Catalog

O K U R L A R A Kultur yaşamımızm en onemlı adlarından bırıdır Muzaffer îlhan Erdost Şıırımıze, yadsınamayacak katkısının yanı sıra, yayımalığımıza getırdığı dınamızmle de her zaman sevgı ve saygı ıle anacağımız bır ıstm Muzaffer îlhan Erdoit yenı kıtabı "12 Eylul 'Turka'lari'nı yaztna seruvemnt şoylc açıklıyor "12 Eylul'u tanımlayan, 12 Eylul'u sorgulayan ve 12 bylul'le turetılen konulann belırlı olçude yer aldığı bu kıtaba, tecımsel bır reklamdan esınlenerek bu adı koymayı yegledım" dıyor Kıtapta sıyası yazılann yanı sıra, edebıyata ılışkın yazdar da yer alıyor Ahmet Yıldtz, kıtabı değerlendtren bır yazıyla yer alıyor sayfalarımızda Yazar bıyografılerı neredeyse 195O'lı, 1960'lt yıllardakı canlılığına ulaştı Bırbırı ardına yayımlanan bıyografılerın sonuncusu oykumuzun parlak adlarından Cemıl Kavukçu'ya aıt Tulın Er'ın hazırladığı kıtabı Melıke Koçak değerlendırdı Orhan Suda, sıyası yaşamımızda çevırılerı ve eylemlerı ıle tanınan bır kultur adamı Anılart geçmış sıyası yaşamtmıza ışık tutuyor Keyıfle okunan anıları Ruşen Hakkı değerlendırıyor Ayje Sarısayın adını once babası Behçet Necattgıl'e ılışkın kttaplanndan tanıdık Sonra da ınanılmaz oykulerınden Sarısayın, yenı kıtabı "Yorgun Anılar Zamanı" ıle yıne tlgınç oykuler sunuyor bıze Bırsen Ferahlı Ayşe Sarısayın'ın yenı kıtabını değerlendırdı Bol kıtaplı gunler "Kırmızı Zamannı, romanı henüz okumamış olanlara anlatmakzorçünkü roman her satırında açılarak yeni gizemleri çözüyor. Konusu organik bir biçimde gelişiyor sanki her def asında başlık yapılan yeni kavram konuya yeni bir uzantı getiriyor. ıhırlı C jer^ekçılık yırmıncı yuzyıl edebıyaünın onemlı akımlanndan bırıdır Tıırk romanında da son ydlarda bu akımın ızlerı çok belırgın şekıl de gorulur oldu ayrıca bu roman ların sayıları da arttı (jenelde cdebıyat akımları bır bırlerını tanıyan bırlıkte yemek yıyen, ıçkı îçen yazarların ortak duşuncelerı de beslenır gelışır Romantıkler, Sımgecdcr Garıp Akımı gıbı Sıhırlı Gerçekçdık (Buyulu Realızm dıyenler de var) bu anlamda bır akım sayılmaz, çok farklı dıllerde, farklı kulturle rın mıtlerıyle doludur Anlam olarak Sıhırlı Gerçekçı lık, gerçek bır anlatının ıçıne yer leştınlmış olağanustu hatta gerçe kustu olayları bır metafor halıne sokarak ınandırıcı kılar Latın Amerıka edebıyatuida başlayan akım kısa zamanda Salman Rush dıe, Arundhatı Roy gıbı Doğu masallarıyla buyumuş yazarların kalcmıne de bulaştı Bugun 1 urk romancılarında da buyulu anlatı ma rastlıyoruz ama bunların ken dıne ozgu bır havası var kı bu ne Latın Amerıka yazarlarında ne de Hınt asıllı yazarlarda gorduğıunuz bır şey Doğu masalları buranın edebı yatına da yansıyor kuşkusuz fakat en çok Istanbul'un gızemlı havası nı buluyoruz Kentın altındakı dehlızlerın gızemı yuzlerce yıldır ınsanların yaşadıkları surların taş ların, sokakların dıllenmesı, Evlı yaların mezarları ve şehrın unlu koca mezarlıkları Bııtun bunlar sıhırlı oldukJarı kadar tarıhten sesler de taşıyorlar gunumuze Orhan Pamuk un ' Benım Adım Kırmızı" romanında, sadece şeh rın taşları değıl hayvanlar hatta renkler bıle ddlenmıştı Elıf Şa fak'ın "Bıt Palas , Sebahattın De mtray'ın Ecel Sarayında Gece" gıbı romanları ılk aklıma gcltnler Mıne Soğut ılk romanı Beş Se vım Apartmanı"nda bu gızemlı havayı solumamızı sağlamıştı Şımdı ıkıncı romanı 'Kırmızı Za man"da daha da şıırselleşen düıy lc kentın delılerı, çıngenelcrı yal nız çotuklarını anlatıyor Mekân yıne mezarlıklar ve lstanbul'un yeraltını kaplayan gızlı dehlızlen Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı S Kırmızı Zaman rından Kant ya da Hegel ın kav ram tanımlarına kadar gıden çok genış bır çerçevede ele alınıyor ner sozcuk Bu bolumler genelde çok kısa bazen sadece bırkaç sa tııdan oluşuyor ve her bırının so nunda bır de ıtalıkle eklenmış alıntıvı andıran bır cumle var Bunlar romanın gerçekle ruya arasındakı bağlantıları gıbı geldı bana ya da belkı romanın feİsefı temelını oluşturan duşunceler Romanın sadece bırkaç kışının ya şam oykusunu anlatmakla kalma dığını anlamamızı sağlayan du şunceler bunlar Orneğtn bırın cı bolumun başlığı "Za man" burada zaman sozcuğunun anlamları ve başka deyımler ıçınde na sıl kullanddığı anlatdıyor Bolumun sonunda "Za man belkı de tanrının ta kendısıdır" denıyor Bır anda bu tumcenın romanı ağırlaşttrdığını ve roman ıçınde bır gızemlı yolculu ğa davet sunduğunu go ruyoruz Zaman aynı za manda roman kahra manlarından bırı nın adı bu ıkı an lamda okurun zdınınde soru ışa retlerıne neden oluyor Bırıncısı roman kahramanı Zaman, adaletı kendı ellerıne al dığı ıçın tanrı se vıyesıne mı vukse lıyor yoksa kuçuk bır çocuk gıbı za manı algılayama dığı ıçın, tum evrene hâkım olan o tannsal sonsuzluğu mu hıssedebı lıyor? Bundan hemen sonrakı bolum de yazar (sadece bu bolumde an latıcı bırıncı tekd şahıs kullanıyor) romanını kendınce anlatıyor "Oncesı ve sonrası olmayan ha yatların, ancak bır çocuğun son suz zaman algısı ıçınde yaşanabı lecek bır hızla yaşandığı ve kahra manlarının sadece ve sadece ol memek ıçın aradığını bıılamadığı, bır vere varamadığı bır hıkâye Roman tam da yazarın dedığı gıbı aradıldarını bulamayan hatta ne aradıklarını çoktan unutmuş bır avuç ınsanın oykusunu anlatı yor Romanın kahramanı bır tek kışı değıl, farklı yasjarda farklı ya şamlar suren ınsanlar kuçuk bır kız çocuğu, yaşlı bır balıkçı, bır cellâdın oğlu, vb Romanda az sayıda karakter var ve sonunda okur hepsını yakından tanıma fır satı buluyor her bırının hayatın dakı gızem perdcsı yavaş yavaş kalkıyor Yıne de roman hıçbırını tam anlamıyla merkeze almıyor romanın oykusu aslında lstan bul'da bır mezarlığı anlatıyor Bır bırlerınden kopuk roman kahra manlarını bu mezarlık garıp bır bıçımde bır araya getiriyor, bır ba TURHAN GÜNAY emaıl cumkıtap@cumhunyet com tr Imtlyaz sahlbi Cumhurlyet Vakfi adına llhan Selçuk cenel Yayın Yönetmeni Ibrahım Yıldız Yayın Yönetmeni nırhan Cunay 0 Sorumlu Mudur Mehmet Sucu 0 CörselYönetmen Dilek Akıskalı o Yayımlayan Yeni Cun Haber AJansı Basın ve Yayıncılık A ş 0 Baskı Ihlas Cazetecllik A $ 29 Eklm cad No 23 Yenlbosna Istanbul o Idare Merkezı Turkocaöl Cad NO 3941 Cağaloğlu 34334 Istanbul, Tel o (212) 512 05 05 o Cumhurlyet Reklam cenel Mudur özlem Ayden / Genel Mudür Yard Semra Yazıcı / Muştert Temsılcisı Eylem cevik Yerel sürell yayın o Tel o 212 512 47 78 •5124830 Fax 0212 5138463 CUMHURİYET KİTAP Soğut, romanlarında gerçeklığe sıkı halatlarla bağlıyor oykusunu Gerçekustu olan tek şey romanın sonunda yaşanan acının yoğunlu 2u oluyor, ruya âlemlerı vc masal lar fantastık ımgeler yaratırken, yazarın aslında çok gerçek acıları anlatmak ıçm onlan aracı kullan dığını anlıyoruz ' Kırmızı Zaman" kısa bolumler şeklınde yazılmış, her bolumden once başka bır yazı karakterınde (yaşlı go^ler ıçın fazla kuçuk bır puntoyla) yazılmış açıklayıu baş lık bouımlerı var Bu kısa bolum lerın her bırınde bır kavram açık lanıyor Basıt sozluk açıklamala S AYl 7 7 4 kıma romanın asd kahramanı ola rak mezarlık romanın merkezıne yerleşıyor Tum olaylar, kardı ve uzak geçmışten gelseler de burada sukunete kavuşuyorlar Mıne Soğut eşsız guzellıkte oy kulerı bır araya getırmış ve roma na Bahadır Baruter ve met ust'e aıt şıırler de serpıştırmış Tum ro man bu şurlere doğru akıyor hıssı ne kapdmamız sanırım doğal, çunku roman anlamlarını bu şıır fcrın yazılış oykusu ve satırların anlamlarından alıyor Tabıı bu dı zelerın anlamlarından çok, bu dı zelerı okuyanlann onlara vereceklerı anlamiar onem kazanıyor Ro man kahramanları şıırlen okudukça çozulmeler başlıyor "Kırmızı Zaman"1, romanı he nuz okumamış olanlara anlatmak zor çunku roman her satırında açdarak yenı gizemleri çozuyor Konusu organdc bır bıçımde gelı şıyor sankı her defasında başlık yapdan yenı kavram konuya yenı bır uzantı getiriyor Romanın ayrıca bır de başında kısa bır gırış var, burada romanda anlatılanların uydurma olduğunu soyluyor yazar Gerçek yaşam oy kulerının anlatddığı sandmasın dı ye bazı romanların başına benzer bır yazı eldenır Mıne Soğut'un boyle bır yazı ekleme gereğı yok tu, kımse denızkızlarının uydur ma olup olmadığından kuşku du yup mahkemede dava açmaya kal kışmaz, ayrıca romanda anlatılan kışdenn ve yerlerın gerçek oldu ğunu hıssettırecek bır ıpucu da yok Yıne de yazarın boyle bır gı rış yazması çok anlamlı, çunku bu kısa yazıda romanını (daha doğru su roman tarzını) tanımlama fırsa tı buluyor ' Efsanelerın yalanı abartdmış ınsanların hayatına ol madık benekler atdmış, şehır baş tan yaratdmıştır' boylesı bır ta nım tam da yazının başında sozu nu ettığım Sıhırlı Gerçekçılık akı mını guzel tanımlıyor Bu akımın ulkemızde boylesıne guçlu yapıtlarla çıkış yapması, nem de tamamen kendıne has ye nı bır ıfade ddı gelıştırmış olması, okur olarak benı çok heyecanlan dırıyor • www.yazinsanati.com Kırmızı Zaman / Mınt Sogut / YKY/ 2004/ 219 sayfa 0ZUR: 773. sayunızın kapığında yer I ılan resim, Sayın Necdet Vergılı'nın bır esenydı. Bır monU| hatası nedenıyle ısmı çıkmamıştır Sayın Necdcr Vergılı ve okurlanmızdan ozur dılerız. SAYFA 3