnci Langadank • ANKARA (AA) — Limon mizah dergisi yazarlanndan Metin Üstündağ, çeşitli duvar yazılarından oluşan "Kımıl Zararlısı Olma Kımılda Biraz" adlı ikinci kitabını yayımladı. Metin Üstündağ'ın ikinci "Langadank"ı da çeşitli atasözlerinin değişmiş örnekleri, halk deyişleri, şiirlerden yola çıkarak güncel olayların ele alındığı duvar yazısı benzeri kısa metinlerden oluşuyor. Üstündağ, toplumsal çarpıklıklardan ekonomik sonınlara, cinsel açmazlardan tarihi yanlışlara kadar her konuyu toplumun değisik kesimlerinin yaklasımlanndan, dünya goruşlerinden örneklerle sunuyor. Edebiyatta • Kültür Senisi — Edebiyatta Seçki'nin "Derleme Ürünleri Dizisi 2" başlıklı sayısında, Rainer Maria Rilke, Zeki Tombak, Aydın öztürk, özlem Tezcan, George Cosbus, Tacim Çiçek, Yüksel Şahin, Jacques Prevert, Ali Yaycıoğlu, Ali Ibrahim önsoy, Bora Ercan, Hüseyin Yasar Alpay, Şahin Özdemir ve Savas Ünlü yer alan isimler arasında. Miızik yanşması • Kiiltör Servisi — Fame City ve Müzik dergisi tarafından duzenlenen "Fame Star'90" müzik yarışmasının tanıtım toplantısı, bugün saat 17.30'da Ataköy Fame City Parti Salonu'nda yapılacak. Tanıtım toplantısına Zuhal Olcay, Mehmet Teoman, Neco, Soner Olgun ve Cumhur Atalay katılıyorlar. Rumelihisar'da söyleşi • Kültür Servisi — Sanyer 90 Boğaziçi Çevre ve Kültür Günleri kapsamında Rumelihisan'nda gösterime sunulan "Medcezir Manzaraları" filminin yönetmen ve oyunculan ,.* Rumelihisan'nda bir arayir geldiler. Filmin Ç oyunculanndan Kadir Inanır, Yılmaz Zafer, yönetmen ve senarist Mahinur Ergun, yapımcı Erhan Erzurumlu ve fılm eleştirmeni Erman Şener'in yaptıkları söyleşi sonrasında Sanyer Belediye Başkanı Ihsan Yalçın, söyleşiye katılanlara birer plaket sundu. Azra Erhat anıhyor • Kültür Servisi — Doğumunun 75. yılında Azra Erhat'ı arıma toplantısı, 13 haziran çarşamba günü saat 15.00'te istanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı'nda (Mete Cad. 45 Taksim) yapılacak. Toplantı salonundaki anma toplantısına, Vedat Günyol, Prof. Dr. Türkân Saylan, Güngör Dilmen, Cengiz Bektaş, Mehmet Cemal ve Dr. özden Murtezaoğlu katılacaklar. Çizgi Sanatevi • Kültür Servisi — Kursiyerlerine Milli Eğitim Bakanlığı onayıyla diploma veren Çizgi Sanatevi'nin Erenköy'deki merkez binasında öğrencilerin bir yıllık çalışmalan sergilendi. 1984 yılından bu yana çahşmalannı sürdüren Çizgi Sanatevi'nde resim, stilistlik, mankenlik, modelistlik, seramik, batik, iç mimari, karikatür ve gitar kurslannda yaklaşık 100 kadar öğrenciye uzman hocalar taraftndan ders veriliyor. UGUN • Söyleşi ve imza günü Hacı Bektaş Kültür ve Tanıtma Derneği'nde (Mürver Çiçeği Sokak 7/3 Altıyol-Kadıköy) saat 15.00'te düzenlenecek "Türkiye'de Demokrasi Evreleri" konulu söyleşi ve imza gününün konuğu Şjükran Kurdakul. • İmza günü H.Hüseyin Yalvaç ve Ulus Fatih Demirci saat 16.00-19.00 arasında Bostancı Hatay Lokantası'nda kitaplannı imzalayacaklar. • Uçurtma Şenllği tnsan Hakları Derneğı İstanbul Şubesı Çocuk Komisyonu tarafından duzenlenen "Uçurtma Şenliği" saat 10.00'da Kadıköy Acıbadem Çamlık Mevkii'nde yapılacak.