Katalog

CUMHURÎYET/10 HABERLER 25 OCAK 1990 PARLAMENTODA BUGÜN • TBMM Genel Kurulu'nda bugün SHP Ankara Milletvekili Eşref Erdem ve arkadaşlarının otoyollarda yabancı fîrmalara haksız ve fazla ödeme yapılması nedeniyle Bayındırlık ve İskân Bakanı Cengiz Altınkaya hakkında verdikleri gensoru önergesinin gündeme alınıp aJınmaması görüşülecek. Adalet Komisyonu'nda, Kırşehir Milletvekili Gökhan Maraş'ın "Nereden buldun" olarak adlandırılan yasa önerisi ele alınacak. Anayasa ve Adalet Karma Komisyonlan bazı milletvekillerinin dokunulmazlıklannın kaldırılması isteklerini görüşecek. Milli Eğitim Komisyonu'nda ise ANAP Konya Milletvekili Mehmet Şimşek ve arkadaşlarının 9 Eylül Üniversitesi'ne bağlı olarak din araştırmaları enstitüsü kunılmasına ilişkin yasa önerisi ele alınacak. Öneri, gerekçesinde memurlara din eğitimi verilmesi görüşü yer aldığı için kamuoyunda geniş tartışmalara yol açmıştı. P A R T I L Şekere Ünal, TBMM'de genel görüşme açılmasj için 1, dün bir önerge verdi. SHP Grup ' Başkanvekili Onur Kumbaracıbaşı, / hükümetin şeker pancarı konusunda yanlıs politika izlediğini vurgulayarak, "Bu kadar önemli bir konuda bu kadar yanlış bir politika izlenmesi, bizi ihracatçı olmaktan ithalatçı olmaya dönüştürebiliyor" dedi. Genel görüşme önergesinin TBMM Başkanlığı'na verilmesinden sonra bir basın toplantısı düzenleyen Kumbafacıbaşı, bugün bir milyon 300 bin pancar üreticisi olduğunu, 1989'da 3 milyon 397 bin dekar arazide, 10 milyon 900 bin ton pancar uretildiğini belirtti. (Ankara .Cumhuriyet Bürosu) t n ö m ' i S H P G ^neI Ba *kanı Erda ' J.11V/HLI I Ö Inönü, Özal'a hakaret etti|i gerekçesiyle tutuklanan Göcek Belediye Başkanı Behzat Akdolun olayında "tertip havası" olduğunu söyledi. Inönü, tutuklama sırasında "ağır usul hataları" olduğunu da belirterek tçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun konuyla "ilgileneceğini" söylemesine karsm henüz sonuç almamadığını bildirdi. SHP lideri dün yaptığı açıklamada, Fethiye Cumhuriyet Savcılığı'nın istemi üzerine, 18 ocak perşembe gunü Sulh Ceza Hakimliği'nce tutuklanan Akdolun ile ilgili olaym, bu tarihten bir hafta önce yapılan, vatandaşların da hazır bulunduğu kalabahk bir toplantıda geçtiğini anımsattı. E r b a k a n R P G€nelBaşkanı Necmettin Erbakan, Ankara DGM Başsavcısı Nusret Demiral'ın, Avrupa tnsan Hakları Komisyonu yargıçlarına ifade vermemesinin "yerinde ve takdire şayan bir davranış" olduğunu söyledi. I Erbakan, düzenlediği basın toplantısında, I Demiral'ın daha önce de Avrupalı yargıçlara ifade vermediğini, şimdi de vermediğini belirtirken bu tutumda şaşılacak ve yadırganacak bir yön bulunmadığını söyledi. Erbakari, "Şaşılacak ve yadırganacak olan husus, ANAP iktidarını temsilen Adalet Bakanı'nın, savcının bu davranışına cephe alması ve yabancı hukukçuların emrine niçin uymuyor diye tahkikat açmaya kalkmasıdır" dedi. Düşünce ve inanç özgürlüklerinden yana olduklanm kaydeden Erbakan, söz konusu olaydaki "iki sol görüşlü kişiye (Nihat Sargın ve Haydar Kutlu) görüşlerinden dolayı yapılan muamelenin de tasvip edilmediğini belirtti. (Ankara/ANKA) Hâkim ve sava adaylarının iki yıllıkMecliste tartışma eğitimden sonra yazılı sınav yerine sözlü sınavla mesleğe kabul edilmelerini öngören yasa önerisi dün TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Geçen yıl yürürlüğe giren yasa gücünde kararnamenin yasallaşmasını öngören tasarının görüşülmesi sırasında söz alan SHP Tunceli Milletvekili Kamer Genç, yargı sisteminin kadı sistemine dönüştürülmek istendiğini söyledi. Genç'in konuşması sırasında Adalet Bakam'ndan "Utanmaz", ANAP'lı milletvekillerinden de "Sizlerle aynı çatı altında bulunmaktan utanıyorum" diye söz etmesi üzerine Başkanvekili Halim Aras mikrofonu kapatarak Genç'in konuşmasını engelledi. Kabul edilen yasa önerisi ayrıca cumhuriyet savcılannın cumhuriyet başsavcısı, savcı yardımcılarının da cumhuriyet savcısı olmalarını hükme bağlıyor. (Ankara Cumhuriyet Bürosu). İyi İ y Seski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkaru Bedrettin Dalan, akıllı hareket edildiği taktirde Türkiye'ye irticanın kolay kolay gelemeyeceğini belirterek, "lrticaya destek verilmesin" dedi. Izmit'e gelerek parti kurma çalışmalarını yürüten Dalan, gazetecilerin sorulannı yanıtlarken, irtica tehlikesi konusunda, "Türkiye'de o kadar mürteci insan var mı? Niye korkuyoruz? Türkiye'deki murtecinin sayısını toplasanız, bir vilayet etmez. Samimı Müslüman ile mürteciyi birbirinden ayırmak gerekir. Türk insanmm yüzde 98'i Müslüman, en fazla yüzde 12-J3'ü mürtecidir. Ben de en iyi Müslümanım. Bu konuda çekinecek bir hadise yoktur" diye konuştu. trticanın dış destekli olduğunu savunan Dalan, "lrticaya destek verilmesin. Bunun nerelerden destek aldığını herkes benden iyi biliyor" dedi. î S o s y â ' i s t Parti'nin aylık g g a 2 e t e s i «Eylem" yayın hayatına başladı. Eylem, her ayın 15'inde piyasaya çıkacak. Gazetenin 15 ocak tarihli ilk sayısındaki başyazıda, SP Genel Başkanı Ferit tlsever, Eylem'e niçin gerek duyulduğunu anlattı. Gazete, parti örgütlerinin faaliyetlerine ilişkin haberlerin yanı sıra Türkiye'deki son olaylarla ilgili yorumlara yer verdi. (tstanbul Haber Servisi) BİR AYIBI TEMİZLEMEYE ÇAĞRI Anayasa Mahkemesi'nin son kararını ortadan kaldırmanın yolu, TCK'nın 438. maddesini iptal etmektir. Siyasal partileri, ilgili tüm kurum ve kuruluşları, kişileri, girişimde bulunmaya çağınyoruz. Akasya karakuf. AJev Çamkıran. A»iye Köksal. Aauman Baran. Avdan Ozatlıniı. Ayfer Öral. Avhan Ormir. Avnıır Dik. Atarl İ'lker. A»V Toeunrr. AT»C Yrgen. Ajliil Gönrn. Bahar Ergün. Bahar Evgin. BrhİTr lyan. Bdnı RovuntrJrn. Berglizar Karatepe. Buınur Do£aner. Caodan Tu||gac. Çgdem l vurknjaji, Çımen Glımüj. IVm<-t l«ıl>. Drmrl Sabukıay. Du>gn AMcmir, Edibc Şahin Karaaot. Emine OztOrk. Eminr Lvanık (Topcul. Erendiz Ala.ü, Ea*r Kdker. Eain. l>ma Mrlek. E»ra KCM;. Faıma Ba>raklar. Fatma Çakır. Faıma kftkscl. Faıma Şvnocak. Feridc Altan, Fe»ıa Hrpçilingirler. Fcyıa Prrinçek. FUnıın C.öçıtirk. FUsun Tayaırç. Gökl.an Demirel, GflkMİ Olcaylu Kuıılaı. Götjin Yıld». Füsun Câ^lürk. Fflaan Ta>anç. GAkhan Drmirrl. Gdlurl Olcaylu Kunlay. Gökfin Akçalı. Galay Cotkun, tfllfin Tonguf. GAUtn llkfr, GbİM-r GüiriK. Gttbüm Topkaoa. Gttnfrr Karadrniı. (.Unpün Onbe«. Günseli AtıdiK. Harcr l guı. Halimc Güntr. Hatire Erilay. Hara Drmirel. Hirriyr Tanılkan. Humavnn Kbrijim. Halya Atılpan. Hüha Drmirkan. Hül>o kandrmir. Hlilya Knkin. Hulıa KumbaMr. M Kulluai. llka. Savran. ilkpil Knkin. İlknsr Kalan. Inrila» Dağlı. lnri»er Karçılaıan. jalr ( andan. Jülide Gttliıar. Kcriman Alp. Krvser Vatan«.»rr, Laie Errl. l^leıar, MUnjilpınar. Lcvrnl Tunguç. Leliz Onaran, Mehlika Seval. Mrbparr Ozbakan, Mehıap Ozran, MeilFBi A^»l«miz. Mehen \a«öe. MHırm Oı. Mrral Kızıhrmak, Mcryera koray. Muamı Top. Mukadde» Şrki. Mubecrel Ha«al. Mufidc >iron. Müge' Boztcpc Mttleyyrn Akfttn. Mttzeyyen Aylac Miııeııen Bozdo*an. Naci>r BaİMİık, .Nadirr Karaknrt. Va|-ehan Bakan. >azifr Abur^u. >'azi(r Çilıaıj. S. Nazik Ifık. >abile Mcrps, Nrcla Gttzcl. Ncrgis Bozkun. >erps Sf.rao Ovacık. Nermin Brkirojlu. >ertnın Co^kun. \niKn Hazar. >«?e Aydın. Nnahal Gilndognae. Nigâr Davran. Tiimrt Korkmaı. Noral Günai. Vuran AJan. >urdan Yalman. >arhan Aıapfı. \arprri Sancak. >iikCT tncel. Ötnı Açul, (>ıdfn Söıvrr. Perihan C.an, Penhaıı L'JMII. Perihan Yaaar. Pcrihan Yigiı, Raıiyf Alkara, Sa»dr< Özkal, SahihaÇrUk. Safiye Apaydın. Srlma Auıbrk, Srrpü İ»tlr. Serpin Selçnk, Srvji Öxcang«vFn. S«->il Baalı. Srsim Akdrnıjr. Seıin Almaca. Şıdıka Hora. Sıdıka C«kalp. SibH Bir«z. Sibel karao^lu. Siıare Kara^özoj;lu. Sunay Sonat. »uzan Bahcı^anrılar. Şadiyc Ycniyurt. Ş«ı»l Krpın. Şrnrr Marit. Ş»yda kozru. Şufc AktoyMn. Şulc Pcrinçrk, Şttkrao Erol, Tirrje Kara^Azoftlo. Ttılin Özlurk. Tiilin Tanknl, Tfirkan YazKllar. ll^ur tihan. l'fttk !Wrdaro|lu. I Iker V>men. t'lkii Yalım. Yanemin Erdo^an. Yaşar S«yman. Yr^im Balaban. Yr^im Glilberk. Yt^im l mul. Zafer Gönfil. Zrlıra Tan. Zrliha Şchirliofln. Zuhal ÇiflCİ. Zuhal Sa.ran. Baykal, tavnnıbelirlemekiçintnönü'denlistebekliyor SHP'de ortak liste arayışıÜMİT ASLANBAY ANKARA — SHP'de olağa- nüstü kurultay için geri sayma başlarken kulis etkiniikleri de yo- ğunlaştı. Partide gözler Baykal'm "ortak lisle" konusunda alacağı tavıra cevrilirken, Baykal'ın Genel Başkan Erdal İnönii'den gelecek liste önerisini beklediği bildi- riliyor. Baykal'a "yakın" olarak adlan- dınlan kesimin, yönetim listesin- deki "matematik ağııiığı" kaybet- memek için duruma göre tutuın takınacağı belirtiliyor. Bu arada, bazı milletvekillerinin Genel Sek- reter'den "yönelimde yer almak" için "işaret beklediği" oğrenjldi. Parti içinde belirli bir delege ta- banı olan Ali Topuz'un da Baykal ile görüşerek gelişmeleri değerlen- dirmesi bekleniyor. Bu arada Ino- nü, dün eski SODEP kurucuların- dan Cezmi Kartay, Kazım Yenice ve Aslan Kaya ile öğle yemeğinde bir araya gelerek gelişmeleri gö- Parti Meclisine yeni adaylar Korcl Gö>nwn Tııo<-»> Alay rüştü. İnönii, il başkanları ile te- maslarını da sürdurdü, önerileri- ni dinledi. Baykal'a yakın il baş- kanlarının da keodi aralarındaki değerlendirmeleri sürdürdükleri öğrenildi. Parti Meclisi'ne 11 ka- dın üye için iseçok sayıda adayın adı kulislerde dolaşırken bu aday- lann da genel merkez düzeyinde- ki etkinliklerini arttırmaya çalış- tıkları gözleniyor. "Tek liste" konusunda çabala- nnı yoğunlaştıran /nönü ise il baş- kanları ile görüşerek, düşüncele- rini alırken, "Baykal'a yakın" de- Asuman Çiğiltep« Bcral Sancar nilen il başkanlarından bazılan, "genel başkandan liste yapmama- sını, bunun kendisini yıpratacağı- nı ve parti medısi üye sayısının artünlmasını" istediler. Aralann- da eski Türk-İş Genel Başkanı Halil Tunç ile "Yenilikçi Sosyal Demokratlar" olarak adlandırı- lan parti içi muhalefetin önde ge- len adlanndan Ertugnıl Günay, eski Ankara tl Başkanı Uğur Ci- lasun, eski Ankara Milletvekili Alişan Canpolat ile Yenimahalle Belediye Başkanı Abdurrahman Oğnltürk'ün bulunduğu 49 Anka- Pfrihan Ergun Nccdrl Lgur ra deiegesi ortak bir bildiri yayın- layarak, Genel Başkan Erdal Inö- nu'ye desteklerini ifade ettiler, ge- nel merkez yönetimine karşı "güvensizlik" oluştuğunu söyle- diler. Bıldınde, "SHP dışındaki sosyal demokrat kuruluşlarla bir- leşraeyi sağlayarak halkın iktida- nna yol açabilecek bir parli mec- lisinin oluşumunu zorunlu görmekleyiz" denildi. Bu delege- lerden bazılan dün tnönu ile de görüştüler. Baykal'a yakın olarak nite- lenen çevreler, genel sekreterin "(oparlaraa bir listeden yana ol- madığım", ancak partiyi toparla- yacak, yeni açılımlar sağlayabile- cek bir listeye "evel" diyeceğini ifade ediyorlar. Bu arada. PM adaylığı için adı geçen Milli Eğitim eski Bakanla- rından Necdet Uğur ve TÜSES Vakfı Yönetim Kumlu Başkaru Korel Göymen, adaylık için birey- sel başvuru yapmayacaklannı söy- Iediler. Necdet Uğur, kurultayın eğilimine göre karar vereceğini be- linerek, "Ben bu ailenin için- deyirn. Bu konuda örgiitten öne- riler geliyor. Eğilim gerçekleşir ve çalışma koşullan oluşursa ona gö- re karar veririm. Zalen, Sayın tnönii'nün parti dengesini çok de- ğiştirecek girişimlerde bulunaca- gını sanmıyonım. Biitiinlüğü sag- layacak ve partiyi iktidara getire- cek bir kadro oluşturacaktır" di- ye konuştu. TÜSES Vakfı Yöne- tim Kurulu Başkanı Korel Göy- men de aday olmayı düşunmedi- ğini bildirdi. Göymen, vakıf ça- Şekerfabrikasının temel atma törenineBaşbakan, 6 bakan ve 17milletvekili katıldı ANAP'ın Kırşehir çıkartmasıŞeker fabrikasının temel atma töreninde Kırşehirlilerden ANAPadayıS. İzzet Yıldırım'ın desteklenmesini isteyen Akbulut, kendi adaylarının seçiİmemesi durumunda da Kırşehir'eyatırımı sürdüreceklerini belirtti. TUNCAY ÖZKAN ADNAN YILMAZ KIRŞEHİR — Belediye Baş- kanlığı seçimleri öncesinde Baş- bakan Yıldınm Akbulut, 6 bakan ve 17 milletvekili ile Kırşehir'e adeta çıkartma yaptı. Başbakan Yıldınm Akbulut dün karayoluy- la Kırşehir'e gelerek şeker fabri- kasının temelini attı, Kılıçözü Sa- nayi Sitesi'nin "de açılışını yaptı. Akbulut, Ankara-Kırşehir arasın- da yol boyunca onünü kesen va- tandasların ilçe olmak istekleri- ne olumlu yanıtiar verdi. Akbu- lut'un Kırşehir gezisine ANAP olağanüstü kongresinden bu ya- na Akbulut'un yanında yer altna- yan Hasan Celal Giizel yanlısı milletvekilleri Alpaslan Pehlivan- lı ile Şevki Gögüsger de katıldı- lar. Akbulut, coşkulu bir kalaba- hk tarafından karşılandığı Kırşe- hir'de ANAP Belediye Başkan adayı S. İzzei Yıldırım'ın destek- lenmesini istedi. Başbakan Yıldınm Akbulut dün saat 09.30'da Ankara'dan ka- rayoluyla Kırşehir'e hareket etti. ÎLK TEMEL — Akbulul Başbakan oldnktan sonra ilk kez bir geziye ANAP'ın scçim olobüsüyle çıktı.Kırşehir'e 200 araçlık bir konvoyla giren Akbulut, şeker fabrikasının temelini altıktan sonra Kılıçözü Sanayi Sitesi'nin de açılışını yaptı. (Fotograf: AA) Akbulut, genel başkanlık görevi- ne seçilmesinden bu yana ilk kez bir geziye ANAP'ın seçim otobü- sü Petek'le çıktı. Akbulut'la bir- likte Kırşehir'e Sağlık Bakanı Ha- lil Şıvgın, Sanayi ve Ticaret Ba- kanı Şiikrii Yürür. Devlet Bakan- ları İbrahim Özdemir. Mustafa Taşar ve Cemil Çiçek de geldiler. Kırşehir gezisine Teşkilat Başka- nı Orhan Demlrtaş, Genel Baş- kan yardımcıları Cumbur Ersii- mer, Metin Gürdere, Halil Özsoy ve milletvekilleri Ercan Vuralhan, Hazım Kulay. Mehmet Çevik, Alpaslan Pehİi>-anlı, Mehmet Ali Binici, Mehmet Purdelioğlu, Al- tan Kavak, Ersin Talanoğlu. Gökban Maraş. Yalçın Koçak, Şevki Gögüsger, Kazım Çaglayan Metin Gürdere katıldılar. Başbakan Yıldırım Akbulut, Ankara Kırşehir arasında 12 kez durdurularak \atandaşlarca çeşit- li somnlar aktarıldı. Akbulul'a yol boyunca 10 tane kurban ke- sildi. Aralarında Yahşihan, Ha- cılar, Hasandede, Çelebi kasaba- larının bulunduğu pek çok yer- leşim biriminde ilçe olmak istek- leri Başbakan'a iletildi. Akbuluı. bu istekleri olumlu karşıladığını ifade etti. Başbakan Yıldınm Akbulut, Adem Rençber adlı bir vatanda- şın "Ben emekliyim. 3*0 bin Hra maaş alıvorum. Nasıl geçinece- ğ\im?" sorusunu yanıtsız bırakır- ken, Kırıkkale çıkışında, süper eraeklilerin şikayetleri üzerine de "Süper emeklüeri mağdur etme- yecek bir düzenleme yapacagız, cahşıyoruz" diye konuştu. Akbu- lut, Kırşehir'e yaklaşık 200 araç- Jık bir konvoyla girdi. Kapıcı Ca- misi önünde kalabahk bir yurt- taş topluluğu tarafından karşıla- 'nan Başbakan Yıldınm Akbulut, burada yaptığı konuşma sırasın- da Yozgat'tan gelen Yenifakili beldesi sakinierının "İlçe olmak istiyoruz" sloganlannı sık sık yi- nelemelerine kızdı. Akbulut, "Âr- tık susun. benj dinleyin, ben si- zin işinizi de konuşacağım. 86 il- çemiz kanun tasansıyla gerçek- leşecektir. Bizim ölçülerimize uyanların taleplerini yerine getirecegiz" şeklinde konuşcu. Başbakan Yıldınm Akbulut konuşmasında Kırşehirlilerden ANAP'ın belediye başkan adayı S. İzzet Yıldınra'm desteklenme- sini istedi. Akbulut, kendi aday- larının seçilememesi durumunda da Kırşehir'e yatırım yapmayı sürdüreceklerini belirtti. AMAP iktidannın çok önemli hizmetler yerine getirdiğini, bunları hırsla kötülemek isteyenlerin bulundu- ğunu, kendilerinin maceracı ol- madıklannı, milliyetçiliği Türk- iye'ye ve Türk vatandaslarına hiz- me( olarak algıladıklarını bildirdi. Akbulut'un konuştuğu mey- danda yer alan bazı pankartlar- da Ayasofya'nın ibadete açılma- sı istendi. Ayrıca, "Esir Türkler kurtolsun", "Kızd faşizme son" pankartlan da göze çarptı. Ak- bulut'un, temelini attığı Kırşehir Şeker Fabrikası ile ügili olarak da "Fabrikayı Kıışehir kapü, muha- lefeti Yıldınm çarptı" pankartı dikkat çekti. Başka bir pankan- ta da "Hizmet iktidann destegi ile yapılır" yer aldı. lışmalannın SHP'ye oldukça kat- kı sağladığına inandığını belirte- rek "Ashnda, PM üyesi olsam da olmasam da aynı şeyi yapıyorunı. Partimizin, sosyal demokrasiyi Türkiye'de yerieştirmesi acısından üzerime düşen görevi TUSES'te daha iyi yapacağıma inanıyorum" dedi. Bazı milletvekilleri de gerek Doğu ve Güneydoğu'daki "kan kaybım", gerek Genel Sekreter Yardımcılarından Erol Çevikçe'nın "partide yeniden yapılanmıı" söz- lerini göz onüne alarak Parti Mec- lisi'ne girme hazırlığı yapıyorlar. Bu milletvekilleri arasında Fnat Atalay. Cumbur Keskin, Orhan Veli Yıldınm gibi adların ilk önce akla geldiği bildiriliyor. Bu arada Doğu ve Güneydoğu'dan yeni bazı adların da Parti Meclisi'ne aday olabileceği, bunlar arasında Ha- sip Kaplan ile Merkez Disiplin Kurulu üyesi Fnat Öncel'in yer alabileceğj öne sürülüyor. Bu ara- da eski CHP Gençlik KoIIanBaş- kanlarından Sabri Ergül de kulis- lerde yeni bir ad olarak ortaya çıktı. Halen görev yapan Parti Mec- lisi üyelerinin büyük bir bölümü- nün adaylık için adı gecerken "\fe- nilikçi sosyal demokraUar" olarak adlandırılan parti içi muhalefet üyelerinden bazılannın "dengeli bir liste" oluşması halinde bazı isimlerden vazgeçebilecekleri ve aday olmayabilecekleri bildi- riliyor. Öte yandan Genel Başkan Inö- nü'nün de onayını alması halinde Güneş Gürseler, Fuat Erçetin, Ab- dülkadir Aleş, l>lemihan Talay, Erol Ağagil, Ekrem Kangal, Mus- tafa Timisi, Hikmet Çetin, Tür- kân Akyol, Turan Beyazıt, Hilmi Ziya Postacı, Yiğit Gülöksüz, Ya- kup Kepenek, Cevdet Seivfnin Pani Meclisi'ne girmek için hare- ketlendikleri ifade ediliyor. Dün Genel Başkan Erdal tnö- nü'yii ziyaret eden 32 Ankaralı de- lege, Genel Başkan'a desteklerini belirtirken Parti Meclisi'ne girmek için çok sayıda kadın aday da ça- ba gösteriyorlar. Halen SHP ku- lislerinde adlan geçen kadın aday- lar şunlar: Türkân Akyol, Birgen Keleş, Oıtay Alpago, Güler Tanyolaç, Ayset Baykal, Tnrkan Miçoglu, Ayla Akbal, Üslün Küsefoğlu, Tuncay Atay, Jale Candan, Berat Sancar, İlgi Varış, Asuman Çigil- tepe, Sabiha Çaya, Perihan Er- gün. Gülfidan Işık, Tülay Öney, Suna Tural, Ayşe Akman, Ajse Timuçin, Müjgan Bilgin, Emel Sungur, Yüksel Aybar. Bu arada tiyatıo ve sinema sa- natçısı Zuhal Olcay'a da Parti Meclisi üyeliği önerildiği öğrenil- di. Olcay'ın öneriden "onur duyduğu " ancak görevi "yogun (alısraaları nedeniyle kabul elmedigi' bildirildi. Öte yandan, 12 Eylül I980son- rası yasaklanan siyasi parti genç- lik kollarını, yasalara uygun bir biçimde canlandırmak için, lstan- bul-Müietvekili Mustafa Sangül, kurultaya sunulmak üzere bir öneri haarladı. CUNEYT ARCAYUBEK »aııyoı SHP'de Dünkü Hesaplar ANKARA — İnönü'ye göre kurultaya iki gün kala "değişmeyen durum" nedir? Dün verdiği yanıt sade: "Parti içi çelişki- lere ağırlık vermeyen, dışa dönük bir yö- netim!" Bu ilke nasıl sağlanacak? Kulisteki yansımaların üstüne çıkıyor İnönü. "Ku- rultayın iradesi kesin" diyor. Çekişmelı bir yönetim izlenimi vermeyen, dışa dö- nüklüğü içeren düzeni uzlaşma yoluyla sağlayabilmek, İnönü'ye göre "Olmaya- cak bir şey değil". Parti kulisindekı dalgalanmalan izliyor, fakat fazla önemsemiyor. Hatta biraz ala- ya alıyor, "Biri çıkıyor, bir şey söylüyor, bunun üzerine 'havalar' inşa ediliyor" de- meye getiriyor. İnönü'ye göre uzlaştıncı bir listenin çık- ması için bütün olanaklar ortadan kalk- mış değil. Zaten Baykal kulisi de kabul ediyor. Genel sekreterin hastalığı araya girmeseydi, bir iki gün önce liste üzerin- deki çabalar "ya olacak ya da olmayacak" aşamasına girecekti. Baykal ekibi, İnönü'nün parti meclisi- ni bilinen düzenin dışına çıkaracak giri- şimleri, son günlerde faz/a üstlenmedi- ğini öne sürüyor. Kamuoyundakı çelişki izlerini sılecek ortak liste üzerlnde anla- yışa varmak için "umutfar" henüz bitme- di. Son görüşmeden bu yana fazla deği- şen bir şey yok, ama cuma günü, İnönü ile Baykal'ın yeniden bir araya gelerek "makulü birtikte arayacaklan" bildiriliyor. İl başkanları yavaş yavaş Ankara'ya geliyor. Örgütün düne kadar yansıttığı eğilim, merkez odaklarınca bir listenin hazırlanmasını istemiyor. "Asıl kadronun korunmasını" ve buna göre listenin, inö- nü ile Baykal'ın eğilımleri doğrultusunda hazırlanmas;nı uygun görüyorlar. Baykalcıların deyişiyle "kuşatma operasyonu" giderek kan yitiriyor. "Uz- manlardan oluşan parti meclisi" görüşü- ne İnönü'nün fazla "itibar" etmediği söy- lenenler arasında. Seçim kavgası ile Bay- kal'ın hem yeni parti meclisinde hem de işlevleri acısından bağlayıcı duruma sok- maya çalışıldığı, PM'nin son gün toplan- tısında bir kez daha belirginleşiyor. Kurultaya götürülecek tüzük değişiklık- leri konuşulurken Ali Topuz. genel sek- reterin "partiyi bağlayıcı demeçler verme- sine, konuşmalar yapmasına" izin veren maddenin kaldırılması ya da değiştirilme- sini istiyor. Açıkça söylenmese bile kuş- kusuz amaç "SHP'de iki liderin varlığın- dan söz eden yargıları" ortadan kaldır- mak. İnönü, genel sekreterden vazgeçe- mediğine göre genel sekreteri parti içi kı- sıtlı çalışmalara bağlamak. İnönü, isteğe karşı çıkıyor ve öneri red- dedi/ıyor. Liste hazırlığında bir başka sı- kıntı daha gözleniyor. "Kadına yönetim- de daha çok hak veren" yeni tüzük ka- bul edilince, bir yetkilinin ifadesine göre parti meclisinde "erkek kısmı" otuz üçe inecek. Ayrıca seçimde erkek adaylardan daha çok oy alan kadınların PM'ye gir- mesi söz konusu olacağından, şimdilik on bir rakamıyla belirlenen kadın üye sa- yısı, belkı daha yükselecek. Giderek da- ralan çerçevede "kimi atacaksın, kimi koyacaksın ' sorusu. başta Baykal ekibini uğraştırıyor. Baykal'ı işbaşına getiren kurultayda ta- ban oyu 200 idi. Delege bazında bu ra- kamın, bugün 395'e çıktığını hesaplıyor Baykalcılar. Baykal ağırlıklı liste geçen kurultayda 400 küsur oyla kazanmıştı. Yaptıklan he- saba göre rakam 600 dolayına çıkıyor. Daha şimdiden Baykal ekibi, İstanbul, Çanakkale, Afyon, Erzincan, Muş ve Bıt- lis gibi illerden karşı oy çıkacağını söylü- yor ve oy afamayacakfarı delege sayısı- nı 150 dolayında görüyor. Bu dengeler içinde SHP, "parti içi çe- kişmelere ağırlık vermeyen ve dışa dönük" bir yönetim arıyor. Umudunu yi- tirmeyen İnönü, il başkanından etkili ki- şilere kadar hemen herkesle görüşmeteri sürdürüyor. IZMIR'den HİKMET ÇETİNKAYA Nasıl Bir SHP?İZMİR — Olağanüstü seçimli tüzük kurultayı öncesi SHP'de yapılan hesaplar "anahtar liste" üzerine kuruluyor. Genel Başkan İnönü'nün parti içindeki kanatları uzlaştırmak amacını taşıyan "tek liste" formülü, "Baykalcı" ve "yenilikçi" kanatta yoğun tartış- malara neden oluyor. Yenilikçi grubun önde gelen adlarından Ertuğrul Günay, Er- can Karakaş ve Yakup Kepenek, "kimi olasıhklan" da terazinin bir kefesıne koyup tartmakta kararh görünüyorlar. Yine "yenilikçi grup" kurultay delegelerine da- ğıtılmak üzere "Nasıl bir SHP is- tiyoruz?" başlıklı bir bildirge ha- zırlıyorlar Evet, nasıl bir SHP? Yenilikçi grup, SHP içinde "ik- tidara doğru yürüyen" bir parti meclisi ve MYK konusunda Ge- nel Başkan İnönü'yle aynı göriiş- teler. Parti içinde hukukun üstün- lüğünü, üyenin ve örgütün hak- larının güvence altına alınması- nı birinci koşul olarak tanımlayan yenilikçi grup, "somut öneriler" başlığı altında "iktidara yürüme- nin" gerekliliğini de vurguluyor. Ayrıca bir başka önemli öğe de şöyle oluşuyor: — Toplumun yenileşmesi, de- mokratikleşme özleminde ve uz- laşmada SHP öncülük etsin. Yine bir başka öğe: — Sosyal demokratlann ülke düzeyinde bütünleşmeleri gerek- li. Daha bitmedi... SHP içindeki yenilikçi grup, bugün partinin çalkantılarının ana nedenlerinden birisi olan "görevden alma" gibi antidemok- ratik eylemlerin de sona ermesini istiyor: — Kurul olarak seçimle gelen yönetimler disiplin kcvuşturmala- rı dışında seçimle gider... Sanırız olağanüstü seçimli tü- zük kurultayına katılacak delege- ler "yenilikçi grubun" dağıtaca- ğı "Nasıl bir SHP istiyoruz?" başlıklı bildirgeyi ilgiyle karşılayıp okuyacaklardır. Bugün SHP Genel Merkezi'n- de doğru dürüst bir araştırma merkezi, çağdaş bir iletişim or- ganı, parti içi eğUim yoktur. Her şey biraz "olsa da olur, olmasa da" düşüncesinden kaynaklan- maktadır. Parti politikalarının oluşturulmasında örgütlerin ka- tılımı ise sıfır düzeyindedir. İşsizlikten enflasyonla müca- deleye, vergi reformundan toprak reformuna. demokratik yerel yö- netimler, devlet yönetimi, sendi- kal haklar, kişi hak ve özgürlük- leri, KİT'ler, dış ticaret düzenin- de somut projelerin üretilmesi "yenilikçi grubun" ana amaçla- rını oluşturuyor. Evet, nasıl bir SHP? Genel Başkan Erdal İnönü de aynı şeyleri yineliyor son günler- de: — Parti içi sorunlara değil, Türkiye'nin sorunlarına eğilen bir genel merkez yönetimi... Böyle bir yönetime gerçekten SHP'nin gereksinimi var. Kitleler SHP'ye umut bağlamış. Parti içinde "sen ben kavgasından" bıkmış usanmış. Dar kadroculuk düşüncesinın egemen olduğu bugünkü genel merkez yönetimi, toplumun istemlerinin gerisinde kalmış. Ara sıra yapılan ataklar- la gündemde kalmak. kimi çev- relerden destek görmek, moda- sı çoktan geçmış eylem türü ola- rak nitelendiriliyor. 199O'lı yıllar- da SHP'nin çağdaş, kişi hak ve özgürlüklerini savunan, üyesi ol- duğu Sosyalist Enternasyonale karşı sorumluluk taşıyan bir parti olması gerekiyor. Genel Başkan İnönü, bu ger- çeği gördüğünden liste yaprnak gibi bir girişimi başlatıyor. Deniz Baykal ve arkadaşları da bu lis- teye karşı "anahtar" modelinı yeğliyor. Tanınmış isimlerden olu- şacak bir parti meclisi listesinde eğer dengeler gözetilmezse SHP için daha ağır faturalar getirece- ği düşüncesi de yaygınlaşıyor. Kı- şisel hırslar, vitrine çıkma dürtü- lerı o özlenen sosyal demokrat partiyi tüm işievlerıyie yıtıreceği kuşkusu da doğal olarak belirli bir kesimi etkiliyor. Anahtar listeye gelince. Baykal ekibi büyük olasılıkla "anahtar listeyi" deneyecek. Kadrosunda "dışlanmış" görü- nen kişileri böylece parti mecli- sine sokmak isteyecek. Elbet bu yöntem de hayli zor. Çünkü Bay- kal'ın çevresinde birkaç ad var ki kendi seçim çevrelerinden bile destek görmeyecekler. Ancak genel merkezde "işi götüren" Genel Sekreter Yaıdımcısı olarak bilinen Adnan Keskin ise salt Baykal ekibinden değil, hemen hemen tüm il başkanlarının des- teğini alan bir yönetici. İnönü, dün de il başkanlarıyla görüştü, kimi adlan parti mecli- sine önerdi. İzmir. Bursa, Bingöl, Muğla. Balıkesir ve Isparta il baş- kanlarına, "Bir grubun egemen- liğinın partiye zararlarını" anlat- tı. Parti meclisinde kesinlikle yer almamasını istediği dört önemli ismı açıkladı. Bu dört adın Deniz Baykal'la yaptığı iki saatlik görüş- me sırasında gündeme geldiği zaten biliniyordu. Evet kurultaya üç gün kala SHP'deki genel görünüm böyle... TBKP Genel merkez binası için kampanya İç Politika S«rvisi — Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nin (TBKP) Yurtdışı Partililer Konfe- ransı F. Almanya'nın Duisburg kentinde yapıldı. Yasallaşma ve birlik sorunları ile partililerin bun- dan sonra yurtdışındaki işlevleri- nin tartışıldığı konferansta, "ya- salda kurulacak geniş Marksist güçlerin eseri olabilecek Komünist Partisi'ne bir genel merkez binası alınması için yaygın ve etkin bir maddi dayanışma kampanyası baslatma" kararı alındı. Yurtdışı Partililer Konferansf nda, Türki- ye"nin AT'ye üyeliği, dünyadaki entegrasyon süreçleri ve "Avrupa Ortak Evimiz" konulannda tartış- ma yürütme ve Türkiye'de cezae- vinde bulunan TBKP Genel Baş- kanı Nihat Sargın, Genel Sekreteri Haydar Kutlu, MK üyeleri ve Mustafa Kacaroğlu, Mendi Zana, Oğuzban Müftüoglu, Nasub Mi- tap ile butün öteki Kürt, Tück po- litik tutukluların bir an önce öz- gürlüklerine kavuşması istemi de kararlaştırdı. 9 tutuklama Ankara DGM Savcılığı, Anka- ra'da 13 ocakta düzenledıkleri ba- sın toplantısında "yer üstüne çıktıklanm" açıklayan 11 TBKP il yöneticisi ile daha sonra başla- tılan operasyonlarda gözaltma ah- nan toplam 42 kişiden 19'unu dün serbest bıraktı. Serbest bırakılan- lar arasında TBKP davası avukat- larından Uğur Söylemezoglu ile Adımlar Dergisi yöneticilerinden Alilla Aşut'un da bulunduğu bil- dirildi. DGM Savcılığı, gözaltında bu- lunan diğer 23 sanığı ise "luluk- lanmalan istemiyle" DGM Sorgu Yargıçhğı'na gönderdi. Dün ak- şam saatlerinde başlayan ve 2I.3O'da tamamlanan sorgular so- nunda, TBKP Ankara il yöneticisi oldukları bildirilen Nevzat Derin- gol, Hasan ÖzCıirk, Mehmet Te- mizer, Paşa Erbay, Şaban Çekil, Erdal Şenlürk, Abdullah Aksu, Bekir Denli ve Muzaffer Gölçi- men tutuklandı.