Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
19 MAYIS 2024 PAZAR
2
Daha sonra tek tanrılı dinler döneminde,
krallar, imparatorlar, şahlar, padişahlar,
halkı, milleti sömürme eylemlerini kaba
Direniş ve devrime kuvvetle birlikte dini inançlara dayalı olarak
sürdürmüşlerdir.
İnsanlar bilinçlendikçe bu sömürüye karşı
çıkmış, devlet gücünü kullanarak din adına
halkı/milleti sömüren ve sadece kendilerine,
ailelerine ve yakın çevrelerine çıkar
19 Mayıs 1919,
aralanan kapı…
sağlayan yöneticilerin boyunduruğundan
kurtulmuşlardır.
19 Mayıs 2024:
İşte Atatürk ve arkadaşlarının yaptığı
DOÇ. DR. İHSAN TAYHANİ zırhlıların arasından geçerken
da budur:
“Geldikleri gibi giderler!”
Millet Saray’a karşı
“...Osmanlı hanedan ve Saltanatı’nın
ngiltere’nin, 30 Ekim 1918
devam ettirilmesine çalışmak, elbette, Türk
daha sonra 15 Mayıs 1919’da
nsanlık tarihi, insanın insanı
tarihli Mondros Ateşkes
milletine karşı en büyük kötülüğü yapmaktı.
Beyoğlu’nda “Hele bir Anadolu’ya
sömürmesi ve sömürülen insanın buna
İAntlaşması’nın 7. maddesi Çünkü millet her türlü fedakârlığı
İbaşkaldırması ile yazılır.
geçeyim, görürsünüz!” dedirten,
sarf ederek bağımsızlığını sağlasa
uyarınca İskenderun Körfezi’ne
Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve
onun özgüvene dayalı güçlü
da Saltanat devam ettiği takdirde, bu
yerleşmeye başladığını gören ve
arkadaşlarının 19 Mayıs 1919’da
bağımsızlığa güvence altına alınmış
liderliğidir. Nitekim işgalci
başlattığı savaş da bu başkaldırı
Damat Ferit Hükümeti’nin de
gözüyle bakılamazdı.
emperyalistler, yaklaşık üç buçuk savaşıdır:
bu girişimi onayladığını sezen
Artık vatanla, milletle hiçbir vicdani ve
Mustafa Kemal ve arkadaşları, milleti
yıllık kanlı bir boğuşmadan sonra
Mustafa Kemal Paşa, 6 Kasım
fikri alakası kalmamış bir sürü delinin,
sömüren Osmanlı Ailesine ve bu sömürüden
çekip gitmek zorunda kalmış ve
devlet ve milletin bağımsızlık ve haysiyetinin
1918 tarihinde Adana’dan İstanbul
pay aldıkları için onu destekleyen iç ve dış
koruyucusu makamında bulundurulması
göreceklerini görmüşlerdir!
Hükümeti’ne çektiği bir telgraf
güçlere karşı ayaklanmış ve onları yenerek
nasıl haklı görülebilirdi?” (NUTUK, ss. 35-
yeni bir devlet kurmuşlardır.
ile kumandasındaki 7’nci orduya
36)
19 Mayıs 1919’un anlamı
Şimdi 19 Mayıs 2024’te, Türkiye’nin
işgale direnme emrini verdiğini
19 Mayıs 2024 Türkiye’sinde de
önündeki mesele yine benzer bir
Arkasından bir devrimle
bildirince İstanbul’a geri çağrılır.
hedef, Milli Egemenlik, Cumhuriyet
sorundur:
gelen “Laik demokratik Atatürk
Söz konusu bu emre uymak ve Demokrasi adına, tek kişinin
Atatürk ve arkadaşlarının eseri olan
“Saray Rejimi”ne ve onun “Şahsım
durumunda kalan Mustafa Kemal, Cumhuriyeti” gibi büyük bir
Parlamenter Demokratik Rejimi yıkarak
Devleti” vasıtasıyla topluma vurduğu
üç günlük bir tren yolculuğundan yerine padişahlığı andıran bir “Saray
rejim dönüşümü ve çağdaş
boyunduruğa karşı, barışçı yollarla
Yönetimi” kuran, “Cumhurbaşkanlığı
sonra, 13 Kasım 1918’de
birey, çağdaş toplum ile
mücadele etmektir.
Hükümet Sistemi” denen “Şahsım
İstanbul’dadır.
çağdaş devletin yaratılması! 19 Bakın Atatürk, İstiklal Savaşı ile milli irade
Devleti”nin toplum sömürüsüne karşı
yani cumhuriyet ilişkisini nasıl kuruyor:
Mayıs’lara yüklenecek anlam çıkmak!
Anadolu’ya geçiş
“Ortaya çıkan milli mücadele, dıştan
Atatürk NUTUK’ta, Osmanlı’nın
budur. Erişilen başarının gizi
gelen işgale karşı vatanın kurtuluşunu
Anadolu’ya geçerek ulusal
çöküşünü anlattıktan sonra şöyle diyor:
Mustafa Kemal’in Bandırma Vapuru ile
de “Kuvayı Milliye” ruhunda ve
tek hedef saydığı için, bu milli mücadele
Samsun’a doğru yola çıkmasından birkaç “Efendiler, bu durum karşısında bir tek
direnişi örgütlemenin yollarını
“Müdafaa-i Hukuk” direnişinde başarıya yaklaştıkça, milli irade idaresinin
gün önce Rauf Orbay’a imzaladığı fotoğrafı.
karar vardı.
aradığı ve İstanbul’da bulunduğu
bütün esaslarını ve biçimlerini aşama aşama
O da milli egemenliğe dayalı, kayıtsız
saklıdır. Bu kavramlar, kökten
oldukça gerilimli altı ayın sonunda,
gerçekleştirmesi tabii ve kaçınılmaz bir tarihi
şartsız bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak!
yetkisini nasıl elde ettiğini dinci bir devlet kurma uğraşı
15 Mayıs Perşembe günü, “9’uncu
süreçti.” (NUTUK, s.37)
İşte, daha İstanbul’dan çıkmadan evvel
anlamak için Alev Coşkun’un, içinde olan “Hamas” gibi bir terör
Ordu Müfettişliği” görevi yetki Bugün Türkiye’de de gerekli olan
düşündüğümüz ve Samsun’da Anadolu
“Samsun’dan Önce Bilinmeyen “demokratik milli mücadele”, bütün
örgütü ile özdeşleştirilemez.
topraklarına ayak basar basmaz uygulamaya
belgesi, sarı paşanın cebindedir
demokratik güçlerin, yeniden milli iradeyi
6 Ay” adlı eserinin mutlaka başladığımız karar, bu karar olmuştur.
Ayrıca döneminde Kuvvacıları
ve Ruşen Eşref (Ünaydın) ile
egemen kılacak bir ittifak oluşturmalarını
Ya İstiklal Ya Ölüm!”
okunması gerekir. O İstanbul
Beyoğlu’nda, Fransız Sefareti’nin karalayıp sövenler de Şeyhülislam
zorunlu kılmaktadır.
(Emre Kongar Seçkisiyle, ATATÜRK,
ki bu süreçte, tıpkı Fatih Sultan
(elçiliği) karşısındadırlar. Her
Mustafa Sabri’ler, Sait Molla’lar,
Unutmayalım, Gazi Mustafa Kemal
NUTUK, İstanbul, Remzi Kitabevi, 2018,
Mehmet’in fethinden önceki
taraf silahları süngülü, Fransız
Atatürk, hem İstiklal Savaşı’nı hem
Ali Kemal’ler yani hareket karşıtı s.34)
Bizans gibi, surların arkasına de Cumhuriyetin kuruluşunu birlikte
HHH
askerleri ile doludur. Ruşen Eşref,
halife sultancılar ve şeriatçı
başarıyla götürmüştür!
hapsedilmiş gibidir! Gazi Mustafa İnsanın insanı sömürme süreci hiç
o anlarda Mustafa Kemal’in, gergin
yobazlardır. Bu nedenle Ulusal
Dolayısıyla 2024’te de Temel Hak
kuşkusuz kaba kuvvete ve ideolojik beyin
Kemal’in, böylesi bir düşkünlük
ve sapsarı bir yüzle onlara bakarak
Mücadele tarihimizde özgün
ve Özgürlüklerin yok edilmesine karşı
yıkamaya dayalı bir düzen gerektirir:
içindeki imparatorluktan
“Hele bir Anadolu’ya geçeyim,
gerçekleştirilecek olan “Demokratik Milli
İnsanların kabileler biçiminde yaşadıkları
anlam derinliği olan bu kavramlar
çıkaracağı Cumhuriyete uzanan
görürsünüz!” dediğini belirtir. Yine
Mücadele” ile “Parlamenter Demokratik
dönemde en güçlü olan ailenin/aşiretin ve
dile getirilirken ağızlar, birkaç kez
çileli ama onurlu yolu açacak olan
Rejimin” kurulma çalışmaları eşzamanlı
aynı gün, İzmir de Yunan işgaline o ailenin/aşiretin reisinin egemenliği kabul
çalkalanmalıdır. 105 yıl önce 19
olarak yürütülebilir.
edilmiştir.
kapının anahtarını, bir “İhtilal
uğramıştır ve Mustafa Kemal Paşa,
Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a
Komitesi” oluşturmaktan tutun da
bir gün sonra (16 Mayıs) Samsun’a
ayak bastığında Mustafa Kemal
Osmanlı Hükümeti’nde “Harbiye
doğru yola çıkacaktır.
Paşa’nın zihninde bir din devleti
Nazırlığı”nı üstlenmeye kadar pek
O tarihte 38 yaşını sürmekte
değil, laik bir Cumhuriyet vardır.
çok somut denemeden sonra elde
olan bu eşsiz yurtseverin, işgal
KURTULUŞA İLK ADIM
Aksi yöndeki örtülü örtüsüz sinsi
altında bulunan Osmanlı ülkesinin ettiği de unutulmamalıdır.
ve planlı çabalara geçit verilemez,
yaklaşık üçte ikisindeki askeri Mustafa Kemal Atatürk’e
öğleden sonra Bandırma Vapuru ile Galata
HİLMİ TAŞKIN
verilmemelidir ve 19 Mayıslar bu
ve sivil orunlara (makam) emir 13 Kasım 1918’de, Kartal adlı
rıhtımından yola çıkılır. Gemide Mustafa
EĞITIMCI/YAZAR
bilinçle kutlanmalıdır!
vermeyi içeren müfettişlik tekne ile Boğaz’a demirli işgalci
Kemal ile birlikte 19 yolcu, ayrıca kaptan
İsmail Hakkı (Durusu) ile birlikte 25 kişilik
teşi ve ihaneti gördük” der Nâzım
mürettebat vardır. Bandırma Vapuru 19
“AHikmet “Kurtuluş Savaşı Destanı”
Mayıs 1919 günü Samsun Tütün İskelesine
şiirinde. Ne çok şey anlatır bu cümlesiyle…
ulaşır.
Devam eder: “... Ve kanlı bankerler pazarında,
Mustafa Kemal, bölgedeki çatışmaların
memleketi Alaman’a satanlar...”
ana nedeninin Rum Pontus çeteleri olduğu
Tarih sayfaları gelir gözlerimin önüne;
gerçeğini görür. 24 Mayıs günü Erkânı
Osmanlı’nın sözüm ona “denge siyaseti” ve
Harbiye Riyasetine çektiği telgraf ile devletin
Birinci Paylaşım Savaşı… Çanakkale cephesi
asayiş konusunda yetersiz kalmasının
dışında tüm cephelerde alınan yenilgiler ve
nedenleri hakkında düşüncelerini iletir.
Osmanlı toprakları üzerindeki anlaşmalar
Ertesi gün üç otomobil ile birlikte Havza’ya
gelir; paylaşılan Osmanlı toprağıdır.
doğru yola çıkar. Artık müfettişlik görevi
Sonra Mondros Ateşkes Antlaşması gelir
yerine Milli Mücadele’yi örgütlemek için
gözlerimin önüne; Osmanlı yönetimi, kendi
çalışmalara başlamak vakti gelmiştir.
tacını ve tahtını korumak adına her koşula
“evet” demiştir; anlaşmayla ordular terhis
‘Kurtuluşa doğru’
edilecek, silahlar teslim edilecektir.
Yol üstünde Kavak nahiyesine uğrar
1915 yılında “Çanakkale geçilmez”
ve eşrafa Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
demiştik. Ateşkes ile yani üç yıl sonra
kurmalarını o söyler. Sonra Havza’ya
Çanakkale Boğazı İtilaf Devletlerine açılacak,
geçer. Havza Heyeti ile görüşür. Onlara da
donanma İtilaf Devletlerinin uygun gördüğü
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurmalarını
limanlarda demirli tutulacaktı. Toros
söyler. 30 Mayıs 1919 Cuma günü Paşaoğlu
tünelleri, demiryolları ve limanlar İtilaf
Mustafa Bey Camisinde namaz sonrası
Devletlerinin kontrolüne bırakılacaktı.
mevlit okunur ve ardından belediye
Osmanlı için taç ve taht önemli idi.
önünde, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin
Vatan toprakları taç ve tahtın diyeti olarak
öncülüğünde Havza Mitingi gerçekleştirilir.
veriliyordu. Antlaşmadan kısa süre sonra
6 Haziran’da Havza’da ikinci miting
işgaller başladı. İstanbul’da, Osmanlı
düzenlenir. Halkın saygı duyduğu Sıtkı Hoca
yönetiminde gaflet, dalalet ve hıyanet
konuşma yapar, “Yangın saçaklığı sardı.
hâkimdi.
Yanıyoruz! Tek çaremiz, silaha sarılmaktır.
Nâzım Hikmet, “Ateşi ve ihaneti
Derhal silahlarınızı temizleyiniz! Silahı
gördük” derken ateşle emperyalistleri
olmayan baltasını, baltası olmayan sağlam
ihanetle Osmanlı yönetimini tek cümlede
bir odun eline alsın, derhal saldıracağız.
anlatıyordu. Çanakkale’yi 1915’te
Önce içimizdeki ekmek bilmez hainleri,
geçemeyenler artık gemileri ile İstanbul’da
sonrada yurdumuzu işgal eden düşmanları
idi.
temizleyeceğiz” der.
Örgütlenme zamanı Bu çalışmalar İngilizlerin dikkatini çeker
ve 7 Haziran günü Osmanlı Harbiye Nazırı
Tarih 13 Kasım 1918. Birinci Paylaşım
Şevket Paşa Mustafa Kemal’i İstanbul’a
Savaşında son cephe görevi Suriye’de
geri çağırır. Mustafa Kemal’in yanıtı “Millet
Yıldırım Orduları Grup Komutanı olan,
doğru yolu buldu. Kurtuluşa doğru sel olmuş
Çanakkale Savaşlarının Anafartalar
akıyor. Geri dönmem mümkün değil” olur.
Kahramanı Mustafa Kemal, ateşkes sonrası
10 Haziran günü Anadolu’daki askeri
İstanbul’a dönmüştür.
ve mülki makamlara telgraf çeker;
Trenle geldiği Haydarpaşa Gar’ından Kartal
“Milli bağımsızlığımız uğrunda bütün
İstimbotu ile Galata’ya doğru yola çıkar.
mevcudiyetimle milletle beraber nihayetine
Boğaz’da İngiliz zırhlıları vardır. Topları da
kadar çalışacağıma mukaddesatım namına
Dolmabahçe Sarayı’na çevrilidir. Bir yandan
söz veririm” der. 12 Haziran günü İngiliz
yeni gemiler de gelmektedir. Yaveri Cevat
baskısı ile yeniden İstanbul’a geri çağrılır.
Abbas’ın gözleri yaş dolar...
Mustafa Kemal, “Gerekirse istifa ederek
Mustafa Kemal, tarihe geçen sözlerinden
halkın arasında mücadele edeceğini” bildirir.
birini o an söyler: “Geldikleri gibi giderler.”
19 Mayıs 1919, emperyalist işgale karşı,
13 Kasım’dan 16 Mayıs’a kadar İstanbul’da
Osmanlı yönetiminin teslimiyetçi tavrına
kalacaktır. Osmanlı yönetiminin durumunu
karşı, vatan için, millet için, bağımsızlık için
görür.
mücadelenin başladığı gündür.
O günlerde Anadolu işgal altındadır. Halk,
Mustafa Kemal bu mücadeleyi, kongreler
devletten, padişahtan, saraydan umudunu
ve genelgeler ile örgütleyerek Müdafaa-i
kesmiş ve başının derdine düşmüştür.
Hukuk Cemiyetlerini Kuvayı Milliye’ye
Kurdukları Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri ile
dönüştürerek ve 23 Nisan 1920 tarihinde
kendini korumaya çalışmaktadır. Karşılarında
Ankara’ da açtığı Meclis’in yönetiminde Milli
milli varlığımıza düşman cemiyetler de vardır.
Kurtuluş Savaşını 9 Eylül 1923 günü İzmir’in
Mustafa Kemal, İstanbul’da bir şey
kurtuluşu ile zaferle sonuçlandırmıştır.
yapamayacağını temasları sonrasında
İlk adımdan sonra adım adım
görmüştür. Anadolu’ya geçmek, Milli
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu
Mücadele’yi örgütlemek düşüncesi içindedir.
gerçekleştirmiştir.
Yakın çevresine de bu fikrini söylemektedir.
Yaşasın 19 Mayıs! Yaşasın Cumhuriyet!
Hazırlıkları yapar. 16 Mayıs 1919 Cuma günü