Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 26 MART 1990 Hgazldaki pazarlıkTürk-Iş'i karıştırdı İşçi-işveren-hükümet üçlüsü yarın bir araya geliyor. Türk-İş Başkanı ve sağ kanat sendikacıların bu zirve öncesi Imren Aykut'la yaptıkları gizli görüşme sol kanat sendikacıların tepkisine yol açtı. Yılmaz, zirveden iimitli olmadığını belirtti. IŞIK KANSU ANKARA — Işçi-işveren- hükttmet üçlüsü 27 mart salı gu- nü bir araya gelecek. Zirve öncesi Türk-tş Başkanı Şevket Yümaz ve sağ kanat sendikacıların, Çaiışma Bakanı Imren Ayknl ile yaptıkla- rı gizli görüşme, sol kanat sendi- kacılann tepkisine yol açtı. Bu arada Yılmaz, üçlü zirve hakkın- da şunlan söyledi: "Göriışmeden bir şey bekliyor muyum? Bu isve- renierdcn, 'Bu mevcut kanunlar- dan memnunuz' demesinden baş- ka bir şey bekleyeceğimi sanmıyo- rmm tabii. Dognısu da o. Bana go- re diyonım. Gidecegiz, çagnlıyo- raz. 'Bir ümit vardı da gitmediniz' diye bir durura yann başımtza gel- mesin diye gidiyonız. Yoksa git- meye de niyetim yok yani." Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ba- kanı fmren Aykal ile Türk-İş Ge- nel Başkanı Şevket Yılmaz ve sağ kanat bazı sendikacıların önceki gün Ilgaz'da yaptıkları gizli görüş- me, sol kanat sendikacıların bu- yük tepkisini çektı. Gizli görüşme- den Türk-İş Genel Sekreteri Or- han Balla ile Genel Eğitim Sekre- teri Mostafa Başoğlu'nun da ha- berdar olmadığı öğrenildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ba- kanı imren Aykut ile Şevket Yıl- maz, Türk-İş Genel Mali Sekreteri Enver Tocoglu, sağ kanat sendi- kacılardan Türk-Metal Başkanı Mustafa Özbek, Şeker-tş Başka- nı Hikmel Alcan, Koop-İş Başka- nı Ahmel Balaman, Çimse-tş Baş- kanı Tamer Eralan, Tes-İş Başka- nı Faruk Barul, Teksif Genel Sek- reteri Zeki Polat önceki gün Ilgaz dağındaki Doruk Oteli'nde gizli bir görüşme yaparak yarın yapı- lacak işçi-işveren-hükümet zirve- si öncesi çalışma yasaianndaki de- Fotoğrafyaktıranbakantş-Sendika Servisi ~ "Gizb pazaritk" top- lantısını araştırmak ve fotoğraflamak ûzere Ilgaz Doruk Oteii'negiden Cumhuriyet mu- habirini özellikle Türk-îş Genel Başkanı Şev- ket Yılmaz hayretle karşıladı. Toplanuya ka- ülan sendikacüar Cumhunvet muhabirine özellikle "bu toplantıyı nereden öğreadiği" konusunda ısraru sonilar yönelttiler. Muha- birin "haber kaynağını kesınlikie açıklaıtıayacagını" bildinnesi üzerine Teksif Genel Sekreteri Zeki Polal, "Içimizde bir köstebek *ar" dedi. Türk Metal Sendikast ge- nel Başkanı Mustafa Özbek'in ise Cumhu- riyeı muhabiri ile karşıla$tfğ!nda guidüğû gözlendi. Şevket Yılmaz ile görüştükten son- ra oteie giren Cumhuriyet muhabiri, Çalış- ma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Ay- kat'u diğer sendikaeıiarla cay içerken göriın- tıiledi. Cumhuriyet muhabirinin fotoğraf çekmesi üzerine çok sinirlendiği gözlenen Bakan Aykut, "Sen nasıi izinsiz fotoğraf çe- kersin? Derhal terk et burayı" diye bağırdı. Aykut, muhabire birkaç kez olay yerini terk etmesi uyansmda bulunduktan sonra koru- ma polisine taiimat vererek sendikacıiarla kendisini görüntuleyen pozu yaktırdı. Baka- nuı Cumhuriyet muhabirine davranışı konu- sunda sendikacıların herhangi bir tutum ta- kınmadıklan dikkat çekti. Sendikacüar mu- habire, "Sen izin almadan fotoğraf çektin. tan alsaydın beiki bunlar olmazdı. Sonra Sa- yın Bakan pantolonla fotoğraf çektirmek istemiyor" dediler. ğişiklik önerilerini tartışmışlardı. Bu gizli görüşmeden Türk-İş yö- netimıne muhalif sol kanat sendi- kacılardan hiçbirinin haberdar ol- raadıklan anlaşıldı. Böylesi bir görüşmeye buyük tepki gösteren sol kanat sendikacılar Cumhuri- yet'e gizli pazarlık ile ilgili göruş- İerini şöyle açıkladılar: Giiral Ercakır (Ağaç-tş Başka- nı): Öncelikle böyle toplantıların açık ve net olması lazım. Gizli ka- paklı toplantılar işçi sınıfına hiç- bir fayda getirmez. Ben toplantı- yı Cumhuriyet gazetesinden öğ- rendim. Böyle pazarüklan son de- rece sakıncalı buluyorum. Toplan- tı muhalif kesimden saklanmaya çalışılmıştır. Turk-lş'in ikiye bö- lünmesi yarar değil, zarar getirir. Bolünmenin hiçbir anlamı yoktur. Kenan Dunıkan (Türk Harb-lş Başkanı): Ilgaz dağının dorukla- rında Sayın Bakan ve Türk-İş he- yeti rande% ulaşarak buluşuyorlar. Her ILO toplantısından önce hü- kümet yasalar üzerinde rötuş ya- pıyor. öyle bir ihtiyaç duydular ki bö>r le bir gizli pazarlık yapıyorlar. Fevkalade sıkıldım. Sayın Şevket Yılmaz saklanıyor. Panik içinde. Kendisine yazık oluyor. Birilerinin arkasına saklanıyor. Benim habe- rim yoktu toplantıdan. Bu toplan- tılar aleniyet içinde yapılmalıdır. Bakalım 6 nisanda yapılacak Türk-İş Başkanlar Kurulu'nda ne diyecekler? Melih Hüsnü Yılmaz (Likat-lş Başkanı): Bize şimdiye kadar yö- neltilen suçlamalar Türk-İş'in içinde ikilik yarattığımıza yönelik- ti. Oysa Ilgaz'da yapılan gizli top- lantıdan anlaşüıyor ki Türk-lş'teki ikilik yönetimden kaynaklanıyor. Ayıplarını ortemiyorlar. Yönetim kurulunun, bir grup sendikacıyı haberdar edip bir kısmına bilgi vermemesi ve böylesine bir ayırım yapması çok ayıp. Ali Ekber Güvenç (Basın-tş Başkanı): Türk-îş ve bağlı sendi- kalara yakışan tavır açık davran- maktır. Ilgaz dağının dorukların- da hükümet ile gizlice buluşmak ve yasa değişikliklerini üç-beş sen- dikacıyla goruşerek karar vermek, işçi sınıfına yeni tuzaklar kurula- cağının işaretlerini vermektedir. Dürüst sendikacılık kapalı kapı- Iar ardında gizli toplantılar yap- mak değil, tartışmayı herkesın önunde ve bilgisı dahilinde ger- çekleştirmektir. Bu toplantıya ka- tılanlar işçi sınıfına hesap verrne- lidir. Çünkü bu toplantıdan mide- miz bulanmıştır. Atilay Ayçin(Hava-İs Başkanı). lşçilerin menfaatlerini doğrudan ilgilendiren konular gözden ırak köşelerde tartışılamaz. İşçi hakla- rıyla ilgili pazarlık yapılacaksa in- sanların ulaşamayacağı yerler se- çilemez. Eğer bir toplantı gizlilik içinde yapılıyorsa mutlaka bir sa- tış vardır. Türk-tş içindeki çağdaş sendikacılar grubuna haber ver- memek Türk-İş yönetiminin bir- likten korktuğunu ortaya koy- maktadır. Türk-îş'i bölüp parça- lamak isteyenler bizzat gizli top- lantı yapan Türk-tş yönetimidir. İşçi haklarım tartışacak olan yal- nızca Şevket Yılmaz ve yandaşla- rı değildir. Yener Kaya (Derı-tş Başkanı): Biz 1983'ten bu yana isteklerimi- zi ANAP iktidanna bildirdik. Bu- nu bilmeyen bir sağır sultan kal- dı. Turk-lş Genel Kurulu'nun ka- rarlarının Jıayata geçirilmesinin tartışıldığı bu günlerde böyle giz- 'Keşke kaııııı çobanı olmasaydurf MEHMET FARAÇ CEYLANPINAR — Musa Tutraan, Ibraoim Çelik ve Dede Çoban, Tarım tşletmeleri Genel Mûdürlüğü'nün 39 işyerinde süren grevlere katılan binlerce işçiden yalnızca birkaçı. Ceylanpınar çift- liklerinde çobanlık yapan bu üç iş- çi, devlete hergün 24 saat çalış- maktan yorulduklanm vurgulu- yorlar. "Ğreve neden katıldınız?" sorusuna üçü de tek bir sözcükle yanıt veriyor: "Açlıktan." Tarım işletmelerinde bir hafta- dır süren grev, dünyanın en büyuk çiftliği Ceylanpınar Tarım Işlet- meleri'nde hayatın büyük ölçüde durmasına yol açmış. Süt ve pey- nir üretiminin dışında çiftlikte hiç- bir çalışma yapılmıyor. 2 binden fazla grevci işçi arasında en dert- lileri, çiftlikteki 100 binin üzerin- deki büyük ve küçükbaş hayvan- dan sorumlu olan çobanlar. Gre- vin daha önce sözcük anlarmru bi- le bilmeyen "çoban işçiler", 20 yılı aşkın bir suredir asgari ücrel ya da biraz üzerinde ücretle çalışıyorlar. Musa Tolman (62), 10 çocuk babası. 50 yıllık geçmişi olan Cey- lanpınar Çiftliği'nde tam 25 yıldır "kadrolu çoban" olarak calışıyor. Tütman, grevle ilk kez 1972 yılm- da karşılaşmış. "Yaho" diyor, "o zaman hakkımızı almıştık. Şimdi vermiyorlar. Sendika der ki de- mokrasi mi nedir, işte o kayboi- muş." Çoban Tütman, kacak tütün- den sardığı sigarasını keyifle içer- ken ekiiyor: "Ben grev fiian bil- Egeli çimento işverenlerinin iddiası Karteller grevi körüklüyor BARIŞ KUDAR "DEVLET ÇOBANLARI" — Ceylanpınar'daki greve katılanlar arasında en dertlileri "de\let çobanlan." Eskiden ağalann >anında "ozel çoban" olarak çalıştıklan günleri bile ozluyorlar... mezdim. Dediler ki hak böyle alı- nır. Getirdiler buraya gözcü dik- tiler bi/j. Benim tek istediğim dev- letin hakkımı vermesi. İstedigimiz de derdimize çare değil. ama ne yapalım ekonomi azmış." 22 yıllık çoban tbrahim Çelik (55) de 7 çocuk babası. Aylarca evine gidemediğinden, çocukları- nı göremediğinden yakımyor: "Çalışmaktan yorulduk. Gece- miz gündüzümiiz yok, ama ver- dikleri de bir şey değil ki dayana- sın. İki ayda bir ancak eve gide- biliyoruz. Devlet biraz daba im- kân versin, yoksa haiimiz harap- lır." Tümü şalvarlı ve başlarında po- şularıyla klasik işçi görüntüsun- den çok "tipik Harran köylüsü" nu andıran grevci çobanlar, 7800 liralık yçymiyeye bir ad takmı$lfr: Sadaka. 9 çocuklu Dede Çoban (50), günde binlerce hayvanı otlatıyor çiftliğin otlaklannda. Ayda birkaç kez ot alabildiğinden yakınan Ço- ban, çobanlığı "devlet kapısıdır, garantisi vardır" diyerek kabul et- miş. Daha once bir ağanın yanın- da "özel çoban" olarak çalışırken, •'garantüidir" diyerck Ceylanpınar işletmelerme giren Dede, "rezil olduğu" görüşünde: "Çalışmaktan iligimize kadar kuruduk. Çocuklanma 'devlet işçisiyim' demekten çekinir ol- dum. Keşke ozel çoban olarak kal- saydım. Maaşlanmızı düzeltmeJeri o kadar zor değil ki..." İZMİR — Çimento sektörün- de greve doğru gidilirken Egeli çi- mento sanayicileri "Türkiye pa- zannı ele geçirmek isteyen bazı kartellerin grev ve lokavtı könıklediğini" ileri sürdüler. Gre- vin başlaması durumunda lokavt ilan edeceklerini ve fabrikaların kapanacağını ammsatan sanayici- ler, "dış karteller 9 ay SMreyle Türkiye'ye çimento yağdınrlarsa sektör tümüyle çöker" görüşünü dile getirdiler. lşçilerin istemlerin- de haklı olduklannı, ancak son 10 yılın faturasının bir defada öden- mesini istediklerinı kaydeden sa- nayiciler "yüzde 200 zam nor- maldir" diye konuştular. Adı- nın açıklanmasını istemeyen bir sanayici işçinin "yerden göge ka- dar haklı" olduğunu vurgulaya- rak gelişmeleri şöyle anlattı: "İşçiler son 10 yılda geçirdik- leri 3 ya da 4 toplusbzleşme dö- neminde hukumetin politikası ne- deniyle surekli enfbsyonun altın- da ezildiler. Enflasyon yüzde 60'ken yüzde 30 zam yapıldı. Do- ğal olarak iicretler giidiik kaldı. Bu nedenle haklılar. Ancak bunu bir defada öderaeye zorlamalan haksız. İşverenler sendikasının verdiği haklar yaklaşık yüzde 200'ü buluyor. Bu da şimdiki or- talaraa 400 bin lira olaa brüt üc- reti bindirilmiş olarak 1 milyon 800 bin liraya yukselüyor. Son 10 yılın enflasyon hesabını yaparsa- nız tabii ki bu rakam düşıik ka- lacaktır. Ancak insaf edin; hangi iş kolunda ya da işte bu denli yük- sek ücret var? Karşı sendikanın is- tediği yüzde 500-1000'lik ücret ar- tışıyla 400 bin lira briit alan işçi için yaklaşık 5 milyon lira istiyor- lar. Endaze yok." lşçilerin 1980 sonrası getirilen yasaklarla elinin kolunun bağlan- dığı göruşune katıldığını da belir- ten sanayici sözlerini şöyle surdurdü: "Endişemiz şudur: İşçi greve çıkabilir. Ancak ne kadar daya- nabilir? Sendika işçiye ne kadar parasal destek çıkabilir? Soora biz de lokavt ilan edeceğiz ve bu >ıl- lann işçileri işsiz kalacak. Grev ve lokavftan ancak dış karteller ka- zançlı çıkarlar. İşte orneği hemen 2 milyon tonluk ithalat için ihale açıldı. Bu gelecek, ardı arkası ke- silmeden gelecek. Türkiye paza- rını ele geçirdikten sonra kapalı kalmış Turk çimento fabrikalan bunlarla sonra nasıl rekabet ede- cek? Bence grev ve lokavt olma- sını dış karteller isthor. Halta bu- nun için İs\içre bankalanndan bi- rine 2 milyar lira yaOnldığı bile id- dia ediliyor..." Y I L L A R A Kurulduğu günden buyana Türk Sporuna ve sporoısuna hizmet için ka)nak yaratan Spor-Toto Teşküat Müdürlüğü 30. Kuruluş yıldönümünü gunırla mutlulukla kutluyor. Kuhiplere sağladığı isün hakfanyla. üniversıte gençhğünize Kredi ve Yurtlar Kurumu aracılığıyla gerçekleştirdiği katkılarla, kimsesiz ve bakıma muhtaç çocuidanmıza a\ırdığı paylarlagerek sportifgerekse sosyal yardımlaşma fonksiyonlarmı yerine getiren SporTotoveSporLoto, Ök kez 1987-1988 sezonundauygulamaya koyduğu Centilmenlik ve Başan Ödülleri programı ile de sporumuzda onemJi bir boşhığu doldurmı^, spormiisabakalannın kaliteli ve sportmence geçmesi için özendirici ve öduUeodirici bir yaklaşıma önculük etmıştıı. 30. Kuruluş yıldönümünde öoemli aüiımJara hazırlanan Spor Toto Teşkflat Müdürlüğü bu çerçevede iştirakçilerin aldığı ikramiyeJerin her türlü vergi resim ve harçtan muaf tutulmaa konusunda gerekü girişimlerde bulunmuş, kulüplere verilen isün haklannda da reel aıtşlarsağlanmjşûr. Aynca uygulanmasma başlanılan Modemizasyon planı dahilinde baskı tesisleri yenilenmiş, yeni kupon dizajılan geli$Qrerek Spor Toto ve Spor Lotonun bilgisayar aracıüğıyla oynanması çahşmalanna da hc verilmişüT. İştirakçilerin güveni ile her geçen gün daha da buyüyen Spor Toto, 30. Yıku kutlarken, bu anİamh gününde katkılanndan dolayı iştirakçüerimize, yazıh ve sözlü basınımıza tes^kküriehni sunmaktadır. li pazarlıklara girişilmemesi gere- kir. Çalışanların gucüyle işçi hak- larırun alınması gerekir. Gizli top- lantı Türk-İş'in eski alışkanlıkla- nndan vazgecmediğini ortaya koy- maktadır. Eğer işçi haklarıyla il- gili bir görüşme yapılacaksa tüm sendikalarla goruşülmesi, konu- nun başkanlar kurulunda ele alın- ması gerekirdi. Dört-beş sendika- nın isteği ile işçi hakları ele alına- maz. Türk-İş'in çatısı altında 32 sendikanın varolduğunu vur- gularım. Genel Maden-lş Sendikası Ge- nel Başkanı Şemsi Denizer: "Za- ten Şevket Yılmaz'dan başka tür- lü davranması beklenemez. Bun- lann ne yaptığını kimse bilmiyor. Satış anlaşması va da çok gizli projeler yapıldığı zaman yakala- nınca işte boyle panige kapılınır. Sayın Yılmaz işçileri uyuttuğu gi- bı yanındaki arkadaşlannı da uyutuyor. Çözemediğim şey Şev- ket Yılmaz'ın ne yapmak istediği." Ilgaz dağında yapılan gizli top- lantıdan Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Mustafa Başoğlu'nun da haberdar olmadığı belirlendi. Ba- şoğlu, önceki gün yapılan toplan- tıdan kesinlikle haberi olmadığı- nı belirterek "ToplanUyla ilgili herhangi bir yorumda bulunmam" dedi. öte yandan TtSK Başkanı Refik Baydur, 27 martta yapılacak üçlü zirvenin gündeminden haberdar olmadık- larını belirterek görüşmeden ön- celikle "diyalog" beklediklerini kaydetti. Çimse-lş grevi başlıyor Çimse-tş Sendikasının özel sektöre ait 22, kamu sektörüne ait 21 çimento ve toprak fabrikasın- da yaklaşık 18 bin işçinin katıla- cağı grev bugün başlıyor. Çimse-tş Sendikası Genel Başkanı Tamer Eralan, şu görüşleri savundu: "Şu anda grev oygulamasına başlayacağımız fabrikalarda orta- lama işçi raaaşı net 233 bin TL'dir. Buna karşüık aylık sadece mutfak giderleri ise net 450 bin TL'ye dog- rn tırmanış göstermektedir. Bunun gerisinde bir işçi ailesi- nin bir ay içinde harcamak mec- buriyetinde kaldığı kira. giyim, ulaşım, yakıt, aydınlanma, eğitim gibi zaruri giderleri de bulun- maktadır. Bunlan görmezlikten gelmekle bir yere varamayız. 233 bin TL ay- lık maaşla bir işçi ailesi 30 gün in- sanlık onuruna yakışır bir şekilde nasıl yaşamını sürdurebilir? İşçi ücretleri yerinde sayarken şubat ayı içinde 15 gün arayla çi- mentonun tonuna 2 defa zam ya- pılmış ve 1 Mart 1990 laribinde Çitosan tarafından da yeni bîr zam uygulamasına geçilmiştir. Ortada hiçbir anlaşma yokken işverenlerce bu zammın gerekçesi olarak işçiye yapılacak olan ücrel artışlan gösterilmek istenmiştir. Oysa o tarihlerde uyuşmazlık zap- tı taraflarca tutulmuş ve grev uy- gulama kararı sendikamızca alınmıştı." MESLEK YÜKSEKOKULU MÜDÜRLÜĞÜ TURİZM ve YAPI KOOPERATtFÇİLİĞİ BİRİMİ BAŞKANLIĞI İŞYERI ve KONUT KOOPERATİFÇİLİĞt, İŞLETMECİLİĞİ ve MUHASEBESİ KURSU (9. Dönem) (04.04.1990 - 30.05.1990) 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve bu kanunda 3476 sa- yılı kanunla yapılan değişiklikler ışığında, "yapı kooperatifleri" ortaklarına, yöneticilerine, denetçilerine yö- nelik bir kurs programı düzenlenmiştir. Bu kursta işlenecek konular aşağıda gösterilmiştir: — Kooperatiflerin kuruluşu, — Kurulmuş kooperatiflerin anasözleşmelerinin intibak et- tirilmesi, — Kooperatifin, ortaklarıyla mali ve hukuki ilişkileri, — Kooperatif organlarının seçimi ve çalışması, — Kooperatiflerin kredi alması, — Kooperatiflerin arsa alması, temel-yapı ruhsatı olması, konut ve iş yerlerini yaptırması, — Kooperatiflerin kura çekmesi ve ferdi mülkiyete geçmesi, — Kooperatiflerin tutacakları defterler; muhasebe düzeni ve vergi sorunları; müteahhit istihkaklanndan (hakediş) ver- gi stopajlan muafiyet ve istisnalar, — Kooperatiflerin dağılması ve tasfiyesi. 04.04.1990 - 31.05.1990 tarihleri arasında yapılacak olan kurslar, haftanın 5 iş günunde, 16.00 - 19.30 saatleri arasın- da Beyazıt Soğanağa Mah. Nur Sok. (Giineş gazetesi yanı) yüksekokul binasında gerçekleştirilecektir. Programda yer alan dersler, universite oğretim üyeleri ile konularında yetki- li uzmanlar tarafından verilecektir. Belli bir kontenjan dahilinde açılacak olan kursa katılmak isteyenlerin 31.3.1990 tarihine kadar merkezimize başvurma- ları duyurulur. Geniş bilgi için: 526 10 10 - 522 29 75 - 520 54 06 MASTER AFŞİNI-ELBİSTAN LİNYİTLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜ'NOEN 1- Müessesemiz ıhlivacı olarak, genel ve teknik şartname hükum- lerine gore, ön yeterlilik şartı 35300 kg. kaucuk hamuru, 5000 kg. solisyon ve 1200 kg. solisyon incelticisi (heptan) imal ettirilecektir. (Dosya No: 801.875 AEL.90-110) 2- Yeterlilik için son müracaat tarihi: 5 Nisan 1990 3- Eksiltmeye iştirak etmek isteyen fîrmaların, ön yeterlilik belge- si almak uzere son müracaat tarihine kadar teknik sartnamenin 2. maddesınde istenilen belgeleri müessesemiz genel muhaberatma in- tikal ettirmelen gerekmektedir. Muracaat tarihinden sonraki başvu- rular ile PTT'dekı gecikmeler dikkaıe alınmavacaktır. 4- Eksiltmeye ışıirak edebılmek için yeterlilik belgesi alınması sart olup, yeterlilik verilen firmalara eksıltme günü ve saali bilahare bil- dirılecektir. 5- Bu işe ait şartnameler: —AEL Muessesesi Ticaret Şube Mudurlüğu-ELBİSTAN —TKİ Genel Mudurluğu Satınalma Daife»i Başkanlığı-ANKARA —TKİ Isianbul Saiınalnıa Müdürlüğü, G-62 Sokak Merkez Efen- di Balıkh Yolu Zeyıinburnu İSTANBUL adreslerinden bedelsiz ola- rak ıcıııin edilebilir. 6- Mues*esemi7 2886 sayıjı kanuna tabi deSildir. Basm: 19901