Katalog

2 EKÎM 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13 İran, transit ytikti • ANKARA (AA) — Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollan (TCDD) tarafından Mersin ve Iskendenın limanlan ûzerinden lran'a erçekleştirilen transit yük caşımalan (yükleme- boşaltma, şifting ve limbo hizmetleri) ücretlerinde yttzde 35 oranında indirim yapıldı. Söz konusu indirim, 1991 yılı sonuna kadar geçerli olacak. DTH munzam karşılıkları • ANKARA (ANKA) — Döviz tevdiat hesaplan için Merkez Bankası nezdinde tutulan munzam karşılıklara ekim ayında uygulanacak faiz oranları açıklandı. Merkez Bankası'nın Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğine göre dolar için eylül ayında uygulanan yûzde 3.9688 oranındaki faiz yüzde 4.0625'e, mark için uygulanan yüzde 4.0157'lik faiz ise yüzde 4.0938'e yttkseltildi. tsviçre Frangı'na eylül ayında uygulanan yüzde 4.0935'lik faiz ise yûzde 3.8750'ye indirildi. Fransız Frangı ve Hollanda Florini'ne uygulanan faizlerde ise bir değişiklik olmadı. Ekim ayında da Fransız Frangı'na yüzde 4.9063, Hollanda Florini'ne yüzde 4.0938 oranında faiz uygulanacak. SSK'da kadro degişikligi • ANKARA (AA) — Sosyal SigortaJar Kurumu'na ait bazı kadroların derece ve unvanlannda değişiklik yapıhnasını öngören Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete'nin dünkii sayısında yayımlandı. Buna göre SSK'nın taşra örgütüne ait tutulan kadro unvanlarının 480'i basasistan, asistan, klinik şefi, klinik şef yardımcısı ve avukat olarak değiştirilerek serbest bırakıldı. SSK'nın merkez ve tasra örgütündeki toplam 190 adet memur, sağlık memuru, tekniker, topograf, teknik ressam ve dağıtıcı unvanındaki boş kadro da şoför, tabip, eczacı, istatistikçi, avukat, muhaSebeci, hemşire,'fizikci ve teknisyen kadrolanna dönüştürüldü. 'Barış suyıı' projesi • KAHİRE (AA) — Devlet Bakanı Kâmran Inan, Türkiye"den Ortadoğu ve Körfez ülkelerine su nakledilmesini öngören banş suyu projesine bazı ülkelerin soğuk baktığını, ancak projenin ileride kendisini kabul ettireceğini söyledi. tnan, EI Hayat gazetesine verdiği demeçte, yapılan araştırmalann, gelecek 15-20 yıl içinde Ortadoğu'daki su açığuun artacağını ve suyun petrolden daha önemü olacağını gösterdiğini belirtti. Sosyal güvenlik toplantısı • ÇEŞME (Cumhuriyet) — Uluslararası Sosyal Güvenlik Teşkilatı'mn (1SSA) Asya-Pasifık Bölge Toplantısı Izmir'in Çeşme ilçesinde başladı. ISSA toplantısına Ukrayna Sosyal Güvenlik Bakanı Aleksandra M. Lukyanenko ile Türk-İş Genel Başkanı Şevket Yılmaz da katıldı. Toplantının açış konuşmasını yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tmren Aykut, "2000'li yıiiarın başında nüfusumuzun tamamı sosyal guvenliğe kavuşacaktır" dedi. Mobilyada İtalyan lisansı • ANKARA (AA) — Mobilya uretimi konusunda ileri bir teknolojiye sahip Italyanlar, Türkiye'de bir Türk fırması ile birlikte mobilya üretecekler. Italyanların bu alanda Türkiye'deki ilk ortak yatınmı Türk Orsan firması ile birlikte Ankata'da kurulacak yeni bir tesiste gerçekleştirilecek. İtalyan Berloni Spa. firması ile merkezi Ankara'da bulunan Orsan Mobilya Şirketi arasında Türkiye'de ortak imalatı öngören anlaşma imzalandı. Orsan Genel Müdürü Mehmet Doğanlar, Italyanlarla yapılan anlaşmanın bu sektörde yapılan anlaşmaların ilki olduğunu ve İtalyan lisansı ile üretilecek mobilyaların büyük bölümünun ihracata yöneleceğini söyledi. Şirketlerin % 25'i halkın Borsada işlem gören 90 şirket arasında yapılan araştırmada, şirketlerin dörtte bir oranında halka açılmış olduğu görülüyor. ABDURRAHMAN Y1LDIRIM Şirketlerin dörtte biri halkın eline geçti. Borsada fiyatlann ve talebin arttığı 1990 yılı başında başlayıp Körfez krizine kadar süren yaygın halka açılma döne- minde halk, şirketlerin yüzde 10"unu daha "ele geçirdü' Bu dönemden önce Sermaye Piya- sası Kurulu (SPK) verilerine gö- re, yüzde 13-15 arasında değişen 'borsa şirketlerinin halka açıklık oranı yüzde 25'e yükseldi. Borsada işlem gören 90 şirket arasında borsa ve SPK verileri, genel kurul haziran cetvelleri ile bizzat şirketlerden soruşturarak yaptığumz araştırmaya göre yay- gın halka açümanın yasandığı yılın 8 ayhk bölümünde, şirket- lerin yüzde 10 oranında serma- yeleri daha halka açıldı. Böyle- ce halka açılmarun ilk etabında yüzde 24.69 oranına ulaşümış bulunuyor. Hisse senedi fiyatlanmn hal- ka açılmayı cazip kılacak düzey- lere gelmesi hem şirketleri hem de büyük ortaklan harekete ge- çirince daha önce halka açılmış bazı şirketlerin oranlarında da yükselme görüldü. Bu oranlann yükselmesjnde, özelleştirmeyi yürüten Kamu Ortaklığı İdare- si'nin "iştirak hisselerinde" yap- tığı satışlar etkili oldu. Bu satıs- larla halka açıklık oranı Arçe- lik'te yüzde 26'dan 30'a, Bolu Çimento'da yüzde 19'dan yüzde 30'a, Çelik Halafta yüzde 46'dan yüzde 60*a, Çukurova 1 Hangi şirketin MnMfl MSM Akal Tekstü Aköank Aksa Akçimento Alarko Holdıng Altaş Anadolu Cam Arçelik Aygaz Aymar Bagfaş Bolu Çimento Brisa Çanakkaie Çımento Çelik Halat Çeşme Altınyunus Çukurova Elektrik Çımsa Demirbank DenızİJ Cam Deva Holdıng Dogusan Döktaş Eczacıbaşı llaç Eczacıbaşı Yatırım Ege Biracılık Ege Endûstn Ege Gübre Emek Sıgorta Enka Holdıng Erciyas Biracılık ne kadarı halka açık m 20.00 6 00 3.00 40.00 1800 1250 18.41 30.00 10.00 15.00 50.00 30.07 25.40 5.00 60.00 10.00 70.00 23.60 10.00 11.64 50.00 20 00 25.00 15.00 33.13 30.00 15.00 30.00 3.00 20.00 5.00 Nal ttraayt Msse Eregli Demır Çelik Finansbank Gentaş Good-Year Gorbon Işıl Gûbre Fabnkaları Güney Biracılık Hektaş İktısat Finansal Kiralama Intema izmir Demir Çelik İzocam Kartonsan Kav Kepez Elektrik Kordsa Koruma Tanm Koç Holdıng Koç Yatınm Köytaş Makine Takım Mardin Çimento Maret Marmarıs Martı Otel Mensucat Santral Metaş Nasaş Net Holding Netbank Okan Tekstıl Olmuksa m 46.11 15.00 26.51 20.64 10.00 10.90 25.00 34.16 10.00 15.00 9.47 20.00 50.00 20.00 35.00 25.00 58.00 25.00 40.00 34.96 26.85 5.55 25.00 5.00 11.00 49.22 34.00 60.00 50.00 5.00 18.90 Nı ttraayı Hisse Otosan Peg Profilo Peöam Pınar Entegre £t Pınar Su Pınar Sût Pınar Un Polylen Pimaş Rabak Sabah Yayıncılık Santral Holding Sarkuysan Sifaş Söksa T.Tuborg T.Oemır Dökûm T.Garant B T.Siemens T.Sınai Kalkınma Bankası T.İş Bankası (A) T.İş Bankası (B) T iş Bankası (C) T.Şişe Çam Tam Sıgorta Tekstilbank Teietaş Tezsan Vestel Yapı Kredi Bankası Yasas Yûnsa Iiıy* <%) 33.86 10.00 8.00 15.00 34.05 40.00 10 00 25.00 21.00 62.00 7.00 15.00 50.00 25.00 15.40 3.00 33.00 15.00 15.00 25.00 23.57 23.57 23.57 10.50 15.00 5.00 22.00 4.50 15.00 20.00 42.02 15.00 Elektrik'te yüzde 57'den 70'e, Erdemir'de yüzde 40'tan yüzde 46'ya, Kepez Elektrik'te yüzde 29'dan 35'e yükseldi. Bunun dı- şında bir büyük ortağı tarafın- dan hisseleri borsada satılan Ya- pı Kredi Bankası'nın bu oranı yüzde 5'ten yüzde 20'ye, Nasaş- ta yüzde 25'ten yüzde 34'e çık- tı. Bu arada yeni halka açılma- larda borsanın koyduğu yüzde 15'lik tabana bazı hisselerde uyulmadığı görüldü. Borsanın yeni şirketlerinde halka açıkhk oranı Akbank'ta yüzde 6, De- mirbank'ta yüzde 10, Emek Si- gorta'da yüzde 3, Iktisat Finan- sal Kiralama'da yüzde 10, Mar- maris Martı Otel'de yüzde 5, Okan Tekstil'de yüzde 5, Peg Profilo'da yüzde 10, Petkim'de yüzde 8, Sabah Yayıncılık'ta yüzde 7, Tekstilbank'ta yüzde 5 oranında kaldı. En yüksek halka açıklık ora- nı yüzde 70 ile Çukurova Elek- trik'te, en düşük oran ise yüzde 3 ile Aksa, Emek Sigorta ve T. Tuborg'da kaydedildi. Yılın ilk sekiz aylık bölümün- de sağlanan halka açılmadaki bu hızlı artış, Körfez krizinin borsalan olumsuz etkilemesin- den dolayı kesildi. Bunda, SHP'nin Anayasa Mahkemesi- ne başvurarak gayrimenkul ve iştirak satışlannı sermayeye ver- gisiz eklemeye olanak veren ya- sayı iptal ettirmesi etkili oldu. SPK'nın halka açılmayı dü- zenleyen ve 4 eylülde yürürlüğe giren yeni tebliğinin de bu ko- nuda caydıncı etki yaptığı belir- tiliyor. Bu tebliğde, birtakım pi- yasa koşullanmn gözardı edildi- ği, birbiriyle çelişen, gereksiz ve zorlaştıncı maddelerin bulundu- ğu uzmanlarca ifade ediliyor. ABD btitçe açığmâ tırpan ABD, hazırlanan yeni bütçe plamyla, önümüzdeki beş yıl içinde bütçe açığının toplam 500 milyar dolar azaltılmasını hedefliyor. Ekonomi Servisi — ABD'de dün yeni mali yıla girilirken, Bush yönetiminin hazırladığı yeni bütçe plamyla son yıllarda bütün dunyarun gözünü korku- tan Amerikan bütçe açığına da tırpan vurulması gündeme gel- di. Programa göre önümüzdeki 5 yü içinde, bütçe açığımn 500 milyar dolar kadar azaltılması Öngörülüyor. Plana göre bütçe acığındaki kısıntı, bazı vergüerin arttınl- ması ve askeri harcamalann kı- sıtlamasıyla sağlanacak. Top- lam olarak yeni vergilerden 130 milyar dolar bir gelir artışı bek- leniyor. Savunma harcamala- nnda 182 milyar dolar bir indi- rim öngörülürken, kamu sağlı- ğı gibi sosyal programlardan da 120 milyar dolar kısılacak. Benzinden ahnan vergi, galon başına 9 sentten 21 sente çıka- rılacak. Sigaradan alınan vergüer, pa- ket başına 16 sentten 24 sente yükseltilecek. Lüks otomobiller ve mücev- herler gibi lüks mallardaki ver- güer de arttınlacak. Yılda 100 bin dolardan fazla ABD Başkanı George Bush, ekonomi danışmanlannın şefi Boskin, bütçe sorumlusu Darman ve Hazine Bakanı Brady ile birlikte. Amerikan ekonomi kurmaylarının en önemli sorunu,bütçe açığı. geliri olanlann vergi indirimi yüzde 3 oranında düşürülecek. Askeri harcamalar ise dün başlayan yeni bütçe yılında 10 milyar dolar azaltılacak. Beş yıl sohra da topam 182 milyar do- lar indirilmiş olacak. Askeri harcamalarda öngörü- len indirim, Amerikan tarihin- de bir dönüm noktası. Banş içinde geçen 10 yıl boyunca, as- keri harcamalannı sürekli ola- rak yüksek düzeyde tutan ABD, ilk kez bu kadar geniş hacimli bir indirime gidiyor. Savunma Bakanlığı Sözcüsü Pete Wil- lams'ın pazar günü yaptığı acık- lamaya göre bazı programlar tü- müyle rafa kaldınlacak, perso- nel indirimine gidilecek. Reu- ter'in iddiasına göre de 'Yıldız Savaşlan' programı bu kısıntıy- la son bulmuş olacak. Pazar günü sona eren geçen mali yılda, ABD 301.6 milyar dolar askeri harcama yapmıştı. Bugün başlayan yeni bütçe yı- lında bu rakam 292.2 milyar do- lara indirilecek. Ancak Pentagon yetkilileri, bu önlemin, Körfez krizi dola- yısıyla yapılan askeri harcama- larda bir kısıntı öngörmediğini açıkladılar. Bu arada geçen mali yılda ABD bütçe açığının 253 milyar dolar olarak gerçekleştiği bildi- riliyor. ABD Bütçe sorumlusu Richard Darman, ocak ayında yaptığı açıklamada, bütçe açığı- mn 200 milyar dolar olacağını söylemiş, temmuz ayında tah- mini rakkamın 231 milyar do- lara çıkağını açıklamış, birkaç hafta önce tahminlerin 250 mil- yar dolara çıktığı belirtilmiş, en son olarak da geçen hafta sonu gerçek rakamın 293.7 milyar dolar olduğu ortaya çıkmıştı. Ancak mali yılın bittiği son gun yapılan bütçe anlaşması sayesin- de, bir giinde açığın 253 milyar dolara indirilmesi kararlaştınl- dı. 4 Destekleme fiyatına son' Işın Çelebiy Tekelve TMO'yufıyatta serbest bırakacaklannı söyledi BİLAL ÇErtN Devlet Bakanı Işın Çelebi, 1991-92 yıllannda buğday ve tü- tünde destekleme alım fîyatı uy- gulamasını kaldıracaklarım, Te- kel ve TMO'nun kendi fiyatla- nnı kendilerinin belirleyeceğini söyledi. Çelebi, 1991'de enflasyonu aşağıya çekmeye devam eder- ken, büyüme hızmı da yüzde 6-7'lerde tutmanın makul olaca- ğını belirtti. Bakan, önümüzde- ki yıl enflasyonu yüzde 40'lann altına indirmeyi hedefledikleri- ni söyledi. Çelebi'ye sorduğu- muz sorular ve yamtları şöyle: — 1991'de ithalat ve ibracatı- nuz ne olur? ÇELEBİ — Bizim 1991 yılı it- halatunızın da 23 veya 24 milyar dolar arasında kalacağım görü- yonız. Böyle bir ödemeler den- gesinde ihracatımızı da 14 mil- yar dolara çıkararak ki önemli bir ihracat artışı öngörüyonız yüzde 15'e yakın. Bu ihracat ar- tışını gerçekleştirecek politika- larla bu ithalatı kompanse ede- cek bir ekonomik dinamizm sağlanacağına inamyonjm. 1990 yıhnda cari işlemler açığının tahminen 1.5 milyar dolar ola- cağını görüyoruz. 1991 yılında bu açığm daha fazla artmadan götürülmesi gerekir. — Ortadogu pazannın büyük ölçttde kapandıgı bir ortamda yüzde 15'lik ihracat artışı ger- çekçi mi? ÇELEBİ — Temel ve kritik nokta ihracat. Mutlaka ihracatı arttırıcı politikalar uygulama- mız lazmı bizim. Türk ekonomi- si, dünya ölçeginde ve uluslara- Çelebi'den 1991 ve 1992, buğday ve tütünde destekleme fiyatı uygulamasmın kalktığı yıllar olacak. 1991'de enflasyonu yüzde 40'lann altına düşürmeyi amaçlıyoruz. Tüm kamu kuruluşları işletmelerini kârlı çalıştıracak mekanizmalar oluşturmalıdır. rası rekabet koşullanna göre dü- şünmeye başladı. Ve ithalatı li- bere ederek bunun getirdiği di- namizmi Türk ekonomisinde cahlı olarak görüyoruz. Ama bunu besleyeosk temel hadise ih- racata dönük politikaları dik- katle takip etmekten geçiyor. Bunun yanında döviz kazandı- rıcı hizmetler de çok büyük önem taşıyor. — Merkez Bankası'nın para programı uygulamasıyla birlik- te Hazine kredilerini daralüp, Hazine dışı kamu kesimi kredi- lerini de tümüyle kesmesini na- sıl buluyorsunuz? ÇELEBİ — Doğru buluyo- rum. Ama zamanlaması açısın- dan durumu değerlendirmek ge- rekir. Yani parasal program açı- sından kamu kesimini Merkez Bankası'ndan finanse etmeme- nin anti-enflasyonist politikala- rın temel aracı olduğu çok açık. Ancak kamu kesimini yeterince reorganize etmeden ve özelleştir- me programma ciddi bir canü- bk kazandırmadan bu tiir bir uygulama... Olumlu sonuç getir- mesini yürekten diliyorum. Çünkii uygulamayı yapan bizle- riz. Ama düşünün bir TMO, bir- Tekel gibi çok kritik kuruluşlar var. Tütün alımı için Tekel mec- buren toplumsal birtakım görev- ler üstlenmiş ve bunu bankalar- dan borçlanarak yapıyor. Yük- sek faizle kısa vadeli kredi kul- lanıyor. Bu yapı bence yanlış bir yapı. — Bu konuda bir öneri, ya da calışmanız var nu? ÇELEBf — Var. Hazırlıklan- mız sürüyor. Bence doğru olan yapı şudur; Merkez Bankası el- bette doğrudan Tekel'e ve TMO'ya kredi vermemelidir. Bu alımlar Merkez Bankası kay- naklanyla finanse edilmemeli- dir. Ama Tekel de tütünü, taban fıyat politikasma bağlı olarak zorunlu biçimde gidip köylüden satm almak zorunda olmamalı- dır. Tekel de aynı şekilde bağım- sız ve kendi kendini düşünen bir müessese olmalıdır. TMO da buğdaydaki destekleme politika- sını değil fiyatım kendi özerk yönetim kurulunda tespit etme- İi, politıkasmı kendi belirleme- lidir. Bu ürünlerin bir piyasası, borsası olmalıdır. Borsa içinde bunlann alım satımı, ticareti ya- pılmalıdır. TMO ve Tekel de bu ürünleri hükümetin ilan ettiği belli bir destekleme fiyatı üze- rinden almaya zorunlu olmama- hdır. Tekel ve TMO'nun hükümet- lerin destekleme alım politikası belirlediği fıyatlar doğiultusun- da mecburi alım yapmaları ve bankalardan kısa vadeli kredi kullanmaları bu kuruluşları cid- di finansman darboğazlarına sokmaktadır. Bu yapıyı bir bü- tünlük içinde aşmak gerekir. Ta- nm destekleme politikalannı da uluslararası ticaret mekanizma- sına uygun bir borsa mekaniz- ması içinde değerlendirmeli ve yeni bir yapıya geçmeliyiz. — Bunun ekonomik etkileri- nin yanı sıra bazı politik etkile- ri de olmavacak mı? ÇELEBİ — Şu anda apolitik ya da politik olarak bize bazı olumsuzlukları olsa da yapmak zorundayız. Türkiye de serbest piyasanın işleyeceği bir yapı acı- sından buna gerek var. Bakın şunu açık söyleyeyim, 9O'lı yıl- lann temel politikası işletme öl- çeğinde kârlı çalıştınlacak me- kanizmaların kunılmasıdır. T U K E T I C I G O Z U Y L E MERAL TAMER IthalmalındagarantiIstanbullu okurumuz Mehmet Doğan, 21 ni- san günü 1.5 milyon lira ödeyerek Omega mar- ka quartz bir saat almıştı. Bir yıllık garantisi olan bu.saat, düşme ya da çarpma gibi her- hangi bir darbe görmemesine rağmen daha aradan 4 ay geçmeden günde 15 dakika geri kalmaya başladı. Bunun üzerine Mehmet Do- ğan, Omega'nın Türkiye yetkili dağıtıcısı ve servisi OTAP Saatciük'e 20 ağustos günü baş- vurdu. Gerisini kendi mektubundan izleyelim: "OTAP servisi bu saatin revizyondan geç- mesi gerektiğini ve yeterli teknik personel ol- madığı için de bana saatimin ancak 17 ekim- de geri verilebileceğini bildirdi. Saati teslim et- tigim belgenin fotokopisini teslirn tarihi de bu- nu gösteriyor. Bu 2 ay boyunca saatsiz ne ya- pacağım diye sordum. 'Bizim yapabileceğimiz başka bir şey yok, saatinizi o tarihte geri alabilirsiniz' dediler. 1.5 milyon lira öde- yerek aldığım bu saatin bu hale gelmesinde be- nim hiçbir suçum yok- tu, buna rağmen ceza- landınlmış oluyordum. OTAP yetkililerine böyle bir revizyon işle- minin beni kuşkulan- dırdığını, bu nedenle garanti süresi içinde bozulan saati değiştir- meleriniricaeltim. Bu- nun da mumkün ola- mayacağını soylediler. Satış reklamlannda, Omega'nın bir dünya markası olduğunu, uluslararası garantisi bulunduğunu bu markayı Türk tiiketicisine sunmaktan gunır duyduklannı belirterek sa- tıslannı arttırmaya calışıyorlar. Biz tiıketicile- re böyle güvencelerle ulaşan bu kuruluşlar, bir sonın orta>'a çıktıgında âdeU tüketkiden kaç- maktadırlar. Ben Omega'nın bu 'güvenilir' ve 'garantili' malının 4 a> gibi kısa bir siire sonra revizyona ihtivaç duyması karşısında şok oldura. OTAP yetkilileri de sorunumu kısa sürede çözemeyin- ce Omega'nın Isviçre'deki genel merkezine bir mektupla başvurdum. Ben onlara yukanda saydığım nedenlerden dolayı saatimin kayışı bende kalmak kaydıyla yenisi ile degiştirilme- si gerektiğini açıkça belirttim. Bana gelen ya- nıtta ise yeniden OTAP'a başvurmam ve on- lann bana yardımcı olacaklan belirtiliyordu. Denileni yaptım. 3 eylül günü yeniden OTAP'a başvurdum. Bana saatimin daha kı- sa sürede iade edilebilecegini belirttiler, ama bir zaman veremediler. Eger önümüzdeki gün- lerde sorunum çözülmezsc Isvlçre'ye yeniden vazacağım. Bu arada tsviçre Ticaret Odası'na da v-azıyla başvurmak istiyorum." Yazmayı sevmeyen toplumumuzda Türkiye 1 deki ticaret odalaruıa bile yazmaktan çekinen tüketicilerimiz çoğunluktayken Mehmet Do- ğan gibi hakkını tsviçre Ticaret Odası'na baş- vurarak arayacak kadar bilinçli ve ısrarlı tü- keticilerin bulunması doğrusu çok sevindirici. Bu bilinçteki tüketici sayısının kısa sürede art- masını dihyoruz. Şimdi okurumuzun serüve- ninin devamma dönelim. Biz, olay bu aşamadayken mektubu aldık- tan sonra OTAP Saatçilik'in Halkla Jlişkiler Müdürü Zeynep Minkari ile görüştük. Saatte gerçekten de okurumuzun ifade ettiği gibi kul- lanımdan kaynaklanan bir hata bulunmadığını öğrendik. Minkari'den aldığımız bilgiye göre saat tsviçre'de üretildikten 1 yıl sonra Türki- ye*ye gönderilmiş, muhtemelen mağazada da bir süre bekledikten sonra Mehmet Dogan'a sa- tılmış, bu nedenle de saatin içindeki yağ ku- rumuştu. Saatin geri kalmasının nedeni buydu. Bu tür bir saa- ti tamir ettikten sonra bir süre bekleterek da- kik çalışıp çahşmadığı- nı kontrolden geçir- mek gerekiyordu. OTAP yetkilileri, mevzuattaki sıkıntı ne^ deniyle değiştirme ya^ pamadıklanm, çünkü fatura kesemediİderini belirtiyorlardı. Buna karşıhk ithalatçılann bir miktar bedelsiz it- halat haklan yok muy- du? Bu olayda olduğu gibi garanti süresi için- de üretim hatasından kaynaklanan sonınlar- da bedelsiz ithalat yoluyla girişi yapılan mal- zemeden kullanılamaz mıydı? Mehmet Doğan'm saati sonuçta kayışı, ca- mı ve cerçevesi dışında komple değiştirildi. Yani makinesi yenüendi. 10 eylülden beri tıkır tıkır çalışıyor. Hakkını aramakta ısrarlı olmasaydı, şu günlerde hâlâ kolunda saati olmadan, saa- tin kendisine teslim edileceği 17 ekim gününü bekliyor olacaktı. îthal mallannda bu tür sorunlar sanırız sık sık çıkıyor. Dolayısıyla ithal mali ahrken bu- lunduğunuz ilde servisinin bulunup bulunma- dığını mutlaka önceden araştırın. Servisi olsa bile bu olayda olduğu gibi madem ki elinize süslü-püslü garanti belgesi veriyorlar, öyleyse o garanti belgesi çerçevesinde, garanti süresi içinde bozulan mallarla ilgili gerekli hassasi- yeti de göstermeliler. Gerekiyorsa mali yenisiyle değiştirmeliler. "Dünya markalan" Batı'da tü- keticiye bu hizmeti vermeye alışıklar. Burada neden yapmıyorlar?.. T U K E T I C I N I H S E S I CEYO "Biz bunfeyız" diyor Tam hatırlamıyorum. Belki 7 sene kullandığım CEYO-Sabo terliğim eskiyince kendime şu- bat ayında yine CEYO-Vienna cinsi bir terlik aldım. Çünkü Sabo artık çıkmıyordu. Ama bu kez 4 ay bile geçmeden ön- ce sol teki, sonra da diğeri de- lindi. Durumu sadece CEYO yetkililerine anlatması için sa- tm aldığım yer olan KUGULU Eczane'ye götürdüm. Görevli bayan, devletin bile bu tür mal- lar için belirlediği sürenin 6 ay olduğunu söyledi ve "CEYO firması bu durumda ilgUenmez" dedi. Bilgilerinize FILtZ ESEN-Ankara \sEYO firmasım arayarak tthalat, thracat ve Puzarlama Müdürü Bülent VulaşTa görüştük. "Satıcının bu tip bir ifadeyi kullanmasım hayretle karşıladığını" belirterek söze başlayan Vulaş, yıllık üretimlerinin 1 milyon adet olduğunu, iade oranının ise 1000 adedi aşmadığım kaydettikten sonra Filiz Esentn Ankara'da Dikiciler A.Ş., Çankırı cad. No 69/4 Dışkapı adresine giderek Ceyo'yu değiştirebüeceğini söyledi. Güzergâhı şoför mü saptar? Ben 9 eylül gecesi saat 24.00'te Bursa'dan Dogan Kör- fez şirketinin otogardaki yazı- hanesinden bilet aldım ve 45 numarah koltukta tstanbul'a geldim. Saat O3.3O'da Göztepei ye geldiğimizde Harem yolcu- larının inmesini söylediler. Ben itiraz ettim. Bileti ahrken yazı- hanedeki yetkiliyle konuştuğu- mu, bana otobüsun Harem'e uğray'acağım söyledikleri için bileti aldığımı söyledim. Kap- tan şoför bana çıkıştı. "Sen ug- rayıp ugramadığımızı bana so- racaktın" dedi. Bu durumda otobüsten inmek zorunda bıra- kıldım. O saatte ancak taksi bularak Kadıköy'e gelebildim ve Bursa'dan Istanbul'a verdi- ğim bilet ücreti kadar bir para- yı da taksi parası olarak ver- dirn. HÜSEYtNAKPINAR - tstanbul ÜRETİCİYE TEŞEKKUR Arçelik'e teşekkür 1988 yılında 450 LX tipi buzdolabı satın aldım. O ta- rihten bu yana iki kez servis gördü. Sonunda bir rapor tanzim edilerek netice olum- lu bağlandı. Buzdolabınm aralıklarla tamir edilmesinde Ankara Bölge Müdürlüğü- nün yakın alakası, garanti sü- resi geçmiş olmasına rağmen bu yakın alakanın kesilme- mesi ve herhangi bir maddi talepte bulunulmaması beni çok memnun etti. EKREM BİRTÜRK-Ankara Ayakkabıyı ölçüp tenıi alalım? Ben yürümeyi çok severim, çok ta yürürüm. Bunun için de ayakkabı ahrken dikkatli ve özenli olmaya çalışınm, kalite- yi ve rahatı aranm. TOGO ma- ğazaJan, bugüne kadar bunu bana sağlamıştı. Ancak bir mevsim sonu indiriminden al- dığım bordo renkli sandalete kadar... Ahrken sol ayağımın Kitapta KDV Kitapta bugün için geçerli KDV oranı yüzde 5'tir ve her malda olduğu gibi bu oran ki- tabın üzerinde yazılan fiyatın içine dahildir. Ancak eğer Türk DU Kurumu Yayınları'ndan sa- tın almak istiyorsanız, uygula- ma farklıdır. Çünkü Türk Dil Kurumu, baa vakıflar gibi ver- giden muaftır. Dolayısıyla TDK Yayınlan'nın Uzerindeki fiyat da KDV'sizdir. Buna kar- şılık fatura ya da fiş kesilmesi halinde bu fiyatın uzerine, bir de yüzde 5'lik KDV oramm ek- lernek gerekir. SÜLEYMAN AKYAR- tstanbul baş parmağı, sağ ayağımınki kadar rahat olmadı. Tezgahtar "Sol hiç denenmemiş, ondan- dır. Siz alın, göreceksiniz açılacaktır" dedi. TOGO'nun bana verdiği güvenceye inan- dım. Ama ayakkabıyı hiç rahat kullanamadım. Geçenlerde bir olay üzerine ayakkabılan ölç- mek geldi aklıma ve ölçünce gördüm ki iki tek aynı kahptan çıkmarmş. Sağ tam ayağıma gö- re sol ise geniş ve 0,5 cm. ka- dar kısa. Oysa mağaza- ya gittiğimde önce durumu ka- bul etmek bile istemediler. Son- rada da değiştirilmesine hiç ya- naşmadılar. "Sol ayakkabıyı •çalım. Kalıp kesinlikle bozul- maz" denildı. Ben de daha cid- di oiması amacıyla durumu TOGO'nun Atatürk Bulvan'n- da yeni açılan mağazalanna ya- nyla bildirdim. Bekledim. Ama hiçbir haber çıkmadı. Bu du- rumda demek ki TOGO'dan ayakkabı almak istiyorsak, ayakkabılan mutlaka ölçmemiz gerekecek. uıVDER SOLAKOĞLU- Ankara Tertemiz birtesis Bu yaz içinde Kuşadası'na gittim. Çok olumsuzluklar vardı. Vukuat-ı adliye. Yalnız güzel bir şeye tanık oldum. Uyuduğum için yerini tam kestiremiyonım. Izmir-Ku- şadası arasında sabah saatle- rinde AKOCULLARI diye bir tesiste mola verdik. Önce tuvalete girdik. Her taraf fa- yans kaplı, pırd pınl. Temiz olduğu gibi lavabolarda sa- bunlar, el kunılamak için bi- le kâğıt havlu, ayrıca hem alaturka hem alafranga tuva- letler... Inarulır gibi değil. Daha sonra bir paça istedik. O da lezzetli ve kıvamında geldi. Kuşadası gezisi keyifli baslamıştı. M. OĞUZCAN - İstanbul GİMA'ya teşekkür Keçioren Gazino durağın- daki GfMA mağazasından Pınar Snt'ün ürettiği 370 gramhk paket kaşar peynir aldık. Ertesi sabah kahvaltı- hk kesmek için buzdolabın- dan çıkardığımda paketin hava almış olduğunu fark et- tim. Nitekim peynirden bir parça kestiğimde hoş olma- yan, bozulmuş izlenimi veren bir koku duyumsadım. Tadı- na baktığımda bozuk oldu- ğuna karar verdim. Peyniri mağazaya götürdüğümde GİMA Müdürü bey, bana derhal yenisini verdi. Doğru- su bu kadar kolay olacağını beklemiyordum. Çok se- vindim. FUSUN OCAKOĞLU- Ankara