Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
12ŞUBAT1990 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3
Karamaıilis,
aday olmuyor
• AIİNA (AA) —
Yunanistan'ın en büyük
pattisi olan Yeni Demokrasi
Partisi'nin (YDP)
cumhurbaşkanlığı
seçimlerinde aday
göstermek istediği eski
Cumhurbaşkanı Konstantin
Karamanlıs, kendisine
yapılan öneriyi reddederek,
bunun bugünkü şartlarla
çok yönlü ağır krizden
kurtulmaya katkıda
bulunmasımn şüpheli
olduğunu belirtti. Yeni
Demokrasi Partisi lideri
Konstantin Miçotakis,
önceki gün bir açıklama
yaparak partisinin
cumhurbaşkaıu adayı
olarak sadece Karamanlis'i
destekleyeceğini, aksi
takdirde cumhurbaşkanlığı
seçimine katümayacaklarını
duyurmuştu.
İslam devrimi
• TAHRAN (AA) —
İran'da şahın devrilmesi ve
Humeyni'nin dini lider
olarak ülkeye dönmesiyle
sonuçlanan "tslam
devrimi"nin 11. yıldönûmü,
dün başkent Tahran'ın en
büyük meydanı olan Azadi
Meydanı'nda bir milyon
kişinin (resmi kaynaklara
göre 5 milyon) katıldığı bir
törenle kutlandı. Humeyni
ve halefı Hamaney'in
büyük boy portrelerinin
asıldığı meydanda bir
konuşma yapan Devlet
Başkaru Rafsancani, halkın
yoğun bir şeküde
kutlamaya katılmasından
memnuniyet duyduğunu
bildirdi ve uzun uzun övgü
ile söz ettiği Humeyni'nin
"İslam devriminin asü
amaçlannı
gerçekleştirdiğini" söyledi.
Camillion,
New lfork'ta
• LEFKOŞA (AA) — BM
Genel Sekreteri'nin Kıbns
özel Temsilcisi Oscar
Camillion, bugün New
York'a gidiyor. Camillion,
New York'ta BM Genel
Sekreteri Perez de
Cuellar'a, KKTC
Cumhurbaşkanı Rauf
Denktaş ve Rum yönetimi
lideri Yeorgios Vasiliu ile
yaptıgı görüşmeler
hakkında bilgi verecek.
KKTC Cumhurbaşkanı
Rauf Denktaş da siyasi
parti yetkilileriyle bugün
bir toplantı yapacak.
Denktaş toplantıda.Kıbrıs
sorunuyla ilgili son
gelişmeler hakkında bilgi
verecek.
Afganiâtan'da
can kaybı
• KABtL (AA) —
Afganistan Yüksek Askeri
Konsey üyesi ve iktidardaki
Afganistan Demokratik
Halk Partisi'nin merkez
komite üyesi General Abdül
Hak Ulumi, Sovyet
askerlerinin çekilmesinden
sonra yönetime karşı
savaşan mücahitlerin
kaybının, hükümet
kuvvetlerinin 10 misli
olduğunu söyledi. Ulumi,
yabancı gazetecilere yaptıgı
açıklamada, Sovyet
askerlerinin çekilmesinden
sonra yönetimin,
mücahitlere karşı
durabıleceğıni ve iktidanm
sÜTdürebilecegini
gösterdiğini kaydetti.
Ulumi, geçen yıl 58 bin
mücahidin öldürüldüğünü,
yaralandığını ya da
cepheden kaçtığını söyledi.
General, aynı süre içinde
aynca 3.700 sivilin
öldüğünü, 8 bin sivilin
yaralandığmı, mücahitler
arasındaki iç çatışmalarda
ise 7 bin mücahidin
öldüğünü kaydetti.
Cava'da volkan
patlaması
• JAKARTA (AA) —
Endonezya'da bir volkanın
yeniden faaliyete geçmesi
sonucu 15 kişi öldü, 50 kişi
varalandı, binlerce kişi de
tahliye edildi. Yetkilüer,
Batı Cava'daki Kelud
Volkanı'mn faaliyete
geçmesi sonucu meydana
gelen hasar ve can
kayıplannın büyük kısmına
toprak kaymalanrun yol
açtığmı bildırdiler.
Volkanın son olarak lav
püskürttüğü 1%6'da
200'den fazla kişi Ölmûstfl.
Irkçılığa karşı savaşın sembolü Nelson Mandela'nın 27yıllık esaretisona erdi
Ozgürlüğe 'merhaba'Dtş Habcrier Servisi — Guney
Afrika'da ırkçı rejime karşı sava-
şan Afrika Ulusal Kongresi'nin
(ANC) lideri Nelson Mandcia,
dün özgürlüğüne kavuştu. Tüm
dünyada ırkçılığa karşı verilen sa-
vaşın sembolü olarak tanman 71
yaşındaki Mandela'nın 27 yıllık
esareti, Cape Town'daki Victor
Venster Cezaevi'nden çıkışıyla son
buldu.
Mandela, dün TSİ 14.15'te Vic-
tor Venster cezaevinin kapısında
görüldü. Yanında eşi Winnie ol-
duğu halde bir otomobilden inen
Mandela, yüruyerek cezaevi kapı-
sından çıktı. Mandelalar bir süre
el ele yüruyerek kendilerim bek-
leyen kalabalığı selamladılar.
Mandela'nın kendinden oldukça
emin olduğu dikkati çektı.
Dünyanın en ünlü mahkflmu-
Mandela'nın cezaevi kapısında gö-
rülüşu ve kalabalık arasında yü-
ruyuşü sırasmda tam bir festival
yaşandı. Dün sabahın erken saat-
lerinden itibaren cezaevi kapısma
gelen binleıce kişi, Mandela'nın
özgürluğe attığı adımı, dans edip,
şarkılar söyleyerek kutladılar.
Mandela'yı eşinin yanı sıra kızı
Zindzi, 3 torunu ve ANC eski Ge-
nel Sekreteri Vvalter Sisilu'nun da
karşıladığı görüldü.
Mandela ve eşi bir süre yürü-
dükten sonra kendilerini bekleyen
bir otomobile binerek Cape Town
merkezine doğru hareket ettiler.
Birçok araçtarr otuşan konvoyla
cezaevinden ayrüan Mandela, Ca-
pe Town'da da 200 bin kişi oldu-
ğu belirtilen bir kalabahğa seslen-
di ve basın toplantısı düzenledı.
Cape Town'a gelen Nelson-
Mandela, on binlerce kişinin ka-
tıldığı mitingde yaptığı konuşma-
da. "Burada stzlerin öaünde, siz,
halkın, miitevazı bir bizmetkân
olarak bulaııayonını. Sirin ynrek-
li fedekarhklannız beni buraya
getirdi" dedi.
Mitinge katılan halk, Mandela
1
yı coşkun sevinç gösterileriyle kar-
şıladı ve konuşması sırasında yo-
ğun tezahüratta bulundu.
Bu arada, Mandela'nın gelme-
sini bekleyen 10 binlerce kişinin
toplandığı Cape Town'daki eski
belediye binası önünde olaylann
çıktığı belirtildi.
Olaylann, mitinge katılanlar-
dan bir grubun polise sataşması ve
vitrinlere şişe, taş atmaya başla-
ması uzerine başladığı, olaya mu-
dahale eden polisin ateş açması
sonucu da 6 kişinin yaralandığr
kaydedildi.
Güney Afrika Cumhuriyeti
Devlet Başkaru Dfc Clerk'in resmi
sozcüsü Casper Venter yaptığı
açıklamada, Devlet Başkanı De
Clerk'in yarın bir basın toplantı-
sı düzenleyerek Mandela'nın ser-
best bırakılmasıyla dogabilecek si-
yasi sorunlan anlatacağını söyle-
di Hükümete yakın kaynaklar, ba
sm topiantısında ana temanın zen-
d yurttaşlann "siyasi haklan" ola-
cağını kaydediyorlar.
Bu arada Afrika Ulusal Kong-
resi (ANQ sempatizaru 500 kadar
kişi Nelson Mandela'nın Johan-
nesburg'taki evinin önunde sevinç
gösterileri duzenlerken, Johannes-
burg'un doğusunda zencilerin
oturduğu Thokoza'da ANC yan-
lılan ile güvenlik güçleri arasında
meydana gelen çatışmalarda 3 ki-
şinin öldüğü, 45 kışmin de yara-
landığı kaydedildi.
Nobel Banş Ödülü sahibi Ang-
likan Kilisesi Başpıskoposu Des-
mond Tutu da de Klerk'e gönder-
diğı mesajda, "Şimdiye kadar
yapbklannız ve yapmaya söz ver-
diğjniz şcyter için stzi kntlamak is-
tiyoruz. Goruşmelerin başlayaca-
gını sanıyonım, hislerimi ifade
eden kelimeleri bulabilmek için
yeni bir sözlnk almam gerekligi-
ni sanıyonun" dedi.
Mandela'nın eşinin Soweto'da-
ki evinde gazetecilerin sorularını
cevaplayan lutu, uluslararası top-
luluğun Güney Afrika'ya uygula-
dığı ekonomik vaptınmlan kakür-
ma zamanının henüz gelmediğini
belirterek ırkçı rejim ortadan
kalktığında herkesi yatırım yap-
maya davet edeceklerini söyledi.
Beyaz ve
siyah
liderler
bir arada
— Güney Afrika
Cumhuriyeti
Devlet Başkanı F.VV.
de Ktark Ue Nelson
MaBdda'nın, daba
öoceki görüşmeierinde
çekilen fotograf dün
dagıuldı. Boylece
azan ydlardaD sonra
Uk kez MaBdda'nın
fotografı yayımlanmış
oldu (üstte sagdal.
Nobd Banş Ödülu
sahibi Anglikan
Kilisesi Başpıskoposu
Desmond Tntu,
Mandela'nın
özgüriıige
kavusacağını
dayduktan sonra
kaberi dans ederek
kntladı (yukanda).
Güney Afrika
Camhariyeti'nio ceşitli
kentlerinde binlerce
siyab, Mandela' nın
serbest bırakılmasını
dans ederek
Mkaklarda kutladılar
(altta sağda).
(Fotograf: AP-Reuter)
KRONOLOJI
Irkçıhğa karşı savaşın 78 yılDış Haberter Servisi — Güney
Afrika'da ırkçı beyaz azınlığa
karşı siyahlann haklannı koru-
mak üzere kurulan Afrika Ulusal
Kongresi (ANC)'nin yasallaşma-
sına kadar yaşanan süreç, şöyle
özetlenebilir:
1912 - Ülkedeki siyahlann siya-
sal haklannı korumak amacıyla,
Güney Afrika Yerlileri Ulusal
Kongresi kuruldu.
194* - Seçimlerde, ırkçı beyaz-
lardan olusan Ulusal Parti seçile-
rek işbaşına geldi ve Apartheid
yönetinünin ilk bdirtileri görül-
meye başladı.
1955 - Siyahlann kurmuş oldu-
ğu Ulusal Halk Kongresi dagıtı-
larak içlerinde Mandela'nın da
bulunduğu 156 lider tutuklandı.
1960 - Siyahlann, beyaz azın-
hğın yaşadığı bölgelere girmesini
yasaklayan yasalara karşı yapılan
gosteriler arasında, 66 zenci öldu-
rüldü. Parlamento, ANC ve Pan
Afrikanist Kongre'yi yasadışı ilan
etti.
1961 - ANC ve PAC, ırkçı yö-
netime karşı gerilla savaşı başlat-
tı.
1962 - Mandela, sabotaj ve yö-
netim karşıtı eylemler yaptığı ge-
rekçesiyle, müebbet hapse mah-
kum oldu.
1976 - Binlerce siyah öğrenci,
okullarda Afrikaner dilinde öğre-
tim yapüması için Soweto'da gös-
teri yaptı. Yönetimin gösterilere
sert tepki gostermesinin uzerine,
Ulke çapında boykotlar ve goste-
riler başladı. Yönetim, siyahlar
uzerindeki baskılannı artırarak,
47 siyah lideri tutukladı.
1983 - Sharpeville'de, yaklaşık
Uç yıl sürecek ve 2 bin 500 siya-
hın ölümüyle sonuçlanacak olan
şiddet eylemleri başladı.
1986 - Ülke çapında olağanüs-
tü hal uygulaması başlatıldı. Si-
yah eylemcilere karşı bir temizlik
harekâtına girişildi.
Temmnz 1989 - Cumhurbaşka-
nı Pik Botha, Mandela'yı görüş-
me için başkanlık sarayına davet
etti.
Eylül 1989 - Yenî cumhurbaş-
kanı de Klerk, banşcıi gösterile-
re ızin verileceğini açıkladı. Ülke
çapında yapılan gosteriler, muda-
hale görmemeye başladı.
Ekim 1989 - ANC liderierinden
Walter Sisulu ve beş arkadaşı ser-
best bırakıldı.
Aralık 1989 - Başkan de Klerk
ve Mandela, başkarüık sarayında
bir görüşme yaptı.
2 Şubat 1990 - ANC ve diğer
muhalefet gruptan yasallaştınldı.
Bütün siyasal tutuklulann ve
Mandela'nın yakında serbest bı-
rakılacağı açıklandı.
10 Şabat 1990 - Güney Afrika
Cumhuriyeti Devlet Başkanı
F.VV. de Klerk, ANC lideri ve
dünyanın en ünlü mahkümu Nel-
son Mandela'nın, 11 Şubat
1990'da serbest bıraküacağuu be-
lirtti.
PöKTRE NELSON MANDELA
Dünyanın en ünlü mahkûmu
Güney Afrika Cumhuriyeti'nde
"Afrika Ulusal Kongresi"nin
lideri olan Nelson Mandela,
1962'den beri hapiste.
Hükümeti zor kullanarak
devirme girişimi iddiasıyla
ömürboyu hapse mahkûm
edilen Mandela, ömrünün 25
yılını cezaevinde geçirmesine
rağmen Güney Afrika'daki
siyahlann "Hderi" olmayı da
sürdürdü.
1918 doğumlu Mandela,
mektupla öğrenim sisteraiyle 24
yaşında hukukçu oldu. 21 Mart
1960'ta Sharpeville'de polisin
96 siyahı öldurüp 86'sını
yaralamasmdan sonra ırk
aynmı siyasetine karşı sabotaj
eylemlerine girişti. 18 ay içinde
70 önemli sabotajı
gerçekleştirdi. Ancak yakalandı
ve 1962'de 5 yıl hapse mahkûm
edildi.
Daha sonra "komünist
eylemlere kanşarak hükümeti
devirmeye gırişmekle"
suçlanarak hakkında bir dava
daha açıldı. ömürboyu hapse
mahkûm edildi.
Mandela, ırk ayrımına karşı
eylemlerinden ötürü çeşitli
ülkeler tarafından
onurlandınldı. Glasgow ve
Roma'nın fahri hemşeriliği,
Bruno Kreisk) tnsan Haklan
Ödülü, Nehru Ödülü başta
olmak üzere kendisine fahri
payeler verildi.
2 kızı olan Mandela'nın
cazaevinde yattığı sürede,
ırkçılığa karşı mücadele eşi
Winni« Mandela urafından
sürdürüldu. Guney Afrika
Devlet Başkaru F.W. de Clerk,
geçen hafta yapuğı açıklamada
Mandela'nın serbest
bırakılacağmı bildirmişti.
SORUNLAR
ERGUNBALa
Olaylar Hızlanıyor
Avrupa'da olaylar şaşırtıcı bir hızla gelişıyor Mihail Gorbaçov
için klmi Batılı gözlemcıler ıki hafta öncesıne kadar "Sovyet li-
deri aynı zamanda hem papa hem Luther olamaz. ikı rolden bi-
rini seçmek zorundadır" dıyorlardı. Gorbaçov, geçen haftaki ta-
rihi Merkez Komitesı topiantısında Luther rolünü seçerek parti-
nrn öncülüğünü savunmaktan vazgeçti.
Federai Almanya Başbakanı Helmut Kohl, yaklaşık 6 hafta ön-
ce iki Almanya'nın bir konfederasyon çatısı altında birleşmesini
öngören 10 maddelik planını ortaya attığında, Demokratik Alman-
ya'da hem iktidardaki Komünist Parti hem de muhalefetin önemli
bir kesımi buna karşı çtkmış, Moskova da Kohl'ün önerisinden
rtiç hoşnut olmadığını acıkça belli etmiştı. Bugün Demokratik Al-
manya'da gerek hükümet gerekse muhalefet Federai Almanya
ile birleşmekten yanadırlar. Başbakan Hans Modrow'un 10 gün
önce önerdiğı bırleşme planı, bazı bakımlardan Kohl'ünkinden
de ileri gitmektedir. Son olarak Sovyet lideri Gorbaçov, cumar-
tesi günü Helmut Kohl'e birleşme için açıkça yeşil ışık yakmış-
tır.
Ancak olaylann olağanüstü hızlı gelişmesi, çözümlerin de aynı
hızda ve kolaylıkla gerçekleşeceği beklentisini yaratmamalı.
Aksine, olaylann bu denli hızlı gelişmesi, ıstikrarsızlık tehlike-
sini de beraberınde getınyor. örneğın Gorbaçov, geçen haftaki
Merkez Komitesı toplantısından büyük bir zafer kazanarak da-
ha da güçlenmiş olarak çıktı. Ama Gorbaçov Moskova da bu za-
feri kazanırken, ülkede ekonomik durum kötüye gitmeye devam
ediyordu; yakın gelecekte düzelmeye başlayacağına ılişkın de
ortada belirti yoktu. Aynca bu yenılgıyı ıçlenne kolayca sindir-
meleri beklenemeyecek olan muhafazakârların ekonomik krizi
ve etnik huzursuzluğu Gorbaçov a karşı bir sılah olarak kulla-
nıp kullanmayacakları bılınmıyordu. Ekonomınin daha da kötü-
ye gitmesi. Merkez Komitesı toplantısından güçlenmiş olarak çı-
kan Gorbaçov'un tabanını çökertebiltrdi. Son olarak demokrasi
geleneği bulunmayan Sovyetler Birliğı'nde çok partili cejime ge-
çiş, pek kolay biçimde gerçekleşmeyebilirdi.
Iki Almanya'nın birteşmesi konusunda da olaylar Irzlandıkça
sorunlann daha somut biçimde ortaya çıktığı gözieniyor. Geçen
hafta Moskova'daki Merkez Komitesı topiantısında, görüşleri btr-
birine taban tabana zıt olan Dtşişleri Bakanı Eduard Şevardnadze
ile muhafazakârların lideri igor Lıgaçev'in bir konuda tam uyum
içinde otduklarını öğrenıyoruz: Birleşmiş Almanya'nın yol aça-
bileceğı tehlike. ikı yetkili de Almanya'da hızla güçlenen millt-
yetçi akımdan duyduklan kaygıyı dile getirmişlerdir.
Fransa'nın eski Başbakanı Jacques Chırac'ın dış politika da-
nışmanı Pierre Lellouche, Newsweek dergısine yazdığı yazıda,
Awrupa'da banş ve ıstıkrarın ikı temel direği olan Fransa ile F.
Almanya arasındaki ilişkilerın son zamanlarda gıderek gergin-
lestiğini belirtıyor. Fransa'nın AT birtiğini hızlandırmak istemesi,
Federai Almanya tarafından tepkı ile karşılanıyor. Bonn, Paris'ın
F Almanya'yı AT içinde sıkı sıkıya hapsedıp Alman biıiiğını ge-
cıktırmeye çalışacağından kuşkulanıyor Paris ise Bonn'un ken-
di başına hareket edip NATO ve AT'den uzaklaşmasından kor-
kuyor. Yani, Valery Gıscard d'Estaıng'le Helmut Schmıdt'in kur-
dukları yakın işbirliği ve karşılıklı guven, şımdı yenni karşılıklı gü-
vensizlik ve kuşkuya terk etmiş durumda. Bonn'da bazı çevre-
ler, Fransa'nın F. Almanya'ya karşı geleneksel polıtıkasına dö-
nerek ingiltere ve Sovyetler Birliğı ile ıttifaK yapacağından kuş-
kulanıyorlar.
Lellouche ise ülkesinin F. Almanya'ya karşı duyduğu kuşku-
nun nedenterini şöyle sıralıyor: Başbakan Kohl, ikı Almanya'nın
birleşme planını en yak.vı müttefiklehne bile danışmadan açık-
ladı. Kohl, seçim kampanyası sırasında Oder - IMeısse hattının
doğusundaki topraklar (bu topraklar 2. Dünya Savaşı'ndan sonra
Potonya'ya verildi) konusunda kesin bir tavır ortaya koymadı. Pa-
rıs'i kuşkulandıran diğer bir nokta da F. Almanya'da sağ kanatta
giderek daha fazla politikactnın, Almanya'nın 2. Dünya Savasj'n-^
da kaybettiği topraklardan söz etmeye başlamış olması " '
Avrupa'da gelecekte ikı yol görülüyor: Çok partili sisteme geç-
mış demokratik bir Sovyetler Birtiği'nin de bir ölçüde dahil ola-
cagı birleşmiş bir Avrupa. Ya da ayrılıkçı eğilimlerin güçlendiği
kargaşaya sürüklenmiş bir Sovyetler Bırliği ile milliyetçi rekabet-
lerin, eski hesapların tekrar gündeme geldıği "Baikanlaşmış"
bir Avrupa.
"Hangi olasılık daha yakın" diye sorarsanız, "Şimdilik bıze göre
her şey ortada" diye yanıt veririz Ve ekleriz: Avrupa'nın hatta
bir noktada dünyanın yazgısını etkileyecek en önemli olay Gor-
baçov'un geleceği olacaktır.
DÜNYADA GENİŞ YANK1 YARATTI
Hoşgeldin
Mandelaİngiltere Başbakanı Margaret Thatcher, Mandela'nın
salıverileceği karanndan sonra yaptığı açıklamada,
Güney Afrika Cumhuriyeti Ue ilişkilerini
geliştireceklerini söyledi.
Dıs Haberier Servisi — 27 yıl-
dır cezaevinde bulunan Güney
Afrikalı siyah lider Neison Man-
Mı'nın, beyaz yönetim tarafın-
dan dün serbest bırakılması, ba-
zı çevrelerde, "Giiney Afrika'da
demokrasi yolunda atılmış bir
adun" olarak nitelendirdi.
İngiltere Başbakanı Margaret
Thatcfcer, Mandela'nın salıverile-
ceğj karanrun açıklamasından
sonra yapuğı açıklamada, Guney
Afrika yönetirninin kararını çok
isabetli bulduklarını ve bu ülkey-
le bundan sonra ilişkilerini geliş-
tirmeyi düşündüklerini söyledi.
Thatcher, Cumhurbaskanı de
Klerk'in aldığı karara iyi niyetle
karşılık verilmesı gerektiğini be-
lirterek, Güney Afrika hüküme-
tine karşı, bundan böyle cesaret
verici bir tutum izlenmesi gerek-
tiğini söyledi. Thatcher, İngiltere
Ue Güney Afrika arasında kesil-
miş olan büimsel, külturel ve aka-
demik ilişkilerin yeniden kurul-
masının düşunüldüğunu açıkladı.
Güney Afrika'daki gelişmelen
teşvik edici bir tavır izleneceğini
söyleyen Thatcher, bu olumlu ta-
vu- konusunda, İngiltere'nin, di-
ğer AT ülkeleriyle de görüşerek
bu ülkeye uygulanmakta olan
yaptmmlann kalduıknası için ça-
uşacağını duyurdu. 1986 yılında,
Avrupa Topluluğu Ulkelerinde,
Güney Afrika'dan demir, çelik ve
alun ahnu Ue bu ulkede yatınm
yapüması yasaklanmıştı. İngilte-
re, demir, çelik ve altın dışalımın-
dakı yasaklamaya katümakla bir-
likte, Güney Afrika'da yatınm
yasağma uymayacağını belırtmiş
ve bu ülkeyle kesmiş olduğu bi-
limsel ve külturel ilişkilerini, son
zamanlarda yeniden geliştirme
eğilimine girmişti.
ABD de siyah lider Mandela'-
nın serbest bırakılroasım olumlu
karşıladı. Beyaz Saray'dan yapı-
lan açıklamada, "Güney Afrika
hükümetinin bu girişiminin, ırk-
çılık karşıb, demokratik bir Gü-
ney Afrika yaratma yolunda atıl-
mış önemli bir adım olarak gö-
riildugü " belirtildi. Başkan Geor-
ge Bush, açıkjamada, ABD'nin
Guney Afrika'ya uyguladığı yap-
tınmlann kaldınlıp kaldınlmaya-
cağı konusunda bir açıklama yap-
mazken, Güney Afrika Cumhur-
başkam Frederick de Klerk ve si-
yah lider Nelson Mandela'yı ayn
ayn Beyaz Saray'a davet etmeyi
düşündüğünü duyurdu. Bush, de
Klerk'le önceki gün bir telefon
konuşması yaparak, ABD'nin
Güney Afrika'da beyazlarla si-
yahlar arasında görüşme ortamı-
mn yaratılmasında aracılık yap-
maya hazır olduğunu söyledi.
ABD'li insan haklan savunucu-
su Jesse Jackson, Mandela'mn
serbest bırakılmasını, "Doğru
yönde atılmış, umnt verici bir
adım" olarak nitelendirdi. Man-
dela'yı serbest bırakılışı sırasında
karşılayan Jackson, "Maodela
serbest bırakılıyor, aacak henüz
özgariugüoe kavuşmuş sayümaz"
dedi.Sovyetler Birliği Mandela'-
nın serbest bırakılmasına, olduk-
ça ihtiyatlı yaklaşıyor. Mandela'-
mn serbest bırakıîacağı haberini
veren Moskova Radyosu, "Dün-
vanın en ünlû siyasal hukümlüsü
olan Nelson Mandela'nın bırakıl-
masının, ülkedeki ırkçı beyazlar-
la siyah çogunluk arasındaki go-
rüşroe sürecini başlatacagıni ve
ırkçı yönetim sonunu getirece-
ğini" kaydetti.
Irkçı yönetime karşı savaşan
Afrika Ulusal Kongresi'nin
(ANC), Zambia'da etkinlik gös-
teren yönetim kurulu, Lusaka'-
dan bir açıklama yaparak, "Ban-
ca yıldan sonra saflanmıza kaU-
lan Mandela'ya Hoş geldin'
diyoruz" dedi.