Catalog

8 Ali KÜLEBİ TUSAM Ulusal Güvenlik Stratejileri Araştırma Merkezi Başkanvekili akulebi@tusam.net Türkiye ile sorunları benzeşen ülke, yeni bir sürece girdi… C S TRATEJİ terör örgütü kendini geliştirme fırsatı bulmuş ise, Sovyetlerin Afganistan’ı işgaline karşı direnişi dinci kesimleri kullanarak destekleyen ve Taliban’ı hatta ElKaide’yi yaratan ABD de neticede yanlış bir strateji ile bugün kendi geliştirdiği köktendinci unsurlar ile Afganistan’da bir savaşa girişmiştir. Bunun sonucunda Pakistan’a da, aynı Irak’ta Çekiç Güç vasıtasıyla PKK’ya uygun bir ortam yaratmış ise Afganistan’da da ortaya çıkan bu Taliban güçleri nedeniyle hem Pakistan’a hem de Afganistan’a zarar vermiştir. Afganistan’ın etkisi ve hatta Hindistan’ın da dolaylı katkılarıyla Pakistan’ın etnik ve idari yapısı ile dini unsurların bu ülkede ağırlığını koyacağı ve belki de bir gün Pakistan’da yönetime egemen olacağı bir ortam hazırlanmaktadır. Çünkü laikliğin temel uygulamasını başaramamış olan Pakistan, ayrıca ülkenin kuzey batısındaki Kabileler Bölgesinin yarı bağımsız ve müdahale kabul etmeyen yapısından da etkilenmektedir. Kabileler Bölgesi, Afgan sınırındaki bölgede Taliban’ın işini kolaylaştırmakta, köktendinci unsurların Pakistan’a sızma ve faaliyette bulunmalarına yardımcı olmaktadır. S iyasilerimizin ucuz bir şekilde kullandıkları "Stratejik müttefikimiz" terimini belki de tek hak eden ülke olan kardeş Pakistan, 2007 yılının neredeyse tamamında fırtınalı günler geçirdi. Hele Kasım ayında bu fırtınalar iyiden iyiye arttı. Ülkede önce sıkıyönetim ilan edildi ardından da eski başbakan Benazir Butto’nun "gönüllü sürgünden" döndüğü gün kendisine suikast düzenlendi. Ülke çapında ortaya çıkan tepkiler ve gösteriler sonucu Devlet Başkanı General Pervez Müşerref üniformasını çıkararak Genelkurmay Başkanlığı görevini bıraktı. Sivil olarak siyaset ve devlet yönetimine başladı. Aslında son 5 yıldır oldukça başarılı bir ekonomik performans sergilemiş ve halkının büyük kısmı geçmişe göre ekonomik açıdan daha iyi koşullara erişmiş olan Pakistan’da bu gelişmelerin temelinde yatan nedenler çok çeşitli olduğu gibi Pakistan’ın geleceği de çok istikrarlı bir görüntü vermiyor. Çünkü bugünkü sıkıntılı dönemi hazırlayan nedenler bundan böyle de sürecek. Bu nedenlerin büyük bir kısmının dış kaynaklı ve dışarıdan beslenen köktendincilik ile alakalı olduğuna burada özellikle değinmekte yarar var. Ayrıca ülkenin, yine dışarıdan beslenen bir bölücülük tehdidi altında olduğunu da belirtmek gerekiyor. Pakistan’ın Türkiye ile olan benzerlikleri de bu anlamda oldukça fazla. Yani Pakistan da Türkiye gibi hem terör, hem de irtica tehdidi altında. Ayrıca ABD ile biz nasıl Irak dolayısıyla sınırdaş isek onlar da Afganistan nedeniyle ABD ile sınırdaşlar ve sorunların birçoğu da Afganistan’dan kaynaklı. Köktendincilik çoğunlukla bu ülkeden ve burada kök salmış olan Taliban unsurlardan geliyor. Bölücülük ise İran sınırındaki Belucistan bölgesinde söz konusu. ABD’li Yarbay Ralph Peters’in yapmış olduğu meşhur "yeni Ortadoğu haritası"nda Pakistan da Türkiye de küçültülmek istendiği gibi küçültülmüş. Başka bir deyişle Pakistan’ın sorunları hem Hindistan ve Afganistan’la ile olan ilişkilerinden kaynaklanıyor, hem de ABD’nin çeşitli derece ve boyutlardaki amaç ve müdahalelerinden. Nasıl Irak’ta ABD müdahalesiyle kaotik ve kontrolsüz bir ortam meydana gelmiş ise ve bu bölgede yuvalanan PKK Pakistan’ın önündeki ‘dikenli yol’ Pakistan, kuzeyinde Afganistan’la dolayısıyla ‘Taliban ve ElKaide ile komşu’ durumunda. Taliban’ın insan kaynağı olarak görülen etnik grubun yarısının Afganistan’da yarısının Pakistan’da RADİKALİZMİN YENİ yaşıyor olması İslamabad yönetimini UNSURLARI gün geçtikçe etkileyen ve zorluyor. Hindistan’la yaşanan sorun ise Pakistan’ı ülkede kendine taban bulan Taliban ile ilgili son günlerde ortaya yeni bulgular da zaten varlığını koruyor… çıkmaya başladı. Bir süre önce Afganistan’ın Gardez Bölgesinde yol denetimi yapan güvenlik güçleri, burka içinde her tarafı kapalı, ancak boy olarak Afgan standartlarının epey dışında bir kadını durdurdular. Polisin sorularını yanıtlamayı reddeden kadın arandığında esasen 27 yaşlarında Sibirya’dan gelmiş kırmızı saç ve sakallı bir erkek olduğu ortaya çıktı. Kadın kılığındaki adamın adı Andre Vladiroviç Bataloff idi. İçinde bulunduğu pikapta da 450 kilogram patlayıcı vardı. Hangi motivasyonla Taliban hareketine katıldığı açıklanamayan bu kişi, son birkaç yıldır Taliban saflarında yer alan yüzlerce yabancı kökenli militandan biriydi. Afganistan’daki Taliban hareketine her geçen gün daha çok sayıda katıldığı düşünülen yabancıların çoğunun Pakistan, Özbekistan, Çeçenistan, Çin, çeşitli Arap ülkeleri ve Rusya’dan geldiği söyleniyor. İçlerinde uyuşturucu taciri, afyon üreticisi veya Amerikan işgalinden bezmiş Afganların çoğunluğu oluşturduğu ve dini yönleri nedeniyle Amerikan işgaline direnen Afganların normalde çoğunluğu oluşturdukları Taliban hareketine katılan yabancılar, Taliban’a değişik bir boyut kazandırmaya başlamışlar. Haliyle bu yeni gelişmeler ve Taliban’ın güçlenmesi özellikle Pakistan’ın Kabileler Bölgesinde de kuvvet bularak gelişmiş ve bütün Pakistan’ı etkileyebilecek bir boyut kazanmıştır. Müşerref, askeri ünifonmasına törenle veda etti...