Katalog

11 NİSAN 1990 EKONOMİ CUMHURÎYET/13 TKKOl ikiye böltindti • Ekonomj Servisi — Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Idaresi (TKKOt) ikiye aynldı. Ycni kurulan iki idareden birinin adı "Toplu Konut ldaresi", diğerinin adı da "Kamu Ortaklığı ldaresi" oldu. Tbplu Konut ldaresi, Toplu Konut Fonu'nu idare edecek, konutla ilgili görevleri sürdürecek. Kamu Ortaklığı ldaresi de özelleştirme ile ilgili görevleri yerine getirecek. THYlden sermaye arttırıını • İSTANBUL (AA) — Türk Hava Yollan (THY), 150 milyar lira olan ödenmiş sermayesini nominal olarak 700 milyar liraya çıkardı. THY'den yapılan yazılı açıklamada, sermayenin arttırılan bolümünün, 2000 yılına kadar yapüacak uçak alımlannın ve altyapının fînansmanında kullarulacağı belirtildi. Net Holding Londra Borsasrnda • Ekonomi Servisi — Net Holding AŞ Londra Borsası'na kote olmak için girişimlerini başlattı. Konuyla ilgili incelemelerde bulunmak üzere Net Holding Sennaye ve Denetleme Grup Başkanı Erol Göker ile Proje Koordinatörü Mehmet Kutman geçen hafta Londra'ya gittiler. İktisat Bankası Moekova'da • Ekonomi Servisi — İktisat Bankası Londra ve New York temsilciliklerinden sonra Moskova temsilciliğini de açtı. Temsilciliğin faaliyetleri genel olarak SSCB'deki iktisat Bankası muhabirleri ile ilişkileri sürdürmek, Türkiye*deki müşterilere SSCB'deki ticaret olanaklan hakkında bilgiler oluşturmak ve aynı sekilde Türkiyetfeki ticari ve sınai potansiyel hakkında Sovyet yetkilileri ile iletişim sağlamak olacak. Para bankadan kaçıyor 4 ' Tasarrufçular, artık enflasyonun gerisinde kalan faizlere "hayır" diyorlar. Yılın ilk üçr ayında enflasyon yüzde 14.2 olarak 'gerçekleşti; tasarruf mevduatındaki artış ise yüzde 5.4 oldu. Piyasalardaki hafif canlanma, kredi talebinde artış yaratarak bankalardaki fazla likiditeyi de eritti. Tasarrufların da bankadan kaçması nedeniyle önümüzdeki günlerde faizlerde artış bekleniyor. ABDURRAHMAN YILDIRIM Mevduat sahibi enflasyonun 13 puan gerisinde kalan faizler kar- şısında, en sonunda "hayır" dedi. Yılın ilk üç ayında enflasyonun yüzde 14.2 olarak gerçekleşmesi- ne karsı tasarruf mevduatındaki artış yüzde 5.4'te kaldı. özel bankalardaki tasarruf mevduatı ise yılbaşına göre reel olarak azaldı. Mevduatın bu ka- çışı ve pıyasalarda para ihtiyacının ekonomideki canlanmadan dola- yı artmaya baslaması, önümüzde- ki haftalarda faizJerin yeniden yükseleceği yolunda bir beklenti yarattı. Faizde yükseliş beklentisi özel- likle mart ayı enflasyonunun yük- sek çıkmasından kaynaklandı. Enflasyonun düşeceği görüşünden hareket eden bankalann, faizleri kademeli bir şekilde düşünneleri sonucunda, faizler enflasyonun 7 puan altına indi. Net olarak dik- kate alınması durumunda faizle- rin, enflasyonun tam olarak 13 puan gerisinde kaldığı da görülü- yor. Enflasyonun düşmesinı bir süre bekleyen ve negatif faize n- za gösteren mevduat sahipleri, bu beklentilerinin boşa çıkmasıyla paralannı çekmeye başladılar. Bu- nun sonucunda 16 mart itibany- la toplam konsolide mevduat yıl- basına göre ancak yüzde 1.6 art- tı. Yılın üç ayındaki yüzde 14.2lik enflasyon karşısında toplam tasar- ruf mevduatındaki artış ise yüzde 5.4"te kaldı. Yani reel olarak geriledi. Vade- li tasarruf mevduatmdaki artış ay- nı dönem içinde yüzde 8.1 olur- ken, vadesizde yüzde 7.3 azalma görükJü. Vadeli tasarruf mevdua- tındaki bu artış daha çok özel bankalardan bir puan fazla faiz uygulayan kamu bankalannda gerçekleşti. özel mevduat banka- lannın mevduatı, yılbasına göre yüzde 0.6 azaldı. özel bankalar arasında da daha yüksek faiz uy- gulayan orta büyüklükteki Türk- bank, Pamukbank ve Garanti Bankası'na mevduat girişi daha fazla oldu. Bu üç bankanın mev- duat birimlerinin bugünlerde ge- Ien yeni müşterilere hizmet için yoğun bir çalışmk temposuna gir- dikleri ifade ediUyor. Mevduat fa- izinin negatif olması ve tasarruf sahiplerinin bu faiz oranlanna da- ha fazla itibar göstermemeleri, ay- nca piyasada paraya olan talebin artması da faizlerdeki düsüş tren- dinin duracağı yolunda bir bek- lenti yarattı. Piyasalardaki hafif bir canlanma kredi talebinde ar- tış yaratırken, bankalardaki faz- la likiditeyi de eritti. Bunun so- nunda uzun süreden beri mevdu- at faizlerinin ancak yansı düzeyin- de, yüzde 301ar dolayında gerçek- leşen tnterbank faizleri yükseldi ve normal düzeyleri olan yüzde 45-50 arasına yerlesti. tnterbank faizlerindeki bu yükselmeyi önü- müzdeki haftalar ve aylarda mev- duat faizlerindeki yükselmenin iz- leyeceği belirtildi. Bankacılık uzmanı Prof. Dr. Selçuk Abac, "GeUsmeler fairie- rin önömüzdeki kaftaiarda y*k- sdecegini gösteriyor" dedi. Enf- lasyonda geçen seneye göre düş- me görulmediğine işaıet eden Sel- çuk Abaç şöyle konuştu: "Baakalardan bn mevdaat ce- Uimesi olarkea baaluüann para- ya da Ibtiyacian arbyor. Fada li- kidhekrini de erittfler. Aynca pan prognummıı uygulanabilmesi için iç borçJaımaya daha fazla agırbk verilmeıi gerekecek. Bu da faizleri yukseitme yönünde bir baskı ya- pacak. Banun yanında bedeflenen baynmenin saglanabUmesi için özel sektör kendisini nasıl finan- s« edecek ki? Bn geltymeler, faiz- lerin önümüzdeki haftalarda ye- niden yuksefeceghıi gösterryor. Bi- zim, faizleri negatif danunda bı- rakarak enflasyonn düşünne şan- sınuz yok." Erdemir 130 milyarda kaldı TKKOt'nin iki gün boyunca Iş Bankası aracılııyla sattığı Erdemir hisselerini 33 bin 483 tasarrufçu 131 milyar lira ödeyerek aldı. hisselerinin ancak yüzde 5.5'ini satabildi. Bu arada, açıkianan satış bilançosuna göre TAYFUN DEVECİOĞLU Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı ldaresi'nin TKKOÎ küçük tasarrufçuya yönelik satış po- (TKKOİ) surdürdüğü özelleştirme programı- lıtikasında başarılı oldu. İki gün süren satış- nın ilk perdesi sona erdi. önceden açıkianan lar sonunda kişi başına düşen satış rakamı program uyannca iki gün süren satışlarda, 33 yaklaşık 3 milyon 900 bin lira olarak gerçek- bin 483 tasarrufçu 131 milyar lira ödeyerek Er- leşti. demir'in yüzde 2.8 hissesine sahip oldu. öte yandan, TKKOt'nin borsa ve banka fi- Satışın ikinci ve son gününde tasarrufçula- yatları arasında oluşabilecek bir farklılığı ön- nn Erdemir hısselerine olan ilgisi ilk güne göre lemek için lMKB'de Erdemir hissderi üzerinde oldukça azdı. Pazartesi günü 100 mıly?r ba- yürüttüğü "tck fiyat harekâtı" dün de surdü. rajını geçen hisse satışı, dün oldukça sönük lMKB'deki dünkü seansta Türk Merchant geçerek 30 milyarda kaldı. tki günlük satış Bank aracılığıyla 12 bin 2501iradan 1 milyon sonrasında açıkianan rakamlara göre portfö- 534 bin 600 adet Erdemir hissesi satan yünde yer alan yaklaşık 2.5 trilyonluk hisseyi TKKOt, bu hissenin fiyatını "sabit" tutmayı parti parti halka açmayı planlayan TKKOt, başardı. Böylece, TKKOt, iki gün süren Er- ilk parti sonunda sahibi bulunduğu Erdemir demir'in halka arzı programı boyunca yakla- şık 2.5 milyon adet brdemır hissesi satarak, borsa kanalıyla da özelleştirmeye 30 milyar- lık bir katkı sağlamış oldu. Dünkü seansın- sonuna kadar tüm talebi karşılayarak adeta bu hissenin fiyatını "kilitleyen" TKKOt'nin, bu politikayı bugün de sürdürüp sürdürme- yecegi borsa çevrelerince merakla bekleniyor. Bu arada, pazartesi ve salı günü buyük mik- tarlarda Erdemir hissesi satın alan borsa ara- cı üyelerinin, bu hissenin 12 bin 250 liralık fi- yatını taban fiyat olarak gördüklerini ve TKKOt'nin bu hisseyi serbest bırakması ha- linde fivatın hızla yukarı çıkacağı konusun- da birleştikleri görülüyor. Son iki giinkü seanslarda portföylerini ağır- lıklı olarak Erdemir'e çeviren borsacılar, bu hissenin tırmanmaya başlamasıyla tüm piya- sanın harekete geçeceğini ve Erdemir'in geçen yılki "lokomotif kâgıt" özelligine yeniden ka- vusacağını ileri sürüyorlar. T U K E T I C I G O Z U Y L E MERAL TAMER Bayram 'özeP zamlarıOkurumuz Ayşe Güneri, bayram tatilini aile- siyle birlikte Kıbns'ta geçirmek istemişti. Bay- ramda yığılma olacağım tahmin ettiği için tam bir ay öncesinden uçak biletlerini alacaktı, ama Türk Hava Yol'an'nı aradı, bilet yok. Hiç yer kalmamış. Kıbns Türk Hava YoIIan'nı aradı, orada da yer yok. Ama Kıbns Türk Hava Yol- lan'ndan bir görevli, kendisine Dnrn Tnrizm'i aramasını, orada bilet bulunduğunu söyledi. Ayşe Göneri, Duru Turizm'i aradı. Tamam, orada bilet var. Kıbns Türk Hava Yollan'ndan özel ucak kiralanrruş. Ama ufak bir sorun var: tstanbul-Kıbns-İstanbul normal gidiş geliş fiya- tı 200 bin lira olduğu halde, Duru Turizm bilet için 200 dolar artı 15 bin lira, yani 500 bin lirayı aşkın para istiyor. Ayşe Güneri'nin ilk aklına ge- len bu fiyatın içine otel ve yemeğin de dahil ol- duğu... Kendisi bunlan istemediğini söyledi. Ama hayır... Sadece Kıbns'a uçakla gidip gelmek için ödemesi gereken para tam 510 bin lira. Okurumuz bu parayı duyunca Kıbns'a git- mekten vazgeçti. Bizden de böyle bir uygulama- nın yasal olup olmadığı- nı araştırmamamızı iste- di. Biz önce Kıbns Türk Hava YoIIan'nı aradık. Gerçekten de bilet yok. Fiyatı ise 200 bin liray- dı. Sonra Duru Tu- rizm'i aradık. Orada bi- let bol. Ama 200 dolar artı 15 bin lira ödemek şartıyla. "Uçak taşıma- cıiığında belli bir fıyat yok modur?" diye sorduğumuzda yanıt "Bo fiyatlar Kıbns Türk Hava Yollan'mn bayram özel tarifesidir" oldu. Sonra yeniden Kıbns Türk Hava Yollan'nı arad:k. Onlann bayram özel tarifesi yoktu. De- mek ki "itiraz eden müşteriye" böyle bir gerek- çe gösteriliyordu. Kimine göre uçakla yüksek fi- yattan yolcu taşımak "snçtu" ve Duru Turizm uçak biletirıin üzerine bu fiyatı yazamazdı. Bunu da araştırdık. Ama böyle bir durum söz konusu değildi. Çünkü Duru Turizm "özel ucak" kiralamıştı ve müşteriyi dilerse daha ucu- za, dilerse daha pahalıya taşıyabilirdi. Charter ucaklan genelde daha ucuz yolcu taşımıyorlar mıydı? O zaman o da suç olurdu! Dolayısıyla yapacak bir şey yoktu. Bu bir arz- talep meselesiydi. Dileyen parayı 'basünr' gider, dileyen de Ayje Güneri gibi olayı protesto edip evinde otururdu. Oysa charter seferle- rinin 2 temel çıkış nok- tası yok muydu? Bu se- ferler ya ucuz taşımacı- lık yapmak için ya da çok özel bir hatta bir toplantıya, seminere ya da tatile insanlan toplu olarak götürüp getir- mek için düzenlenirdi. Ama demek şimdi yeni bir "alan" daha yaratıl- mıştı. Fırsat bu fırsattır denip özel uçak kirala- yarak "özel zamlı seferler" düzenle- niyordu... Sağlık Bakanı'na soruyoruz! Ankaralı okurumuz Cem Dalgün'ün özel am- bulans şirketinden kiraladığı ambuians iki kez yolda kalıyor. Ambulanstaki hasta o anda bir kalp krizi ya da astım krizi geçiriyor olsa ne ola- cak? Okurumuz mektubunda, bizden bu sorulann yanıtlannı öğrenmek istiyor. Ama bu sorunla- rın yanıtlannı öğrenmek çok çok zor olmalı ki Sağlık Bakanlığı'mn telefonlan arasında tam bir yarım gün köşe kapmaca oynamamıza rağmen biz de başaramadık. Önce bu işlere bakan b o lum Tedavi Hizmeüeri dediler. Orası "Biz degiliz" dedi. Sağlık Bakanı'nın özel kalemine bağlandık. Oradaki Mürevver Hanım bize yar- dımcı oldu. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Mn- dürii Nevzat Sahan'ın bilgi vereceğini söyledi. Ancak Sahan, bilgi vermeye yetkisinin bulunma- dığını bize aktardı. "Siz sonılannızı verin, ba- sın bölümiuniiz yanıtlar" dedi. Biz sonıları ver- dik, ama ne haber, ne yanıt geldi. Sağlık Bakaru Sayın Halil Şıvgın'ın kendi ala- nını ilgilendiren konularda çok duyarlı olduğu- nu biliyoruz. Onun için biz de bu sütundan ken- disine sesleniyor ve ambuians şirketlerini denet- leyen olup olmadığım soruyoruz. Şimdi okurumuzun mektubuna geçelim: "Babam bir beyin kanaması geçirmışti. Ken- disini Ankara Numune Hastanesi'ne kaldırdık. Yattığının ikinci haftasında beyin anjiyosu çek- tirmek için Numune'den Gazi Üniversitesı Has- tanesi'ne sevk ettiler. 16.3.1990 Cuma günü tuttuğum özel Gensan Ambuians şirketine ait Chevrolet marka bir ara- bayla babamı Gazi Üniversitesi'ne götürdük. Be- yin kanaması durduğu halde, babam fazla sar- sdmasın diye özel ambuians tutmayı tercih etmiş- tim. Anjiyodan sonra 6 saat gözetim altında ka- lan babamı tekrar Numune Hastanesi'ne götür- mek için özel Gensan Ambulansı'nı çağırdım. Babamı aşağı indirdik, tam ambulansa bindire- ceğiz, şoför ambulansı çalıştıramadı ve gerçeği o zaman söylemek zorunda kaldı. "Marş dina- mosu bozukmuş, bir gün önce yaptırmış, ama neden böyle oldagunu anlayamamış" gibilerin- den bir sürU bahane saydı. Neyse ki etraftan bulduğumuz birkaç kışiyle koca ambulansı itekleyerek çalıştırdık. Ambu- ians Numune Acil'in yokuşunda bir kez daha durdu ve çahşmadı. Bu defa acilin tam girişinde ve yokusta kalması, beni ve arkadan gelen araç- lardaki insanlan da çileden çıkardı. Yine etraf- tan toplanan şahıslarla ambuians bir kez daha iteklenerek çalıştınldı. Nihayet babamı kazasız belasız hastaneye getirebilmiştik. Babar.ı hastaneden taburcu olurken san renkli Volkswagen minibüslerinden yapılmış ambuians ile eve geldik ve niçin daha önce bunlan dene- medim diye kendi kendime kızdım. Üstelik Gen- san Ambuians şirketine iki seferi için 70 bin lira vermiştim. Şimdi soruyorum, bu tür ambuians şirketle- rini denetleyen yetkililer var mı, yok mu? Eğer hastamız kalp krizi ya da astım krizi geçiriyor olsaydı ve ölseydi sorumlu kim olacaktı?" Tüıkiye'nin !l 1numaralı gazetesi" halka açıldı Sennayesb Tamamı ödenmiş 24 milyar TL • 22 Nisan 1985te yavinlanmaya başlayan Sabah.Türkıye'nin en saglıklı ve en hızlı gelişen gazetesi • • Sabah, ülkemizde benzen olmayan. dünyanm en gelişmiş bilgisayarlı basın teknolojisine sahip ir •k Sabah, Türkiye'nin en çok satan ve en çok okunan gazetesi if •k Sabah'ın yaünmlan, cari fıyatlarla 165 milyar TL. • • Sabah. uluslararası standartlara göre audit (dış denetün) yaptıran sayılı kuruluşlanmızdan biri • •*• Yıllık kağıt tüketımi, 47.000 ton •*• it Sabah'ın tstanbul. Ankara, tzmir. Adana.Elazıg tesLslerinin loplam ba.skı kapasitesi 235.000gazetcsaafA' Sabah Yayıncılık A.Ş. Hisse Senetlerinin Halka Arzına Aracdık Eden Kuruluşlar MANUFACTURERS HANOVER/EÎNANS OSMANU BANKASI TEKSTİLBANK GARANTt BANKASI FÎNANSBANK ÎKTtSAT BANKASI TÜRK MİTSUİ BANK YATERIM FÎNANSMAN KOÇ-AMERÎKANBANK Satış Süresi: 9 Nisan - 20 Nisan 1990 / (10 İŞGÜNLÜK BU SÜRE IÇtNDE SATIŞ FİYATI SABİTTİR ) İ f Sabah Yayıncılık A.Ş hisse senetleri. satış süresinın bitiminden itibaren tSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI' nda işlem görmeye başlayacaktır. Aşağıda adı geçen aracı kuruluşlar, bedelı karşılığmda dileyen tasarruf sahipleri adına Sabah hisse senetlerini saklayacak, kar paylarını ödeyecek, rüçhan hakkı kullanımı işlemleri yapacak ve satışına aracılık edeccktir. MANUFACTURERS HANOVER / FtNANS Abdı Ipekçi Cad Polal Palas Maçka. Isuuıbul Tel . 131 40 10C8 hal) - 140 59 66 l/.mır Şube Tel : 13 65 45 -13 30 34 tKTtSATBANKASI BilyOkdcrc Cad. No : 165 Zinciriikuyu. lslanbul Tel. 174 II II (2Ohal) vc dığer lum >ubclcr YATJRIM FtNANSMAN Buyukdcrc Cad. Talko Bınası No . 127 Gayrctlcpc. Istanbul Tef 17544 80(11 hal) Ankara Şubc Tel . 117 30 46 15 hal) GARANTt BANKASI Biıyiikdcre Cad. Ncvlmn Işhanı No I 19 Kal 2. Gayreltcpc. lslanbul Tel . 175 I040(4hal> 166 |H 06 Ankara Şubc Tel 118 2 9 6 6 - 1 1 8 9 0 1 5 İ7mır Şubc Tel: I9 47 2 5 ( 3 h a l )-l9 46(K) OSMANIJ BANKASI Bankalar Cad. 35/37 Karaköy. Istanbul Tel : l52 3O(X)(3Ohall 143 47 99- 144X5 80 vc dtğcr lum >ubelcr TÜRK MİTSUt BANK Bü5.ukdcrcCad No : IOX/a hscnlcpc. Istanbul Tel : 175 29 30 \mn Şubc Tel • 19 38 40 TEKSTtLBANK Tcşvıkıyc Cad. l44Tc>vıkıyc. Islanbul Tel : 159 17 63 - 159 10 IX - 159 13 94 l/mır Şubc Tel I94O5I Ankara Şubc Tel : I4O69KO-14O698I FİNANSBANK Büyükdcrc Cad No . 123 Mccidiyckoy. tstanbul Tel : 175 24 S)(lShal) Ankiira Şubc Tel : 168 45 6O (6 hal) l/mır Şubc Tel I9 2»((X» KOÇ - AMERİKAN BANK Cumhunycl Cdd 245 hlarhıyc. lslanbul Tel . 140 65 0 7 - 131 0 9 I 2 - I4TI47 32 Ankara Şubc Tel : I I X I X O 4 - I I X 2 I 4 4 1/mir Şube Tel . 12 33 X I - 83 verimli, akıllı yatuım Istanbul Menkul Kıymetler Borsası BAŞKANLIĞI'NDAN Sayın Borsa Yatırımcıları, Sizleri Borsa'da daha fazla yatırım yapmaya davet ve yapacağınız yatırımlarda aşağıdaki hususlara dikkat etmenizi tavsiye ediyoruz. A. Menkul Kıymet alım-satım işlemlerinizi kendi emniyetiniz için yalnızca borsa üyelik belgesine sahip banka, aracı kurum ya da komisyoncular aracılığı ile Devletin Borsa dışı satılmasına izin verdikleri hariç mutlaka Borsa'da gerçekleştiriniz. B. Mümkünse aracı olarak seçtiğiniz Borsa üyesine bizzat giderek yatırım yapacağınız şirket hakkında bilgi aldıktan sonra kararveriniz. C. Alım ya da satım talimatınızı verdikten sonra muhtemelen Borsa üyesi sizden talimatınız alım ise karşılığı parayı, satım ise menkul kıymetleri talep edecektir. Verdiğiniz paranı'n karşılığı olarak para alındı makbuzunu veya verdiğiniz menkul kıymetlerin karşılığı olarak emanet makbuzunu ilgili Borsa üyesinm ünvan, kaşe ve imzalannı havi olarak isteyiniz. D. Borsa üyesine bizzat gidip başvurduğunuz takdirde alım ya da satım işlemi için şekli İMKB tarafından belirlenmiş müşteri emrinin doldurulmasını ve imzalannı havi bir nüshasının tarafınıza verilmesini talep ediniz. E. Aracı olarak seçtiğiniz üyenin fiyat ve süre konusunda sizin vereceğiniz limitler dahilinde hareket etmesini sağlamak ve başka bir deyişle, önemli ölçüde insiyatifi elinde tutmak istiyorsanız, vereceğiniz müşteri emrinde fiyat ve süre limitlerini belirtiniz. (Örneğin: "5 Nisan 1990 Perşembe günü kapanışına kadar X şirketin hisse senedine pay başına en çok 7.100.- TL. ödemek şartı ile alım yapınız" gibi.) Müşterileri ile Borsa üyeleri arasında Borsa dışında yapılan bu işlemlerde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığı'nın herhangi birsorumluluğu yoktur. Ancak ilgili Borsa Yönetmeliği'nde de belirtilen yukarıdaki hususlara dikkat edilerek yapılan ve belgelere dayandırılan işlemlerde vuku bulabilecek ihtilafların çözümünde Borsa Yönetimi Yönetmelikler çerçevesinde gerekli incelemelerde bulunacak ve yaptırımları uygulayabilecektir. "Borsa" ile ilgili hertürlü istek ve şikâyetleri "İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, Rıhtım Caddesi No: 245, 80030 Karaköy, İstanbul" adresine yapabilirsiniz. Saygılarımızla, İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI BAŞKANLIĞI