Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8 ARALIK 1990 HABERLER CUMHURİYET/11
Paris Belediye Başkanı
• PARİS (AA) — Istanbul Büyükşehir Belediye
Başkanı Nurettin Sözen, Paris'te Fransa Sanayi Bakanı
Roger Fauroux ve Paris Belediye Başkanı Jacques Chirac
ile görüştü. Sözen, tngiltere'nin Dover kentinde Manş
tüneli şantiyesi ve Paris'te ulaşım, çöp ve su hizmetlerine
ilişkin tesis ve çalışmaları yerinde inceledi ve bu
hizmetlerin altyapısını üreten firmalarla temaslarda
bulundu. Nurettin Sözen, Paris Belediye Başkanı Jacques
Chirac ile görüşmesinde, lstanbul ile Paris arasında
kültürel ve teknik alanlarda işbirliği önerdi. Sözen,
Chirac'ı îstanbul'a davet etti.
'Netekim'e yasak kalktı
• İZMİR (Curahariyet Ege Bürosu) — "Biz Bu Ihtilali
Niye Yaptık, Netekim" adlı tiyatro oyununuri il sınırlan
içinde sahnelenmesini yasaklayan tzmir Valiliğinin
uygulamasıyla ilgili olarak lzmir 3. tdare Mahkemesi,
ytlrütnıeyi durdurma kararı verdi. Aliağa Belediyesi
kültür sanat etkınlikleri kapsamında programa alınan
oyunun, Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu'na
dayanılarak yasaklanmasından sonra Aliağa Belediye
Başkanı Hakkı Ülkü, dün idare mahkemesinde valilik
kararının iptali için dava açtı. Davayı üç saatte
sonuçlandıran mahkeme, oyunun sahnelenmesi için '
önceden izin alma zorunluluğu olmadığı ve 48 saat
öncesi bildirimin yeterli olduğunu belirterek yürütmeyi
durdurdu. Oyunun bugün Aliağa'da sahneleneceği
bildirildi.
Dk kadın kozmonot TBMJVTde
• ANKARA (AA) — TBMM Başkanvekili Yılmaz
Hocaoğlu, bir süreden beri Türkiye*de bulunan Tilrkiye-
Sovyetler Birliği Dostluk Kuruluşları Genel Başkanı ve
ilk kadın kozmonot Valentina Vladimirova Treçkova'yı
kabul ederek bir süre görüştü. Hocaoğlu, kabul sırasında
yaptığı konuşmada, Treçkova'yı bilim dünyasının bir
yıldızı olarak kabul ettiklerini kaydetti. Sovyetler
Birliği'nde yaşanan perestroyka ve glasnost hareketlerinin
getirdiği gelişmeleri yakından izlediklerini belirten
Hocaoğlu, son yıllarda Türk-Sovyet ilişkilerinin arzu
edilen düzeye geldiğini söyledi.
Açıkögretim'de yüz ytize eğitim
• ANKARA (AA) — Anadolu Üniversitesi Açıköğretim
Fakultesi, Iktisat ve lş Idaresi programlarına katılan
öğrencilerden bir bölümünun yüz yüze eğitimi bugün
başlıyor. Açıköğretim Fakultesi Dekanı Prof. Dr. Semih
Büker'in verdiği bilgiye göre akademik danışmanlık ve
uygulama hizmetleri 23 il ile KKTC'de iki aşamalı olarak
başlatüacak. Cumartesi ve pazar günü yüz yüze eğitim
görecek öğrencilerin dersleri bugün, hafta içinde yüz
yüze eğitim görecek öğrencilerin dersleri de 10 aralık
pazartesi günü başlayacak. Dekan Büker, öğrencilerin
1991 mayıs ayı sonuna kadar sürecek olan akademik
danışmanlık ve uygulama hizmetleriyle ilgili programları
açıköğretim bürolanyla, danışmanlık hizmetleri
koordinatörlüklerinden öğrenebileceklerini söyledi.
Tîp, Islam ve Laiklik Paneli
• tstanbul Haber Servisi — tstanbul Tabip Odası'nın
düzenlediği, Tıp, Islam-Laiklik Paneli bugün saat 13.00'te
Tabip Odası'nın Cağaloğlu Türkocağı Caddesi'ndeki
konferans salonunda yapılacak. tstanbul Tabip Odası
Yönetim Kurulu üyesi Dr. Dursun Kıbraş'uı yöneteceği
panele konuşmacı olarak, Türkiye Yazarlar Birliği
Başkanı Mehmet Doğan, tstanbul Üniversitesi Tıp
Fakultesi Nöroloji kürsüsü öğretim üyesi Dr. Gencay
Gürsoy, Cerrahpaşa Tıp Fakultesi Öğretim üyesi Hüsrev
Hatemi ve gazetemiz yazarı Ali Sirmen katılacaklar.
Şehit ailelerine madalya
• lstanbul Haber Servisi — Güneydoğu Olağanüstü
Hal Bölgesi'nde bölücü teröristlerle girdikleri çatışmada
şehit düşen bir kıdemli üsteğmen ile iki piyade komando
erinin ailelerine "Türk Silahlı Kuvvetleri övünç
Madalyası" verildi. l'inci Ordu Komutanhğı'nda dün
düzenlenen törende övtinç madalyaları Kara Kuvvetleri
Komutanlığı adına l'inci Ordu Komutanı Orgeneral
Muhittin Fisunoğlu tarafmdan, şehit kıdemli üstteğmen
Korhan Zağralı'nın altı yaşındaki oğlu Olgay Zağrah'ya,
şehit er Mehmet Yurttaş'ın madalyası babası Recep
Yurttaş'a, şehit er Şahin Aslan'ın madalyası da babası
Nizamettin Aslan'a verildi. Törende konuşan Fisunoğlu,
Türkiye'nin tarih boyunca dış güçler tarafından içten
yıkılmak istendiğini belirterek, "Türkiye'nin etkinliğinin
arttığını gören dış güçler, Güneydoğu'da aynı oyunu
oynamakta. Ancak milli bütünlüğümüzü ve vatanımızı
bölmeye kimsenen gücü yetmeyecek" dedi.
170 milyon gasp edildi
• tstanbnl Haber Servisi — Beşiktaş'ta, iki kişinin, tapu
dairesine giderken 170 milyon lirası gasp edildi. Etiler'de
satın aldıkları evi üzerlerine kaydettirmek ve parasını
ödemek için, Şişli'deki bir döviz bürosunda 60 bin dolar
bozduran Uğur Dağa ve oğlu Hakan Dağa,
otomobilleriyle Beşiktaş Yıldız Posta Caddesi'ndeki tapu
dairesine gittiler. Baba-oğul otomobillerini bina önüne
park ettikleri sırada, kimlikleri henüz belirlenemeyen 2
kişi, arka kapıları açarak otomobile bindiler. Tehditle
paralan isteyen gaspçılar, içinde 170 milyon lira bulunan
çanta ile otomobilin anahtannı aldıktan sonra, plakası
çamurla kaplı Renault marka bir otomobille kaçtılar.
Uğur ve Hakan Dağa, Etiler'de aldıkları bir dairenin
parasını ödemek ve üzerlerine kaydettirmek için tapu
dairesine gittiklerini söylediler.
Pirellilden okul ve konut
• lstanbul Haber Servisi — Türk Pirelli Şirketi
tarafından Bulgaristan'dan göç eden soydaşlarımız için
tzmit'te yaptınlan sosyal konutlar, hak sahiplerine teslim
edildi. 16 daireli iki blok olarak yapılan ve 1 milyar
liraya mal olan konutların anahtar teslimini Türk Pirelli
Murahhas Üyesi Alberto Pirelli yaptı. Pirelli'ye, Kocaeli
Valisi Ihsan Dede tarafından bir teşekkür şilti verildi.
Türk Pirelli'nin Kocaeli tlköğretim Okulu'nun 500
milyona mal olan 8 derslikli ek binası da törenle hizmete
açıldı. Okul ve sosyal konut inşaatlarına Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı da parasal destek
sağladı. (Fotoğraf: Sabahattin Bostahcıoğlu)
TBMM'de bütçe görüşmeleripazartesi günü başlıyor
Muhalefet bütçeye bîleniyorTV'den naklen yayımlanacak görüşmelerin ilk
gününde Maliye ve Gümrük Bakanı Kahveci
bilgi verecek. SHP adına İnönü, DYP adına
Demirel konuşacak. Bütçe görüşmelerinde
Körfez ve Torumtay'ın istifası da gündeme
gelecek.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) — 1991 mali yılı bütçe ta-
sarısının TBMM Genel
Kurulu'nda görüşülmesine 10
aralık pazartesi günü başlana-
cak. Hükumet adına Başbakan
Yıldınm Akbulut'un, Meclis'te-
ki parti grupları adına da İnö-
nü ile Demirel'in konuşacakla-
n görüşmeler TV'den naklen ya-
yımlanacak. Muhalefet liderle-
rinin bütçe konuşmalanmn ağır-
lığını, Körfez krizi başta olmak
üzere Torumtay'ın istifası ile bir-
likte hareketlenen iç siyasi geliş-
meler oluşturacak.
TBMM Genel Kurulu, İC
Aralık Pazartesi günü saat
ANAP'ta kongre
maratonu sürüyor
Genel
merkezeiler
ağır bastı
İç Politika Servisi — ANAP^
ta 23 kasım tarihinden bu yana
yapılması planlanan 894 ilçe
kongresinden 404'ü tamamlan-
dı. TBMM'deki bütçe görüşme-
leri nedeniyle 9 aralık pazar gü-
nü ara verilecek kongrelere 27
aralıktan sonra devam edilecek.
Genel merkez şu ana kadar 660
ilçeye kongre günü verdi.
Genel başkanlık yarışına ko-
şut olarak hayli çekişmeli geçen
kongre maratonunda yapılan
404 kongreden 23O*unda eski il-
çe başkanları ile destekledikleri
adaylar, 141'inde de yeni isimler
kazandı. Kongrelerin büyük ço-
ğunluğunda da genel merkeze
yakın ekipler yeniden işbaşına
geldiler.
ANAP'ın ocak ayında yapıl-
ması gereken, ancak iptaller ve
ertelemeler nedeniyle bahar ay-
larına kalması da gündemde
olan seçimli büyük kongre ön-
cesi ilçe kongreleri büyük hızla
sürüyor. Genel merkez yetkilileri
itirazlann ilçe ve il örgütlerince
incelendiğini, eğer il veya ilçeler-
den bir başvuru olması duru-
munda genel merkezdeki ilgili
birinin devreye girdiğini belirt-
tiler. tptal edilen kongrelerle il-
gili olarak milletvekillerinden
oluşan ekiplerin bölgeye giderek
şikâyetleri dinleyip listeleri ince-
ledikleri ve durumu bir rapor
halinde genel merkeze sunduk-
ları bildirildi.
Kongre yapacak ilçelere çalış-
malarını tamamlayıp genel mer-
keze başvuru yaptıktan sonra
gün veriliyor. Edinilen bilgilere
göre kongre takviminin başladı-
ğ] 23 kasım gününden 9 aralık
gününe kadar 660 ilçe kongresi
yapılması planlandı. Ancak ge-
çen zaman içinde bunlardan
404'ünde kongre yapıhp yeni yö-
netimler oluşturuldu. Bu 660
kongreden 28'i hazırlıklar ta-
mamlanamadığı için ve itirazlar
nedeniyle bütçe görüşmeleri
sonrasına ertelendi. 3 yerde
adayların eşit olması nedeniyle
yenileme, Isparta'nın merkez il-
çe ve Baiıkesir'in Gönen ilçe
kongreleri hakkında da iptal ka-
rarı verildi. tptal edilen kongre-
lerin de bütçe görüşmeleri son-
rası tekrarlanması kararlaş-
tırıldı.
Kongrelere parti içindeVci
liberal-muhafazakâr kanada ya-
kınlığıyla bilinen milletvekilleri
de ilgi gösteriyorlar. Kongre ön-
cesi bölgeye gelen milletvekille-
ri partililerle konuşarak çalışma-
ları izliyorlar. Şu ana kadar ya-
pılan 404 seçimden 230'unu da
eski ilçe başkanları ile destekle-
dikleri aday ya da ekipler kazan-
dı.
09.00'da toplanacak. 1991 malı
yılı bütçe tasansını Maliye ve
Gümrük Bakanı Adnan Kahve-
ci sunacak. Kahveci'nin konuş-
masından sonra DYP Genel
Başkanı Siüeyman Demirel kür-
süye gelecek. ANAP grubu adı-
na Grup Başkanvekilleri Ülkü
Gökalp Güney ile Onural Şeref
Bozkurt söz alacaklar. SHP Ge-
nel Başkanı Erdal İnönü de ak-
şama doğnı kürsüye çıkarak 2
saatlik konuşma hakkını kulla-
nacak. Eleştirileri hükümet adı-
na Başbakan Yıldınm Akbulut
yanıtlayacak. Bütçe görüşmele-
ri 24 aralıkta sona erecek.
Başbakan Yıldınm Akbulut,
TV'den naklen yayınlanacak
bütçe görüşmelerinin ilk günü
yapacağı konuşma için ekono-
mi kurmayfanndan bilgi alma-
ya başladı. Akbulut, Devlet Ba-
kanı Işın Çelebi başkanlığında-
ki üst düzey bürokratlarla top-
lantüar yaparak bütçe konuşma-
sını hazırlamaya çalışıyor. Ak-
bulut'un bu toplantılar sırasın-
da, ekonomi kurmaylannı, "Bu
işin aslı ne, bana onu anlatın"
biçiminde sıkıştırdığı öğrenildi.
Devlet Bakanı Işın Çelebi ile
DPT kurmaylan, Başbakan Ak-
bulut'un konuşması için hazır-
lıklannı sürdüruyorlar. Bu çalış-
malarda, ekonomi politika uy-
gulamasına ilişkin eleştiriler ile
basmda çıkan bazı değerlendir-
melerin derlendiği, TBMM Ge-
nel Kurulu'nda muhalefet lider-
lerinin gündeme getirebileceği
eleştirilerin saptandığı ve bunla-
ra yanıtlar hazırlandığı belirtil-
di.
Edinilen bilgiye göre Başba-
kanlık Konutu'nda Akbulut
başkanhğında bir toplantı dü-
zenlendi. Topiantıya Devlet Ba-
kanı Işın Çelebi, DPT Müsteşan
Ali Tigrel, Hazine Musteşar
Yardımcısı Mahfi Eğiimez, Top-
lu Konut ve Kamu Ortakhğı
Fonlan'nm üst düzey yöneticile-
ri katıldılar. Akbulut, ekonomi
kurmaylannı dün ikinci kez Ko-
nut'ta topladı.
Bu çalışmalar sırasında Işın
Çelebi tarafından hazırlanan
taslak metin gözden geçirildi.
1990 yılı ekonomik gelişmeleri
ile başarılı bulunan göstergeler
Akbulut'a anlatıldı. Akbulut,
enflasyon, bütçe, dövig dengesi
ve kamu açıklan konusunda za-
man zaman bürokratlara soru-
lar sordu, özellikle de konuşma
metninde yer alan temel varsa-
yımlann içyüzünü öğrenmeye
çalıştı.
Akbulut'un ekonomi kur-
maylanna, "Tamam, bu işi böy-
le söyleyeceğiz de bu işin aslı ne,
bana anlatın" dediği oğrpnildi.
Akbulut'un uyarısı
Bu arada Ömer Yurtseven'in
Denizli'den bildirdiğine göre
Başbakan YUdınm Akbulut,
bütçe görüşmeleri öncesi ANAP
grubunu uyardı ve tüm görüş- •
melere katılmalannı istedi.
. Bu konuda sözlü uyansını ya-
zılı olarak da yineleyen Akbulut,
çalışmaların sekteye uğratılma-
ması için gerekli titizliğin göste-
rilmesini vurguladı. Akbulut
ANAP milletvekillerine gönder-
diği yazıda bütçe görüşmeleri
boyunca grupta yoklama yapı-
lacağmı da belirtti. ANAP mil-
letvekilleri, bu yılki bütçenin
Akbulut döneminde hazırlanan
ilk bütçe olduğuna dikkati çeke-
rek "Başbakan bu nedenle ola-
ym bir sutav gözüyle bakıyor" di-
ye konuştular. Akbulut'un ko-
r
1Ü Merkez Binası'nda çevik kuvvetin arama yapması öğrencilerin tepkisine yol açtı. (Fotoğraf: Suat Koziuklu)
IÜ'de çevik kuvvet gerginliğiIstanbul Haber Servisi — tstanbul Üni-
versitesi'nde dün yine çevik kuvvet görev-
lileri ile bir grup öğrenci arasında gergin-
lik yaşandı. Polis, üniversitenin merkez bi-
nasında arama yaptı. Gruplar halinde Hu-
kuk Fakultesi önünde toplanan öğrenci-
ler, içeriye panzer girmesinden sonra slo-
gan atıp ıslık çalarak dağıldılar. Gözaltına
alınan öğrenci olmadığı bildirildi.
Yaklaşık bir haftadır devam eden tÜ'-
nün çeşitli fakültelerindeki gerginh'k, dün
de sürdü. Öğle saatlerinde sol görüşlü
gruplar, merkez bina içindeki Hukuk Fa-
kultesi önünde toplanmaya başladılar. Kı-
sa süre sonra çevik kuvvete bağlı görevli-
ler, gruplar halinde ünıversite bahçesine
girdi. Öğrenciler, polisleri görünce "Polis
dtşan, üniversiteier biâmdir", "Polis-faşisl
idare işbiriigine son" diye slogan attılar.
Bu arada, bazı öğrenciler de türkü söyle-
yerek arkadaşlarına eşljk etti.
Çevik Kuvvet Şube Müdürü Necmettin
Yıldınm, "Kesin şunu, bugün başım
ağnyor" diye bağınnca da öğrenciler, slo-
gan atmayı sürdürdü. Kısa süre sonra da
çevresini sararak "polis dışan" diye bağı-
ran öğrencileri Yıldınm. "Burası bizim de
üniversitemi2, babanızın malı değil" diye
yanıtladı.
Yıldınm, havanın gerginleşmesi üzerine,
ana bina önünde bekleyen panzerlerden
birisini Hukuk Fakultesi kapısına çağır-
dı. Protestocu grup, bir süre daha slogan
atıp ıslık çalarak dağıldılar, daha sonra,
forum düzenleyip halay çektiler.
öte yandan, Milli Eğitim Bakanı Avni
Akyoi, "dogalgaz tesisatçılık kursu" dip-
loma töreninde bir gazetecinin sorusu üze-
rine, üniversitelerde öğrencilerin büyük ço-
ğunluğunun bu işlerden bıktığını ve nef-
ret ettiğini kaydederek "3-5 kişinin sırf
kendi düşıincesini egemen kılma devri ka-
pandı. Bir araya gelmesi mumkün olma-
yan devietler ve insanlar bir araya geliyor,
bu işler bitti. Önemli olan olgunluktur,
saygıdır, sevgidir, hoşgöriidür" dedi.
Bakan Akyol, sözlerini şoyle sürdürdü:
"Hepsi inanç(annı, göriışierini söylesinler,
savunsunlar. Ama fikir duze>inde, huku-
ki platformda, birbirini üznıeden. kavga
etmeden. tnançsız olsun, kişiliksiz olsun,
eleştirisiz olsun demek isJemiyorum.
Inançlı, imanlı, bilgili olsun, sonuna ka-
dar da fikirlerini savunsun. Fakat kavga
etmeden, birbirlerini karalamadan, yara-
lamadan ve eğitimin sürekliliğini zedele-
meden. Ona da fırsat vernıeyiz."
tNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ^NİN 42. YILDÖNÜMÜ
Insan
6
hakları'nı kutluyor
İnsan Hakları Haftası sebebiyle yarından
itibaren çeşitli illerde paneller, film ve dia
gösterileri, söyleşiler, açıkoturumlar ve
konserler düzenlenecek.
Haber Merkezi — İnsan Hak-
ları Evrensel Bildirgesi'nin ya-
yımlanışının 42. yıldönümü do-
layısıyla düzenlenen "tnsan
Haklan Haftası", yanndan baş-
layarak çeşitli illerde gerçekleş-
tirilecek etkinliklerle kut-
lanacak. DSP Genel Başkanı
Ecevit, Yeniasır Gazetesi ile Kar-
şıyaka Soroptimist Kulübü tara-
fından ortaklaşa düzenlenen
"Dünya İnsan Haklan ve So-
roptimist Günü" panelinde ko-
nuşacak. tzmir Kültür Merke-
zi'nde yapılacak panele, DMP
Genel Başkan Yardımcısı Rah-
mi Gümrükçoğlu, gazeteci-yazar
Prof. Dr. Miimtaz Soysal, Yeni-
asır Gazetesi Genel Yayın Yönet-
meni Erdal Şafak, Türkiye So-
roptimist Kulupleri Federasyonu
Başkanı Zeynep Davran da ko-
nuşmacı olarak katılacaklar.
Insan Haklan Derneği İstan-
bul Şubesi'nce de yanndan baş-
layarak 16 aralığa kadar bir di-
zi etkinlik gerçekleştirilecek. Ba-
kırköy Özgürlük Meydanı'nda
yarın yapılacak İnsan Haklan
Şöleni'ni, hafta boyunca fılm ve
dia gösterimi, söyleşiler, panel-
ler ve açık oturumlar izleyecek.
Hafta dolayısıyla düzenlenecek
toplantılara Cıineyt Canver, Ay-
dın Ayas, Masum Türker, Cağa-
tay Anadol, Ferit tlsever, Ercan
Karakaş, İbrahim Eren. Musa
Anter, Haüp Dide, İsmail Be-
şikçi, Toktamış Ateş, Cengiz
Çandar, Ertuğnıl Kürkçü, Çetin
Ozek, Nazif Kaleli, Mete lun-
cay basta olmak üzere çok sayı-
da kişi konuşmacı olarak katı-
lacak.
tstanbul Barosu'nca düzenle-
nen İnsan Haklan Haftası ise 10
aralıkta başlayacak. Baro'nun 10
aralıkta düzenleyeceği "42. Yıl
ve tnsan Haklarındaki Duvar"
konulu panele Murat Belge,
Müjdat Gezen, gazetemiz Yazı-
işleri Müdürü Okay Gönensin,
Ismet Özel, Ertugrul Kürkçü,
Ali Turgan, Bülent Somay ve
Semra Somersan ' konuşmacı
olarak katılacaklar. lstanbul Ba-
rosu, hafta dolayısıyla "Şiir ve
Dia ile ldam Cezası" konulu bir
gösteri ile "tnsan Haklan İçin"
adlı bir de konser duzenlevecek.
nuya ilişkin olarak ANAP mil-
letvekillerine gönderdiği yazıh
talimat şöyle:
"Bütçe görüşmeleri sırasında
siz deferli arkadaşlarıraın, her
sene olduğu gibi bu sene de
olumlu kalkılarda bulunacağın-
dan şüpbem yoktur. Çalışmala-
rın herhangi bir bakımdan sek-
teye ugramaması için devam hu-
susunda bütün arkadaşlanmiB
gerekli hassasiyeti gösterecekle-
rine inanıyorum. Çalışmalar e*-
nasında, ber otunımda grup yö-
netiminde yoklama yapılacâgın-
dan, herhangi bir mazereti olan
arkadaşımın önceden yazılı ola-
rak grup başkanlığına bildirme-
lerini önemle rica ederim."
Inönü'nün konuşması
SHP Genel Başkanı Erdal
tnönü'nün ise konuşmasında
ekonomik sorunlar ile güncel si-
yasi konulara ağırhk vereceği
büdirildi. tnönü, Körfez krizi ve
buna ilişkin Türkiye'nin izledi-
ği politikayı değerlendirecek.
Torumtay'ın istifası, anayasa de-
ğişikliği önerileri, başkanlık sis-
temi tartışmalarına ilişkin gö-
rüşlerini açıklayacak.
tnönü'nün konuşma metni-
nin hazırlanmasında Grup Baş-
kanvekili Onur Kumbaracıbaşı-
nın kendisine yardun ettiği, Büt-
çe Komisyonu'ndaki SHP'li
üyelerden de bilgi ve doküman
topladığı öğrenildi.
DYP Genel Başkanı Süley-
man Demirel de bütçe konuş-
masını hazırlamak üzere yoğun
bir çalışma sürdürüyor. Demi-
rel'in ekonomik konulardan so-
rumlu Tansu Çiller başkanlığm-
daki uzmanlardan oluşan bir
gruptan ekonomik rapor istediği
öğrenildi. Demirel, konuşması-
nın siyasi konulara ilişkin bölü-
münu ise hafta sonunda yapa-
cağı calışmalarla netleştirecek.
1991 mali yılı bütçe tasansının
tümü üzerindeki görüşmeler
radyo ve TV'den naklen yayın-
lanacak. TRT, görüşmeler süre-
since, TV'deki 20.00 ana haber
bülteni içinde "TBMM Günde-
mi" kuşağında görüşmeler ay-
nntılı olarak duyurulacak.
TRT, pazartesi saat 09.00'dan
itibaren yayına girecek.
ANAP grubu
yeni yılda
toplanacak
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) — Orgeneral Necip To-
rumtay'ın genelkurmay başkan-
bğından istifası ile birlikte genel
siyasi durumun ANAP grubun-
da görüşülmesi yeni yıla kaldı.
ANAP Grup Başkanvekili
Yasin Bozkurt, grup yönetim
kurulunun bütçe görüşmeleri
suresince toplanmama karan al-
dığını hatırlatarak "Grubun bu
süre içerisinde toplanması için
yönetmeliğimize göre üye sayı-
mızın beşte birinin imzası gere-
kiyor. Olağanüstü topianmamız
için de şu ana kadar bize ber-
hangi bir başvuru yapılmış
degil" dedi.
Bozkurt, Karaduman ve ar-
kadaşlannın başvurusunun "sı-
rası geldiginde" değerlendirile-
ceğini, ANAP grubunda millet-
vekillerinin gündeme getireceği
her konunun görüşülmesinden
yana olduğunu da bildirdi.
ANAP grup iç yönetmeliğine
göre grubun olağanüstü topian-
tıya çağınlması için üye sayısı-
nın beşte biri olan 55 ANAP
milletvekilinin imzası gerekiyor.
10 aralık pazartesi günü başla-
yacak ve 24 aralıkta sona erecek
olan bütçe görüşmeleri süresin-
ce ANAP grubu toplanamaya-
cağından Karaduman ve arka-
daşlannın genel görüşme istek-
leri de görüşülemeyecek.
TBMM, bütçe görüşmeleri
sonrasında çalışmalanna ara ve-
receğinden genel görüşme iste-
ği en erken 1991 yılı ocak ayı or-
talarında gerçekleşebilecek.
IZMİR'den NİKMET ÇETİNKAYA
Sine-i Millet Tartışması
İZMİR — DYP lideri Demirel, "SHP ile bir-
likte Meclis'ten çekiielim" diyor. Ancak Demi-
rel'in bir koşulu var. Önce SHP milletvekilleri
istifa etsin, ardından DYP nasıl olsa Meclisten
çekilecek. Yani Demirel, SHP'ye güvenemiyor.
Önun için de şöyle diyor:
— Biz istifa edersek ne olacak? SHP ve
ANAP seçimlere girecek, ANAP 300 kişilik çc-
ğunluğa ulaşarak anayasayı değiştirecek gü-
ce ulaşacak. Açıkçası, biz bu konuda SHP'ye
güvenemiyoruz...
İşin özünde, DYP ile SHP'nin önceden bu
konuda oturup konuşmamaları yatıyor. Demi-
rel, İstanbul'daki toplantıda "Sine-i millete
dönelim" diyor. Bir gün sonra İnönü Demirel'e
yanrt veriyor:
— Böyle konular ayaküstü konuşulmaz. Sa-
yın Demirel'le erken seçim konusunda zaten
aynı görüşü taşıyoruz. tartışmaktan öte, biz
bunu yetkili organlarda değerlendirmek iste-
riz...
İnönü'ye bir soru:
— Erken seçim konusunda DYP ile aynı dü-
şüncede olduğunuzu söylüyorsunuz, ama
sine-i millete dönme konusunda değişik düşü-
nüyorsunuz degil mi?
SHP lideri, "SHP ile DYP'nin Meclis'ten ay-
rılmasıyla erken seçim gündeme gelir mi?" di-
yor ve ekliyor:
— Biz erken seçime hazırız. O konuda DYP
ile aramızda bir anlaşmazlık yok. Erken seçim
hep gündemde. Sayın Özal erken seçim yap-
tırır mı? Yaptırması için anayasada bir şey
yok...
•
Anayasanın 104. maddesinde cumhurbaş-
kanının görev ve yetkileri sıralanırken, "Türki-
ye Büyük Millet Meclisı seçimlerinin yenilen-
mesine karar vermek" deniliyor. Ama burada
bir açıklık yok. "Muhalefet partileri TBMM'den
çekilirse erken seçime gidilir" diye zorunluluk
görülmüyor. 116. maddede belirtildiği gibi Ba-
kanlar Kurulu'nun güvenoyu alamaması, gü-
vensizlik oyu ile düşürülmesi halide 45 gün
içinde hüümet kurulmadığı, kurulsa bile güve-
noyu alamadığı durumda Cumhurbaşkanı,
TBMM Başkanı'na darnşarak seçimlerin yeni-
lenmesine karar verebiliyor.
1982 Anayasaşı bu konuda oldukça açık...
Bu yüzden de İnönü şöyle devam ediyor:
— Sorun budur. Daha önce söylediğim gibi
DYP ve biz Meclis'ten çekilirsek seçim günde-
me gelir mi? Onu kimse bugüne dek ortaya ko-
yabilmiş değil...
SHP lideri "günübiriik politikayı" sevmiyor.
Tartışmalara ölçerek, biçerek katılıyor. Daha
önce takındığı tavırlar -örneğin "sine-i millete
dönme", "el sıkmama" gibi- kullandığı sözcük-
ler kamuoyuna çarpıtılarak yansıdığı için şim-
di böyle konulara daha özenli yaklaşıyor.
Halk desteğini yitirmiş bir siyasal iktidar var
bugün Türkiye'de. İşçi, memur, dul, yetim, es-
naf, üretici inim inim inliypr. 12 Eylül askeri dö-
neminin yasaları tıkır tıkır işlıyor. Savaş isteme-
yen çocuklar tutuklanıyor, memuriar görevden
alınıyor.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Tc-
rumtay görevinden ayrıldığı gün ANAP kıpır kı-
pır. Başbakan Akbulut, durumun farkında de-
ğil. Bir hayli ikircikli. İnönü bir şeyler soruyor,
Başbakan yutkunuyor.
iki gün sonra Cumhurbaşkanı rahatlıyor. Bel-
ki içinden şöyle diyor:
— Oh! Bunu da atlattık çök şükür...
*
En kötü sivil yönetim, askeri yönetimden iyi-
dir. Ama Orgeneral Torumtay'ın istifasının ar-
dındaki giz perdesi henüz kalkmış değil. Özal,
Torumtay'ın istifasını büyüten, manşetten ve-
ren gazetelere kızıyor. Açık açık demese bile
satır aralarından anlaşılan şu:
— Gazeteler demokrasiden yana değil...
ANAP ve Özal 12 Eylül askeri yönetiminin
bugünkü sivil uzantısı değil midir? 12 Eylül
onuncu yılını doldururken cezaevlerinde bin-
lerce insan, insanlık dışı uygulamalara karşı di-
renmiyor mu? Zonguldak'ta 45 bin taşkömü-
rü jsçisi niçin greve gitti?
Özal savaş istiyor. Biraz sıkışınca barış rüz-
gârları estiriyor. Torumtay'ın istifasını demok-
rasi gereği olarak yorumluyor.
Evet, Orgeneral Torumtay'ın istifası demok-
rasi gereğidir. Türkiye'nin on yılda bir askeri
yönetimlere geçmesine tahammülü yoktur. İn-
sanlar her gün birbirlerine "askerler mi gele-
cek?" diye sormamalıdır.
Oysa ANAP, halka karşı bugün iktidardadır.
Anayasa gereği yapılması öngörülen ara se-
çimlerden kaçmaktadır. Kaçtığı halde suçu mu-
halefete yüklemektedir:
— Seçim yapsak kaçacak delik ararlar...
Şimdi de Demirel'in "sine-i millete dönelim"
önerisiyle Meclis'teki SHP ve DYP karşı kar-
şıya gelip ANAP'ın ekmeğine yağ sürecektir...
İnönü'nün sözleri geleceğe yöneliktir:
— Erken seçimi biz ve DYP istiyoruz. Ne ya-
pılması gerekirse yapmak için konuşmaya her
an hazırız...
Gerçek ortadadır. Seçim kaçağı ANAP ikti-
darıdır...
Dün Zonguldak'ta konuşan Demirel, salt
DYP'nin sine-i millete dönmesiyle sonuç alına-
mayacağını söylüyor. SHP'yi de aynı çizgiye
çekmeye çalışıyordu. Aynı saatlerde SHP MYK
toplantı halindeydi. Tartışma "sine-i millete
dönme"nin getireceği sakıncalardı. Meclis'ten
çekilip meydanı ANAP'a bırakmanın elbet s»-
rası değildi.
Eğer sorun "politik ahlak" ya da "demok-
rasi gereği" olarak ele alınacaksa ANAP, 26
Mart 1989 yerel seçimlerinden sonra çoktan er-
ken seçime giderdi...
Bu nedenle SHP ile DYP'nin "sine-i millet"
tartışması değil, "erken seçim" kampanyası-
nı başlatmaları gerekiyor.
Hafta başında İnönü ile Demirel'in görüşme-
leri bekleniyor...