Katalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhun)eı Matbaacihk vc Gazeıecıhk Turk Anonım Şırken adına Nadır N«ti # Genel Vayin Müdıinı Hısan Cenıl, Muesscse Muduru EmfaK Upklıgıl. Yazı tşlen MUdürü Okay Goatnsın, • Habwr Mcrkezı Muduru ValçiD Barcr, Sa>fa Düzrnı Yonamcnı Ali Aıaı, % Temsücıler «LNKARA. Ahntt TIB. tZMtR. Hikmct Çedaluo*. ADANA Çettn Yigenoghı Iç Potaka. Cdal B*l>apç. °ts Haberfcr Eıgan M a . Ekonomj Ongu Turtaa, I; Scndıka Şuk™ b u a Kultur OI»J Ustcr. FJılım Gcncav î«vtan, Haber Aıaşnrma l m « Bertin, ^un H^berlen Vcdn Dof», Spor Danışmanı Abdulıattr YKxtnun. Dızı Yazjlaı Ktrrm (.ihşkjm. Aıaşunna. Şakın MpQ Du^tunc Abdıdbk Y«an 0 Koordjrvalör AknM Korafean. 9 Mah Ijler Erol Eıtuıt, • Vluhascbc Brinl *ner • BUtcc-Planlama. SCT» niMiııiıı pııtl» • Rcklam An> Toraa, • Ek Vayınlar Hri» Akrol • Idare Hncyta G n • Islomr Ön*r Çdlk. • Bıisı-lîtem Naıl I n i • Pmonel Scvp I Basm ve K901 Cumhunya Maıoaaahk vc Gazucüik TA£ TUrt Oca|> Cad. 39/41 J4334 ls, PK. 246-isanbuL IH 512 05 05 (20 haı). i t a 22246 TKL (I) 526 60 72 0 Buroiır A ı t n . Zıya GOlalp Bv lnlutap & Noc 19 4 Td. 133 II 41-47. Tcfeı 41344 Fta (4) 133 0 < i < | b » : H Zıva Bh I3S2 &2/3. 1Ü 13 12 30. Telot 523» Fta. (51) 19 53 60 lnflnıl Cad 119 & No 1 Ku 1 Td 19 F 52 (4 h«). TÖCL 62155, Rtt. C71) » 37 52 TAKVİM 10 HAZİRAN 1990 öğle: 13.08 Ikındi: 17.07 Akşara: 20.41 Yatsı: 22.32 Kalbinize clikkat!..Deniz kıyısında, kızgın güneş altında içilen soğuk bir içki, sık sık yenen yağlı yiyecekler, ardından serin sularda yüzme kalp için büyük tehlikeler yaratıyor. MERİH AK tZMtR — Yaz mevsımi ile bir- likte sıcaklığın ve nem oranııun artması, kalpler için "tehlike sinyalleri" venyor. Vucuttaki sı- cakiık dengesini korumak için da- ha çok çalışmaya başlayan kalp, bu dönemlerde aşın yüklenme- den, "krize" gırebüıyor. Tatil bd- delerinde yeterli sağlık birimleri- nin bulunmaması, kalp krizi ge- çirenJer için büyük tehlikeler ya- ratabiliyor. Deniz kıyısında, kızgın güneş altında güneşlenme sırasında içi- len soğuk bır içki, aperitif olarak sık sık yenen yağlı yiyecekler, ar- dından serin sularda yüzme, in- sanları dönülmez noktalara geti- rebiliyor. Vücut içindeki ısıyı dü- şurmek için, "sogurucu" görevı yapan ve daha fa/la çalışan kalp, bu dönemde sık sık "dnrma" ya da "kriz geçirme nokusı"na ge- lebiliyor. Sıcak ve nera oranımn yüksel- mesinin kalp krizlerinin artması- na etken olduğunu belirten Ege Ünıversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Ana Bilinı Dalı Başkanı Prof. Dr. tsa Dtmnaz, yaz aylan ile birlikte kalbin işinin arttığını söyledi. Prof. Dr. Dur- maz, insan vucudunun 36-37 de- rece arasında değışen sabıt bır sı- cakhğmın olduğunu da belirterek "Bu sabit sıcakük, cilt, solonum ve kalp vardımı ile sağlanmakta- dır. Eğer çevre ısısı artarsa damar- lar genişler, tansivon düşebilir. Tansiyon daşmesini engeUemek için kalp, dalükada oormakie po- jnpaladıgı Lanın 5-6 mislini gön- denne zonında kaar. Ktsacaa kal- bin işi artar. Bunun yanında so- İBBum da sıcaJdık ayariamastnda etlcendir. Ancak, ısının artması, bu sistemin katkıstnı azaltır" de- di. Sıcak ayaılamasında cıldin de önemli rol oynadığına dıkkat çe- ken Prof. Dr. lsa Durmaz, şu bil- gileri verdi: "Sıcakta gözenekier genişler ve lerleme olur. Terlerae sonucu bu- hariaşmava baglı olarak hızlı bir ısı kaybı soz konusudur. Eger ha- vada nem oranı fazlaysa terleme dnracak ya da azalacakür. Boyle- ce ısı ayarlaması zodaşacaktır. Bn da kalbin yukunu bir daha arttı- nr. Neticede çevre ısısının artma- sı, kalbin daha çok çalışmasuta ve ani tansıyon değişikliklerine yol açmaktadır. Hele nem oranı yuk- sekse bu gibi degişikUkler daha da sık gönılecekrjr. Sıcaklık. kişide sinir ve stresc de yol açmakta, bu da kalbi olumsuz etkilemektedir." Alkol ve yağlı yiyeceklerin ka- lorı bakırrundan zengin olduğunu dile getiren Prof Dr. Durmaz, "Bunlar vucuda ısı sağlaıiar. Za- ten ısı yönunden yöklö olan vu- cnt, bununla birlikte daha da et- kilenir. Kalp daha fazla çalışma- ya baslar. Nemin fazla oldugu do- nemlerde kalp daha da fazla çalı- şır. Bu ynklenme kalbi oldukça yoracaktır. Tehlikeli sonnçlar dogabilir" diye konuştu. Kalp hastalannın bu dönemde çok dikkatli davranmalan gerek- tiğini belirten Ege Üniversitesi Tip Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Cöneyt Turkogla, konu ile ılgili şu bılgıleri verdi: "Nem oranı arrbğında hastalar, kendHeriııi daha rahatsız hisseder- ler. Kalbe, kanın yanında oksijen de az gider. Özellikle kalp hasU- lanmn gecici bir sure hastalıkla- nnın ileriedigini duşunerek ona gore hareket etmeleri gerekmek- tedir. Bu dönemlerde aldıklan Oaçlan bir doz arttırarak kullanır- larsa daha rahat olabilirler. Ayn- ca muntazam uykulan mutlaka alınmaİKur. Nefes dariıgı artan ve gogvs agnlan fazlalaşanlar bir an öace doktora başvunnalıdıriar." Deniz mevsımi ile birlikte tatıl beldelenne başlayan akınlar da bu konuda ciddı sorunlar yaratıyor. Nüfus yoğunluğu birden bire ar- tan bu beldelerde yeterli sağlık bi- rımlerinin bulunmaması, hekım azlığı, kalp krizi geçirenler için ciddi tehlikeler yaratıyor. Bu du- rumun duzeltilmesi gerektiği bil- dmlırken, yaz hastanelerınin ku- rulması, helikopter ambulanslann yaygınlaştırılması ve çok yerde merkez oluşturulması gerektiği vurgulanıyor. Uzmanlar, rahat bir yaz geçir- mek için şu önerilerde bulunuyor- lar: • Sıcagın fazla oldugu saatler- de guneşie kalınmamalı. Bu saat- lerde guneşlenmekten kaçınılma- h. • Deride ısı kaybını önleyen ko- yu ve kalın giysiler giyilmemeli. Vucudun havayla daha çok temas edebıleceği elbıseler giyılmeli. • Alkol ve yaglı yiyeceklerden kaçınılmalı. Sebze ve meyve agır- lıklı rejim uygulanmalı. • Sık sık serinletıcı duşlar alın- malı. • Stresten uzak kalınmalı. • Uykuya onem verilmeli. Vü- cut sık sık dinlendırılmeli... • Nemin arttıfı gunlerde yonı- cu işlerden kaçınılmalı. • Fazla efor kaybettiren işler ya- pılmamalı, sıcak gunlerde seksten kaçınılmalı. Santralda arıza l^tağaırk külyağdı ÖZCAN ÖZGÜR YATACAN — Yatağan Termik Santnuı'nda kul tutan elektroFıltrelerde oluşan anza nedenıyle Yatağan ve çevresi- ne tonlarca kul yağdı. Yatağan Termik Santrah'- nda görevli bir yetkilıden alı- nan bilgiye göre, termik sant- ralın bir unitesinde bulunan 12 dektrofiltreden ikisi anza- landı. DUn saat 11.00'de olu- şan arızanın 3 saatte giderile- bildiğıni belirten yetkili, an- zayla ilgili olarak şu bilgiyi verdi: "Anzanın nedeni, kalori miktan döşuk kömur. Bu tiir komunın yalalmasıyla fazla kul oluşuyor. Kul miktanmn fazlalaşmaa vüztinden bir iınitede yer alan 12 filtreden ikisinde kısa devre nedeniylc bacalardan ortama verilen kul miktan arttı. Ancak anza şu anda gedirilmiş durumda." Alınan bilgiye göre bu tur bir anza 1984 yüında da ger- çekleşmişti. Santralda gorev yapan ve adının açıklanması- nı istemeyen yetkili, anza gi- derilınceye kadarki surede or- talama ne ölçude kul verildi- ği sorusunu yanıtlanmayaca- ğını dile getirdı. Yatağan'da saat 11.00'de doğru termik santralın baca- sından çıkan kül dumanın arttığı görüldu. Yatağan'dan Dr. Bedriye Gürkan, "Endi- şe yaratacak düzeyde bir kül kavnılması oldu. En kotusu ise yurttaşlara bu konuda hiç- bir açıklamanın yapılmamış ohnasıdır. Hicbir yetkiliye alaşamadık. Kimseden de bil- gi alamıyoruz" diyerek şun- lan söyledi: "Yorttaşlar bacadan çıkan du- manlann yoğunluğunu go- rünce bir an şaşırdılar. Ama guncel yaşam surdu. Yalnız bir sorun >ar; bacadan sade- ce kul degil insan saglığı açı- uadaa tehdit oluşturacak göde gönınmeyen gazlar da çrrrrrc yayıidı." Ispanyol yazı Beyaz. Klasik göıelligin rengi. tspanya'da her zaman tutulan bu reok, koyu ve guneş yanığı lenli Ispanyol kadınlannın gnzelnklerini daha çarpıcı bir biçimde ortaya çıkarmaya yanyor. tspanya'da 1990 yazında plajlara egemen olan iki tip mayo var. Leopar bikiniler ve beyaz klasikler. Önden bde kadar açık ve göbekten "dügmeli" bu beyaz mayo, İspaayol kadınlannn geleneksel çizgilerini vaşatıyor. Beyaz şifondan gomlek, mayonun kumlann ötesindeki yaşamım tamamlıyor. Başlıbaşına bir güneş şemsiyesi kadar bb>ik olan hasır şapka, taşıyanı hem aşın güneşten hem de gerektigiode meraklı gözlcrden korayabilecek kadar geniş. Dolgnn vücutlan ve yakıcı bakışları ile ünln tspanyol kadınlan bu yaz kumsaUara beyaz bir şeffaflıgın ardında "hayal kadın" imgesiyle çıluyorlar. Basın krah Maxwell doğu seferinde tngiliz basın imparatoru Robert Maxwell, Doğu Avrupa'daki ülkelerde yeni gazeteler satın alıyor, European adlı gazete ile Avrupa'nın doğusuna yönelik yayın yapıyor, Sovyetler'deki basın kuruluşlarına ortak oluyor ve F. Almanya'daki Berliner Verlag ile işbirliği yaparak Polonya ve Macaristan üzerindeki basın egemenliğini arttırmak istiyor. Dış Haberler Servisi — Ingılız "Mirror Group Newspapers"ın sahıbi ve tngiltere ile Amerika'daki pek çok yayınevi ve matbaanın patronu olan 66 ya- şındaki tngiliz Basın "Çar"ı Robert Maxwell, imparatorluğunu Doğu Avrupa istikametinde ge- liştirme cabasında. Haberi veren Alman "Der Spiegel" dergisine göre Maxwell, Macaristan'da çe- şitli gazetelere ortak oldu, Bulgaristan'da televiz- yon işine girdi ve Sovyetler Birliği'nde çeşitli pro- jeleri finanse etmeye başladı. Batı'da ise şu sıra- larda "European'M pıyasaya çıkardı. Son olarak Doğu Almanya'daki "Berliner Verlag" (Toplam tirajı 4.5 milyonu bulan sekız gazete ve dergi) ile pazarlık göruşmelenni sonuçlandıran Maxwell, bu yayınevi aracılığıyla da Almanca konuşulan ülke- lerde etkın olmak ıstiyor. Basın alanında Doğu'ya yayılma girişiınlerinden, aralarında "The Times" ve "The Sun"ın da bu- lunduğu toplam beş Ingılız gazetesinın sahıbi olan Maxwell'in rakibi Rnpert Murdoch da yararlanma yoluna gırdi. Avusturalyalı Murdoch, Batı Alman yayınevi "Burda" ile birlikte Doğu Almanya'da bir matbaa kuracak. Macaristan'da ise "Refonn" der- gisi ile "Mai >'ap" gazetesinın yuzde 50'sinı satm aldı. "Financial Times" gazetesi şimdiden ikı eze- h rakip Maxwell ık Murdoch arasında yeni bir "ba- sın savaşından" soz edıyor. Ancak bugüne dek Doğu Avrupa seferine 3.5 milyar mark yatıran Maxwell'in tek amacı yalnız- ca kâr değil. Tıpkı bır zamanlar Amerikalı mılyo- ner Armand Hammer'in zor durumda olan Lenin'i desteklediğı gibi Maxwell de Gorbaçov'un kapita- list yardımcısı olarak tarihe geçmek istiyor. Holo- caust'da ailesini >ıtiren Maxwell, Almanya'da oluş- makta olan "bnyiık devletin" gehşimini kendi ga- zeteleri ile yönlendirmek ıstiyor. "MaxweB", dı- yor basın imparatorunun yardımcılanndan biri, "basının bir İktidar aracı oldugnna inanıyor." Maxwell'in Doğu Bloku ülkelen ile her zaman iyi ilişkiler ıçınde olması, komünist rejimlerin yı- kümasından sonra basın imparatorunu önceleri de- zavantajlı bir duruma getirmişti. Nitekim Çek asılh MaxweU, aralannda Erich Honecker, Leonid Brej- nev ve Nikolay Çavusesku'nun bulunduğu pek çok ünlü komünist liderinin otobiyografilerini ve yazı- lannı yayımlamıştı. Daha geçen yıhn ekim ayında Maxwell, Honecker'i Berlin'de ziyaret etmiş ve tum dunyaya Honecker'i destekleme çağrısında bulun- muştu. Bugün ise Maxwell, Doğu Almanya yolcu- luklannı Doğu Alman multecilerine yardım etmek amacıyla gerçekleştırdiğinı belirtiyor. "Üst düzeyde bir görev. Başka bir açıklama yapamam", diyor Maxwell. Gerçekten de Maxwell'ın Federal Alman Dışişleri Bakanı Hans Dietnch Genscher ile dost oldugu biliniyor. Doğu Bloku ülkelerinin Batılı basın patronunun önerilerine önceleri temkinle yaklaşmış olmaları- na rağmen Maxwell kısa surede bu konuda önem- li ılerlemeler kaydetti: — Macaristan'da "Magyar Hirlap" (tirajı 100.000) günlük gazetesi ile "Esti Hirlap" (tirajı 260.000) akşam gazetesıne yuzde 40 oranında or- tak oldu ve bir ticari televizyon kanalı ıçın kendı- sine opsiyon verildi. — Bulgaristan'da basın, televizyon ve film pro- jelerine katılımlar aranje etti. — Amerikalı Merrill Lynch ve bir tngiliz ticaret bankası ile birlikte, öncelikle Sovyetler Birliği'nde faaliyet gösîerecek ve Doğu projelenni destekleye- cek olan "Maxwell Capital Partnership Fund"u kurdu, Maxwell 'Moskovskije Nowosti" gazetesı- ni de tngilizce olarak basıyor. Şımdı de Maxwell Avrupa stratejisinin en önemli başarısı olarak "Berliner Verlag" ile kurulan or- taklığı kutluyor. Avanos'ta çamıırdan yaratilan turizmHer yıl binlerce yerli ve yabancı turist usta ellerin çamura nasıl biçim verdiğini görmek ve çömlek almak için Avanos'a geliyor. TÜREY KÖSE AVANOS — Avanos'ta turizm demek, çömlekçilik demek. Her yıl binlerce yerlı ve yabancı turist, usta ellerin çamura nasıl biçim verdiğini görmek ve alışverış et- mek için Avanos'a geliyor. Kızılırmak kıyısına kurulmuş Roma dönemindeki adı Venessa olan bu şirin ilcede Hitıt çağından Bizans çağına dek uzanan kalın- tılara rastlanmış. Bugün Avanos daha çok bir ahşveriş merkezi. En ünlü el sanatı da halk seramiği. Ayrıca halıcılık da unlü. tlçedeki halı dokuyan kadınlar ile çömlek yapan usta heykeli, turistlere Ava- nos'u özetleyiveriyor. Avanoslular turizmi çömlekçi- liğe borçlu olduklarımn bılincin- deler. Turist taşıyan otobusler da- ha ilçeye gırer girmez, hemen yol- larıru kesip turıstlen atölyeleriue çömlek yapımını göstermeye ça- ğırıyorlar. tlçede bugün 300 dolayında atölye var. Bu atölyelerin önün- 300 ATOLYE — Avanoslu, turizmi çornlekçiligt borçlu. tlçedeki 300 dolayındaki atölyede, birbirinden degişik testi, vazo, saksı, tandır, de testiler, vazolar, saksılar, tan- çaydanlık, şamdan, kandil ve kul tablalan sergileniyor. dırlar, çaydanlıklar, şamdanlar, kandiller, kül tablaları ile çeşitli kaplann sergilendiği tezgâhlar bu- lunuyor. Bu tezgâhlara şöyle bir göz atıp, atölyelere girdiğinizde binlerce yıl önce bıçimlendirilmış bir toprak kabın benzerinin nasıl aynı yöntemlerle yapüdığını göru- yorsunuz. Avanos'taki çömlekçılerden belki de en unlüsu Galip Körük- çn. Turist rehberleri gmplannı bu uluslararası üne sahıp çömlekçi- nin atölyesine mutlaka getiriyor- lar. Atölyenin duvarlan Galip Körukçü hakkında yerlı basında çıkan yazı ve fotoğraflann yanı si- ra tngiliz, Fransız, ABD yayınla- rında çıkan haberlenn gazete ke- sikleri, kendısıne armağan edıJen resimler, fotoğraflar, kısa kutla- ma mesajlan, kartlar ile dolu. Tu- ristler merakla bunlan incelerken, Galip Körukçu önce minik toprak kaplarda şarap sunuyor. Ardın- dan cömlekçi çarkının başına ge- çip çamura biçim veriyor. tzleyi- cileri ne ısterse onu biçimlendiri- yor. Bır vazo, bir testi ya da bır başka kap. Bu arada soruları ya- nıtlıyor. Daha sonra ahşveriş baş- lıyor. Meslek liseleri sınavı yapıldı • Egitim Servisi — Meslek liseleri sınavı dün tüm il merkezlerinde yapıldı. 5 bin 446 öğrendnin alınacağı bu okullar için 181 bin 818 aday sınava girdi. Sonuçlann 11 ağustostan itibaren adaylara gönderileceği bildirildi. Sınavda öğrencilere Türkçe- sosyal-din kültüni ve matematik fen konulannda iki ayrı test uygulandı. öğrencilere 100 soru için 100 dakıka cevap süresi verildi. Sınav sorulannı inceleyen Niyazi Şimşek'in başkanlığında Halil Zor, Haydar Eroğlu, Fuat özçelik, Mehmet Türkkan, Ahmet Karabay, Feriha Kurtarıcı, Mevlüt Yıldınm ve Lale ErdemJi'den oluşan Yıldız Dershanesi Komisyonu, somlann müfredata uygun ve dengeli dağıldıgını bildirdi. Komisyon, birinci testteki 42. sorununun yanıtını soru kökündeki eksiklik nedeniyle birden çok olduğunu A ve D seçeneklerinden ikisinin de doğru olduğunu öne sürdü. Finike'de denetiın • FİNİKE (AA) — Antalya'nın Finike ilçesinde gürultu çıkararak vatandaşları ve turistleri rahatsız eden araçlar, trafikten alıkonuyor. Belediye ve Trafîk Mudürluğu yetkililerinden alınan bilgiye göre Finike'de yaz sezonunun başlamasıyla, ilçe turistlerin akınına ugradı. Bazı motosiklet sürucüleri, araçlann egzozlannı açarak ilçe halkını ve turistleri rahatsız ediyor. \eni bir kuş cenneti • MUGLA (AA) — Muğla'nın Köyceğiz ilçesindekı "Kazancı Ormaniçi Dinlenme ve Piknik" yeri, kuş cenneti haline getiriliyor. Muğla Orman Bölge Müdûrlüğil Milli Parklar ve Avcıhk Şube Müdüru Salim Erdoğan, Muğla-Köyceğiz karayolu ûzerinde ve Köyceğiz'in Döğüşbelen ile Toparlar köyleri arasında kalan ormanlık alanın, kuş cennetine dönuşturülmesi çalışmalanna başlandığuu söyledi. Alanı, yöredeki kuş çeşitlerinin coğalmasını sağlamak amacı ile kuş cennetine dönüştüreceklerini belirtti. Kiırt: Şanssız bir bakanım • tZMİR (CDmhariyet Ege Btirosu) — Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fahrettin Kurt, Aliağa'da kumlacak termik santral için yöre halkından sürekli destek mektubu aldıklarını söyledi. Eylem yapanlann arkasında aşın uçlann bulunduğunu belirten bakan Fahrettin Kurt santral bölgesindeki kamulaştırma işlemlerine kıs bir zaman sonra başlanacağını belirtti. Karth telefonlar • ANKARA (AA) — PTT, ülke genelinde faaliyette olan karth telefon makinesi sayısını yıl içinde 1200'den 4700'e çıkaracak. Edinilen bilgiye göre öncelikle Akdeniz ve Ege bölgesindeki turistik yörelere takılacak bu makineler, halen kullanılmakta olanlardan farkh nitelikler taşıyacak. Kullanıcılara, Ingüizce, Fransızca, Almanca dilleri ile de uyancı bilgiler aktaran yeni makineler, kullarucıya, ne kadar kredisi kaldığmı, konuşmak için hangi işlemi yapması gerektigini bildirecek. 10. gezegen olasıhgı • VVASHINGTON (UBA) — Yeni Zelandalı bilim adamı Robert Hindsley, Güneş Sistemi'nde 10. bir gezegenin var olduğunu ispatlamaya çalışıyor. Hindsley'in admı verdiği 10. gezegenin Sentauruz takımyıldızının kuzey bölümünde bulunduğu ve bu konuda bir dizi fotoğraf çekildiği bildirildi. Bilim adamının araştırma yaptığı bölgenin kuzey yanm küreden görülebilmesinin çok zor olduğuna dikkat çeken ABD'li bilim adamlan, bilgisayar programlarının da araştırma bölgesini iyice daralttığını öne sürdüler.