Catalog

YAYINCILAR YAYIN DÜNYASINA BAKIYOR ‘Korsan yayıncılar itibar yitirdi’ CEM AKAŞ CAN YAYINLARI YÖNETMENI “2019 yılının Türkiye’de yayıncılık açısından önemli gelişmelerini kısaca şöyle sayılabilir: Sabahattin Ali’nin telif kapsamı dışına çıkması. Çevirmenlere dayatılan koşullar. Bandrol skandalı. Sıfır KDV.” 2019 yılının Türkiye’de yayıncılık açısından önemli gelişmelerini kısaca şöyle sayabilirim: Sabahattin Ali’nin telif kapsamı dışına çıkması... 2018’in sonundan itibaren izleyebildiğim kadarıyla kırk civarında yayınevi, Sabahattin Ali’nin çeşitli kitaplarını çeşitli formatlarda ve tasarımlarla yayımlamış oldu. Sanıyorum ikiüç yıl içinde bu çeşitlilikte ciddi bir azalma olacak, kitapçılarda kolayca bulunan versiyonların sayısı dörtbeşle sınırlanacak. Ama telif kapsamı çıkan başka yazarlar olduğunda, özellikle de Ali gibi çok satan yazarlar söz konusu olduğunda, benzer yığılmaları yeniden göreceğiz. YÜKSEK SESLİ TEPKİLER! Çevirmenlere dayatılan koşullar... Yayıncılık sektörü maddi anlamda pek ahım şahım bir sektör değil, bir endüstri hiç değil Türkiye’de. Yine de bazı yayınevlerinin kâr maksimizasyonu baskısıyla, kitaplara emek verenlerin hak ettikleri maddi karşılığı alması konusunda “isteksiz” davranması hep tepki çekerdi, bu yıl özellikle yüksek sesli tepkilere yol açtı. Ne var ki somut bir sonuç alınabildiğini söylemek zor. Yine de açık ki yayınevleri, çevirmenin (ve editörün) emeğinin karşılığını verme konusunda daha fazla şey yapmalı. Bandrol skandalı... Yayınevlerinin kendi kitaplarının korsanını ürettiği hep söylenir, tartışılırdı; kitaplara yapıştırılan bandrollerin bilgilerini okutmayı mümkün kılan bir mobil uygulamanın yaygın kullanımı sayesinde, bunun gerçekten de böyle olduğunu 2019’da hep birlikte gördük. OKURLAR, ÇEVIRMENLER, YAZARLAR... Okurlar, çevirmenler, yazarlar ciddi bir şekilde, birer kamu denetçisi gibi konuya sahip çıktı. Davalar açıldı, eser sahipleri eserlerini yayınevinden geri çekti, hatta olayın yankıları yurtdışındaki hak sahiplerine dek uzandı. Burada somut sonuçlar alındı, korsan yayıncılar hem itibar yitirdi hem de maddi kayba uğradı. Başka ya yıncılar için de caydırıcı olup olmayacağını göreceğiz. KDV KONUSUNDA KAZANIM KISA ÖMÜRLÜ OLDU Sıfır KDV… Yayıncılar Birliği’nin uzun süredir peşinde koştuğu yasal değişiklik bu yıl gerçekleşti ve kitapta KDV sıfırlandı. Etiket fiyatlarında ufak bir düşüş yaşandıysa da aynı dönemde gerçekleşen yüksek enflasyon nedeniyle bu kazanım çok kısa ömürlü oldu. Sonuçta yayıncılar kendi girdilerine yüzde 18 KDV ödemeyi sürdürürken sattıkları üründe yüzde sıfır KDV alır oldu, iade almayı bekledikleri ama peşin ödemek zorunda oldukları KDV miktarı da artmış oldu. Bu durum, yayınevlerinin zaten bozuk olan nakit akışını daha da bozdu korkarım. VERİMLİ BİR YIL GEÇİRDİK 2019’da Can Yayınları. Oldukça verimli bir yıl geçirdiğimizi söyleyebilirim. “Beyaz Klasikler” dizimiz Can Yayınları’nın unutulmayan klasik tasarımıyla unutulmaz klasik yapıtları yeniden buluşturdu ve büyük beğeni aldı. 2020’de de başlıklarımızı artıracağız ve kitaplığında kırmızı kalpli beyaz sırtlı Can klasiklerini görmek isteyenleri sevindireceğiz. Her yapıt için bir grafik sanatçısıyla çalıştığımız ve özgün bir kapak illüstrasyonu yaptırdığımız “Kısa Klasikler” dizi mizle birlikte özel kapak tasarımıyla yayımladığımız “Kısa Modern” dizisi de hızla büyüyor. 2018’de koleksiyon nesnesi kitaplar yapmaya başlamıştık 1984 ve Şeker Portakalı’yla; bu yıl Hayvan Çiftliği’nin çok özel bir baskısını hazırlıyoruz, dünya çapında iddialı bir versiyon olacağını söyleyebilirim. Can Yayınları’nın en sevilen kitaplarının ciltli ve şömizli baskılarını da bu günlerde okurların dikkatine sunduk, şimdiden çok olumlu tepkiler aldık. YABANCI EDEBIYAT Yabancı edebiyatta bu yılın önemli kitapları bizim için Edward St. Aubyn Patrick Melrose dizisi, Sally Rooney Normal İnsanlar, Lampedusa Siren, Krazhnahorkai Seiobo Orada Aşağıdaydı, Sophie Mackintosh Su Kürü, Sorokin Tipi, Lianke Patlama Notları idi bence. Cortazar’ın toplu öykülerinin üçüncü cildini tamamlamış olmamızdan da çok mutluyum. YERLİ EDEBİYAT Yerli edebiyatta Latife Tekin, Mahir Ünsal Eriş, Mevsim Yenice, Gamze Arslan, Murat Gülsoy, Onur Orhan, Onur Akyıl, Doğu Yücel, Ezgi Polat, Deniz Gezgin, Aziz Gökdemir, Oya Baydar, Müge İplikçi, Süreyyya Evren, Cemil Kavukçu, Fadime Uslu, Polat Özlüoğlu gibi yazarlarımızın yeni kitapları öne çıktı ama elbette yayın programımızda daha pek çok güzel başlık vardı, hepsini teker teker saymam mümkün değil. MOBİL ÜZERİNDEN YENİ YAYINIMIZ: TRENDEKİ YABANCI 2019’da bizi heyecanlandıran yeni bir yayına başladık: Mobil uygulama üzerinden erişilen ve abone olunarak okunan aylık öykü dergisi Trendeki Yabancı. Üçüncü sayısı kasımda yayınlanacak olan derginin basılı versiyonu yok, yalnızca cep telefonundan okunabiliyor. Dağıtılmama, eski sayıları bulamama, dergiyi yanına almayı unutma gibi sorunları çözen bir yöntem bu; günlük yaşama öyküyü yeniden sokma yolunda da adım atmamızı sağlayacağını umuyorum. n 16 31 Ekim 2019