Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6ARALIK 1990 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3
Deby'den özgür
Çad vaadi
• N'DJAMENA (AA) —
Çad'da üç gün önce
yönetimi ele geçiren ve dün
devlet başkanı ilan edilen
General Idris Deby,
özgürlük ve adalet vaat etti.
Hissen Habre'yi deviren
Deby, 20 yıldır istikrarsızlık
içinde bulunan yoksu)
ülkesini çok partili
demokratik düzene
ulaştıracağına söz verdi.
Deby, dün Çad halkına
hitaben yaptığı konuşmada
gizli polisin faaliyetlerinin
yeniden düzenleneceğini ve
temel haklann korunacağını
söyledi.
Kritik kongre
• ROMA (ANKA) —
ttalya Komunist Partisi'nin,
geleceğini büyıik ölçüde
belirleyeceği savunulan
20'nci kongresi 29 ocakta
Rimini kentinde başlayacak.
2 şubata kadar devam
edecek kongrenin
gündeminde partinih yeni
ismi ve amblemi konuları
yer alıyor. Partide köklü bir
reform yapmaya kararlı
görünen parti lideri Achille
Occhetto, partinin isminin
'Solun Demokratik Partisi"
olarak değiştirilmesini
öneriyor. Bu arada, unlu
ressam Renato Guttuso'nun
hazırladığı yeni amblemde
kökleri üzerine partinin
eski semboliı olan orak
çekicin yerleştirildiği büyük
bir ağaç bulunuyor.
Mısır'da
seçimin 2. turu
• KAHİRE (AA) —
Mısır'da parlamentonun
yenilenmesini amaçlayan
erken genel seçimlerin
ikinci turu bugün
yapılacak. Adaylann 29
kasımda yapılan ilk turda
gerekli çoğunluğu
sağlayamadığı, seçim
bölgelerinde 454 sandalyeli
parlamentonun 261 üyesinin
belirlenmesi için yeniden
sandık başına gidilecek. İlk
tur sonucunda iktidarda
bulunan Ulusal Demokratik
Parti 144 üyelik kazanırken
38 sandalye de bağımsız
adaylar arasında
payİaşılmıştı. Mısır'daki
seçimlere katılan beş
muhalefet partisinden
sadece tlerici Birlik Partisi
lideri Halit Muhyittin
parlamentoya girmeyi
başarmıştı.
Yeşil Hat
kaldırıbyor
• BEYRUT (AA) — 15 yıl
iç savaş yaşayan Lübnan'ın
ikiye bölünmuş başkenti
birleşiyoı. 40 bin Suriyeli
askerin desteğindeki
Lübnan ordusu bugün
Beyrut'u 15 yıldır ikiye
ayıran Yeşil Hattı ortadan
kaldırmak için çalışmaya
başladı. Askerler, Yeşil Hat
boyunca yer alan sayısız
mayın ve mermileri
temizlemeye başladılar.
Ledsky gezisini
erteledi
• VVASHINGTON (AA)
— ABD Dışişleri
Bakanhğı'nın Kıbrıs Özel
Koordinatörü Nelson
Ledsky, bölgeye yapacağı
geziyi erteledi. Ledsky'nin
eşinin rahatsızlığı yüzünden
ziyaretini ertelemek
zorunda kaldığı öğrenildi.
ABD'nin Rum kesimi
büyükelçisi Robert Lamb'in
da babasının öldüğü ve bu
iki olayın çakışması sonucu
gezinin ertelendiği
kaydedildi. Ledsky 10
aralıkta KKTC
Cumhurbaşkanı Rauf
Denktaş ile görüşmek
istiyordu.
Woo, Gorbi'nin
konuğu
• SEUL (ANKA) —
Guney Kore
Cumhurbaşkanı Roh Tae
Woo, Sovyet lideri Mihail
Gorbaçov'un konuğu
olarak resmi bir ziyaret için
13 aralıkta Moskova'ya
gidecek. 18 arahka kadar
sürecek ziyaret Moskova ile
Seul arasındaki buzların
tamamen eridiğinin işareti
olarak değerlendiriliyor. Bu
arada ziyaretın, ikili
ilişkilerin normalleştirilmesi
amacıyla başlatılan surecin
çok önemli bir aşamasını
oluşturduğu kaydediliyor.
Moskova ile Seul arasındaki
diplomatik ilişkiler geçen
eylül ayında kuruldu.
Devlet Başkanı Erşad'ın istifasının üzerine halk sokaklara dökülerek gösteri yaptı
Bangladeş'te 'bayram'Bazı kentlerde sevinç
gösterilerinin yağmalama
olaylarına varması üzerine
muhalefet liderleri halkı
sükûnete çağırdılar.
Dış Haberier Servisi — Bangladeş'te
Devlet Başkanı Hüseyin Muhammed Er-
şad'ın istifa etmesi halk tarafından bü-
yük bir sevinçle karşüanırken muhalefet
Erşad'ın yerine yeni bir aday bulmak için
kolları sıvadı. Muhalefet partileri dün
toplanarak seçime kadar ülkeyi yönete-
cek olan başkan yardımcısını belirleme
çalışmalanna başladı. Bu arada Erşad-
ın istifasının ardından başlayan sevinç
gösterilerinin kimi yerlerde yağmalama
olaylarına kadar varmasının üzerine,
muhalefet liderleri, halkı sükûnete ça-
ğırdılar.
Devlet Başkanı Erşad'ın önceki akşam
açıklanan istifasımn üzerine; halkın so-
kaklara fırlayarak gösteriler yaptığı bil-
diriliyor. AP'nin haberine göre birçok
yerleşim merkezinde insanlar pijamala-
rıyla sokağa çıkarak kutlamalara katıl-
dılar. Onbinlerce kişinin yer aldığı ve sa-
baha kadaı süren gösteriler, dün de de-
vam etti. Gösterilerin polis tarafından
engellenmediği, ancak Erşad kabinesin-
de görev yapan bakanlann evlerinin özel
koruma altına alındığı görüldü. Dışişleri
Bakanı Anisul İslam Mahmud'un evine
yapılan saldırı sırasında polisle saldır-
ganlar arasında çıkan kısa çatışmada ya-
ralananlar olduğu bildirildi. Ülkenin
ikinci büyük kenti Chittagong'da da halk
hükümet binalanna saldırarak yağmala-
maya çalıştı.
AFP'nin haberine göre başkent Dak-
ka'da bir grup, muhaliflerin tutuklu
bulunduğu cezaevine saldırarak tutuk-
lu ve hükümlulerin bir kısmını serbest bı-
raktı. Büyük kentlerde yapılan gösteri-
lerde, halkın Devlet Başkanı Erşad'ın
yargılanarak cezalandınlmasını istediği
bildiriliyor. Muhalefet, Erşad'ın çok sa-
yıda muhalifi nedensiz olarak tutuklan-
dığını ve baskı uyguladığını öne surüyor.
Sokaklarda yapılan gösterilerde, mu-
halefet partilerine bağlı kişilerin, olay-
ların kontrolden çıkmasını önlemeye ça-
lışarak halkı sakin olmaya davet ettikle-
ri bildiriliyor. Erşad yönetiminin işba-
şına gelmesinden bu yana ilk kez dün
devlet televizyonuna çıkma fırsatı bulan
muhalefet liderleri, halkı sükûnete ça-
vet ettiler. Ana muhalefet partilerinden
Bangladeş Ulusal Partisi'nin lideri Be-
giim Halide Ziya televizyonda yaptığı
konuşmada, barış çağnsında bulunarak
yağmalamaların ve aşırılıkların, zafere
giden yolu kapatacağını söyledi.
Bu arada, muhalefet partileri dün baş-
kent Dakka'da bir araya gelerek Erşad'-
ın yerine ülke yönetimine gelecek kişiyi
belirlemeye çalıştılar. AFP'nin haberine
göre seçim dönemine kadar ülkeyi yöne-
tecek olan başkan yardımcılığı için Da-
nıştay Başkanı Şahabeddin Ahmed en
güçlü aday. Gözlemciler, Erşad yöneti-
mi sırasında yargının bağımsızlığını sağ-
lamaya çalışmış olan Şahabeddin Ah-
med'in, muhalefet partileri tarafından
kabul edilebilir bir aday olduğunu savu-
nuyorlar. Muhalefetin belirlediği aday,
cumartesi günü parlamentoda yapılacak
oylamadan sonra görevine atanacak.
PORTRE MUHAMMED ERŞAD
Gücünü ordudan ahyorduHuseyin Muham- j
med Erşad, il0mil-|
yon nufuslu Bangla-
deş'in başına 1982
yıhnda bir darbe dü-
zenleyerek geçti.
Hindistan'ın Ingiliz
sömürgesi olduğu
dönemlerde 1930 yıhnda Bengal eyale-
tinde doğan Erşad, askeri eğitimini
1947 yrhnda Hindistan'dan ayrılan Pa-
kistan'da yaptı. Hindistan - Pakistan
savaşından sonra eski Doğu Pakistan'-
da kurulan Bangladeş devleünde Genel-
kurmay Başkanlığı'na geldi. Genelkur-
may Başkanı Ziyaur Rahman, 1977 yı-
hnda devrilen Mucibur Rahman'ın ye-
rine devlet başkanı olunca, onun yeri-
ne de Erşad geçti. L981 mayısında Zi-
yaur Rahman'ın ordunun kanlı bir dar-
besiyle devrilmesi Erşad'ın ülkede yıl-
dızının parlamasına neden oldu. Erşad
kargaşaya son verdi, kasım ayındaki
devlet başkanlığı seçimlerine kadar ül-
kede banşçı ortam oluşturdu. Erşad,
ordunun ülkenin idaresinde söz sahibi
olması gerektiğini savunuyor. Bu dü-
şünceyle, anlaşmazlığa duştüğü Devlet
Başkanı Abdus Satlarjn hükümetini
devirdi. Gerekçesini "Ülkenin kurtulu-
şu için ordunun müdahale etmesi
gerekiyordu" şeklinde açıkladı. 1986
kasımında tekrar demokrasiye dönu-
lunceye kadar Erşad ülkeyi sıkıyonetim
uygulaması altında yonetti. Kerfdisine
karşı ilk gösteriler, 1983 yıhnda sıkıyo-
netim uygulamasına ve yeni eğitim ya-
sasına karşı çıkılmasıyla ortaya çıktı.
Mayıs 1984 ve nisan 1986 tarihlerinde
yapılması planlanan seçimler sonunda
1986 mayısında gerçekleştirildi. 15 ekim
devlet başkanlığı seçimlerinde Erşad'-
ın kazandığı büyuk zafer, muhalefet ta-
rafından hileli olarak nitelendi. Avami
Birliği lideri Şeyh Hasina ile Bengladeş
Ulusal Partisi Başkanı Begiim Halide
Ziya, kendisine karşı genel grev çağn-
sında bulununca olağanustü durum ilan
etti ve parlamentoyu feshetti. Muhale-
fetin boykot ettiği 1988 mayıs seçimle-
rini Erşad'ın Jatiya Partisi kazandı. Ye-
ni parlamento, Islamı, devletin dini ola-
rak kabul etti.
tVt BİR YAŞAM İÇİN- Bangladeş'de halk Erşad'ın gidişini sokaklarda kutlarken Hindistan'dan Pakistan'a yeni yaşam-
larbulmaya giderken yakalanan 50 Bangladeşli de bu 3.5 metrekarelik hucreye tıkıldılar. (Fotoğraf: AFP)
BULGARİSTAN
Beron skandalıtilkeyisarstıPODKREPA Sendikası'mn
lideri, meclisteki 70 üyenin
geçmişte gizli polisle işbirliği
yaptığını öne sürdü.
Dış Haberier Servisi — Bulgaristan'-
da ana muhalefeti oluşturan Demokra-
tik Güçler Biriigi'nin lideri Petar Beron,
geçmişte gizli polise bilgi verdiği yolun-
daki iddiaları kısmen kabul ederken,
Andrei Lukanov hükümetinin düşmesi-
ne yol açan greve önderlik eden bağım-
sız PODKREPA Sendikası eski rejim
kalıntılanna karşı mücadeleyi şiddetlen-
dirdi. Beron, görevinden iki gün önce is-
tifa etmişti.
Bulgaristan bağımsız PODKREPA
Sendikası Başkanı Konstantin Trenchev,
Beron'un 1%8'den bugüne kadar dev-
let gizli servisinin siyasi altıncı bölümü
için çalıştığını iddia etmişti.
Trenchev, zoolog olan Beron'un isti-
fa ederek kendini bilimsel çalışmalara
adamak istediği açıklamasını da muha-
lefet liderinin "Boncho kod adıyla gizli
polis hesabına çalışbğımn ortaya çıkma-
sıyla meydana gelecek olaylardan" ka-
Ne, nedir?
PODKREPA,"Dayanışma"nın yolunda
Bulgaristan'da Lukanov hukumetinin
yıkılmasına yol açan genel grevi orgut-
leyen PODKREPA Sendikası, bir anda
dikkatleri üzerinde topladı. Sendikanın
karizmatik lideri 35 yaşındaki genç dok-
tor Trenchev gelecek için iddialı konuşu
yor. "Grev maç öncesi bir ısuıma hare-
ketinden ibaretti."
Trençev Polonya Dayanışma Sendika-
sı'nı kendilerine örnek aldıklarını söy-
lüyor. Taşrada genç bir doktor olarak
çalışırken komunist sisteme meydan
okuyan Gdanksh elektrikçinin müca-
delesini "Hür Avrupa" radyosundan
dikkatle izlediğini anlatıyor.
PODKREPA, tıpkı Dayanışma gibi
bir yandan önde gelen aydınlarla sıkı
ilişkilerini sürdürürken bir yandan da
sistemi temelinden sarsabilecek, ureti-
min içine kök salmış bir örgut kurma-
ya yonelmiş. PODKREPA hastaneler-
de hizmet sektöründe olduğu kadar
kimya ve metal işkollannda da güçlü
desteğe sahip.
Bulgar sendikası, tıpkı Dayanışma gi-
bi mücadelenin 'Hıristiyan dayanışması'
yönunü vurgulamayı göz ardı etmiyor.
Sendikanın düzenlediği butün miting-
lerde halkı takdis eden bir Ortodoks pa-
pazının varlığı dikkati çekiyor.
çınmaya yönelik bir girişim olarak nite-
lemişti.
Ünlu bir zoolog olan Petar Beron,
geçmişte Komunist Partisi hesabına ça-
lıştığını reddetmekle birlikte, Bilimler
Akademisi ile ilişki kuran yabancılar
hakkında devlete bilgi verdiğini kabul et-
ti. PODKREPA lideri Trenchev ise Pe-
tar Beron'un kendisini bilimsel çalışma-
lara adamak için istifa ettiği yolundaki
açıklamasını "başına gelecek olaylardan
kaçınmak için atılmış bir adım" olarak
niteledi. Trenchev Reuter'e verdiği açık-
lamada "Muhalefette polislere yer
yoktur" dedi.
Öte yandan Bulgaristan Parlamento-
su eski rejime çalışan ihbarcıların tespit
edilebilmesi için İçişleri Bakanhğı'nın
elindeki gizli dosyaların meclise devre-
dilmesine ilişkin bir tasarıyı büyük ço-
ğunlukla kabul etti. Eski Komunist Par-
li'nin de\amı Sosyalist Parti'den ve De-
mokratik Güçler Birligi'nden pek çok
mületvekili, tasarının görüşülmesi sıra-
sında yaptıkları konuşmalarda parla-
mento üyelerinin şaibelerden temizlen-
mesı gerektiğini savundular. PODKRE-
PA'nın lideri Trenchev TV'de yaptığı
konuşmada, 400 üyeli parlamentoda en
az 70 uyenin eski rejim döneminde gizli
polisle işbirliği yaptığından kuşkulandık-
larını söylemişti.
Siyasal gözlemciler, PODKREPA'nın
açıklamasını ve girişimlerini Lukanov'-
un duşurülmesinde başrolü oynayan
sendikanın, eski rejim kalıntılannın te-
mizlenmesı yolunda ve siyasal inisiyati-
fi ele geçirmek için attığı yeni bir adım
olarak değerlendiriliyorlar.
SsCB
POLJTtKADA
SORlflNLAR
ERGUNBALCI
Körfez'de Diplomatik
Çözüm Umudu
Başkan Bush'un Irak lideri Saddam Hüseyin'e görüşme
önermesi, akılcı bir taktiktir. Bush, bu çıkışı ile hem barışa
şans veriyor hem de Saddam, Kuveyi'ten çekilmediği tak-
dirde Irak'a saldırabileceği ortamı yaratıyor.
Cebinde BM'den aldığı savaş izni bulunan Bush, Saddam
15 ocağa kadar Kuveyt'ten çekilmediği takdirde gerek Ame-
rikan gerekse dünya kamuoyuna "günah benden gitti" di-
yerek Irak'a saldırabilecektir.
Amerikan basınında çıkan haberlerden, Saddam, Kuveyt1
ten çekilmediği takdirde Bush'un saldırmaya kararlı olduğu
anlaşılıyor. Beyaz Saray, Körfez'e 300 savaş jeti daha gön-
dermeye karar vermiştir. Böylece Suudi Arabistan'daki ABD
uçaklannın sayısı 1200'e ulaşacak. Buna ek olarak Basra Kor-
fezi'nde ve çevredeki Amerikan donanmasında da 700 uçak
bulunuyor. Böylece 15 ocağa kadar Körfez bölgesindeki Ame-
rikan uçaklannın sayısı 1900'ü bulacak. Bu, Irak'ın elindeki
uçak sayısından üç kat fazladır.
International Herald Tribune, Körfez'e gönderilecek 300
uçak arasında F-15 E jetleri, F-16'lar, F-117 Stealth uçakları
ve A-10 anti-tank jetleri bulunduğunu bıldiriyor. Gazete, sa-
vaş çıktığı takdirde ABD'nin havaya yüzde yüz egemen ol-
mayı amaçladığını belirtiyor. Irak'ın savaşı başlatması düşü-
nülemeyeceğinden ABD'nin 15 ocaktan sonra Irak'a büyük
bir hava üstünlüğü ile saldırmayı tasarladığı anlaşılıyor. Ame-
rikan basmından öğrendiğimıze göre şu sıralarda ABD as-
keri yetkililerinı en çok düşündüren nokta Irak'ın ikinci bir Vi-
etnam olması ihtimali. Bu olasılığı önleyip savaşı mümkün
olduğunca kısa sürede sona erdirmek amacı ile ABD bölge-
de çok büyük bir ateş gücü toplamış durumda.
Ancak Bush'un asıl hedefi savaş değil. Savaşı kazanması
kesin bile olsa, bu olayın gerek Ortadoğu'da gerekse ABD-
de yol açabileceği gelişmeler Başkan Bush'u diplomatik çö-
züme ağırlık vermeye zorluyor. Yani Beyaz Saray, Irak'ın sa-
vaş makinesini ımha etme ve Saddam Hüseyin'i devirme he-
deflerınden vazgeçmiş görünüyor. Saddam'ın Kuveyt'ten çe-
kilmesi Bush yönetimi için artık yeterlidir.
İşte bu noktada Bush'un Saddam'a yaptığı görüşme öne-
risinin diplomatik çözüme dönük yüzü çıkıyor ortaya. Bush,
Saddam'a görüşme önermekle aslında Irak liderinin sıkıştı-
ğı köşeden prestijini fazla yitirmeden kurtulması için de yo-
lu açmış oluyor. Saddam'a eşit muamelesi yapıvor. Saddam
Kuveyt'ten çekilirse, artık Bush'un Washington'dan dayattığı
ültimatom ve savurduğu tehditler nedeni ile çekilmiş olma-
yacak. Koca Amerika'nın başkanı ile yaptığı eşit düzeydeki
görüşmelerden sonra "dünya banşı, Irak halkı ve Arap
kardeşleri" için "soylu bir özveride" bulunarak Kuveyt'i terk
edecek Bir süper devletin başkanını görüşme çağnsında bu-
lunmaya zorlayan, ona kendisini kabul ettiren Ârap lideri ola-
rak da Kuveyt'ten çekilmenin yol açacağı prestıj kaybını
önemli ölçüde telafi etmiş olacak. Ayıca Kuveyt'i işgal ede-
rek Filistin sorununa da tüm dünyanın dikkatini çekmeyi ba-
şardığını belirterek övünebilecek.
Bush, Saddam'a görüşme önermekle Irak liderinin önü-
ne iki seçenek koymuştur: Irak'ın çok ağır yıkıma uğrayaca-
ğı bir savaş, ya da prestijini önemli ölçüde koruyarak hatta
bazı bakımlardan arttırarak Kuveyt'ten çekilme.
Saddam, kurnaz bir taktisyen plmasına karşın büyük ha-
talar yapan zayıf bir stratejisttir. İran'a saldırması zamanla-
' ma bakımından iyi olmasına rağmen uzak görüşlülük açısın-
dan trajik bir hata idi. Üç haftada bitireceğini sandığı savaş
8 yıl sürdü.
Kuveyt'in ışgalı de büyük bir hata ıdi. Irak lideri saldmnuv,
bu denli sert tepkılere yol açacağını tahmin edemedi.
Ama Saddam, hatasında ısrar etmeyen. esnekhk gösteren
bir lider aynı zamanda. Iran'ın dişine göre bir lokma olmadı-
ğını anlayınca geri çekilerek sürekli ateşkes çağnsında bu-
lunmuştu.
Kuveyt'te de aynı esnekliği gösterebilir. Üstelik Bush, ken-
disine prestijini kurtarmak için bir olanak tanımıştır.
Körfez'deki son gelişmeler bir gerçeği de ortaya çıkarmış-
tır. Bir süper gücün peşinden gözü kapalı gidip kendisine ba-
ğımsız manevra alanı bırakmayan yönetimler, o süper gücün
ani dönüşüm yapması ile ters durumda kalabilirler.
Körfez krizine diplomatik çözüm bulunduğu takdirde,ge-
reksiz sert çıkışlarda bulunan ve askeri çözüme hevesli gö-
rünen Özal yönetiminin Saddam'la birlikte yaşamak zorun-
da kalacağı gibi.
ARJANTÎN
İsyancı liderlere
idam talebiBUENOS AIRES (AA) —
Arjantin Devlet Başkanı Carlos
Menem ile Savunma Bakanı
Humberto Romero'nan, isyancı
askerlerın liderlerine olum ce-
zası verilebilmesine imkân ve-
ren bir kararnameyi imzaladık-
ları bildirildi.
Kararnamede isyancı asker-
lerin liderlerinin, taraftarların-
dan ayrı olarak askeri mahke-
melerde, ölüm cezası istemiyle
yargılanmalan ongörülüyor.
İsyancı askerlerin ise sivil
mahkemelerde yargılanacaklan
ve bu mahkemelerde en ağır ce-
zanın "ömür boyu hapis" oldu-
ğu bildirildi.
Menem'in hukuk danışmanı
Raul Granillo Ocampo. "Dev-
let başkanı bu olaylann meyda-
na gelmesini önlemek için ölüm
cezasının uygulanması gerekti-
gine inanıyor" dedi.
Bu arada, Arjantin'de 1987
vilında duzenlenen askeri ayak-
İanma'arın lideri eski Yarbay
Aldo Rico, hükumeti ordu
bunyesindeki "aşırı milliyetçi
fraksiyonu" ortadan kaldırmak
için askerlere tuzak kurmakla
suçladı.
Arjantin televizyonunda ön-
ceki gun bir konuşma yapan
Aldo Rico, olup bitenlerden
hükumetin haberdar olduğunu.
söyledi.
Muhalefet saflannda siyaset
adamı olarak faaliyet gösteren
Aldo Rico, konuşmasında pa-
zartesi gunu patlak veren ve 20
saat içinde bastırılan ayaklan-
mayı haklı gösterdi.
Gorbi'nin
6
süper başkanhk
9
planı onaylandı
Dış Haberier Servisi — SSCB
Parlamentosu niteliğindeki
Yüksek Sovyet'in, Başkan Mi-
hail Gorbaçov'a, idari reform
önerilerini, 17 aralıkta toplana-
cak 4. Halk Temsilcileri Kong-
resi'nin onayını beklemeden uy-
gulamaya koyma yetkisini ver-
di. Bu gelişmeden sonra Gorba-
çov'un atayacağı 'başkan yar-
dımcısı'nın kim olacağı sorusu
gündeme geldi. Başkan yardım-
cılığı için en kuvvetli adayın bir
süre once görevinden alınan
İçişleri Bakanı Vadim Bakatin
olduğu belirtiliyor.
Gorbaçov, 17 kasımda SSCB
Yuksek Sovyeti'ne sunduğu ida-
ri reformlarına ilişkin ayrıntılı
oneriler paketini onceki gün
SSCB parlamentosunda açıkla-
dı.
Tasarı neler getiriyor?
Yürütme gücü başkanda toplanıyor.
Başkanın "sağ kolu" olarak çalışacak, "başkan yardımcılığı'
makamı oluşturaluyor.
Federasyon Konseyi, danışma organı olmaktan çıkanhyor.
Bakanlar Kurulu, başkana bağlı kabineye dönttştürülüyor.
Yüksek Sovyet, 17 kasımda
yapılan toplantıda, Gorbaçov-
un önerilerini "ilke olarak" des-
teklemekle birlikte, Sovyet lide-
rinden bu önerileri daha ayrın-
tılı bir biçimde rapor etmesini is-
temişti.
Gorbaçov, bu laJimat çerçeve-
sinde önceki gün Yüksek Sov-
yet'e sunduğu raporda, oluştu-
rulmasını istediği "başkan
yardımcılığı" makamına atana-
cak kişinin, "kendisinin sağ kolu
olmasım" ve başkan yardımcı-
sının tüm başkanlık kararname-
leriyle yürütme alanındaki ka-
rarlann uygulamaya konulma-
sından sorumlu olmasını öner-
di. Plan, tum yürütme gucünun
başkanda toplanmasını öngorü-
yor.
Sovyet liderinin önerdiği ana-
yasa değişikliklerine göre bugü-
ne dek "bir danışma organı"
olarak görev yapmış olan "Fe-
derasyon Konseyi"nin "yiirüt-
menin bir parçası"na dönüştu-
rülmesi ongörulurken Federas-
yon Konseyi'nin uyeleri olan bir-
lik cumhuriyetlerinın liderleri-
nin, "yalnızca kendi cumhuri-
yetleri adına değil, tum ülkenin
liderleri" olarak çalışmaları is-
teniyor.
Anayasa değişikliği önerileri
çerçevesınde Bakanlar Kurulu
da, Başkan Gorbaçov'a bağlı bir
kabine'ye dönüştürulurken bu
organda bir başbakan ve bakan-
lann yanı sıra tüm birlik cum-
huriyetlerinin başkanlannın gö-
rev lendirileceği belirtiliyor.
Gorbaçov'un oluşturulmasını
istediği bir başka yeni organ
olan SSCB Ulusal Giivenlik
Konseyi'nin de başkan ile Fede-
rasyon Konseyi tarafından atan-
ması ve organın ulkede yasa dü-
zeninin sağlanmasından sorum-
lu tutulması öngorüluyor.
İdari reformlar çerçevesindc
ayrıca başkan yardımcısının
başkanlığında bir de "devlel de-
netleme mekanizması" oluştu-
rulması isten;: ~x.
Anayasa değişiklikleri çerçe-
vesinde, merkezi hukümetteki
sanayi bakanlıklan da kaldmlır-
ken Devlet Planlama Orgütu
(GOSPLAN) ile Devlet Tedarik
Komitesi (GOSSNAB) birleşti-
rilerek Ekonomi Bakanlığı'na
donüşturuluyor.
Gorbaçov'un, geniş yetkiler-
le donatmayı istediği ve "sağ
kolu" olarak düşündüğü "baş-
kan yardımcılığı" makamına,
bir sure önce gorevden alınan
İçişleri Bakanı Vadim Bakatin'in
getirileceği yolundaki söylenti-
ler, Moskova kulislerinde sık sık
kulağa çarpıyor. Gorbaçov'un
Sözcüsu, Vitaly Ignatenko'nun
önceki gun yaptığı bir açıklama
da, bu söylentilerin yoğunlaş-
masına yol açtı. Sozcü, Baka-
tin'in, "Herhangi bir olumsuz
neden yiıziinden görevinden
alınmadığını" belirterek "Baka-
tin'i yeni bir görev bekliyor" de-
di.
KGB,
gazete
çıkarıyor
MOSKOVA (AA) — SSCB
Gizli Haberalma ve Güvenlik
Örgütü KGB'nin, "Gazete
çıkaracağı" bildirildi.
Rabochaya Tribuna (İşçi
Kürsüsu) adlı gazetede yer
alan habere göre "Analitik-
Press'" adıyla çıkacak olan ga-
zetede, örgüt ileri gelenlerinin
ekonomi, politika, tarih, ede-
biyat ve insan haklan konula-
rındaki göruşlerini yansıtan
makalelere yer verilecek.
İki haftada bir yayımlana-
cak gazetede, KGB arşivlerin-
den de bazı belgelerin açıkla-
nacağı ve gazetenin VReklam
da ya>TmIayaca&" kaydedildi.