Catalog

( ) 19 KASIM 1900 / 1 HAZİRAN 1983 Yok edilmeye çalışılan insanı arayan, insanlığı uyaran, çağının tanığı aydın: Anna Seghers! Ancak kurtuluş kolay olmayacaktır. İçlerinden ÖNER YAĞCI yalnızca biri özgürlük mücadelesini kazanırken diğerlerini ihanet, çaresizlik ve işkence üçgeninde Kendi kuşağını bekleyen en zorlu sorunun bir ölüm beklemektedir. Yine de yedinci haçın boş gelecek kuşakları suç ve ceza konusunda uyarmak, kalması en büyük teselli ve en güçlü umut ışığıdır. bilinçlendirmek olduğu düşüncesiyle 1930’lu yıllarda yazmaya başlayan Anna Seghers (19 Kasım 1900 / NAZİ DÖNEMİNİN ANATOMİSİ! 1 Haziran 1983), 20. yüzyıl Alman edebiyatının büyük Yedinci Haç’ta, yalnızca Alman halkının ve Nazi yazarlarındandır. döneminin anatomisi çıkarılmakla kalmıyor, en baskıcı Heinrich Böll ancak 1970’lerden sonra yazdıklarının zamanlarda bile bütün tehlikelere karşın doğrular için değeri anlaşılmaya başlanan Anna Seghers gerçekliğini ayakta kalmanın ne kadar önemli olduğu muhteşem bir şöyle vurguluyor: kurguyla gözler önüne seriliyordu. “1933’ten bu yana utanç, Almanların bir toplum HEINRICH BÖLL: ‘SEGHERS’İN YAZDIĞI olarak yaşayış biçimini ayırt eden bir özellik gibi görünüyor ve Anna Seghers’in kitaplarının ancak EN GÜZEL ROMAN: TRANSİT’ şimdi Batı’da yeniden ortaya çıkabilmesi, bu büyük Heinrich Böll’ün “Bana göre Seghers’in yazdığı Alman utancının bir parçası.” en güzel romandır. 1933 sonrası edebiyatımızda bu türden bir kesinlikle ve neredeyse kusursuz biçimde ‘ST. BARBARALI BALIKÇILARIN İSYANI’, yazılmış pek fazla roman sayabileceğimi sanmıyorum” ‘YOLDAŞLAR’ dediği Transit (Çeviren: Ahmet Arpad, İKSV 2016 “Ne uğruna yaşadıysam onu burada dile Talat Sait Halman Çeviri Ödülü, Everest) romanında, getirebiliyorum” diyen Seghers, gerçekçi edebiyat 1933-1945 yıllarında sınırlar arasında kovalanan yolculuğuna, 1928’de bir kasabadaki balıkçıların mülteciler anlatılır. yenilgiyle sonuçlanan direnişlerini anlattığı yapıtı Sınırların günden güne değiştiği, milyonlarca St. Barbaralı Balıkçıların Ayaklanması (Çeviren: insanın yurtlarından kaçarak başka yerlerde yaşamaya Hasan Kuruyazıcı, Fahir Onger Yay. / son basım St. çalıştığı savaş yıllarıdır. Almanlar kuzey Fransa’yı da Barbaralı Balıkçıların İsyanı adıyla, Çeviren: Azmi işgal etmiştir, İtalya ve İspanya’da faşist diktatörlükler Arna, e Yay.) ile başladı. vardır. Mültecilerin umudu, Amerika kıtasındaki Yoldaşlar’da (Çeviren: Arif Çağlar, Sosyalist, ülkelerden birine gitmektir: 2000), Rusya’daki Ekim Devrimi’nden sonra “Nereye gitmeyi ümit edebiliriz? Artık güvenli bir yükselen devrimci dalga döneminde Rus, Macar, cennet kalmadı, hayata yeniden başlayabileceğimiz veya Çek, Slovak, Çinli, İtalyan, Bulgar, Polonyalı devrimcilerin tek tip üniformalarına, yeni botlarına, ellerindeki tüfeklere geçmişteki haksızlıkları silebileceğimiz ‘başka kıtalar, hayali mücadelelerinden ve dayanışmalarından örnekleri anlattı. özenerek yaklaşmaktadır. kentler’ yok.” NAZİZMİN KIRSALDAKİ TEZAHÜRÜ GYÖRGY LUKACS: “SEGHERS’İN Anna Seghers, kendisinin de yaşadığı serüveni, bir Nazi top- VE ÖNCÜ ROMAN ‘KELLE ÖDÜLÜ’! SANATININ DORUĞU: YEDİNCİ HAÇ’ lama kampından kaçan Seidler’in kişiliğinde aktarır. Nazilerin iktidara geldiği günlerde (1933) yayımladığı Kitapları yasaklanıp 1933’teki kitap yakma eylemlerinde Seidler, Marsilya’da bir otel odasında intihar eden yazar insanlığı uyaran bir öncü roman olan Kelle Ödülü - 1932 Yaz yakılan Anna Seghers, kaçtığı Paris’te yayımladığı Şubattan Weidel’in bavulunu ve notlarını yanına alarak onun kimliğine Sonunda Bir Alman Köyünün Romanı’nda (Çeviren: Ender Geçen Yol (Çeviren: Saadet Özkal, Kabalcı) romanında, bürünmek zorunda kalır ve Meksika’ya ulaşmayı başarır. Ateşman, Everest), bir Alman köyünde yaşananlardan yola Avusturyalı işçilerin beş günde bastırılan ve Koloman EKSİKSİZ BİR PANORAMA: ‘ÖLÜLER çıkarak 1932 yazının felaketin habercisi olduğunu yazdı. Wallisch’in asıldığı ayaklanmasını anlattı. GENÇ KALIR’, ‘KARAR’, ‘GÜVEN’ Başına 500 Mark ödül konularak aranan Johann adlı Fransa’nın Hitler orduları tarafından işgalinden sonra gittiği Spartakist ayaklanmasına katılan genç bir işçinin yargısız in- birinin köydeki akrabalarının yanına gelmesiyle başlayan Meksika’da yazdığı, György Lukacs’ın “Seghers’in sanatının fazı ekseninde başlayan Ölüler Genç Kalır’da (Çeviren: Sevinç romanda, onun ihbar edilip edilmemesi tartışmaları ve doruğu” dediği ve 1944’te Fred Zinnemann tarafından filme Altınçekiç, Yordam), Almanya’nın 1918 Kasım ayaklanmasıyla yakalatılmasını anlattı. çekilen Yedinci Haç (Çeviren: Ahmet Cemal, Everest), Anna İkinci Dünya Savaşı arasındaki siyasal tarihini okuyoruz: Gamalı haç bayraklı kamyonların eşliğinde gösteriler Seghers’i dünyaya tanıttı. Almanya’yı istikrarsızlığa sürükleyen Versay Antlaşması, yapmaya başlayan Nazilerin kırsal kesimlere nasıl yerleştiğini, 1937 yılı Nazi Almanya’sında bir sonbahar sabahı Westhofen Hitler’i iktidara getiren toplumsal koşullar, ekonomik ve yoksullukla baş etmeye çalışan köylülerin nasıl Nazi oy deposu Toplama Kampı’ndan yedi tutuklu kaçar. politik belirsizlik, güvensizlik nedeniyle güce tapmanın, haline geldiğini insan davranışları üzerinden aktardı. Kamp komutanı Fahrenberg yedi tutuklunun yedi gün içinde ırkçılık ve militarizmin yükselişi, toplumsal kutuplaşma, öfke Köylülerin ötekileştirilen, yoksulluklarının nedeni olduğu yakalanıp geri getirilmesini emreder ve yakalandıkları zaman patlamalarıyla eksiksiz bir panorama. söylenen “Kızıllara ve Yahudilere üstün” olduklarını söyleyen onları bağlayıp öldürmek için yedi çınar ağacından Nazizmle kolayca birleşmeye başladığı günlerdir. yedi haç yaptırır. Yedi adam da korkunç zorluklar içerisinde, “Dilime ve yurdumun insanlarına bağlıyım” diyen Anna I. Dünya Savaşı’nı gören babalar ve dedeler çocuklarını kime güveneceklerini bilmeden peşlerindeki Nazi askerlerinden Seghers, Ölüler Genç Kalır’ın devamı olan Karar (Çeviren: Nazilerden uzak tutmak isterken köyün gençleri, Nazilerin ve halkın içindeki muhbirlerden kaçmaya çalışırlar. Ahmet Arpad, Evrensel) ve Güven (Çeviren: Ahmet Arpad, >> 4 20 Kasım 2025