Catalog

SERRA MENEKAY’DAN CUMHURİYETİN 100. YILINA BİR ARMAĞAN ‘Doktor Elması: Bir Kurtuluş ve Kuruluş Hikâyesi’ Kitaplarında geçmişimizin yaşanmışlıklarını ve günümüzün anlam arayışlarını harmanlayarak okuyucuya yetkin bir hikâye örgüsü sunan Serra Menekay, Doktor Elması - Bir Kurtuluş ve Kuruluş Hikâyesi (Galeati Yayınları) adlı tarihi romanında okuyucuyu zamanda unutulmaz bir yolculuğa daha çıkarıyor. Tarihin uzak köşelerinde bırakarak unuttuğu kahramanlarına karşı vefa borcunu yeni kuşaklar adına, kalemiyle ödeyen Menekay 11. kitabında, Pınar Ayhan’ın sözleriyle “Ödemiş halkının, her bir icraatını kurtuluşa, kuruluşa ve Cumhuriyete adeta bir cansuyu verir gibi gerçekleştiren Doktor Bey’e “Bengisu” (hayat suyu) soyadını lâyık gördüğü” hekim, asker, siyasetçi, devlet adamı, baba, eş ve halk adamı Doktor Mustafa Şevket Bengisu’yla yakınlaştırıyor okuyucuları. ‘DOKTOR BENGİSU HİÇ PES ZEHRA KEMAL ETMEDEN TAM BAĞIMSIZLIK, AYDINLANMA VE KALKINMA “İyi bir yazar olduğunu kanıtlamış, roman- KONUSUNDA DOĞRU OLANI YAPTI!’ ları okuyucu kitlesini bulmuş Serra Menekay, n Doktor Mustafa Şevket Bengisu’yu kahra- yine yapacağını yapmış ve sağlam tarihi ar- man yapan nedir sizce? ka planı, ayrıntılı araştırmacılığı, ustalıklı olay Hiç pes etmeden tam bağımsızlık, Aydınlan- örgüsü ve sürükleyici diliyle tam da kendine ma ve kalkınma konusunda doğru olanı yapma- yakışan bir eser daha ortaya koymuş. ‘Dok- sıdır. Kolaycılığa veya tembelliğe kapılmaması- tor Elması/ Cumhuriyetimizin 100. yılına çok dır. Kendi çıkarlarına dokunsa bile doğru ve ah- yakışan bir armağandır. Menekay’ı yürekten laklı olanı seçmesidir. Ama böyle söyleyince te- kutluyorum.” Alev Coşkun orik kalıyor ve tam olarak anlaşılmıyor. İşte o ‘100 YIL ÖNCEYE GÖTÜREREK yüzden romancıyım ben. O GÜNLERİN ANLAŞILMASINI Doktor Bengisu’nun neden kahraman oldu- SAĞLAMAYI AMAÇLADIM!’ ğunu kitapta gerçek olaylarda tek tek görüyor- n Yeni kitabınızın basımını özellikle mi sunuz. Örneğin Ödemiş’in köyleri Cumhuri- Cumhuriyetin 100. yaşında planladınız? yet döneminde ilk kez elektriğe kavuşan köyler. Evet, bu roman benim Cumhuriyete armağanım. Bunun arkasında Doktor Bengisu’nun kahrama- Cumhuriyetimizin 100. yılını kutluyor olmak top- nı olduğu çok ilginç bir hikâye var. O hikâyenin lumumuzdaki herkeste aynı heyecanı yaratmıyor. içinde çok derin anlamlar mevcut. Benzer şekilde cumhuriyet değerleri konusunda KÖYLÜYÜ TOPRAKLANDIRMA YASASI toplumun farklı kesimlerinde farklı algılar mev- VE DOKTOR BENGİSU’NUN ÖDEMİŞ’İ cut. Bir kavramı anlayabilmek için onun hakkında KÜÇÜK PARİS YAPMA HAYALİ bilgi sahibi olmak ve hikâyesini bilmek gerekir. Aynı şekilde Köylüyü Topraklandırma Yasası’nın Anladığımız ve anlamlandırdığımız kavramlar bizde heye- bu kitabın nüvesi oluşmuş oldu. Daha önce Ege’deki Kuvayı çıkışı ve Ödemiş’in yaylalarında patates tarımının başlama- can yaratırken yaşamımızı değiştiren, iyileştiren, güzelleşti- Milliye’yi anlattığım kitabım Kıvılcımdan Aleve’yi yazarken sı da sıra dışı bir hikâye. Aslında bunların hepsi Doktor’un ren şeylerin de değerini biliriz. Ancak tüm bunlar için geçmi- Doktor Bengisu’nun öyküsüyle tanışmış, Kaya Bengisu’nun ihtisası sırasında Paris’e gitmesi ve kentin olanaklarına hay- şi bilmek gerekir. Bu kitap okuyucuyu 100 yıl önceye, ülke- babasının anılarını yazdığı Koca Doktor kitabını okumuş ve ran olarak “Ödemiş’i küçük Paris yapma” hayaliyle başlıyor. mizin kurtuluş ve kuruluş günlerine götürüyor ve kahraman- Doktor Bengisu’nun yaşamını araştırmıştım. Kurtuluş, kuruluş ve Cumhuriyet bu hayalin gerçekleşmesi- larımızla empati yaparak o günleri anlamamızı amaçlıyor. Suat Hanım’ın anıları da bana ulaşınca hikâyenin eksik ne olanak tanıyor. Modern imar planı, elektrik ve şebeke suyu, kalan parçaları tamamlandı ve büyük resmi gördüm. Onların İKİ KAHRAMAN: ÖDEMİŞLİ DOKTOR MUSTAFA kanalizasyon sistemi, kooperatifçilik, Halkevinin kurulması, anılarını doğru bir tarihi zeminde birleştirerek ve bugünün ŞEVKET BENGİSU VE EŞİ SUAT HANIM Köylüyü Topraklandırma Projesi, Yeni Ödemiş Mecmuası, ilk bakışıyla besleyerek günümüze taşıyan bir yapıda kurgula- n Yine gerçek yaşam öykülerine dayanan tarihi bir ro- sinema, Gölcük yaylasına ilk otelin yapımı gibi tam bağımsız dım. Bu benim için çok keyifli bir süreçti. man. Kimdir yeni romanın kahramanları? ve kendi kendine yeten, çok yönlü bir kalkınma ve aydınlan- Hani hep bu ülkeyi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşla- ma hedefinin ilk adımlarına tanıklık ediyorsunuz. ‘KURULUŞTA DEĞİŞİMİN HIZI VE KAPSAMI, rı kurdu deriz ama kimdir o arkadaşlar ve neler yapmışlardır SIRADAN YAŞAMLARA ETKİSİ BAŞ DÖNDÜRÜCÜ!’ “‘DOKTOR ELMASI’, ÜRETMEYE VE PAYLAŞMAYA çok da bilmeyiz ya, işte onlardan birisi de bu romanın kah- n Bu kitap da son dönem kitaplarınız Kıvılcımdan Aleve, ADADIĞI YAŞAMININ SEMBOLÜ!’ ramanlarından Ödemişli Doktor Mustafa Şevket Bengisu. Gördesli Makbule ve Demirci Akıncıları gibi Ege’de geçen n Romanın adı neden Doktor Elması? Osmanlı’nın yetiştirdiği bir aydın. Yemen, Trablusgarp, I. gerçek bir Kurtuluş Savaşı hikâyesi. Fakat.. Doktor, Gölcük yaylasında elma yetiştiriciliği yapıyor. Dünya Savaşının Çanakkale ve Filistin cephelerinde ön saf- Bu kez kurtuluşun yanında kuruluşun hikâyesini de anla- Bataklık olarak alıp kuruttuğu ve tarıma açtığı bir bahçe- larda bir hekim olarak bulunmuş ve Osmanlı İmparatorlu- tıyorum. Yeni bir devletin, cumhuriyetin kuruluşunu. Bu ki- si var. İtalya’dan getirttiği bir aşıyla, iri mayhoş, bir yanı ğunun çöküşüne bizzat tanıklık ederek devleti kaybetmenin tapta Türk devriminin bir Anadolu kasabasında yarattığı de- kırmızı diğer yanı yeşil olan hoş kokulu bir elma üretiyor. acısıyla kıvranmış bir vatansever. Mütareke ve işgal günle- ğişimi izleme fırsatı yakalıyor okuyucu. Değişimin hızı ve Köylüler bu elmayı çok beğeniyorlar. rini yaşamak zorunda kalıp Kuvayı Milliye’de saf tutmuş bir kapsamı baş döndürücü. Doktor ürettiği bu elmanın aşısının köylüye ücretsiz da- kahraman ve Mustafa Kemal Paşa’nın yakın arkadaşı. Bunu bizzat yaşayan Suat Hanım’ın yaşamına tanıklık ğıtılmasını sağlıyor. Köylüler de çok sevdikleri ve üreterek Romanın ikinci bir kahramanı daha var, o da Doktor ediyoruz. Örneğin Suat Hanım, harf devriminde okuma yaz- para kazandıkları bu elmaya “Doktor Elması” adını veriyor- Bengisu’nun eşi Suat Hanım. Onların yaşamöyküsünde kur- ma öğrenmek için yeni harfler okuluna yazıldığında üçüncü lar. “Doktor Elması” bir sembol. Doktor Bengisu’nun üret- tuluşun, kuruluşun ve Cumhuriyetin değerlerine uzanıyoruz çocuğuyla beraber ilkokula gidiyor. Evliliklerinin başında meye ve paylaşmaya adadığı yaşamının sembolü. ve aslında hiç unutmamamız gereken geçmişimizi daha iyi kocasıyla aynı ortamda bulunmaya çekinirken Cumhuriyet- n Kahramanlarımızın değerini biliyor muyuz sizce? anlıyor ve anlamlandırıyoruz. ten sonra sinemaya, tiyatroya, balolara gitmeye, kadın hak- Değer bilmek için onları tanımak ve anlamak gerek. Unu- ları için kürsülerde konuşmalar yapmaya başlıyor. ‘BENGİSU AİLESİNİN TORUNU SEDEF TUNÇAĞ, tursak silinir, unutursak kahramanlar sahiden ölürler. Onları Doktor Elması - Bir Kurtuluş ve Kuruluş Hikâyesi’nde, SUAT HANIM’IN ANILARINI BANA ULAŞTIRDI!’ anlamamızı sağlamak kendisine aydın diyenlerin sorumlulu- n Kahramanlarınızın yaşam öykülerine nasıl ulaştınız? Cumhuriyetin sıradan yaşamlara etkisinin bir kuşakta nasıl ğudur bana göre. Bu nedenle tarihi roman yazıyorum ben ve Bengisu ailesinin ilk torunu olan Sedef Tunçağ, annean- vücut bulduğunu izliyoruz. Kitabımın, özellikle gençlerin o Doktor Elması, romancı bir Cumhuriyet kadınının cumhuri- nesi Suat Hanım’ın anılarını toparlayıp bana ulaştırdığında dönemi anlamasını kolaylaştıracağını zannediyorum. yete armağanıdır. Cumhuriyetimizin 100. yılı kutlu olsun. n 20 26 Ekim 2023 ÖZER PAYLAN