Katalog

tC SAHİFELERDE 3 üncü saîıifemizde: Yurddan yazılar. İsmail Habib i 5 inci sahifemizde: Anadoludan san'at tetkikleri. Sedad Çetintaş S'yasî tarih tetkikleri Enver Ziya Karal 7 inci sahifemizde: Askerlik bahisleri. J „ .. . , JC7C İSTANBUL CAĞALOĞLU UnUÇUIICU yil SSJfl! 4010 Telgraf ve mektub adresi: Cumlıurlyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbül, No 248 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyetl: 24298. İdare ve matbaa fcısmı 24299 24290 n umhuri Bir ses ve Andrâ Gi İMMO1 Çeviren I Şerif Hıjlpsi 50 Kr. Pazar 7 Şubat 1937 Remzi Kitabevi Balkan Konseyi hazırlığı iiiık Teşkilâtı Esasiyesinde tekâmül M. Antonesco salı günü İspanya harbi inkişaf ediyor Yeni ana vasıflann Türk teşkilâtı esasiyesine girmesi Türk milletinin tahakkuk etmiş ana pren Başvekilimiz Martta Belgrada gidecek siplerinin ebediyete namzed bir devamlıhğa tev Ciano Tevfik Rüştü mülâkatı Fransız gazeteleiik ve tesbiti demektir rinde müspet bir şekilde tefsir ediliyor Ankara: 6 şubal «Telefonla» ün Türkiye Büyük Millet Meclisi tarihî günlerinden birini daha yaşadı. Cumhuriyet Partisinin altı okla ifade eHalk prensipleri Teşkilâtı Edilen ana kanunumuza ilhak olunuyor sasiye ve gene ayni kanunda devlet teşkilâtıle milletin içtimaî bünyesinde ıslahatı derpiş eden bir iki tadıl daha yapıhyordu. DahiKye Vekili ve Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri Şükrü Kaya, Büyük Meclise sunulan teklifleri müdafaa ve izah etmek hususunda dünkü ta rihî günün bellıbaşlı kahramanı oldu. Başarılan iş büyüktür ve pek yerindedir. Herşeyden evvel şurasmı belirtmek gerektir ki Teşkilâtı Esasiye kanunumuzda dün yapılan tadillerin esasa taalluk eden kısımlan herhangi bir fırkanın bazı prensiplerini kanuna ithal etmekten ibaret bir iş değildir. Türkiyede Atatürkün müessisi ve daimî başbuğu olduğu Parti, herhangi siyasî bir zümre değildir, belki Türk mıllî dehasmın nekadar derin ise o kadar da yüksek manalı bir ifadesidir. Bu hakikati iyi kavramak için yeni Türkiye Teşkilâtı Esasiyesinin kurtuluş ve istiklâl yolundaki mücahedelerle mütenazır olarak vücud bulduğunu ve memlekette yapılan inkılâbların hep ayni gayeyi istihdaf ve ikmal eden hamleler olduğunu gdzönünde tutmak lâzımdır. Bütün bu işler Atatürkün başbuğluğile milletin umumî heyetile beraber ve bütün millete mal edilerek göriiimüştür. Demek ki yeni Türkiyenin Teşkilâtı Esasiyesi filiyat sahasında yürüyen bu prensiplerden ibarettir zaten. Bızde Teşkilâtı Esasiye evvelâ yapılıyor, sonra yazılıyor demek olur ki şimdiye kadar olan şey de bundan başka deâıldır. Filhakika yeni Türkiye Teşkilâtı Esasiyesinin ilk ana fıkirleri ta Erzurum ve Sıvas kongreleri zamanlannda tesbit olunmustu. Ancak o zaman bu ana fikirler etrafında toplanacak millet için ilk hedef olarak kurtuluşu başarmak gayesi gösterilmişti. Türkiye Büyük Millet Meclisi ilk kurulduğu tarihte yeni Türkiye Cumhuriyet rejımi ile idare olunan bir varlık olmuştu. Fakat rejimin adı o tarihten üç yıl sonra söylenmiş oldu. Türkivede kurtuluş cıdalini millî bir dava halinde başarırken fırkamızın adı «Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti» idi. Şimdikı Cumhuriyet Halk Partisinin bu cemiyetin mütekâmil bir safhası olduğunu düşünürsek yeni Türkıyeye farık vasıflarını kazandıran büyük. işlerın bir partı ışi değıl, belki bir millet işi olduğunu kolaylıkla anlarız. İşte esasen tepeden tırnağa Türk milletinin malı olan bu işler ve onların mesnedı olan fikirler Büyük Meclisin dünkü tarihî toplantısında sadece Teşkilâtı Esasiyeye kayıd ve ilâve olunmuştur. Bu suretle Türk Teşkilâtı Esasiyesi milletin kendi benliğine yapışık prensiplerle en millî ve en mütekâmil bir safhaya intikal etmiş bulunuyor demektir. Yeni Türkiyenin cumhuriyetçiliği, devlstçiliği, milliyetçiliği, halkçılığı, lâikliği ve inkılâbcılığı filiyat saha sında yürüyen hakikatler olduğu için bunlar üzerinde uzun uzadıya dur mağa lüzum yoktur. Şu kadarını söylemek kâfidir ki bu ana vasıfların Türk Teşkilâtı Esasiyesine girmesi Türk milletinin tahakkuk etmiş ana prensiplerinin ebediyete namzed bir devamlıhğa tevfik ve tesbiti demektir. Toprak ve orman istimlâklerine mahsus olarak konulan kayıdlarda en ziyade tebarüz ettirilen iki nokta şunlardır: 1 Topraksız Türk çiftçilerinin topraklandınlması, 2 Bundan dolayı tasamıf hakla rına halel verilmemesi. Bilhassa ziraat işinde Türkiye Cumhuriyeti hükumeti başlıbaşına inkılâb saydacak yeni bir hamleye hazırlanmakta ün Suriyeli bir vatanperver zümresi, gazeteler ve radyo vasıtasile, bize sıcak bir kardeş sesi işittirdiler. Türkün karakterini tanıyanlar Türk âleminin bundan nekadar memnun kaldığını tahmin edebilirler. Suriyede Türkiye aleyhine propaganda yapıldığı ve Suriye genclerinin Türklere düşman gözile baktıklan şayialanm tekzib eden bu ses Arab milletinin ekseriyeti Türkü dost ve kardeş tanıdığı ve Türk düşmanlannm müstemlekeci devlet nüfuzu altında çalışan bir ekalliyetten ibaret olduğu teminatını da veriyordu. Bu sözlerin samimî bir his ve fikir mahsulü olduğuna inanmakla beraber derhal söylemeliyiz ki ne Arab milletinin Türkü dost ve kardeş tanımakta olması, ne de Türk düşmanlannm bir ekalliyetten ibaret bulunması bizi şu nazik dakikalarda müteyakkız durmaktan alıkoyacak kadar ehemmiyetsiz amiller değildir. Hatta doğru düşünüp muhakeme edilince teslim olunmak lâzımdır ki Türk Arab dostluğunu yıkmağa çalr şanlarm en kuduz savletlerle saldıracaklan zaman bu zamandır; çünkü son va[Sureti mahsusada Milânoya giden arkadasımızın yolladığı resimlerden] ziyet birçok emelleri suya düşürmüş, birçok tahminleri boşa çıkarmış, birçok Hariciye Vekilimiz Milâno istasyonunda ttalya Hariciye menfaatleri inkisan hayale uğratmıştır. Naztrı Kont Ciano ile bir arada Bazı kalbler şu günlerde kin ve gayz hislerile doludur; bunlardan hertürlü Dr. Tevfik Rüştü Arasın mezbuhane hareketler beklenebilir. Sofyada tnühim beyanatı Biz, bundan kendi hesabrmıza, hiç endişe ermiyoruz. Siyasî inzıbatımız, Cenevreden sonra Türk îtalyan mümaddeten ve manen, öyle teçhiz edilmişnasebatı hakkında Milânoda îtalya Hatfr ki onlar tarafından kabartılıp bize riciye Nazın Kont Ciano ile konuşan ve göhderilecek dalgacıklar burada kaya Belgradda Yugoslav Başvekilini ziyaret gibi sağlam bir mukavemete çarpıp kıneden Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü lacaktır. Aras bu sabahki Avrupa ekspresile şehHalbuki uzun mazlumiyet senelerinrimize gelecek ve Atatürke tazimlerini den sonra şimdi nekaheti siyasiye devrine sunduktan sonra Ankaraya giderek, salı ismail Müştak MAYAKON günü şehrimize gelecek olan Romanya Ü,^ [Arkast Sa. 6 sütun 4 fej Hariciye Nazın M. Antonesco'yıı orada karşılıyacaktır. Türkiyeye geliyor Bir mukabele Ihtilâlciler Malaga cebhesinde ilerliyorlar Madrid ve şimal cephelerinde de milislerin muvaffak olduğu söyleniyor. Ras Imrunun oğlu Valansiyada gönüllü yazılacak Hükumet milisleri cephe Salamanca 6 (A.A.) Neşredilen bir tebliğe göre asi kuvvetleri Malaga cephesinde 1 0 1 2 kilometro ilerliyerek Zafarroya kasabasile civanndaki or manlan ve Los Alcasares limanmı zaptetmişlerdir. gerisinde Malaga b'nünde çarpısmalar Almeria 6 (A.A.) Havas ajansı muhabirinden: Asi kruvazörü Almirante Cervera* Almeria ile Malaga arasındaki yolu bombardıman etmiştir. Bundan haberdar olan hükumet tayyareleri gemiyi bombardıman ederek yanm saat süren bir mücadeleden sonra kaçmağa icbar etmişler dir. Malaga cephesinde hükumete mensub' [Arkası Sa. 7 sütun 5 fc] Ankarada cereyan eden çirkin bir hâdise Bazı genc çocukları evlerine götürerek tecavüzde bulunan bir şebeke meydana çıkarıldı Ankara 6 (Telefonla) Her ta rafta iyi neficeler veren cürmü meşhud kanununun Ankaradaki tatbikatı hak kmda Ankara Cumhuriyet Müddeiumumisi Baha Arıkan bana şu izahatı ver di: « Cürmü meşhud kanununun tatbi katı tam ve büyük bir muvaffakiyetle devam etmektedir. Dört aylık tecrübe bize bu kanunun hakikî bir ihtiyacı karşıladı ğmı riyazî bir kat'iyetle ispat etmiştir. Size verdiğim şu rakamlar da bunun beliğ bir ifadesidir. Kanunun başladığı 1 teşrinievvel 1936 dan 1 şubat 937 ye kadar Ankara Adliyesine cürmü meşhud kanununa tevfikan 715 kişi tevdi olunmuştur. Bunlardan 122 si beraet etmiş, 233 ü suçu işledikleri andan itibaren azamî beş altı saat sonra mahkumiyet karan almışlar, 78 kişi hakkındaki dava, tevsii tahkikat için umumî hükümler dairesinde muameleye tâbi tutulmuş, diğerleri hakkında ise ta kibata mahal olmadığı ve yahud fera gat dolayısile davaların sukutuna karar verilmiştir. Çahştığı evden hanımının mantosunu, küpelerini çalarak kaçan hizmetçinin üç saat sonra, bir zorbanın, tokatladığı kimsenin daha yüzündeki tokat llllllllllllllllll M. Antonesco salı günü gelecek Rumen Hariciye Nazın M. Antonesco salı günü Romanya vapurile limanımı [Arkadasımızın yolladığı resimlerden] za gelecektir. Rumen sefiri M. Telema Kont Ciano ve Tevfik Rüştü Aras f Arkası Sa. 7 sütun 3 te\ Milâno mülâkatı esnasında Sanayiin teknik ve itkısadî kontrolu Hükumet bu işi kat'î şekilde eline alıyor Kuleli güreşte şampiyon Askerî liseler arasındaki güreş şampiyonasmın finali dün Maltepe lisesinde yapıldı Ankara 6 (Telefonla) Sanayiin teknik ve iktısadî kontrolunun bir devlet vazifesi olarak ele alınması takarrür etmiştir. Bunda hedef sanayiimizde en iyiyi en ucuza maıl ebnektir. Gelişigüzel hiçbir teknik ve iktısadî kontrola tâbi olmadan [Arkası Sa. 4 sütun 3 ie] Kral Edward nisanda evleniyor Izdivac merasiminde halasile iki erkek kardeşi hazır bulunacak Şampiyon olan Kuleli Askerî lisesi güreşçileri muallimlerile beraber Askerî liseler arasında devam etmekte lisesinin spor salonunda yapılmıştır. Müolan güreş şampiyonası dün bitmiştir. sabakalara başlanmazdan evvel mera Final müsabakaları Maltepe askerî \Arkası Sa 6 sütun 3 te] Hâdise hakkında gazetemize beyanatta bulunan Ankara Cumhuriyet Müddeiumumisi Baha Arıkan izi zail olmadan mahkum edilerek hapîsanelere girmelerinin âmme hukuku üze rinde olduğu kadar şahsî hukuk üzerindeki mühim tesirleri de nazarı itibara ahnırsa cürmü meşhud kanununun büyük faydası nazarlarda tecessüm eder.» Bu izahattan sonra Baha Ankana son günlerde bütün Ankarada dedikodulara sebebiyet veren çirkin bir hâdiseyi mev * zuu bahsederek mahiyeti hakkında ma lumat istedim. Bana şunları söyledi: [Arkası Sa. 4 sütun 1 de] III1IIII1IIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIII1IİIIİIIIIIIII1IIIIIIIIIIIB BİZ İNSANLAR Cumhuriyetin romanı Sabık tngiliz Kralı Mm. Simpson ile birlikte GüneşDil teorisile Oval, ovul, ovar, ovarit. [Atatürkün yüksek takdirine mazhar olmuş bir etiid] Tetkikler Foto: Namık Görgiiç Yazan: Peyami Safa (Gazetemizdeki mesai odasmda) YUNUS NADt [Arkası Sa. 3 sütun 6 dc] . Bu ay içinde neşre başlıyoruz *J Londra 6 (A.A.) Kralın haîası Yazan: Ahmed Cevad Emre Kontes of Harevvood Leeds şehrinden 2 Londraya hareket etmiştir. Kontes buraGüneş Dil analizile bu araştırmada çuvaşça evel «oğul» ve arapça sanılan f Arkası Sa 3 sütun 6 dal ' > dahi elde ettiğimiz verimleri türkçenin ayal ve ehl sözlerini de ilâve edelim. saklamakta olduğu canlı sözlerin tanık Hayat ve yaratıcılık anlamlı ana köklığile tevsik edebiliyoruz. Güneşin hayat ten çıkmış olan bu sözlerin prensipal vericilik vasfını ifade eden ana kökten kökleri (V. ğ h y v g k ) formülü gelişen prensipal kökleri ve bunlardan icmal eder. Şimdi gördüğümüz yumurta türemiş tem ve sözlen idrogen etüdünde anlamlı hindoöropeen sözlerin de prensi( gen sözünün etimolojisini araştırırken pal kökleri ayni formülle icmal edilir; bu Galatasaray Fenerbahçe, görmüştük. Bu kategorinin türkçede baş köklerin de konsonu ayni seriden bir sesBeşiktaş Güneş takımları lıca mümessilleri şu sözlerdir: agan (ha tir (yalnız sert K sesi yoktur). Bu su bugün Taksim stadyomun lik), akanğ, kanğ, aka, aga «valit», retle her iki seride ayni türkçe prensipal agan «doğuran», hün (ğ) gün (ğ) kökün kullanıldığını görmekteyiz. da karşılaşıyorlar «halk, kabile», oguş «kabıle, aşireb>, oYumurta öyle bir objedir ki, hayatın ğul «1. evlât, 2. (arılarda) nesil). Tafsilât 6 ncı sahifemizdedir mabsulü olduğu gibi hayat ta ondan başBunlara, orada vermemiş olduğumuz. lArkası Sa. 6 sütun 5 te\ Bugünkü mühim müsabakalar