Katalog

CUMHURİYET 28 Ocak 1976 M&ILA İLMJ |BFAMlNJ>AN Ş M i l 6ÜMPE yAftıM E BuTüM BİMOMuNLAKAüJNLARıNi i)dyu£ulUM, Bı'P . Ş İLE ı\tftlEfc. BiPAM QM(.E BiRKAMUN UKAPMAM, RuMAM İ ^ BÜTÜN KİTAflAlÜ YAKMMflZ. YAitMAUYn.K/jVARiN / i PÜZENİNİ $UfÜ>Üf£i Kl2AfWİ)AW VALAN SÖVLERLE& VÜZuMt ABDULCANBAZ VATAN DEDILER Taüp APAYDIN 5 3 Kastamonulu askerin inaneı Mahmudu eüulemisM «lyi be, Bunlar bızden de hızü > Irmak kıyısmda mola verdıler. Atlan sulayıp yemledıler. a soğuktu. Battanıyeleri terlı atlann üstune örttüler. Kımısl Kıbleye donup namaz kıldı. Ilerde gende başka birlıkler gorunuyordu Her yer asker oltu. Molla Mahmut, Haceli ıki yana bakırup dumyorlardı. Fırseyler oluyor arkideş. Düsman yakın herhalde. öyle gıbi. Hep buraya toplanıldı baksana. Subaylar da yok, nerede subaylar? Demın çağırdılar ya, haberin yok mu' Aha orada toplanlar. ?a\van bır tepenin Usründe daıre olmuşlardı Btlyük rutbeli subay ortada, ilenyi geriyi gostererek konuşuyordu Sonra senlı bir haritaya efildıler Kimisı boyunlanna asılı dürerle uzaklara bakıyordu Klmlsı efılmıs, defterlne birseyler pordu Iş kızışacağa benzer Şu tufekleri bir daha silelim hele. aillaâ AUah sen yardım et, Allab' Bır yandan peynır ekmek yedıler, kannlannı doyurdular, yandan tüfeklerı südıler. Kâzım namazını bıtınp geldı. Ne oluyor yavu, dedı. Ne nanrUjb. bu? Savaş hanrhgı, Düsman yakm. Deme? Baksana her yer asker oldu Subaylar görüşmeye çekıldl. Ne kormşurlar acaba7 Saıaş plânı yapıyorlar Herkes gorevtni oğrenıyor Bıraz sonra Aşır geldl. Gozlen buyumuştü, heyecanhydı. Hakkınızı helil edln arkideşler, dedı. Siz de helillaşın. ışa gınyoruz. Ben olür de sız kurtulursanız . Sus ulen, agzını hayıra aç. Kimden duydun savasa glremızı* Duşman şu ilerdekl ovadaymıs yavu. Kim dedı' Demın bır koylü kafilesl geçmıs buradan. Onlar soyleDağ taş hep Yonan askenyle doluymu?. Yalandır! Ne yalanı Haceli, yalanın sırası mı simdı? Doğrudur, dedı Mahmut Ba^ını egmı; kaşlannın altınbakj\ordu. Şakaklarında yanıp sonen bır parlama \ardı. u değışnuştı. Aşır bırkaç kere ayağa kalkıp oturdu. Her seferınde duşu gorebılecekrmş gıbı üeriere bakıyordu. Bomboz ovanın bıınde sılık mor daglar varuı. Başka bırşey gorunmuyordu. Hamdi arkada hıç SOM kanşmıyor, tısıl tısıl tüfegıni sihyorMekanızmayı birkaç kere açıp kapadı. Sonra sünguyu tüfetakıp çıkardı. AUahın dediği olur, dıye soylendı Anam benı bu gunler içtn doğurdu' dıye bagırdı bınsi. ındakı dolaklı lesl çıkanp dizıne vurdu. Nıgdelı bır asker: AUaah, senden yardım' dıye bağırdı göğe dogru. Sesı içtenhydı. Atlardan bırısı başındaki torbayı yere atmıştı Cam fibl lerle saga sola bakrtor, ayağı ıle topraft eşmeye çalısıyordu. ra hırçın bır sesle kışnedf Hoost dürzü! Serdın kopacak fırönayı' Bınıcısı koşup turbasını başına taktı. Herkes bır tedırgmdı Kımisı hıç kbnuşmuyor, kendı kendıdua okuyordu. Amasyalı ikı asker başbaşa vermış, aralannda Iısüdaşıyorlı Haceli yere çomeldi, tıtrtyen ellenyle sigara sarmağa başladi Hıh, subaylar dagıldı. Herkes tepeye baktı. Bırer ıkışer inıyorlardı. înen birlığıni ladı. Once pıyadeler yurudü. Kimisı guneye, kımısi batjya ıddı Onculer artçüar çıkanldı. Kısa kısa emırler venlıjordu. şulu toplar, agır makınelı tufek yüklu katırlar yunidu Suıler en sona kaldı. Kırların yuzu, tarlalar karınca gıbı askerle dolmuştu. Üç dan üerüyorlardı. Neden sonra suvan alayına <hanrlan» emri verUdi. Maht atını bagladıgı kassıgı asüıp çıkardı. Kantarmayı vurdu ına. Torbayı battanıyeyı bağladı. Egerın sağına asüı küıcı telttı. Beklemeğe başladı. Bolukler sıray» geçın, ç*buk olunl Çavuşlar teğmenler dort donıiyor, ışıni bıtiremıyenlen sıkışyorlardı. Herkes telâş içmde çalıçıyordu. 1 Bırıneı tabur at bun Beni koğujtur maars! Bınnci tabur yürüdü. Fîsıldastüar, Hadi uğurlar ola kardaşlar. AUah lçınıö rastgetırsın. Ikınci Ubur at bıın! Beni kogustur, maarş' Ikuıcı tabur da yürüdü. Onlar daha guneye yöneldıler. Molla Mahmut kendini süayordu. Sıra kendılenne gelmişti. zlerı tabur komutaıundaydı. Komutan ata bınmış, me?ın el•enlenni gıyıyordu. Bovnunda durbün asüıydı. Atın üstunde den dogruldu. Kalın sesıyle bagırdı, Uçuncu tabur at bıın! Sakırtüı bir kımütı oldu. Erler atlara binerken ozengıler, ıçlar, omuzlara çaprazlama asıü tüfekler bırbırıne çarpıp ses carıyordu Benı koğuştur maarş! (DEVAM1 V4R) YILANI ÖLDÜRSELER DURSUN BELKi YÜZ Sonunda her »ey gelıp Risanda duğumleniNOrdu Haıılın s'imükluboceklığı, solucanlıgı, bav kuşlugu, her gün her gece mezarında kırmızı demırlerle daglanması gelıp Hasana dayanıyordu. Önüne gelen, babasının düştügü halı Hasana anlatmayı üstüne b:r ödev bilıyordu Hasan çok çok kotu bır iş yapmışü, anaydı, anaydı ya, onun yüzunden de hort layan, olmadık hallere düşen ba bavdı însan babasını, kamndan geldigı bır adamı kıyamete kadar sümüklübocek olmağa mahkum eder miydı, hem de kendi elıyle Kenme gelınce gunlerce Esmeye geldı gıtti. Durmadan, belki bın kere Halili nasıl gordügunu ona anlattı. Halılın ondan istek lerını de acıklı. ağlamakü bır sesle söylüyordu her seferınde. Esme susuyor, karşılık vermıyor du. Kftrim, Hısm'm ırdını duşmüjtü En sonunda Kenm, sozünü ofkeyle bağladı atü«Sen bıhrsın Esme», dedi. «Şımdıye kadar ben sana kı^amadım da sdylemedım Hortlak bana dedı kı, ya kanım, ya o$lu . Ya kanımı yerden kaldırsınlar, ya da oğlunu almağa mecburum Esmenın . lstersen var da kendini bundan sonra öldurme Esme » Esme taş gıbi dondu Buna da karşılık vermedı. Bundan sonra Kerim lşi gücü bırakmış Hasanın ardına duşmü»tü. Hasanı bir türlü yakalayıp konuşamıyor, hortlağın ema netıni onun ofluna iletemivordu Anavarza kayalıklannda, Cevhan ırmağımn kıyılannda, tarlada, yolda belde düşmuştü Hasanın ardına. Hasan da onu görün ce jer \arılıp ıçıne gırıyordu Kcnm, «bu çocuğu cın çarpmış» dıyordu «Var bu çocukta bır şeyler, aylarca onu ele geçıremedım» Gecelen, sabahlan evde, yatakta kıstınyordu Hasanı Kerım, Hasan ne yapıyor ediyor bır yolunu buluvor, Kenmin elınden kajıyordu Hasansa Kerim kendısını vakalayınca ne soyleyeceğını sozcuğu sozcügune bılıyordu. Sonunda yakalıdı Sonunda Kenm Hasanı Anavar2anın gun doğusunda Savrun suyunda çımerken çırılçıplak va kaladı. Hasan kaçamadı Yanyana oturdular Kenm dılınin donduğünce babasını. babasını A!ıkesığınde nasıl gorduğunu. onun kendısıne ne soyledığını bır bır anlattı. «Ben borcumu ödedım hortlağa,» dedı sonunda «Işte sen ışte hortlak, ışte anan. Var ıstedığını yap » Tam sozunü bitırmışken, karşıda çakıltaşlannın ustunde bır kertenkPİe gordü, heyecanlandı «Bak bak bak işte bak. işte şu kertenkele olan şev baban, bak Bak bak, bak gozlerıne, Halıl'ın kara gozlerıne ne kadar benzıvor kertenkelenm gbzlerı . Bak bak, nasıl başını dua eder gıbı kaldırıp mdırıyor bak. Bak bak nasıl başını dua eder gıbı kaldırıp mdırıyor bak Bak hele bak, gelmış de ben sana neler soyluyorum dıye bızı dınlıyor bak » Herkes, anasındtn, babasından, herflaktan söz ediyordu Hasan gulumser gıbıydı Bunu gordu Kenm, ofkeden delırdı. Yermden kalktı, hortlaklara, yaş lı kanlara, Hasana dunyada klm varsa Toros'tan buyugune d»ndan ufağına soverek gıtti. Hasan'm ustune yağmur gıbı yağıyordu sozler. Koyde kım varsa, buyuk, çocuk, kadın kız, yaşlı genç, Hasan'ı kım bır yerde kıstırırsa, buyuk odevını yerıne YA$AR KEMAL Desenler: ABiDiN DiNO YAŞINDAYDL «SEN BUYÜMÜŞ KOCAMAN BABAYiGiT OLMUŞSUN BiRE HASAN* DEDi. «BU KOYLU SENi KANDIRMAGA UGRAŞIYOR. SENiN ANAN ÇOK GUZEL YAVRU, ONUN GÜZELLiGi ÜSTÜNE GUZELLiK, BEN BUNCA YAŞAGELDiM, iNSAN SOYUNDA BiR GÜZELLiK DAHA GÖRMEDiM. ÎNSAN BUNCA GUZEL OLUNCA. MELEK SOYLU, MELEK YÜZLÜ, MELEK HUYLU OLUNCA iNSANLAR ONU İFLAH ETMEZLER HASAAAN.ÂNÂNI YAZIK. BEN GENÇ OLSAYDIM NE YAPARDIM HASAN BiLiYOR MUSUN HASAN, NE YAPARDIM. ANANI ÖLDURME HASAN BENi DiNLEOLUR MU? ANAN GiBi DUNYA GÜZELi ÖLDURULMEZ ZATEN..» .,<<,• OLDÜRECEKLER HASAN, Hortlak direniyordu artık, "Ya kanım ya Esme'nin oğlu,; diyordu getirıyordu. Hasan'a babasından, anasmdan, hortlaklardan soz etmeden edemıyordu . Hasan uyurgezer gıbi bır şey olmuştu artık. Kaçamıyordu kımseden, kendini yıtırıp gıtmış tı. Karmakarış bır soz kalabalığınm ıçınde sarsak sarsak, kendmden geçmış dolanıp duruyordu. «Dur> dedi incecik sesiyle Dursun belki yuz yaşında vardı. Yüruyemıyordu bıle Kaslan gözlennın ustune dusmustu Boy nu kınş kınştı. BuŞday kılçığı, saman parçaları olurdu her zaman bovnunun kırışıklarında. Cakır gozleıım ıkı ehvle kaşlarını kaldırıp açar, uzun uzun uzaklara bakardı Hasan'ı belki de tarumazdı Hıç konuşmamışUrdı Yanından dalgm geçerken Hasan «Dur Hasan dur,» dedi incecik kalmış bır vızıltı gıbi sesıyle «.Dur Hasan dur da Dursua sana bır ıkı kelâm ejlesin » Bastonunu bacağına takıp Hasan'ı yanına çekıp oturttu. Üstune eğıldı, uzun UZUR yürüne baktı, şaşkınlılcla, bır çocuk yalınlığıyla: «Senin anan çok guzel ya»ru» «Sen buyumüş, kocaman babayığıt olmuşsun bıre Hasan . Ohhooooo, bu koylu de senı kan dırmağa çahşıyor. Senın anan çok güzel yavru. Onun güzellıgi ustune güzellık, ben bunca yaşa geldım, ınsan soyunda bır güzellık daha gormedım. tnsan, bunca guzeli olunca melek soylu, melsk yuzlu, melek huylu olunca ınsanlar onu ıflfth etmezler Hasaaaan, edemezler. Anam öldürecekler Hasan, yazık. Ben genç olsaydım. elım ayağım tutsaydı, ne yapardım Hasan bılıyor musun, ne yapardım?» «Anam oldürme» dedi de kaşlarını, duru mavi gözleriru, çok mavı, lektsız, derın, tat> lı, Hasana dıktı, baktı baktı, sonra kaşlarını bıraktı başını eğdı, bır süre düşundü, gene kaşlarını tutup kaldırdı, gozlerını Hasana dıktı, sonra gene bıraktı, başını eğdi, sonra bırden başını kaldırdı, elıni uzatıp hızla onu omuzundan tuttu: «Anam oldurme,> dedı. «Beni dinle olur mu? Ananı öldurme Rasan. Anan gıbi dunya güzeli öldürülmez zaten. Anan degıl, yedı kat yabancı olsa bövle bır gusele ınsan kıyamaz. Allahın ozenıp bezenip bm yılda yaptıgıdır anan gıbısıler, onlar Allahın yer yuzundekı sevgılılendir, hortlak babana, kel Kerime uyup da oldurme anam. Anana söyle bu delırmış koylulere uyup da o da kendini oldurmesin Hasanım. Anan Allahın sevgılısidır. Allahın sevgüisını oldurtırsenız AUah hepınizı sürundurur, başınıza taş yagdınr, hastalıklardan kırılırsmız.» Gene durdu, gülumsedi, ellenyle kaşlarını kaldırıp Hasana baktı.. Durmadan dişsız ağzıyle çocuk yalınhğında, düzlüğılnde, candan yürekten gülümsüyordu. «Şımdı genç olsam, şimdi şımdı, şımdi ne yapardım biliyor musun Hasan?» Hasan karşılık vermiyordu. Hasan karşılık vermedıkçe o boyuna soruyordu. Sonunda Hasan da gülumsedi: «Ne yapardın Dursun Emmı'» «Sen konuşur muvmuşsun Hasan'» dıye şaşırdı, sevındı, dişsız agzı genldı, çocukladı. «Konuşurum,» dedı Hasan diK. «Adamımı bulursam » Sen beni al, jimdi evine gotur «Ne yapardım bilıjor musun? Varırdım sızın eve. Mıtıli barhanayı sererdim sızin eve Benı kovarlarsa vanasma dururdum sı zin eve. Benı kovarlarsa hasta olurdum sızm evde, benı kovarlarsa bır yolunu bulur kalırdım sizin evde, sabahtan akşamlva dek ananı seyreylerdım Hasan Ananı, Esmeyı seyreyleyıp dogru cennete giderdim Hasan. Ananı cam yürekten, onun güzellıglnı doya doya seyretmış bir kışi C«heneneme gıdemez. Sıtkile candan anana bakmış bır Idsi bu dunyada da Cennettedlr. öteki dunyada da~ Allah bıle anana hayran bakıyordur şimdi. Onun içın senl ananı oldüren lfl&b olmaz. Şımdi bıle Haaanım, beni evıne gotur ds anam göreyım, şımdi bıle bu yarım gözle, boyle jaşlı, varjn gözle anana bakmak gunahtır ama, sıtkile candan bakınca, oe gucün kalmışsa, onu gozlerıne toplayıp Esmeye bakın ca ınsan doğruuu Cennete gıder, sen beni al şimdi evıne götur» Sustu. gozlerıni gözlenne diK tl baktı, sonra da kaşlarını ındırdı sustu. Y A R I N: Hasan kaçıyer Kaşlarını kaldırdı, gücü yetmedı, ellenyle kaldırdı bu sefer 5ARTH DiŞi BOND < 2 ( N V/EGEMEM. B£JM GUNUN 8(R(NC>€ 3UNUM LECBS(Nf IMASILSA dS2 SELENE.JCAÇIMDÜ TAM 8ENTURMÖ2 ÖLMUS CESEDl " UlBOE BULUMONA CE A» 13 30 B^B^VUiM PAİYAC06ULÇDRA ZAVAUl cfc