Catalog

O K U R L A R A Geçen yılın kitap fuarları içinde TÜYAP Bursa Kitap Fuarı’nın yeri bir başkaydı. İnanılmaz bir izleyici kitlesi fuar alanını sürekli olarak dolu tuttu. Bursalı okurun kitapla ilişkisinin bu düzeyde sürüyor olması çok sevirdirici. Bu yıl 311 Mart tarihleri arasında düzenlenecek olan Tüyap Bursa 5. Kitap Fuar’ında da aynı ilginin çoğalarak süreceğini umuyorum. TÜYAP Fuarcılık A.Ş ve Türkiye Yayıncılar Birliği işbirliği ile Bursa TÜYAP Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen Bursa 5. Kitap Fuarı’nın okur, yazar ve yayıncı açısından önemini de unutmamak gerekiyor. Bursalı kitapseverlerin iyi bir kitap fuarı geçirmelerini diliyoruz. Bu yılın Memet Fuat Eleştiri Ödülü'nü Mustafa Öneş kazandı. Yıllardır sessiz sakin, pek ortalıklarda görünmeden şiir eleştirileri yazan Öneş, böyle bir ödülü en çok hak eden eleştirmenlerden biriydi. Öneş'le eleştiri anlayışını ve Memet Fuat Eleştiri Ödülü’nü konuştuk. Necmi Selamet Bursa’da yaşayan ve edebiyat üzerine araştırmalar yapan bir yazar. ‘Nâzım Hikmet ve Makinalaşmak’ Selamet'in yeni yayımlanan bir araştırması. Selamet’le bu araştırmasını konuştuk. Bol kitaplı günler... TURHAN GÜNAY eposta: [email protected] [email protected] Y ıllar yılı dostlarımın, yakın arkadaşlarımın yapıtları hakkında düşündüklerimi okur önünde dile getiremedim: Suçlamalara hedef olacağımdan değil, doğrusu pek aldırmıyorum öyle şeylere, bu tarz iğnelemeler genellikle azgelişmiş kültür ortamlarının işidir; asıl tasam, çoğu kez söz konusu kitapların yayıncısı olmamdan kaynaklanıyordu, sanırım kendi lokantamı övüyor durumuna düşmekten çekiniyordum. Dilerim bir gün, yakışıksız yarışma ve itişme koşulları hafifler ülkemizde, özgür ve içten biçimde söz alabileceğimiz atmosferi yaratabiliriz. Cümle âlem biliyor herhalde: Oğuz Demiralp çok yakın dostum. Ortaokul sıralarından başlayan, ODTÜ’de aynı sırayı paylaşmamızla süren, daha önemlisi kırk yılı aşkın bir süreye yayılan diyaloğumuzu, Mercimek Ahmed’in pırıl pırıl Türkçesinden çekip çıkardığımız "başdaş"lık kavramıyla adlandırdık öteden beri. Aynı dönemde yazmaya koyulduk, Yazı dergisini bütün bütüne ortak kaygılarla birlikte çıkardık. Oğuz Demiralp, baştan beri denemeye, eleştirel denemeye ağırlık vermişti. Önce Okuma Defteri’nde, sonra Satırlar Arası Aylâklık’ta otuz yılı aşkın bir süre içinde çeşitli yayın organlarına dağılan yazılarını bir araya topladı; bir yandan da, soluklu, kitap boyutunda okumalara girişti: Tanpınar, Walter Benjamin, Sadık Hidayet üzerine kurduğu çalışmaları, ne denli geniş bir kültür coğrafyasına hâkim olduğunun göstergesi. Bu genişlikten önemlisi, bana kalırsa, başlıksız daldığı derinliklerdir: Oğuz Demiralp’in yazısında, bir vurgun rizikosuyla kanlı oynaşın izleri göze çarpar. Seçtiklerini trajikolana teğet gizilgüçlerine bağlı biçimde, kendi öznelliğini ötekiöznede tartma iştahıyla ele aldığı söylenebilir. Tanpınar’ı, Benjamin’i, Hidayet’i, Ece Ayhan’ı ya da Yusuf Atılgan’ı, bir kitabının başlığına oturttuğu Yazı ve Yalnızlık kefelerindeki irkiltici dengeye, dengesizliğe sokularak didiklemiştir. Ufarak bir denememde, Blanchot’nun ve Barthes’ın üzerimizde ne denli etkili olduğundan dem vurmuştum, serüvenimizin ortak başlangıç döneminde. Demiralp’te az rastlanır bir bireşim doğuran maya, bakıldığında, çözümleyici bakışla yazı/n/ın metafizik salınımına ilişkin kaygının eşit paylar barındırmasıyla biçimini almış, özünü tayin etmiştir. Kuru kuruya metodolojiye hapsolmayan, buna karşılık onu küçümsemeye de kalkışmayan bir perspektiftir bu. Bir şifreçözücü değildir Demiralp, bir tür gizsökücüdür: Bağlantıları arar, örtündükleri yerden çıkarır ve tablonun bütününü görmeye davranır. Yeri geldiğinde, toplumbilimsel boyutu öne çıkardığı yaklaşımı devreye sokar: Yakında bir kitabın çatısı altında buluşacağını umduğum, Türk sineması eksenli okuma denemelerinde olduğu gibi. Bilindiği üzere, Barthes, bir kaza sonrası, olgunluk çağının verimli bir aşamasında öldüğünde, yaratıcı yanı ağır basacak bir yazı evresi kesintiye uğramıştı. Oğuz Demiralp’in, deneme ve eleştirel deneme ağırlıklı güzergâhında da, benzetmek gibi olmasın, benzeri bir gelişme olduğu göz Enis BATUR Pervasız Pertavsız Oğuz Demiralp: Bir gizsökücü lemleniyor. Geceyarısı Kitapları arasında yer alan Gönderilmemiş Kartpostal Yazıları başlıklı kitabını görememiş okurların dikkatini çekmek isterim: Benjamin’in kısa metinlerine uzak hısımlıklar, bir tür kan bağı taşıdığını düşündüğüm o nesir parçalarında Demiralp, poetik bir üslubu benimsiyordu. Bir kaza kurşunu saymıyorum Gönderilmemiş Kartpostal Yazıları’nı: Oradan yeni bir kol açıyor yüksek debili akarsuda, gitgide derinleşecek ve genişleyecek diye baktığım, dilediğim bir yatak kazıyor Oğuz Demiralp. Belki öyküye, romana değil (belki de öyle olacaktır ayrıca, kim bilebilir şimdiden?), şiirsel nesrin olanaklarını kul lanacağı ara türlere ya da türlerarasılığa dönük bir yazı yolu daha açacağını öngörmek kâhinlik taslamak mı olur?Ne olursa olsun, Oğuz Demiralp’in, Mitologya’nın yeraltı suyu Alphea’nın edasıyla ilerleyen incelikli, telaşsız yazısı Türk edebiyatının gövdesinde şimdiden kendine özgü kutup noktasını yaratmış durumda. Son kitabıyla Memet Fuat ödülünü almış olması ayrıca sevindirici: Öne çıkmayı, görünmeyi sevmez Oğuz Demiralp; kitaplarına nitelikli okurun önünü açacak bu gelişmeden, yaşıyor olsaydı Memet Fuat keyif alırdı bana kalırsa. Yolun açık olsun başdaş! ? İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk? Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız ? Yayın Yönetmeni: Turhan Günay ? Sorumlu Müdür: Güray Öz ? Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı ? Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. ?İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişliİstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 ? Baskı: İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna İstanbul Tel:0 (212 454 30 00 ? Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden / Reklam Müdürü: Eylem Çevik? Tel: 0 (212) 251 98 74 75 0 (212) 343 72 74 ?Yerel süreli yayın ? Cumhuriyet Gazetesinin ücretsiz ekidir. CUMHURİYET KİTAP SAYI 889 SAYFA 3