Katalog

FOREIGN REPORT DERGIS1NE GÖRE, İNGİLİZ ÜSLERININ DURUMU KIBRIS SORUNUNDA YENI ETKEN NİTELIĞINE BÜRÜNÜYOR • DERGıYE GORE, İNGıLıZLER DıKElYA OSSUNÜ TERKETTıKLERı TAKDıRDE, ÎÜRKıYE ÜSSCN RUMLARA VERiLMESıNı KABUL EOEREK, BUNA KARJILIK GEREKü OIMADIĞINI KUZEY BOLGESiN1DD1A EDECEK. DEN BÜYIİK MıKTARDA KUVVET ÇEKMENıN ABD'nin Doğu Akdenlzdeki etkinliğini yitirmesi, hpanya'daki üslerin önemîni arttıny • AMERİKA'NIN AKDtNIZ STKATEJİSÎ Le Monde Diplomatique İSPANYA'DAKi ÜSLERiN FAALıYETı TEHLIKEYE GıRMEDıGı 5ÜRECE. VVASHıNGTON BU ÖLKEDEKı SıYASAL DEĞıSjKLıKLERE GÖZIERıNı YUMMAYA DEVAM EDECEK ABD DAHA DA ılERı GıDEREK. HUKUK KURALLARI, KıJıSEL ÖZGÜRLUK VE DEMOKRASı ıLKELERıNı AÇIKÇA ÇıGNEYEN BU ÜlKEYı. ASIL AMACI BU ıLKELERı KORUMAK OLMASI GEREKEN NATO'YA ÖYE YAPMAX ıSTıYOR. stratejık işlevıni btiruk olçude etkılemiştır Örneğın nukleer demzalülann gelıştırılmesı ıle Rota ussundekı demzaltı sayiM dokuzdan dorde mdınlm'ştır Teknolojı bu tempoda gelışmeje devam ettıgı takdırde lü yıl sonra Rota ussundekı buhın denıza^ılann gerı çekılebıleceğı tahmın edılrnektedır. Ispanjol üslerın'n bır başka ozellığı de Amenka Bırleşık Devletlerı nın gırışecegı tek vanlı askerı hareketlerde onemlı roller oynayabılmesıdır. Ancak bu O7ellık de vavaş yavaş eskı değerını yıtırmektedır Orneğın Amenka 1958 jılmda Lubnan'a demz pı>adelennı gondenrken hıçbır engeüe karşılaşmamasuıa rağmen, 1967 jılmdala lsraıl Arap savaşında bu uslerı a\m rahatlıkla kullanamamıştır Ispanyol hukumetı 19T3 yılındakı Ekım savaşmda ıse, askeri uçak ve savaş gemılennın bu uslerden yakıt ıkmallenne bıle engel olmuştur Bu gelışme grafıgı îspanya'daki Uslere fazla guvenllemeyeceğmi ortaya koymuştur. Ne var kl Amenka Bırleşık Devletlen'nln Akdenızde denetımı kaybetmesı sonucu, îspanya'daki usler yenıden onem kazanabılecektır 1973 Ekım savaşından ıkı yıl sonra ABD, Turkıyedekı uslerını k?patmak zorunda kalmıştır. Ote vandan Attna hukumeti de vıne Kıbns anlaşmazlığı juzunden Yunanıstan'dakı bazı uslenn faalıyetmı kısıtlamış ve 6 Fılonun Yunan lımanlarına gırme olanaklannı kaldırmısfır îtalya'da komunıstlerın hukümete gırme olasılığı da Amenka'mn bu ülkedekı üslere de uzun bır sure guvenemıyeceğtni ortaya çıkarmıstır Portekız'deki durum ıse ABD açısmdan çok daha kotudür. Amenka Birleşık Devletlen'mn îspanva'dald üslere yine de ıhtıyacı vardır Ama ABD nın bu stratejık çıkarlannın bıılunması nedenıyle tspanva' dakt ıç olaylara kayıtsız kalması, hıçbır zaman bu ülkenın Içışlenne mudahale etmeyecegı anlamma gelmemektedır Şımdılık uzak bır olasıhk olmakla beraber Juan Carlos rejımı tehlıkeye duştjgü takdırde Amenka'mn tutumunun ne olacagını kestırmek kolay olmaracaktır Çünkü durum Angola, Şıll ve Portekız'den çok farklıdır. Amenka. Franco rejımi ıle îspanya'daki üslere vedl mılvar dolar harcamıştır Bu bakımdan işler sarpa sardığmda Uslenn hemen boşaltılması soz konusu değlldır Amenka'mn tspanva'nın lşlerine kavıtsız kalmasını da hıçbır zaman mudahale etıneme polıtıkası olarak yorumlamamak gereklr. Amerika çıkarlan tehlikeye düştugU takdırde asfcerî mudahalede bulunmaktan çekmmeyecektir Bu nedenle Amenka'mn veni rejımin tutunabılmest ıçm askerî, ekonomık ve hatta diploTiatık vardımını esırgemıveceğı beklenmektedlr. Ve eger Juan Carlos, eskı reiımle baglantjlanm koparmak ıçm Amenkan üslenne de dokunmaya kalkarsa, Amenka onu devınp yerine en ılımh muhalefetl getırmeye çahşacaktır » îngiltere'de «The Economist» dergısınln çıkardığı cPoreıgn Report» ta Kıbns konusunda yer alan yorumda 17 şubatta baslayacak olan toplumlararası gorüşmelerde ortaya Kıbns sorununu daha da kanşık hale koyan yenı blr etkenın çıktığını belırtmektedır. «Foreıgn Report» dergısine göre bu yeru etken Ada'daki ıkl İngüız tıssunun gelecegı sorunudur Dergıye gore. Ankara, Atına ve Lefkoşede Londra Hukumetının Ada'dakı Dıkelya ve Agratur hava üssünden çekılebıleceğme daır kuşkular belırmiştır. Bunun uzerıne kısa süre once Başpıskopos Makarios ıle goruşen Lefkoşe'dekı îngılız Yuksek Komısen Donald Gordon, İngıltere'nin üslerden çekümeye nıyeti olmadıgını bıldırmıştır. «Foreıgn Report»'taki yazı şöyle devam etmektedır: 1960 yılında imzalanan Kıbns Bağımsızlık Andlaşması gereğınce Ingıltere çekıldığı takdırde üslerın Kıbns Hukumetıne devredilmesi gerekmektedır. Ama hangı Kıbns hukumetı soz konusudur? Kıbnslı Turkler 1960 yılındakl anlaşmada taraf olduklan ıçm buyuk bır olasılıkla Dıkelya üssünde hak ıddıa edeceklerdır. Ama Ankara'daki yuksek duzeydekl yetkılıler Kıbns takı usler sorununda farklı duşunmektedırler Ankara'da ıleri sunılen gorüşlerden binne gore, îngüızler Dıkelya üssunü terkettıklerı takdırde, Türkıye bu ussun, Rum göçmenlennın yerleştınlmesı ıçın, Rumlara verilmesınt kabul edecektır. Ankara Hükümetl o zaman Türk işgalı altmdakı kuzey bölgesınden buyuk mıktarda kuvvet çekmenın gerekmedığını ıddıa edecektir. Rumlar ıse bovle bır önenyi muhakkak reddedecektır. Rumlar Dıkelya ussune efc olarak kuzey bolgesınden de bazı topraklan ısteyeceklerdir. Her durumda, Kıbns konusunda bır nihal anlasmanın Ingılızlenn Dıkelya üssünden çekılmesını de kapsamma alacağı yolundaki kanılar kuvvetlenınektedır. Agratur ussu ıse, Turk bolgesınden uzakta bulunduğu ıçm Turkler bu usle ılgılenmemektedırler. Bıze kalırsa, İngılız Hükümetl üslerde kalmalı ve ıkı taraî temel sonınlarda anlaşmcaya dek üslerde kalmaya devam edecegını dunyaya üân etmeüdır. (Dış Haberler Serrisi) JUAN CARIOS ESKi REJiMLE BA6LANTILARIN! KOPARMAK İÇİN AMÎRİKAN ÜSLERiNıH STATUSUMU DEGiŞTiRHEYE KALKARSA. AMERiKA ONU DEVİRİP YERıHE EN IUHU MUHAIEFE Ti GETiRMCYE ÇAUJACAKTIR. AMERİKA'NIN AKKNiZ'DEKİ ETKiNliGi, TÜRKTYE, PORTEKİZ, YUNANiSTAN VE ITAIYA'NM SON ZAHANIARDAKİ TUTUMIARI HEDENİYIE AIALDI. FRANSADA YAYINLANAN AYLIK LE MONDE DIPLOMATIQUE GAZETESINDE MASSACHUSETTS TEKNOLOJÎ ENSTITUSÜ TARIH PROFESÖRÜ WILLIAM B VVVTSON IMZASIYLA ABD'NİN AKDENIZ STRATEJISINE ILIŞKIN BİR YORUM YAYINLANMIŞTIR YAZININ GENIS BİR OZETINÎ OKTJRLARIMIZA SUNTJYORUZ «Franco'nun olumu ve yerıne Juan Carlos'un geçmesı ıle ortaya çıkan sorunlardan bırı de, Amerıka'nm Isoanva'ya karşı nasıl bır tavır alacağını kestırebılmektır Başka deyışle, Ispanya'da bır reıım degışıklığı olduğu takdırde Washıngton da polıtıkasını defıştırecek nud"' Bu sorunun cevabı çok basıttır îspanya'daki uslerın faalıyetı tehlıkeye gırmedıgı surece Washıngton bu ulkedekı sıyasal değışıklıklers şozlerını vummava devam edecektır Zaten ıkıh anlaşmaların ımzalandığı 1953 yılından ben, Ispanja ıle Ajrenka arasmdakı ılışkılere, bu temel kural egemen olmuştur îspanya'daki \merkan uslen stratejık onemlennı korudugu "iurece de Amerıka'nm polıtıkasında bır değışıklık olması beklenemez Gerçekten Amenkanın îspanya'nın ıçışlenne kayıtsız kaldığını anlamak hıç de zor değıldır. Örneğın, geçtığımız eylül avında Franco'nun beş gerıllayı ıdam etmesıne Amenka seyırcı kalmış tır. Amenkan hukumetınm sozculen ıse bu olajı, îspanya'nın kendı ıç sorunu olduğunu sovlemekle geçıştırmeye çalışmıştır Amenka Bırleşık Devletlen Ispanya'va 4 mılyar dolan asan askerl ve ekonomık yardım da yapmıştır Durum boylejken Amenkan halkından en ufak bır tepkı bıle gelmemiştır ABD daha da ılerı gıderek, hukuk kurallan, kişısel özgürluk ve demokrası ıl AMERfKA; ÇIKARLARI TEHLIKEYE DÜŞTÜĞÜ TAKDİRDE ÎSPANYA'YA ASKERİ MÜDAHALEDE BULUNABİLİR KRAL JLAN CARLOS Siyasal Amerika'ya mı bağlı? geleceği kelerım açıkça çığneyen bu ülkeyı, asıl amaeı bu ılkelerı korumak olan NATO'ya üye yapmaya d» kalkışmıştır Amenka'mn Îspanya'daki olaylan gormemetlıkten gelmesının nedenını, hem sıyasal sıstemme, hem de güçlu başkanlar donemındekı dış polıtıkanın otokratık karakterde oluşuna bağlamak müm kündur Vıetnam venılgısı baskanlann otontesml sarsarak bu olguyu bıraz da olsa değiştırmıştır Ama yıne de sade Amenkan vatandaşı dı$ polıtıkaya ılgı duymays başlamamıştır. Baskanlann dıs polıtıkayı kendi istedıkleri bıçımde şekıllendınuelennm en güzel omegını, Başkan Eisenhovıer vermıştır. Eısenhower, Madnd Ue llnli anlasmaJar yapmadan once sadece bırkaç senator ve bır ıkı mületvekılıne danışmakla yetmmıştır Yaptlan bu anlaşma Kongre'mn onayına da sunulmamıştır Bütün bunlardan çıkan sonuç şudur Ispanya' da ne olursa olsun, Amenka'mn bu ulkeye karşı takınacağı tavırda blr defışıklık olmayacaktır. Ne var kl, Amenka'mn tspanya'dakı usler! bazı nedenlerle eskl onemlenm yıürmış bulunmaktadır. Bu nedenlenn başında; uçak, demzaltı ve fuze teknolojısınde buyuk gehşmelerin gerçekleşmesı gelmektedır Kıtalararası bombardıman uçaklan ve fuzelerle nükleer denlzaltılann yapılmı? olması, Amenka'mn Îspanya'daki üslerlnın GENERAL CARVALHO: PORTEKİZ'DE FAŞİZMİ YIKAN 25NİSAN DEVRiMıNiN "MıMARLIĞI,,NDAN TUTUKEVİNE S.11R YAZDIĞI SOYIENEN, ÖZEL YA5ANTISIYLA DEDıKODULARA KONU OLAN GENERAL CARVALHO'NUN POI1T1K TUTUMLARINA EGEMEN OLAN ÎUTARSIZ VE BEL1RS1Z Ç1ZG1N1N SıYASAL EĞ1Î1M EKS1KL1G1NDEN GELD1G1 BEL1RT1L1YOR; CARVALHO'NUN TUTUKLANMASI, K1M1LER1NCE DEVRıMLER ONCE KENDı ÇOCUKLARINI YER» OZDEYıJıNıN DOGRULANMASI, K1M1LER1NCE DE «EMEKÇı KıTLELERE DAYANMAYANIN YAZGISI» DıYE YORUMUNIYOR. Porteka'de, 25 î\ı<;an 197i ia'ihtnde beklenmedık bır darbe i>a lazar'ın 42 yıllık fayıst duzevıne son terırken general Spıno'a nır ardında genç bır bmbaşı d kkai len uzerme topluyordu 25 AISHI Det>r»Tnımn uzennden yırmı a^ı\'< bır sure geçtıkien •sonra «Deyrı mm mımarı», cPorfefcu'm Va^ r :> gıbt adlar lakılan 38 j/afindoicı pe neral Otelo Saratva de Carva\ho'nun tutuklandığı haberı oenış çerelerce Portekız Deı rım im yakın donemdekı gelışımım en ıj/ı sıra«Üçuncü dünyaca btr çuaıye hm gostermesı. 1975 v Kuba gezısıne yol açmıştır. Ancak CarvaUıo nun bu gezıstmn bıraz da *lıusranla» sonuçlandıgı behr'umektedır. Çunkü ahtüalcı general* Kuba da bekledığı şeylen gorememıs, ıstedığı sozlerı duyamarıi)tır. Carvalho'nun Kuba aezumın gerçekleşmesı tçın çaUşan ı^e onu ou yolculuğa te^vik eden an a'bay Gomes dır. Albay Gomes. e<kı bır solcu olarak 1X1 ırl »da ordu ıçınde bazı dıtılâl tjırıvımlenne onculuk e'fıöı gerekçesıyle ordudan çıkarüarak dokuz ıni hap'e mahkum edılmıs, 2J S'san Devrtmnden sonra orduya ı'onmuş ve 5 Tu?nen Komutam ol mustur. Ancak \asco de Gon^alves başkanlığindakı 5. tıukumele karşı sağ kanadın basktst arttıyında, hukumetm çekılmesıy'e oırlıkte albay Gomes de goreınnden altnmiitır. CIA'NIN 1947'DEN BU YANA ITALYA'DAKİ PARTILERE 75 MILYON DOLAR VERDIĞİ AÇIKLANDI 'TÜRK YUNÂN ANLAŞMAZLIĞI SÜRERSE ATINA'DA DARBE OLUR,, PVRIS Yunan «Panhellenık Sosyalıst Hareket Partısı» (PASOK) Lıden Andreas Papandreu, Yunaıvstan ın Turkıve ıle anlaşmazlığını surdurmtje devam etmesı halınde, bunun lunanıstandi bır hükumet darbesıne yol açabılecegju soylemıştır. Fransada j^vınlanan bagımsız solcu «Le Quotıdıen de Fans» gâzetesıne bır demeç veren Papandreu, •"unanısıan'da ıktıdann, Karâmanlıs'ın temsıl ettığı sagcı guçlenn elme geçtığını sovlemış, buna rağmen \unan halkmm sola doğru bır donemecı dondugunu soylemıştır (a a ) << General Carvalho'nun sağ kanat tarafından şutçuler ayaklanmasıyla yaratüdı. geleyen olay olarak mtelenı lortin 2o bısan Deırımı sırj ında bn ba<n olan Carvalho ük kez dJ'M katı. Askerı Guıenlık Orgı ' J COPCO\ baskanı olaraıc oiurcuoıi odada masasınm arkasma d°v 5<r Che Gueıara portre 1 asarak çek tı O gunlerde î> \ısan darbe~ı uzerıne soy'entüer yoğunlas'ık"a da. sonradan generaü'ge yukaelv len Carvalho nun darbeyı gercel leşiıren genç subau'ar aras\ndc'i etkınlıgı ortaya çtkmaya bc ıciı 1974 yuı sonunda Devrın Koııseyı tasOyesl için bfkleoen fırsat 25 kasundaJü para \çmdekı *ağ eğil'mh svbayların tasfıyesmde te dana tonra 11 Mart 1975 te Spınola taraftai 1011 nm gırıştıklen askerı darbe c'eremestnın kolayca bastırdması sıra sında Carvalho nun adt ordu if .1 rak ılerı sur&uyordu Çıır yazan. ozel yasantısı 60 a yısiyla dedıkodulara konu olan general Carvalho'ya karş\ fa^.n dan ben çekmgen davranan Komumst Partı ıse bu Jnşımn <.f >ıa sai eğıUm eksıklığt* ve <Bonarar defcı dcCTrmcı fcanadm lıden oia tıst eğ"hmlen> bulunduğundan soz edıyordu Carvalho'nun başından ben çız gısmı behrleyen temel unsur o'a rak habel de Carmo lıderujj'iij" fcı Devrımcı Proletarya Partısı te ona bağlı Devrımcı Tobur'ar ı e kurmuş oldugu ı/ısfcı ffosferı'mcıctedır Bu grubun bazı €sek1er» "i yasal tutumları Canalho mm n.ger gnıplarla olan ilısküenne de 1/ansımi'fır Canalho nun Sovyettere yalcm Komumst Parttst nm dıiinaa GENSCHER: "KIBRIS'TA IŞLER HIZLA ILERLEMIYOR Kosta DEPONTE bUdiriyor STRASBOURG Federal Almanya Dışışlerl üakam Genscher, Bakanlar Komıtesı donem baskara olarak Avrupa Konseyı Parlamentosunda dun japtığı konuşmadan sonra duzenledığı basın toplantısında, «Kıbns sorunu konusundakı gınşımlenn ıstenıldığ. hızla ılerlemedıgını» soylemıştır. Bu arada Konseyde, Turkıyemn TIR kamyonlan kcnusunda cukkatının çekumesının beklendığı beKonseyın dun sabahkı toplantısında konuştuktai sonra Genscher duzenledjğı basm toplantısınca, gerek Feaeral Almanya, gerekse AET ulkelerı laratmd<in Kıbns konusunda yapılan gınşımlenn sonuçları hakkmdakı sorulara şu karşüıgı vermıç.tu, «Dığer hukumetlenn oldugu kadar Federal lıukumetın an, Ankara ve Atına nezaınde dostane eınçımıen, temaslan olmuştur Bu temas ve gırışımlenn ıMıyatlı ve dıkkatlı bır bıçımde yurutulmesınde, tıtızlık gostenlmesınde yarar vardır Bu temdsları • ıhtıyatlı nıtelığı ağır da olsa mey\alarını \ermektedır Her ne kadar alınan bu me>\aların ısterı.ıen hızla gelışmedığı, ılerlemedığı de bır gerçekt.r » Gentsheı, Federal Almanya'nm Kıbns konu sunda oı^er AET ulkelenne kıyasla daha faal bır rol oynayıp oynamadığı sorusuna da «Evet, Federal Alrnaııya daha faal bır rol oynamaktadır » denuştır. • FEDERAL ALMANYA DI^LERı BAKANI GENSCHER, STRASBOURG'DA DL'ZENLEDıGı BASIN TOPLANTISINDA, BONN'UN KIBRIS SORUNUNDA ÇOK FAAL ROL OYNADIGINI AÇIKLADI NEW VORK, (ANKA DPA) Bırleşik Amerıka'da yaymlanan New York Tımes gazetesın.n bıldırdığme gore, Amenkan tstıhbarat Orgutu CIAnın son on >ıl ıçmdekı laalıjetmm uçte bınnı, çeşıtlı ulkelerdekı sıjası partılere ve polıtıkacılara para >ardımı >apılması oluşturmaktaCarvalho nun, lendısıyle be'lı dır. ılışkıler ıçınde bulunan albay 00Senato araştırma komısjonunun raporunu mes m lasfıyesı sırasında ıjo^'rjayınlayan unlu Amenkan gazetesı, bu >ardımm dığı hareketsızhğın eleştınlmp^ı ıs rağmen Gonçalıes'ın tasfıyen s:ozellıkle az gelışmış ulkelerdekı partılere ve porasında da aynı lıareketsızhgı o<ıs lıtıkdcılara yapıldıgını açıklamıştır termış olması devrımm sag ka mt Gazete, bır ulkenın devlet başkanına ondort taralından denetım altına ahnma yıl ıçınde 960 bın dolar venldığını vazmaıttadır. sma yol açan onemlı yanlii arnAncak bu devlet başkanının kım oldugu açıklandan bırı olarak yorumlanmaktamamıştır. dtr. Henuz resmen açıklanmayan raporun bır nushasını elde ederek yayınlayan gazete sinayıleşBtnbaşı Melo Antunes lıderhğındekı <üımluaT> <Dokuzlar bıl mış ulkeler ıçmde de en buyuk yardımın Italja* 1 dakı kuruluş ve kısılere yapüdığmı bıldırmektedır. dırısı* ue kesm bır çıkış yap ıkSenato komısyonunun 338 saUalıfc raporunda lannda, gozlemcüer br sure OırItalya'yla ılgılı ılgmç bazı rakamlar verılmektedır. t alho nun da bu gruba rğıUm ı olduğunu dusünmuşler, ancak Car Bunlara gore, CİA 1947'den bu jana Italya'daki partılere ve bu parülenn bazı adaylanna 75 mılvalho bu büdtrıye karşı çıkard gı <Copcon belgesı» ıle Devrım Errı yon dolar vermıştır. CİA'nm geçen yılkı seçım kampanyası sırasmda Italyan partüenne 10 mılseyı ıçmde yenıden eîkm olma çayon dolar verdığı ve bu paranın buyuk bır kısbo'îma guişmıştır. mınm Hmstıyan Demokrat Partıye gıttığı belırGonçalves'm yonetımden cyrıltılmektedır masınm ardmdan, beklendığı o.5ı Bır yıllık bır araştırmanın sonucu olan raporsağ kanadın yaylım ateşı bu kfz da, bazı «dost. gazetelere ve ajanslara da para Carıalho'ya donmüştur Dcrım yardımı yapüdığı belırtılmektedır. Konseyı taratmdan Copcon taşkanhğı ve Lızbon askeri bolge fcomutOHİıgmdan aimtnasi gırışıit'erım kendıne bağlı bırlıkîerı alarma geçnerek engeUeyen Canalho kasım ayındakı ıjçı harfkeilenne karsı taktndığı kararlt iııtumla yenıden on plana geçmışhr. Kastm ayı ortasmda ınşaat tjcîlerı parlamentoyu kuşatıp Sajbakan Azevedo ve hukumet üye'ermı 37 saat mahsur tuttuklarında Carvalho'nun, Lızbon Askeri Bolge komutam olarak askerlen şçılere karşı harekete geçırme^esı ve bu yondek\ bvtun basküara dırenmesı oeneralle sosyahstler ıe «t!ım/ı> subaylar arasında m'erm tamamen kopmasma yol açmıştır. îfci gvn sonra ıse Carvalho, hizbon'da 100 bmden çok IÎÇMM yant'.k'an goslerıye bır mesaj voUavirak *Portekız Sosyabst Devrımı asla olmeyecektm dem\ş1tr Ancak 25 kasımda Tangos'faki paraşutçu bırlıklerınm gırtstık'c1 ayakîanma eylemı Carvalho'mın da sonu sayılabüır Daha sonra kendılerı de eprorokasyona aeldıklerım» soyleyen •jaraşutçnler olaymın ertesı gunu Caıvalho bu tun gorevlennden alınmı's ıe <ıyasal eylemınden dayandıçı temel orgut olan Copcon lââvedümıştır Carvalho'nun tutuklamnası te dalıa başından ben *duşu uesvz gınşımlerı* fcmamı? olan Komnmst Partımn de bu ayak'anrva olayma karışltrümaya çahşıimam bugun Portekız'dekı saaa 'cayştn kısa bır surede durmayacaıj'~:ın gostergesı olarak Sosyaltt Partt ıçmdefcı btr kanat ıe "A2I0 \n tunes grubu tarafından da luş kuyia ızlenmeye başlamışltr. Portekız'dekt laşıst rejımm yx kümasınm ardınaan. 25 htsan Deo rımınm sımgelermden bırı u,arak gorulen Carvalho'nun tutııklanma sı şımdı kımuennce xdevrırıler önee kendı çocufclannı yert ozdeyışınm doğrulanması. Kimüerm ce de <emekçı kıtlelere dcyanma î,a.tn yazgtsı* dıye y > jmfcnrnaktadtr. (Dıs Haberler Servısi) Yunanlı Işadamları Petrolcü Arap Ülkeleriyle işbirliğine yöneliyor Federal Mman Ihşışlen Bakanı Genscher, Avrupa Konsevı toplantısında Kıbns •onınuna buvuk ılgı göstenyor Diğer konular Aralaımda Turan Guneş, Haluk Ulman, Hasan Tosjalı gıbı Turk parlamenterlenmn de ka tıldığı Avrupa Konsevı'nm bu kış donemı toplantılannda Turkıye ıle ılgılı olarak ıkı konuya daba değınılmesı beklenmektedlr Bırı, cuma gunu eıe alınacak Dogu Akdenız dekı durum oturumundakı Kıbns sorunu, dıgen de sıyonızmı ırkçılıkla eş tutan Bııleşmış Mılletler karanna karşı bır bıldırı or.ajlsnması yonundekı eğüımlerdır Avrupa Konseyı üje uıkelerı delegasyonlan tarafından harırlanan bu konudakı karar tasansınm ıse Bırleşnnş Mılletleraekj karan kınadıgı oğTenılmıştır. Cuma gunu Doğu Akdenız'dekı durum goruşuluıken Kıbns sorununa da değınılmesı beklenmek teaır Kıbns Raportoru Avusturyalı mılletveküı Fıans Karatek'ın bu konudakı raporu okunarak tartışılacaktn. Kıbns'taki durumu «Her an patlama>a hazır saatlı bır bomoava» benzeten Franz Karasek'ın raporunun okunmasmdan sonra Kıbns soı anu ııe ılgılı buyuk polemıkler yapılması bekleTiraemektedıı. Konsey cevrelerındekı kanıya go re Do<aı A^dtnız'dekı durum goruşulurken Lubnan bıınaî'mı on plana çıkacaktır. TIR konusu Bu arada konsey uyesı bazı parlamenterlerm Tıırk]\e mn TIR kamyonlarma uyguiamak ıstedığı jenı tedbır ve zamlarla ılışkın bır soru onergesı lıdzırladiKları oğrenılmıştır Turkıye uzennden transıt yoluyla Iran'a, TIR kamyoijlan ılt mal gonderen Hollanda, Almanya, Isvıçre gıtı ulkelenn parlamenterlenmn Turk hu kumetır n tutuırmnu eleştınr nıtelıkte bır eğüım ıçuıde buıunaukları anlaşılmaktadır. Eu gıns mm Fransa Ulastırma Bakanı Yar dımcısı Marcel Cavaüle nm, Avrupa Ulaştırma Bakaı'ları Konferansı Başkanı olarak bugun Kon sejde yapacf. konuşma sırasında soz konusu edılebıleceg: cr.e surulmektedır î'onsej oek. Turk cevrelen ıse hukumetm bu konuda son aldıgı TIR kam>onları ıle ılgılı karar'arını erte.emeye ya da geçıktnme nıyetlennm, konsej j'enel sekreterlığıne duyuruldugunu ve Mar cel Ca'.^ı.i'pnm bu konudakı bır soru karşısmda, Turk hukumetınm son tutumunu parlamenterlere aıılatacatını sovlemışlerdır Turkıye uzennden l ı a n a T I " kamyonları ıle mal gonderen ulkelerden Tuıkı>e ılf yenı anlaşmalar japmaları ıçın bır yıl sure tsınınacağı konsev genel sekreterlığıne duBu ararir. konseye \akm çevrelerde, Turkıye'. nm TTR ksmyonları ıle ılgılı tutumu konusunda yapılan spekulasyonlarda ıse Iran'm, Yunamst/n'a askerı uçak sptmasından sonra Turkrye'mn Iran a karşı bır mısıllemeye gınşmek amacıyla \enı t«d bırler uygulamalc ıstedığı ılerı surulmektedır. Avrupa Konseyinde Türkiye'nin TIR kamyonları için dikkatinin çekilmesi bekleniyor Stavros Nıarcos, Georges P Lnanos, N J Goulandns ve Anstotle ünasıs bır zamanlar denızler ustunde egemenlık kurmuş olan armatorlerdir 1950 yıllannda, petrol urunlenne buyuk ıhtıyaç duyulduğu ıçm, bu Yunanlı armatorlenn yıldızı parlamaya başlamıştır Daha çok taşıyıp daha fazla kazanmak ıçm dev tankerlenn sıpanş edıldıgı bır donemdır bu. Çunku bu dev tankerler kısa surede hem kendılennı amortı etmekte, hem de buyuk kârlar saglamaktadır. 1967 yılmda Suveyş Kanalı'nın kapanması ıle armatorlenn ekmegme de yağ surulmuştur Bu savede petrol tankerlerl Basra Korfezınden Avrupa'ya, Afnka"nm güneyınden dolaşarak gelmekte ve nav\un bedelı de o oranda yukselmektedür. Ancak 1973 ekım savaşından sonra herşey tersıne donmeye başlamıştır. Bu tarıh aynı zamanda Batı dunyasımn ekonomık bunalımının başlangıcını aa sırıgelemektedır. Petrol fıyaüarındakı artış ve sauşlanndakı durgunluk yuzunden Yunanlı armatorlenn dev tankerlerı ışsız tcalmışür. Yunanlı armatorlenn artık uHiatlannı sadece denıze baglamaktan vazgeçtığı üe sovlenmektedır. Şımdı hemen beraen nepsı tunzm, bankacılık ve sanayı ıle ılgılenmektedır Kazançlannı sadece denizden bekleyen armatorlerm ıse yalon bır gelecekte yok olmaya mahkum o.duğu da tahmın edılmektedır. Çunkü artık Arap ülkeleri de stratejılerını detıştırmıştiT. Arap lann yenl stratejısı, petrolun üretılmesınden satıl. masına kadar butun ışiemlenn kendıleıi tarafından yapılıp. azamı kân sağlamak olmuştur. Arap ülkelen taşımacılığı da kendi tekellerme almayı tasarlamaktadırlar Ancak Yunanlı işadamlan da. Araplann bu yeni tutumuna kendılenne uydurmakta gecıkmemıştır. Onlann buldugu yol da. Arap ülkeleri ıla ışbırlığı ve uzun vadell anlaşmalar yapmaktır. Yunanlı armatorlpr venıden dev tanker sıpanşlne başlamışür Ancak bu yenl tankerler sadece petrol değıl başka pek çok madde de taşıyabılecek üpte inşa edılmektedır (Dış Haberler Servısl)