Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 8 ARALIK 1990 DÖVİZ KURLARI 8ARAUK199O Oövıan Cmsı 1 ABODolan 1 B Alman Markı 1 Avustralya Doian 1 Avusturya Şılını 1 Betçıka Frangı 1 Dmmartü Krono 1 RnltarMosı 1 Frsısız Frangı 1 Hollanda Ftonnı 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Itatyan Lıretı 1 Japon Yenı 1 Norvec Kronu 1 Stertoi 1 S Aratvstan Rıyalı DÖV12 Alış Dâvız Satış Efefstıf Alış 2828 33 1909 74 2188 56 270 79 92 19 496 46 792 03 S63 30 1694 62 507 59 2241 15 253 66 2159 487.64 5507 61 754 20 2834 00 1913 57 2192 95 27133 92 37 497 45 793 62 564 43 1698 02 508 61 2245 64 254 17 2163 488 62 5518 65 755 71 2825 50 1907 83 2151.35 27052 90 62 49150 778 57 562 74 1692 93 502 51 2238 91 249 35 2138 482 76 5502 10 74138 Efektrf Satış ÇJkPMZKUII 2842 50 1919 31 2199 53 272 14 92 65 498 94 .796 00 56612 1703 11 51014 2252 38 254 93 • 2170 490 09 5535 21 757 98 S 1 4810 Alman Markı $ 5 0209 Fr Franjı J 1 6690 Hot Flonnı t 1 2662 Isv Frangı 9 1115 00 İtal Lıretı $ 131 00 Japon Yenı $ 3 7501 S Arab Rıyalı E 19473 S BORSADA İŞLEMLER AKat Tekstl AKBank Akçtfnsnto MstlBU) fbflo Hoiıfinfl Anadokı Cam Arçefüt Asetsan Baç*as Bnsa Canaktole Oranlıı CJV»*mnyunus Celft Halal Gmsa C BeMnk Oe-mtıt» DeiOı Cam O n a Hdditnı OoQusan DöMas E 8ası Yatırım E Bası liaç (BU) tgtbncto EgeEndüstrf EpGttre Emtk Sıgorta Enfcs HoMng ErdyastkuMt EntfOÇ Ftnij AJümryum Sntnsûa* GMIUŞ Sootf-Yaar Goıfeon isri Gübn Faö Oântı Bnol* HekMs klsaF Knama lı*ma(8U) ıMotwPıston ızmDÇ tocam Mrtonsan K» KıMdıMoMyt MKGala Mp«z Ekktnk KRHoMng MçYatmm KoıyıCimıttı Kordsa Karuma Tar KAyils IttMıya PorMHn MUraTakm Hanftı Oento Mnt UırransU OM Mar*al MHI Santral Metas Nasaş NMtank IMHoUng NMTunzm OanTaoM Omulaa OIDSlfl Pvsan PEGProSo Pettom PınarSut Pvw Entegre El KmrSu Pımr Uo PHTBŞ Wylin tta* SjbaH Vîymc** Sanlral Holdhg Sarkuysan Srt* Sötaa(BU) TjmSıflcna TOısttank TefcsNbarM Ttfetas Tssan TfiannC B TljBank |B) TlsBar* (A) Tl$8aw (Cj TopnkKatıt TrifcyaCajn TSemens T Şçe Cam TSıuıKBam T C Oöttım fancaTtftsia T Tuborg T utuntaık Usak Serannıfc vtsw Yasas Yapı K Bank Yuısa âncek se- ans tapar 5100 12750 36İO 17750 26000 6200 16500 2100 39500 11500 15250 4250 4700 160000 5500 5200 12000 7300 2600 S300 1250 8100 32000 19750 31500 5700 875 2250 4000 7000 7700 6500 5600 33S0 4100 6000 10OC 12OO0 4750 2150 14500 10000 950 7600 42O0 8000 8900 29500 15500 19000 15706 18750 360C 66O0 1900 11250 11000 45500 2500 1000 7300 7300 475 1100 1400 1700 8300 1050 2600 8000 6200 3850 1750 4000 550 1050 4850 3800 4400 4700 3000 27500 35000 S800 3300 2800 5200 4400 3600 5700 4100 33000 '640000 9100 75O0 5600 15000 21000 3000 6600 2100 4000 4750 7600 5400 1850 5600 3350 ... it.m rti en dusuk 5400 12250 3950 • 19250 28000 6600 17500 2300 43500 12900 16500 4500 5200 6100 5600 12750 7500 BL: fiCn<ij en yâsek 5700 12750 4050 19250 29000 6900 18250 2350 44000 12750 16750 4600 5200 6300 5800 13250 7500 2900ı 2900 5800: 9O00 13001 1400 3100 35500 21750 33500 5900 925 2200 4400 8400 5700 3500 4400 6100 1050 13000 5250 2250 15500 10000 1000 8400 4500 8600 9400 30000 16500 16000 17000 2OSO0 4000 7200 2000 12000 11750 470O0 2700 1000 7800 475 1100 1550 1650 3300 1100 2800 8800 6200 4150 1750 4400 575 1150 5300 4100 4WC 5000 2950 3O5O0 37O00 9800 3050 4800 4700 3900 450C 36000 10000 7500 5600 16750 23000 3300 7100 22M 3800 8000 5900 2000 6100 3700 9100 35500 21750 35500 6300 975 2300 4450 8600 6000 3650 4550 6900 1100 13SO0 5250 2400 16000 10000 1050 BSOO 4650 8800 9400 30000 17000 16500 17250 20750 40SO 7300 2150 12500 12250 50SO0 2800 T1O0 8100 500 1200 1600 1800 8300 1100 2900 ' 8900 6700 4250 1900 4400 625 1200 5300 , 4200 4850 5050 2950 30500 38500 9900 310D 5200 4700 4000 4550 36500 10100 7500 6000 17300 23500 3300 7300 2200 4150 8300 9900 2100 6300 3800 1 _.4K2.«3 (Dvıkr MM.2t) Buçûnkü kâpantş 5700 12750 4050 13250 29000 6900 18250 2350 44000 12750 16750 4600 5200 6300 5800 13250 7500 2900 9000 1400 9100 35500 21750 35500 6300 350 2300 4450 8600 5S00 3850 4590 6400 1100 13250 5250 2400 16000 10000 1050 8500 4690 8800 9400 30000 17000 16500 17250 20750 4050 7300 2150 125O0 12250 50500 2750 11X 8100 500 1200 1600 1800 8300 1100 2900 8900 6700 4250 1900 4400 625 1200 5300 4200 4890 5050 2950 30500 38000 3900 3100 5200 4700 4000 4550 36500 10100 7500 6000 •7000 23500 3300 7300 2200 4150 8300 5900 2100 6300 3800 7MUUK nm Işlem ımktan 150779 79400 296470 6800 90644 23450 345125 4800 8650 4671X 65315 63550 880 246365 25400 897586 2500 5200 212446 167988 9900 115300 163230 72850 34500 18200 20300 35700 15<3990 21200 42600 10M0 4600 459308 141200 18050 58100 13800 2000 115100 24700 195895 28000 400 5200 35450 150780 93565 15600 77700 51400 2S3300 52400 171400 39450 108450 36200 10B100 340700 180400 24800 105950 4000 2400 37094 245050 25500 219150 109000 32200 188600 18500 1100 6600 5200 »400 1000 26600 258900 317O0 200 5000 10000 2000 37172 225700 77640 119 315120 6500 96950 18040 190145 57400 32000 1000 154000 120200 313750 315200 888250 149200 İHMkOİ M En çok ste yaf»lan«y 5600 12500 4050 19250 29000 6800 17750 2300 44000 12750 16750 4600 5200 6300 5800 13000 7500 2900 9000 1400 9100 35900 21750 35000 6100 950 2300 4400 8500 6000 3650 4550 6900 1050 13250 5250 2400 16000 10000 1025 8500 4550 8800 9400 30000 17000 16500 17250 20750 4050 7300 2100 12500 12000 50500 2750 1000 8100 500 1200 1550 1750 8300 1100 2900 8900 6600 4250 1900 4400 600 1150 5300 4200 4800 5050 2950 30500 38000 9900 3050 5100 4700 4000 4550 36500 10100 7500 6OOC 17000 23500 • 3300 7300 2200 3800 8300 5800 2100 6300 3800 AOTikt ort fiy 5599 12395 4038 19250 28777 6811 17929 2320 43976 12717 16670 4591 5200 6290 5760 13110 7500 2900 8967 1369 9100 35500 21750 35130 6156 952 2254 4419 8525 5943 3627 4508 6586 1073 13253 5250 2343 15849 10000 1026 8495 4572 8776 9400 30000 16891 16490 17200 20724 4044 7289 2089 12357 12087 50111 2771 1027 79U 494 1180 1570 1741 8300 1100 2886 8874 6496 4239 1869 4400 596 1152 5300 4133 4794 5044 2950 30500 37740 9871 3070 5051 4700 3993 4541 36490 1008B 7500 5957 16997 23435 3300 7264 2200 3802 8293 5900 2074 6286 3785 : 11MMJIMM ıdna* tr/m...—54M YATIRIM FONLARI Mıesiadi Iş Yatınm-1 Iş Vfctınm-2 Iş Yatınm-3 Iş Yatınm-4 Iş Yatnm-6 In«rfon-1 lnterton-2 lnterfon-3 lnSerton-4 IKDsat Yat-1 IKOsat Yat-2 Iktsat Yat-3 IKtsat Yat-J Iktsat ABIım Fon Oarantı >fetınm-1 Garantı Yatırım-2 Garant Yatırım-3 GaranO VSIırım-4 Esbank Fon-1 EsbankFon-2 Esbank Fbn-3 YK8 V&t Fonu YKB Sektör Fon YKB Hısse fon YKB Kamu Fon YKB Lıkıt Fon YKB Karma Fon YKBDovizfon YKB KapıtaJ Fon YKB Aktıf Fon Vakrf Fon-1 Vakıf fon-2 Vakrf Fon-3 Vataf Hısse Vakıf Dûnya Vakıf Fon-6 Dışbank Mavı Dışbank Beyaz Dı$bank Pembe Tûtun Fon Mitsuı Fon-1 Mitsuı Fon-2 finans Fon-1 finans Fon-2 Rnans Fon-3 finans Fon-4 finans Fon-5 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Başak Fon Ziraat fiyı-4 HaHc Fon-1 Ha* Fon-2- Pamuk Fon Pamuk Hısse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 Impoc Fon-1 rnpex Hısse Töbank Fon Sûmer Fon Oemz Fon Ege Fon Kalkınma Fon Demır Fon Tâns Fon Ortak Fon Türkbank Fon Net Fon Et Fon Çıkı? tarihi iaa?B7 1403-89 091089 170190 04.0&90 190987 141287 270289 070889 mO9B7 1002 89 0802 89 280289 111289 221087 100389 120290 300590 161187 311089 11.0790 021187 070388 070388 0703-88 070388 07IU88 02 0189 190690 190690 090588 24 04B9 181089 220390 260390 140630 280&88 100489 2&06ı90 04 0758 150738 201039 20.0339 200739 181239 20.0090 051190 0910.89 1402.90 140290 20.0690 011139 oamso 020190 2aosso 22 0150 180790 0202 90 040590 280390 120290 160430 O405S0 080530 070590 110690 270890 030990 051190 011190 değeri 10800 20000 10000 10000 10000 10661 9960 9959 11200 9764 9806 9596 9890 10000 9.976 9731 10437 9936 10319 10000 10000 10477 9785 9713 9795 9693 9328 9294 10000 9542 10000 48279 10444 9.994 •9374 10.000 10.057 20558 10.011 11.021 40.000 10000 9946 9956 10428 9958 10.000 10100 10.000 10000 mooo 11.397 10357 10724 10469 10000 10000 10086 9962 10000 10405 10308 10000 10000 10006 10000 mooo 10000 10000 10000 D6IM fcğeri 63391 41879 16874 14374 12 225 4&S44 41881 21904 19991 39399 32 750 15579 15725 11976 48757 23050 14 241 12 264 49751 16467 11730 46.439 36383 51703 35369 31194 36086 16313 11942 8924 36323 93530 17065 10764 12 227 11331 32488 43306 11376 35426 129397 15832 21809 18712 15721 12427 10389 17802 13389 14 573 13145 18131 14326 18586 12667 15205 12153 14362 10654 13136 14 830 14S70 12816 13062 12 441 12 457 11187 10887 10403 10345 7ARAUK Booiaki I defrri 61452 4t379 16893 14390 12.239 48600 41930 21930 20.014 40.042 32785 15596 15742 11991 48311 21056 14 276 12.292 49309 16487 11745 46524 36424 53399 35710 31226 36184 16338 11964 8387 36343 91632 17083 10.764 12 254 11353 32517 43354 11990 35469 129503 15847 21835 18734 15738 12 442 10402 17845 14008 14591 13167 18165 14336 18606 12676 15 218 12162 14377 10665 13150 14346 14 987 12331 13076 12 453 12 472 11200 10301 10416 10353 1990 leüfhn (*) 010 0.00 011 011 0.11 012 012 012 012 0.11 011 011 011 013 0.11 0.03 Q25 023 012 0.12 0.13 0.18 0.11 036 0.11 010 027 015 0.18 -041 006 011 011 0.00 022 019 009 011 012 012 008 009 012 012 011 012 013 024 014 012 017 0.19 007 011 CL07 009 007 O10 O10 0.11 011 011 012 011 010 012 012 013 012 008 Genel Maden-Iş lokomotif oldııGerek kamuda gerek özel sektörde uyuşmazlıkaşamasındabulunan sendikalar, maden grevi sürdükçe toplusözleşme imzalamaya yanaşmıyor. Maden grevi, Türk-îş içindeki dengeyi de altüst ediyor. IŞIN KANSU ANKARA — Genel Maden- Iş Sendikası'nm TTKl ve MTA'da başlattığı grev, 1990 ve 1991 yılında sözleşmeleri ye- nilenecek 1 milyona yakın işçi- nin mücadelesinde itici güç ol- du. Gerek kamuda gerekse özel sektörde uyuşmazbk aşamasın- da bulunan sendikalar, bu dö- nemde toplusözleşme imzala- maya yanaşmıyor. Kimi sendi- kalar, gruptan kopmamak di- ğerlerine olumsuz örnek olacak sözleşmeye meydan vermemek için sözleşme yetkilerini büerek düşürdü. Türk-lş'te genel eği- limin, toplusözleşme gerilimie- rini, Başkanlar Kunılu ile şu- be başkanlan toplantılannın yapılacağı 18-20 aralık tarihle- rine değin taşımak olduğu bil- dirildi. Türk-îş'ten bir yetkili, yılbaşına dek bir genel işçi ey- leminin mutlaka gündeme ge- leceğini söyledi. Genel eylemin türünün ise Türk-tş Başkanlar Kurulu'nda saptanacağı ifade ediliyor. Çalışma yaşamına yakın çev- r%ler, bu konuda oluşturulan senaryolan şöyle dile getiri- yorlar: "1- 1990 yılınm ikinci altı ayında imzalanacak olan söz- leşmeler, 1991 yılında imzala- nacak ve yaklaşık 600-700 bin işçiyi kapsayan toplusözleşme- lere ışık tutacak. Dolayısıyla, Genel Maden-lş Sendikası'nm grevden başarıh çıkıp çıkma- ması 1991 yılında sözleşmeleri yenilenecek işçileri çok yakın- dan ilgilendiriyor. 2- Difier sendikalar, Genel Maden-lş Sendikası, grevdey- ken kilitlenmiş olan sözleşme- lere örnek olabilecek herhangi bir sözleşme bağıtlamaktan çe- kiniyorlar. Türk-İş'e muhalif olduğu bilinen Genel Maden-îş Sendikası'nm mücadeleci tutu- mu, Türk-lş içindeki dengeleri de yakından ilgilendiriyor. Bu aşamada bir sözleşme imzala- yacak olan sendika, Türk-lş'in ve Genel Maden-lş'in mücadele karan aldığı bir dönemde, grev baltalamakla, pasiflikle suçla- nabilecek, 3- Kimi küçük sendikalar, Genel Maden-lş Sendikası'nm baslattığı grevin yarattığı or- tamdan yararlanarak kendi iş- Zonguldak'ta sokaklan dolduran maden işçileri, biiliin işçile- ri n gelecegini etkileyecek. kollarındaki uyuşmazlıkları da Zonguldak grevi ile birleştirmeyi "güç" kazanmak açısından ya- rarlı görüyorlar. 4- Özel sektörde görüşmele- ri süren MESS ve tekstil söz- leşmelerinde tarafların ilke ba- zında anlaşmaya vardıkları, ancak imza için Genel Maden- lş Sendikası'nm sözleşmesinin sonucunu bekledikleri söylen- tileri yoğunlaşıyor. Sendikalar bu bekleme dev- resi içinde, diğer sendikalara olumsuz örnek olmamak, gruptan kopmamak amacıyla ilginç yöntemlere de başvuru- yor. örneğin, Petrol-İş Sendi- kası, süresi 1 Ocak 1991 'de bi- ten TPAO sözleşmesi için aldı- ğı toplusözleşme yetkisini bile- rek düşürdü ve yeniden yetki prosedürlerine başladı. Petrol-lş Sendikası Genel Yönetim Sekreteri Mustafa Çavdar, Çalışma ve Sosyal Gu- venlik Bakanlığı'nın TPAO yetkisini daha önceki uygula- maların tersine, çok kısa bir za- man içinde vererek grev yasa- ğı olan bu işyeri konusunda Petrol-tş'i zcr duruma düşür- mek istediğini bildirdi. Çavdar, grev yasağı nedeniyle TPAO sözleşmesinin Yüksek Hakem Kurulu'na gidebileceği ve bura- da hukumetin diğer sözleşme- lere olumsuz örnek olabilecek bir sözleşmeyi çıkarabileceğine dikkat çekerek TPAO yetkisi- ni bilerek düşürdüklerini söy- ledi. Türk-îş, Genelkurmay Baş- kanı Necip Torumtay'm istifaa sonrası Türkiye'de oluşan ye- ni siyasal ortamı da değerlen- direrek sözleşme gerilimlerini "ANAP'a hayu" eylemine çe- virme eğilimi içine girdi. Türk- lş Yönetim KuruJu, gecen ekim ayı sonunda toplanan Başkan- lar Kurulu'nun aldığı "Genel eylem" ve "ttretimden gelen gıicun kullanıiniası" mesajının verileceği şube başkanları ile merkez yöneticileri toplantısı- nın 20 aralıkta yapılmasını ka- rarlaştırdı. Türk-tş Yönetim Kurulu, 20 aralıkta yapılacak toplantıda gündeme gelecek olan genel ey- lemin "uvgulama biçimini" be- lirlemek amacıyla da Türk-İş Başkanlar Kurulu'nu 18 aralık- ta toplantıya çağırdı. Türk-lş yetkililerinden bir kısmı, yılbaşına değin, tüm Türkiye çapında yaygın bir ge- nel eylemin mutlaka gündeme gelecegini savunuyor. Bu dü- şünce içinde olan yetkililer, tüm Türkiye çapında "toplu vizite" ye benzer bir eylem tü- rünun daha etkili olacağmı di- le getiriyorlar. "Işe gitmeme" gibi bir eylemin, işçilerin evle- rinde kalmasına ve toplu bir ge- nel eylem havasının yaratıla- mayacağı görüşünde olan bu kesim, mutlaka gene! eylemden yana gözüküyor. Türk-lş üst yönetimindeki bir kısım yöne- tici ise' "etkili" genel eylemin, yasal grevlerin ardından yapıl- masını istiyor. Türk-lş yöneticileri, eylemin biçim ve zamanınm Türk-tş Başkanlar Kurulu'nda saptana- cağı konusunda görüşbirliği içindeler. Türk-tş Genel Başkanı Şev- ket Yılmaz, 1990yılının ikinci yansındaki sözleşmeler ile ilgili kamu kesimi eşgüdüm komis- yonunun 12 aralıkta toplantı- ya çağnldığını bildirdi. Linyit işçisi ocağa indi, ama çalışmadıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Türkiye Maden-îş Sendikasf na üye işçiler, Tür- kiye Kömur tşletmeleri'ne bağlı işyerlerinde dün ocakla- ra indiler, ancak üretim yap- madılar. Türkiye Maden-lş Sen- dikası Genel Teşkilatlandır- ma Sekreteri Orhan Şimşek, 4 aralıkta ara- bulucu ile yapı- lan son görüş- mede, kamu iş- veren tarafının verdiği ücret zamlan ile ilgili bilgileri işçiye aktardıklarını belirterek, "Bu ücret zammı duzeylerini gö- ren işçiler, ken- dikrine böyle bir ücret layık görenleri pro- testo etmek istediler" diye konuştu. Türkiye Kö- mür İşletmele- ri'nde çalışan maden işçileri- nin önce kamu işverenlerinin tutumunu pro- testo amacıyla yuruyüş yaparak ocaklara in- memek istediklerini aktaran Şimşek, dün tüm işletmelerde işçilerin ocaklara indiklerini. ancak uretimde bulunmadık- larını söyledi. Turkiye'nin en büyük ko- mur işletmeleri olan 7 bin do- layında işçinin çalıştığı Kutah- ya Seyitömer ve Tunçbilek Garp Linyıtleri fşletmeleri'n- de üretimi durdurma eylemi • önceki gece saat 2-».00'te baş- ladı. Kömür işçileri bu sabah- da ocaklara kadar yakfaşık 5 »kilometre yürüdüler. İşçiler, saat 08.00'de eski sendika binası onünde cop- landılar. Topluca yuruyüşe ge- çen işçiler, "Özal istifa", "Özal Amerika'ya", "İşçiler el .ürkiyeMaden-İş Sendikası üyesi işçiler dün ocaklara indiler, ancak üretim yapmadılar. İşçiler bu uyarı eylemiyle Zonguldak'taki maden işçilerine destek verdiklerini belirttiler. XrXaden-İş Tunçbilek Şube Başkanı İhsan Doruk, "Maden işçisi barut gibi. Evine yiyecek götüremiyor. Artık bu iş nerede biter kimse tahmin edemiyor" dedi. ele genel greve", "Emek bizim hakkımız söke söke alırız", "hükümet istifa" sloganları attılar. "Dağ başuıı duman almış" marşını söylediler. İş- çilere madenciler mahallesinin yanından geçerken eşleri boş _tencereleri ça- 'larak destek verdiler. İşçiler, bu uyarı eylemiyle grevde olan Zonguldak'ta- ki kömür işçi- lerine destek verdiklerini de bildirdiler. Tunçbilek komür ocakla- rında 15 gün- den beri sürdü- rülen işi yavaş- latma eylemi ile yüzde 50 oranında aza- lan kömür üre- timi önceki ge- ceden itibaren tamamen dur- du. Bir günlük işi durdurma eyleminin yak- laşık 15 bin ton üretim kaybına yol açtığı bildi- rildi. Maden-lş Tunçbilek Şube Başkanı İhsan Doruk, Kamusen'in teklifîni asla kabul etmeyecekJerini be- lirterek "Şu anda maden işçi- si barut gibi. Artık bu iş ne- rede biter kimse tahmin edemiyor" dedi. Şube başkanı Doruk, iki maden işçısinin intıhar olayı- na da değinerek 10 gun önce yeraltı işçisi Himmel Bozkurt, 3 gün önce de atelyede tamir- ci olan Hasan Hıiseyin Gök- çe'nin geçim sıkıntısı sonucu girdikleri bunahmdan dolayı ihtihar ettiklerini söyledi. Do- ruk "'tşçi evine \iyecek gotü- remiyor. Ücretlerin çok düşük olması nedeniyle aile içi hu- zursuzluklar artıyor. Bu da sos>al ve psikolojik olaylara neden oluyor" diye konuştu. TRTyenPTFyegeçenler dertliVericilerin PTT'den TRT'ye devrini öngören yasa Anayasa Mahkemesi'nçe iptal edildi, ama iki kurum da devir işlemi için bir çalışma yapmıyor. TRT'den vericilerle birlikte PTT'ye geçen personelin durumu da belirsizliğini koruyor. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Radyo ve televizyon ve- ricilerinin PTT'den TRT'ye devrini ongören 3517 sayılı ya- sanın Anayasa Mahkemesi'nçe iptal edilmesinden bu yana yak- laşık 5 ay geçmesine karşın her iki kurumun da "devir" işlemi için bir çalışmada bulunmad'.ğı belirlendi. Vericilerin persone- liyle birlikte tekrar devredilme- si işlemi için öngörülen 6 aylık süre26Ocak 1991'dedotecak. TRT Teknik Genel Müdür Yardımcısı Coşkun Aslan devir işlemi için ozel bir hazırlık yap- maya gerek olmadığını ifade ederken, bir üst düzey yetkili de "26 ocağa değin koşulların değişebileceğini" söyledi. Coş- kun Aslan, "Eğer herhangi bir KöNUK YAZAR yasal değişiklik yapılmazsa", TRT içinde yeniden Vericiler Dairesi Başkanhğı'nın oluşturu- lacağını söyledi. TRT ldari Genel Müdür Yar- dımcısı Danyal Gürdal ise Ge- nel Müdür Kerim Aydın Er- dem'in talimatıyla bir çalışma başlatıldığını, ancak bu konuda ayrıntılı bilgisi olmadığını söy- ledi. Gürdal, 26 ocaktan itiba- ren vericilerin, yasa gereği per- soneli, yatınmları ve mevcut teknik donanımıyla TRT'ye ge- çeceğini belirtti. Ancak özel TV ile ilgili yasa çahşmalarının sürdüğünü kay- deden Gürdal, "Eger yasa de- gişirse, vericilerin konumuyla il- gili tartışmalar da sona erer" dedi. TRT personeliyle, 3517 sayı- lı yasanın çıkmasıyla birlikte PTT'ye intikal eden personelin durumu da belirsizliğini koru- yor. PTT'ye gectikten sonra özellikle ekonomik yönden "mağdur" olduklarını belirten personel, özel TV yasası çıksa bile devir işleminin gerçekleşme- si gerektiğini ifade ediyorlar. Devir durumunda, PTT per- soneli olduğu halde vericilerde çalışan personel de TRT'ye ge- çecek. PTT, 1991 yılı için ayır- dığı 400 milyar liralık yatırım projesini de TRT'ye devrede- cek. Öte yandan TRT'nin 5 kana- lında üretilen programların da- ğıtımını yapan PTT'nin yeni açılan kanallar için yeterli veri- cisi bulunmaması nedeniyle, ye- dek vericileri de devreye soktu- ğu belirtildi. TV-3 ve TV-4 ya- yınları için TV-2'nin yedek ve- ricilerini kullandıklannı belirten bir PTT yetkilisi, "Bu nedenle vericilerde küçük bir anza bile olsa >ayınlar bir süre kesilmek durumunda kalıyor. Yeni açılan kanallara \erici yetiştirilemerne- si nedenivle zaman zaman zor dunımlar yaşıyoruz. TV-1 dışuı- da hiçbir kanalın yedek vericisi bulunmuyor" diye konuştu. "Teknik olarak mümkün oima- dığı için TV-l'in yedek vericisi- ni kullanamadıklannı" belirten yetkili, yedek vericilerin kulla- nılmasının özellikle taşradaki vericilerde sorun yarattığını kay- detti. Vergi tasarısı, belediyeler ve demokrasi Yeni vergi tasarısının yerel idareleri ilgilendiren hükümleri dikkate alındığında, özellikle belediyelerin mali açıdan bir mengeneye alınmaya çalışıldığı ortadadır. Bu mengenenin hangi koşul ve kriterler esas alınarak sıkılacağı ya da gevşetileceği iradesi ise Meclis dahi atlanarak, Bakanlar Kurulu'na ya da Maliye ve Gümrük Bakanlığı'na bırakılmaktadır. Halkın son yerel idare seçimlerinde belirttiği iradesini dolaylı yoldan baskı altına almak, 'demokrasi' anlayışı ile bağdaşmaz. Prof. Dr. İZZETTİN ÖNDER Istanbu! Ünıversıtesı Iktısat Faküitesı Vergi kanunlarında yapıiması tasarla- nan değişiklikler, yerel idareler açısından önemli sayılabilecek hükumler içermek- tedir. Tasarının 56'ncı maddesinde dü- zenlenmiş olan hükumle, Bakanlar Ku- rulu'na, yerel idarelere a>Tilan pay ve fonlara ait oranlar üzerinde değişiklik yapma yetkisi verilmektedir. Tasarının 57'inci maddesinde ise yerel idarelerin borclarına mahsuben kesinti yapma yet- kisi, Maliye ve Gumrük Bakanlığı'na ya da bu bakanlığın talebi ile ilgili kurum- lara verilmektedir. Tasarının 56'ncı maddesi ile 2380 sa- yılı yasaya mukerrer madde eklenerek (Mükerrer Madde 2), bu yasa ile yerel idarelere ayrılan vergi payı ve fonlar oranlarında, ayrı ayrı veya birlikte, ya- rısı kadar indirim yapma veya yarısı ka- dar arttırma yetkisi Bakanlar Kurulu1 na venlmektedir. Bu yetkinin hukuki ni- teliği bir yana, umalım ki Bakanlar Ku- rulu söz konusu yetkiyi, çok yüksek bir tempoda artan yerel idare ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik kullanır. Tasarının 57'inci maddesi ile (Ek Mad- de 4), il ozel idareleri ve belediyelerle, bunlara bağlı ya da tabii olan kuruluş- ların Hazine'ye, kamu iktisadi teşebbüs- lerine, Kamu Ortaklığı Fbnu'na olan borclarına karşılık, Maliye ve Gümruk Bakanlığı'nın talebi üzerine, İller Ban- kası tarafından, yerel idarelere dağıtıla- cak fonlardan kesinti yapma yetkisi ta- nınmaktadır. Yine aynı madde hükmu- ne göre söz konusu borçlar için Maliye ve Gumrük Bakanhğı 3030 sayılı yasa hükümlerine göre ayrılacak paylardan kesinti yapmaya yetkili kıhnmakladır. Aynı maddenin son fıkrasının hükmü- ne gore de Türkiye Elektrik Kurumu, be- lediyelerin elektrik borçlarına karşıhk, bunlara ödemek durumunda olduğu Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi'n- den kesinti yapmaya yetkili kıünmıştır. Yenı tasarının 57'nci maddesi ile 2380 sayılı yasaya ğetirilen bir ek madde ile (Ek Madde 5), yerel idarelere, gerektiğin- de nüfusları, kalkınmışlık dereceleri gi- bi kriterler esas alınmak suretiyle, genel butçeden yardım yapılabileceği hükmü getirilmiştir. Bu hukümler birlikte dikkate alındı- ğında, yerel idarelerin, özellikle de bele- diyelerin, mali açıdan bir mengeneye alınmaya çalışıldığı or'adudır. Bu men- genenin hangi koşul ve Krjferler esas alı- narak sıkılacağı ya da gevşetileceği ira- desi ise Meclis dahi atlanarak, Bakanlar Kurulu'na ya da Maliye ve Gümrük Ba- kanlığı'na bırakılmaktadır. Kentleşme hızının çok yüksek olduğu bir konumda, böyle bir yetkinin sakın- caları ise ortadadır. Zihniyeti anlayabil- mek açısından, tasarının 46. maddesin- de getirilmeye çahşılan gayri menkul kıy- metlerinin endekslenmesinin sadece Harçlar Kanunu açısından düşünülme- si, Emlâk Vergisi Kanunu açısından ise düşünülmemesi dikkat çekicidir. Son yerel idare seçimlerine gidilirken koltuğa bağlanmış belediye başkanı ima- jı yaratmaya çalışarak halkın iradesine karşı saldırgan tavırlar sergilemekten çe- kinmeyen bir zihniyet, bu kez de yerel yö- netimleri mali kaynaklan açısından men- geneye almaya çalışmaktadır. Halkın bu konudaki iradesi açıklanmıştır. Gerçek- leşen bu iradeyi dolaylı yoldan baskı al- tına almak, •'demokrasi" ile, "halk ira- desine saygı" anlayışı ile bağdaşmaz. Ta- sarıdaki bu hükmü, 6183 sayılı vasanın "cebri icraya ilişkin zorlayıcı hükümle- rin uygulanmasından kaçınılmak" şek- linde açıklamaya çalışmak ise fazla inan- dırıcı olmamaktadır. Umalım ki son an- da da olsa, mantıklı duşunce, karar sü- reçlerine hâkim olsun. Bakkalla fırıncı da birbirine girdi HÜSEYİN ERCtYAS İZMİR— Buğday hasa- dından ekmek tüketimine uzanan zincir içindeki kav- ga bitmiyor. Üretici-tüccar- uncu-fırıncı-satıcı-tüketici zinciri içindeki tartışma, bu kez fırıncılarla satıcılar ara- sında yoğunlaşıyor. Ekme- ğin 700 liradan satıldığı Iz- mir'de bakkal ve bayilere ve- rilen kâr payı 100 lira. Bu ra- kam kimi fınnlarda 150 li- raya ulaşıyor. Bir başka de- yişle, fırıncılar ekmeği bayi- lere 550-600 liradan satıyor. Bayiler de 100-150 liralık kârla ekmek satıyor. Ekmek uretirken artan maliyetler karşısında sürek- li zarar ettiklerini öne süren fınncılar, bakkal-bayi kârla- rının yüksek oluşundan ya- kınıyor. Fırıncılar Derneği Başkanı Nejdet Durmuş, "Amaç ucuzluğu sağlamak- sa, imal ettiğimiz ekmekleri özel büfelerde satmaj-a hazı- nz. Aracıyı ortadan kaldıra- lım, ekmeğin satılmasma be- lediyeler aracılık etsin. Halk ucuz ekmek yesin" dedi. Bakkallar Bayiler Derne- ği Başkanı Musa Özherek ise halka ucuz ekmek yedir- mek isteyen fınncüan ekme- ği, bakkallara verdikleri fi- yattan satmaya çağırdı. Öz- herek, ekmek satışından el- de ettikleri gelirin en doğal kazançlan olduğunu belirte- rek "Biz bunun vergüini ve- riyonız. Bizi ekmek fiyatla- nnın artışına sebep olarak göstermesinler. Bize 600 li- radan ekmek veriyorlar ve kurtarıyorlar. Buna karşılık fınnlar 700 liradan ekmek saüşına devara ediyorlar" diye konuştu. Türkiye Bak- kallar Bayiler Federasyonu Başkanı Bendevi Palandö- ken de konuyla ilgili olarak şu görüşleri dile getirdi: "Olay tamamen sabote edilmek istenmektedir. Fı- nncılann tüketiciye endirekt ekmek satması, dağıtması problemler yaratır. Bakkal- lar veresiye, yanm, çeyrek ekmek satan insanlardır. Bi- zim yasal bir kâr marjımız var, onu istiyoruz."